Wij moesten kiezen tussen
Berlijn en München
MC VB NOORMAN- VE GEHEIMZINNIGE BRON
tn
KONINGIN EN PRINSESJES WONEN
HUGS JEUGDSPEL BIJ
Geen onthullingen over Moskouse
besprekingen
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
Wij luisteren naar
v_
AFLEIDINGS
MANOEUVRE
NIEUWE BONNEN
PAPANEK WORDT NIET
UITGEWEZEN
DE NOTA AAN MOSKOU
Robertson tegen terug
trekking van troepen
Duizenden kinderen juichen vorstin toe
Giften van Kardinaal
Spellman
Politieke delinquenten
hadden het best
Op elke wond
J
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1948
PAGINA 3
BEVÏN IN HET LAGERHUIS
Steun voor plannen
van Bernadotte
Engeland paraat
In V.S. 15.000 man
onder dienst
W
Zilveren vlaggetjes
voor prinsesjes
Aartsbisschop van Praag uit
Bond van Oud-Illegalen
gestoten
2000 Nederlanders naar
Zuid-Afrika
Bij „Jongerius" te Utrecht
ZWEMFEEST K.N.Z.B.
door George F. Worts
(Wordt vervolgd)
Olympisch ijshockeyspel
weer actueel
Fanny wint te Stockholm
Schaakkampioenschap
van Nederland
Sportsnippers
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
Londen, 23 Sept.
Voordat Bevin gisteren in het Lager
huis zijn lang verbeide rede hield over
de buitenlandse politiek van Groot-
Brittannië was reeds bekend, dat het
stadium, waarin de onderhandelingen
met Moskou verkeren,' en de juist be
gonnen driemogendhedenbesprekingen
te Parijs de minister zouden beletten
enige informatie te geven over de on
derhandelingen met Moskou. Inderdaad
bleef deze informatie, waarop land en
parlement reeds drie maanden tever
geefs gewacht hebben, uit. Bevin's rede
liet de zaak precies waar zij was. Nie
mand weet wat de situatie is met be
trekking tot Berlijn en Moskou, en nie
mand weet wat de Westerse mogend
heden zullen doen, indien Rusland door
gaat met het saboteren van alle afspra
ken en alle pogingen tot samenwerking.
Wel maakte Bevin duidelijk, dat er
geen sprake kan zijn van wijken voor
de Russische methoden en dat de geal
lieerden Berlijn niet konden opgeven.
„Berlijn is nu een symbool van verzet
geworden", aldus Bevin. „Toen de blok
kade begonnen werd, voelde ik, dat wij
voor een keuze geplaatst werden. Wij
deden onze keuze. Het ging erom stand
te houden of ons naar het Zuiden te
richten voor een tweede München".
Belangrijk was Bevin's mededeling,
dat er geen waarheid schuilt in de ge
ruchten, dat er onenigheid zou heersen
tussen Engeland en de twee andere
Westerse mogendheden. Bevin ver
zekerde zijn gehoor, dat men het niet
slechts eens was over het handhaven
en uitbreiden van de luchtbrug voor
de duur van de „zinneloze" blokkade,
maar ook over het verder te volgen
beleid, indien andere maatregelen no
dig zouden zijn. Ook hier gaf de mi
nister geen enkele aanduiding over de
aard van dit gezamenlijk beleid. Hij
voegde er enkel aan toe, dat 't alter
natief niet noodzakelijkerwijze oorlog
betekende. „Dat stadium hebben wij
nog niet bereikt".
In zijn rede roerde Bevin drie andere
belangrijke onderwerpen aan: Palestina,
West-Duitsland en de behandeling van
de Duitse generaals Von Brauchitsch,
Von Rundstedt, Von Mannstein en
Strauss. Met betrekking tot Palestina
verklaarde Bevin, dat de Britse regering
zonder voorbehoud de aanbevelingen
zou steunen van de vermoorde Berna
dotte, doch de regering was nog niet
bereid de staat van Israël te erkennen
en zal garanties eisen voor bescherming
van de Arabieren tegen verdere expan
sie van Israël.
De minister tekende een zeer roos
kleurig beeld van de toestand in West-
Duitsland sinds de valutahervorming,
Er was hoop, dat de kolenproductie meer
dan 10 millioen ton zou bedragen en de
staalproductie was toegenomen van
377.000 tot 510.000 ton per maand, zodat
het mogelijk leek het beoogde produc-
tiepeil van 6 millioen ton voor 1948-
1949 te bereiken. Hier sprak Bevin ook
een ogenblik over de netelige kwestie
van herstelleveranties en de ontmante
ling van Duitse industrieën, waarom
trent ernstig meningsverschil heerst tus
sen Amerika en de West-Europese mo
gendheden. Hij gaf echter alleen te ver
staan, dat Engeland er niet voor voelt
de bestaande overeenkomsten te herzien.
Met betrekking tot de Duitse gene
raals, over wier behandeling na hun
repatriëring zoveel verontwaardiging is
ontstaan in Engeland, betreurde Bevin
I
de lange tijd, welke verlopen was voor
dat men stappen kon nemen om de
betrokken generaals voor een tribunaal
te dagen. De Britse regering was echter
van mening, dat deze generaals, tegen
wie zeer bezwarend materiaal verzameld
was door Polen, Rusland en Amerika,
voor een tribunaal moesten verschijnen,
daar het niet aanging om hun onder
geschikten ter verantwoording te roe
pen, doch niet degenen, die bevelen
hadden gegeven aan laatstgenoemden.
