Franciscanessen van Alverna
vieren dubbel jubileum
N.S.B.-commissaris voor het
Bijzonder Gerechtshof
Augurken als sucade...
Paraffine als slaolie
J
Th. Kort
Nieuw altaar plechtig geconsacreerd
Mr. Backer meende het toch zo goed
met burgemeesters en personeel
pante
ssha^k
LEERLINGEN VAN HENK DE VRIES
EXPOSEREN
Hoe spelen de R.K. clubs?*
„Congregatie zegen
voor ons land"
„Duet voor twee
handen"
Aan het knoeiers-brein ontsproten
In „Sinneveld9' - te
Santpoort
bennebroek
Onderscheidingen
MIEP GELOOFT,
A^DA
DINSDAG 5 OCTOBER 1948
PAGINA 2
Geen voorrang verleend
Diefstal op de „Vandersteng"
Drie jaar internering voor
N.S.B.'er
Jongen aangereden
Auto in de sloot
Première „Hélène"
Spoorwegovergang gesloten
Pauselijke onderscheiding
voor E. F. J. Kerstholt
R.K. Fabrieksarbéidersbond
„St. Willibrordus"
Het Witte Paard
Burgerlijke Stand
Monument voor Joodse
HEEMSTEDE
Naar „Negen heit de klok"
ZUIVER WOLLEN
HAARLEM
HEEMSTEDE
ZANDVOORT
Commandant Rode Kruis-
corps overleden
De toekomstige positie
van Urk
Halve cent naar boven
afgerond
Pessimistische rapporten
Platonische mededelingen
T entoonstelling
Kosteloze inenting
Moedercursus
LAAT UW WAGEN
KENNISMAKEN
MET ONS AMERIKAANS
SMEERSTA1ÏON
voor dapper gedrag
Overleg interimregering
Nederland krijgt diamanten
terug
Beurs van Amsterdam
mv2
VRIJ VASTE MARKT
De feestdag van Sint Franciscus 1948 zal met gulden letters neergeschreven
worden in de historie van de Zusters Franciscanessen van Salzkotten, want de
dag van gisteren bracht een heerlijke viering van twee jubilea. Vijf en zeventig
jaar zijn deze zusters nu in Nederland en vijf en twintig jaar vormen zij een
zelfstandige provincie met als moederhuis het wijdse en forse Alverna "te Aer-
denhout. En het waren deze twee feiten, die de zusters hadden aangegrepen
om een blijvende en rijke herinnering in het moederhuis aan te brengen. En
waar anders dan in de stemmige kapel, waar Haarlems bisschop, Mgr. J. P.
Huibers, op plechtige wijze een nieuw altaar consacreerde.
Daar was een lange en gedegen voor
bereiding aan voorafgegaan. Architec
ten, kunstenaars en metselaars waren
lange tijd in de weer geweest, terwijl
de zusters in haar communiteit een
waardige en mooie feestviering voorbe
reidden. Maar gisteren was het dan de
dag, dat de vlag met de geel-witte wim
pel in top kon worden gehesen en met
het bescheiden luiden van de klooster
klok het feest in de fraai versierde ka
pel werd ingezet.
Met alle luister en rijkdom van onze
kerkelijke liturgie geschiedde de plech
tige consecratie van het nieuwe altaar
ter ere van O. L. Vrouw Onbevlekte
Ontvangenis. Mgr. Huibers werd hierbij
geassisteerd door pastoor W. Bosch uit
Aerdenhout als diaken, mr. A. Diepen-
brock. secretaris van de Katholieke Ac
tie, als subdiaken, terwijl verdere assis
tentie verleenden de H. E. Pater prior
N. de Wit van het Augustijnerklooster
te Haarlem, rector H. Sondaal uit Oegst-
geest en de weleerw. heer J. de Jong,
leraar van Hageveld.
Het is een reeks van heilige hande
lingen en treffende gebeden, die een al
taar-consecratie omringen, diep van zin
en rijk aan schone symboliek. En net
moet de zusters en genodigden sterk
hebben aangesproken en hun de grote
betekenis van het altaar, als middel
punt van onze eredienst, weer eens dui
delijk voor ogen hebben gebracht. L)e
wijding, bewieroking en zalving, dat
alles was voornaam en indrukwekkend,
en het werd de jubilerende communi
teit wel uit het hart gegrepen, toen bij
het inmetselen der reliquiën de schoia
de woorden uit de antifoon zong: On
der het altaar Gods hebt gij rustplaat
sen gekregen, heiligen Gods; spreekt gij
voor ons ten beste bij de Heer Jezus
Christus.
