INDONESISCHE COMMUNISTEN grijpen
naar de macht in MADIOEN
d'état van Moeso
Soekamo: De stad moet zo spoedig
mogelijk heroverd worden
Coup
Drie aardappelloodsen
door brand verwoest
MOLOTOV KOMT NIET
MEDEDELING INZAKE
ABONNEMENTSPRIJS
Bemadotte's laatste reis met het
witte K.L.M.-toestel
Drees: „Het verlies is onherstelbaar
5
Vuurzee bij Centrale Marbthallen
trok honderden belangstellenden
Den Haag begroet
de Koningin
Episcopaat over de
Catechismus
Rectoraatsoverdracht aan de
R. K. Universiteit te Nijmegen
Tot hoofd en hart
.Het weer.
bureaux van redactie en administratie?
Stemgroep bekent dader
van moord te zijn
Bijeenroeping van
Europese Assemblee?
Elfde conferentie der
gezanten met Molotov
Vlammend protest tegen
artikel
Route Gouden Koets
Rede prof. Post
Hoop alleen is niet ge
noeg voor de vrede
Goedewaagen ontzet tot
5 Mei 1965
Hotelbrand te Den Bosch
J
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1948
72ste JAARGANG Nó. 24260
De republikeinse regering heefi Zondag bekend gemaaki,
dal de cotnmunisien mei gebruikmaking van een militaire
eenheid een greep hebben gedaan naar de macht in de
stad Madioen. Deze „coup" moet hebben plaats gehad, zo
als uil verschillende radioberichten van Zondagavond
bleek, uiterlijk Zaterdagochtend. De resident van Madioen,
Samadikoen, bevond zich niet in de stad; hij is daar althans
op dit ogènblik niet meer, zoals een republikeins radio
bericht Zondagavond mededeelde.
De opstandelingen, die onder leiding stonden van de P.K.I.
communistische partijhebben op onwettige wijze hei
bestuur in de stad Madioen in handen genomen, aldus een
republikéins communiqué. De vice-burgemeesier, Soepardi,
is blijkens radioberichten, belast mei het bestuur in civiele
en militaire aangelegenheden door de opstandelingen.
HULDEBLIJK VAN
NEDERL. SCHILDERS
99
99
Jackt op de daders
ALSEM FILMT WEER....
Maar pas naf véél
moeilijkheden
■ilnlBlfl
GROTE RRAND TE AMSTERDAM
Politie stelt onderzoek in
Défilé en feestelijke avondrit
Kennis der geloofswaarheden
van groot belang
AAN DE VOORAVOND DER ASSEMBLéE
Gasten moesten met schoten
gewekt worden
Nieuwe Tweede-Kamerlid
Oud-minister Fiévez
Het heengaan van
admiraal Helfrich
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severla
Directeur: 3. 3. W. Boerriater.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertehtlën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
massa-arrestaties plaats gehad, hoofd
zakelijk onder aanhangers van' de lin
kervleugel, aangesloten bij de commu
nistische partij. De belangrijkste straten
staan onder strenge militaire bewaking,
maar de dagelijkse bezigheden der be
volking gaan gewoon door. Volgens
onbevestigde berichten werden onge
veer tweehonderd personen gearresteerd.
Blijkens een bericht van een zender op
republikeins gebied, welke enige beve
len bekend maakte van het „gewestelijk
bestuur van Madioen" (deze zendef is
dus waarschijnlijk in handen van de op
standelingen) benoemde Soepardi kolo
nel Djokosoejono tot militaire gouver
neur van Madioen. (Deze Djokosoejono
werd bij de rationalisatie van het leger
door Hatta van generaal-majoor tot ko
lonel gedegradeerd Red.). Djokosoe
jono was hoofd van het republikeinse
bureau van de volksstrijdkrachten. Op
zijn beurt benoemde Djokosoejono ma
joor Moestopo, bataljonscommandant
van de Benteng Merah, tot verantwoor
delijk officier voor de handhaving van
rust en orde en tenslotte werden alle
commandanten van leger en volksstrijd
krachten in het gewest Madioen opge
roepen tegen heden, Maandagochtend.
