Communisten willen opstand tegen Hatta Overval op taxi-chauffeur „V.S. wensen spanning opgeheven te zien" Wanverhouding Vandaag staakt Frankrijk twee uur Sjarifoeddin neemt uitdaging aan Nederlanders vermoord Dr. Beel naar Nederland Wild-West te Zaandam I. Ontkenning der menselijke rechten oorzaak der moeilijkheden RODE HAAN KRAAIT MEER DAN OOIT In 1947 in totaal 100 millioen schade Alle vakbonden ontevreden over loonsverhoging Demobilisatieschema vertraagd Van Mook te Batavia Sportvliegtuig maakt noodlanding TOEWIJZINGEN HOTELS IN 1949 RUIMER Arabisch verkeersvlieg tuig neergeschoten lot hoofd en hart v. FRANSE VERKIEZINGEN TOCH IN MAART _Het weer. -I Dan weer eieren en gebakken aardappelen Ons geduld is geen zwakheid Grote brand is een nationale ramp VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1948 72sté JAARGANG No. 24264 Gespannen toestand in republiek de oorzaak Te Batavia is officieel mede gedeeld, dat dr. L. J. M. Beel, gedelegeerde van het Opper bestuur in Indonesië, dezer dagen voor korte tijd naar Nederland zal vertrekken om besprekingen ie voeren met de Nederlandse regering. „Situatie zou ernstig kunnen zijn" MONUMENT VOOR MGR. POELS Prijs op het hoofd van Bernadotte's moordenaars MARSHALL: i""" Queuille neemt zelf het initiatief BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21545 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week, f 1.47 per maand, f 4.42 per kwart aai. Wnd. hoofdredacteur: W. Severitu Directeur: 3. 3. W. Boerriater. COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per m mi meter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per mjn.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentlén eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. De republikeinse communistische partij heeft gisteravond laat over radio-Ma- dioen de algemene staking en opstand in alle delen van de Indonesische repu bliek uitgeroepen. Dr. Amir Sjarifoeddin, voormalig pre mier van de Indonesische republiek en thans een der leiders der communistische opstandelingen, heeft in een door radio- Madioen uitgezonden rede van tien mi nuten verklaard, dat het Nederlandse leger krachtens de voorstellen van Du bois en Critchcley in Indonesië zal blij ven en dat het republikeinse leger geen eigen oppercommando meer zal hebben. Dit betekent volgens hem, dat het leger geen anti-imperialistische strijdmacht zal zijn, doch zal helpen bij het herstel len van de Nederlandse wetten. De re- gering-Hatta vindt dit goed, zei hij. Over het buitenlandse beleid zei hij, dat er nog steeds een kloof gaapt tussen het volk en de regering. Het volk wenst de betrekkingen met andere landen* uit te breiden en de regering weigert dit. De grootste kloof bestaat echter vol gens hem over het vraagstuk van de landbouw, omdat de regering het land niet verdeelt. Sjarifoeddin zeide verder dat hij de uitdaging van de republikeinse regering, dat „wij rebellen vernietigd moeten worden", aanneemt. Hij voegde hieraan toe: „wij zijn niet bang". Sjarifoeddin deed tevens een beroep op zijn volgelingen buiten Madioen om „de strijd van het volk" te steunen. In de communistische staat zou de republieinse grondwet gelden, de republikeinse vlag ge voerd worden en het republikeinse volkslied worden geadopteerd. Het republikeins militair gerechts hof heeft een aantal hoofdofficieren on der wie DjokoSbejono (kolonel belast met het militair commando te Madioen), in verband met „rebellie", in staat van beschuldiging gesteld, aldus een mede deling van het republikeinse ministerie van defensie. De betrokkenen bevinden zich allen in door de communisten ge controleerd gebied. Zij zullen, zodra dit mogelijk is, voor het gerechtshof ge daagd worden. Het republikeinse militaire hoofd kwartier heeft bekend gemaakt dat iedere officier; die gevolg geeft aan de oproep van Djokosoejono tot besprekin