De schrijfster Mary Hayly Bell ver
plaatst ons. met haar toneelstuk „Duet
voor twee handen", dat zich afspeelt 'n
het begin van deze eeuw in een prach
tig oud en eenzaam huis op een klein
eilandje ten Noorden van Schotland, in
een romantische sfeer, die ons in het
gewone dagelijkse leven onwerkelijk
aandoet, maar waarvan wij gaarne ge
nieten in boek, film of toneel. De Haag
se Comedie heeft gisteravond in de
Stadsschouwburg een opvoering van
„Duet voor twee handen" gegeven, zo
treffend, zo fascinerend, dat men zich
ook al door de kleding van de vrou
welijke spelers, die zo weinig verschilt
van de hedendaagse met vlees en
bloed in deze romantische tijd zou wa
nen.
In het stuk wordt een episode geschil
derd uit het leven van een chirurg, die
een jonge dichter twee nieuwe handen
bezorgt, handen van een dode. De dich
ter probeert er achter te komen van
wie zijn nieuwe handen zijn, maar de
chirurg verzwijgt het hem, tot hij in het
huis van de dokter het geheim te weten
komt.
Het spel van Cees Laseur als de chi
rurg Edward Sarclet was bijzonder
boeiend, vooral in de taferelen na de
pauze, toen hij een grote dramatische
spanning wist te bereiken. De persoon
van de dichter werd boeiend uitgebeeld
door Paul Steenbergen, Annie van Duyn
vertolkte de rol van Abigail, de dochter
van de chirurg, die verliefd is op de
jonge dichter, op aangrijpende wijze.
Caro van Eyck tenslotte gaf een goede
typering van de figuur van Herda, de
zuster van dokter.Sarclet.
Het was uitstekend toneel, dat de
Haagse Comedie de Haarlemmers, die
zich zeer dankbaar toonden aan het
einde van de avond, hebben geboden.
Op de hoek WUhelminastraatPrins
Hendrikstraat had Maandagmorgen een
aanrijding plaats lussen een personen
auto, rijdende in de WUhelminastraat in
de richting van de Raaks en een bestel
auto, welke in de Prins Hendrikstraat in
de richting van de Barrevoetestraat reed.
De bestuurder van de bestelauto ver
leende aan het voor hem van rechts
komende verkeer geen voorrang, waar-
door dé personenauto met de linker
voorzijde tegen de rechterachterzijde
van de bestelauto aanreed. De voorzijde
van de personenauto werd ti*aal ver
nield. Van de bestelauto werden het
rechterachterspatbord, de treeplank en,
de rechterzijde van de carrosserie be
schadigd.
Op het propaganda-vaartuig van „On
ze Marine", dat in het Spaarne gelegen
is, werd dezer dagen een Phili-shave-
apparaat uit een der hutten ontvreemd.
Het gestolen voorwerp behoorde aan een
lid van de bemanning. Men hoopt, dat
de bezoeker van de „Vandersteng", die
het apparaat heeft meegenomen, het aan
de boot, welke tot Vrijdag in Haarlem
blijft, laat terugbezorgen.
flat vele mensen het
leven niet altijd vrolijk
vinden. Wat meer geur
is hard nodig.
Daarom deze keer van Mevr. Lotge-
ring-Hillebrand een aanbeveling voor:
GESTOOFDE PEEI.
1% kg. prei, 25 gr. boter, wat zout, azijn,
peper, sago.
Verwjjder wortels en harde bovenstukken
Snijd de rest in vingerlange stukken. Was
ze goed schoon en zet ze met een paar
lepels water, zout, peper, azijn en boter op
een zacht vuur. Laat ze, onder af en toe
omschudden, gaar smoren. Maak de prei
zo nodig op smaak af en bind event, over
gebleven vocht met sago.
Kook prei nooit in veel water, de pittige
smaak en lekkere geur gaan daarbij wer-
loren Maak eens preistamppot met wat
azijn en geef ze met gebakken bloedworst
of leverworst. (Zonder bon).
Een goede plaatsvervanger voor rijst met
kerrie is macaroni met fijngesnipperde
prei en kerrie, gefruit en gaargekookt
En geeft Miep wat druiven na,
Oan klinkt tot slot een luid: Hoera!
Publ. Centr. Bur, v. d. Tuinb.veilingen
Het nieuwe altaar is gebouwd naar
ontwerp van de architecten Evers
en Sarlemyn uit Amsterdam. Het
smeedwerk werd verzorgd door Nico
Witteman, terwijl de kunstschilder
B. Meddens uit Hilversum het bal
dakijn boven het altaar schilderde
en de tapijten en conopaea ont
wierp.
Aansluitend op de consecratie-plech
tigheid, welke o.m. werd bijgewoond
door de vicaris-generaal mgr. N. L. A.
