Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | 15 september 1948 | pagina 2

Vraagstukken van de middenstand

DE LENS OP POLYGOON GERICHT

B

Congres van de Koninklijke Bond
te Haarlem

FRANCISCANESSEN VAN AERDENHOUT
VIEREN DUBBEL JUBILEUM

Kath. Vrouwenbeweging

Gepensionneerden zijn
ontevreden

R.K. Kinderuitzending

Gezellige toneelavond
opent het seizoen

Zomerconcert H.O.V.

Hoe snel de feestreportage vervaardigd werd

„Geloofen Wetenschap

Haarlem is grote dankbaarheid verschuldigd

Zekerheid en Service

WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1948

PAGINA 2

STAD EN OMGEVING

Wie helpt een handje mee?

Examen Kraamverzorging

40 jaar „De Matador"

Nationale avond

Mode-show Maison Van Kuyk

Aanrijding

Rijwieldief gearresteerd

Nieuwe administrateur

H.O.V.

Beroving

BRANDSTOFFENHANDEL
DE SPAARNESTAD

Faillissementen

Burgerlijke Stand

HEEMSTEDE

Een Hqarlems bedrijf met
wereldreputatie

T uinliedenvereniging

Naar „De Nederlandse
V^ouw"

Naar Delft

ZANDVOORT

Taakverdeling college
B. en W.

Spreekuur burgemeester

Aanbesteding straatwerk

Terug uit Indië

Jongeren-avond

Vruchtenbrood vrij in prijs

Beurs van Amsterdam

£JSJr

Herijk van maten en gewichten

Pensioen voor verzetslieden
en hun nabestaanden

De radioreportage van de
inhuldiging

VERDEELDE MARKT

Met een door alle aanwezigen ge
zongen Wilhelmus, onder begelei
ding van het ■prachtige orgel in de
Concertzaal, werd het le na-oor-
logse congres van de Kon. Ned.
Middenstandsbond vanmorgen te
Haarlem geopend. Een weelde van
najaarsbloemen en vele vlaggen
sierden de zaal. De voorzitter der
Haarlemse Handelsvereniging, de
heer B. Wr Lasschuit, sprak een
welkomstwoord tot de autoriteiten
(de commissaris der Koningin in
Noord-Holland, dr. J. E. baron de
Vos van Steenwijk, de burgemees
ters van Haarlem en Bloemendaal,
voorzitter en secretaris der Kamer
van Koophandel, etc.) en de afge
vaardigden. Dertig jaar geleden
congresseerde de bond ook in de
bloemenstad, in de oorlog vierde de
H.H.V. haar gouden jubileum, dat
niet herdacht werd. Deze bijeen
komst, aldus spr., is er niet alleen
rm belangrijke referaten te aanho
ren, maar ook om de eenheid in de
middenstand te demonstreren is deze
uiteengeslagen wereld. Een krachti
ge, welvarende middenstand is een
zegen voor ons dierbaar vaderland,
besloot de heer Lasschuit.

De voorzitter van het hoofdbestuur,
de heer L. de Groot uit Rotterdam, wees
er op, dat het 100 jaar geleden is, dat
Karl Marx zijn communistisch mani
fest uitvaardigde. Daarin voorspelde hij,
dat de middenstand spoedig zou onder
gaan. Maar hij is er nóg en hij zal er
blijven.

Het middenstandsvraagstuk is een so
ciaal probleem van de eerste orde. Van
daag zijn de aanslagen op zijn bestaan
bijzonder groot: ongekende lasten en
een prijsbeheersing, die hem aan de rand
van de ondergang brengen en grote on
tevredenheid veroorzaken. De schaarste-
economie is gaan ontaarden in een ver
stikking van het particulier initiatief
van de zelfstandigen. Er is geen bezwaar
tegen als de ambtenaar mee-regeert,
mits de overheid en de ambtenaar er
zich van bewust zijn dat regeren dienen
is. Helaas zijn er ambtenaren, die ter
roriseren en verzet oproepen, wat tot
niets kan leiden. Prof. v. d. Brink, de
minister van Economische Zaken, heeft
zo duidelijk gezegd, dat wij een doelma
tige economie moeten hebben, een uit
mededinging geboren prijzenstelsel. De
inleidingen van vandaag zijn daarop ge
baseerd.

Vervolgens kwalh het prae-advies van
drs. H. L. Tausen over „Prijzen- en
rantsoeneringsbeleid in heden en toe-
komst aan de orde. De conclusies lui-
den:

Het overheidsingrijpen op het ge
bied van de prijzen was noodzakelijk
om voortgezette inflatie te voorkomen,
€de exportpositie van ons land gunstig
te houden en schade aan 's lands eco
nomie door sociale onrust te voorko
men.

Het prjjzenbeleid moest door het
uniforme karakter van-zijn maatrege
len en controle sterk in botsing ko
men met het aan individuele behoef
ten aangepaste en daardoor sterk ge
differentieerde bedrijfsleven van am
bacht en detailhandel.

Nog steeds vertoont het prjjzenbe
leid de zucht naar volledigheid, welke
echter niet meer kan worden gemoti
veerd met gevaren van productiever
schuivingen, nu de aanwezige koop
kracht in verband met de afgenomen
schaarste volledig en gespreid wordt
opgevangen.

Tot opheffing van prijsvoorschriften
voor alle niet-onontbeerljjke goederen
en diensten, daaronder begrepen de
meer luxe uitvoering van onontbeer
lijke goederen, dient zo snel mogelijk
te worden overgegaan. Een algemene
prijsstijging is hiervan niet meer te
verwachten en voorover zij inciden
teel optreedt voor de kosten van le
vensonderhoud niet van belang. Daar
entegen zal de opheffing de tendenz
tot handhaving van de maximumprij
zen als geldende prijzen ten gunste
van prijsdaling doorbreken (herstel
concurrentie)

De rantsoenering van goederen door
kruist en vervormt de normale vraag-
opbouw, gebaseerd op de actuele ver
deling deg inkomens.

Terugkeer naar normale verhoudin
gen vraagt daarom een voortdurend
optreden bij de opheffing van rant
soeneringsvoorschriften.