Madioen was de eerste stad in de
republiek waar een „Marxhuis" werd
opgericht. Dit geschiedde in 1946 door
Maroeto Daroesman, minister van staat
in het laatste kabinet Sjarifoeddin en
voormalig voorzitter van de Perhimpoe
nan Indonesia in Nederland. Deskundige
waarnemers verklaarden tegenover
Aneta, dat Madioen het centrum is van
Pemoedas en leden der volksstrijdkrach
ten van generaal Soetomo. Madioen is
een kruispunt van spoorlijnen en werd
een vergaarbak van terugkerende volks
strijders uit de „zakken".
Zondagavond werden redevoerin
gen gehouden door Soekarno, de
sultan van Djocja, generaal Soedir-
man en de minister van Binnen
landse Zaken tevens voorzitter van
de iViasjoemi, soekiman. Soekarno
verklaarde o.m.: „Moeso (de leider
van de communistische partij) heeft
een coup d'etat gedaan. Te Madioen
werd het gezag overmeesterd. Dit is
te beschouwen als een inleiding op
de omverwerping van de republi
keinse regering. Iedereen die Moeso
kan grjjpen, helpt mede aan de red
ding van Indonesië."
Madioen moet zo spoedig mogeljjk
heroverd worden. Alle vitale bedrijven,
zoals telefoon, post, spoorwegen, electri-
citeitsbedrijven, petroleum, suiker ex
textiel zijn thans gemilitariseerd en alle
arbeiders staan onder de krijgswetten,
aldus Soekarno.
Over Moeso en Pki zei Soekaron nog,
dat zij gebruik hebben gemaakt van
eenheden van de 29ste brigade gewezen
Laskartroepen onder leiding van over
ste Dachlan. Hiermee heeft overste
Dachlan verraad gepleegd aan zijn land
en de leger-eed geschonden.
Radio-Djocja heeft medegedeeld,
dat bij besluit van de opperste leger
leiding (generaal Soedirman) van
Zondagavond 22 uur af benoemd is
tot legercommandant voor het gehele
gebied van Oost-Java kolonel Soeng-
kono. Soengkono heeft volmacht ge
kregen om de verdediging te verster
ken.
Te» Djokjakarta hebben Zondagmorgen
De schilders Joh. van Zweden en
Gerard van Vliet, bestuursleden van de
vakgroep kunstschilders in de Neder
landse federatie- van beroepsverenigin
gen van kunstenaars, van welke Prinses
Wilhelmina werkend lid is, zijn vandaag
bij H. K. H. Prinses Wilhelmina op Het
Lóo ontboden, om het album van kunst-
Werken uitsluitend van de leden der
Vakgroep, aan Prinses Wilhelmina aan te
bieden.
Het huldeblijk van de .Nederlandse
schilders ter gelegenheid van het 50-
jarig regeringsjubileum bestaat uit
pl.m. 200 kunstwerken, aquarellen, te
keningen, etsen, litho's.
De enorme stijging der prijzen van
de grondstoffen voor de papier
industrie, welke moeten worden ge
ïmporteerd, heeft noodzakelijkerwijze
een grote stijging van de prijzen van
het krantenpapier ten gevolge gehad.
In verband hiermede en ook in
verband met de andere kostprijsver-
hogende factoren zullen de prijzen
der dagbladen in Nederland met in
gang van de le October a.s. met
goedkeuring van het Directoraat-
Generaal van de Prijzen worden ver
hoogd.
Met ingang van genoemde datum
bedraagt de prijs van de Nieuwe
Haarlemsche Courant:
per kwartaal 4.55
per maand 1.52
per week ƒ0.35
Voor het buitenland per kwartaal
6.20.
Voor Indië (militairen) per lucht
post:
per kwartaal ƒ14.80
per maand 4.95
Voor Indië (militairen) per zee-
Post:
per kwartaal 2.28
per maand ƒ0.76
Het plaatselijk bureau van de leger
afdeling der Pesindo werd bestormd.
Het redactiebureau van het blad „Revo-
lusioner" van de communistische jeugd
organisatie werd gesloten. Het kantoor
van de Sobsi staat onder politiebewa
king en de leiders dier organisatie zijn
gevangen genomen. Nog andere bureaux
van kranten van de linkervleugel zijn
onder politiecontrole gesteld. De trein
verbindingen naar alle richtingen vanuit
Djocja, die aanvankelijk waren stilge
legd, zijn heden hervat.
Na het bekend worden van de com
munistische staatsgreep in Madioen,
kwam het republikeinse kabinet Zon
dagmiddag in een spoedvergadering bij
een. Tot op heden is te Djocja geen
openbare onrust waargenorpen.