Ammerlaan, de regent van Hageveld,
mgr. dr. C. J. Henning, de directeur van
de Maria-stichting, dr. J. G. Hoge, dr.
Th. Koot, de architecten en de aanne
mer, de heer Terlingen, droeg mgr. Hui
bers een pontificale Hoogmis op met
assistentie o.a. van deken J. J. A. Kuil
man als presbyter-assistens en als troon-
diakens mgr. C. J. Henning en pastoor
W. Bosch.
De bisschop hield hierbij een toe
spraak. waarin hij zijn vreugde uitsprak
over dit bijzondere feest. „Dat de zus
ters zich in Nederland hebben gevestigd
is een zegen geworden voor haar zelf
en ons vaderland. Velen hebben die ze
gen gevoeld, maar ook de congregatie
zelf, want talrijk zijn ook degenen, die
tot haar zijn toegetreden".
In een der zalen van het klooster zet
ten de zusters de viering voort, welke
tevens aangegrepen werd om de bis-
Gisteren vierde de Congregatie der
hout haar 75-jarig bestaan. Huize
eeuw. Tijdens de
schop, die met de genodigden aanwezig
was, een dankbare hulde te bréngen.
Bij deze huldiging voerde rector J. G.
J. Rutten het woord. Hij schilderde het
werk van de Franciscanessen van Salz
kotten, sedert zij, gedwongen door de
Kulturkampf, zich van Duitsland uit in
Nederland vestigden, een veelbewogen,
maar genadenrijke geschiedenis, waarin
de grote bloei van de congregatie sterk
naar voren treedt. Met piëteit herdacht
hij rector H. C. J. Sondaal, die van 1910
tot 1940 zo enorm veel voor de zusters
heeft gedaan.
In een feestelijk program zongen en
declameerden de zusters en het «af aan
deze plechtigheid een bijzondere sfeer.
Mgr. Huibers sprak tenslotte nogmaals
zijn gelukwensen uit. „Ik ben buiten
gewoon dankbaar", aldus de bisschop,
„dat deze congregatie in mijn bisdom
werkzaam is".
In de middaguren was er voor be
langstellenden gelegenheid tot felicite
ren, waarna mgr. N. L. A. Ammerlaan
een plechtig lof celebreerde,
Zusters Franciscanessen van Aerden-
„Alverna" bestond tevens een kwart
receptie te Aerdenhout.
Bioscopen
Rembrandt: Kismet (a. 1.), 2, 4.15 en 9.15;
Cinema Palace: De lachende vreemdeling
volw.2, 4.IJ), 7 en 9.15 u.; Frans Hals:
Geheime opdracht (14 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.;
City: Waterloo Bridge (volw.), 2.15, 4.30, 7
en 9.15 u.; Spaarnetheater: De prairiehel
den (18 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.
Dinsdag 5 October:
Stadsschouwburg: Ballet der Lage Lan
den, 8 uur.
Concertgebouw: Concert H.O.V., 8 u.
Woensdag 6 October:
Stadsschouwburg: St. Genesius met'„Pyg
malion", 8 uur.
De Haarlemse kantonrechter, belast
met afwikkeling van de tribunaalzakeh,
deed uitspraak in de zaak tegen C. A. H.,
die destijds waarnemend districtsleider
van de N.S.B. was. Tijdens.de bezetting
diende hij bij de Duitse Beauftragte
klachten in over verschillende goede
Nederlanders. Ook burgemeester Den
Tex van jploemendaal en dr. De Vletter,
de rector van het Kennemer Lyceum,
klaagde hij aan. De uitspraak was: 3 jaar
internering tot 9 Maart 1949 en ver
beurdverklaring van ƒ25.000.
Ter hoogte van de St. Bavostraat
reed een personenauto Maandagmid
dag op de Rijksstraatweg de 7-jarige
T. J., uit de Leeuwerikstraat aan. De
oorzaak was, dat de jongen plotseling,
zonder op het verkeer te letten, dwars
de Rijksstraatweg overstak in de rich
ting .van het Spaarne. Ondanks krach
tig remmen kon de bestuurder een aan
rijding niet meer voorkomen. De jon
gen werd door de rechtervoorzijde van
de auto gegrepen en op de straat ge
gooid. Een passerende dokter en een lid
van de O. D. boden de eerste hulp. Er
werd een rechteronderbeenbreuk en
vermoedelijk een lichte hersenschud
ding geconstateerd.
De knaap is per ziekenauto 'naar
het Diaconessenhuis vervoerd. Van ae
auto werd het glas van de rechter-
koplamp vernield en het rechtervoor-
spartbord ingedeukt.