gen te Madioen, als „rebel" zal worden beschouwd. De dienst legercontacten heeft gis teren bekend gemaakt, dat op 18 September in West Java de licha men zijn gevonden van twee Neder landse soldaten „die met parangs letterlijk in stukken waren gehakt". Een der soldaten leefde nog toen hij werd gevonden, doch overleed spoe dig daarna. Zij hadden deel uitge maakt van een patrouille, die op 14 September in eei\„ hinderlaag viel, waarna, zij waren gevangen geno men. Het republikeinse nieuwsagentschap Antara meldt vanmorgen dat de plaats Gawi, dertig kilometer ten Noord- Westen van Madioen, na felle strijd door communistische troepen is bezet. De gevechten in het gebied van Ma dioen duren volgens Antara onvermin derd voort. Naar het republikeinse persbureau verder meldt, hebben republikeinse troepen en militaire politie de commu nistische revolutie in Blitar ten Zuid- Oosten van Madioen neergeslagen. Tegelijkertijd meldt radio Djocja, dat communistische eenheden, die zich be vonden ten Zuiden van Malang, zich overgegeven hebben aan het republi keinse leger zonder dat verzet geboden werd. De zender zegt, dat er hevig ge vochten wordt nabij Ponorogo. Militaire waarnemers te Batavia verklaren, dat volgens de ontvangen berichten de communisten de stad Madioen in een bolwerk hebben her schapen en dat op verschillende plaatsen in de republiek communis tische stootbrigades ten tonele ver schijnen, blijkbaar om de opmars van de republikeinen naar Madioen af te leiden. De communisten, aldus deze waarne mers, steunen krachtig op de „socialis tische jeugdorganisatie", die gewapende en goed gedisciplineerde cellen heeft in verschillende Oost-Javaanse steden. Verscheidene van deze eenheden heb- Verwachting tot Zaterdagavond: Vrij veel overdrijvende wolkenvel den, maar op de meeste plaatsen droog weer. Matige en langs de Waddenkust tijdelijk krachtige wind tussen Zuid-West en West. Weinig verandering in temperatuur. Zon: 6.30—18.32; Maan: 21.28—14.42. ben de steden verlaten en worden ach tervolgd door het republikeinse leger, dat zijn aandacht nu aan verschillende fronten moet wijden. De militaire autoriteiten te Solo heb ben, volgens Antara, onthuld, dat de republikeinse regeringstroepen giste ren Walikoekoen en de bergplaats Sa- rangan hebben heroverd. Beide plaatsen zijn gelegen aan de westelijke grens van het door de communisten bezette gebied. Inmiddels hebben ontvluchte opstan delingen, die aan de zuiveringsacties te Solo ontkwamen, ten Noorden van Solo posities ingenomen te Gemolong en Ka- lioso, ongeveer 2 K.M. benoorden Solo aan de spoorweg van Solo naar Sema- rang. Volgens een militaire woordvoerder zijn deze opstandelingen teruggeslagen uit hun sterkten te Soekoardjo, 15 k.m. bezuiden Solo, terwijl de republikeinse troepen de opmars voortzetten in meer zuidelijke richting. Op hun terugtocht bezetten de opstandelingen Wonogiri, dat weer 15 k.m. zuidelijker is gelegen. Alvorens terug te trekken hebben deze troepen een spoor- en een verkeers- brug opgeblazen om de opmars der re publikeinse troepen te bemoeilijken. Te Batavia is officieel medegedeeld: In verband met de gespannen toestand in de republiek heeft de Le gercommandant zich genoodzaakt ge zien een tijdelijke maatregel te treffen ten aanzien van de repatriëring der in Indonesië aanwezige troepen. Ten gevolge hiervan is de uitvoering van het demobilisatie- en recuperatieschema tijdelijk vertraagd. „Ik ben blij weer terug te zijn", zeide dr. Van Mook bij zijn aankomst op Ke- majoran, waar hij door de autoriteiten met applaus werd begroet. In antwoord op vragen van aanwezige verslagge vers, of in Den Haag een beslissing is genomen ten aanzien van de situatie in Indonesië, zeide Van Mook, dat er in Den Haag „geen beslissingen zijn geno men, behalve dat ik zou terugkeren". Van Mook deelde mede, dat hij de situatie nog niet kon