De noodzaak van rantsoenering is
afgenomen met het breder worden
van de goederenstroom en het toene
men van de keuze-mogelijkheid voor
de consument. De beperktheid van het
Inkomen bepaalt daarom weder in
overwegende mate de grens van de
koopmogelijkheden.

Slechts voor enkele onontbeerlijke
goederen, waarvan de voorziening nog
niet normaal is gewaarborgd, is hand
having van de rantsoenering nodig,
voor alle overige goederen kan zjj
worden opgeheven. In verschillende
gevallen zal de opheffing van de rant
soenering teruggang in het verbruik
van het gerantsoeneerde artikel bete
kenen.

Voor duurzame goederen is bij vrij-
.lating geen inhaalvraag overeenkom
stig het absolute tekort te wachten,
omdat de breedte van de reeds aan
wezige goederenstroom en de beperkte
koopkracht spreiding in plaats van
concurrentie van de vraag teweeg
brengt.

Opheffing van prijs- en rantsoene
ringsmaatregelen zal herstel van een
zekere vrijheid en dus van concurren
tie medebrengen. De middenstand zal
zich terdege op het herstel van deze
concurrentie hebben voor te bereiden.

Na enige discussie over het prae-ad
vies zei drs. Jansen, dat er in hoge mate
een gevaar aanwezig is, dat het bestaan
van de middenstand kapot gemaakt
wordt wanneer onderlinge prijsver-
knoeiing het gevolg van meer vrijheid
zal zijn. De middenstand moet meer
streven naar bewust ondernemerschap.
De voorzitter had de vraag gesteld of
de overheid, die zolang de consument
beschermd heeft, nu niet een taak moet
vinden om de zelfstandige ondernemer
te steunen. Daar wilde de inleider niets
van weten. Hij meende echter wel, dat
de wet op de oneerlijke concurrentie
enige aanvulling behoeft. Indien de con
currentie zover gaat dat onder de kost
prijs verkocht wordt, dan moet ingrij
pen van de rechter het gevolg zijn. Ten
slotte wees inleider erop dat commer
ciële verbanden meer dan ooit nood
zakelijk zijn.

De voorzitter stelde voor zich ook tot
de andere middenstandsorganisaties te
wenaen om een resolutie aan te nemen,
die als volgt luidt:

Het congres van de Koninklijke Ne
derlandse Middenstandsbond, gehoord
het uitgebrachte prae-advies over het
prijzen- en rantsoeneringsbeleid en de
ter vergadering gehouden discussie, van
oordeel, dat de voorwaarden voor het
herstel van een redelijke vrije concur
rentie, zowel door verbreding van de
goederenstroom als door terugkeer van
het publiek tot normaler bestedingsge
woonten, voldoende zijn vervuld, geeft

als haar mening te kennen, dat door
de overheid met de grootst mogelijke
voortvarendheid dient te worden voort
gegaan op de weg van afschaffing van
rantsoeneringsmaatregelen, in het bij
zonder ook op het gebied van de voed
selvoorziening, dringt er voorts op aan,
dat op korte termijn wordt overgegaan
tot intrekking van al die prijsvoor
schriften, welke niet strikt noodzake
lijk zijn voor het in de hand houden
van de kosten van levensonderhoud en
tot zover gaand mogelijke beperking
van het het bedrijfsleven belastende
conróle-apparaat, besluit deze resolutie
ter kennis te brengen van de overheid
en de pers en roept tevens de aange
sloten ambachtslieden en detailhandela
ren en dienstverlenende bedrijven op
door initiatief, doelmatig bedrijfsbeheer
en herstel van wedijver in dienstbetoon
hun bijdragen te leveren aan de terug
keer tot een gezond economisph leven.

Om 12 uur werden de afgevaardigden
officieel op het stadhuis ontvangen. De
middagvergadering zal worden bijge
woond door Prins Bemhard en de mi
nister van Economische Zaken.

Burgemeester Cremers toonde tijdens
de ontvanjst van de gedelegeerden aan,
dat het voor het gemeentebestuur geen
onverschillige zaak is, dat het eerste
na-oorlogse congres van de Nederlandse
Middenstandsbond in Haarlem wordt
gehouden. De Haarlemse middenstand
geeft steeds iplijk van veel initiatief en
grote activiteit, niet alleen op eigen in
dividueel gebied, maar ook op gemeen
schappelijk terrein. Spr. wees voorts op
het belang van de middenstand als tus
sengroep tussen de producent en con
sument en zeide, dat de onderwerpen,
die op het congres worden behandeld,
het gemeentebestuur zeer na aan het
hart liggen, daar deze gaan over het
contact tussen middenstand en overheid.

Daarna voerde het woord de voorzit
ter van de Nederlandse Middenstands
bond, de heer L. de Groot, die zijn dank
uitte voor de hartelijke ontvangst van
gemeentezijde.

Wij behoeven waarlijk het zegenrijke
werk der Kinderuitzending niet meer te
propageren. Als er één werk 'sympa
thiek is bij de mensen dan is het dit.
De Katholieke Kinderuitzending in on
ze stad brengt dit jaar weer tweehon
derd jongens en meisjes naar buiten om
daar kracht te verzamelen, gezondheid
op te doen en vreugde te beleven. Zij
gaan voornamelijk naar het prachtige
katholieke koloniehuis te Bakkum. een
modern gebouw, een juweel aan de
voet van de Hollandse duinen. De fi
nanciën moeten daartoe voor 8000 ver-
pleegdagen bijeengebracht worden. Als
de Overheid niet de helpende hand zou
toereiken, kon er van de uitzending niet
veel terechtkomen, maar als particulie
ren hun steun niet blijven geven, zou
het er nog slechter uitzien. Er zijn in
onze stad vier verenigingen, die zich
met de kinderuitzending bezighouden.
Naast de katholieke, het Centraal Ge
nootschap, „Naar Buiten" en „Kinabu".
Evenals verleden jaar hebben zij de
handen ineen geslagen om een grote
collecte in deze maand te doen slagen.
Van 20 tot 25 Sept. zal menanet lijsten
de huizen bezoeken en op Zaterdag 25
September zal men op straat om
een bijdrage verzocht worden. Nu zal
het met de gelden wel weer los lo
pen, maar de moeilijkheid zit in het
leger medewerkers of medewerksters,
dat zowel voor het een als voor het
ander noodzakelijk is. De overheid heeft
goedgevonden, dat ook 14- en 15-jarigen
als collectant of als collectrice optreden.
Zij kunnen zich opgeven bij de heer A.
Aukes, Bosch en Hovenstraat 30 en
mevr. Kerkhof-Bijmolt, Wouwerman-
straat 59.