Twee Bloemendaalse politiemannen
reden gistermiddag met een auto op de
Slaperdijkweg. Ter hoogte van de Ijs
baan moest de bestuurder van de auto
uitwijken voor een uit tegenoverge
stelde richting komende vrachtauto. De
auto geraakte van de weg, reed van de
dijk en kwam in de sloot terecht. De
bestuurder werd daarbij aan zijn hoofd
verwond, terwijl van de andere inzit
tende een arm ontwricht werd. De auto
is met een kraanwagen op het droge
gebracht.
Donderdag zal de toneelgroep Comedta
in de Stadsschouwburg de eerste voorstel
ling geven van „Hélène" van Paul Géraldy
met Mimi Busnach, Gijsbert ter Steeg en
Fons Rademakers.
Comedia heeft dit stuk op de Niwin-
tournée deze zomer met groot succes in
Indië opgevoerd.
Woensdag en Donderdag 6 en 7 Octo
ber, zal de spoorwegovergang op de
Pijlslaan wegens reparatie tussen 6 en
17 uur voor alle verkeer gesloten zijn.
Bij het- aanmaken van de kachel ont
stond in een woning aan de Brouwers
straat gisteravond een begin van schoor
steenbrand. Brandweer neeft de schoor
steen schoongemaakt. Geen schade.
Vandaag hebben ouden van dagen een
rondvaart gemaakt door Haarlems wa
teren en bij die gelegenheid het vaar
tuig van „Onze Marine" bezichtigd.
Voor de leden van de K.V.P., afd. I,
Zuid, zal op de vergadering, die Donder
dag 7 October in het Leonardusgebouw
aan de Leidsevaart gehouden wordt, het
woord voeren mr. dr. P J. Witteman.
Marguerite Couperus zal Vrijdag 15
October, 's avonds 8 uur,"in de Stads
schouwburg, voor de leden van „Geloof
en Wetenschap" een voordrachtavond ge
ven onder de titel „Het lied door alle
eeuwen."
Woensdag 6 October zal de katholieke
Gem. Toneelvereniging „St. Genesius'
in de Stadsschouwburg het blijspel
„Pygmalion" opvoeren. Aanvang 8 uur.
Voor de'studie aan de Academie voor
Voortgezet Economisch Onderwijs zijn
enige beurzen beschikbaar gesteld, ten
dele voor het cursusgeld alleen, ten
dele voor cursusgeld en leerboeken.
Ter gelegenheid van het gouden jubilé
der conferentie St. Bavo-Kathedrale Ba
siliek van de St. Vincentiusvereniging
ontving de president dier conferentie, de
heer E. F. J. Kerstholt. de Pauselijke on
derscheiding „Pro Ecclesia et Pontifice."
In een daartoe op Maandagavond be
legde feestvergadering der conferentie
overhandigde de plebaan, mgr. F. Filbry,
het onderscheidingsteken. Mevr. Kerst
holt werd met een bloemenhulde mede
betrokken in deze zo verdiende onder
scheiding.
Zondag vierde de R.K. Fabrieksarbei-
dersbond het 30-jarig bestaan. Des mor
gens was er een H. Mis, waarna ontbijt
in gebouw „St. Bavo." In de middag
volgde een druk bezochte receptie,
waarop o.a. namens de K.A.B. de heer
Argenent -een toespraak hield. Des
avonds was er in het hotel „De Leeu
werik" een feestavond.
Kath, Jonge Middenstanders!
Eindelijk komt er beweging onder de
katholieke jonge middenstanders. De bij
eenkomsten worden beter bezocht dan
voorheen. Enkele nieuwe leden hebben
zich reeds aangemeld.
Vrienden, zorgt dat het zo blijft en
komt allen Woensdagavond om 9 uur
naar onze zaal boven de Credietbank,
hoek Jacobijnestraat-Ged. Oude Gracht.
Op het programma staat het onder
werp: „De Psychische wet".
Voor de onderlinge competitie van de
R. K. schaakclub „Het Witte Paard"
werden de volgende partijen gespeeld:
Groep 1: H. VerstegenTh. v. Osch
01, J. HompesA. Hablous 01, E. J.
de ReeL. C. Stevens l-j-0, N. Hoogland'
M. v. d. Berg 10, J. P. de LangeP.
Stam 01.
Groep 2: J. MeyerTh. de Looze 01,
Th. SchoorlG. v. d. Stoop 1/2, G.
BurgmanJ. v. Emmerik 10, W. Ha
verkortH. Hartendcyp 01, A. Blom
J. Meyer 10, G. v. d. StoopH. d.
Velde 1—0.
Groep 3: M. StevensB. Overdijk
01, G. EnsinkH. Luypen 10, G.
BeelenA. Filmer 01, P. KomenJ.