In aansluiting op het voorafgaande
verdient het de aandacht, dat de
Britse regering sinds de vorige week
met grote voortvarendheid blijk geeft
van het vastberaden voornemen
's lands militaire paraatheid te verho
gen. Ook vandaag zullen waarschijn
lijk belangrijke nieuwe maatregelen
worden aangekondigd voor het uit
breiden van 's lands weerbaarheid.
Gisteren in het Hogerhuis werd reeds
medegedeeld door een regeringszegs
man, dat men van plan is een uitge
breide reserve te vormen voor leger,
vloot en luchtmacht uit veteranen van
de afgelopen oorlog. Voorts verwacht
men, dat Sir Stafford Cripps de volgen-
week in Washington besprekingen zal
voeren over de invloed van een herbe
wapening op het^Suropese herstelpro
gram. Hier in Londen wordt algemeen
verwacht, dat een nieuwe leen- en
pachtwet voor Amerikaanse oorlogsle
veranties op komst is.
Dr. Jan Papanek, de vroegere leider
van de Tsjechische delegatie bij de
U.N.O., geniet volledige immuniteit van
arrestatie door de regering van Tsjecho-
slowakije, welke een aanklacht tegen
hem heeft ingediend, zo verklaarden
autoriteiten der U.N.Ó. gisteren te Pa
rijs.
De Tsjechische regering had Frank
rijk verzocht Papanek uit te leveren
voor een proces op de aanklacht, dat
hij 125.000 dollars verduisterd zou heb
ben, die toebehoren aan de Tsjechische
regering en het Rode Kruis.
Papanek woont de Assemblée bij als
lid van de U.N.O.-commissie voor de
contributies en van de advies-commis
sie voor administratieve en monetaire
kwesties. Hij werd door de U.N.O. op
deze posten in een persoonlijke capaci
teit benoemd, nadat hij als chef van de
Tsjechische delegatie was afgezet, om
dat hij tegen de Tsjechische regerings
wisseling gekant was.
De leden van de U.N.O.-staf genieten
immuniteit op grond van een U.N.O.-
conventie en een speciale conventie, die
met de Franse regering werd afge
sloten toen besloten was om de Assem
blée van dit jaar te Parijs te houden.
De Tsjechische gedelegeerden hebben
op de voorlopige agenda het voorstel
geplaatst om Papanek uit zijn twee
commissie-functies te zetten.
Papanek heeft verklaard, dat hij zich
tegen zulk een poging zal verzetten en
zichzelf en het democratische volk van
zijn land voor de Assemblée zal verde
digen. Hij ontkende zich aan verduiste
ringen te hebben schuldig gemaakt.
(Vervolg van pag. 1)
De mogelijkheid om het Berlijnse
vraagstuk aan de U.N.O. voor te leggen
werd in de nota niet vermeld, zo zei
men, hoewel deze gang van zaken steeds
in de gedachten was van allen, die zich
met het vraagstuk bezig houden.
De drie Westelijke afgezanten in
Moskou Frank Roberts, Walter Be
dell Smith en Yves Chataigneau hiel
den Woensdag een bespreking op het
Franse ministerie van Buitenlandse Za
ken en keurden de inhoud der nota
goed.
De nota was opgesteld door de „com
missie ad hoe" voor Berlijn bestaande
uit de Franse en Amerikaanse ambas
sadeurs in Londen, Massigli en Dou
glas, en de Britse deskundige in Duitse
aangelegenheden, Sir William Strang.
Volgens het Praagse blad „Svobodne
Slovo" zijn de jongste besprekingen tus
sen de vier militaire gouverneur» te
Berlijn mislukt, omdat de Sovjetrussi-
sche gouverneur aandrong op supervisie
over alle importen en exporten van
Berlijn.
Naar verluidt was een andere oorzaak
voor het mislukken van de onderhande
lingen, dat de Westelijke gouverneurs
weigerden een Sovjetverzoek in te wil
ligen, dat in de afgesproken luchtcorri-
dors alleen voor de Westelijke garnizoens
bestemde goederen en personeel naar
Berlijn vervoerd zouden mogen worden.
Volgens 't blad konden de vier gouver
neurs niet tot overeenstemming komen
over 't invoeren van de Oostduitse mark
als enig betaalmiddel te Berlijn, omdat
de Westelijke vertegenwoordigers te veel
privileges vroegen, „hetgeen er practisch
op neerkwam, dat de Westelijke mogend
heden deel zouden hebben aan de con
trole over de geldcirculatie in de Sovjet
zone".
Generaal Sir Brian Robertson, de
Britse militaire gouverneur in Duitsland,
heeft zich Woensdag onomwonden uit
gesproken tegen de Russische voorstellen
om alle bezettingstroepen uit Duitsland
terug te trekken. Op een lunch van de
Brits-Amerikaanse pers in Parijs ver
klaarde hij, klaarblijkelijk doelend op
een artikel in de onder Russische super
visie staande „Tagliche Rundschau",
waarin gezegd werd, dat de Russen
gaarne zouden zien, dat alle bezettings
troepen uit Duitsland en Korea zouden
worden teruggetrokken, dat het ver
keerd zou zijn om de bezettingstroepen
der Westelijke mogendheden uit Duits
land terug te trekken zolang de vrede
niet is gewaarborgd.
