Westerse geallieerden protesteren Vandaag anti-communistische massa-demonstratie Zuid-Slaven tegen Tito opgezet Normaal brood niet duurder Zware nederlaag voor de Britse Communisten Herriot geeft opdracht terug De nieuwe Katechismus Waarschuwing Benesj begraven Het lot van de Wereldfederatie van Vakbonden beslist Thans Henri Qaeuille aangezocht Tot hoofd en hart In totaal 50 personen in hechtenis Politieke moordenaars" GEEN NIEUW AMERIK. COMPROMIS-VOORSTEL C.G.T. handhaaft looneisen KONINGIN VERLAAT AMSTERDAM Uitvaart Mgr. Poels .Het weer. Dam tegen het rode gevaar Wittebrood echter wèl De Franse kabinetscrisis Bezoek aan Marken DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1948 72ste JAARGANG No. 24251 TOESTAND IN BERLIJN VERRE VAN ROOSKLEURIG MANIFEST IN DE PRAVDA Indonesië GEEN ERKENNING VAN DE REPUBLIEK Douane-ambtenaar dood. geschoten Graanaankopen voor Benelux Afscheidsavond n BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE; SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon; Redactie 215441 Advertenties 21543 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week, t 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal, Wnd. hoofdredacteur: W. Se verin. Directeur: 3. 3. W. Boerriater. COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mimmelef- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 18 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich, het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave va« redenen te weigeren. Een veertien dagen geleden ver oorzaakte een nogal vrijmoedige verklaring van Dr. Jaspar, secre taris-generaal van de Tol-Unie te Erussel, enige deining in de pers. Jaspar had n.l. volgens De Volkskrant gezegd, dat het naar de mening van Vele experts wellicht onvermijdelijk is, dat Nederland een derde loon- ronde aanvaardt, voordat de Econo mische Unie met België en Luxem burg een feit is. De prijzen zowel als de lonen zullen omhoog moeten. Het is onvermijdelijk, aldus betoogde de beer Jaspar, dat bij een streven naar Vrije economie Nederland zijn econo misch en financieel roer volkomen omgooit. „Het Vrije Volk", waarschijnlijk va gelijk de politiek van de ministers Lieftinck en Mansholt bedreigd voe lend, was geenszins te spreken over de woorden van Jaspar en betwistte de juistheid van de door de secreta ris-generaal naar voren gebrachte cijfers. „Ongetwijfeld," aldus schreef het blad van de P. v. d. A., „heeft dr. Jaspar evenals iedere Nederlander het recht om een eigen mening te hebben over sociaal-economische aan gelegenheden, maar het is niet ge wenst, dat een ambtenaar met een zo Verantwoordelijke betrekking de openbare mening gaat beïnvloeden tegen zijn regering in. Jaspar is hier ver buiten zijn ambtelijk boekje ge gaan, en samenvattend moeten wij zeggen, dat hij lang niet zo deskun dig is als hij ons wil doen geloven." Wij nemen gaarne aan, dat de re dactie van „Het Vrije Volk" op dit terrein veel deskundiger is dan een hoge ambtenaar, die ten nauwste .bij de onderhandelingen over de Econo mische Unie met België is betrokken, maar zouden haar toch in overweging willen geven eens goed de rede te be studeren, die mr. J. Milius, directeur van de Kon. Ned. Jaarbeurs, Dinsdag j.l. bij de opening van de 51ste Jaar beurs te Utrecht heeft gehouden. Mis schien dat „Het Vrije Volk" ook de deskundigheid van mr. Milius in twij fel trekt, want zijn woorden stemmen wonderwel overeen met die onlangs door Jaspar gesproken. Mr. Milius waarschuwde, dat het vermogen der industrie in stand dient te worden gehouden op gevaar af, dat men anders moet overgaan tot in krimping der productie-middelen en ontslag van personeel. Het economisch samengaan met België brengt een zo spoedig mogelijke terugkeer met zich mee naar het stelsel van vrije con sumptie, en naar verlaging van sub sidies. Kortom, er is volgens mr. Milius, een aanzienlijke wijziging te verwachten, wellicht een volle dige ommekeer in de tot nu toe door ons land gevolgde economische politiek. Wij kunnen on3 voorstellen, dat velen met hand en tand willen vast houden aan de z.g. schaarste-econo- mie, omdat zij er niet slecht bij ge boerd hebben. Er zijn ook nog al wat theoretici, vooral in P. v. d. A.