In een uiteenzetting tegenover de pers
heeft generaal Spoor meegedeeld, dat,
hij de situatie nauwkeurig gadeslaat. Hij
achtte het niet onmogelijk, dat de com
munistische vloed zou overslaan naar
onder Nederlandse controle staande ge
bieden en dit is iets, zeide hij, wat wij
onder geen omstandigheid wensen.
Desgevraagd zeide generaal Spoor:
Wij zullen infiltrerende troepen terug
werken achter de status-quo lijn. Hier
bij is niet het eerste punt of het com
munistische of niet-communistische in
filtranten betreft. Generaal Spoor deel
de nog mede, dat tengevolge van de
hernieuwde infiltraties uit republikeins
gebied de laatste dagen de verliezen toe
nemen,
Ritman, de officiële woordvoerder voor
de Ned.-Ind. regering te Batavia, heeft
Zondag gezegd, dat de situatie in de repu
bliek zó slecht is, dat een explosie ver
wacht kan worden. „Ik hoop, dat opbou
wende elementen onder leiding van Hatta
in staat zullen zijn de huidige situatie het
hoofd te bieden."
Sjahrir verklaarde: „De communistische
agitatie is de laatste tijd zó groot geweest,
dat actie verwacht kan worden. Het ziet
er naar uit, dat de communisten hun ac
tie zullen rechtvaardigen met de weige
ring van de andere partijen om een na
tionaal front te vormen."
In de kringen der U.N.O. onthield men
zich van commentaar op de staatsgreep.
Men verklaarde niet te beschikken over ge
gevens.
De Commissie voor Goede Diensten be
vindt zich thans te Djocja. Volgens aan
kondiging zal zij Woensdag naar Batavia
gaan.
Bedekt met de vlag van hun vader
land en van de Verenigde Naties zijn
Zaterdag de stoffelijke overschotten van
Graaf Folke Bemadotte en kolonel Se-
rot door een Zwitserse Rode Kruis-auto
van Jeruzalem naar Haifa- gebracht,
waar zij, na gebalsemd te zijn, werden
opgebaard in het gebouw van de V. M.
C. A. Waarnemers der V.N. verbleven de
gehele nacht in de lijkkamer. Ameri
kaanse matrozen droegen Zondagmor
gen de lijkkist van Bemadotte naar het
vliegveld van Haifa. De lijkkist van ko
lonel Serot werd gedragen door een de
tachement Franse matrozen. Op het
vliegveld presenteerden erewachten van
V.N.-waarnemers en leden van het leger
van Israël het geweer, terwijl de kisten
in het wit-geschilderde K.L.M.-vliegtuig
werden gebracht, dat Bemadotte op al
zijn tochten door het Midden-Oosten
vervoerd heeft.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat de
begrafenisplechtigheden voor Bemadot
te a.s. Zondag in de Gustav Vasa-kerk
in Stockholm gehouden zullen worden.
Overeenkomstig Bernadotte's persoon
lijke' wens zal dit in alle eenvoud ge
schieden. De diensten zullen worden
verricht door dominee Arvid, waarna
de stoffelijke resten van de graaf gecre
meerd zullen worden.
Verschillende waarnemers der V.N. en
Israëlitische verbindingsofficieren heb
ben getypte brieven, ontvangen, waarin
de groep „Hazit Hamoledeth" „Vader
lands front" verklaart Bemadotte ge
dood te hebben, „daar hij voor fitten
werkte en Britse orders opvolgde." Van
Joodse zijde wordt verklaard, dat deze
groep, „uiterst rechtse dissidenten omvat
binnen de groep Stern"»
De regering van Israël heeft uitge
breide razzia's doen houden in Jeruza-
lam, Haifa en Tel Aviv. Enkele honder
den personen, voor het merendeel leden
van de Stern-groep werden gearres
teerd. Vele leiders bleken echter onder
gedoken te zijn, toen de politie een in
val deed in hun huizen. Het uitgaans
verbod, dat Vrijdag voor Jeruzalem was
afgekondigd, is Zondagmorgen opge
heven.
De regering van Israël heeft zich Za
terdagavond in een buitengewone zit
ting verenigd met een ontwerp nood
wetgeving, waardoor terroristische or
ganisaties vogelvrij verklaard worden.
Woordvoerders uit regeringskringen
zeiden, dat deze maatregelen vermoede
lijk breed genoeg opgezet zullen zijn,
om zowel de Irgoen Zwai Leoemi als
de Stemgroep te omVatten.
