VISHINSKY BLUFT OVER ATOOMBOM
Tegen nationalisatie van
bijzondere scholen
Protestschrijven van katholiek
Nederland aan Hongaarse
regering
KONINGIN JULIANA DANKT
Centrale der Westerse Unie
mag niet in Londen zijn
MIJN EERSTE PARACHUTE-SPRONG
Noodtoestand
McNeill: Dat Amerika ze heeft
is tenminste zeker
luchtbrug
i
De Gaulle: uitstel der verkiezingen
onwettig
Vleesrantsoen
hersteld
Verliezen in Indië
HdPmNi
.Het weer.
U>'
lot hoofd en hart
Belgisch voorstel: Verbod atoomwapens tegelijk
met intern, centrale atoomenergie
Yaks oefenen in
Dr. Bunche klaagt over
gebrek aan medewerking
Midden-Oostelijk blok
in oprichting
Radiorede van Soekarno
Montgomery nog steeds
niet officiëel benoemd
„Springpositie. Houd-je
gereed. Go!"
Wmm: p -44? -
til
ZATERDAG 2 OCTOBER 1948
72ste JAARGANG No. 24271
Israëlisch voorstel:
Jeruzalem in drie zones
Felle repliek van McNeil
„De strijd is nog niet
afgelopen"
Ministers Westerse Unie
25 October bijeen
Geen Argentijn voorzitter
van de Veiligheidsraad
WÊÊÊm
lllSöö
ïmmmm
-
IfltWP
IpgUp;;)'
- *1
I-' 1 - I
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21545
Abonnementen 20800 - Postgiro 14380
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per weelc.
f 1.52 per maand, t 4.55 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
PARIJS, Vrijdagavond.
Om in de UNO-wereld nog werkelijk
sensatie te maken, zou een optreden van
de heer Vishinsky ofwel verzadigd moe
ten zijn van iankmoedigè tocgevensge-
zindheid, ofwel het bewijs leveren dat
het mogelijk is nog ver uit te stijgen
boven de reeds eerder door hem bereikte
toppunten van oratorische verhietigings-
zucht
Gedurende de anderhalf uur, waarin
Vishinsky vanmorgen in de politieke
commissie zich heeft ingespannen om de
houding en oogmerken der Sovjet-dele
gatie in de atoomcommissie te verheer
lijken en inzonderheid die van de Ver
enigde Staten te verdoemen, bleek Vi
shinsky geen „nieuwe mens" te hebben
aangedaan noch de oude te hebben over
troffen of verbeterd. Hij vertoonde de
tomeloos agressieve vorm. die men van
de gewezen Procureur-Generaal der Sov
jetregering gewend is. Maar zijn requisi
toir eindigde niet met de opeising van
't hoofd van de beschuldigde, doch met 't
voorstel in voortgezette gemeenschappe
lijke samenwerking te blijven zoeken
naar een oplossing van het „explosieve
vraagstuk" zelfs indien met dit zoe
ken nog eens een dertig maanden ge
moeid zouden moeten zijn. Aanvaarding
van de Canadese resolutie goedkeu
ring van de conclusies en aanbevelingen
van de meerderheid der atoomcommissie
zou betekenen, dat men volledig voor
de moeilijkheden capituleerde. Innig
overtuigd, d»t het de Russen in de toe
komst ernst zou zijn met het zoeken
naar een uitweg uit de door de atoom
commissie geconstateerde hopeloze im
passe en dat zij niet slechts een situatie
zoeken te vermijden, waarin zij openlijk
een uitspraak van de Assemblée zouden
saboteren en zich formeel buiten de wet
der Verenigde Naties stellen, heeft Vi
shinsky waarschijnlijk niemand.
In ieder geval ontbraken in zijn be
toog nuttige aanknopingspunten voor een
reconsideratie van het probleem. De
achterdocht dat het de Russen er slechts
om te doen zou kunnen zijn hun tegen
standers te beroven van het enige wapen,
dat voor het ogenblik de Sovjet-Unie
afhoudt .van militaire agressie, is geens
zins weggenomen. Maar misschien is het
een tragische waarheid, dat-van haar
kant de regering der S. U. werkelijk
meent, dat de Verenigde Staten er alleen
maar op uit zijn zolang mogelijk, en zo
mogelijk voor altijd, in het bezit van het
atoombom monopolie te blijven. Vishinsky
heeft namelijk niet pertinent onthuld of
b.v. ook de S. U. werkelijk reeds atoom
bommen kan vervaardigen en hoever het
eventueel met die vervaardiging reeds
gekomen is. De Chinese gedelegeerde
had verklaard, dat zijn land niet in staat
was atoomwapens te produceren. „Mis
schien", aldus Vishinsky, „zouden som
mige gedelegeerden hetzelfde verklaren.