-krin- gen die hun theorieën, koste wat kost, aan de praktijk willen blijven opdringen, ook al verdwijnt geleide lijk de „schaarste". Wij weten, dat zij het Nederlandse volk met statistie ken en gegoochel van cijfers zullen trachten te overtuigen van de juist heid hunner theorieën. Inderdaad viel aan leiding door de Over heid van het economische leven in de eerste chaotische periode na de oorlog niet te ontkomen, maar nu het industriële leven op gang is gekomen, mag men niet b 1 ij v e n remmen. Nederland is géén eiland en mag geen eiland worden, het moet zijn plaats in het internationale economische leven kunnen heroveren. Wie de re geringsverklaring van 12 Aug. goed leest, en ook de rede van Milius nauwkeurig bestudeert, komt tot de conclusie, dat het „heroveren" van onze plaats in het internationale econ. leven letterlijk moet worden opgevat. Er wordt thans een strijd gevoerd op leven en dood. Hierbij aan hobby's te blijven vasthouden wordt fataal. Daartegen heeft mr. Milius willen waarschuwen, niet alleen in het be lang van het industriële leven, maar ook van de arbeiders, die als deze Waarschuwingen in de wind worden geslagen, het eerst de dupe zullen Worden van de zich niet tijdig aan passende regeringspolitiek. Frankrijk heeft by de Sovjet-auto riteiten geprotesteerd tegen de arres tatie van negentien Duitse politie agenten, die zich sinds de ongere geldheden van Maandag in het Ber- lijnse stadhuis hadden schuilgehou den. Gisteren verlieten zij het ge bouw, onder Franse geleide, nadab de Russen aan de Fransen de garan tie van een veilige doortocht naar de Franse sector van Berlijn hadden ge geven. Enige honderden meters bui ten het gebouw werden zy echter reeds door de Russische militaire politie gearresteerd. Gisteravond hebben de Sovjet-autoriteiten het protest, waarin de onmiddellijke vry- lating van de Duitsers geëist werd, van de hand gewezen. Zy beweerden dat interventie in deze kwestie niet tot hun competentie behoorde en verwezen de Fransen naar het ge meentebestuur „of andere competente instanties". De Amerikaanse commandant, kolo nel Howley, heeft gisteren tijdens een bezoek aan Kotikof eveneens ge- Verwachting tot morgenavond: Heldere nacht met weinig wind en hier en daar vorming van nevel of mist. Morgen enkele overdrüvende wolkenbanken, maar droog en over het algemeen zonnig weer. Zwakke tot matige Zuidelijke wind. Onge veer dezelfde temperatuur als van daag. Zon: 6.06—19.07; Maan: 15.26—22.13. protesteerd tegen de gebeurtenissen rond het Beriynse raadhuis, die hy „een internationaal schandaal" noem de. Ook Engeland heeft by de Rus sische generaal geprotesteerd. Kotikof heeft deze protesten als on gemotiveerd van de hand gewezen. „Ik geloof, dat U het slachtoffer bent van provocateurs, die U op schandelijke wyze ingelicht hebben om wantrouwen tussen ons te zaaien," aldus generaal Kotikof. Minister Marshall heeft gisteren ver klaard, dat de communistische aanvallen op de Berlijnse gemeenteraad grotendeels ten doel hebben de besprekingen van de vier militaire gouverneurs in de war te sturen. Marshall zelde op een conferentie, dat aan pogingen om deze besprekingen te verstoren krachtig weerstand moet wor den geboden. Even voor de persconferentie ontving Marshall van het militaire opperbevel