„Het zou eveneens een vergissing zijn,"
vervolgde de generaal, „om de bezet
tingstroepen terug te trekken, zolang wij
er niet zeker van zijn, dat de Duitsers
in staat zijn een regering te vormen en
levensvoorwaarden te scheppen, welke
in overeenstemming zijn met de wen
sen van het volk en niet met de wensen
van een kleine, goed georganiseerde
minderheid."
Robertson drong er op aan, dat er een
nieuwe vorm gegeven zou worden aan
het geallieerde toezicht op Berlijn, om
dat het vier-mogendheden-toezicht mis
lukt was.
In December a.s. zullen 15.000 dienstplich
tigen in de V.S. onder de wapenen worden
geroepen.
Dit is 5.000 man meer dan het contingent
van November, waarmede de militaire
dienstplicht weer zijn intrede in de V.S.
maakte.
De maandelijkse contingenten zullen wor
den opgevoerd tot 30.000 man, totdat het
leger een sterkte heeft van 87.000 man.
Voor de luchtmacht en de marine zijn
tot dusver geen dienstplichtigen opgeroepen.
Bij deze wapens worden tot nu toe slechts
vrijwilligers ingelijfd.
Koningin Mary breikampioene - Maar de herlog van Windsor
kan het ook Tussen 20 en 30 jaar de gelukkigste leeftijd
Roverhoofdvrouw op een schimmel
Koningin Mary wordt algemeen er
kend als de winnares van het
brei-kampioenschap dat de ko
ninklijke familie voor Elizabeth's baby
georganiseerd heeft.
De dames in de koninklijke familie
hebben gebreid met een ijver, die nog
bij geen enkele andere gelukkige ge
beurtenis in de regerende familie ver
toond is. Doch alle pogingen om het
tempo van de koningin-moeder te over
treffen zijn mislukt. De 82-jarige, die
overgrpotmoeder van de toekomstige
koning of koningin van Engeland zal
worden, is tot „koninklijk kampioene"
uitgeroepen.
De andere breisters waren koningin
Elizabeth, de hertogin van Gloucester
en de hertogin van Kent. Prinses Eliza
beth heeft ook wel een paar dingen
gebreid, doch haar meeste tijd heeft zij
besteed aan het werken met de bui
tengewoon mooie crêpe de chine, die
zij als huwelijkscadeau heeft gekregen.
De koninklijke familie is verlegen ge
weest met de lawine van cadeaux voor
Philip en Elizabeth en hunne majestei
ten hopen van harte dat onbekende
particulieren of handelshuizen de baby
met rust zullen laten. Cadeaux van hen
zullen niet geaccepteerd worden.
De koningin-moeder heeft fraaie
kleertjes gebreid van Shetland wol en
zij had altijd voldoende voorraad om
iedere bezoekster aan het werk te zet
ten. Koningin Mary had altijd reeds een
reputatie van snel en productief breister.
Gedurende de oorlog, toen zij in het
landhuis van de hertog van Beaufort
in Gloucestershire woonde nadat de
Luftwaffe Buckingham Palace had ge
troffen, organiseerde zij een breikrans
waar dingen voor de soldaten gemaakt
werden.
De koningin was zulk een enthou
siast breister dat zij deze kunst
ook aan haar zoon, de hertog van
Windsor, leerde en tijdens de spannen
de tijd voor zijn abdicatie vond de
hertog vaak in breien afleiding.
Alle vrouwen in de koninklijke fami
lie hebben een speciale taak in verband
met de komende blijde gebeurtenis.
Prinses Margaret heeft verscheidene
malen het moderne ziekenhuis in
Buckingham geïnspecteerd, waar de ge
boorte zal plaats vinden indien zich
complicaties zouden voordoen.
Het is niet algemeen bekend dat
Buckingham Palace een kleine stad op
zichzelf is, met een tandheelkundige
kliniek en een ziekenhuis en met een
eigen café voor de employé's. Verder
ls er een eigen postkantoor en ver
schillende andere kantoren. Die liggen
voornamelijk in de kelderverdieping.
Een Amerikaans geleerde heeft
vastgesteld, dat de gelukkigste
leeftijd die tussen het twintigs..:
en het dertigste levensjaar is. Hij -heeft
daartoe 300 personen van 20 tot boven de
80 jaar, mannen en vrouwen, gehuwden
en ongehuwden, ondervraagd.
De meesten van deze lieden stelden
dc gelukkigste leeftijd tussen 20 en 30
hoewel velen hier aan toevoegden, dat
zij in diezelfde tien jaar ook heel wat
narigheid hadden meegemaakt.
Ongehuwde vrouwen vonden het ge
luk voornamelijk in haar werk, gehuw
de mannen en vrouwen vooral in de
liefde, het huwelijk en het gezin. Voor
zover gewag werd gemaakt van narig
heid bestond deze hoofdzakelijk in
ziekte, in het overlijden van geliefde
personen of in scheiding van deze.
Bij ongehuwde mannen en vrouwen
bestond de narigheid ook dikwijls in
moeilijkheden in hun betrekking.
De zeergeleerde heer, die dit alles
heeft uitgedokterd, is tot de conclusie
gekomen, dat van de tien jaar van 20
tot 30 overeenkomstige psychologische
studies gemaakt moeten worden als van
de puberteitsjaren zijn gemaakt.
De Indische regeringstroepen heb-
n- Dinsdag drie uur slag gele
verd met een overmacht van re
bellen, onder aanvoering van een op
een schimmel gezeten dame, Ma Khin
Nyoent, aldus een officieel commu
niqué. i
Ma Khin Nyöënt wordt beschreven
als een beruchte rebellenleidster, naar
wie reeds lang gezocht wordt.