Anderen echter zouden zulk een ver
klaring niet afleggen, omdat, indien zij
het deden, dit bezijden de waarheid zou
zijn." Het klinkt nog juist even te raad*
selachtig. Slechts algemene aanvaarding
van een internationale controle-instantie
tenslotte zou dit raadsel kurmen ophel
deren dat echter zoals opgemerkt
wordt tevens het raadsel is van Rus-
lands sterkte of van zijn zwakte.
Het Russische standpunt echter is, zo
veel viel er uit het door Vishinsky ge
spannen weefsel te ontwarren: eerst
overeenkomstig een met algemene stem
men aanvaarde resolutie van de Assem
blée in 1946 verbod van alle atoomwa
penen en diensvolgens vernietiging der
bestaande voorraden; daarna controle,
maar dan niet door een internationaal li
chaam. dat slechts een wurgende Ameri
kaanse supertrust zou zijn en dat hier
werden straffende toon en gebaar van
Vishinsky triomfantelijk wrekend even
weinig respect zou hebben voor de ele
mentaire rechten van de minderheid als
bijvoorbeeld alle andere commissies der
Assemblée, die en bloc alle Slavische can-
didaturen naar een presidentschap, vice-
presidentsphap of rapporteurschap hadden
weggestemd. „Niemand zal erin slagen de
S. V. ervan te overtuigen, dat zij zich
handen en voeten moet laten binden en
haar nek leggen onder de voet van de
veroveraars".
Van de ontvangst, welke ten deel zal
vallen aan een tussenvoorstel, dat aan het
eind van de middagzitting door de Bel
gische gedelegeerde naar voren werd ge
bracht, zal ongetwijfeld grotendeels afhan-
De Britse controle-officier bij het
Berlijnse luchtvciligheidscentrum heeft
een krachtig protest ingediend bij de
Sovjet-contröle-officier, nadat twee
Sovjet-Yak vliegtuigen vlak langs een
Brits vliegtuig van de Berlijnse lucht
brug, dat op weg was naar Gatow,
hadden gevlogen. Naar van Britse
zijde officieel wordt verklaard, vloog
het Britse toestel op 300 Meter hoogte,
8 K.M. ten Noordwesten van het Sov
jetvliegveld te Schönwalde. Dit is het
tweede protest binnen drie dagen-
De inwoners van Berlijn wensen het
herstel van de Duitse hoofdstad ter
hand te nemen, zonder daarbij ernstig
gehinderd te worden door een blok
kade. waardoor het hun onmogelijk
wordt gemaakt, de resultaten van hun
inspanningen met de Duitsers uit de
vier zones te delen.
De resolutie werd door alle niet-
eommunistische partijen en verschei
dene organisaties ondertekend.
Dr. Ralph Bunche, de waarnemende
bemiddelaar der U.N.O. in Palestina,
heeft bij de Veiligheidsraad geklaagd
over gebrek aan medewerking van zo
wel Joden als Arabieren. In een tele
gram aan Sir Alexander Cadogan, die
tot Donderdag voorzitter was, zeide
Bunche, dat de moord op Bernadotte
een „tragisch licht had geworpen op de
steeds slechter wordende situatie in
Palestina" en hij voegde daaraan toe,
Uat de vei-iglieid van bet personeel der
TJ.N.O. in gevaar was.
De wapenstilstandscommissie heeft de
Veiligheidsraad per telegram medege
deeld, dat de miljtaire commandant van
Jeruzalem, dr. Bernard Joseph, een
„bewuste Joodse campagne voert, die
tot doel heeft de wapenstilstandscom
missie en de waarnemende bemiddelaar,
dr. Ralph Bunche, in discrediet te bren
gen."
Van betrouwbare zijde wordt verno
men. dat Israël op het plan van wijlen
Bernadotte een amendement zal indie
nen, waarin de Verenigde Naties wordt
gevraagd Jeruzalem een drievoudige
hoofdstad te maken, Joods. Arabisch en
internationaal, aldus meldt een U.P.-
correspondent uit Jeruzalem.
Dit voorstel, dat Mosje Sjertok, de
Israëlische minister van Buitenlandse
Zaken, mee naar Parijs heeft genomen,
zal slechts worden voorgelegd, indien de
Israëlische delegatie er niet in slaagt
de Algemene Vergadering ervan te
overtuigen, dat de Heilige Stad onder
Joodse controle moet komen staan en
ingelijfd wordt als deel van de staat
Israël. Zelfs de grootste optimisten twij
felen eraan of dit zal worden in
gewilligd.
Z. Em. Joh. Kardinaal de Jong, de
overige Bisschoppen en de katholieke
organisaties van Nederland hebben in
een in het Frans gesteld schrijven ge
richt aan de regering en net parlement
van Hongarije, waarin aij protesteren
tegen de nationalisatie van de bqzon-
dere scholen in dit land.