Voor het examen kraamverzprging slaag
den alle candidaten opgeleid dbor het Wit-
Gele Kruis te Haarlem, t.w de dames J.
J. Bluys te Zandvoort, G. C. Goes te Vijf
huizen, A. M. Klaver te Katwoude, H. M.
Koop te Haarlem en M. J. Lonis te Apel
doorn.

De bekende herenconfectiezaak „De Ma
tador" aan de Anegang 21 te Haarlem be
staat 18 September 40 jaar. Het feest is
voor de eigenaar des te groter, daar hij
de bezettingsjaren ternauwernood kon over
leven.

Het winterseizoen van „Geloof en
Wetenschap" werd gisteravond ge
opend met een éclatante voorstelling
in de Stadsschouwburg door „Het
Vrije Toneel", dat het genoegelijke en
geestige stuk „Fluffy neemt de lei
ding" op de planken bracht.

De leden van G. en W. hebben enkele
uren genoten van dit aangename spel
en zich naar hartelust vermaakt om de
nu eens kinderlijk-onnozele dan weer
rake en guitige opmerkingen van Nell
Koppen, die in haar rol van Fluffy de
spil is waarom de gehele uitvoering
draait. Hat toneelstuk dat reeds eerder
in Haarlem werd gespeeld, zij het in een
andere samenstelling, hebben wij des
tijds uitvoerig besproken. Ook dit keer
oogstte het toneelensemble, waarin Myra
Ward, Wim van den Brink en Anton
Ruys zich onderscheidden, groot succes.
Nell Koppen werden bloemen aange
boden.»

De voorzitter van G. en W.. mr. F.
Vorstman, die in het begin van de avond
de aanwezigen, en speciaal de nieuwe
leden, welkom heette, deelde mede dat
er tot grote voldoening van het bestuur
veel belangstelling bestaat voor de vier
cursussen van G. en W„ zodat deze in
ieder geval doorgang zullen vinden
Voor de cursus Wiisbegeerte meldden
zich reeds 52 leden. 25 September wordt
de gelegenheid tot inschrijving gesloten.

Voorts kondigde de voorzitter aan,
dat Woensdag 22 September in het Ge
meente-Concertgebouw een Nationale
avond gehouden zal worden georgani
seerd door de Volksuniversiteit en ver
schillende culturele verenigingen in onze
stad. Burgemeester Cremers zal deze
bijeenkomst, waaraan de H.O.V. en de
zangeres Nea Naberman medewerking
zullen verlenen, openen. De sprekers
van de avond zijn gekozen uit de drie
grote volksgroepen. Anton van Duin
kerken zal spreken over de regerings
periode van H.M. Koningin Wilhelmina,
ds. Gravemeyer over de Vrede van
Munster en mr. Van Heuven Goed
hart over de Grondwet van 1840. Kaar
ten met gereserveerde plaatsen kunnen
tot 18 September worden aangevraagd
bij de secretaresse van Q. en W., Emma-
laan 9.

Het was een aparte mode-show, die
Maison Van Kuyk in de Van Merlezaal
aan de Schouwtjeslaan gehouden heeft.
De mannequins demonstreerden name
lijk een serie japonnen en mantels van

papier. Het waren hoofdzakelijk

modellen voor herfst en winter en voor
uitgaansavondjes, die de leerlingen van
mevr. Van Kuyk zelf hadden vervaar
digd. De aanwezige dames toonden grote
belangstelling voor de nieuwe, zo spe
cifiek vrouwelijke mode, die in het
kleurige crêpe-papier zeer goed tot haar
recht* kwam.

Bovendien werd een handig appa
raatje gedemonstreerd, dat het passen
en meten voor naaiende dames tot een
genoegen maakt nu zij niet meer behoe
ven te rekenen en te puzzlen bij het
nemen van de maat.

Dinsdagmorgen om half tien had op
de hoek Gen. CronjéstraatSpaanse-
vaartstraat een aanrijding plaats tussen
een personenauto, welke in de Spaanse-
vaartstraat met een snelheid van 15 a 20
km. per uur in de richting West reed en
een vrachtauto, die in de Gen. Cronjé
straat met een snelheid van ongeveer 30
km. per uur in de richting Noord reed.
De aanrijding ontstond, toen de bestuui*-
der van de vrachtauto aan de personen
auto geen voorrang verleende. Wel
trachtte deze door krachtig te remmen
een aanrijding te voorkomen, doch door
het natte wegdek slipte de vrachtauto
en reed met de rechtervoorzijde tegen de
linkerzijkant van de personenauto aan.
Een groot gedeelte van de linkerzijkant
van de personenauto werd ingedrukt.
Door de kracht van de botsing werd de
personenauto het trottoir opgedrukt te
gen een gaslantaarnpaal. De paal brak
middendoor. De personenauto moest
worden weggesleept.

De recherche heeft in een winkel in
de Ridderstraat de 19-jarige hulpvak
arbeider H. T. uit Amsterdam aange
houden. De man had aan de bewoner
een zo goed als nieuw damesrijwiel
voor f 50 te koop aangeboden. Bij zijn
verhoor bekende hij dit rijwiel daags
te voren uit de kelder van een jeugd
herberg aan de Kloveniersburgwal "te
Amsterdam te hebben ontvreemd. De
benadeelde is een Zwitsers meisje, dat
op een vacantietocht in Nederland is
en tijdelijk in deze jeugdherberg ver
blijft.