overzien, aange zien hij de laatste dagen in het vlieg tuig vertoefde. „De situatie zou ernstig kunnen blij ken te zijn", zei hij. Een grote menigte was van zijn aan komst getuige; de landvoogd was in uit stekende stemming. Hij wuifde de aan wezigen hartelijk toe. Leden van zijn kabinet riepen: „Lang leve Van Mook." De leden van de voorlopige Federale Regering, die op het ogenblik voor be sprekingen met de Nederlandse regering in Nederland vertoeven, zullen in de loop van de volgende week naar Indo nesië terugkeren, nu de Landvoogd in verband met de situatie reeds daarheen is vertrokken. Het gezelschap zal per vliegtuig op Zaterdag, Zondag en Maan- dag vertrekken. Na de overval op de Koger taxi chauffeur Van der Stadt in de Wijde Wormer is de Zaanstreek thans voor de tweede maal opgeschrikt door een Wild-West geschiedenis, die zich gis ternacht ter hoogte van het station Zaandam heeft afgespeeld. De chauffeur B., uit Zwanenburg bij Halfweg, stond met zijn taxi voor het Centraal Station te Amsterdam, toen twee mannen hem vroegen of hij hen naar de Parkstraat in Zaandam kon rij den. Een 45-jarige behanger-stoffeerder uit Eindhoven zette zich achter in de wagen en een naar schatting 25-jange tweede persoon ging naast de chauffeur- zitten. Deze wist wel ongeveer waar hij moest zijn, maar kende de weg in Zaan dam niet, vandaar dat hij voorbij het Volkspark reed. Toen hij dit bemerkte en de wagen wilde keren, kreeg hij van de achter hem zittende persoon met een hamer een klap op zijn hoofd. De chauf feur bleef bij zijn positieven, stapte uit de wagen en zette de achtervolging in op de twee personen, die zich uit de voeten trachtten te maken. Ter hoogte van perceel 210 op de Provincialeweg kreeg de chauffeur de man te pakken, die hem had geslagen. Maar opnieuw belandde de hamer op het hoofd van de chauffeur en met zulk een kracht, dat de steel brak. Het „moord"-,geroep had intussen de aandacht van verschillende omwoners gewekt en met vereende krach ten werd de 45-jarige stoffeerder in een tuintje geworpen en door omstanders in Gistermiddag heeft het sportvliegtuig PH—NDB, afkomstig van het vliegveld Eelde bij Groningen, op Rottumeroog een noodlanding gemaakt. Het toestel kwam in drijfzand terecht en sloeg over de kop. De propellor werd daarbij ge broken. De bestuurder, de heer H. de Heus, en een tweetal journalisten, de heren Nesna en Stevens, kregen geen letsel. Het gemeentebestuur van Venraij heeft te kennen gegeven, dat, wanneer de plaatselijke afdeling van de R. K. Arbeidersbeweging het initiatief zou nemen tot oprichting van een monu ment voor Mgr. dr. H. Poels, het dit met alle middelen zou stimuleren. B^-v V In October zal de acteur Paul Steen bergen zijn vijf en twintig-jarig toneel jubileum vieren. Steenbergen maakt op het ogenblik deel uit va.n de Haagse Comedie. Hoezeer men zijn bijzondere talenten waardeert, blijkt wel uit het feit, dat de schilder Jan Franken van het col- Lege van B. en W. in Den Haag opdracht heeft gekregen om een portret van Paul Steenbergen te schil deren, dat in de Ko ninklijke Schouwburg in Den Haag een plaats zal krijgen. De foto laat ons de ac teur zien poserend als Hamlet voor de schilder. Met deze rol zal hij in October zijn jubileum vieren in een voorstelling, waarvan Eduard Verkade de regie voert. bedwang gehouden. De politie ontzette hem uit zijn benarde positie, daar de omstanders zich niet onbetuigd lieten. In een touringcar is de man tenslotte naar het politiebureau overgebracht. De tweede persoon is voortvluchtig. De chauffeur had het gemunt op de persoon die hem aanviel en moest zodoende de ander laten gaan. In het gemeentelijk ziekenhuis werd de 6 cm. lange, wonde, die de chauffeur aan zijn gelaat had opgelopen, verbon den. De Elndhovenaar verklaarde, dat het de bedoeling was geweest de chauf feur van zijn geld te beroven. Hij heeft