in Washington een gedetailleerd rapport over de toestand in Duitsland en Berlijn Marshall deelde mede, dat nog steeds overwogen wordt West-Europa Amerikaanse militaire hulp te verlenen. Marshall zei voorts, dat de handelwijze, welke de socialistische eenheidspartij in Berlijn volgde, een duidelijk bewijs levert van de methodes, die gewoonlijk door de communisten worden gevolgd om een wet tige regering omver te werpen en een com munistische regeringsvorm te introduceren. Het gedrag van de Berlijnse gemeenteraad noemde hij beheerst. Het Brits militair bestuur heeft be kend gemaakt, dat met ingang van Vrijdag alle massademonstraties in de Britse sector binnen een straal van on geveer een kilometer van de Sovjet sector verboden zullen zyn ten éinde botsingen met politie of burgers uit de Oosteiyke sector te vermeden. Vandaag zal op de Platz der Repu bliek, 100 meter van de grens der Sov jetsector gelegen, nog een massademon stratie tegen het communisme worden 11 In de Pravda is een lang manifest, gericht tegen de Tito-regering, gepubli ceerd. „Het nationalisme van Tito heeft de Zuid-Slavische arbeiders afgescheurd van het internationale revolutionnaine front. Zuid-Slavië verliest door Tito's beleid zijn beste bondgenoten. Zuid- Slavië wordt geïsoleerd en machteloos gemaakt tegenover zyn buitenlandse vijanden," zo luidt het communiqué. In het manifest worden Tito en zijn aanhangers voorts betiteld als „een kliek politieke moordenaars, die ge mene zaak met de imperialisten ma ken." In een uiterst gespannen atmosfeer vond gisteren de nationale begrafenis plaats van de Tsjechische ex-president, dr. Benesj. Soldaten met de bajonet op het geweer en gewapende arbeiders, die tot de bewaking van fabrieken behoren, escorteerden de ïykkist, toen deze het museum van Praag werd uitgedragen, waar Dvorak's „Symphonie aus der neu- en Welt" en een religieuze melodie wer den uitgevoerd. De echtgenote en de broer van de overledene liepen achter de baar, gevolgd door vele officiële per sonen en vertegenwoordigers. Via het Wenceslausplein, dat bezaaid was met rode en witte bloemen, de kleuren van de vroegere anti-communistische, natio nale socialistische party, waarvan Be nesj lid was, trok de stoet langs de Pankrac-gevangenis, waar de leden van de regering de overledene de laatste eer bewezen, naar het buitenverblijf van Benesj, Sezimovo TJstl, vanwaar de ter aardebesteiling vandaag plaats zal heb' ben. De gehele route was buitengewoon dicht afgezet door zwaar bewapende sol daten en bewapende fabrieksarbeiders. De belangstelling van de bevolking was buitengewoon groot. Natuurlijk moest bij het bezoek, dat de Koningin aan Marken bracht, ook een *uisje bezichtigd worden. Heel Marken liep uit om de Vorstin en haar kinderen te zien. De burgemeester leidde zijn Vorstelijke gasten rond. Het is niet waar, zo wordt in het schrijven beweerd, dat de meerderheid van de Zuid-Slavische communisten achter Tito staat. De Tito-groep wil blijkbaar haar fouten niet erkennen en herstellen. Zij onderdrukt alle verzet tegen haar maatregelen. Het schrijven is kennelijk bedoeld als een poging om het beleid van Tito te ondermijnen en om de Zuid-Slavi sche communisten erop te wijzen dat de deur naar Moskou voor hen nog open staat. Nu men onlangs de ontrouw aan de Sovjet-Unie in Polen aan de kaak heeft gesteld, wat tot het ontslag van de se cretaris van de Poolse communistische partij Gomulka leidde, wil men blijk baar ook de afgedwaalde Zuid-Slavi sche communisten weer in het gareel trachten te krijgen. Het schryven is slechts ondertekend met: Het centrale comité," hetgeen naar men algemeen aanneemt er op wqst dat het afkomstig is van het centrale comité van de Cominform, dat samengesteld is uit twee vertegen