Het schrijven luidt als volgt:
„Met ontstelling heeft Katholiek Ne
derland, geschaard achter zijn Kardm
en de Bisschoppen, vernomen van Q
nationalisatie der bijzondere scholen m
Hongarije.
Het is nog maar enkele jaren geleden,
dat Europa werd bevrijd van het juk
van het nationaal-socialisme. Reeds
thans heeft uw regering ernstige in
breuk gemaakt op de menselijke vrij
heid, en wel op de vrijheid van gods-
d'cnst, welke toch plechtig in de vredes
verdragen werd gegarandeerd. Het Hon
gaarse Parlement heeft de nationalisatie
der bijzondere scholen goedgekeurd.
Door deze daad schendt het de onver
vreemdbare rechten van de Katholieke
Kerk. Als een bezorgde Moeder be
schouwt de Kerk de waakzaamheid over
de toekomst van Haar kinderen als een
van Haar meest heilige plichten. Hier
toe is "e bijzondere school volstrekt
onmisbaar. Daar immers worden de
goede en ware christenen gevormd in
nauwe samenwerking met het gezin. Al
leen daar vindt de Kerk de zekerheid,
dat het godsdienstig onderricht gelijke
tred houdt met het wereldlijk onder
richt. Alleen daar is de vorming van de
jeugd doordrongen van christelijke
vroomheid.
Heeft uwe regering wel ooit reden
gehad te klagen over de opvoe
ding, die in de bijzondere school
wordt gegeven? Gij moet toch we
ten, dat Hongarije tot aan de 18e
eeuw uitsluitend bijzondere scholen
bezat, waarin de jeugd is opgevoed
jn liefde tot God en tot het vader
land. Tot op onze dagen waren er
nog altijd 3149 katholieke scholen,
waarin meer dan 463.000 katholieke
jongens en meisjes van priesters en
religieuzen de beste opvoeding ont
vingen, die men zich kan indenken.
Deze katholieke jeugd is er altijd fier
voor uitgekomen, dat zij God en het
vaderland bemint.
Katholiek Nederland, dat zelf weet,
hoezeer aan het begin van deze eeuw in
zijn land gestreden is voor de vrijheid
van het onderwijs en dat de onwaar
deerbare voorrechten van dit onderwijs
heeft ervaren, protesteert met al zijn
krachten tegen de schending van de
volstrekte rechten, die God aan Zijn
Kerk en aan de mens heeft gegeven.
Zich verbonden voelende door de ban
den van het vMystieke Lichaam van
Christus spreekt Katholiek Nederland
zjjn angst uit voor de toekomst van de
Kaholieke Kerk in Hongarije, voor de
beveiliging van recht en rechtvaardig
heid en voor de handhaving van de
vrede.
Wij vragen u derhalve met nadruk:
Geeft de bijzondere scholen terug aan
de Kerk en aan uw medeburgers; daar
mede zult gij uw wil bewijzen om te
werken voor het herstel van een geluk
kige en duurzame vrede voor de gehele
mensheid."
gen in welke zin twijfels, die hier of daar
aangaande de ware aard van het Russische
spel nog bestaan, worden opgelost.
Dit voorstel behelst namelijk, dat ge
lijktijdig twee conventies zouden worden
ondertekend, de ene het gebruik en be
zit van atoomwapenen verbiedend, de
andere een internationale controle op de
voortbrenging en aanwending van
atoomenergie instellende, beide conven
ties voorzien van clausules, die de uit
voering van de ene afhankelijk stellen
van de gelijktijdige uitvoering van de
andere. Naar verluidt zou de Ameri
kaanse gedelegeerde in de politieke com
missie, Warren Austin, zich hierover
reeds waarderend hebben uitgelaten
De Engelsman Hector McNeil is ingegaan
op de verhandeling die de Rus Vishinsky
gisteren over de atoombom heeft afgesto
ken, aldus U.P.
De Russische beschuldiging dat het
Amerikaanse monopolie van de hom een
illusie was en dat het vertrouwen in de
wereld hersteld zou worden als alle Ame
rikaanse bommen vernietigd werden, werd
door McNeil als „nonsens" en „armzaligste
soort propaganda" bestempeld.
McNeil zeide: „Wij weten niet of Rus
land de bom heeft of niet. Ik zeg alleen
maar wij weten het niet. Wij weten niet
hoever zij nog van de perfectionering er
van af is. Daarentegen weet eenieder dat
Amerika de bom heeft. En eveneens weet
iedereen dat Amerika bereid is, inter
nationale controle toe te laten, vooropge
steld dat ook de andere naties met inter
nationale controle en inspectie instemmen.
Alle bommen in Amerika te vernielen, alle
fabrieken in Amerika te vernielen, alle
fabrieken in Engeland te vernielen niets
van dit alles zou aan de wereld het ver
trouwen teruggeven".