De rebellen vielen loyale troepen aan,
welke gelegerd waren in een dorp in
het district Toungoo en zij trokken zich
pas terug nadat de regeringstroepen
versterkingen hadden ontvangen.
Aan de kant van de rebellen vielen
87 doden.
COaj4ARTEN TOONDER STUDJQ#
18. Ogenblikkelijk werd het stil in de zaal. Allen luisterden met spanning. „Ik
Oen nog jong begon Dzilah met een glimlach. „En niet lelijknaar ik meen!" De
vier vrienden beaamden dit. „Welnu, ik beschik over geheimzinnige krachten! Men
noemt mij wel eéh tovenaresIk heb echter geen macht over mijn leven. Ik
word oud en dat wil ik niet. Er woont ver weg in de bergen een oude 'man. Hij is de
bewaker van een geheimzinnige bron. Het water uit deze bron is zo krachtig, dat
het een mens weer kan verjongen. Deze oude man is reeds vele duizenden laren
oud. Dit kan, omdat hij iedere vijftig jaar van het levenswater heeft gedronken.
De duizendjarige bewaker van de bron beschikt over een grotere kracht dan ik.
Ieder die hem in de ogen kijkt wordt zijn willoos werktuig en is gedoemd voor
altijd zijn slaaf te blijven. Reeds zijn enkele vaji mijn dappersten uitgetrokken
om voor mij wat van dit water te bemachtigen. Zij keerden nooit terug!*' Hier hield
de tovenares even op en in de zaal viel een doodse stilte. Toen vervolgde zij: ,jMijn
toverkracht is niet opgewasssen tegen de duizendjarige oude man van de bron
Wanneer mijn blonde vriend mij een hoeveelheid van het water kan brengenzal
ik hem rijkelijk belonen en hem de vrijheid teruggeven..."
Na de woorden van de tovenares heerste er een ogenblik stilte in de zaal. Ene
overdacht het voorstel. Hij besefte wel dat wanneer hij de opdracht niet op zich
nam, hij Noorwegen nooit terug zou zien en daarom zei hij na verloop van tijd:
„Ik neem de opdracht op mij, als mij en mijn vrienden de vrijheid hergeven wordt,
wanneer ik met het water terugkeer."
(Van onze Haagse redactie)
De Hagenaars, die de afgelopen
dagen in de gelegenheid waren de
Koningin meermalen van dichtbij
te zien, zijn onder de indruk geko
men van Haar voorname gratie en
koninklijke houding, maar zij zijn
bepaald ontroerd gestemd geworden
door de ongedwongenheid, beminne
lijkheid en hartelijke belangstelling
die de Vorstin bij verschillende ge
legenheden ten toon spreidde. Viel
deze charmante houding al op tij
dens het havenfeest op Schevenin-
gen, ook de wijze, waarop de Konin
gin zich Woensdagmiddag na afloop
van het jeugdspel „Wij herdenken"
op het HBS-terrein op het grasveld
temidden van de jeugd, verkleed
Het pauselijke staatssecretariaat ont
kende vandaag het bericht van Tass,
dat Francis Kardinaal Spellman, aarts
bisschop van New York, de Heilige
Stoel een half millioen dollar heeft
aangeboden ter bestrijding van het
communisme.
In de ontkenning van het Vaticaan
werd gezegd, dat Kardinaal Spellman,
de Amerikaanse clerus en katholieken
„reeds jaren geld, medische hulp,
voedsel en kleren zenden naar het Va
ticaan ter verdeling onder de behoef-
tigen zonder onderscheid van geloof of
ras."
De aartsbisschop yan Praag, Mgr. Jo
sef Beran, werd vandaag uitgestoten uit
de Bond van Vechters voor de Vrijheid
wegens „ongegronde aanvallen op de Mi
nister van Gezondheid, pater Josef Plo-
jhar."
Zoals men zich heripnert, heeft de
aartsbisschop van Praag, Mgr. Beran,
onlangs de Tsjechoslowaakse Rooms-
Katholieke Minister van Volksgezond
heid, pater Plojhar, beschuldigd van het
profiteren van bepaalde voordelen in
een Duits concentratiekamp gedurende
de oorlog. Bovendien, zo luidde de be
schuldiging van Mgr. Beran verder, was
pater Plojhar een priester van Duitse
nationaliteit en mocht dus niet als echte
Tsjechoslowaak gelden. Reeds tevoren
had Mgr. Beran pater Plojhar in zijn
priesterlijke functie geschorst, omdat
Plojhar geweigerd had zich terug te
trekken als Minister van Volksgezond
heid.
De vereniging van verzetslieden uit
de illegaliteit tijdens de Duitse bezetting
(het „Verbond der Strijders voor de
Vrijheid") had wegens de ernst der door
de aartsbisschop geuite beschuldiging een
onderzoek gelast.
2000 Nederlanders zullen in de laat
ste maanden van dit jaar naar Zuid-
Afrika emigreren.
