Opmars van De Volewijckers of IKNZB jubileert eerste zege van Haarlem? Jan van Hoof, Volgende week begint weer de SPORTPRIJSVRAAG Dinsdag a.s. de eerste opgave g Aanbidding van het Lam Gods Kans voor K.F. C. Nederlandse tegen Belgische dravers op Duindigt Eerste zege sinds de bevrijding? redder van de DE BRAND VAN ROME Een belangrijke erfenis Diamanten feest ST. PANCRATIUS—NAS 2 WKrAmrtmmd^gj^r iwi m ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1948 PAGINA 4 Nederl. Vaas-team nog zonder strafpunten Euwe wint tweede partij van schaakkampioenschap Let op de eerste opgave in ons blad van Dinsdag! SCHAAKRUBRIEK Uk- TEKENCURSUS F. Fanny en Slijkhuis te Helsinki en Stockholm Frankrijk wint Britannia Shield Fanny BlankersKoen voor de televisie Korfbalprogramma Hockeyprogramma DAMRUBRIEK de Op de tweede competitiedag staat het Westen voor een groot deel in het te ken van de strijd tussen het Haarlemse en het Amsterdamse. ZeeburgiaVSV, Stormvogels—Ajax en Haarlem—De Volewijckers; dat betekent een strijd °.pdrle fronten, waarbij de laatste wed strijd voor de nabije toekomst en mis- schien ook wel voor de verdere moge- JUkheden o.i. de grootste betekenis heeft. Haarlem is bij ADO nog zo kwaad niet begonnen, al hadden de op timisten in de Spaarnestad er misschien meer van verwacht. En van de Vole wijckers kan worden gezegd, dat zij met hun overwinning op Blauw Wit een tra ditie hebben gebroken, óók al iets dat betekenis heeft en dat bij de kansbere kening van dit duel niet over het hoofd mag worden gezien. Het is moeilijk te zeggen wie van beide clubs bij het de buut de beste indruk heeft gemaakt, omdat niemand beide wedstrijden tege lijk heeft kunnen zien. Maar men kan aannemen, dat De Volewijckers eerder met een summum aan moed, dan met een teveel aan verwachtingen naar het nieuwe Haarlem-veld zal gaan. Vlak ook de wedstrijd Zeeburgia VSV niet uit. De Amsterdammers heb ben het Zondag bij Feijenoord heus niet kwaad gedaan en voor VSV is er, on danks zijn uitstekend resultaat tegen Hermes, alle reden om de reis naar de hoofdstad niet en bagatelle te beschou wen. Hetgeen de Velsenaren ook wel niet zullen doen, zodat er behalve veel spanning misschien tóch wel een klein succesje van de Velsenaren mag wor den tegemoet gezien. Naarmate de motorzesdaagse te San Eemo vordert stijgt de spanning bij het gevecht tussen de Vaas-teams van En geland en Nederland. De beide A-teams van deze landen zijn na de vierde dag nog steeds zonder strafpunten. Opnieuw keerden Cees van Rijssel en de gebroe ders Veer op hun Jawa's zonder straf punten terug. Het tweede Nederlandse Vaas-team is Uit de strijd. Weliswaar reed Knijneri- burg het parcours weer foutloos en her stelde Jaap Roest zich meesterlijk, maar de derde man Joop Bovee moest de strijd staken, doordat hij hinder ondervond van een stijf been. Een bijzondere vermelding verdient de individuele zijspanrijder Herman Zuur. Tezamen met zijn passagier Goos heeft hij na vier dagen nog steeds kans op een gouden medaille. De overgebleven Nederlandse Trophy- teamrijders, die zoals men weet, de strijd individueel voortzetten, boekten de vol gende resultaten; Wim Zijlaard 0 str.p. (totaal 8); Jaap de Wit 1 str.p. (3); Jan van Rijn 0 str.p. (13), Dick Renooy 35 str.p., omgelopen door een niet-ernsxige valpartij (83) en de reserverijder Piet van Dinter 0 str.p. (1). In de gisteravond gespeelde tweede par tij om 't schaakkampioenschap van Ne derland opende dr. Euwe met 1. d4 en Van Scheltinga koos als verdediging het Konings-Indisch. Echter niet de Grunfeld-variant, die in de wedstrijd om het wereldkampioenschap zo vaak toepassing heeft gevonden. Euwe maakte er een Indisch drie- pionnenspel van en tot de 17de zet, toen alle centrum-pionnen geruild waren en de koninginnen van het bord verdwe nen, ging het in uiterst snel tempo. Het leek op dat ogenblik of de stel ling van Euwe wegens een op d4 ge pend paard, enige moeilijkheden ople verde. Euwe behandelde echter het nu volgend deel met volmaakt meester schap en weinig zetten ia ter verkeerde Van Scheltinga in een onaangename positie, voornamelijk wegens de onmoge lijkheid om Lc8 tot ontwikkeling te bren gen. Toch was het behoud van deze raadsneei voor hem van vlaai belang en toen wit deze tegen z'in paard kon ruilen werd de toestand voor Van Scheltinga steeds ernstiger. Bij de 33ste zet kreeg Euwe als vrucht van zijn uitstekend spel de kwaliteit, hetgeen echter tevens de winst van de partij betekende, welke acht zetten later een feit werd. En dan StormvogelsAjax, met vr?ag of