„De enige manier waarop het vertrou
wen hersteld kan worden", aldus McNeil,
„is dat de gehele wèreld weet dat het
atoom niet het exclusieve bezit van één
mogendheid is. De wereld moet kunnen
weten, dat geen natie in staat, clan
destien atoomenergie voor atoomwapens
op te wekken, en dat kan alleen geschie
den door geleidelijke instelling van inter
nationale controle.
In Amsterdam blazen de apen op saxophoons. De Jazzbands kunnen er misschien
zeljs wel lering aan beleven. Het is een nieuwe stunt van circus Mikkenie.
H. M. Koningin Juliana brengt het volgende ter kennis van de bevolking:
„Het is my een behoefte allen van harte dank te zeggen, die in zo velerlei
vorm getoond hebben, mee te leven met mijn beëdiging en inhuldiging.
Het zeer grote aantal gelukwensen uit Nederland, de Overzeese Gebieds
delen en het buitenland, maakt het practisch niet mogelijk, ieder persoon
lijk te bedanken, zoals ik zo gaarne had gedaan, doch U moogt ervan
overtuigd zyn, hoezeer deze dingen ons allen goed hebben gedaan en
gesterkt hebben, waardoor de voorbije weken voor ons onvergeteiyk
werden."
Generaal Charles de Gaulle verklaar
de gisteren te Parijs, dat Frankrijk zich
op weg naar de anarchie bevindt en
deed een beroep op het Franse volk om
hem terug aan de macht te brengen om
hen voor een catastrofe te behoeden.
Op een persconferentie deelde de
vroegere verzetsleider mee, dat zijn
thans een jaar oude unie der R.P.F. op
het ogenblik anderhalf millioen gere
gistreerde leden telt.
Hij beschuldigde de huidige derde
macht-regering er van onwettig op te
treden door de departementale verkie
zingen uit te stellen, die oorspronkelijk
waren vastgesteld voor deze maand en
liet doorschemeren, dat hij niet op' de
algemene verkiezingen over drie jaar
zou wachten cm wederom aan de
macht te komen.
Onder de hoofdpunten van zijn ver
klaringen waren:
1. Hij zou met aarzelen een door de
communisten geïnspireerde algemene
staking de kop in te drukken als hij
aan de macht kwam.
2. Hij hoopte op vroegtijdige alge
mene verkiezingen, doch „reserveerde
zijn houding", indien „een onwettige
situatie" zich in Frankrijk ontwikkelde.
3. Hij beraamde een buitenlandse
politiek, waarbij Frankrijk de hoek-
De Caulle.
steen zou vormen van de West-Euro-
pese defensie.
4. Hij drong nog steeds aan op de
oprichting van een Westelijk Duits
land gebaseerd op een federatie van af
zonderlijke Duitse staten, waaruit later
wellicht een Duitse federale Unie zou
voortkomen.
Hij zei, dat na de verkiezingen en
zijn terugkeer aan de macht de com
munistische partij wellicht zou blijven
bestaan, doch in geval van een door de
communisten geleide staking of een
burgeroorlog zou hij niet weigeren de
krachtigste maatregelen te nemen.
De generaal oefende de scherpste kri
tiek uit, op de dezer dagen tot stand
gekomen vijf-mogendheden-generale
staf, waarvan Montgomery het hoofd
is. „De verdediging van Europa moet
Vandaag zullen de ministers van Bui
tenlandse Zaken en voorzitters van de
delegaties van de 12 landen, welke het
Midden-Oostelijk blok zullen vormen
een vergadering houden, waarop volgens
welingelichte Griekse zegslieden, beslo
ten zal worden tot de oprichting van
het blok.
De 12 landen zijn Griekenland, Tur
kije, Afghanistan, Egypte, Ethiopië, Irak
Iran, de Libanon, Pakistan, Saoedi Ara-
bië, Syrië en Hemen.
Deze landen zijn alle, met uitzonde
ring van Griekenland en Ethiopië, over
wegend Mohammedaans en alle leden
van de Arabische liga, welke lid zijn
van de UNO, zouden In het blok opge
nomen worden.
haar centrum vinden in Europa, aldus
de generaal en niet op een eiland, dat
van Europa gescheiden is. Ik ben net
er over eens, dat Fntnkrijks huidige
zwakte een groot probleem is, doch deze
oplossing is geen oplossing. Met oe
opmerking wil ik niets kwaads zegge
van onze vrienden de Engelsen of va
de grote Britse leider, die hoofd is va
deze organisatie. Doch van een alSf"
meen standpunt is het niet doelmatig
Europa's defensie op Londen te ba
seren."
Toen hem gevraagd werd of er enige
wijziging in de Franse buitenlandse po
litiek zou komen indien hij aan de
macht kwam zei De Gaulle: „Er zal
geen wijziging in komen om de eenvou
dige reden, dat Frankrijk geen buiten
landse politiek heeft of geen enkel soort
politiek zelfs. Ik zou onze buitenlandse
politiek niet wijzigen, ik zou er een
maken."