Op 4 October a.s. zal de Congregatie
der Franciscanessen van Aerdenhout de
dag herdenken, dat zij vóór 75 jaren
naar Nederland kwam. De. verschrik
king van de Kulturkampf bracht van
Duitsland nair ons land de zegen wei-
ke God door deze Congregatie aan ons
katholieke volk schenken wilde. In
het jaar 1923 werd de nederzetting in
ons land tot zelfstandige provincie ver
heven.

Het .dubbele jubilé: 75 jaar in Neder
land en 25 jaar zelfstandige provincie,
zal op 4 October plechtig worden ge
vierd. wanneer Z. H. Exc. Mgr. Huibers
in 't Moederhuis Alverna te Aerdenhout
het nieuwe altaar komt consacreren,
dat als offer van grote dank aan God
daar geplaatst is en door dankbare
vriendenhanden wordt aangekleed en
opgesierd.

Het provinciale bestuur recipieert
die dag van 4 tot 5 uur. t

De congregatie werd in 1863 gesticht
door Moeder Clara Rfander te Salzkot-
ten in Westfalen (Did.). Mede-stichter
was de toenmalige bisschop van Pader-
born, Conrad Martin, die de Congrega
tie de naam gaf van: Congregatie der
Zusters Franciscanèssen, Dochteren van
de H.H. Harten van Jesus en Maria. Het
doel der stichting was de eeuwigduren
de aanbidding van het Allerheiligste Sa
crament en gebed voor de behoeften van
de H. Kerk. Verder belastten de zusters
zich met de opvoeding en onderrichting
van weeskinderen en eerst later wijdden
zij zich aan de verpleging van zieken.

In 1870 kreeg de congregatie verlof
om in Nederland te gi0i werken. Al
lereerst in de Bisdommen Utrecht en
Haarlem. Van die tijd af groeide er een
contact van de congregatie met ons land,
dat in de loop der jaren zeer hecht en
vruchtbaar is geworden. Die eerste ne
derzettingen waren de kloosters in Bo
degraven, Bovenkerk, Vlissingen en
Breukelen. Steeds meer kloosters kon
den later worden gesticht en steeds
groter werden de kansen. De Pauselij
ke goedkeuring bezat de congregatie nog
niet. Volgens Kerkelijk recht kan deze
eerst gegeven worden, als de congregatie
geruime tijd heeft laten zien wat zij wil
en wat zij waard is. Op 6 Juni 1927
kwam deze Pauselijke goedkeuring af.

De grote uitgroei der congregatie
maakte het noodzakelijk haar in vier
provincies te verdelen; de Duitse te

Salzkotten, de Amerikaanse te St. Louis,
de Lotharingse bij Metz en de Neder
landse in het klooster Alverna te Aer
denhout.

Op 8 September 1920 werd de eer
waarde Moeder-Overste Ida de eerste
Provinciaal-Overste van Nederland. Zij
vestigde zich in Huize Duinrust te
Overveen. Op 23 Juni 1921 wijdde Mgr.
Callier, toen Bisschop van Haarlem, het
provinciale Moederhuis in en wel te
Heem'stede in Huize ,,'t Clooster." Toen
dit te klein werd kocht de congregatie
het landgoed Boekenrode, te Aerdenhout,
dat thans, onder de naam Alverna, het
Moederhuis en het Noviciaat omvat, en
het Tehuis voor oude en zieke zusters
„Sint Clara" genaamd.

In Alverna slaat het hart der Neder
landse provincie sedert 1 Mei 1923. Van
daaruit gaan alle zorgen naar de zus
ters op de huizen; daar komen" zij jaar
lijks voor haar aetraite, terwijl zij daar

ook de grote dagen beleefden van in
kleding en professie.

Behalve in het Moederhuis te Aerden
hout werken de leden der congregatie
in verschillende huizen elders in "zie
kenhuizen: de Maria-Stichting te Haar
lem, het St. Antonius-ziekenhuis te
IJmuiden-Oost, de St. Ursula-kliniek en
de St. Jacob-stichting te Wassenaar, (de
laatste bestaat dezer dagen ook 25 jaar),
de Cornelia-stichting te Zierikzee en het
St. Joseph-ziekenhuis te Vlissingen. In
scholen: o.a. te Haarlem-Noord, Zand
voort en Warmond. In Bodegraven en
Wognum hebben de zusters een pen
sionaat voor meisjes. In Heémstede
hebben zij de zorg voor het Klein
seminarie Hageveld en in Warmond een
rusthuis voor ouden van dagen. Verder
belasten zij zich op verschillende plaat-
/sen met de wijkverpleging en in de
zomermaanden wordt Sterre der Zee te
Zandvoort tijdelijk herschapen in pen
sion en tehuis voor zwakke kinderen.

Voegt men daarbij het missiewerk dat
zij in Indië verrichten, dan mag met
recht worden gesproken van een con
gregatie, waaraan Nederland grote ver
plichtingen heeft. Haarlem en omstre
ken zullen het feest met temeer dank
baarheid vieren, omdat men hier meer
uog dan elders de zegeningen van het
werk der zusters dagelijks ondervindt.

Het klooster „Alverna" te Aerdenhout, het moederhuis van de zusters Francis
canessen, die thans 75 jaar in Nederland werkzaam zijn, waarvan 25 jaar als
zelfstandige Nederlandse provincie.

Op het Zomer-concert, dat de H. O. V.
Vrijdag 17 September zal geven, zal men
Louis Zimmermann nog eens als solist kun
nen horen.

Deze thans 75-jarige violist zal een uitvoe
ring geven van Beethoven's onvolprezen
vioolconcert, voorafgegaan door de Ouver
ture Coriolan van dezelfde componist.

Na de pauze dirigeert Kees Hartvelt, on
der wiens leiding dit concert staat, de
Tweedé Symphonie van Brahms.

Het Bestuur der Haarlemsche Orkest-
Vereniging (H.O.V.) deelt ons mede, dat
van heden af de heer H. H. Luijken niet
meer als administrateur bij de vereni
ging werkzaam is.

In zijn plaats is benoemd de heer M.
J. J. Larsen, wonende te Haarlem, Mer-
curiusstraat 17, telefoon no. 25062.

Het administratie-adres blijft: Kenau
straat 7, Haarlem, telefoon 11277.