het Ajax in de tweede ste Er1J7iin r a?1 faan dan in de eer" u^,z'jn erj dlf daar een hard hoofd hebben, ook al, omdat men noe niet presteerden T w ^,en zijn mannen Mo Tn irf, h6t Zllvereiï Bal-tour- nooi, en omdat men voorts niet uit het oog mag verliezen wat een fel doorzit tende aanvalslinie als die van De vfrHrwV°ge!s tegen een wankele Ajax blmekeT^anSdZOndHag U 2al k™ Van de andere kant: de Am sterdammers zullen wel niet met de handen in de schoot blijven zitTen EDO gaat naar DFC en m nw<? UD?akken dan Zondag j.l tegen DWS. Blauw Wit ontvangt het r™? een tegenstander, die de Amsterdam' mers misschien wel kulnfn hebbe®" dle ze toch niet mogen afwegen omit13/61"6 resultaat van Zondag uit de hn V if seel-zwarten soms raar frvu 4-a kunnen komen; een hebbe- ders^aak ri31" °veFmoediSe Tegenstan- dfrS4 1 S gevolgen van moeten on- mned den' E?r KFC trekt met goede n/ar Hermes, hoewel deze reis d® dromme1 met gemakkelijk is en een gelijk spel als Zondag tegen DFC een bijzonder goed resultaat zou zijn debuuf06 en dat kan het d®,,"Ut 15 Jeel waard. Hermes zal zulks ondervinden, wanneer het nu niet T®r, sPe?.lt dan Zondag j.l. tegen VSV. 7,-_„ het °°ften ls vooral de belangstel ling op Nijmegen gericht, waar van yuick het antwoord wordt verwacht op de vraag of de Zwolse Boys nu werke rs i z?j g0® op dreef zijn als hun start beloofde. En wat zal Go Ahead doen bij- de bekerhouder Wageningen? Het Zui den: Verschillende klassieke wedstrij den als Willem IINAC, MVV—BW Sittardse BoysPSV, met evenzovele vragen omtrent het resultaat daarvan Misschien heeft Willem II van alle dé beste kansen op een overwinning, maar wie zegt ons dat het wisselvallige voet balspel niet met heel andere resultaten voor de draad komt? Brabantia moet zich onmiddellijk en volledig gaan her stellen, maar kan dat Zondag gebeu ren tegen Limbiirgia? Kerkrade zal het tegen Noad ook niet gemakkelijk tot een succesje brengen, maar zelfs in het begin van de competitie moet. een tweede nederlaag toch geen plezierig gevoel zijn. En daarom: wie weet! Tenslotte de big-match in het Noor den, waar heftige tegenstand zal zijn van GVAV, maar waar we toch de be zoekende Heerenveners een tikje hoger aanslaan. De Olympische Spelen te Londen heb ben alle aandacht weggetrokken van een belangrijk jubileum in de Nederlandse sportwereld. Op 14 Augustus j.l. bestond de Koninklijke Nederlandse Zwembond zestig jaar en dat is een vermeldens waardige mijlpaal, omdat weinig sport bonden een zó belangrijk, ja noodzake lijk programma in hun vaandel hebben geschreven als deze vitale zestigjarige met zijn in de leuze „Iedere Nederlan der Zwemmer" zo krachtig uitgedrukt apostolaat. De Nederlandse Zwembond werd op gericht in 1888 door de toen bestaande Amsterdamse. Arnhemse. Goudse en Leidse zwemclubs en kreeg spoedig de adhaesie van de destijds niet zonder moeilijkheden en tegenwerking opge richte Hollandse Dames Zwemclub. Dat de NZB zich niet alleen toelegde op het organiseren van wedstrijden, bleek drie en een half jaar na de oprichting, toen op voorstel van de AZ 1870 het bestuur de opdracht kreeg actie te voeren voor het invoeren van schoolbaden. Helaas heeft dit prachtig en belangrijk initiatief nog maar weinig weerklank gevonden en moeten de gevallen, dat het school zwemmen inderdaad is ingevoerd, als uitzonderingen worden beschouwd. Maar de KNZB met zijn vurige propagandis ten en werkers als Willem Bredius, me- vrt>uw TriebeisKoens, dr. Merens, Sa bel en de huidige voorzitter De Vries, kan men daar moeilijk een verwijt van maken. De KNZB heeft in de loop der jaren veel belangrijke zwemfiguren opgele verd vooral bij de dames en ook deze hebben door hun prestaties in hoge mate bijgedragen tot de propagering van de zwemsport in Nederland. Wij noemen Zus Braun, Marie Baron, Willy den Ouden, Rie Mastenbroek, Cor Kint, Iet van Feggelen, Nida Senff en Nel van Vliet en zijn ons dan bewust, dat we van een sterke klasse alleen maar de top hebben genoemd. Ook het Neder landse waterpoloteam, op de Olympische Spelen eervolle derde, heeft zich in het internationale zwemleven een uitsteken de reputatie verworven. De KNZB heeft dit week-end speciaal gewijd aan de huiselijke viering met re ceptie, feestmaaltijd en gezellig samen- zijiT in Krasnapolsky te Amsterdam. Za terdag 25 September organiseert de AZ in het Sportfondsenbad Oost te Amster dam de jubileumzwemwedstrijden, ge naamd: Heden, Verleden, Toekomst. Zondag 26 September leidt de HDZ in hetzelfde bad wedstrijden voor leerlin gen van de Amsterdamse scholen en voor