woordigers van ieder deelnemend land. (Van onze correspondent) In verband met de geruchten over een nieuw Amerikaans compromis voorstel inzake Indonesië heeft de C. v. G. D. verklaart, dat deze zon der grond zyn. Wèl hoopt de com missie, dat een der partijen zelf in de naaste toekomst een plan voor stelt, dat de basis zou vormen voor een hervatting van de politieke besprekingen, die leiden moeten tot een oplossing van alle geschil punten. Deze laatste mededeling van de Com missie bevestigt het vermoeden, dat niet-linkse groepen in de republiek een spoedige overeenkomst met Nederland wensen om een dam op te werpen te gen de „rode vloed". Sjarifoeddins' demasqué heeft het voordeel gebracht van een zuiverder afbakening der politieke verhoudingen te Djocja. Thans ontstaat een eenheids front van rechts tegen links. Dit bleek reeds vaag bij het begin van de debat ten over Hatta's regeringsverklaring, waarin deze' voorwaardelijke bereid heid uitsprak inzake deelname aan de interim-regering. In het republikeinse kabinet nam de woordvoerder der P-N.I. scherp stelling tegen de intriges van de linkervleugel en drong aan op vriendschap met Amerika. De woord voerder van de grootste politieke partij, de Masjoemi, waardeerde het voorne men tot deelname aan de interim regering. De algemene verwachting is, dat de verhoudingen zich zo zullen toe spitsen, dat rechtse groepen in de re publiek gaarne elke gelegenheid zullen aangrijpen tot samenwerking met de Federale regering en Nederland, om tegen het rode gevaar stand te kunnen houden. De naaste toekomst zal wel licht tonen, dat de republiek van de rode nood een wijze deugd zal maken. De commissie voor niet-zelfbesturende gebieden van de Verenigde Naties ver wierp gisteren te Genève op technische gronden de Russische poging, om van de Verenigde Naties de erkenning te ver krijgen van de onafhankelijkheid van de Indonesische republiek. Frankrijk, Egypte, India en China ont hielden zich van stemming. gehouden, die naar schatting door 750.000 mensen zal^ worden bezocht. „Noodzakelijke voorzorgsmaatregelen zullen worden genomen," aldus een Brits woordvoerder. De Engelse militaire regering zal boven dien „ter vermijding van botsingen tussen betogers uit de oostelijke en westelijke sectoren" van Vrijdag af een neutrale zone van een halve mijl langs de gehele grens van de Sovjet-sector en de Engelse sector scheppen. Het broodgraan van de nieuwe oogst is tengevolge van een verhoging van de prijs van de in Nederland voortge brachte tarwe en rogge duurder. Deze prijsstyging betekent verhoging van de bloem- en meelprijzen en dus duurder brood of verhoging van de overheids subsidie op het brood. De regering wil echter zowel prijsverhoging van het gewone brood als verzwaring van de subsidielast vermijden. Om deze reden heeft de minister van Landbouw, Visse rij en Voedselvoorziening besloten al léén de prijs van zuiver wittebloem te verhogen. Op deze wijze wordt be reikt, dat het normale brood niet duur der behoeft te zijn en de subsidielast van de schatkist wordt verminderd. In de nieuwe prijs van zuiver wittebloem wordt n.l. de prysstijging van alle, ook voor 't normale brood gebruikte, graan, verrekend. Nabij de Gildenhauserstrasse te Gro- nau heeft zich een drama afgespeeld, waarbij een Duitse douaneambtenaar zijn collega heeft doodgeschoten. Een douane-ambtenaar, de 40-jarige Duitser E. B., die geschorst was uit de dienst wegens zijn vroegere lidmaatschap van de N.S.D.A.P. doch over veertien dagen weer in functie zou komen, gaf geen gehoor op het bevel „halt", waarop hij werd neergeschoten. Woensdagmiddag heeft prinses Mar garet, vergezeld van lord en lady Athlone en de Engelse ambassadeur. Sir Philip Nichols, een bezoek ge bracht aan het