reeds 21 jaar in een Rijksopvoedings gesticht doorgebracht. Gistermiddag is in het Schuttershof te Middelburg op initiatief van de plaatselijke Vereniging van Vreemde lingenverkeer een miniatuur V. V. con gres gehouden. De bijeenkomst werd onder meer bij- woond door de heer Groeneveld Meyer, regeringsgemachtigde voor het vreem delingenverkeer, die op desbetreffende j vragen heeft verklaard, dat de voed- seltoewijzingen voor pensions het vol gend seizoen ruimer zullen zijn dan dit seizoen het geval was en dat volgend jaar weer gebakken aardappelen, eieren en vlees op de hoteltafels zul len prijken. De afgezanten der Westelijke mogendheden, die twee maanden lang met Molotov besprekingen hebben gevoerd over de kwestie-Berlijn, arriveerden Woensdag in Pai ijs om verslag uit te brengen aan hun ministers. Van links naar rechts ziet men na hun aankomst op het Parijse vliegveld Orly de Franse en Amerikaanse ambassadeurs in Moskou, Yves Chataigneau en generaal Walter Bedell Smith en de speciale gezant van Bevin, Frank Roberts. Het Britse minsterie van Buitenlandse Zaken heeft medegedeeld, dat Roberts niet naar Moskou zal terugkeren. Bedell Smith zal, na in Parijs met Marshall geconfereerd te hebben, voor besprekingen naar Washington gaan. Een Arabisch verkeersvliegtuig, dat van de Syrische hoofdstad Beyroeth op weg was naar de Transjordaanse hoofd stad Amman, is Vrijdagmorgen door een Joods jachtvliegtuig boven Transjor- daans gebied neergeschoten. Twee Britse journalisten en een Arabier, die de bevelen van de piloot negeerden en uit het brandende toestel sprongen, werden gedood. De drie andere passa giers, twee Engelsen en een Arabier, kwamen er met lichte verwondingen af. Aan de U.N.O.-waamemers «is een ver zoek gericht om onmiddellijk een on derzoek in te stellen. De regering van Israël heeft een prijs van 5000 pond uitgeloofd voor inlichtin gen die leiden tot de arrestatie van de moordenaars van Graaf Bemadotte. De Israëlische staatsraad nam Don derdag met algemene stemmen het voorstel aan om de regering met bui tengewone volmachten toe te rusten ter bestrijding van het terrorisme. De Israëlische ministers, het hoofd van de voorlopige regering, David Ben Goerion, hebben brieven ontvangen, waarin zij met de dood worden bedreigd voor hun maatregelen tegen de splin tergroep van de groep-Stern „Vader lands Front." Een vroegere woordvoerder van de Stemgroep heeft medegedeeld, dat de verboden Joodse terroristische organi satie voortaan ondergronds zou werken. Volgens hem is de leider van de Stem groep, Nathan Riedman Jellin, nog steeds in Palestina. In de assemblée der V.N. zijn Don derdag de algemene debatten begonnen. Na een korte rede van de Philippijnse afgevaardigde, generaal Romulo, kreeg de Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken het woord. Plechtig ver klaarde Marshall aan de assemblée: „Amerika wenst de bestaande spanning niet te vergroten. Het is de hartgrondi ge wens van de Verenigde Staten, die spanning op te heffen. Maar wij zul len op essentiële punten geen compro mis aangaan. Onder geen omstandighe den zullen wjj de rechten en vrijheden van andere volken versjacheren". Marshall deed een beroep op alle le den van de UNO om de wegen te vin den, die naar vermindering van de span- ■gmBMTfiffffl In 1946 beliep de directe schade, veroorzaakt door branden, 20 mil lioen gulden, in 1941 30 millioen, en het ziet er naar uit dat de schade dit jaar belangrijk hoger zal zijn. De totale schade, dat Is vernietiging van ons nationaal vermogen, is echter veel groter, want naast die, direct door de brand veroorzaakt, dient nog mede gerekend te worden de indi recte schade, bij de laatste grote branden in Amsterdam bijvoorbeeld gevormd door het voor geruime tijd uitvallen van 'opslagruimte, de be schadiging der vriesinstaUatie en het buiten gebruik stellen van niet be