bezoeksters van de Amsterdamse zweminrichtingen. aiiiumiiiiiiiiiiiiinimiiiiimiuiiuuB JAARGANG aiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniuinnniniie niiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinur; nililillliililiiimiimtiiiiimiiiiiiiHiin „Goddank, vader en moeder, de brug is gered De wereldkampioen zwaargewicht Joe Louis deelde aan de pers mede, dat hij In Juni a.s. zijn titel in het Yanke-sta- dion te New York zal verdedigen tegen de winnaar van de wedstrijd Joe Bak- siEzzard Charles. De renbaan Duindigt, die in de ge schiedenis van de Nederlandse paarden sport zo'n belangrijke rol speelt, is Zondag a.s. opengesteld voor een ge beurtenis, welke in paardensportkrin gen met grote belangstelling tegemoet wordt gezien. Dan zal voor de vierde maal sinds de oorlog het puikje van de Nederlandse dravers de strijd aanbin den met de Belgen, die sinds de bevrij ding geen nederlaag van onze represen tatie te incasseren kregen, maar die er de laatste maal dichterbij waren dan ooit, toen zij op een slechte baan en on der voor Nederlandse paarden abnor male weersomstandigheden nog maar juist met de hakken over de sloot kwa men. In de eerste plaats zorgde hiervoor ons 5-jarig drafphenomeen Kitty Zora, die zonder ook maar even bedreigd te worden rustig haar 2200 M. uitliep en glansrijk won. Weliswaar trachtten de Belgen met hun ijzersterke Don Frisco het tempo te forceren, doch zij hadden daarbij niet ge rekend op de kleine Klazina Axkit. Deze vertrok na het vallen van de vlag in zulk een hoog tempo, dat zelfs Kitty Zora haar moest laten gaan. Moegestreden gaf Kla- zientje er na ruim 1800 M. de brui aan, doch haar stuurman Vergay had bereikt dat de Belgische vertegenwoordiging even eens geen lucht meer in de longen had om de aanval van Kitty Zora af te slaan. In dit nummer bezette Holland met Kitty Zora en Klazina Axkit de eerste en derde plaats. België heeft nu wederom Don Frisco in Onze zo populair geworden sportprjisvraag zal, zoals wij reeds hebben aan gekondigd, ook dit seizoen de aandacht richten op de verrichtingen van onze katholieke clubs in de K.N.V.B. Zij zal die aandacht zelfs nog vermeerderen, omdat nu het grootste en voornaamste deel van de katholieke sportbeweging in Noord-Holland daarbij betrokken is. Evenals het vorig jaar zullen we ook dit seizoen iedere Dinsdag- en Donderdagavond onder de titel „HOE SPELEN ONZL R. K. CLUBS?" tien of twaalf wedstrijden publiceren uit het programma van de volgende Zondag. Aan de lezer dan de taak zijn opinie te geven over de vermoedelijke uitslag van die wedstrijden. Denkt hij dat de thuisclub zal win nen, dan zet hij achter de wedstrijdaankondiging het cijfer 1; houdt hij het op een overwinning voor de bezoekende club, dan vermeldt hi) het cijfer 2; meent hij dat de uitslag een gelijk spel wordt, dan vult hij het cijfer 3 in. Het moeten Arabische cijfers zijn, dus zoals die hier zijn gebruikt. De inzender die invult: geeft daarmee te kennen, dat naar zijn mening NAS de wedstrijd zal winnen. De inzender krijgt voor elke goede oplossing één punt. Dit is ook het vorig jaar nog niet altijd goed begrepen. Zet hij dus achter de wedstrijd Pancratius NAS een 2 en wint NAS inderdaad, dan krijgt de inzender voor die goede op lossing één punt (en dus niet twee, zoals men nog dikwijls schijnt te denken') Wie met een inzending het hoogste puntental bereikt, krijgt de eerste prijs enz. Het vorig jaar was aan deze prijsvraag een competitie verbonden, doordat wij de resultaten van elke week tezamen telden. Deze competitie vervalt nu, maar in plaats daarvan worden de prijzen vermeerderd en verhoogd. Tegen het vorig jaar vier, zijn er nu zes beloningen voor goede oplossers t.w. eerste prijs f 15. tweede f 10.—, derde f 7.50, vierde f 5.—, yijfde f 5.—, zesde f 2.50. Hebben verschillende inzenders een gelijk aantal punten, dan wordt er om de prijzen geloot. Wanneer bijvoorbeeld door de weersomstandigheden veel wed strijden worden afgelast, gaat de prijsvraag alleen door, als minstens de helft van het aantal opgegeven wedstrijden is gespeeld. Over de prijsvraag kan niet gecorrespondeerd worden. Mocht een der deel nemers menen, dat zijn puntenaantal hoger is dan hetgeen hem in de gepubli ceerde uitslag is toegekend, dan kan hü ons hierover uiterlijk Maandagochtend berichten en zal zijn klacht onderzocht worden. Indien deze juist blijkt te zjjn, wordt de uitslag dienovereenkomstig gerectificeerd. Oplossingen moeten worden geschreven op open briefkaarten (geen en veloppen gebruiken!) en geadresseerd zijn aan de Sportredactie van dit blad, N. Z. Voorburgwal 6573, Amsterdam. Men vermelde bij deze oplossing allereerst de datum van de Zondag waarop de wedstrijden gespeeld worden, daaronder, telkens op een nieuwe regel, de opgegeven wedstrijden met het cijfer er achter, dat men wenst in te vullen, en tenslotte naam en volledig adres van de inzender. De inzendingen moeten uiter lijk op de Zaterdag vóór de wedstrijddag des ochtends om 9 uur bij ons binnen Bjjn. de gelederen, maar eveneens Due en de zeer snelle Danoch. Vooral Danoch de monstreerde in de afgelopen weken een formidabele vorm en maakte K.M.