Mauritshuis in Den Haag, waar de conservator, dr. Gud- langsson, de hoge gasten rondleidde. De prinses, die om ongeveer drie uur arriveerde, toonde grote belangstelling voor de prachtige werken der Hol landse meesters, en zij verwijlde ge ruime tijd bij de Vermeers en de Ana tomische Les, die zij verklaarde zeer te bewonderen. Het Koninklijk gezin bracht gisteren een bezoek aan Marken in gezelschap van het Kroonprinselijk paar van Noorwegen en erf-groothertog Jan van Luxemburg. De prinsesjes vooral beleefden aan het uitstapje prezier. Men kijke alleen maar eens naar het gezicht van Margriet. (Telefonisch van onze Londense correspondent) LONDEN, 9 Sept. Het Britse Con gres van Vakhonden is in jaarvergade ring büeen te Margate en bracht giste ren een grote en belangrijke nederlaag toe aan de communisten in hun gelede ren, een gebeurtenis, die ongetwijfeld ook in het buitenland haar gevolgen zal doen gelden. Arthur Deakin, opvol ger van Bevin als leider van de groot ste vakvereniging in Engeland en te vens voorzitter van de Wereldfedera tie van Vakbonden, welke in 1945 grotendeels op initiatief van de Britse vakbonden in Londen werd opgericht, leidde de aanval tegen de communis ten. De laatsten hadden, gebruik ma kende van hun sterke positie in twee vakverenigingen, een ogenschijnlijk onschuldige resolutie op de agenda ge plaatst gekregen, welke neerkwam op een beroep de eenheid van de We reldfederatie ongeschonden te bewaren en die in feite neergekomen zou zyn op een steunen van de conpnunistische propaganda, welke de Britse vakbon den verantwoordelijk wil stellen voor de crisis in de Wereldfederatie. In een strijdbare rede draaide Deakin de rollen om en verklaarde o.m., dat de Russen en andere communisten sinds 1946 met grote inspanning gepro beerd hadden van de wereldfederatie een instrument van Sovjetpolitiek en communistische propaganda te maken. Nadat gisteren Herriot aan Vincent Aurioi had medegedeeld, dat hy in ver band met zijn slechte gezondheid de op dracht om een nieuwe Franse regering te vormen, niet kon aanvaarden, heeft Henri Queuille, die gistermiddag om vier uur door de president van de Franse republiek ontboden was, opdracht ge kregen een regering samen te stellen. Het onderhoud duurde veertig minu ten. By het verlaten van het paleis zei Queuille: De president heeft mij ver zocht een nieuwe regering te vormen. In verband met de buitengewoon ern stige toestand in het land moet ik eerst een bezoek brengen aan de voorzitter van de Nationale Assemblee en mijn vrienden raadplegen. Morgenochtend zal ik de president waarschynlyk myn ant woord kunnen geven. Henri Queuille beheerde in de rege- ring-Schuman, die Dinsdagavond viel, de portefeuille van Openbare Werken. Hij is 64 jaar oud en radicaal-socialist. Toen hy op het paleis van de presi dent aankwam, werd een cordon van ongeveer 100 politie-agenten en mannen van de garde mobile om het paleis ge trokken. Een verklaring van deze han delwijze was niet te verkrijgen. Een menigte van ongeveer 500 arbei ders had zich gisteren aan de buiten kant van Parys bij Porte Maillot ver zameld en marcheerde op naar de Are de Triomphe. Van de Are de Triomphe begaven de arbeiders zich langs de Champs Elysées naar het paleis van de president. Men hoorde uitroepen als: wy willen een de mocratische regering. Spoedig daarop arriveerden enige honderden politie-agenten, die in alleryi barricades opwierpen om de toegang tot de wegen, die naar het paleis lei den, te versperren. Er is nog geen in cident gemeld. Een woordvoerder van de C.G.T. heeft verklaard, dat de 24 uur staking van de Parijse arbeiders in openbare dienst „succesvol" verloopt. Intussen heeft de C.G.T. in het departement Somme voor vandaag een algemene staking van 