Holdorp 1/2, G. BeelenB. H. Goe-
demans 0—1, G. EnsinkJ. Holdorp
01, I. P. SpellerA. Film r 01, H.
LuypenG. Beelen 10.
GEBOREN: M. G. Oudendijk-Kleef,
z; H. Born-van Schaik, z; M. E. Schoen-
Metselaar, z; M. J. F. Repelius-ten
Have, z; H. C. Looysen-Prudon, z;
H. de Geest-van Dijkum, z; W.
H. Bogerd-Grootendorst, z; F. C.
Sterenberg-Koreman, d; Z. Agterhot-
Cornelisse, d; W. Zijlstra-Groeneveld, d;
K. van der Wateren-Kleinhout, d; J. M.
C. Monnier-de Meijer, d; L. Jonker-
Steinmeier, d; H. Boxem-Vlech, d.
OVERLEDEN: E. de Korte-Koster,
75 j., Marnixstraat.
SJ3^O)I|0B]S
Op het Nederlands Israëlietische kerk
hof aan de Amsterdamsevaart is een
eenvoudig monument onthuld ter na
gedachtenis aan hen, die in de oorlogs
jaren de Joodse gemeenschap ontvielen.
Bij deze plechtigheid'waren- o.a. tegen
woordig de commissaris van de Ko
ningin in de provincie Noord-Holland,
B. en W. van Haarlem, talrijke hoog
waardigheidsbekleders in het Joodse
leven en de heer K. R. van Staal na
mens de Nederlandse Vereniging van
ex-politieke gevangenen.
Thans is het de beurt aan Vogelen
zang en Bennebroek om als toeschouwer
aanwezig te zijn bij de uitzending van
het K.R.O.-cabaret-programma „Negen
heit de klok".
Woensdagavond 20 October a.s. wor
den de luisteraars uit genoemde plaat
sen in de K.R.O.-studio verwacht om dit
gezellige programma-onderdeel nu eens
niet voor de luidspreker maar in de
grote concertstudiozaal „echt" bij te
kunnen wonen.
Een correct gekleeA heer, ietwat
grijzend en sprekend met geaffec
teerde stem staat in de verdachten-
bank van het Bijzonder "Gerechtshof
te Amsterdam. Het is mr. A.- J.
Backer, die als N.S.B.-er tij
dens de oorlog „commissaris der
provincie Noord-Holland" was, zoals
de titel toen luidde.
Hij spreekt in vloeiende volzinnen en
in ambtelijke stijl en tracht de beschul
diging, dat hij ambtenaren van de
Provincie naar Duitsland heeft gezon
den, omdat ze niet met de „Nieuwe
Orde" sympathiseerden, te ontzenuwen.
Ettelijke malen beroept hij zich op het
Departement van Binnenlandse Zaken
en tot spot van de publieke tribune,
waarop vele provinciale ambtenaren
aanwezig zijn, probeert hij aan te tonen,
dat hij het toch zo goed meende met het
provinciaal personeel. Niettemin moet
hij toegeven, dat hij dit personeel heeft
opgeroepen voor een verplichte bijeen
komst over Winterhulp, waarop een
N.S.B.-kwartet een concert gaf. De amo-
tenaren weigerden echter te komen of
enigerlei sympathie voor Winterhulp te
tonen, waarop verdachte duidelijk
maakte, dat „zijn verhouding tot de
ambtenaren voortaan nog slechts een
zakelijke" zou zijn. De ambenaren
merkten dat al spoedig, enige werden
naar Duitsland gezonden, anderen moes
ten in Nederlandse fabrieken gaan wer
ken, weer anderen moesten onder
duiken.
Een der ambtenaren gaf hierover als
getuigeuitvoerige inlichtingen, maar
verdachte merkte op, dat hij toch ook
veel goeds voor het personeel heeft ge
daan, b.v. bij razzia's.
Procureur-fiscaal: Ja, dat was na
Dolle Dinsdag!
Verdachte moest toegeven, dat N.S.B.-
ers en sympathiseerenden niet werden
uitgezonden. „Ze hadden de leeftijd niet
of waren onmisbaar", aldus zijn ver-
(Van onze Haagse redacteur)
Voor ons ligt een nuchter verslag
van de „Keuringsdienst van Waren"
voor het gebied 's Gravenhage over
het jaar 1947, dat in al zijn soberheid
een levendige bloemlezing geeft van
wat er links en rechts nog steeds aan
ondeugdelijke waar in de handel
komt.
Zo lezen wij,, dat bij herhaling de
aanwezigheid van minerale olie in brood
werd geconstateerd en talrijke partijen
gebak werden aangetroffen, waarin een
vrij hoog percentage minerale olie of
vaseline was verwerkt. 396 partijen
brood en 22 monsters beschuit bleken
om deze reden ondeugdelijk.