Hij oefende scherpe critiek op de
Londense besluiten over de toekomst
van Duitsland: „Er kan slechts één op
lossing zijn, aldus de generaal, om de
overblijfselen van de Duitse staat te
organiseren moeten we beginnen met de
reorganisatie van de Duitse staten. Wij
moeten weer een Beieren maken, een
Baden, een Pfalz, Wuerttemberg, een
Rijnland, Hannover enz. Als dat gedaan
is, is er niets dat deze staten in de weg
staat om zelf een federatie van West-
Duitsland te vormen en uiteindelijk van
geheel Duitsland, dat eens in een Euro
pese Unie kan binnentreden.
Gisteravond heeft president Soekarno
voor radio-Djocja gesproken over de
herovering van Madioen. Hij begon met
de Almachtige te danken voor dit feit
en richtte vervolgens tot de bevolking
een oproep, om de regering te steunen.
De opstand van Moeso achtte hij een
tragedie voor de republiek. Hij betuigde
zijn dank aan de republikeinse strijd
krachten voor de snelle herovering der
stad, aan diegenen, die medewerking aan
de regering verleenden en voorts aan de
bevolking van de door de communisten
bezette gebieden voor haar loyaliteit aan
de republikeinse regering.
„De strijd is nog niet afgelopen, want
vele leiders van de P.K.I. ontkwamen",
aldus Soekarno. „De strijd moet worden
voortgezet, om ook de laatste resten van
het verzet op te ruimen".
Darmasettiawan, persoonlijk afgezant
van Hatta, is hedenochtend met het
vliegtuig van de Commissie voor Goede
Diensten uit Batavia naar Djocja ver
trokken. Hij zal hedenmiddag weer naar
Batavia terugkeren. Vrijdag had Dar
masettiawan nog een bespreking met
dr. Koets, de kabinetschef van dr. Van
Mook.
Met onmiddellijke ingang is de
bon 245 vlees (A.-, B.- en C.-kaar-
ten) aangewezen voor het kopen
van 100 gram vlees en vleeswaren.
Deze bon is geldig tot en met 9 Oc
tober.
Door deze aanwijzing en die van
21 September (100 gram vlees voor
alle leeftijdsgroepen) is, dank zij de
verbeterde aanvoer, te rekenen van
19 Septemer af het normale vlees
rantsoen van 200 gram vlees per
week hersteld.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Voor het Noord-Westelijk gedeelte
van het land: Overwegend droog
weer met veranderlijke bewolking
en plaatselijk ochtendmist. Ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag.
Zwakke tot matige wind tussen West
en Zuid.
Voor het overige gedeelte van het
land: Droog weer met veranderlijke
bewolking en plaatselijk ochtendmist.
Ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag. Weinig wind.
Zon: 6.42—18.16; Maan: 5.51—18.22.
De regering njaakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de navolgende verliezen zijn gerappor
teerd:
Kon. Landmacht:
Sergeant K. Bos uit Valthermond, ge
sneuveld 24 September 1948;
Sold. J. H. Leyssen uit Stamproij
(L.), gesneuveld 22 September 1948;
Sold. H. H. Linskens uit Meerlo, ge
sneuveld 24 September 1948;
Korp. D. Tjakkes uit Finsterwolde
(Gr.), gesneuveld 26 September 1948;
Korp. J. Bussink uit Almelo, overle
den tengevolge oorlogsverwonding op
23 September 1948.
Kon. Ned.-Indische Leger:
Soend. sold. 2e kl. Infie Samsoedi uit
Indonesië, gesneuveld 15 September
1948.
Kon. Marine:
Heeft in de periode van de afgelopen
week geen verliezen gerapporteerd.
Op Frans verzoek is de benoeming
van maarschalk Montgomery door de
Defensieraad van de West-Europese
Unie tot chef van de permanente ver
dedigingsorganisatie niet gisteravond
bekend gemaakt, maar uitgesteld tot de
volgende week. Het is niet bekend,
welke de redenen voor dit Franse ver
zoek zijn, maar klaarblijkelijk heerst
er verschil van inzicht over de taak van
de permanente verdedigingsorganisatie
tussen de Engelse en Franse regering.
De derde bijeenkomst van de perma
nente consultatieve raad der West-
Europese Unie zal op 25 October in
Parijs worden gehouden, zo werd gister
avond in Londen medegedeeld. Deze
uit de vijf ministers van Buitenlandse
Zaken bestaande raad. ingesteld bij het
Pact van Brussel, kwam in April voor
het eerst in Parijs bijeen en de tweede
vergadering vond plaats in Juli in Den
Haag. De raad moet ten minste eens
per drie maanden bijeenkomen.