Trygve Lie, de secretaris-generaal der
V.N., heeft Zaterdag de Palestijnse
kwestie toegevoegd aan de agenda voor
de Algemeene Vergadering der V.N.
Het verslag en de aanbevelingen van
Graaf Bemadotte worden op het secre
tariaat gereed gemaakt voor de Alge
mene Vergadering. Over de opvolging
De twee belangrijkste resoluties,
die op de plenaire slotzitting van de
Nouvelles Equipes Internationales,
dit weekend te Scheveningen in een
congres, waarbij vertegenwoordigers
uit 17 landen bijeen waren, zijn aan
genomen, zjjn die welke betrekking
hebben op de bijeenroeping van een
Europese Assemblée en op de samen
komst van een economische commis
sie in Januari 1949. Het congres heeft
zich op de eerste plaats uitgespro
ken voor een samenkomst van een
Europese Assemblée met dien ver
stande, dat deze Assemblée een zui
ver consultatief karakter zal heb
ben zonder uitvoerende noch wetge
vende bevoegdheid. Haar rol moet
zijn de practische maatregelen voor
te stellen welke ten spoedigste ge
nomen moeten worden teneinde een
economische en politieke unie te ver
wezenlijken van een vrij en demo
cratisch Europa binnen het kader
der Ver. Naties.
van Graaf Bemadotte heeft de Veilig
heidsraad nog geen beslissing genomen.
Voorlopig zal Ralph Bunche, hoofd van
het secretariaat der commissie voor Pa
lestina zjjn werk voortzetten, doch men
verwacht dat generaal Lundstroem, staf
chef van Bemadotte, tot zijn opvolger
zal worden benoemd.
De „Osservatore Romano", het blad
van het Vaticaan, schrijft dat de moord
een schok van afgrijzen en consternatie
door de gehele wereld heeft doen gaan.
Het bericht deed alle mensen schrikken
voor wje het menselijk leven nog steeds
heilig is en wie de samenwerking en de
vrede in de wereld aan het hart liggen.
Uit heel de wereld zijn bij de familie
Bemadotte en de Verenigde Naties com
doleance-telegrammen binnengekomen.
Namens de Nederlandse regering heeft
minister-president Drees aan de secre
taris-generaal der Verenigde Naties het
volgende telegram gezonden:
„Ben diep geschokt door de misdadige
aanval, welke een ontijdig einde maak
te aan het werk van graaf Bemadotte,
in wiens moed en persoonlijk inzicht de
Verenigde Naties hun vertrouwen had
den gesteld om te bemiddelen in het
Palestijnse conflict. Het verlies is on
herstelbaar, doch zijn naam zal een in
spiratie blijven voor allen, die voor de
zaak van de vrede werken." 9
Voor de tweede maal in de afgelopen
week en voor de elfde maal binnen 50
dagen hebben de afgezanten der drie
Westerse grote mogendheden Zaterdag
avond weer een bespreking gehad met
Molotof op het Kreml. Voor de be
sprekingen een aanvang namen, hadden
de Westerse gezanten een kort onder
houd op de Britse ambassade.
Het onderhoud met Molotof duurde
twee en een half uur. De Westelijke af
gezanten verlieten het Kreml te 19.30 u.
plaatselijke tijd. Zij begaven zich naar
de Amerikaanse ambassade voor hun ge
bruikelijke conferentie. Een gemeen
schappelijk rapport werd onmiddellijk
naar Londen, Washington en Parijs ver
zonden.
Roberts en Chataigneau verlieten het
Kreml tien minuten eerder dan Bedell
Smith, de Amerikaanse ambassadeur, die
„een zuiver Amerikaanse aangelegen
heid" nog even met Molotof moest be
spreken.
Smith weigerde te zeggen of dit de
laatste bijeenkomst was en of er een
communiqué zou worden uitgegeven.
Op alle vragen volgde het steriotiepe
antwoord: „Geen commentaar."
Verwachting tot Dinsdagavond:
Wisselende bewolking met enkele
verspreid optredende lichte regen
buien. Kouder des nachts, overdag
ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag. In het Noorden van het
land tijdelijk krachtige en langs de
Waddeneilanden nu en dan harde,
overigens meest matige wind tussen
West enNoordwest.
Zon oP: 6.24. Onder: 18.42.
Maan op: 19.41. Onder: 9-35.