schadigde koelhuisruimte. Zo kan men de totale schade in 1941 velig stellen op 100 millioen. m De rode haan kraait lustig. Al worden ook alle veiligheidsmaatregelen ge troffen, al staat ons brandweerwezen op een hoog plan en al benijdt men ons in het buitenland om onze materiële uit rusting, het aantal branden kan eerst in grote mate beperkt worden als de oor zaak weggenomen wordt. Ongeveer 70 a 80 pet. van alle branden wordt veroor zaakt door onvoorzichtigheid, onacht zaamheid, roekeloosheid en onwetend heid. Daartegen te vechten is een schone taak. De statistiek heeft uitgewezen dat verreweg het grootste deel van de bran den veroorzaakt wordt door vuile schoor stenen, een gevolg van onachtzaamheid dus. Nu het stookseizoen nadert is het dus zaak de schoorstenen vakkundig te laten vegen. Een andere oorzaak is het te fel stoken van de kachel en ook dit euvel is met oplettendheid te verhelpen. Van groot belang is ook de baldadigheid van de jeugd en het spelen met vuur tegen te gaan. Hier ligt een taak voor de ouders en opvoeders, die de kinderen er niet genoeg op kunnen wijzen, hoe gevaarlijk het spelen met lucifers e.d. is. In 1947 waren 607 branden, d.i. ruim 6 pet. van het totaal, een gevolg van het roekeloze spel van onze jeugd. Diverse boerderijen werden hierdoor een prooi der vlammen. Een belangrijk deel van de branden is verder het gevolg van het achteloos wegwerpen van lucifers en sigaretten in bos en heide. Kan men tegen roekelozen weinig meer uitrichten door hen te waarschu wen en hen te wijzen op de gevolgen, de onwetenden kunnen zonder veel moeite op de hoogte gebracht worden. En dan kan het ook niet meer voorkomen dat in een kindertehuis een verpleegster niet weet hoe ze met een brandblusch- apparaat moet omgaan en hoe ze de deur van de brandtrap moet ontsluiten, omdat ze er niet mee op de hoogte is dat de sleutel in een kastje in de nabijheid aanwezig is... En waarom zou men Zater dags als de bedrijven voor enkele dagen sluiten de electrische leiding niet afslui ten, opdat er in ieder geval geen brand door kortsluiting kan ontstaan? Van groot belang is het vanzelfspre kend dat de brandweer in geval van brand snel wordt gewaarschuwd. Laat ieder daarom er voor zorgen, dat hij het telefoonnummer van de brandweer kent wie weet dat? en laat men dan niet zoals een bo<"- er brand is, s Grote brar rampen aang lies aan gebc gaan van werke er toe mogelijk te snoeien van brandweer kennis van d> de komende 1 brandgevaar i in vele steder wordt inge "en melden dat i zeggen waar! als nationale door het ver- het verloren vöedsel. Men antal zo veel voor het be st onze parate i daarom ook italage die in irkoming van e grote zaken in Den Haag ning in de wereld leiden, en waarschuw de dat de volken der wereld hier de staatslieden van de wereld gadeslaan. „Wij mogen hen niet teleurstellen", zei de hij. Hij critiseerde die landen, die welbewust hun volken van het ove rige deel van de wereld afsnijden een toespeling op het IJzeren Gordijn. Marshall vervolgde: „Het zou een tra gische vergissing zijn, indien tengevol ge van misvattingen het geduld van an deren voor zwakheid zou worden aan gezien". Marshall weet de meeste moeilijkhe den in de wereld aan de „systematische en welbewuste ontkenning van de fun damentele menselijke réchten". Nog maals, weer zonder Rusland met name te noemen, betreurde hij het als „fun damenteel foutief", dat millioenen man nen en vrouwen thans in een dagelijk se terreur van geheime politie, bedrei ging met arrestatie, gevangenneming of dwangarbeid leven. Marshall was van mening, dat de po gingen die de UNO in het afgelopen jaar ondernomen heeft resultaten be ginnen af te werpen, doch voegde daar aan toe: „Ondanks de samenwerking tussen de meeste landen om nieuwe vor men te geven aan de vrede en het wel zijn der mensen, is de spanning in het afgelopen jaar