4 October vertrekt het Nederlandse
schip de „Tabinta"; daarna zullen nog
één of twee boten volgen. De schepen
zijn voor dit doel door de Nederlandse
regering overgenomen, die op deze
wijze het reeds lange tijd stagnerende
verkeer met Zuid-Afrika wat wil ver
snellen. Het contingent dat dit jaar zal
kunnen vertrekken is echter nog niet
één derde deel van het totaal aantal
gegadigden voor vestiging in Zuid-
Afrika. Volgend jaar zullen nog 7000
personen moeten worden vervoerd.
als oud-Hollandse graaf of gravin
of eenvoudig in het rood, wit of
blauw, mengde getuigde van een
zo grote belangstelling en hartelijk
heid, dat ze alle harten van de dui
zenden kinderen won.
Geheel deze Haagse jeugd had de
Vorstin en de drie Prinsesjes Beatrix,
Irene en Margriet bij de aankomst har
telijk en langdurig toegejuicht. Toen dan
eindelijk, na herhaalde aandrang door de
microfoon, de stilte was gevallen en het
spel van Leonard Roggeveen onder regie
van dr. W. de Vletter was begonnen, was
er meermalen gelegenheid tot een ge
noeglijk binnenpretje, want verschillen
de kinderen, die overigens geheel in het
spel opgingen, waagden in een of an
dere ongemakkelijke houding gezeten,
nu ze toch zo betrekkelijk dicht bij de
tribune waren, meermalen een oogje aan
de Koningin en de Prinsesjes. Dit spel
vertelde van de overheersing der Span
jaarden, voorgesteld door een Spaanse
doek, van die der Fransen, (een drie
kanten steek) en die der Duitsers, voor
gesteld door een laars. Maar na de laat
ste onderdrukking kwam de bevrijding
door de geallieerden. Vliegtuigen, die de
voedsel brengende transporten door de
lucht symboliseerden, zwenkten dan bo
ven het terrein. Daarna werd de aan
dacht gewijd aan het 700-jarig bestaan
van Den Haag, waarbij tal van histori
sche personen van graaf Willem II tot
Koning Willem I het terrein op kwa
men, en tenslotte werd hulde gebracht
aan onze vroegere Koningin en onze
jonge Vorstin.
Vol belangstelling hadden de Prin
sesjes dit jeugdspel gevolgd en hun ogen
straalden toen een deputatie van jeug
dige, gans niet verlegen Hagenaartjes,
een zilveren vlaggestokje met de Ne
derlandse vlag kwamen aanbieden, ook
een voor het kleine Prinsesje Marijke.
Zo was dit, mét de keurige balletten
een lesje vaderlandse historie en een
feest van de jeugd voor de jeugd, maar
wie meent dat de ouderen, onder wie
dan de Koningin, het spel niet nauwlet
tend gadesloegen vergist zich deerlijk.
en n zult 's morgens weer
kiplekker nit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal In
uw Ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES
om die liter gal op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
De economische politierechter te Utrecht
behandelde Woensdag het ontduiken van
de distributievoorschriften door de N V.
Jongerius te Utrecht, begaan in het tijd
vak van November '46 tot Maart '47. Met
de gehouden verhoren werd bevestigd de
reeds eerder gebleken voedselvoorziening
buiten distributie om van de ongever 400
toen tewerkgestelde politieke delinquenten
bij de N.V. In de autowerkplaatsen van
genoemde firma waar militaire auto's, be
stemd voor Inflië, werden gereviseerd, wa
ren groteaantallen geïnterneerden uit de
kampen Naarden, Laren en Rhijnauwcn
werkzaam. De zorg van de N.V. voor dit
personeel, ter verhoging van de arbeids
prestaties, strekte zich aanvankelijk uit tot
het uitdelen van warme maaltijdelf, omdat
de kamprantsoenen onvoldoende zouden
zijn geweest om behoorlijke arbeid te ver
richten. Later werd de extra voedselvoor
ziening uitgebreid met boter, kaas en melk.
Om de werklust gaande te houden ziin
ook nog voor f 17.000 sigaretten en sigaren
uitgedeeld.
Een meelhandelaar uit Bunnik en zijn
vertegenwoordigers hadden baaltjes tarwe
tot een totaal gewicht van 2500 kilo gele
verd tegen iy2 2 maal de normale prijs.
De leveranties waren mogelijk geworden
door deze voorraad niet op te geven bij
het Bedrijfschap Akkerbouwproducten.
Melkhandelaren hadden 20 tot 100 liter melk
per week geleverd zonder bon tegen 10
tot 30 cent boven de prijs. Een beroeps
sergeant afkomstig uit Apeldoorn, belast
met het toezicht op de in revisie zijnde
auto's, had op verzoek van de N.V. 1000
kilo tarwe en peulvruchten door zijn mili
taire chauffeur laten vervoeren. Al deze
beklaagden werden veroordeeld tot voor
waardelijke gevangenisstraffen en geld
boeten variërend van f 10 tot f 500.
De zaak werd belangwekkender toen de
bedrijfsleider J. H. van G. de feitelijke in
koper van de zwarte artikelen en later ook
de directeur, N. A. Jongerius, voorgeroepen
werden. Zij werden door de Officier van
Justitie als de centrale figuren in deze af
faire beschouwd. Hij gaf als zijn mening te
kennen, dat de rartsoenen in de kampen
voldoende waren voor normale arbeids
prestaties en in het algemeen niet lager
dan in de vrije maatschappij.
De bedrijfsleider werd na een eis van 6
weken veroordeeld tot 5 weken gevangenis
straf en de directeur tot 4 maanden ge
vangenisstraf, nadat 7 maanden tegen hem
was geëist.