-tijden van 1.27.9 en 1.26.4 over 2400 M. Met dit drietal hoopt de Belgische draffokkerij de Hollandse 5-jarigen te kunnen verslaan, doch hun angst en vrees voor Kitty Zora zal bewaarheid worden, omdat dit pronk juweel van onze fokkerij, zonder hinder lijke voorvallen in de course, ongetwijfeld zal winnen. Bij de 4-jarigen heeft Nederland zijn ook ver buiten de grenzen bekende Axkit-zoon Louis Axkit opgesteld met Legality en Lady Zora. Louis Axkit was als 2- en 3-jarige al een klasse apart. In het begin van dit seizoen dus op 4-jarige leeftijd deed hij nog roemrijker werk en liep in Mereveld een K.M.-tijd van precies 1.22 ever 2400 M. Hij brak hiermede alle voor zijn leeftijd in Nederland bestaande records en is voor dit seizoen tevens nog de snelste 4-jarige in Europal Na deze enorme prestatie is de hengst in vorm teruggevallen en werd hij o. m. in Ostende en Waregem geklopt. Zijn over winnaars Eureka en Ersatz D zijn Zondag eveneens weer van de partij, met als derde Echo des Sports. Wanneer het echter aan Geersen gelukt zijn hengst goed aan de start te brengen, zullen noch Eureka, noch Echo des Sports of Ersatz D hem kunnen houden. De totale uitslag van de match wordt echter beslist door een puntentelling en juist die telling zou Nederland weer kunnen verliezen, omdat de gemiddelde kwaliteit van de Belgische ploeg iets sterker is dan die van de onze. Maar het is op „eigen terrein" en daarom hou den wij het ditmaal eens op een Neder landse zege! LADDERWEDSTRIJD Oplossing van de tweezet nr. 854 van Broeder Koenraad, Eindhoven, eerste publica tie. 1. Rc7 dreigt 2. Dd4 mat. Zelfpen- ning door de sleutelzet. Ontpenningen, lijnopeningen- en afsluitingen. 1. Pe5 of Pf6; 2. Dgl mat. 1e5; 2. Df8 mat. enz., enz. Probleem nr. 857 van J. van Dijk, De Lier en mr. J. J. Burbach, Den Haag, Eerste publicatie Dit waren de woorden van de jonge Nederlandse vrij heidsstrijder Jan van Hoof. Hij was het, die op 18 September 1944 de Waalbrug te Nijmegen voor vernieling bewaarde en daarmede een groot aandeel verwierf in de strijd voor de bevrijding van ons vaderland. Een dag na zijn moedige daad is Jan van Hoof op gruwelijke wijze vermoord, hij betaalde de hoogste prijs voor onze vrij heid. hij gaf zijn leven. Vier jaren is dit nu geleden. Het leven gaat door, nieuwe problemen, nieuwe vreugde en droefheid vragen onze aan dacht. Laten wij echter in gedach ten nog eens teruggaan naar die donkere dagen der bezet ting en overdenken met welk een moed en vaderlandsliefde Jan van Hoof deze gevaarlijke taak verrichtte. Mogen wij in hem alle strijders voor vrij heid en recht eren, opdat zij niet vergeten worden. Ook zij, over wie weinig bekend is en nooit gesproken of geschreven zal worden, omdat hun lot ons onbekend is. Want allen wa ren zij vervuld van dat grote ideaal: Vrijheid en Recht. hij de draden weer zo aaneen, dat ze geen contact kunnen maken en toch alle argwaan vermijden. Zijn taak is vol bracht en Jan keert terug. Het ouderlijk huis is door een gra naat getroffen, maar gelukkig bevinden zijn familieleden zich nog levend in de kelder. „De brug is in ieder geval safe," zei Jan tegen zijn zuster, en tegen zijn ouders: „God dank, vader en moeder, de brug is gered, mijn taak in Nijmegen is klaar!" Lang heeft Jan van Hoof echter van de Vrijheid, die hij 18 September 1944. Om Nij megen laait de oorlogsstorm. Een moordend granaatvuur valt. als een rouwkleed over de stad. Van de puinhopen klinït het noodgeschrei van een volk, dat beklemt zit tussen de klau wen van de Duitse bezetter. Daar ligt ook de Waalbrug.de onmisbare schakel in de ver binding ZuidNoord. Maar nu dreigt zij te vergaan. Een last van 1000 kg. zware springla ding moet haar tot ontploffing brengen. Zal de poort der bevrijding voor de ogen van millioenen mensen, die in het Noorden des lands verhongeren, nu voorgoed dichtslaan? Neen, één is er, die anders wil en doet. Het is de 22-ja- rige Nijmeegse voortrekker Jan