Wat melk betreft wordt in het alge
meen aan het vetgehalte voldaan, maar
489 monsters bleken in een jaar tijds
toch niet aan de gestelde eisert te vol
doen. Van de 413 onderzochte monsters
ijs wgren er 180 ^ondeugdelijk.
In de loop van 1947 werden de krui
denierswinkels overstroomd met keurig
gecapsuleerde flessen, voorzien van
fraaie etiketten, die een op slaolie ge
lijkende substantie bevatten. Bij onder
zoek bleek het paraffine-olie te zijn.
kunstmatig gekleurd en oorzien van
een geurstofje.
Sommige witte en zwarte peper bevat
een te hoog as- en zandgehalte; een ar
tikel, dat als soda werd verkocht, be
vatte geen spoor daarvan, doch bestond
uit natriumsulfaat, een stof, die in het
enige licht o s-
beschadigde
Pasteltinten
4.95
In het mooi gelegen, bijzondere huis
„Sinneveld", te Santpoort, dzt Henk
de Vries bewoont, heeft deze een ten
toonstelling ingericht van studies en
werken van leerlingen en oud-learlingen.
In deze combinatie van woonhuis en
expositieruimte blijft het huiselijk ka
rakter domineren, terwijl de ruimte het
schilderij goed toont, daar de speciale
inrichting daarvoor sinds jaren is be
doeld. De stemming die er hangt iS dan
ook van een aparte bekoring en laat
prettige herinneringen na.
De leerlingen die hier exposeren zou
men een enkele uitzondering daarge
laten tot de meer gevorderden willen
rekenen. Men voelt onmiddellijk de aan
dacht die is besteed'aan het vak: de be
heersing van het materiaal (voornamelijk
olieverf en pastel) en het trachten naar
een zo verantwoord mogelijke vorm en
stofuitdrukking. Een treffend staal van
beide elementen is het geglazuurde kan
netje in het van toon zeer ;bonden
stilleven in pastel van G. Bas en het
pompje van mevr. Kaan.
De meester is in sommige werken
zeer direct te observeren. Ste-k en tege
lijk gaaf is dit in Tusenius' Stokrozen,
in de Haan's Kastanje vooral, in Rie
Boesmans' primula, en mevr. Gans'
goudsbloemen en in het grote Indische
stilleven van J. Stam. Evenwel, het is ijl
de embryonale episode van de studie
moeilijk suggesties te doen wie tot een
onafhankelijk artistiek leven kunnen
geraken. Bij enkelen echter breekt de
bezieling duidelijk door het materiaal
heen, zich nu verder bedienen van een
eigen taal: P. Klein, die een goede be
lofte doet in de rare en voor hier zeer
persoonlijke aanzet van de boompartij in
het landschapje; Heuperman in zijn beide
stillevens, het kleine mooi van compo
sitie, en vooral Taco de Boer die in
Bloemstukje en Goudsbloemen wel een
zeer eigen visie toont. Bij anderen is het
duidelijk, dat zij nooit dieper dan als
vaardig amateur in de kunst zullen door
dringen. Bij het bespreken van leerlin-
genwerk is het gevaar groot dat de team
geest verbroken wordt, maar ontmoedi
ging noch ijdelheid zijn te rechtvaardigen
want positieve beweringen kan men niet
baseren op het uiteraard weinig posi
tieve studiewerk. Het zij ons daarom
vergund de ingezonden studies niet ver
der uiteen te rafelen dan in dit verslag
geschiedde. De tentoonstelling, die be
wijst dat een schilder de kern kan zijn
voor de culturele vorming van zijn om
geving, is een bezoek in dit mooie jaar
getijde en in deze mooie streek zeker
waard. L. T.
geheel geen was- of reinigende werking
heeft.
Een strafvervolging moest worden in
gesteld tegen een caféhouder, die me
thylalcohol bevattende jenever ver
kocht. Het onderzoek bracht aan het
licht, dat de man jenever vermengde
met water en weliswaar gedenatureer
de, maar toch methylalcoholhoudende
spiritus, ontvreemd bij een melkinrich
ting, waar zij gebruikt werd voor melk-
onderzoek.
Een fraai staaltje van boerenbedrog
was het artikel, dat als cacao in de
handel werd gebracht, doch slechts
een mengsel was van krijt, gips, ijzer-
oxyde en wat kleurstof. Een grossier
mengde dextropur door de suiker.
Bepaald vindingrijk was ook de man,
die sucade verkocht, die bestond uit
geconfijte stukjes augurk met de aan
duiding „imitatie-sucade" ïag de ver
koop van dit artikel voortgaan.