Het zwemfeest, dat de oudste zwemver
eniging van Nederland, de AZ 1870, de ju
bilerende KNZB aanbiedt, draagt de tite::
Verleden, Heden, Toekomst. Het wordt
Zaterdagavond gehouden in het Sportfond-
senbad Oost te Amsterdam en belooft een
wel zeer volledig beeld te geven van de
evolutie, welke de zwemsport in ons land
heeft beleefd. In het eerste deel van het
programma worden wedstrijden op-de-rug
en op-de-buik gehouden onder de regle
menten en in de kledij van vele jaren ge
leden, evenals een programma van toen
in zwang zijnde duiksprongen en speciale
attracties.
Het Heden wordt verzorgd door de beste
zwemmers en zwetnsters, die Nederland
op het ogenblik telt. Zij zullen aantreden
in persoonlijke wedstrijden, estafette en
schoonspringen. Het derde deel, de Toe
komst, Wordt gevormd door een massale
demonstratie van jonge zwemmers en
zwemsters, die het devies van de KNZB.
„Iedere Nederlander Zwemmer", aan
schouwelijk zullen voorstellen. Tenslotte
is er een waterpolowedstrijd tussen het
Olympisch zevental en de militaire polo-
ploeg, die intergeallieerd kampioen is.
DONDERDAG
HILVERSUM I, 301 M. 18.15 lezing,
18.30 strijdkr., 19.00 nieuws, 19.15 gram
19.30 actueel geluid, 19.45 R.V.D.-lezing,
20.00 nieuws, 20.05 progr.prol., 20.15
gram., 21.00 lezing, 21.15 orgel, 21.45
kamerkoor, 22.15 lezing, 22.35 gram.,
22.45 Avondoverd., 23.00 nieuws, 23.15
Brahms.
HILVERSUM H, 415 M. 18.00
nieuws, 18.15 gram., 18.20 sport, 18.35
Avroleans, 19.00 kleuters, 19.10 Tipicals.
19.20 muziekkroniek, 20.00 nieuws, 20.05
echo, 20.15 omroepork., 21.45 luister
spel, 22.20 gram., 22.45 lezing, 23.00
nieuws, 23.15 gram.
VRIJDAG
HILVERSUM I, 301 M. 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 7.30 gram., 7.45 woord voor
de dag, 8.00 nieuws, 8.15 gewijde mu
ziek. 8.30 Mozart, 8.40 gram., 9.15 jonge
zieken, 9.30 Bach-Handel, 10.30 Mor
gendienst, 11.00 gram., 11.30 viooireci-
tal, 12.00 gram., 12.30 weerpr., 12.33
orgel, 13.00 nieuws, 13.15 Vrij en Blij,
13.45 gram., 14.20 voordracht, 14.40 Va
rianten, 15.10 gram., 15.30 sextet, 16.00
voordracht, 16.20 koor, 16.45 piano,
17.05 Tschaikowsky, 17.30 Zapakara't,
17.45 Beethoven.
HILVERSUM II. 415 M. 7.00 nieuws,
7.15 gram., 8.00 nieuws, 8.15 strijdlied,
8.18 gram., 8.50 vrouw, 9.00 xwartet,
9.30 waterst., 9.35 piano, 10.00 Morgen
wijding, 10.20 gram., 10.30 vrouw, 10.45
gram., 11.05 voordradht, 11.25 conc.,
12.00 gram., 12.30 weerpr., 12.33 sport,
12.45 piano, 13.00 nieuws, 13.15 gram.,
13.20 Gars de Paris, 13.50 gram., 14.00
vrouw, 14.20 kamerork., 15.00 boek-
bespr., 15.20 kamerork., 16.00 orgel,
16.30 jeugd, 17.00 filmlanr, 17.20 lezing.
Vertaling: Herman Antonsen
14)
VII
Toen Gerald Axton de dikke man een
tweede slok uit de whiskyfles zag ne
men, deed hij een poging om op te
staan. Maar het lukte hem niet. Hij zag
er veel beter uit en voelde zich ook
beter, maar hij kon toch nog niet op
zijn benen staan. De indruk, alsof sta
len vingers zich om zijn hart klemden
en het beletten te slaan, was verdwe
nen. Het sloeg nu weer geregeld op een
enkele hapering na en de mist voor
zijn ogen was weggetrokken. Daar was
hij blij om, want hij wilde liefst niets
missen. Hij wilde graag ieder gezioht
zien, dat zich op de drempel vertoon
de. Zijn pogingen om zich te herstel
len hadden de loodkleur van zijn ge
laat doen verdwijnen en het was weer
stoer en levendig geworden. Zijn zwar
te ogen keken scherp, maar zonder be
paalde uitdrukking rond.
Toen de gouverneur, door Jill en de
man met de spitse neus ondersteund,
binnenstrompelde, keek hij terstond
naar G. A., maar hij herkende hem niet
of deed tenminste, of hij hem niet her
kende. De andere man keek naar Ax
ton, maar scheen hem helemaal niet te
zien. Hun ogen waren alle even suf. En
hun handen beefden, of maakten doel
loze gebaren.
De man, die gouverneur Pruden ver
gezelde, was er misschien nog het
slechtst van allen aan toe. Hij was de
secretaris van de gouverneur, Jasper
Cowdray genaamd, een man zonder kin
en van een bedrieglijke dienstvaar
digheid. Zijn manier van doen was hin
derlijk en nu en dan maakte hij de in
druk van onhandig en dom te zijn. In
normale omstandigheden was hij dat
helemaal niet; want hij was een van
de knapste rechtsgeleerden en handig
ste politici van de staat.