(Telegrafisch van onze Romeinse
correspondent)
ROME. Zondagavond. Naar aanlei
ding van éen schandelijk artikel over
Nederland, verschenen in het grote
Italiaanse weekblad Europeo, hebben
de Nederlandse journalisten in Rome
ezamenlijk aan de Gasperi en Sforza
een telegram gestuurd van de volgen
de inhoud:
„Ondergetekenden, Nederlandse jour
nalisten te Rome, protesteren met
klem tegen infame en schaamteloze
artikelen van Niccola Adelfi in de
nummers 151 en 152 van Europeo,
waarin het Nederlandse volk op meest
grove wijze beledigd wordt in heiligste
gevoelens voor Vorstenhuis en pries
ters en waarin gedragingen van ons
volk zelf worden vervalst.
Dergelijke artikelen vertroebelen
goede vérstandhouding tussen Italië en
Nederland, zijn onwaar en beledigend
voor ieders goede smaak. Indien Ne
derlandse journalisten dezelfde opvat
tingen huldigden inzake vervulling
hunner plichten als deze Italiaanse col
lega,. zou terecht hun uitwijzing uit
.Italië verlangd kunnen worden. Zij
verzoeken Uwe Excellentie maat
regelen te willen treffen ter voorko
ming van dergelijke infamiteiten. De
tekst van dit telegram zal in Neder
landse kranten worden gepubliceerd."
Het artikel uit het Italiaanse week
blad dat de aanleiding gaf tot dit pro
test was reeds de tweede beledigende
bijdrage die in het blad verscheen.
Het eerste artikel bevatte in het bij
zonder onheuse opmerkingen aan het
adres van onze Koningin en gaf een
zeer laag bij de grondse en onjuiste
beschrijving van de feestviering in
Nederland.
De cineast Henk Alsem heeft Zater
dagmiddag ook de, aankomst van Ko
ningin Juliana' aan de grens van Den
Haag voor, zijn kleurenfilm opgenomen.
Dit ging echter niet zonder moeite. Hij
werd door de politie niet op het voor
journalisten en fotograven gereserveer
de gedeelte toegelaten, omdat hij niet
in het bezit was van een daarvoor ver
eiste toegangskaart. Deze kaart had hij,
zoals hij mededeelde, door de moeilijk
heden in verband met zijn film van de
inhuldiging vergeten aan te vragen. De
heer Alsem, gekleed in het uniform van
kapitein, nam toen achter andere toe
schouwers op een met prikkeldraad om
geven stuk weiland plaats. Hij heeft
daarop enige werklieden gehuurd en
met hen een gedeelte van het terrein
opgehoogd. Met gebruikmaking van en
kele benzinevaten en wat planken kon
op deze verhoging een stellage opgericht
worden vanwaar hij gefilmd heeft.
Honderden Amsterdammers hebben Zaterdagavond in de bre^| Jan van
Galenstraat en langs het Westelijk Marktkanaal van zeer nabij de verbeten
strijd kunnen gadeslaan, die de brandweer met veie motorspuiten en het
waterkanon van de „Jan van der Heyden" moest voeren tegen het vuur,
dat op het terrein van de Centrale Markthallen gretig voedsel vond in een
complex van zes loodsen voor opslag van wintervoorraad.
Tengevolge van zijn benoeming tot
minister van Buitenlandse Zaken heeft
mr. D. U. Stikker het voorzitterschap
van de Stichting van de Arbeid neer
gelegd. In zijn plaats is benoemd ir. M.
H. Damme, president-directeur van
Werkspoor.
Deze loodsen, waarin des winters
aardappelen worden bewaard, zijn van
zeer brandbaar materiaal. De wanden
zijn opgevuld met stro en haverdoppen
om de vorst buiten te houden, terwijl de
daken geheel van stroo zijn vervaardigd.
Om half tien brak door tot nu toe
onbekende oorzaak brand uit in loods
11, waarin onder meer zuurwaren waren
opgeslagen. De brandweer onder leiding
van de commandant, de heer Schuite
maker, was spoedig ter plaatse, doch de
loods was toen reeds een loeiende vuur
massa. Gewaarschuwd door de ervaring,
die men Verleden jaar had opgedaan,
toen negen aardappelloodsen een prooi
der vlammen werden, liet de comman
dant te tien uur het sein „grote brand'
geven. Uit alle delen van de stad rolden
daarop de brandweerauto's aan. Ook de
„Jan van der Heyde" begaf zich" naar
de brandende opslagplaatsen. Hoewel
duizenden liters water tegelijk op de
brandende loods werden geworpen, zo
dat dikke stoom- en rookwolken zich
over het gehele terrein verspreidden,
tastte het vuur toch de belendende lood
sen 10 en 12 aan. Daar de wind in de
richting van de stad was en dus niet
in die van de overige drie loodsen, gaf
commandant Schuitemaker tegen half
elf bevel de muur van geperst stro tuS'
sen de loodsen 12 en 13 weg te hakken.
