Beleid van O.; K. en W. voorlopig
onveranderd voortgezet
Tv
r
ERIC DE MOORMAN-DE 6EHEIM2INN/6E BRON
T DOMEIN D
ER IS WEER RIJST
N
Bezuinigingen worden doorgevoerd
MODE
AFLEIDINGS
MANOEUVRE
Film krijgt steun als
nationale zaak
L
Vormingsprogramma
KAB.
Wat doet de
Weemoed naar het oude
Mr. L. G. Kortenhorst
Naturalisatie in de
Eerste Kamer
0., K, en W.
deze herfst?
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1943
PAGINA 3
VERSCHILLENDE BEGROTINGEN VERSCHENEN
Algemene Zaken
Buitenlandse Zaken
Sociale Zaken
Justitie
Rijkswaterstaat
Verkeer en Waterstaat
Minister Stikker terug
Zuiderzeefonds
Staatsmuntbedrijf
Huis der Koningin
Weer voorzitter der
Tweede Kamer
Prof. Kranenburg weer
voorzitter
door George F. Worts
13
(Wordt vervolgd)
Kunstenaars houden
een congres
De verschillende rijksbegrotingen 1949
zijn thans verschenen. Wij publiceren
hieronder de voornaamste gegevens, die
door de onderscheidenlijke departemen
ten werden verstrekt.
In de naaste toekomst is een overigens
zeer bescheiden uitbreiding op enkele af
delingen noodzakelijk, gezien de vele
Werkzaamheden van de Regeringsvoorlich
tingsdienst. Op de begrotingen van de ver
schillende departementen komen in 1949
geen posten meer voor voor de productie
van voorlichtingsmateriaal. De Regerings
voorlichtingsdienst is thans het centrale
apparaat.
In vergelijking met 1947, toen f 29.133.054
Werd geraamd, vertoont het ontwerp der
begroting voor 1949 een stijging van
4.046.807. De voornaamste oorzaken, wel
ke tot deze stijging leiden, zijn: a. uitbrei
ding van het personeel van het departe
ment (f600.000); b. uitbreiding van de
buitenlandse dienst. Deze is een onvermij
delijk gevolg van de gebeurtenissen in In
donesië en het ontstaan van nieuwe sta
ten en internationale organen; c. verho
ging der algemene uitgaven van het mi
nisterie (f360.000); d. vermeerdering der
kosten van de burelen buitenslands van de
directie voorlichting buitenland (f470.000).
Verwacht wordt, dat de Nederlandse bij
drage in de kosten der Verenigde Naties
Zal stijgen met f250.000.
De positie der chefs van afdelingen van
het departement behoeven noodzakelijk
herziening. Het is gebleken, dat bij inter
nationale besprekingen, deelneming aan
conferenties en onderhandelingen met ver
tegenwoordigers van andere landen de rang
der bedoelde chefs lager is dan die van
de personen, met wie zij op één lijn moe
ten worden gesteld.
•Teneinde de betrokken functionarissen
een gelijkwaardige positie te doen innemen,
ligt het in de bedoeling hen, door aanvul
ling van het bezoldigingsbesluit voor bur
gerlijke rijksambtenaren 1934, in de rang
Van directeur te benoemen, aan welke rang
volgens inmiddels ingediende voorstellen
een jaarwedde ware te verbinden van
f 10.000. Rekening is gehouden met een
uitbreiding van de buitenlandse dienst met
een 30-tal ambtenaren.
De minister volstaat met de mededeling,
dat hij vooralsnog geen wijzigingen van
principiële aard in het tot dusver ten aan
zien van O. K. en W. gevolgde beleid
Wenst aan te brengen. Intussen hoopt hij
zich in de verschillende vraagstukken te
kunnen inwerken, zodat bij de behandeling
van de begroting hij zich een oordeel zal
hebben gevormd omtrent de vele en veel
zijdige onderwerpen, die daarvan deel uit
maken.
Het spreekt vanzelf, dat de moeilijke fi
nanciële omstandigheden, ondanks het be
langrijk hogereindcijfer van dit begro-
tingsontwerp, evenals de laatste jaren, ook
thans hun stempel op deze begroting heb
ben gedrukt'.
In verband met de moeilijke financiële
omstandigheden heeft de minister zich ge
noodzaakt gezien op de artikelen voor de
aankopen voor de Rijksmusea een aanzien
lijke beperking toe te passen.
De noodzaak om de rijksuitgaven zoveel
mogelijk te beperken heeft er toe geleid,
dat voor het Rijksbureau voor Doe amen-
tatie van de -geschiedenis van Nederland
in oorlogstijd in het begrotingsantwerp
voor 1949 geen gelden meer worden uitge
trokken. Intussen zijn voorzieningen ge
troffen opdat dit bureau zijn werkzaam
heden zal kunnen voortzetten en voltooien.
Minister's ambtgenoot van financiën heeft
goedgekeurd, dat het bestuur van net na
tionaal steunfonds in liquidatie een nog
tiader vast te stellen bedrag voor dit doel
beschikbaar stelt.
Voor afdeling kunsten wordt 133.943
meer aangevraagd, hetgeen voor een groot
gedeelte een gevolg is van het feit, da*
voor de subsidiëring van de orkesten
57.750 meer is aangevraagd en de afde
ling film met 45.000 Is verhoogd.