De recherche arresteerde de 32-jarige
juffrouw A H. S„ die een bewoner van
Velsen f 225.had lichter gemaakt. In
verband met deze beroving zijn als
verdacht van heling aangehouden de
50-jarige loswerkman J. J. v. R. en
diens vrouw, de 43-jarige Th. Ph.

Gisteren vierde mej. L. Kramer de
dag dat zij 12 y, jaar geleden als win
keljuffrouw in dienst trad bij de firma
P .A. Tammer,- Kleverlaan.

zijn de pijlers, waarop onze zaak
gebouwd is.

Geef ons Uw vertrouwen en U
zult het ervaren.

Wat er ook gebeure, kolenbon 3
en 4 naar:

FRIESCHE VARKENMARKT 6—10
(Spaarne bij Viaduct)

TELEF. 14164 - 13904

(Adv.)

De arrondissements-rechtbank te Haarlem
heeft op Dinsdag 14 September 1948 we
gens gebrek aan actief opgeheven het fail
lissement van: A. Th. M. Maas, koopman,
wonende te Bloemendaal, Borskilaan 2. Cu
rator: mr. H. E. Prinsen Geerligs, advo
caat en procureur te Haarlem.

Bij beschikking van de arrondissements
rechtbank te Haarlem d.d. 10 September '48
werd aan Gerrit Stada, aannemer, wonen
de te IJmuiden, gemeente Velsen, Jan Kos-
telijklaan 7, eri handelende te 's-Graven-
hage onder de naam firma D. Stada en
Zn., voorlopig surséance van betaling ver
leend, met benoeming van mr. A. W. Helle-
ma Sr., advocaat en procureur te IJmui
den, tot bewindvoerder, téneinde met de
schuldenaar het beheer over diens zaken te
voeren.

Op het Kennemerplein reed Dinsdag
avond omstreeks half zeven de 18-ja-
rige houtbewerker Th. B. nogal tame
lijk snel met zijn rijwiel. Ter hoogte
van het café „Bolwerk" liep de voor
band van het wiel. De jongen viel en
kreeg een hersenschudding. Hij is per
auto Mathot naar zijn woning ver
voerd.

Geboren: C. van EekMarees, z.; C. F.
BultmanZweeris, z.; G. Grpenvan Wou
denberg, z.; E. OosterdijkAppelman, z.;
G. C. Alles—van Meurs, z.; H. J. Labohm
Ridder, z.; A. M. SchoutenCornet, z.; A.
M. F. de BruijnClous, z.; W. PostMel-
chior, z.; A. BroertjesSchut, z.; C. ten
BokumTuinman, z.; A. HeesemansRaven
horst, z.; J. MissetBenz, z.; M. L. Tie-
lemanWinter, d.; J. M. BertelsBroeken,
d.; A. G. LeeuwenbergVisser, d.; J. W.
VaderBonfrer, d.; H. A. Pater—Draaijer,
d.; C. S. van der Westen—Blei, d.; E. Hoff
manWesterkamp, d.; W. M. van Mancius,
d.;M. J. Sijpkensvan Weel, d.

Overleden: E. C. van GeelenDroogen-
dijk, 75 j., Bakenessergracht; G. Kramer—
Duijves, 72 j„ Verspronckweg; T. Dirks—
Blokker, 63 j., J. Nieuwenhuizenstr.; J. G.
Smolenaars, 1 m„ Javastraat.

ij tienduizenden zijn de mensen in
het gehele land de laatste dagen
naar de bioscoop, getrokken om
hetgeen z(j van de feestelijke gebeurte
nissen in Amsterdam gehoord of gelezen
hebben in beeld te zien. En nog even
zovelen wachten op een gelegenheid om
dat rijke feest min of meer van nabij
te beleven. De rijen voor de filmthea
ters, ook in Haarlem, bewezen dit trou
wens weL En het was in een van deze
files, waarachter zelfs de grootste prin
cipiële tegenstanders van bioscoop en
film zich schuchter hadden aangesloten,
dat wij de opmerking hoorden: „Hoe
krijgen ze dat allemaal zou gauw voor
elkaar? Wat moet daar allemaal niet
aan te pas komen?"

Waarom zSuden wij deze opmerkin
gen onbeantwoord laten, als we zo dicht
bij huis het antwoord kunnen halen?
Want op de Koudenhom in Haarlem
werkt achter een pretentieloze gevel,
maar in een uitstekend technisch toe
gerust bedrijf een stel mensen, door
wier vakmanschap en teamgeest het
mogelijk is geworden, dat iedereen het
Nederlandse feest bij uitstek als het
ware persoonlijk kon meemaken.

Het is al de gewoonste zaak geworden,
wanneer de draaiende schijf van „Neer-
lands Nieuws" op het witte doek ver
schijnt en ons een reportage wordt ge
geven van de dingen van de dag. En
daarom zijn wij enkele uren de gast ge
weest van dit ingewikkelde, maar bij
zonder interessante Haarlemse bedrijf.

Men vraagt zich inderdaad verbaasd
af, hoe men zo snel de feest-reportage
in de bioscopen kon brengen. Vooral als
men weet, dat ongeveer 150 bioscopen
direct in Nederland alleen al moesten
worden voorzien, m.a.w. dat de film 150
maal moest worden afgedrukt en dat zij
gelijktijdig in al deze theaters moest
worden vertoond. En die verbazing
neemt nog toe, als men een uiteenzet
ting te horen krijgt, wat er al niet voor

nodig is, voordat het negatief, dat de
cameraman binnen brengt, als afge
werkte film het bedrijf weer verlaat.

Maanden tevoren was men reeds in
de weer om de film schematisch op te
bouwen, en toen in de feestdagen de 14
cameramensen, geassisteerd door twee
geluidsinstallatie, hun „aanval" op de
hoofdstad deden, waren met zorg al de
punten uitgekozen, van waaruit zij hun
opnamen konden maken. Ieder had zijn
deel, en het resultaat was, dat er 10.000
meter negatief op de Koudenhorn werd
binnen gebracht, waaruit men de film
kon samenstellen.