toegenomen. De leiders van de andere volken graven een diepe' afgrond tussen hun landen en de rest van de wereldgemeenschap. Wij mogen niet toestaan, dat die kloof zich nog verder verbreedt". Marshall wees in zijn rede speciaal op de behoefte om de rechten en de vrij heden van het individu te handhaven en- hij deed een hartstochtelijk beroep op de assemblée om de ontworpen ver klaring over de rechten van de mens met overweldigende meerderheid aan te nemen. Verleden jaar deed Marshall tal van nieuwe voorstellen in de algemene ver gadering. Thans kwam hij niet met voor stellen voor de dag, maar hij stelde Rusland en de Oost-Europese landen aansprakelijk, door niet te willen sa menwerken in verscheideneo UNO- organen, voor „een ernstige belemme ring" van de arbeid van de UNO. Marshall somde de volgende punten op, die de assemblée zich naar zijn me ning in de huidige zitting ten doel moet stellen: Palestina: een land, vrij van binnen landse onrust met een vreedzame ont wikkeling, welke zowel de Joden als de Arabieren gegarandeerd moet zijn. Toelating van Israël en Transjordanië tot de UNO. Korea: een verenigd en onafhanke lijk gebied, toegelaten als lid van de UNO, met een regering en grondwet door de Koreanen zelf bij vrije verkie zingen gekozen. Griekenland: vrijgemaakt van agres sie en onwettelijke inmenging van buiten af. Indonesië: een door onderhandelingen en zonder verder bloedvergieten tot stand gekomen regeling in Indonesië, volgens de grote lijnen van de Renville- overeenkomst, bepalende dat op korte termijn de door de volken van Indone sië nagestreefde onafhankelijkheid be nevens een blijvende samenwerking tussen deze volken en het volk van Ne derland een feit zal worden. India en Pakistan: verdere bemidde ling en onderhandeling tussen India en Pakistan met betrekking tot Kashmir. Atoom-energie: spoedige aanvaarding van een internationaal systeem van toe zicht op de atoomenergie. Ontwapening: passende waarborg te gen overtredingen, geleidelijke vermin dering van bewapening zo spoedig het politieke vertrouwen dit toelaat. Marshall zeide, dat, indien construc tieve stappen konden worden onderno men naar een oplossing van enkele van deze vraagstukken, er nieuwe hoop zou ontstaan onder de mensen en nieuw vertrouwen onder de landen van de wereld. De V. S. steunden ook de toelating tot de- V. N. van alle staten, die hier voor in aanmerking kwamen en tot dusverre „zich om redenen „onverenig- Tracht in het geluk van anderen uw eigen geluk te vinden. w\ baar met het Handvest, de weg ver sperd zagen." Tenslotte betoogde Marshall, dat „het altijd zo zal zijn, dat die leden van de V. N., die ernstig streven naar naleving van het Handvest, die staten zullen zijn, die werkelijk het behoud van de waar digheid en integriteit van het individu voor ogen houden' Na Marshall sprak de Poolse minister van Buitenlandse Zaken, Zygmunt Modzelewsky. Hij beschuldigde som mige staten-leden van de UNO er van, dat zij op demonstratieve wijze trach ten het fascistische regime in Spanje te verstevigen. Modzelewsky zeide, dat Polen, dat de kwestie-Franco op de agenda heeft geplaatst, zal blijven aan dringen op nieuwe maatregelen ter om dersteuning van de oorspronkelijke UNO- resolutie, waarbij Franco van het lid maatschap der UNO werd uitgesloten en waarbij op de betrokken landen het beroep werd gedaan hun ambassadeurs terug te roepen. De rede van Modzelewsky, die een scherp contrast vormde met de kalme en weloverwogen wijze waarop Marshall de kritieke wereldsituatie besprak, be vatte voorts een scherpe aanval op het plan-Marshall en de Westelijke „lucht brug" naar Berlijn. De Pool noemde het „economische onzin" om Berlijn door de lucht van steenkool' te voorzien. (Vervolg op pag. 3> (Van een bijzondere medewerker) In onze kolommen is vroeger al eens de aandacht gevestigd op de achter stand van