24 uur bevolen, eveneens als protest tegen de ontoereikendheid van de duurte- toeslag. Het bureau van de C.G.T. heeft gister ochtend zijn wekelijkse vergadering bijzonder gewijd aan de regeringscrisis, die Dinsdagavond is begonnen. In het communiqué, dat na afloop van de vergadering is verstrekt, stelt het bureau vast, „dat de oppositie van de volksmassa tegen een reactionnaire poli tiek toeneemt". Voorts wordt alle arbei ders verzocht samen te werken, om de samenstelling mogelijk te maken van „een regering van democratische unie, die de eisen der arbeidersklasse waar borgt en Frankrijk van de voogdijschap der kapitalistische trusts zal bevrijden". Voorts handhaaft het bureau integraal de looneisen, die vroeger zijn geformu leerd en stelt met voldoening vast, dat de machtige eenheidsbeweging in het land groeit. De Belgische minister van Voedsel voorziening en Invoer, Moens de Fernig, zal 14 Sept. a.s. te Rotterdam met de „Nieuw Amsterdam" naar de V S. ver trekken. De heer Moens de Fernig is evenals vorig jaar met een opdracht der Bene- lux-lqnden belast om met het oog op hun graanvoorziening op de beste voorwaar den aankopen te doen in de V. S. en Canada. Minister Mansholt zal zijn Bel gische collega aan boord van de „Nieuw Amsterdam" ontmoeten. Bescheidenheid, die zich altijd en overal doet gelden, loopt groot ge vaar voor huichelarij te worden gehouden. De Britten hadden vergeefe getracht de Federatie te doen functionneren voor industriële doeleinden volgens de oorspronkelijke opzet. Doch zonder enig succes. De communistische reso lutie werd met overweldigende meer derheid verworpen, nadat men Deakin een ongewoon geestdriftig applaus ge geven had. Men neemt aan, dat hier mee het lot van de Wereldfederatie van Vakbonden beslist is en dat zij nog dit jaar de geest zal geven, waarschijn lijk echter niet op de bestuursvergade ring van de Federatie, welke de vol gende week te Parijs plaats vindt, maar later in het jaar, als het wereld congres van de Federatie bijeenkomt in Brussel. De communisten leden nog een an dere nederlaag, toen een door hen ge- inspireerde resolutie, welke een eis bevatte tot onmiddellijke nationalisa tie van de staalindustrie bij Koninklijk Besluit, met grote meerderheid werd verworpen. Ook een'communistische resolutie over Griekenland onderging hetzelfde lot. Het congres van Britse vakbonden heeft gisteren overtuigend aangetoond, dat de Britse arbeiders het communisme in en buiten hun ge lederen. meer dan beu zijn. Hedenavond omstreeks 20.30 uur zal H. M. Koningin Juliana met haar gezin de hoofdstad verlaten en zich naar het paleis Soestdijk be geven. H. M. vertrekt per auto en zal de volgende route nemen: Dam, Rokin, Muntplein, Reguliersbree- straat, Rembrandtplein, Utrechtse straat, Frederiksplein, Sarphati- straat, Alexanderplein, Mauritskade, Linnaeusstraat, Middenweg, Die- men, Rijksstraatweg. Gisteren hebben Koningin en Prin sesjes in gezelschap van het Kroonprin selijk Paar van Noorwegen en Erf- Groothertog Jan van Luxemburg met de „Piet Hein" een bezoek gebracht aan Marken. Het vorstelijk gezelschap maakte o.m. een wandeling door de vriendelijke nauwe straatjes naar het bekende antieke huisje van Kaars. Met de buitenlandse gasten bekeken de drie oudste Prinsesjes met haar moeder de kleine Marijke was aan boord geble ven het interieur van het oude huis je. Later genoot de Marker bevolking 'van een aardig tafereeltje. De 5-jarige Jannetje, de 3-jarige Dientje en de kleine 2 jaar oude Annetje van Reeu- wijk, de drie dochtertjes van Markens burgemeester, overhandigden de drie oudste Prinsesjes ieder een Markense pop. De tocht werd vervolgens voortgezet naar Hoorn, dat een uur later werd be reikt. Tegen half acht arriveerden H. M. de