G. A. verried niet in het minste de
pret, die hij had, toen hij zag hoe Jill,
met haar schelmachtige blik, de man
die haar gratie van de doodstraf had
geweigerd, op een stoel neerzette. G. A.
vond, dat gouverneur Pruden er beter
aan toe was dan de dikke man of Jasper
Cowdray. Maar hij was dan ook een
oude vechtersbaas. Hij was een gezette,
knappe man van omstreeks vijftig jaar
met felle blauwe ogen onder borstelige
witte wenkbrauwen, die hij fronste, zo
dra hij zich opwond. Hij had iets van
een havik oven zich. Gerald Axton
sprak meestal over hem als over een
politicus van het goedkope soort. Maar
daarin was hij bevooroordeeld. Sam
Pruden mocht dan verwaand en eer
zuchtig zijn, goedkoop was hij niet. De
reactie, volgend op de eerste schok, had
het bloed naar zijn wangen teruggedre
ven. Hij had gewoonlijk een blozend
gezicht. En dat stond hem bij zijn witte
haren bijzonder goed.
De man met het bloedende gelaat
kwam binnen. Axton richtte zijn blik
op hem. Hij herkende hem op slag als
Leroy Covert. Hij zag zijn opgezwollen
oogleden en begreep, hoe ernstig de
wond zijn moest; hij stelde zich deze
voer hoe de wond een blijvend litteken
zou veroorzaken en bedacht, welke ge
volgen dit voor het verdere leven en
de loopbaan van de filmspeier zou heb
ben. Hij had Covert op feestjes te Hol
lywood en New York ontmoet. Hij wist,
hoe de man hield van zijn eigen knappe
uiterlijk en besefte, welke een vreselijke
slag het voor hem zou zijn, zodra hij
genoeg tot zijn positieven zou zijn ge
komen om te beseffen wat hem weder
varen was. Hier was een groter drama
en een dieper tragedie dan de filmster
ooit had gespeeld.
Toen hij hem als een slaapwandelaar
het vertrek zag binnenkomen, vroeg
Axton zich af, hoe de man het geval
zou opnemen. Hij was immers niet al
leen geweldig ijdel, maar had ook een
heftig karakter. Zijn opvliegendheid
was algemeen bekend. Hij had andere
acteurs afgeranseld, omdat ze een scène
lieten mislukken. Hij had actrices ge
slagen, omdat ze niet precies zo speelden,
als hij het verlangde. Hij had ruzie ge
maakt met toneeldirécties. En zijn klas
sieke schoonheid was alles en alles voor
hem. Toen het gesprek wat meer alge
meen werd, dwaalden de ogen van Ax
ton door het vertrek rond, maar vestig
den zich toch telkens weer op de be
roemde acteur met zijn geschonden ge
zicht.
Gouverneur Pruden begon langzaam
aan anders te reageren op het schok
kende ongeval dat hij zojuist had mee
gemaakt. Hij keek het gehele gezelschap
rond, maar vermeed G. A. aan te zien.
Toen die piloot begon te dalen, zei
Pruden, en ons zei, dat we onze red-
dings
Ja, dat was een verschrikkelijk ogen
blik, viel de dikke man hem in de rede.
Grote hemel, wat...,
Z'n gezicht was zo afschuwelijk
bleek
Toen hij zei, dat we een gedwongen
landing moesten maken.... in zo'n
mist
Ik dacht, dat ik het
Plots kwamen alle stemmen los en
het werd een onontwarbaar, opgewon
den geschreeuw.
Jill stond naast de stoel van de gou
verneur. Ze hield haar hoofd een beetje
schuin en om haar mond was een iet
wat spottende uitdrukking. Haar ogen
bleven onafgewend op hem gericht en
ze trok een soort pruilmondje. Zoals ze
daar met de handen op de heupen stond
in haar leren jas, leek het G. A. of ze.
ergens op stond te wachten.
Achter de stoel van gouverneur Pru
den liep Leroy Covert met grote passen
heen en weer. Hij deed zes stagen,
draaide zich dan weer om, als een sol
daat op wacht en deed zes stappen te
rug. Dat was, zoals Axton wist, een
oude gewoonte van hem, die hij zich
in zijn kleedkamer had aangewend, als
hij moest wachten op het ogenblik van
zijn optreden. G. A. had dat van meer
acteurs gezien, als ze tussen de bedrij
ven door op hun beurt moesten wachten.
Covert wist zelf niet, dat hij het deed.
Hij hoorde de stemmen der anderen nau
welijks. Hij was nog helemaal van streek
en uit zijn gewone doen.
Axton besloot hem zo aanstonds op
merkzaam te maken op zijn verwon
ding. Zoals de grond naar je toe kwam
vliegen, zei Cowdray op zijn beurt.
Maar die piloot wist wel, wat er zou
gebeuren.
En hij is er zelf aan gegaan. Ze zijn
allebei dood.
Gouverneur Pruden verschoof wat in
zijn stoeL
Wat zeg je?
Ik heb het nog tegen je geroepen!
Dan moet ik buiten westen zijn ge
weest.
G. A. leunde achterover in zijn stoel.
Zijn uitdrukkingloze ogen dwaalden
van de een naar de ander. Nu en dan
keek hij wel even naar Jack en Jill of
naar Laura. Maar telkens weer dwaalde
zijn blik terug naar Leroy Covert
De zware stem van de gouverneur,
gewend andere stemmen tot zwijgen te
brengen, riep luid: Het was net, of ons
een of ander, noodlot boven het hoofd
hing, Rudd!