Tot de kunstwerken, welke na de bevrij
ding van ons land uit Duitsland zijn te
ruggekeerd, behoren er zeer vele die min
der geëigend zijn om in onze openbare
musea te worden opgenomen. Een aantal
hiervan is evenwel uiterst geschikt voor
de aankleding van vertrekken met repre
sentatief karakter in openbare gebouwen,
waarbij mede gedacht wordt aan de Ne
derlandse ambassades en legaties in het
buitenland. Hierop moet geregeld deskun
dig toezicht worden gehouden. Ten einde
de kosten zo laag mogelijk te houden, zou
de minister hiervoor nodige werkzaam
heden willen toevertrouwen aan een be
staande rijksinstelling.
Thans is de uitgave van P. C. Hooft's
verzamelct werken aan de orde. Verwacht
mag worden, dat de uitgave in ongeveer
10 jaar gereed" zal zijn. De minister stelt
zich voor, dat gedurende die periode een
rijkssubsidie van ca. 120.000 nodig zal
zijn.
Door een memorie-post wenst de mi
nister een principiële beslissing uit re
lokken ten aanzien van de subsidiëring
van een door de St. Bernulphus-stichting
te Maastricht in het leven te roepen
academie voor beeldende en toegepaste
kunsten aldaar.
Het prijzenswaardig initiatief van de
St. Bernulphus-stichting zou de minister
dan ook financieel willen steunen, indien
dat mogelijk blijkt door een jaarlijkse bij
drage van bescheiden afmeting, welke op
25.000 zou kunnen worden gesteld.
De uitgaven in 1947 bleven aanvankelijk
onder het geraamde bedrag. Door het in
dienst nemen van de studio te Duiven-
drecht zal er echter op een grotere acti
viteit der productiegroepen gerekend moe
ten worden.
Onderzoekingen, die met het op gang
brengen van een nationale filmproduc
tie gepaard gaan, moeten op steun van
Rijkswege kunnen rekenen. De ervaring
leert, dat de vervaardiging van uit
kunstzinnig en cultureel oogpunt waar
devolle films, die meestentijds een do
cumentair karakter dragen, niet renda
bel is te maken, wanneer niet een be
hoorlijk werkkapitaal voorhanden is.
Productiegroepen mits de organisatie
commercieel verantwoord is zullen
slechts voor een of twee maal steun van
overheidswege nodig hebben. De inkom
sten uit de eerste producties scheppen
de mogelijkheid tot het verwerkelijken
van volgende plannen. Rijksbijdragen,
op deze wijze verleend, brengen der
halve een nationale filmproductie op
gang, die na enkele malen geholpen te
zijn een onafhankelijk bestaan zal kun
nen voeren.
Daarbij komt, dat de bevordering der
productie de kwaliteit zal doen stijgen,
zodat het afzetgebied zal worden ver
groot. Iedere Nederlandse film, die in
de bioscopen wordt vertoond, beperkt
bovendien de noodzakelijkheid, de
viezen beschikbaar te stellen. Op grond
van een en ander vraagt de minister
voor dit doel f 100.000 aan.
De minister is van mening, dat een
bescheiden garantie in Nederlandse gul
dens op een eventueel tekort van het
budget van het Netherlands House ge
rechtvaardigd is.
Een cultureel verdrag met Luxemburg
is in voorbereiding. De minister hoopt,
dat binnenkort ook met Italië een der
gelijk verdrag kan worden afgesloten,
hetwelk voor de studie door Nederlan
ders van de klassieke beschaving en
voor de beoefenaars der schone kunsten
van belang kan zijn.
Het ligt vooralsnog niet in de bedoe
ling tot het afsluiten van andere cul
turele accoorden dan de bovengenoemde
over te gaan.
Onafhankelijk van de algehele herzie
ning blijkt het gewenst, verschillende ver
beteringen te bevorderen, welke als zeer
urgent konden worden beschouwd. Als
voorbeeld hiervan zij genoemd de verlen
ging van de maximum-uitkering van het
ziekengeld krachtens dg, ziektewet 'ot 1
jaar.
De zorg voor de volksgezondheid leverde
in zoverre resultaat op, dat In verschil
lende takken het vooroorlogse niveau we
derom kon worden bereikt.
Het ingediende wetsontwerp tot ver
plichte verzekering van werknemers tegen
geldelijke gevolgen van onvrijwillige werk
loosheid, wil trachten te bevorderen, dat
in jaren van betrekkelijk geringe werk
loosheid een reserve wordt gevormd voor
jaren van depressie.
Met het oog op de bestrijding van tuber
culose, de geslachtsziekten, de kindersterfte
enz. is het apparaat van het geneeskundig
staatstoezicht op de volksgezondheid ver
sterkt.
De rheumatiekbestrijding zal ook in 1949
met kracht moeten worden voortgezet. Ir.
enkele provincies, waar met de bestrijding
nog geen aanvang is gemaakt, zal met de
opbouw van de organisatie moeten wor
den begonnen.
De werkzaamheden op het norma ie ar
beidsveld van het ministerie nemen nog
steeds toe. Aan de personeelsbezetting van
het ministerie en de daaronder ressor
terende diensten moet enige uitbreiding
gegeven worden.
Op het gebied van de politie zijn reeds
belangrijke bezuinigingen aangebracht.
Naar verdere bezuiniging wordt gestreefd.
Voor het dienstjaar 1948 v/as gerakend
op het opnemen van 4000 politieke gedeti
neerden in de gewone strafgestichten.
Dit aantal is nog niet bereikt en zal,
gelet ook op het verloop onder de
politieke veroordeelden door vervroeg
de voorwaardelijke invrijheidstelling,
in het dienstjaar 1949 waarschijnlijk
een totaal van 3000 niet te boven gaan.