van Hoof. Onder het ge ronk van de vliegtuigen en het spiedend oog der Duitse wachtposten sluipt Jan door een spervuur van granaten recht op zijn doel af: de Waalbrug. Tot hem was de dringende oproep der .bondgenoten door gedrongen: „De Waalbrug moet tot elke prijs voor ons behou den worden". ,De Waalbrug is voor mij!" was het dappere antwoord van Jan van Hoof. Eenzaam ging hij verder, alleen, geen kameraad met wie hij zijn plan kon bespre ken, bij wie hij steun kon zoe ken. Slechts de dood als gezel. Hij bereikt de Waalbrug. Ge lukkig heeft Jan geen Duitser ontmoet. Daar is de plaats des onheils. Zonder zich ook maar een ogenblik te bedenken, snijdt hij de lont door, die de 1000 kg. dynamiet tot ontplof fing moest brengen. Snel voegt mede zelf hielp verdienen, niet kunnen genieten, want de 19de September was een droe ve dag. De Amerikanen zijn in Nijmegen. Een pantserwa gen stormt door de stad en Jan van Hoof tuurt door de kijk- spleet. Hij is de gids van de bevrijders. Jan was van huis vertrokken met de woorden: „Ik heb nog een kleine op dracht te volbrengen, het is niets gevaarlijks. Ik ben om drie uur tej-ug en als het eens avond wordt, moeten jullie niet ongerust zijn." De pantserwagen rijdt de hellende Hezelstraat af en Jan geeft zijn aanwijzingen. Ze vechten tegen de laatst stellingen der Duitsers. Plotseling wordt een projec tiel van een anti-tank-stuk O' hun wagen afgevuurd en he benzinereservoir vliegt in brand. Steekvlammen slaan in de wagen en twee dappere Ame rikanen komen in de vlammen om. Gewond stapt Jan uit de wagen en voor hem ziet hij zijn vijanden, die hem opwach ten. Fier staat Jan daar voor hen, als een strijder. Zijn helm wordt hem van het hoofd ge slagen en de oranje band van zijn arm gerukt. Pistolen wor den op zijn hart gericht. Snauwend klinkt het dan: „Wer bist du?" Jan antwoordt vastberaden: „Ik ben een vrij Nederlander!" Dit waren zijn laatste woor den. Een pistool gaat af en het slanke lichaam van een weer galoos dappere zijgt ineen op de bodem van zijn vaderland, dat hij trouw bleef tot in de dood. De bevrijding kwam. In de Waalbrug werd een gedenk steen aangebracht om de na gedachtenis van Jan van Hoof en van heel illegaal Nederland te eren. Koning George van Engeland heeft Jan van Hoof posthuum onderscheiden' met de „King's Commendation for Brave Conduct". Vele verkennerstroepen in het land dragen nu zijn naam. Jan van Hoof was een van hen en hij hield de leuze van Ba den Powell in ere: „ÏK DIEN". Moge Jan van Hoof, die in de donkere dagen der bezet ting een van de fakkeldra gers was om het licht der be vrijding te ontsteken, ons allen en vooral de jeugd tot voor beeld strekken van moedig ge drag en vaderlandsliefde. (Ingezonden door Fr. Vasen, Heemstede) Het enorm grote Colosseum te Rome. Te Rome werd deze week een samenkomst gehouden van de Katholieke Actie. Daar wa ren ongeveer 500.000 katholieke jongeren bijeen en voor die ge legenheid had men een bijzon der punt op het programma: het tweeduizend jaar oude Co losseum werd voor het eerst sedert vele eeuwen weer als theater gebruikt! Het Colosseum is te verge lijken met een tegenwoordig sportstadion en geheel van steen gebouwd in de tijd van keizer Nero, je weet wel die de Christenen vervolgde en de weerloze gelovigen voor de wil de dieren liet werpen in die arena. In de oude tijd kon het Co losseum ruim 50.000 toeschou wers bevatten, thans - konden bijna evenveel jeugdige katho lieken 'n onvergetelijk schouw spel zien: met fakkels en toort sen en Bengaals vuur werd er een oud toneelstuk opgevoerd. Het deerlijk gehavende Co- ■iiiiimiimmiiiiimmimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Zo heet het wereldvermaar de altaarstuk van Hubert en Jan van Eyck, dat in het be gin van de vijftiende eeuw werd geschilderd met olieverf. Dat was toen iets bij zonders en in de kunstgeschie denis staat dit altaar bekend als' het eerste schilderstuk in olieverf uitgevoerd. 18 Sep tember is het de sterfdag van Hubert van Eyck. Het mees terwerk werd begonnen door Hubert en op 6 Mei 1432 door zijn broeder Jan voor de Gent se edelman Judocus Vi.idt en zijn echtgenote voltooid. Alles is bewonderenswaardig in dit werk, de techniek, die de kleu ren tot op onze tijd zuiver deed blijven, de verheven vroom heid en de volkomen natuur- Tm e B h tWit geeft mat in drie zetten Oplossingen tot en met de tweede zet van wit, in enkele varianten, binnen drie weken te zenden aan Jos. Duvergé, Binnen Brouwersstraat 40, Amsterdam- Centrum. HET MOSKOUSE DEEL VAN DE WEDSTRIJD OM HET WERELD KAMPIOENSCHAP Spaanse opening: gesloten variant Wit: P. Keres Zwart: Dr. M. Euwe 1. e2e4, e7—e5; 2. Pgl—f3, Pb8—c6; 3. Rflb5, a7a6; 4. Rb5—a4, Pg8—f6; 5. 