In de ontstane ruimte werden nu
straalpijpen aangebracht, koperen bui'
zen met gaatjes, waardoor water kan
wofden geperst. Deze sproeiers hiel
den de ruimte tussen de loodsen con
stant goed nat Een straal van de „Jan
van der Heyde" werd over de dakaf
scheiding gelegd.
Het gevolg van deze enorme water'
toevoer was, dat dikke rookwolken de
brand aan het gezicht van de grote
schare belangstellenden onttrokken.
Slechts nu en dan waren enige vlammen
zichtbaar. Intussen werd alles wat zich
in de loodsen 13, 14 en 15 bevond in vei
ligheid gebracht. Te kwart over elf was
de brandweer het vuur meester, zodat
voor de nog gespaarde loodsen geen ge
vaar meer bestond. Tot laat in de nacht
was de brandweer met de nablussing
bezig.
Van de vijftien aardappelloodsen, die
de Markthallen rijk waren, zijn na de
branden van verleden jaar en Zaterdag
er dus nog drie over. Het terrein van
de brand was tengevolge van de zeer
grote hoeveelheid water, die in de vuur
haard werd gespoten, veranderd in een
modderpoel, waarin aardappelkratten,
aardappelen en karren verspreid lagen.
Ook de burgemeester van Amsterdam,
mr. d'Ailly, kwam tijdens de blussing
zich van de situatie op de hoogte stellen.
De loodsen zijn eigendom van de ge
meente Amsterdam.
De politie stelt een uitgebreid onder
zoek in. in verband met het feit, dat
alweer opslagruimte verloren is gegaan.
Enkele weken geleden toch brandden
koelhuizen te Rotterdam af, de vorige
week het koelhuis „Amerika" te Am
sterdam en Zaterdag de drie winter-
opslagplaatsen.
In loods 11 was een grote partij ge
droogde zuurkool, met een waarde van
ongeveer ƒ95.000 opgeslagen, in loods
10 een partij fruitconserven in flessen
en een partij noten, ter waarde van
ƒ20.000 en in loods 12 lag een grote
partij aardappelen, welke voor ƒ10.000
verzekerd was.
Na 1 uur 's middags was niemand
meer in de loodsen geweest.
Zaterdag deed Koningin Juliana haar
glorieuze intocht in Den Haag. De
koninklijke familie in de crême-kleu-
rige calèche bij de aankomst aan het
Paleis Noordeinde
Ook de komst van Koningin Juliana
in Den Haag is aanleiding geworden tot
een demonstratie van de genegenheid,
welke de bewoners der „vroegere resi
dentie" koesteren voor de Vorstin en
haar gezin. Duizenden haalden haar des
middags juichend in, duizenden waren
op de been om haar des avonds tijdens
de rijtoer te huldigen.
Toen de Koningin op het paleis Noord
einde was aangekomen, voltrok zich daar
een groots en fraai opgezet défilé. Met
de burgemeester van Den Haag, mr. J.
Visser, verscheen de Koninklijke Fami
lie op het balcon, waarna ruim een uur
lang afvaardigingen van verenigingen,
bedrijven en diensten voorbij het paleis
schreden. Er werd voor het paleis een
grote oranje J gelegd, gekroond met een
enorme kroon en rondom gevat in een
tapijt van witte bloemen. Bijna 500 zan
gers zongen Koningin Juliana daarna
toe.
De rijtoer door verlicht Den Haag gaf
des avonds wederom gelegenheid tot een
spontane demonstratie van de genegen
heid, welke de Hagenaars koesteren voor
hun nieuwe Koningin.
H. M. Koningin Juliana zal morgen in
de gouden koets de gebruikelijke route
volgen: paleis Noordeinde,' Heulstraat,
Kneuterdijk, Lange Voorhout (Schepen
straat), Tournooiveld. Korte Vijverberg
en Binnenhof. Vertrek vanaf het paleis
Noordeinde te één uur.