Het ligt in de bedoeling, dat de be
voegdheden van de hoge autoriteiten
in 1949 overgedragen zullen zijn aan
de presidenten van de gerechtshoven.
De begroting voor Waterstaat is onder
de druk der financiële omstandigheden tot
het uiterst toelaatbare beperkt. Bij beant
woording van de vraag, waar de grens moet
worden getrokken tussen hetgeen nuttig en
hetgeen bepaald noodzakelijk moet worden
geacht, Is vooropgesteld, dat de verdedi
ging van ons grondgebied tegen het water
een primaire vereiste is.
Bij de wegen heeft zich de schaarste aan
straatklinkers en cement doen gelden, wat
ook achterstand in het onderhoud van ver
schillende wegen heeft doen ontstaan.
Terwijl bij de begroting voor 1 B.I. nog
gelden werden aangevraagd Voor de voort
zetting van enige reeds lang onderhanden
zijnde werken als het Amsterdam-Rijnka
naal, de Fries-Groningse kanalen en enige
onderdelen van het rijkswegenplan, zijn
thans hiervoor lagere bedragen geraamd,
Het is de bedoeling in 1949 Van deze wer
ken slechts datgene voort te zetten, waar
voor in 1948 reeds aannemingsovereen
komsten zijn gesloten met toevoeging van
enkele kleine nieuwe werken, die noodza
kelijk ter aanvulling moeten worden uitge
voerd.
Voor het jaar 1949 moet rekening wor
den gehouden met het feit, dat alle werk
zaamheden, verbonden aan de activiteit
van de Nederlandse Rijnvloot In Duitsland,
voorlopig nog steeds binnen het verband
der Nederlandse Rijnvaart-missie moeten
worden verricht
Voor herstel oorlogsschade aan rijkseigen
dommen, wordt f 16.500.000 nodig geacht.
Evenals het vorige jaar is een bedrag
van f 20.000.000 nodig om de uitbreiding
en inrichting van de luchtvaartterreinen
te kunnen voortzetten.
Het ligt in de bdoeling om eerlang een
aanvang te maken met het verzamelen van
feitenmateriaal en het bewerken daarvan
ten behoeve van de samenstelling der ma
ritieme geschiedenis.
Eveneens ligt het in het voornemen, aan
de oorlogsgraven-stichting, welke zich tot
doel stelt de inrichting, instandhouding en
verzorging van graven en begraafplaatsen
van in de tweede wereldoorlog gevallen
Nederlanders, een bijdrage te verlenen.
De omzet van de K.L.MT. bedroeg in 1938
circa 11 millioen gulden, in 1947 circa 100
millioen gulden en zal in 1949 een bedrag
van 150 millioen gulden overschrijden.
In 1938 waren bij die maatschappij 1800
personen in dienst, op 1 Augustus 1948 cir
ca 13.000. Dit aantal zal in 1949 nog aan
merkelijk toenemen
Voor de veiligheid van het luchtvaartver-
keer is het onvermijdelijk, dat de rijks
luchtvaartdienst in staat gesteld wordt ook
in de komende jaren in een redelijke ver
houding tot de uitbreiding van het lucht
verkeer te groeien.
Er is een belangrijke achterstand, nl. van
New Look voor heren Tweemaal wees U.N.O. was bezorgd
voor gezondheid van wereldburger No. 1 Op een naai
machine naar Parijs
Ook de heren krijgen hun „new look":
de overjassen zullen langer zijn en de
broeken nauwer, zo wordt uit Londen
gemeld.
De smoking met een enkele knoop is
onherroepelijk uit de mode. Geen gen
tleman, die zichzelf respecteert, zal haar
nog durven aantrekken. De correcte
smoking moet twee rijen knopen heb
ben.
Midnight Blue een zeer donker
blauw, bij zwart af is de overheer
sende kleur geworden voor officiële kle
ding.
Dat geldt ook voor de overjas, die op
de smoking wordt gedragen, het grijs
heeft volkomen afgedaan.
Dit zijn maar een paar algemene wen
ken van zeer bevoegde zijde overi
gens uit de keuken van de dictators
Van de herenmode zelf. Het fijne van
de zaak is nog staatsgeheim, zeggen
de grootmogols van de „British Fede
ration of Merchant TailoiS". Maar alles
zal worden geopenbaard op een heren-
ïnode-show, waarvan de première einde
October zal plaats vinden te New York.
De Londense kleermakers zijn vastbe
sloten hun historisch leiderschap op het
gebied der herenmode dat tijdens de
oorlog verloren is gegaan te heroveren
en de show te New York heeft ten doel,
de wereld de „authentieke Londense
stijl" te vertonen.
Theodore Hewitt, de elegante secreta
ris van de „National Federation of Mer
chant Tailors", verontschuldigde zich,
dat hij niet meer over de nieuwe heren
mode kon vertellen, „maar het is geheim
en we moeten op D-day wachten," zei hij.
Hewitt is van mening, dat de show te
New York de „uitgebreidste en meest
gezaghebbende uitbeelding zal zijn van
de richtingen in de herenmode in het
Verleden en in onze dagen."
„De vaste lijn was verloren gegaan in
het mode-ontwerpen, toen men zich
daarmede overal ging bezig houden,"'
Zeide hij.
„Ik weet, dat men in Oslo, Ottawa of
Chicago niet graag hoort, dat het ten
slotte toch Londen is, dat de herenmode
dicteert. Wij zullen daarop niet de na
druk leggen, maar er eenvoudig van uit
gaan als van een gegeven feit."