Gedurende het tijdvak van 26 Sep
tember tot en met 9 October 1948
geeft elk van de volgende bonnen recht
op het kopen van:
BONNEN VOOR BROOD
247-1, 247-2 Brood 800 gram brood
248 Brood 400 gram brood
ALLE BONKAARTEN
249 Algemeen 400 gram brood
250 Algemeen 250 gram boter of mar
garine of 200 vet
251 Algemeen 200 gram bloem of zelf
rijzend bakmeel of kindermeel
252 Algemeen 500 gram suiker, boter
hamstrooisel enz., of 1000 gram
jam, stroop enz., of 500 gram ver
snaperingen.
BONKAARTEN KA, KB, KC 810
255 Algemeen 250 gram boter of mar
garine of 200 gram vet
256 Algemeen 200 gram kaas of 250
gram korstloze kaas
257 Algemeen 375 gram zachte zeep en
250 gram soda
B 269, C 271 500 gram boter of mar
garine of 400 gram vet
BONKAARTEN KD, KE 810
261 Algemeen 125 gram boter of mar
garine of 100 gram vet
262 Algemeen 100 gram kaas of 125
gram korstloze kaas
263 Algemeen 750 gram zachte zeep en
500 gram soda
E 275 500 gram bloem of zelfrijzend
bakmeel of kindermeel of kinder
biscuits.
TABAKS- EN VERSNAPERINGEN-
KAARTEN ENZ. QA, QB, QC 808
111 Versnaperingen 200 gram versna
peringen, of 200 gram suiker, bo
terhamstrooisel enz., of 400 gram
jam, stroop enz.
114 Versnaperingen 100 gram versna
peringen, of 100 gram suiker, bo
terhamstrooisel enz., of 200 gram
jam, stroop enz.
BONKAARTEN ZA, ZB. ZC, ZD, ZE.
MD, MF, MH 811
(Bijz. arbeid, aa moeders en zieken) „q
Geldig zijn de bonnen van de strook R.
Deze bonnen zijn 14 dagen geldig.
Bovenstaande bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 24 September worden ge
bruikt. De niet-aangewezen bonnen van
strook twee kunnen worden vernietigd.
In de zitting van bet Internationale
Olympische Comité, welke te Londen
tijdens de Olympische Zomerspelen ge
houden werd, werden enkele besluiten
genomen, welke eerst thans bekend zijn
gemaakt. Aan de Zwitserse vertegen
woordiger, Albert Mayer, werd opge
dragen tezamen met het bestuur van
de Internationale IJshockey Federat-e
een oplossing te zoeken, waardoor net
mogelijk wordt, dat het L O. C. op ae
besluiten, welke tijdens de winterspelen
te St. Moritz werden genomen, terug
komt Deze aangelegenheid zal bij de
volgende bijeenkomst van het I. O. C.
(Mei 1949 te Rome! worden behandeld.
Tijdens die vergadering zal ook de be
slissing vallen, welke stad in 1956 de
Olympische Spelen zal morgen organi
seren. Als candidaten staan tot nu toe
Detroit, Buenos Aires. Melbourne, Los
Angeles en Mexico-City op de lijst
Tijdens de atletiekwedstrijden te
Stockholm won Fanny BlankersKoen
de 100 meter in 11.7 sec. Wegens slechte
weersomstandigheden maakte zij dezelf
de tijd ook op de 80 meter horden, die
tevens door haar werd gewonnen.
De derde partij om het schaakkam
pioenschap van Nederland, welke op 19
September was onderbroken in de vol
gende stelling:
Wit (Van Scheltinga)Kg2De6, pi a3,
e4, f2 en h2.
Zwart (dr. Euwe): Kh8, Db7, pi 65, g7
en h6, is Woensdagavond voortgezet en
met remise geëindigd.
Hier volgen de zetten:
42. f2—f3, Db7a7, 43. De6—e8t, Kh8—
h7. 44. De8xb5, Da7xa3. 45. Db5e2, Da3
cl. 46. e4e5, Delg5t. 47. Kg2fl,
Dg5clt. 48. Kfl—f2. Del—f4. 49. De2—
d3t, Kh7—h8. 50. Dd3—D8t, Kh8—h7.
51. Dd8d3i remise.
De stand luidt thans: dr. M. Euwe
3 pnt., Th. D. van Scheltinga 2 pnt.
In het kader der Nederlands-Engelse
sportuitwisseling zal een groep van
vijftig sportsmen, voetballers, korf
ballers, zwemmers en turners uit
Hengelo een bezoek brengen aan de
Engelse stad Mitcham.
De Catalaanse zwemmer Villanueva,
bankbediende in Barcelona, is in 12
uur 13 minuten over de Straat van Gi
braltar gezwommen. Deze tijd ligt aan
zienlijk boven het record, dat in Juli
j.l. door de Peruaan Caripo gevestigd
werd met 9 uur 20 minuten.
Bruce Woodcock, de Britse kampioen
zwaargewicht, heeft toegestemd zijn
Europese titel tegen Olie Tandberg, de
Zweedse kampioen, te verdedigen
Ghella, de Italiaanse wereld- en
olympische sprintkampioen, is besloten
tot het professionalisme over te gaan.
Hij denkt het te doen - voordat het
baanseizoen 1949 begint.