Koningin, de vier Prinsesjes en de vorstelijke gasten weer op het paleis op de Dam. Alle vorstelijke gasten, die tijdens de jubileumfeesten en de inhuldiging in het Amstel-hotel verblijf hebben, gehouden, verenigden zich Woensdagavond, na het gala-diner ten paleize, op een af scheidsbijeenkomst in het Amstel-hotel. Koningin Juliana en Prins Bemhard vertoefden lange tijd in hun midden in een genoeglijk samenzijn. Vandaag vertrokken vele der gasten. Prins Axel vloog hedenmorgen met de Scandinavian Airlines naar Ko penhagen. Het Zweedse Kroonprinselijk paar vertrekt met de Scandinavië-ex- presse naar Stockholm. Ook Prinses Margarete van Denemarken reisde, in tegenstelling tot haar echtgenoot, met de trein. Het Noorse Kroonprinselijk paar blijft nog enige dagen in ons land. Prinses Margaret vloog vandaag naar Londen terug. De graaf en gravin van Athlone begaven zich heden naar Den Haag; zij zullen de overtocht naar En geland met de nachtboot maken. Prins George van Griekenland zal zich weer per trein naar Parijs begeven. Erf-groot hertog Jan van Luxemburg zal waar schijnlijk per vliegtuig terugkeren. Is het zogenaamde „vragenleren" nu ineens veel gemakkelijker gewor den?"- Dit is een vraag, die zich nog niet bij de jeugd, maar dan toch wel bij de belanghebbende ouderen op de voorgrond dringt. Iedereen toch, die met dit deel van de godsdienstige vorming te maken heeft, weet hoe groot en veler lei de moeilijkheden op dit gebied zijn: in 't bijzonder bij de onderwijzer op school, die eist, dat alles woordelijk ge kend wordt, en bij de ouders thuis, die het telkens weerkerende opdreunen moeten aanhoren, leiden en controleeen, welke bezigheden vaak met veel ge mopper gepaard gaan. Er leeft dan ook onder deze men sen een hoopvolle verwachting, dat dit „vragenleren" voortaan met minder grote moeilijkheden gepaard zal gaan. 't Is moeilijk bij een eerste kennisma king al onmiddellijk vast te stellen, in hoeverre alles veel gemakkelijker wor den zaL De ervaring van jaren kan ons dat pas leren. Maar, zoals we in ons vorig artikeltje al aanduidden, is de tekst van vele vragen inderdaad veel vereenvoudigd. Godsdienstleer is nu eenmaal geen stof waar zo maar kinder verhaaltjes van gemaakt kunnen wor den. De tekst kan men iets kinderlijker samenstellen, de stof blijft altijd iets abstracts en daarom voor kinderen moei lijk te begrijpen. De Bisschop, waar schuwt daarom ook in zijn voorwoord: „Met grote nauwkeurigheid dient er voor gezorgd te worden, dat de tekst van de Katechismus in het geheugen der kinderen wordt vastgelegd. Hierbij moeten vooral de ouders hun kinde ren helpen. Hoe beter de kennis van de waarheden van het geloof in hun geheugen wordt bewaard, des te ge makkelijker zal in het later leven hun inzicht in die waarheden kunnen groeien, etc." Deze woorden spreken duidelijke taal Ook nu nog zal lang niet alles, wat de kinderen in deze nieuwe katechismus te leren krijgen, door hen begrepen kunnen worden. Dat hoeft ook niet. Laten zij, die het woordelijk opdreunen van niet begrepen ant-woorden onzin vinden, dit even overdenken. Wat nu onbegrepen door het kind vast in het geheugen geprent wordt," blijkt later een machtig hulpmiddel te zijn om een goed inzicht in al die moeilijke zaken te verwerven. We behoeven ons geen illusies te ma ken: het „vragenleren" mag dan ver eenvoudigd zijn, het blijft voor het jeugdige kind moeilijk! Vooral de vijf de ën zesde-klassers. krij gen dit komende jaar een harde noot te kraken. Zij krijgen n.L vele nieuwe vra gen en nog meer vragen met enigszins andere tekst te verwerken. Zij komen plots voor heel deze'" vernieuwing te staan. Ouders en onderwijzers zullen daarmede wel degelijk rekening moeten houden. Ook voor henzelf wordt het over horen