katholieken bij het bezetten van posten in openbare dienst. Deels een gevolg van mindere belangstelling van de katholieken voor het vervullen van ambtelijke functies, anderdeels resultaat van het stelselmatig weren van ge schikte katholieke candidaten. Afgezien van overwegingen van rechtvaardigheid, vloeien uit deze toe stand tweeërlei bezwaren voort: le. Doordat een belangrijk volksdeel met in gelijke mate deelneemt aan het be zetten van openbare en andere ambte lijke functies wordt de keuze van de meest bekwame personen beperkt en dientengevolge het peil van het ambte narencorps ongunstig beïnvloed. 2e. Voor het katholieke volksdeel is het van grot» waarde, dat in het overheidsapparaat de katholieken een evenredige plaats innemen. Daardoor wordt grotere -waar borg geschapen, dat bij de tenuitvoer legging van de overheidstaak ook met de katholieke beginselen rekening wordt gehouden. Om een voorbeeld te noemen: een katholiek rechter, die in eerste instantie („verzoeningskamer") een eis tot echt scheiding tussen een katholieke man en vrouw krijgt te beoordelen, zal waar schijnlijk een grotere kans hebben de ramp van die echtscheiding te voorko men dan een niet-katholiek rechter. Een katholiek rechter zal in elk geval zijn uiterste best doen deze verzoenings kamer aan het door de wetgever ge stelde doel te doen beantwoorden en deze met laten denatureren tot een zin loze formaliteit. Deze gedachten rezen bij ons. toen wij de bezetting van de rechterlijke macht in het arrondissement Haarlem onder de ogen kregen. De bevolking van dit arrondissement is zeker voor een derde deel katholiek. Ziehier de bezetting- President en rechters Officier en substituut- officieren van Jus- - titie Griffier en substi tuutgriffiers Kantonrechters (Haarlem) Ambtenaren O. M. Griffiers en substituut. griffier Deurwaarders waarvan aantal katholiek 9 8 (1 vac.) 1 Totaal 31 3 Het is moeilijk aan te nemen, dat deze onderbezetting met katholieke functionarissen toevallig is. Wij bevelen deze zaak in de aandacht van de be trokken instanties aan! Nadat Woensdag de Franse Nationale Vergadering had besloten, dat de depar tementale verkiezingen niet zouden wor den uitgesteld, deelde premier Queuille gisteren in de Nationale Vergadering mee, dat de radicaal-socialisten, de so cialisten en de volksrepublikeinen tot overeenstemming waren gekomen over uitstel van de verkiezingen tot Maart. De Kamer aanvaardde de regerings motie met 304 tegen 279 stemmen, zodat de verkiezingen thans uitgesteld zijn tot Maart. (Telefonisch van onze Parijse correspondent) Parijs, Donderdagavond Voor Frankrjjk's georganiseerde arbei ders is het morgen „Nationale looneisen dag". Frankrijk is er reeds aan gewend, dat deZe dag herhaalde malen 's jaars, zij het op ongezette data, terugkeert. Het is geen feestdag. Daar alles minstens twee uur staakt, is het onvermijdelijk, dat de burger een hoeveelheid last ondervindt; geen telefoon, geen postbestellingen, treinen worden twee uur opgehouden en aansluitingen gemist, dames worden ge hinderd in de afwikkeling van hun win kelprogramma. Slechts de Verenigde Naties in het Palais Chaillot worden ontzien. Behoudens niet verwachte te genorders wordt Parijs extra bedacht met een stillegging gedurende 24 uur van de ondergrondse en van het auto- busverkeer. Het initiatief tot deze nationale onte vredenheidsmanifestatie is uitgegaan van het interconfederale kartel van actie, dat enige maanden het christelijk vakver bond, Force Ouvrière, en het verbond der kaders hebben gevormd. Hoewel de ontworpen betoging door haar te tam werd bevonden, heeft enige dagen ge leden de communistische C.G.T. beslo ten, dat haar troepen zich erbij zouden aansluiten, aldus een geval scheppend, waarin „het arbeidende volk op indruk wekkende wijze zijn eenheid van belan gen en van actie toont, in afwachting, dat het beseft, dat