Maar dat samenstellen is nog niet zo
heel eenvoudig. Een uiterst zorgvuldige
selectie is een eerste vereiste. Het oog
van de camera ziet alles, en zo kan het
gebeuren, dat op een zeer plechtig*ogen-
blik een hooggeplaatste autoriteit een
vlieg weg slaat, welke overigens nor
male beweging in het gehele beeld van
de film een belachelijke scène kan
worden. Met deze en andere onverwach
te effecten moet men degelijk rekening
houden.

Dit is maar een klein voorbeeld en
het kan maar een kleine indruk geven
van al het werk, dat verzet moet wor
den om een reportage behalve overzich
telijk ook interessant te maken. Zoals
men weet, heeft men na de selectie een
film van 1300 M. in de theaters ge
bracht.

Bij elkaar verspreidde Polygoon in
Nederland en Indonesië 210.000 M. co-
pie, maar ook het buitenland werd niet
vergeten. Daar is de belangstelling
voor het Nederlandse journaal in 't al
gemeen zeer groot, en voor dat van het
inhuldigingsfeest wel heel bijzonder. En
hier was het weer Nederland op zijn
best, want binnen 24 uur na de opnamen
was men in het buitenland in het bezit
van een negatief, in totaal niet minder
flsn 30.000 M-! En zo kan men deze da
gen in alle landen, waar een journaal
draait of het nu Mexico, Spanje of
Frankrijk is deze Oranje-film zien.

Vergezeld van de man, wiens stem

wij reeds lang kenden van het wekelijks
journaal, trokken wij door het bedrijf,
dat voor een leek niet meer is dan een
labyrinth van ingenieuze installaties.

„Even zwijgen", zegt onze leidsman,
daarbij wijzend op een rode lamp, die
aanflitst. En door de gangen resonneert
de stem van een dame: Kom je nu

haast, kom je nu haastMen legt

de laatste hand aan een demobilisatie
film, wordt ons verklaard. Als er ge
sproken wordt, moet iedereen zwijgen,
om de voorkomen, dat de microfoon
bijgeluiden opvangt.

Als een eindeloos lint wordt de reeks
opnamen door middel van een vernuf
tige installatie door een speciaal bad
gehaald en ontwikkeld. Wij schrijven
dit zo simpel weg, maar wie enigszins
op de hoogte is van foto-ontwikkelen,
zal wel begrijpen, dat er heel wat zorg
nodig is om het negatief te ontwikke
len. Ditzelfde is het geval met de
andere „bewerkingen". Wij schreven
reeds over het selecteren en een uit
voerige verhandeling zou er te schrij
ven zijn over de nasynchronisatie. Men
houde ons echter de veelheid van tech
nische termen en uiteenzettingen ten
goede.

„Maar hoe doen ze dat dan met het
geluid?" Veelal worden beeld en geluid
gelijktijdig opgenomen. In de andere ge
vallen wordt het geluid er bij gemon
teerd. Eveneens is dit het geval met het
gesproken commentaar. Maar na veel
berekenen en uitmeten is het resultaat
dit, dat de beeld- en geluidsopnamen
samen op één band ontwikkeld worden
en na een kleine afwerking voor het
witte doek gereed zijn.

Van de vele installaties, die daarvoor
nodig zijn,' is het vooral de nieuwste
Western Electric-apparatuur, waarvan er
in Nederland maar twee zijn, dat een
wonder is van techniek.

Dit is maar een vluchtige indruk
van het vele werk, dat een 100 man
tellend bedrijf moet verzetten om de
bioscoopbezoeker iedere week een re
portage te geven van de voornaamste
actualiteiten. En het rijke archief, dat
Polygoon zichzelf in de loop der jaren
geschapen heeft, is van dat werk wel
een bijzondere weerspiegeling. Alleen
zal de kwaliteit van 25 jaar terug wel
enigszins verschillen met die van
thans.

Onder leiding van de presidente, mevr.
KubatzBrugman, hield de afdeling Heem
stede van de Katholieke Vrouwenbeweging
Dinsdagavond in het R.K. Verenigingsge
bouw een zeer druk bezochte vergadering.
Na een kort welkomstwoord van de pre
sidente sprak mevrouw M. A "Kuijpers
Wegbrands, secretaresse van de Diocesane
Katholieke Vrouwenbeweging, over het doel
en streven van de beweging. Zij gaf haar
ingenomenheid te kennen over het voorne
men van het bestuur om een actie voor
gezinszorg te beginnen.

De tweede spreker, rector C. Broers, ver
klaarde, duidelijk te willen maken, wat de
Katholieke Kerk in deze tijden van de
katholieke vrouw verwacht. Allereerst sprak
hij over het onderwerp gezinshulp of ge
zinszorg. Rector Broers vestigde er de aan
dacht op, dat deze actie niets te maken
heeft met het gelijknamige instituut dat
te Den Haag is gevestigd en een eigen
internaat heeft, waar jonge meisjes worden
opgeleid tot gezinsverzorgster.

De actie van het bestuur is echter zuiver
plaatselijk en heeft alleen tot doel, in die
gezinnen, waar door een kortstondige ziek
te van de moeder de huishoudelijke machi
ne vast dreigt te lopen, tijdig hulp te
verlenen, uitsluitend terwille van de Chris
telijke naastenliefde.

Mevrouw KubatzBrugman deelde daar
na enige bijzonderheden mede over de
vorm, waarin deze gezinshulp zal gegoten
worden. Daarbij kwam tot uiting dat het
niet de bedoeling is, uitgaande van deze
actie een langdurige hulp te verlenen, daar
daarvoor andere Instanties zullen worden
ingeschakeld.

Nadat de Guimamba's in de pauze van
hun muzikaal kunnen hadden blijk gege
ven, sprak rector Broers het tweede ge
deelte van zijn rede uit. Hij zette uiteen,
dat niet alleen de hulp van de vrouw no
dig is, maar dat de katholieke vrouw zich
zelf weer dient te bezinnen op haar waar
de. Duidelijk liet spreker uitkomen, dat de
strijd gaat om de vrouw zelf en dat zij,
als zij toegeeft aan de moderne wanbe
grippen, zelf het slachtoffer wordt. Slechts
dbor haar waarcjjgheid hoog te houden, kan
de strijd op leven en dood worden gewon
nen.