De Nederlandse Bisschoppen hebben
zich naar aanleiding van het verschijnen
van de nieuwe catechismus in een her
derlijk schrijven tot *de gelovigen ge
richt. De Bisschoppen wijzen er op, dat
in onze tijd de gedegen kennis van de
geloofswaarheden een eerste vereiste is.
De ouders moeten er daarom voor zor
gen, dat de kinderen thuis de catechis
mus leren en dat zij ook zelf de inhoud
grondig kennen. De catechismus mag in
geen enkel gezin ontbreken.
10 October a.s. zal de K.L.M. een be
gin maken met non-stop vluchten van
Sjanghai naar Bangkok, waar de pas
sagiers aansluiting hebben op vliegtui
gen naar Singapore, Batavia en Europa.
Dikke rookwolken dreven andermaal over Amsterdam. De Markthallen vormden
een laaiende vuurzee, waartegen de brandweer een zware strijd te leveren had
ff
ff
In de meest critieke dagen van haar
kort bestaan zal morgen in het Palais
Chaillot te Parijs de Algemene Verga
dering der Verenigde Naties bijeen
komen om te trachten een oplossing te
vinden voor de vele brandende vraag
stukken, die op het ogenblik de wereld
in spanning, houden en elk ogenblik
dreigen de jonge vrede weer te versto
ren, Met spanning ziet derhalve de we
reld uit naar de resultaten van de eer
ste Algemene Vergadering in Europa,
die haar misschien weer hoop kunnen
geven op een langere vrede.
„Doch", zo drukte de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken,
George Marshall, zich uit voor zijn
vertrek uit Washington naar Europa,
„hoop alleen is niet genoeg om vrede
te krijgen." „Ik ben op weg naar de
vergadering der V. N. op een wat de
wereldtoestand betreft ongewoon kri
tiek tijdstip," zo zeide hij voor zijn ver
trek tot verslaggevers. „De belangstel
ling van de wereld zal in de komende
weken uitgaan naar Parijs. Het is een
toestand, die veel wijsheid vraagt. De
Amerikaanse delegatie zal haar best
doen om de overeenkomsten tot
stand te brengen, die het wereldbelang
eist, daarbij de belangen van het eigen
land niet uit het oog verliezend".
Verrassend kwam Zondagavond het
bericht uit Moskou, dat niet Molotov,
doch Vishinsky de Russische delegatie
zal leiden. Daarmee Is de kans op een
bijeenkomst der ministers van Buiten
landse Zaken der Grote Vier in Parijs
voorlopig verkeken. Men houdt er ech
ter rekening mee, dat Molotov later toch
nog naar Parijs zou kunnen komen.
De Commissie voor de Perszuivering
heeft ontzet uit het recht werkzaam te
zjjn in een journalistieke of leidende
niet-journalistieke functie in het perswe
zen dr. I. Goedewaagen, hoofdredacteur
van De Waag, hoofd van' de afd. pers
en propaganda van de N.S.B. en voor
zitter raad van voorlichting van de Ne
derlandse pers, president van de Neder
landse Cultuurkamer en secretaris-gene
raal van het departement van Volksvoor
lichting en Kunsten, tqt 5 Mei 1965.
Nauwelijks waren de laatste klanken
van de Bossche kermis van Vrijdag op
Zaterdag Verklonken, of in het hart der
stad ontdekte patrouillerende politie
brand in het parterre-deel van hotel-
café-restaurant Central. Het hotel was
reeds gesloten en de politie moest de
buitendeur forceren. Door de sterke
rook kon men echter niet verder door
dringen dan de gang en luid roepen der
politie om personeel en logé's ta» wekken
had geen succes, waarop men buiterr op
straat met alarmschoten uit de revolvers
de aandacht der 65 in het hotel aanwe
zige personen moest trekken. Zeer spoe
dig was de onmiddellijk gealarmeerde
brandweer aanwezig en met twee stralen
werd het vuur aangetast. Intussen zoch
ten alle hotelbewoners over daken en
muren een goed heenkomen. Een deel
moest met brandweerladders langs de
voorkant uit de bovenste verdieping
worden gehaald. In twee uur was de
binnenbrand geblust.
De natuur spreekt het meest ver
staanbaar door de bloemen.