Uiteraard geeft deze opsomming over
het werk van de keuringsdienst meer
speciaal een indruk van wat er aan min
derwaardigs in de handel komt; ter ge
ruststelling van de consument zij hier
tevens vermeld, dat dit 8,9 procent van
de onderzochte monsters uitmaakt
het is niettemin 1,4 procent meer dan
in het vorige verslagjaar.
Tijdens Rode Kruiswedstrijden te Bo
degraven is de Commandant van het
Rode Kruis Corps in Nederland, Mr. G.
F. de Stoppelaar, plotseling overleden.
In. verband hiermede zijn de wedstrij
den afgelast.
Zoals gemeld, zal de minister van
Binnenlandse Zaken op 7, 8 en 9 October
een officieel bezoek brengen aan de
Noord-Oostpolder en Urk.
Over de staatsrechtelijke positie van
Urk is nog het volgende te vfermelden:
Dit voormalige eiland behoort tot geen
enkele provincie, heeft dientengevolge
met geen Ged. Staten óf commissaris
der Koningin te maken, maar staat
rechtstreeks onder de minister van Bin
nenlandse Zaken en vormt dus als- zo
danig een unicum onder de Nederland
se gemeenten. Naar burgemeester Keij-
zer mededeelde, acht men op Urk deze
uitzonderingstoestand niet ideaal en be
staat het voornemen om aan de rege
ring te verzoeken Urk, in afwachting
van de beslissing over de toekomstige
bestuursvorm voor de Noord-Oostpolder,
weer tijdelijk bij Noord-Holland in te
lijven. Eeuwen lang heeft Urk tot die
provincie .behoord en er is zelfs een tijd
geweest dat Urk rechtstreeks van de
hoofdstad uit bestuurd werd. De burge
meester van Amsterdam was n.l. schout
van Urk.
Het ministerie van Binnenlandse Za
ken deelde ons desgevraagd mee, dat de
kwestie van de toekomstige bestuurs
vorm van de Noord-Oostpolder en Urk
de voortdurende aandacht der regering
heeft.
Het directoraal-generaal van de Prij
zen deelt mede, dat per 1 October j.l.
de halve cent uit de circulatie is ge
nomen. Ook van overheidswege vastge
stelde maximumprijzen en -tarieven
zijn zodanig gewijzigd, dat hierin de
halve cent niet meer voortkomt. Voor
zover er nog artikelen zijn, waarvan de
op de verpakking vermelde prijzen op
een halve cent uitkomen, bestaat er
geen bezwaar, indien in de desbetref
fende prijsvoorschriften geen afzonder
lijke regeling is getroffen, de halve
cent naar boven af te ronden. Hierbij
is dus geen sprake van afronding per
stuk, doch alleen van afronding van
het totaal bedrag met een halve cent.
Bijvoorbeeld, een-pakje tabak van 39
cent mag worden afgerond op 40 cent,
twee pakjes van deze tabak zullen ech
ter 79 cent moeten kosten, drie pakjes
f 1,19 enz.
Ditzelfde geldt voor gevallen, waar
de prijs bijvoorbeeld bij 100 gram op
een volcenten bedrag is vastgesteld,
doch bij levering van 50 of 250 gram zal
uitkomen op een halve cent.
weer, hetgeen opnieuw met gelach op
de publieke tribune werd aangehoord.
Het'kwartet, dat op de verplichte bij
eenkomst der provicniale ambtenaren
een concert gaf, kreeg van verdachte
f 500 per lid per maand uit de Provin
ciale, kas, ornaat het na Dolle Dinsdag
(toen werd er een ander concert gege
ven!, merkte de president geestig op)
geen concerten meer kon geven. Ver
dachte had, alweer „met toestemming,
van Binnenlandse Zaken" een fonds'
voor noodlijdende kunstenaars gevormd,
waaruit dan dat N.S.B.-kwartet werd
betaald.
De president'. Annie Woud, Andries-
sen en andere anti-kunstenaars kregen
natuurlijk geen ondersteuning!"
Verdachte moest dit wel beamen al
gaf hij de naam van een bejaarde kun
stenaar op, die ook iets uit dit fonds
zou hebben gekregen.
In gevangeniskleding komt aan de
oud-burgemeester van Rotterdam, ir.
Muller, als getuige voor de tafel van
het Hof. Hij was tijdens de oorlog voor
zitter van de een of andere adviescom
missie van de N.S.B., waaraan de
N.S.B.-commissarissen maandelijks rap
porten moesten zenden. In zijn rappor
ten sloeg verdachte een zeer pessimisti
sche toon aan en gaf in 1943 openlijk
toe, dat men de N.S.B. niet meer au sé-
rieux nam en zat te wachten op het
moment, dat de N.S.B. vanzelf zou ver
dwijnen. Hij noemde burgemeesters met
name, die zich tegen de Duitsers ver
zetten en eiste bescherming van de
Duitse weermacht voor distributiekan
toren, gemeentehuizen en derg., waar
voor de illegaliteit grote belangstelling
had.