Pastoor A. F. V. Noort sprak als gees
telijk adviseur een slotwoord en spoorde
de aanwezigen aan, voorzover zij "nog geen
lid waren van de Katholieke Vrouwenbewe
ging, dit dan zo spoedig mogelijk te wor
den. Tenslotte beval hij de actie voor ge
zinszorg in de belangstelling van allen aan.

De resultaten van deze avond waren uit
stekend, verschillende dames gaven zich
als lid op en 20 dames stelden zich be
schikbaar voor de gezinszorgsactie. Met
deze dames zal zeer spoedig een vergade
ring worden belegd, teneinde de werkzaam
heden vast te stellen.

Wie aan deze actie wil medewerken, kan
zich opgeven bij mevrouw KubatzBrug
man, Luc. v. Leydenlaan 6, Heemstede.

De Onderlinge Tuinliedenvereniging
houdt hedenavond een buitengewone
ledenvergadering, waarbij o.m. de ten
toonstelling zal worden besproken, die
op 17 September wordt geopend. Zij,
die aan deze tentoonstelling deelnemen,
worden in de eerste plaats verwacht-

De Commissie voor Huishoudelijke
Voorlichting maakt Donderdag een uit
stapje naar Den Haag. Voornaamste
doel is een bezoek aan de tentoonstel
ling „De Nederlandse Vrouw".

De vereniging „Oud Heemstede-Ben-
nebroek" maakt Zaterdag 18 September
per autobus een excursie naar Delft
voor een bezoek aan de tentoonstelling
„De Vrede van Munster". Ten gerieve
van de verschillende deelnemers zal de
bus Zaterdagmiddag vijf minuten voor
half twee stoppen op de hoek Bronstee-
weg—Koediefslaan, precies half twee op
het Raadhuisplein en tien minuten over
half twee bij het Raadhuis Bennebroek.

Het optreden van de heer Kerkman
als tijdelijk wethouder heeft geen wij
ziging gebracht in de taakverdeling van
de leden van het college van burge
meester en wethouders. Deze blijft dus
als volgt: Burgemeester: algemene za-
kqp, publieke werken, wederopbouw en
strandexploitatie. Wethouder Groos:
sociale zaken en bedrijven. Wethouder
Kerkman: onderwijs en financiën. Ge
durende de ziekte van wethouder Van
der Moolen treedt wethouder Groos
zo nodig op als waarnemend burge
meester.

De burgemeester zal van 20 Septem
ber tot 1 October met verlof afwezig
zijn. In dringende gevallen zal wethou
der Groos als waarnemend burgemees
ter spreekuur houden. Aanvragen voor
een onderhoud met de waarnemend
burgemeester kunnen schriftelijk tot de
gemeente-secretaris worden gericht.

B. en W. hebben het aanbrengen van
bestratingen in de Burgemeester Engel-
bertsstraat met bijkomende werken op
gedragen aan de laagste inschrijver A.
J. Sterk te Heemstede voor een bedrag
van 12-950.

Met het troepentransportsehip „Zuider
kruis" zal vermoedelijk op 24 Sept. a.s. te
Rotterdam uit Ned. Indië terugkeren de
sergeant G. W. Keur, van Lennepweg 35.

Hedenavond om half acht houdt kape
laan Nijman de tweede contact-avond voor
de jongeren van de parochie, thans voor
de meisjes van 14 tot 18 jaar.

In het kader van de competitiewedstrij
den tussen politie-voetbal-elftallen speelde
de Zandv. politie Dinsdagmiddag tegen een
elftal uit Beverwijk. De wedstrijd die
door de burgemeester van Zandvoort werd
bijgewoond eindigde met gelijk spel
(1-1).

De collecte voor de gezamenlijke mili
taire fondsen heeft rond f 190.opge
bracht.

Behalve voor het zuiver wittebrood is
met ingang van heden ook de prijs van
vruchtenbrood vrijgelaten. Onder vruch
tenbrood wordt brood verstaan, waarin
andere vruchten zijn verwerkt dan rozij
nen en krenten. De prijs van krenten-
en rozijnenbrood is dus niet vrij.

(Niet-officiële koersen)

Voris Opening

Slot

3% Nederl. 1948 100

3-3% Nederland 1947 9814

3 Ned. 62-64 9814

3 Ned. 62-64 bel. fac 98%

Ned. Handel Mij. ce. 164

A.K.U. 161 >4

Van Berkel's Patent 127

Calvé-Delft eert 181%

Van Gelder 153%

Kon. Hoogovens eert 205

Unilever eert 290

Ned. Kabel 285

Philips 252%

Kon. Petroleum 348%

„Amsterdam" Rubbe 173%

Holl. Amerika Lijn 192

Kon. N. Stoomb. Mii 161%

Scheepvaart Unie 182

H.V.A. 265%
Deli Mij. eert. 161%

15/9
98%-ft

161

290

254%

349

175%

181%

267

160%

Claims Thomsen's Havenbedr.

*fc f 125.— a f 135.—

Meer sport op Maandag. Het grote
nieuws in onze krant van Zater
dag, met de verwezenlijking der
belofte twee dagen daarna. Onder deze
aankondiging schreef de sportredactie:
„En wat opmerkingen, wensen of wen
ken betreft.... Gaarne".