Er is voor de show te New York zelfs
®en toneelstuk geschreven, compleet met
bijpassende muziek. De modellen zullen
gorden gepresenteerd door „mannequins
hi de natuurlijke omgeving". Meer dan
100 personen alleen echte Londenaars
zullen aan het stuk medewerken.
De modellen zijn creaties van zes
ïjijze meester-kleermakers uit Londen.
Nun namen zijn nog geheim, „maar"
«o verzekert Hewitt „hun gezag is
onaantastbaar en hun invloed interna
tionaal."
Twee wezen, nazi-slachtoffers, Man
fred Wolf en Marion Wolf uit Berlijn,
waren door de Amerikaanse mevrouw
Irving Rothschild uit Springfield ge
adopteerd. Toen de beide kinderen uit
Brussel in New York aankwamen, hoor
den zij, dat hun nieuwe moeder plotse
ling overleden was. Meneer Rothschild
zag er van af de opvoeding van de bei
de kinderen op zich te nemen, zodat men
thans pogingen in het werk stelt een
ander huis voor hen te vinden.
Garry Davis, die zich de „eerste we
reldburger" noemt, werd Zaterdag op
gepakt om „zijn gezondheid te bescher
men", heeft de assistent-U.N.O.-secreta
ris-generaal, Adriaan Pelt, gezegd.
„Wij hebben Davis in het geheel niet
verdreven," zei Pelt op een persconfe
rentie. „Wij verwijderen hem omdat hij
een tent op de U.N.O.-grond bad opge-
17. Een zacht geluid deed de vier vrienden opkijken. Zij zagen Dzilah voor zich
staan. De witte slang schoof haast onhoorbaar de gang in en op het zien van dit
monster maakte de arme dwerg van ontzetting een luchtsprong. Dzilah verzekerde
het kleine mannetje echter dat hij niet bevreesd behoefde te zijn. Ter ere van
de hereniging liet Dzilah een groot feestmaal aanrichten. Allen aten met smaak
behalve de dwerg, die met wantrouwen zijn schotel bekeek als was hij bevreesd,
vergiftigd te worden. En het instinct van het mannetje waszoals veel later zou
blijken, niet veel bezijden de waarheid. De dwerg keek steeds met wantrouwen
om zich heen. Toen de maaltijd ten einde liep sprak de geheimzinnige vrouw met
zachte stem: „Thans zal ik u vertellen, met welk doel onze blonde vriend naar mijn
rijk is gebracht en welke opdracht ik hem heb te geven."
Dezer dagen ontvingen wij het vor
mingsprogramma 19481949 van de K.
A. B. Het algemene onderwerp van dit
jaarprogram is: Godsvertrouwen. Na
het begrip Godsvertrouwen te hebben
duidelijk gemaakt, zal aandacht besteed
worden aan de beleving en de middelen
tot versterking van het Godsvertrouwen.
Als concrete punten van actie zijn ge
kozen: Verbetering der zeden en Ver
nieuwing van de structuur. Als middel
hiertoe ziet men respectievelijk de vor
ming van apostolaatskernen in de on
dernemingen en de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie.
Naast dit algemene werkprogramma
zijn de werkschema's opgenomen van
de K. A. B. in de verschillende bisdom
men. Verder bevat het boekje tal van
aanwijzingen voor het organiseren van
avonden en bijeenkomsten cn een rijke
verscheidenheid van gedichten, voor
drachten en liederen, die zich bijzonder
lenen om gebruikt te worden als omlijs
ting voor deze avonden.
Met het K.L.M.-lijnvliegtuig uit New
York is hedenmorgen te kwart over
zeven enige uren vroeger dan de in
de dienstregeling vermelde tijd mi
nister mr. D. U. Stikker op Schiphol
aangekomen. De minister is terstond
doorgereisd naar Den Haag.
ongeveer een half jaar ontstaan In het
schema voor de opleiding van vliegtuigbe
stuurders.
Ter voorkoming van verdere achterstand
en om de bestaande in te halen, is de
aanstelling van nieuw technisch personeel
bij de Rijksluchtvaartschool onvermijdelijk.
Ook voor het jaar 1949 wordt nog
niet gerekend op het ter hand nemen
van de werken voor de verdere inpol
deringen in de Noord-Oostpolder. De
benarde toestand van 's lands financiën
laat niet toe, dat met dit grote werk,
waarmede een groot aantal millioenen
is gemoeid, wordt begonnen.
In 1949 zullen 37.000 ha in cultuur ge
nomen zijn. Hiervan zal 10.000 ha zijn
verpacht. In eigen exploitatie zal wor
den genomen ongeveer 4000 ha gras
land, 1000 ha klaver en lucerne en
18.000 ha graangewassen.
Gerekend is op de bouw van 250 boer
derijen en 100 woningen, zijnde het vo
lume, dat verwezenlijkt moet worden
om de polder in acht jaar gereed te heb
ben. Aangetekend zij nog, dat een ar
beider, die in een der kampen is ge
vestigd, de directie per jaar ca ƒ1000
meer kost dan een arbeider die in de
polder woont.
slagen en in de openlucht verbleef. Wij
wilden niet, dat hij longontsteking zou
krijgen."
Davis, die tijdens het weekeind twee
maal in de gevangenis werd gezet en
beide malen werd vrijgelaten, was Maan
dagmorgen weer bij het Palais Chaillot
te zien.
Zijn vergunning om in Frankrijk te
mogen blijven is verlengd.