0-0, Rf8e7; 6. Ddle2. (Een kleine variatie op de gebruikelijke opstelling met 6. Tel). 6b7b5; 7. Ra4b3, 0-0; 8. c2c3, d7d5. (De gambietva riant heeft hier meer kracht dan na 6. Tel; het zijn zeer in het bijzonder de verwikkelingen na 9. exd5; Rg4; 10 dxc6, e4, welke voor zwart kansrijk zijn en welke wit bij voorkeur uit de weg gaat). 9. d2d3, d5d4. (Het is moei lijk een plan te vinden, zolang pion e5 blijft zweven). 10. c3xd4, Pc6xd4; 11. Pf3xd4, Dd8xd4; 12. Rel—e3, Dd4—d6; 13. Pblc3. (Beter is Tel). 13Rc8 e6; 14. Rb3xe6. (In aanmerking kwam 14. Rc2). 14f7xe6. (Zwart heeft nu niets meer te vrezen. De dubbelpion beschermt belangrijke centrumvelden, terwijl de open f-lijn een eventuele Een landschap is buitenge woon moeilijk om te tekenen. Wij geven hier een aardig voorbeeld van een zomers landschap in zwart-wit uit voering. Een smalle zandweg slingert door een heuvelachtige hei. Aan weerskanten van die weg staan twee bomen, die schaduw op de grond werpen. Je begint eerst een potlood schets te maken. Heel dun schetsen, hoor, zo, dat je nau welijks de lijnen op het papier kunt zien. Weet je hoe je zo een soort tekening moet be ginnen? Eerst de horizon te kenen. Dat is de gezichtseinder waar wij het vroeger wel eens over hebben gehad. Als je goed kijkt zie je, dat die hori zon ongeveer in het midden van de tekening loopt. Een belangrijk punt is waar de weg naar de horizon loopt. Dat punt ligt op het -midden van de horizon of gezichtseinder. In gedachten laat je nu een loodlijn neer tot vooraan op de tekening. Je merkt dan dat de weg eerst naar links loopt en dan naar rechts buigt tot vooraan de tekening. De beide bomen staan ongeveer op ge lijke hoogte, bomen tekenen is niet gemakkelijk. Behalve de stam teken je ook wat takken en daar omheen de bladeren. Als je de tekening met zwarte inkt gaat uitvoeren, zijn er twee mogelijkheden: het geheel met een brede pen (redis-pen) of met een fijn penseeltje uitwerken. Later, als alles af is, kun je deze tekening kleuren met groen en paars (hei). Maar dat is al leen voor de goede tekenaars. Als jullie een dergelijk land schap in zwart-wit kunt uit werken, is het al een hele prestatie en een compliment waard. getrouwheid van personen en landschap. Het altaarstuk bestaat uit 17 verschillende delen. De schil ders hebben uitgebeeld de aan kondiging van de verlossing der mensen in de Boodschap aan Maria; de hemel, waarin God de Vader zetelt met Ma ria en Sint Johannes de Do per, geloofd en geprezen door musicerende engelen; de ver jongde aarde, betreden door engelen, patriarchen en pro feten, apostelen en maagden, martelaren en belijders, klui zenaars en pelgrims, ridders Gods en rechtvaardige rech ters allen vol aandacht rondom het bloedende Lam, waarboven de Duif des Heili gen Geestes zweeft en waar voor de Fontein des Levens ontspringt. Rondom de troon van het Lam wemelt heel het bonte, rijke gemeenschapsleven van de middeleeuwen. Het Lam Gods is dikwijls bedreigd medegenomen te wor den door een bewonderend vorst; ternauwernood ontrukt aan de beeldenstormers, gered uit kerkbranden in alle eeuwen; geroofd in 1794 door de Fran sen en in de negentiende eeuw werden delen van het altaar stuk verspreid over musea en particuliere verzamelingen. In 1816 waren de zijluiken ver kocht en ze verbleven in Ber lijn. Volgens de bepalingen van het Vredesverdrag van Ver sailles werden ze aan België teruggegeven en sinds 1920 kon men het wonderwerk weer compleet bezichtigen op de plaats waar het hoorde. In de Meidagen van 1940, toen de Duitse vloedgolf Vlaanderen naderde, heeft men het altaar stuk overhaast weggehaald en naar Zuid-West-Frankrijk ge bracht, waar het in een schuil plaats werd opgeborgen. De overweldigers hebben het daar echter weten te vinden en er werd bericht, dat het terecht is gekomen in het roofnest vajt Hitier te Berchtesgaden. Na de capitulatie werd gemeld, dat de geallieerden het hebben aange troffen in een der Duitse op bergplaatsen van kunstschatten, waar de verzameling van Goe- ring werd gevonden. Na vele avonturen is het meesterwerk der gothische schilderkunst weer terug in de St. Baafs, zonder het paneel van de Rechtvaardige Rechter, 'dat in 1934 is gestolen, -zonder het origineel althans, want dat heeft men niet kunnen opspo ren. MUSICERENDE ENGELEN (Een van de panelen van het Gentse altaarstuk) ■iiiiiiiiiiiiiiii iniMiiiiimi Volgende week Dinsdag 