Een tweede belangrijk punt van be
spreking zal zijn het project van een
Europese consultatieve assemblee, dat
door België en Frankrijk met vuur zal
worden verdedigd en door Engeland tot
dusverre met minder enthousiasme is
ontvangen. Tegen 25 October zullen de
vijf landen van de West-Europese Unie
antwoord gegeven hebben op vragen
ever de nauwkeurig omschreven func
ties en over de aard van het voorgestel
de Europese parlement. Daardoor zal
het mogelijk zijn, het project tijdens de
vergadering van de permanente consul
tatieve raad uit de doeken te doen. Ook
over deze kwestie zal minister Bevin
dan rapport kunnen uitbrengen en
mededeling doen van het standpunt
van de Britse dominions.
Van Argentijnse zijde is vandaag ver
klaard, dat de Argentijnse delegatie op
rechtstreekse orders van president Juan
Peron. het voorzitterschap van de Vei
ligheidsraad niet zal aanvaarden in
dien de Ver. Staten besluiten tijdens het
debat over de Berlijnse crisis het voor
zitterschap uit handen te geven.
In September was het al weer vier jaar geleden, dat bij Arnhem grote groepen
parachutisten neerkwamen in een poging om de doorbraak van de geallieerde
troepen naar het nog niet bèvrijde gedeelte van Nederland voor te bereiden
en mogelijk te maken. De Nederlanders die de vele formaties vliegtuigen over
zagen komen en die de Engelsen, Polen en Amerikanen aan hun valschermen
omlaag zagen drijven, hebben de moed van deze mannen bewonderd.
Aan deze sprong van de parachutisten waren echter vele andere vooraf
gegaan, want de parachutist krijgt een geduchte opleiding. Een van de meest
ovwindende. gebeurtenissen in deze training is de eerste spong van grote hoogte,
die meestal niet uit een vliegtuigdoch uit een ballon wordt gedaan.
Over de gewaarwordingen bij de eer
ste sprong met een valscherm schrijft
een jong parachutist in het Belgische
soldatenblad „Marsch" het volgende:
Het regent. Zo'n triestige motregen,
waar je van huivert. We huiveren dan
ook, doch ik durf het betwijfelen of al
leen de regen daarvan de oorzaak is.
We staan met vijf man gereed bij de
„kabel". De parachute zit goed vast.
Veilig vast. De ballon, waar zo juist de
vorige „stick" (groep parachutisten die
samen springen) uitgesprongen is, daalt
tergend langzaam. Het is een indruk
wekkend gezicht, We zijn kalm, verba
zend kalm zelfs. Ik denk dat het te wij
ten is aan de „springatmosfeer" waarin
we reeds gedurende de veertien dagen
grondtraining geleefd hebben. Dit ogen
blik is niet helemaal onverwacht geko
men. Reeds lang hebben we er naar ge
snakt.
,,'t Zal er van komen," zegt iemand.
„Hm."
De ballon is er.
„Stick B instappen."
We stappen in, we hebben nog geen
schrik. Onze static-line" koord die
de parachute aan het vliegtuig of bal
lon vasthaakt wordt stevig vastge
maakt.
„Iedereen O.K.?"
„O.K.!!"
..Ballon omhoog!"
We stijgen langzaam, we praten niefc
veel. We wachten. Door het venstertje
van de kooi loeren we naar beneden.
De aarde zinkt weg.
De gebouwen en mensen worden klei
ner. Het geronk van de „winch" die
de kabel waaraan de ballon vastligt af
windt wordt zachter.
't Geronk houdt op. Doodse stilte. We
zijn op 700 voet van de grond. Heel ver
beneden ons op de bewoonde wereld
wordt „O.K." geroepen.
Onze instructeur roept terug: „O.K."
)v:
„Nummer één O.K.?" vraagt de in
structeur doodgewoon.
„O.K." klinkt het bescheiden ant
woord dicht bij de deur.
„Hou je gereed"Go!"
Daar gaat hij. Nummer twee komt na
der. „Go!"
Nummer drie ben ik....
„Nummer drie O.K.?"
„O.K.", klinkt het bescheiden.
„Springpositie?" Met een energieke
stap ik wou zo manhaftig doen
kom ik naderbij. Maar mijn linkervoet
staat vooruit en 't moet de rechter zijn.
Ik schrik er van!
,,'t Is niets, verander uw positie en
't is O.K."
„Vlak voor de deur!" Mijn linkervoet
wordt naar voren gezet, maar niet meer
zo manhaftig! Mijn rechterhand omklemt
iets wat? weet ik het? met de lin
kerhand vat ik de buitenkant van de
•deurstijl. Ik denk niet na. Het gaat ge
beuren.
„Go!" 't weergalmt nu nog in mijn
oren.