Bij de rectoraatsoverdracht aan de
R. K. Universiteit heeft de scheiden
de Rector-Magnificus, Prof. dr
R. R. Post een overzicht gegeven van
hetgeen door de universiteit in het
jaar 1947/'48 is verricht, waarbij hij
tot de conclusie kwam, dat het een
voorspoedig jaar is geweest en dat
hij zich als Rector gelukkig heeft
gevoeld. Na de oorlog is de univer
siteit snel herleefd, om in het afgelo
pen jaar de geleden oorlogsrampen
volledig te boven te zijn gekomen
afgezien van de boekerij der in
stituten en reeds aan uitbreiding
kon gedacht worden.
Prof. Post verklaarde, dat al is het
jaar voorspoedig geweest, er grote en
gevoelige verliezen zijn geleden. Dank
baar herdacht hij Prof. B. H. Molken-
boer.
Ook uit anderen hoofde werden zware
verliezen geleden. Prof. J. R. M. van den
Brink werd benoemd tot minister van
Economische Zaken. Het heengaan van
Prof. Rutten, aldus prof. Post, was mis
schien nog gevoeliger, omdat deze, die
onlangs werd geroepen tot minister van
Onderwijs, de afd. psychologie tot een
bloeiende en zelfstandige instelling heeft
gemaakt. Prof. Post hoopte echter, dat
er spoedig een zodanige oplossing zal
gevonden worden, dat de afd. psycholo
gie Prof. Rutten zal terugkrijgen.
Naast deze verliezen staat echter
een grote winst, door het oprichten
van drie nieuwe afdelingen, n.L de
school voor de journalistiek, die voor
politiek en sociale wetenschappen
en het missiologisch instituut. Voor
al de instelling van het Mgr. Hoog
veldinstituut, mag niet onvermeld
blijven. De nieuwe afdelingen eisten
nieuwe leerkrachten, zodat een groot
aantal nieuwe dooenten zijn be
noemd.
Met- het toenemen der leerkrachten
ging ook een uitbreiding der gebouwen
gepaard. In vergelijking met het beschik
bare volume van voor de oorlog geloof
de Prof. Post, dat de Universiteit erop
vooruit is gegaan.
Op twee zeer belangrijke punten ves
tigde hjj de aandacht: de verandering
in de organisatie van het bestuur, welke
beoogde het apparaat sneller te laten
werken en groter contact tussen bestuur
en professoren te brengen. Het tweede
punt is de wet op de subsidiëring van
3 Juni 1948, welke beoogt tegemoet te
komen in de kosten van de bijzondere
Universiteit, hoewel zij de particuliere
bijdragen niet overbodig wil maken. De
staat geeft hiermede een subsidiëring,
niet een gelijkstelling, hetgeen tot ge
lukkig gevolg heeft dat de Universiteit
ons eigen blijft, d.i. van het Katholieke
volk.
Bijzonder wenste Prof. Post te wijzen
op de soberheid der studenten. De Nij
meegse student is niet meer de door de
maatschappij vertroetelde jongeman, al
zit hij vaak midden op de dag op de
stoep der sociëteit en houdt hij ervan
laat naar bed te gaan.
Prof. Post droeg het rectoraat over
aan Prof. Jurgens, daarbij verklarend,
dat al zal dit jaar bijzonder zwaar zijn
door de last van het op handen zijnde
lustrum, deze last toch licht zal zijn en
dit juk zoet, wanneer de liefde ze helpt
dragen.
De heer M. P. J. M. Corbey te Sit-
tard heeft zijn benoeming tot lid der
Tweede Kamer niet aangenomen. In
zijn plaats heeft de voorzitter van het
Centraal Stembureau benoemd ver
klaard de heer Th. M. J. de Graaf te
MaasdrieL
Na bevorderd te zijn tot kolonel bij de
generale staf is aan de oud-minister van
Oorlog A. H. Fiévez per 7 Augustus eer
vol ontslag verleend uit de militaire
dienst
Lt. adm. Q. E. L. Helfrich, die op zijn
verzoek met ingang van 1 Octdk>er eervol
ontheven is van de functie van bevelheb
ber der zeestrijdkrachten, zal in tegen
woordigheid van deputaties van onderdelen,
schepen en inrichtingen van de Koninklijke
Marine, op 1 October officieel afscheid ne
men van de vloot aan boord van de lucht
verdedigingskruiser Jacob van Heemskerck
te Rotterdam. Het afscheid op het ministe
rie van Marine is%>epaald op 30 September