Kapitein J. Summers Vickers, eerste
piloot voor het verrichten van proef
vluchten, is Maandag in een Viscount,
het eerste vliegtuig ter wereld met pro
peller en straalaandrijving, uit Wey-
bridge bij Londen komend, te Villeco-
blay, een militair vliegveld ten Zuiden
van Parijs, geland. De tocht duurde 13
minuten. „Het was alsof ik op een naai
machine zat," zo deelde de piloot aan
Reuter mee.
Omstreeks Kerstmis zal het toestel
nog naar andere Europese hoofdsteden
proefvluchten houden. Morgen keert het
naar Weybridge terug.
Het jaar 1949 zal voor het staatsmunt
bedrijf een aanzienlijke uitbreiding van
werkzaamheden te zien geven. Nu het
ontwerp-muntwet tot wet is verheven
en inmiddels een aanvang is gemaakt
met de uitvoering van het muntpro-
gramma, waarvan het tempo geleidelijk
aan zal worden opgevoerd, zullen de
begrotingscijfers voor het dienstjaar
1949 die voor 1948 in belangrijke mate
overtreffen.
De begroting 1948 hield reeds reke
ning met uitbreiding van het personeel
van 's rijks munt. Het ligt in de bedoe
ling de thans bestaande enkelvoudige
ploegendienst nog in de loop van 1948
op te voeren tot een twee-ploegendienst,
zodat gedurende 1949 met twee ploegen
kan worden gewerkt.
In deze begroting is geen rekening ge
houden met een in voorbereiding zijnd
wetsontwerp met betrekking tot het in
komen van de leden van het Koninklijk
Huis.
In afwachting van de totstandkoming
van de desbetreffende regeling is voor
het inkomen van H. K. H. Prinses Wil*
helmina voorlopig een memoriepost op
genomen.
Voor de voortzetting van de restaura
tie aan het koninklijk paleis te Amster
dam wordt een bedrag aangevraagd van
100.000.
Rekening is gehouden met de moge
lijkheid, dat evenals in voorgaande ja
ren, leden van de Staten-Generaal zul
len worden uitgezonden naar overzeese
gebiedsdelen, alsmede dat buitenlandse
parlementsleden ons land zullen bezoe
ken.
We hebben de afgelopen
week in de hoofdstad
verschillende mode
shows gezien en daaruit kun.
nen we concluderen, dat de
haute-couture die in ons
land op modegebied, het
neusje van de zalm is, Parijs
vrij direct volgt en veel
nauwe rokken brengt, als
ook de. verhoogde taille. Het
middel blijft daarbij op de
natuurlijke plaats aangege
ven, maar de lijn blijft ver
strakt tot vlak onder de buste
en is daar afgetekend met
een stiksel, een dwarsnaad of
een afstaand fluwelen biesje.
Bij de strakke rok wordt de
ruimte ofwel naar achteren
verwerkt er moet toch be
wegingsvrijheid zijn ofwel
de rok is kokerachtig tot on
geveer kniehoogte en daar
onder springt de ruimte dan
uit. Het vrouwelijke silhouet
is dus zeer verstrakt, waar
bij opgevulde heupen geheel
verdwenen zijn en de schou
derlijn natuurlijk gewelfd is,
wat verkregen wordt door de
mouw aan te knippen en de
schoudernaad tot onder aan
de mouw te laten doorlopen.
Edoch, de wijde rok, voor
al de klokrok en het schootje
zijn nog niet helemaal ver
dwenen, het model-confectie-
atelier „Jenny" in de hoofd
stad, liet zien dat bij zijn
wintercollectie onder de wol
len jurken in mooie tinten
grijs, lila, mosterdbruin en
groenblauw en natuurlijk
ook veel zwart, nog voor een
groot deel aan de klassieke
vrouwelijke lijn, die er pas in
is gekomen, wordt vastge
houden. Voor geklede toilet
ten wordt dikwijls zwart flu
weel verwerkt met wollen
stof en taftzijde.
En voorts toonde de firtna
Gerzon in Amsterdam haar
zeer uitgebreide collectie
voor herfst en winter, be
staande uit wintersportcos-
tuums, mantels, redingotes en
korte swaggers, mantelpak
ken, wollen japonnen, .mid
dag. en avondjurken. Ook
hier bleek uit de zeer ruime
keuze, dat men de levensvat
baarheid van de ruime rok
nog groot acht, van de onge
wijzigde lengte, de matige
•schouders en de geaccen
tueerde taille. Er waren
schootjes, maar ook ver
hoogde lijfjes, er waren
nauwe middagjurken en zeer
draagbare wollen japonnen
in een „tijdloos" model, diis
zonder excessieve lijnen. En
dat is voor een textielarm
land als wij nog steeds zijn
het meest practische. Als
manteltype zagen wij er zeer
veel redingotes vrij ruim
klokkend.
Een show die liet zien dat
er voor elck wat wils is en
dat ieder uit de mogelijk snel
evoluerende mode precies
kan kiezen wat haar aan
staat. ASTRID
adat we zo lang van
rijst, het kostelijke en
gemakkelijke voedsel,
verstoken zijn geweest, kun
nen we weer eens een zakje
vol kopen.
Het is zo lang geleden sinds
we rijst hebben gekookt, dat
het niet overbodig zal zijn
nog enkele wenken te geven
voor de bereiding.