Mijn rechtervoet schiet naar buiten. De
linker volgt. Ik val! Ik val vijftig meter.
Ik denk niet, ik weet van niets, maar 't is
'n akelig gevoelEen gefladder boven
mijn hoofd. Ik hang stil. Mijn valscherm
is open een zucht van verlichting
een' hemels gevoel.
„Uw parachute is open. Zitriemen om
hoog. Landingspositie!" 't Is de stem
in de luidspreker beneden.
Ik trek mijn zitriemen naar boven en
vat de handriemen vast. Ik kijk naar
beneden. Alles is klein, 't Is of ik onbe
weeglijk hang. Dan komt de aarde naar
mij toe.
„Ge drijft voorwaarts," aldus weer de
luidspreker.
De grond komt dichter, de mensen op
het vliegveld worden groter.
„Vijftig meter van de grond, trek uw
hangriemen neer." Ik trek mijn achterste
hangriemen naar beneden.
„Vijftien meter van de grond! Hang
riemen los!"
„Pas op, daar komt de grond!"
Een slag. een rolling en ik lig er voor
ik het weet.
tv-
't Is een harde slag, pijn voel ik toch
niet. 'k Lig op mijn buik, mijn val
scherm sleept me over de grond. Een
slag op het doosje waar de koorden vast
zitten, die springen los en de parachute
valt slap. Ik klop mijn riemen los en be
gin mijn valscherm op te rollen. Ik voel
nu dat mijn tong me pijn doet. Die heeft
waarschijnlijk tussen mijn tanden ge
zeten bij het landen. Nog steeds weet ik
niet hoe ik het heb. Ik neem mijn opge
rolde parachute onder de arm en kijk
rond.
'k Heb gesprongen. Stilaan dringt het
in mijn bewustzijn door en plots over
weldigt me een gevoel van geluk. Het
gevoel van een overwinnaar. Een kame
raad komt naar me toe.
„Eindelijk hebben we gesprongen,"
zegt hij.
„Jaaa.antwoord ik. Nog altijd kan
ik het mij niet goed voorstellen....
De losse parachute glijdt steeds weer
onder mijn arm uit. Met een nijdige ruk
trek ik er de hangriemen omheen.
Blij steken we een sigaret op.
(Van een bijzondere medewerker)
De Kath. Arbeidersbeweging hield
dezer dagen haar najaars-ver-
bondsvergadering. Tegen de ge
woonte in was de pers niet tot deze
bijeenkomst uitgenodigd en moest het
derhalve stellen met een communiqué
over het daar besprokene. Men kan dit
besluit betreuren van een zo belangrijk
instituut als de K.A.B., men heeft het
nu eenmaal te respecteren.
Onwillekeurig evenwél besteedt de
zijn verantwoordelijkheid kennende pu
blicist extra aandacht aan het verstrek
te communiqué en heeft daarbij de (on-)
hebbelijkheid te trachten of hij nog
iets tussen de regels door kan lezen.
Dat de toon, waarop de heer De Bruyn
b.v. de prijspolitiek der Regering uiteen
zette, ernstig was, baart geen verwonde
ring, noch voor wie de persoon van De
Bruyn kent, noch voor wie ook maar
enigszins met dit probleem in aanraking
is gekomen. Ongewoon ernstig evenwel
menen we de waarschuwing te moeten
noemen, die De Bruyn aan het adres
van de Regering richtte. Nadat hij het
standpunt van de Regering had gebil
lijkt t.a.v. van de afwijzing van een
derde loonronde. althans voorlopig, lie*
hij er toch onmiddellijk op volgen, dat
de prijspolitiek in geen geval mag leiden
tot verslechtering van de positie der
werkers. „Die positie is minimaal, daar
kan niets van af'.
Met een beroep op Leo's woord, dat
het een absolute waarheid is „dat de
rijkdom der Staten uit niets ontstaat dan
uit de werkzaamheid der arbeiders,"
verklaarde De Bruyn het moreel onver
draaglijk, dat een prijspolitiek zou wor
den gevoerd, waardoor het luxe brood,
het luxe vlees, kortom alle luxe. feite
lijk alleen voor de financieel welgestel-
den wordt gereserveerd, terwijl de her
stellers van onze volkswelvaart-positie
het met ..volksartikelen" moeten stel
len. „Zulk een prijspolitiek zou niet op
onze medewerking kunnen rekenen."
Na zulk een ernstig woord komt men
er toe verband te zoeken tussen dit
woord en de verder, blijkens het com
muniqué. op deze vergadering getroffen
maatregelen. We herinneren ons. niet
lang na de bevrijding een Verbondsver
gadering te hebben bijgewoond, waarin
met even zoveel woorden de verwach
ting werd uitgesproken, dat de strijd-
periode der beweging voorgoed in het
archief der historie was geborgen, en de
periode van overleg en samenwer
king practisch was ingeluid. Deze over
weging sloot de verwachting in, -dat
stakingen en uitsluiting practisch tot het
verleden zouden behoren, al behield men
zich ook toen reeds nadrukkelijk het
recht voor, ook van dit wapen, meer
malen een tweesnijdend zwaard ge
noemd, zo nodig gebruik te maken.