moeilijker, omdat de oude dreun, waaraan veleh jaren en jaren gewend zijn, nu ineens door iets anders, korter en forser, vervangen is. Ook ouders en onderwijzers zullen terdege het nieuwe katechismusboek moeten inzien en veel meer aandacht aan de lessen moeten wijden dan vroeger. Dat de onderwij zers dit zullen doen. spreekt wel van zelf. Maar ook van de ouders wordt nu meer medewerking verwacht dan vroe ger. Op dit feit mag wel eens de speciale aandacht gevestigd worden. De kleine, en de grote kinderen, voor- ai zij, die niet zo makkelijk leren,' heb ben de bijzondere hulp van hun ouders nodig. Daar zal een vastgesteld rustig kwartiertje voor uitgetrokken moeten worden. Daar zal met veel geduld en veel volharding voorgezegd, uitgelegd en overhoord moeten worden. Hier is geen ontkomen aan; men zal de moei lijkheden van dit deel der godsdienstige opvoeding met de school moeten delen. Deze noodzaak heeft een prach tige lichtzijde. Immers, laten we het eerlijk bekennen, het kan voor vele ouders heus geen kwaad, als zij hun godsdienstkennis ook eens een beetje opfrissen. De nieuwe Ttatechiemus brengt naast het vele oude, in een nieuw kleed, ook geheel nieuwe punten naar voren, waar van het heel goed is, dat ook ouderen ze eens onder de ogen krijgen. We den ken b.v. aan de vraag: Welke zijn onze plichten jegens de Kerk? en aan: Wat is onze plicht jegens het Vaderland? En als dan toch in ieder huisgezin dit nieuwe boek zijn intrede gedaan heeft en de ouderen, ieder op eigen ge legenheid, het doorbladeren en bestu deren, dan mogen wij nog wel even wijzen op 't gedeelte dat de eigenlijke vragen vooraf gaat: n.l. de gebeden. In 't bijzonder zouden we vooral de aan dacht van de jonge gezinnen willen vestigen op de liturgische tafelgebeden, die, eenvoudig en mooi, toch nog zo wei nig gebruikt worden. Binnen enkele dagen zullen de nieu we katechismusboeken in de boekhan del verkrijgbaar zijn. Laat iedereen zijn plicht in dezen kennen, een of meer boeken aanschaffen en doen wat de Bisschop in zijn voorwoord vraagt en verwacht „Tenslotte vertrouwen wij, dat in alle huisgezinnen de katechismus ook door de ouderen dikwijls ter hand genomen zal worden. Daar hij een korte en dui delijke samenvatting geeft van hetgeen de H. Kerk leert, kan hij voor allen een voornaam hulpmiddel zijn om de gods dienstkennis te onderhouden!" Zo worde het gezin weer het centrum van het godsdienstig leven. R. Het stoffelijke overschot van Mgr. dr. H. A. Poels zal hedenmiddag om vijf uur van Imstenrade worden overgebracht naar het ziekenhuis te Heerlen. Daar wordt een chapelle ardente ingericht. Vier „Credo- Pugno"-mannen zullen er de do denwacht betrekken. m Vrijdagmiddag om kwart over vier wordt het stoffelijk overschot van Heerlen naar Venray vervoerd. Langs de route in Heerlen zullen alle geledin gen van het' katholieke sociale leven staan opgesteld. Ook langs de gehele verdere weg naar Venray zullen afde lingen van de Katholieke Arbeidersbe weging opgesteld staan. Het stoffelijke overschot zal Sittard passeren om vijf uur en Roermond om kwart voor zes. Over Swalmen, Reuver, Tegelen en Venlo (half zeven) wordt de overledene naar Venray gebracht. Aan de grens van deze gemeente zal deken W. Ber den het stoffelijke overschot plechtig in ontvangst nemen (omstreeks zeven uur), waarna het vervoerd wordt naar het ouderlijk huis van Mgr. Poels in de Hofstraat. Daar zal het worden op gebaard. Zaterdagmorgen om half elf wordt in de parochiekerk de plechtige H. Re quiemmis opgedragen, in tegenwoor digheid van Z. H. Exc. Mgr. dr. J. H. G. Lemmens, Bisschop van Roermond. Mijnwerkers in arbeidskleding dragen het stoffelijke overschot van het buis naar de kerk.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1