Wil men droge rijst koken,
dan moet de rijst vooral zéér
goed gewassen worden, net
zolang tot het water volko
men helder blijft. Het beste
doet men hiervoor de rijst in
een zeef of vergiet, en laat
het water erover lopen, ter
wijl men ondertussen de kor
rels tussen de vingers schoon
wrijft. i
Voor toespijs rekent men
30 gr. kopje) rijst per
persoon; voor hoofdgerecht
ten minste 100 gr. (1 kopje)
per persoon.
iiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiii
Men kan rijst op verschil
lende manieren koken:
Zwarte jersey middagjurk, zeer
strak van lijn, met ruimte
accent achter
Iedereen, die niet in een
modern huis geboren is,
wij bedoelen modern
na b.v. 1920, zal op de ten
toonstelling „De Nederland
se Vrouw." op een of ander
(moment op een oude her
innering stuiten. En al zijn
wij nog zo verheugd over
al die moderne nieuwighe
den, die de huisvrouw in
staat stellen met een mini
mum aan inspanning haar
huishoudelijke taak te ver
vullen, toch zal er bij velen
iets van weemoed groeien
bij het weerzien van de ver
trekken uit haar jeugd. Wij
kregen tenminste dadelijk
neiging om onze instemming
te betuigen, toen wij een
oudere dame bij de „keu
ken van voor vijftig jaar"
hoorden zuchten: „Het was
toch maar wat gezellig!
Heel wat anders dan zo'r
keuken van nu
En wij zagen ons zelf
weer, vermoedelijk net als
die mevrouw, terug in het
heerlijke, ouderwetse huis.
waar de koperen kranen en
pompzwengels Zaterdags
middag met de zwart-witte.
schooongeschrobde tegeltjes
schenen te wedijveren jn
glimmende schoonheid. Het
grote, ouderwetse kolenfor
nuis was blinkend zwart
gepoetst, nadat het de hele
ochtend volop werk had ge
had om de Zaterdagse en
een deel van de Zondagse
maaltijden voor ons uitge
breid gezin in gereedheid te
brengen. De nikkelen stan
gen en ornamenten weer
kaatsten ons beeld als even
zoveel spiegeltjes en de
glimmend witgeschuurde
stoelen verhoogden de hel
derheid.
O ja, wij weten het wei!
De moderne keuken is veel
practischer. De moderne
verchroomde kraan behoeft
nooit gepoetst te worden;
het gasfornuis is geheel ge
ëmailleerd. kachelpoets be
hoeft er niet aan te pas te
komen en de keurig geverf
de en geverniste stoelen
hebben geen wekelijkse
beurt met een flink zeep-
sopje nodig om netjes te
blijven. De ontvang van ons
modern keukentje is nog
niet een vierde van die van
onze keuken thuis, waar we
wel eens op Vastenavond
een oliebollenfuif hielden
met vijf en twintig man
rond het fornuis. Maar 't
komt me voor, dat de geur
van oliebollen vloekt in de
keuken van nu.
Ja, het leven is wel ge
makkelijker, maar ook heel
wat minder genoeglijk ro
mantisch geworden.
I. De rijst goed wassen,
uit laten lekken en opzetten
met tweemaal zoveel water
en wat zout. Ze snel aan de
kook brengen, even doorroe
ren en dan op een zacht pitje
(od een petroleumstel, een
asbestplaatje of de laagste
schakelstand van het elec-
trisch fornuis) met het dek
sel op de pan gaar en droog
koken. Niet meer roeren. Als
de rijst gaar is (pl.m. uur)
het deksel van de pan ne
men, de rijst even omschep
pen en droog laten dampen.
n. De rijst goed wassen,
uit laten lekken en opzetten
met 1% maal zoveel water
en wat zout. Ze snel aan de
kook brengen en nog 5 mi
nuten lang zacht laten door
koken. Ze dan van het vuur
af direct in een hooikist zet
ten. Na 1% uur in de hooi
kist is de rijst gaar.
III. De rijst goed wassen,
uit laten lekken en in de
vergiet of de zeef hangen in
een pan met zoveel water
(met zout), dat het water tot
ongeveer de helft van de
rijst reikt. Het deksel op de
pan doen en de rijst in 30 a
40 minuten gaar stomen. Ze
na het koken eVen schudden
en laten uitdampen.
De laatste twee methoden
voorkomen bet aanzetten of
aanbranden van de rijst vol
komen; draagt men er ech
ter bij de ene methode zorg
voor de warmtebron zeer
laag te zetten, dan behoeft
het hierbij evenmin te ge
beuren.
Men kan droge rijst geven
als zoete toespijs met bo
ter en suiker, bessensapsaus,
appelmoes, vruchtencompóte
of ter vervanging van
aardappelen als nassi go-
reng met haché, rode kool
e.a. koolsoorten, met stokvis
of paddenstoelen, met toma
ten en garnalen, gebakken
uien, geraspte kaas, met ver
schillende sambals en sausen
(bijv. kerriesaus, tomaten
saus, pikante saus).
In de gistermiddag gehouden verga
dering van de Tweede Kamer werd be
sloten tot toelating van de heer Th. M.
J. de Graaf (K.V.P.) te Maasdriel, die
benoemd is in de vacature-dr. Beel.
Hierna werd de nominatie voor het voor
zitterschap opgemaakt. Bij de stemming
voor de eerste plaats werden uitge
bracht 86 stemmen, waarvan 65 op de
heer Kortenhorst, 5 op de heer Serra-
rens, 6 op de heer Fiévez, 1 op de heer
Terpstra en 9 blanco. Voor de tweede
plaats werden uitgebracht 86 stemmen,
als volgt verdeeld: Donker 74, Terpstra
6, Schermerhom 1 en blanco 5. Voor de
derde plaats werden uitgebracht 85
stemmen, als volgt verdeeld: Terpstra
80, Schmal 1 en blanco 4.