De technische hulp hebben de sport
mensen intussen al dankbaar aanvaard,
de niet-technische is aan mij overgela
ten, teneinde een bloemlezing samen te
stellen. Daar gaat ie dan. Brief 1: „Mijn
enige wens is, dat ik een krant met
nieuws krijg. Voor de goede orde voeg
ik er bij, dat ik sportartikelen daaron
der niet reken, die dienen alleen maar
om de krant vol te krijgen." Brief 2:
„Wij, huismoeders vinden thuis zoveel
sport, dat ons daverende verslagen in
de krant niets interesseren. Zet er een
mooi verhaal voor in de plaats." Brief
3: „Mag ik mij even van Multatuli be
dienen en u toevoegen: stik in de sport
en verdwijn." Brief 4: „Wij vinden het
zeer prettig, dat u meer aandacht gaat
besteden aan de katholieke clubs in de
derde en vierde klas van de voetbal
competitie. Laat u de effecten-koersen
liever weg en geef ook de vijfde klas
(daar speelt m'n broer in) een kans."
Brief 5: „Publiceer liever uitvoerige
beursberichten, want we hebben meer
behoefte aan financiën dan aan meer
sportBrief 6: „Al die sportuitsla
gen zijn stom vervelend. Maar ik neem
de krant niets kwalijk, die moet wel en
per slot van rekening hielden de Ro
meinen het volk al zoet met spelen."
Brief 7 (slot): „Onze hartelijke geluk
wensen met de uitbreiding van de
sportrubriek. De Maandagkrant vind ik
altijd de beste, want dan verschijnt er
gelukkig geen Spaarnebabbel

Wij herinneren belangstellenden er aan,
dat voor 1 October a.s. alle maten en ge
wichten, die gebruikt worden of voor
handen zijn op plaatsen van verkoop e. d.,
moeten voorzien zijn van de letter r.

Voor degenen, die tot nu toe verzuimd
hebben hun maten en gewichten te laten
herijken, bestaat daartoe alsnog gelegen
heid aan één der ijkkantoren (voor Ncord-
Holland te Amsterdam, Brouwersgracht
276a, geopend elke werkdag, uitgezonderd
Zaterdag, van 9.30 tot 15.30 uur).

Verder is elke gebruiker van weegtoe
stellen verantwoordelijk voor de juiste
werking daarvan. Hierop wordt door
ambtenaren van het IJkwezen ter plaatse
van gebruik toezicht uitgeoefend.

Ieder is bevoegd zijn weegtoestel vrij
willig ter keuring aan te bieden; van de
resultaten van dit onderzoek wordt een
bewijs afgegeven.

Op de eerste dag van de 20ste alge
mene vergadering te Den Haag van de
Algemene Militaire Pensioenbond, heeft
de voorzitter, de heer W. Klooster, zijn
verontwaardiging en diepe teleurstel
ling erover uitgesproken dat geen en
kele maatregel tot een enigszins redelij
ke tegemoetkoming in de stijgende nood
van deze groep is genomen. Hij pro
testeerde tegen dit naar hij zeide so
ciale onrecht, dat de gepensionneerden,
die in zorgelijke levensomstandigheden
verkeren het water tot over de lippen
doet komen. Hij sprak de hoop uit, dat
de regering deze hartekreet zal ver
staan. Enig optimisme moest hij ten
slotte wel laten horen: de "Vijf in .voor
bereiding zijnde wetsontwerpen tot le
niging van de nood der gepensionneer
den zullen waarschijnlijk spoedig in be
handeling komen.

De vergadering zond een telegram aan
H. M. Koningin Juliana, waarin gespro
ken werd van trouw en aanhankelijk
heid.

De Buitengewone Pensioenraad brengt
ter kennis van hen, die als deelnemer
aan het verzet of als hun weduwe, we
zen, ouders, grootouders, schoonouders,
kleinkinderen of pleegkinderen aan de
wet buitengewoon pensioen 19401945
aanspraak op pensioen menen te kun
nen ontlenen, dat zij vóór 29 September
1948 bij die raad, Benoordenhoutseweg
46 te 's-Gravenhage, een op ongezegeld
papier gestelde aanvrage om buitenge
woon pensioen moeten indienen.

Zij die bedoelde aanvrage reeds in
zonden, hetzij rechtstreeks aan de Bui
tengewone Pensioenraad, hetzij via de
Stichting 19401945 en aan wie per
briefkaart bericht van ontvangst is ge
zonden, behoeven momenteel ter zake
niets meer te doen.

Zij, die menen in aanmerking te ko
men voor buitengewoon pensioen en
deze briefkaart niet hebben ontvangen,
behoren ten spoedigste, doch in ieder ge
val vóór 29 September a.s. een aanvraag
om pensioen in te dienen bij de Buiten
gewone Pensioenraad.

Naar aanleiding van de critiek, die
van verschillende zijden geleverd is
op de radio-reportage over de inhuldi
gingsplechtigheid in de Nieuwe Kerkte
Amsterdam, deelt de 'Regeringsvoor
lichtingsdienst het volgende mede:

Bij de vaststelling van de vermoede
lijke duur der plechtigheid was men er
van uitgegaan, dat de eedsaflegging,
resp. de plechtige verklaring van da
leden der Staten-Generaal meer tijd in
beslag zou nemen dan in werkelijkheid
het geval bleek te zijn. Dienovereen
komstig was ook het gehele uitzen
dingsplan opgesteld en waren maatre
gelen getroffen om te voorkomen, dat
de aandacht van de luisteraars zou ver
slappen ten gevolge van de te verwach
ten lange duUr van de aflegging van
eed of belofte, waardoor mogelijk af
breuk zou zijn gedaan aan het plech
tige karakter van de inhuldiging, voor
zover deze door de radio-luisteraars
kon worden gevolgd.

Toen tijdens de plechtigheid bleek,
dat de genomen maatregelen niet in
practijk behoefden te worden gebracht,
was het in het samenspel tussen radio
verslaggever en radio-staf in de Nieuwe
Kerk welhaast ondoenlijk wijziging te
brengen in het tevoren opgestelde plan.

Het zou dan ook onbillijk zijn de Ne
derlandse Radio Unie in dit opzicht een
foutieve opvatting van haar taak te
verwijten.

Amsterdam, 14 Sept. 1948.

De stemming op de aandelenmarkt
was vandaag min of meer onregelmatig*
In afwachting van de verdere ontwik
keling van de e politieke toestand zowel
in Europa als'in Ned.-Indië werd een
gereserveerde houding aangenomen etl
opende de markt algemeen wat luier.

Aand. Kon. Olie bewogen zich op ee
1 a 2% lager niveau.

Bij industriële aandelen varieerden
Cert. Unilever tussen 288 en 292 met een
slot op 290, Philips kwam op een 3
lager peil, aand. Aku en de meeste ove
rige industriële aandelen lagen eveneen
zwakker in de markt. Aand. Blaauw
vries Reageerden van 113% tot 109 (Vru
dag j.L 119).