21 September vieren we het feest van de H. Mattheus. Natuur lijk kent iedereen deze Heili ge: als de tollenaar Levi wordt hij door Christus geroepen. Hij gehoorzaamt; hij geeft zijn voordelig baantje van geld ontvangen op en «volgt zijn nieuwe Meester. Er .staat verder niet veel in de H. Schrift over Mattheus geschreven. En we zouden hem heel gemakkelijk kunnen ver geten, alshij ons niet een belangrijke erfenis had nage laten. Nu kennen we de H. Mattheus niet alleen als apostel, maar ook, ja vooral, als Evangelist. Mattheus is één van de vier Evangelisten, die ons het leven, lijden en sterven van Christus beschreven hebben Mattheus begint zijn Evange lie met de mannelijke afstam ming van Christu? en heeft vooral willen aantonen, dat Jezus Christus werkelijk de beloofde Messias was, ook al wilden de> Joden dat niet aan vaarden. Mattheus moet zijn Evange lie geschreven hebben als een afscheidsbrief aan de bekeerde Joden in Palestina, voor hij dat land verliet, om naar Per- zië te gaan, in welk land hij als martelaar gestorven is. losseum dankt zijn naam niet aan de kolossale afmetingen, maar Nero achtte het gepast om, na de brand van Rome, een enorm bronzen beeld van zichzelf te laten vervaardigen. Deze kolos van dertig meter hoogte werd vervoerd van de werkplaats van de beeldhou wer naar het theater, een kar wei dat door vier en twintig olifanten werd uitgevoerd. Men spande namelijk die olifanten voor de bronzen kolos (vandaar de naam colossetlm) en deze prestatie maakte een onuitwis bare indruk op de Romeinen en de benaming Colosseum bleef, ook toen er van het beeld geen spoor meer over was. Wie heeft er nooit van kei zer Nero gehoord? Hij was een van de wreedste keizers, die ooit hebben geregeerd, hij was vooral een der geweldigste ver volgers van de Christenen. Hij was het, die de hoofdstad der Romeinen, de prachtige stad Rome, in brand liet steken. Was de keizer dan gek? zul je mis schien vragen. Nu dat leek er wel op. In ieder geval was hij, behalve geweldig wreed, ook buitengewoon trots. Zo ver beeldde hij zich b.v., dat hij tot de grootste dichters van zijn tijd behoorde. En hij was van zichzelf overtuigd, dat hij evenals de grate dichter Ho merus in Griekenland, een prachtig gedicht over een bran dende stad zou kunnen maken als.... hij maar eens zo'n brandende stad aanschouwd had. En zo besloot Nero al gauw z'n stad Rome op te offeren, om z'n groot gedicht te kunnen maken! Het was het jaar 64. Vergezeld van zijn talrijke vleiende hovelingen, gevolgd door een stoet van soldaten en slaven, 'verliet Nero de stad Rome, om in de havenplaats Ostia te genieten van de zee en de nodige rust te vinden om grote gedichten te maken. De geheime bedoelingen wa ren echter anders. Tijdens 's keizers afwezigheid zou de eerste staatsdienaar Tigellinus het grote plan ten uitvoer bren gen en de stad in brand laten steken. Alles verliep naar wens. Terwijl Nero in zijn verblijf aan de zee de lafste vleierij van zijn dienaren aanhoorde, kwam plots een renbode uit Rome met de jobstijding: „Rome staat in brand! Aan alle kanten laaien de vlammen hoog op!" Dat was het sein, waarop Nero gewacht had. Onmiddel lijk begaf hij zich op weg om uit de veilige verte de brand te kunnen aanschouwen. „Nu zal ik dan m'n groot ge dicht kunnen maken!" moet hij uitgeroepen hebben. Een ongekend schouwspel wachtte hem inderdaad. Enkele uren. nadat de handlangers van Tigellinus hun brandende fak kels in de houten huizen der vele armen geworpen hadden, sloegen aan alle kanten de vlammen hoog op. Het ene huis stak het andere aan; van de ene wijk plantte het vuur zich voort naar de volgende. De mensen, meest armen en sla ven, moesten vluchten. De vuur- wolf was niet meer te stuiten. Dagenlang laaiden de vlammen op en stegen dikke rookwol ken omhoog. Ja. Nu had Nero zijn groot gedicht kunnen voltooien, als hij maar rust en gelegenheid daartoe gekregen had. Want al heel gauw bemerkte de keizer, dat hij bij het volk in ongenade gevallen was. Men had spoedig begrepen, dat de keizer zelf de aanstichter van deze grote brand was. Alleen een sterke muur van duizenden soldaten kon hem tegen de wraak van dit volk beveiligen. De kre ten, die allerwegen opstegen, konden zij echter niet tegen houden. „De keizer heeft de stad in brand gestoken. Weg met die brandstichter!" klonk het ter gend in z'n oren. Een ontzettende vrees beving de laffe keizer bij deze open lijke beschuldiging. Ten koste van alles en iedereen moest hij de gunst van het volk terug winnen. Hoe dit gebeurde vertellen we de volgende keer. witte aanval langs deze lijn bij voor baat tot mislukking doemt). 