De nominatie zal dus luiden: 1. mr.
L. G. Kortenhorst (K.V.P.)2. mr. L. A.
Donker (Arb.), 3 mr. J. Terpstra (A.R.).
Zij zal schriftelijk aan H. M. de Konin
gin worden aangeboden.
Aan het begin van de eerste verga
dering van het nieuwe zittingsjaar van
de Eerste Kamer werd het K.B. voorge
lezen, waarbij prof. dr. R. Kranenburg
voor het komende zittingsjaar wordt
benoemd. Vervolgens hield prof. Kra
nenburg een rede, waarin hij er op wees
dat veel werk te verzetten zal zijn. Dat
werk zal zwaar zijn. De nieuwe aera
zet zich onder zeer zorgwekkende om
standigheden in. De vrede en rust, waar
naar de mensheid snakt, schijnen steeds
moeilijker bereikbaar. Nieuwe levens
vormen schijnen ook thans weer niet an
ders dan in strijd en nood, onder bloed
en tranen geboren te kunnen worden.
Vervolgens had de trekking van de
afdelingen plaats, waarna de vergadering
Vertaling: Herman Antonsen
De dikke mftn schreeuwde:
Allebei de bestuurders zijn dood.
Weet iemand soms wie het waren?
Niemand gaf antwoord. Jack kwam
achter de staart »van de grote machine
te voorschijn met beide duimen in zijn
gele bretels gehaakt. Hij grinnikte van
opgewondenheid.
Hij fluisterde tegen Jüh
Kindje, wat gaan we nou doen? En
zij antwoordde doodbedaard:
Och, hou je waffel toch!
Zelma Tadema en de grote man met
het bebloede gezicht stonden dicht bij
elkander en keken zonder een woord
te zeggen naar het vliegtuig.
Toen de dikke man Laura in de deur
opening ontdekte, trok hij zijn mond
hoeken omlaag. Zijn gelaatsuitdruk
king concentreerde zich geheel in zijn
kleine bruine ogen, zijn spitse neus en
zijn ongelooflijk kleine mond.
Hallo! riep hij, waar zijn we hier er
gens?
Op de Axton Ranch.
Hij maakte een "blaffend geluid,
schorder dan een lach, wat zijn manier
was, zoals Laura later zou bemerken,
om opgewonden vreugde uit te druk
ken, en zei krassend:
Och, och!
De man met het bloedende gezicht
draaide zich om en keek naar Laura.
Hij soheen zich onbewust van zijn ver
wonding, ofschoon het toch een diepe
scheur was, die erg bloedde. Zijn ogen
deden Laura denken aan de ogen van
een bokser, dien ze eens in de ring had
gezien een man, die, verdoofd door
een slag, op zijn benen wankelde.
Kom mee, gouverneur, zei JilL.
Waarheen? mompelde Pruden.
Naar binnen. In het huis daar.
Welk huis?
De man, die bezig was hem af te stof
fen, stond uit zijn geknielde houding
op, nam hem bij zijn andere arm en zei
bibberend:
U voelt uzelf immers veel beter, niet
waar, mijnheer de gouverneur?
Door Jill geholpen draaide de gou
verneur zich zonder een woord te zeg
gen om en kwam mee naar het huis.
De dikke man zei:
U bent mevrouw Axton niet, wel?
Neen.
Och zei hij weer.
Gouverneur Pruden, met de vrouwe
lijke bandiet naast zich kwamen lang
zaam naderbij. Jill gaf Laura een knip
oogje. De dikke man ging 't huis bin
nen. Toen Jill Laura voorbijkwam, por
de ze haar in de ribben en zei:
Dit is nu gouverneur Pruden, Toots!
De dikke man liep snel de kamer
door en naar de whiskyfles toe. Hij
nam de fles op, zei met gemoedelijke
vriendelijkheid:
Zo, G. A.! en bracht de fles aan zijn
lippen. Hij dronk er flink uit, zuchtte
en ze*: vi
Je neemt me, hoop ik niet kwalijk,
dat ik zo maar kom binnenvallen'
Waar is de telefoon ergens?
Vlak naast je.
Niet lekker G. A.? vroeg de dikke
man verwonderd. Dat kan ik je niet
kwalijk nemen. Het was verschrikke
lijk. Nog 'n wonder, dat er zoveel le
vend afgekomen zijn. Die piloot kende
anders zijn vak uitstekend. Jam
mer van hem! Ik ben Oscar Rudd van
de Centrale Pers. Ik moet dit geval
gauw berichten. -
Wacht een ogenblikje, Rudd. zei gou
verneur Pruden, die juist op de drem
pel stond met dikke stem, wat ben ie
van plan te vertellen?
Dat beide piloten en Sir Guy Arden
gedood zijn en u niet.
Is Guy Arden dood?
Z'n nek gebroken.
Houd dat stil!
De man met de lange neus zei bibbe
rend:
Bent u nu weer helemaal in orde,
gouverneur?
Och, val me toch niet lastig!
Maar dit moet toch bekend worden
gemaakt, gouverneur, zei de dikke man,
de hele wereld zal er belang in stel
len, dat u.
Uit het kortegolftoestel klonk een
gejaagde stem:
Axton Ranch! Axton Ranch!
Hoor je me? Wil je zo goed zijn, ons
te laten weten, wat er met de Blauwe
Pijl gebeurd is? Wil je alle mogelijke
moeite doen, ons een rapport te ver
schaffen?
De man met het bloedende gezicht
kwam naar Laura toe. Het trof haar,
zoveel als hij op Leroy Covert geleek.