Duidt, hetgeen de heer De Bruyn heeft
gezegd en het feit. dat op deze vergade
ring werd besloten (wederom) een cen
traal weerstandsfonds voor uitkeringen
bij eventuele staking en uitsluiting te
stichten, er op. dat de spanningen, die
tengevolge van de wanverhouding tus
sen lonen en prijzen onmiskenbaar in
welhaast elk arbeidersgezin aanwezig
zijn, htm grens hebben bereikt?
Opmerkelijk is in verband hiermede
ook het pleidooi voor de grote ge
zinnen dat de voorzitter in zijn rede
hield. In verscheidene bladen is de aan
dacht gevestigd op de wel heel vage ter
men. waarin de troonrede aandacht aan
het grote gezin besteedde. Het zal wel
een toevallige co-incidentie zijn geweest,
dat op dezelfde dag. dat De Bruyn een
nadere interpretatie van deze vage aan
duidingen "uit de troonrede vroeg, een
andere arbeidersleider, n.l. W. J. An-
driessen, in een der bladen een pleidooi
leverde voor verhoging van de kinderbij
slag. Het is dan ook onze stellige mening,
dat looncorrecties, op korte termijn aan
gebracht, niet kunnen uitblijven, gezien
de onhoudbare toestand waarin vele ar
beidersgezinnen langzamerhand komen
te verkeren. De toon van vele brieven,
die ons dagelijks bereiken, wordt steeds
dringender.
Voor ons ligt een brief van een arbei
der, die tegelijkertijd met zijn werkgever
een proces-verbaal kreeg in verband met
te hoog loon. Deze arbeider schrijft ons,
dat hij een contractloon heeft van f38.
hetwelk evenwel door de herziening van
een stukloon-berekening tot f 43.reëel
inkomen was gestegen. Het herzien van
dit stukloon was evenwel niet goedge
keurd door het College van Rijksbemid
delaars. ergo, de man verdiende zwart en
de werkgever werd geverbaliseerd. Hij
hield toen ongeveer de volgende toe
spraak tegen zijn werknemers: „Mannen,
als je hard kunt lopen of ver lumt sprin
gen krijg je een gouden meWaille plus
een ovatie, maar als je. zoals jullie, pro
beren wilt om wat meer te verdienen
voor je huisgezin door harder te werken
en Nederland aan meer goederen te hel
pen. krijg je een bekeuring." Dit zijn
dingen waardoor langzamerhand een bit
tere stemming ontstaat onder de arbei
ders. Met recht en reden heeft De Bruyn
geconstateerd, dat de K.A.B. de arbeiders
in hun welbegrepen eigen belang en in
het belang van het Nederlandse volk
heeft aangespoord de arbeidsplicht met
ernst te vervullen en tot groter produc
tief effect ot> te voeren. Diezelfde K.A.B.
heeft derhalve recht van spreken, wan
neer ze thans eist. dat het welvaartspeil
der arbeiders niet onder het ethische mi
nimum daalt. Neen meer. zij heeft recht
te eisen, dat de vruchten van haar sti
mulerende arbeid, resulterend in een ho
gere nationale productie, in zodanige
mate aan de arbeiders ten goede komen,
dat van een redelijke mate van welstand
ook in die arbeidersgezinnen kan worden
gesproken.
Wij willen niet zo ver gaan met onze
veronderstellingen, dat de oprichting van
dit weerstandsfonds gelijk zou staan met
een soort mobilisatie. In ieder geval is
het een bewijs, dat men ernstig rekening
houdt met ide mogelijke noodzaak ook
met andere middelen dan die van het
overleg en de samenwerking verbeterin-
*gen te moeten nastreven. Hierbij zal
uiteraard niet gedacht zijn aan acties
tegen het regeringsbeleid. Politieke sta
kingen liggen niet in de lijn van onze
K.A.B. Maar dat anderen, hetzij lichamen
of personen, menen arbeidersbelangen en
bagatelle te kunnen behandelen bliikt bij
herhaling. Dezulken dienen er rekening
mee te houden, dat zelfbeheersing geen
blijk van zwakte is. Onze idealistische
K.A.B. komt ons zo voor. de draagster te
zijn van een gezond realisme, dat ten
slotte de basis is van alle idealisme.
De auditeur-militair van de tempo-
raire krijgsraad te Medan, heeft de
doodstraf geëist tegen de geschorste
hoofdcommissaris van politie te Medan,
Maseland.
I Op de schaal der dankbaarheid kun-
Inen we het peil van ons leven lezemj