15. f2f4. (Lost de zwarte dubbelpion op, maar zonder dat kan wit niets ondernemen) 15e5xf4; 16. Re3xf4, e6—e5; 17. Rf4g3. (Beter Rg5). 17Ta8—d8; 18. Tal—dl, Dd6e6; 19. Tfl—f5, Re7— c5t; 20. Kgl—hl, Rc5—d4; 21. Rg3—h4, Td8d7; 22. Tdl—cl? (Wit verzuimt te rechter tijd op vereenvoudiging te spe len. Met 22. Tdfl gevolgd door alge mene ruil op f6, kon wit nog wel re mise bereiken). 22Td7f7; 23. a2a3, Rd4xc3; 24. b2xc3, Pf6—d7; 25. Tf5xf7, Tf8xf7; 26. Rh4—g3?, De6—b3; 27. d3d4, Db3xa3; 28. De2—dl, Pd7— f6!; 29. Tel—al, Da3—f8!; 30. d4xe5, Pf6 xe4; 31. Ddld3, Pe4c5. (Deze terug tocht lost het probleem niet op). 32. Dd3e2, Pc5e6. (Beter was in ieder geval 32Pe4). 33. h2—h3, Df8— c8; 34. De2a2. Op voorstel van dr. Euwe aanvaardde Keres hier remise. (Tijdschrift van de K.N.S.B. Juli Augustus 1948. De annotaties van dr Euwe zijn door ons belangrijk verkort). Tijdens athletiek-wedstrijden te Hel sinki won Fanny BlankersKoen drie nummers. De 80 M. horden ging in 11,4 sec., de 100 M. in 12.0 sec., terwijl zij het verspringen won met een sprong van 5.59 M. Te Stockholm kwam Slijkhuis uit op de 1500 M. Hij werd tweede achter de Zweed Bengtsson in 3 min. 50.6 sec. De tijd van de winnaar was 3 min. 50.4 sec. De wedstrijden om het Britannia- Shield, waarvoor gisteren de finales van de bokswedstrijden werden gehouden, zijn geëindigd in een overwinning voor Frankrijk, dat dit tournooi nu voor de tweede maal in successie heeft gewon nen. Frankrijk behaalde 115 pnt.; 2. Bel gië 91 pnt.; 3. Gr. Brittannië 70 pnt.; 4. Nederland 68 pnt.; 5. Noorwegen 61 pnt. Het klassement der bokswedstrijden luidt: 1. Frankrijk, 2. België, 3. Gr. Brit tannië, 4. en 5. Nederland en Noorwegen. De experimentele televisie-uitzendingen uit de Philips-studio te Eindhoven zullen waarschijnlijk op 28 September worden her vat. Op *4 November zal Fanny Blankers— Koen voor de televisie optreden. Aad van Leeuwen zal haar dan de olympische fak kel overhandigen, die hij ontving, van de heer Castleton Knight, de maker van de olympische film. De experimentele televisie-uitzendingen 'zullen voortaan driemaal per week worden gegeven, namelijk op Dinsdag, Donderdag en Zaterdag. Voor het kampioenschap van Neder land groot biljart libre, dat van 21 t.m. 24 October a.s. in Den Haag wordt ge houden, hebben zich 8 deelnemers aan gemeld: Eigelsheim (R'dam), Jacobs (Bergen op Z.), Kruythof (Barendr.), Metz (Den Haag), Van de Pol (R'dam). De Ruyter (Waalwijk), Tegelaar (Lei den) en Van Vliet (Den Haag). Eerste klasse, Noord-Holland: DED Westerkw., SwiftOosterkw., Archipel SVK, K. ZaandijkRohda. Zuid-Holland: HKV—OSCR, Vicus Or. Deetos, Ons Eib.Rozenburg, Zuiden GKV. Het Oosten: NaasVADA, Rigtersbl. Wilskr., ZKC—Wit BI., HKC—DOS. Het Zuiden: VoltRust roest, PSV Or. Wit, Eindh.Sportl., OECDeto. Het Noorden: Wordt KwiekClub Broth., AdvendoN. Oosten, WWMD VKC, Vitesse—LDO. Heren, eerste klasse, Westen: HOC Hilversum, Be Fair—HDM, HHIJC— Delftse Stud., A'dam—TOGO, BMHC Gooi, LarenLeiden. Zuiden: VenloPush, TilburgBreda, EMHC—Maastr., Zwart Wit—HTCC. Oosten: ArnhemDeventer, DKS Nijmegen, UnionUpward, ZwollePW. Problemen voor geoefenden. Serie van Joh. v. 0. Boogaard te Nuland. No. 1557: Zwart 14 st. op 8, 9, 10, 11, 12, 16, 17, 18, 19, 20, 24, 26, 37, 45. Wit 16 st. op 21, 27, 28, 29, 31, 33, 34, 35, 36, 42, 43, 44, 46, 47, 48, 49. No. 1558: Zwart 13 st. op 6, 8, 13, 14, 18, 19, 20, 21, 23, 24, 26, 33, 35. Wit 14 st. op 15, 16, 22, 27, 31, 32, 34, 37, 40, 42, 43, 44, 48, 49. No. 1559: Zwart 14 st. op 7, 8, 9, 10, 12, 14, 17, 21, 22, 23, 24, 28, 29, 33. Wit 13 St. op 19, 30, 31, 32, 36, 37, 39, 40, 42, 43, 44, 48, 49. Wit speelt en wint; oplossingen kunnen in gezonden worden tot uiterlijk half October aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan 36, Heem- OPLOSSINGEN No. 1529 van C. Nierop te Amsterdam. Wit speelt naar: 2621, 30, 29, 20, 3, 5 en wint. No. 1530 van C. Nierop te Amsterdam: 38— 32, 42, 38, 8, 29, 23, 3, 5 en wint. No. 1531 van W. J. v. d. Voort te N.-Ven- nep: 19, 37, 6, 10, 1, (50), 6, 41, 5 en wint. Fraaie serie met alle dezelfde slotstanden. Nog altijd zijn hier verrassingen mogelijk. VOOR BEGINNERS No. 17 Auteur: A. Roos te Alkmaar t Wit speelt en wint; oplossingen w^Rden ingewacht uiterlijk half October aan b.ven- staand adres. Rectificatie In het probleem No. 1549 van H. J. V. Al" phen staat op 22 een zwarte schijf aange" geven; deze schijf moet staan op 23.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 4