Zijn ogen stonden nog als die van een
man, die niet op zijn benen kan staan;
hij was blijkbaar nog zo versuft, dat
hij de pijn niet voelde; dat hij het bloe
den niet bemerkte. Hij wist er nog niets
van af.
Leroy Covert verdiende een gage van
zesduizend dollar per week, omdat hij
nog steeds in staat was, uitstekend jon
ge rollen te spelen, omdat hij, hoewel
van middelbare leeftijd, het vurige van
een jonge man kon uitbeelden, omdat
zijn stem nog zo jeugdig klonk en zijn
gezicht van een zo klassieke schoon
heid was.
Die klassieke schoonheid zou onge
twijfeld voorgoed bedorven zijn. Laura
had verhalen horen vertellen over zijn
opvliegendheid en zijn onbegrensde
ijdelheid. Hij was waarschijnlijk de
knapste man van het Amerikaanse to
neel geweest. Laura staarde hem' met
angstgevoel van beklemming aan, om
dat ze zich zijn woede en wanhoop
voorstelde, op het ogenblik, dat hij tot
net besef zou komen, dat zijn gelaat
voor altijd geschonden was. Als hij zijn
verwonding in een spiegel zou zien.
Voor iemand, die zo ijdel was, moest
dat wel met een dodelijke slag gelijk
staan.
Laura sloop naar buiten. Ze voelde,
dat ze geen emoties meer kon verdra
gen.
Zelma Tadema stond nog steeds in
haar eentje naar het verongelukte
vliegtuig te kijken en kneep haar hand,
waarop de filmspeler getrapt had, tel
kens langzaam dicht. In de andere hand
droeg ze haar- leren tas. Ze was nog
steeds versuft en in de war. Ze had
geschreid en wist zich nog niet goed
een houding te geven, maar hoe ge
schokt, verschrokken en versuft ze ook
was, nog steeds was ze betoverend en
ontzagwekkend.
Laura vermoedde, waarom die vrouw
hier had willen komen. En nu ze geko
men was, had het er wel iets van, als
of deze ramp op een geheimzinnige
manier expres voor haar gebeurd was.
Laura voelde zich een beetje huiverig
bij die gedachte.
Langs Laura heen stond Zelma Tade
ma naar de deur te kijken. En ze vroeg,
op een manier, alsof ze nu pas voor het
eerst het huis ontdekte, met gejaagde
stem.: Is dit hier de Axton Ranch?
Ja.
De vrouw, voor wie het noodlot zo
goedgunstig scheen te zijn, boog plotse
ling het hoofd, zette het op een lopen.
Ze liep, alsof de duivel zelf haar op d?
hielen zat. Ze rende langs Laura heen
het huis binnen. Het volgend ogenblik
hoorde Laura een deur toeslaan en ze
glimlachte heel even.
in afdelingen ging tot het kiezen van
voorzitters en onder-voorzitters. Na her
opening deelde de voorzitter mede, dat
mr. Kropman. Prof. Anema, mr. de Wil
de, mr. dr. Witteman en prof. Barge tot
afdelingsvoorzitters waren benoemd. Na
(her-) benoeming van leden in de diver
se commissies kwam het wetsontwerp
tot naturalisatie van J. Barkey en twin
tig'anderen aan de'orde.
Prof. Donkersloot (Arb) maakte
bezwaar tegen het naturaliseren van een
der betrokkenen. Ook de heer Wende-
laar (WD) was tegen het ontwerp en
diende in tweede instantie een motie
in, waarin de regering wordt uitgeno
digd bij ernstige bezwaren van de Twee
de Kamer tegen een of enige personen
uit een wetsontwerp tot collectieve na
turalisatie, deze voordrachten uit het
ontwerp te lichten en hun aanvragen in
een afzonderlijk ontwerp te vervatten.
Ir. Kraaivanger (HK.) zag in deze
motie een onjuiste opvatting van de taak
der Kamers en de heer Van de Kieft
(Arb.) meende, dat door het aannemen
van een dergelijke motie op niet ele
gante wijze het recht van amendement
bij de Eerste Kamer naar binnen zou
worden gehaald. „En wie bepaalt wat
ernstige bezwaren zijn?", zo vroeg de
heer Kolff (A.R.) zich af. Waarop mr.
Wendelaar zijn motie introk.
Minister Wyers liet in zijn repliek,
zijn maidenspeech als minister, alle voor
en tegen van de onderhavige natura
lisatie de revue passeren en bleef vast
houden aan het standpunt van wense
lijkheid om de familie in gezinsverband
te naturaliseren. Bij stemming bleek, dat
het wetsontwerp met 27 tegen 16 stem
men werd aanvaard.
De Nederlandse federatie van beroeps
verenigingen van kunstenaars organi
seert in samenwerking met de werkge
meenschap van Arnhemse kunstenaars
op 9 en 10 October een tweedaagse con
gres in Musis Sacrum te Arnhem. Op dit
congres zullen voor Nederlandse kun
stenaars en belangstellenden spreken;
mr. A. de Roos, wethouder voor de
Kunstzaken te Amsterdam over: „De
sociale positie van de kunstenaar": dr.
J. B. Knipping O.F.M., privaat-docent te
Utrecht en Nijmegen over: „De artistieke
positie van de kunstenaar en de aan
passing van de kunstvormen aan onze
samenleving"; dr. G. Bolkestein, oud
minister van O., K. en W. over: „Over-
heffc en kunst"; L. Lichtveld (Albert
Helman) over: „De organisatie der kun
stenaars in verband met de exploitatie
van de kunst".