het zijn eenheid ook politiek moet realiseren." Zoals wij reeds herhaalde malen in het licht hebben gesteld, is de ontevreden heid der arbeiders gegrond. Het vandaag door de C.G.T. gepubliceerde percen tage van 36, waarmee sinds einde vorig jaar tot midden September de kosten van levensonderhoud zouden zijn gestegen, is waarschijnlijk niet ver be zijden de waarheid. Twee oorzaken kan men voornamelijk aanwijzen, waarom de manifestatie van deze ontevredenheid zich tot dusver beperkt heeft tot een reeks waarschuwingsstakingen van zeer korte duur: ten eerste de herinnering aan de uitbuiting voor politieke oogmer ken van de grote stakingsbeweging van November vorig jaar, die overigens bet uiteenvallen van de C.G.T. tengevolge heeft gehad; en ten tweede in het alge meen de slechte toestand van de sta kingskassen. Ook is het bekend, dat vele ondernemingen in het gehele land op eigen verantwoordelijkheid in de loop van het jaar reeds een of meerdere ma len de lonen van hun personeel hebben aangepast of de door hetzelve van de onderneming genoten voordeel in natura hebben vergroot. De buitenstaander namelijk, die ver neemt wat de nominale doorsneelonen en salarissen van arbeiders, employé's en ambtenaren zijn en zich daarover verbaast, hoe zij daarop zichzelf en hun gezin in het leven kunnen houden, denkt er namelijk meestentijs niet aan, omdat er ook niet over gesproken wordt, dat nagenoeg alle ondernemin gen over goed bevoorrade cantines be schikken, waarvan de arbeider, ook actieve inkoopcoöperaties, en het ge hele arbeidersgezin profiteren, naar men zegt zelfs de zwarte markt. Bovendien is het ondanks de instel ling op initiatief van de republikeinse volksbeweging van de z.g. premie „pour la femme a la maison" ongeveer 30 pet. van het door de man genoten loon en van de aanzienlijke bijslagen voor de kinderen, welke „de vrouw thuis" ter wereld brengt, hier -nog steeds veel meer dan ten onzent een zeer ver breide gewoonte gebleven, dat zowel de man als de vrouw buitenshuis in betrekking is. Onder druk van de arbeidersagitatie en binnen haar eigen boezem vnl. van het SFIO en MRP is de regering, ii haar onmacht om de prijzen omlaag te drukken, het inflatiespook andermaal manmoedig tegemoetgetreden en heeft zij besloten, dat lonen en salarissen glo baal met 15 pet. verhoogd zullen wor den. De maatregel wordt door geen der arbeiderssyndicaten voldoende geacht. Daarom wordt om te beginnen de voor morgen vastgestelde nationale manifes tatie toch doorgezet. De CGT heeft be reids uitgerekend, dat met toepassing van deze verhoging het basisloon nog maar op 12.000 francs wordt gebracht, terwijl als levensminimum thans 14.800 francs per maand nodig is. De Franse Bank heeft een reeks cij fers gepubliceerd, waaruit blijkt, dat het inflatiegevaar in Frankrijk in elk geval tijdelijk tot staan is gekomen, aldus meldt A. P. Volgens deze mededelingen is tijdens de week, eindigend op 16 September het in circulatie zijnde papiergeld ge zakt tot een bedrag van 880.331 millioen francs, hetgeen een daling betekent van 5.130 millioen francs. Tezelfder tijd heeft de regering vol gens het verslag van de bank, haar debet bij de bank verminderd met een bedrag van 13.100 millioen francs, zo dat dit debet thans nog 162.600 millioen francs bedraagt. Deze vermindering was volgens de bank mogelijk geworden door aankoop van schatkistpapieren en toeneming van gestort spaargeld. De Argentijnse regering heeft de na tionale verkiezingen voor een vergade ring, die de hervorming van de grond wet zal bespreken, op 5 December ge steld. Tevens zullen dan de vacatures in beide huizen van het Nationale Congres vervuld worden. Dr. Karl Renner, de Oostenrijkse pre mier, heeft opnieuw een beroep gedaan op maarschalk Tito, af te zien van de aanspraken op Oostenrijks gebied.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1