De Rijkscommissaris heeft ver
dachte het „Kriegsverdienstkreuze twee
de klasse met de zwaarden" toegekend.
Verdachte: „Dat was volslagen mis!"
President: „Onsmakelijk! Wij zouden
u niet martelen met al deze dingen als
u wat meer toegaf hoe buitengewoon
fout u geweest bent."
Getuige ir. Muller ontkende, dat ver-
dachte's rapporten voor de Duitsers be
stemd zijn geweest. Ze werden opgebor
gen in het archief. De psesident vond
dit alles zeer onwaarschijnlijk.
Ir. Müller merkte nog op, dat ver
dachte geen scherpslijper was, maar
zeer „verdraagzaam".
Nog verscheidene andere kwesties
werden besproken zoals het benoemen
van een N.S.B.-er tot kabinetchef van
verdachte (zeker niet om diens be
kwaamheid, dat bleek toen hij als ge
tuige werd gehoord!) het opmaken van
lijsten van burgemeesters, die als gijze
laars werden weggevoerd en het weg
halen van gemeentelijke bevolkingsre
gisters. Voorts bleek dat verdachte et
telijke malen de „Beauftragte" der pro
vincie op de hoogte heeft gebracht als
er incidenten in een gemeente waren
voorgekomen.
Herhaaldelijk bleek echter dat de
Duitsers eerder en beter van deze inci
denten op de hoogte waren dan ver
dachte!
Verdachte ontkende iets met de gijze
ling der burgemeesters te maken te
hebben gehad. Achteraf heeft hij zijn
verontwaardiging ovr deze gijzeling te
genover de Beauftragte geuit. Via de
verdachte zijn aan de burgemeesters op
drachten opdrachten gegeven voor het
„spitten" in hun gemeente. Burgemees
ters, die bezwaar hadden, kregen zie
kenverlof.
De president diepte uit het zeer uit
gebreide dossier, dat honderden stukken
bevat, ettelijke brieven op, waarin ver
dachte burgemeesters gelastte allerlei
werkzaamheden in het belang van de
Duitse Weermacht te laten uitvoeren en
daarvoor personeel beschikbaar te stel
len. Verd. liet daarbij, misbruik maken
van de witte vlag, door te bevelen, dat
de burgerbevolking met deze witte vlag
gen de Duitse Weermacht moest waar
schuwen als geallieerde vliegtuigen zou
den aanvallen. Dit werd uiteraard zeer
zwaar aangerekend en datzelfde gold ook
voor het weghalen van de gemeentelijke
bevolkingsregisters. Verd. verdedigde
zich met de mededeling, dat reeds 54
bevolkingsregisters in Noord-Holland
waren „geroofd".
President: „Geroofd is geen gelukkige
uitdrukking"
Verdachte, verving die uitdrukking
door: „in veiligheid gesteld."
Een typiste verklaarde als getuige, dat
zij aan diverse Duitse en Nederlandse
instanties op last van verdachte brieven
heeft gericht, waarin werd medege
deeld, als een burgemeester onderdook,
zoals bijvoorbeeld van Midwoud, waar
verscheidene burgemeesters achter el
kaar onderdoken. Volgens de typiste
waren het slechts „Platonische" mede
delingen.
Een andere vroegere (Duitse) typiste
vond ook al die -brieven aan de S.D. en
dergelijke slechts „administratief" Zij
verklaarde, dat verdachte door de Duit
sers en de N.S.B.-ers werd gewantrouwd,
zichzelf nooit bevoordeeld heeft, ook
nooit zwarte levensmiddelen kocht (zijn
vrouw kon daarom nooit dienstmeisjes
houden!) en meehielp politieke gevan
genen te bevrijden. Deze typiste was
echter vrijwillig bij de N.V.D. gaan
werken en later bij verdachte. De zitting
werd hierna geschorst..
(Ongecorrigeerd)
De onlangs opgerichte Floralia-ver-
eniging opent Zaterdagmiddag in de
Openbare Lagere School een tentoon
stelling van door kinderen van leden
verzorgde plantjes. Geruime tijd geleden
zijn deze plantjes aan de jeugd ter ver
zorging uitgereikt.
Woensdagmiddag te 3 uur wordt in
de Openbare School gelegenheid gege
ven om kinderen te doen inenten te
gen pokken. Men wordt verzocht het
trouwboekje van de ouders of het ge
boortebewijs van het betreffende kind
mede te nemen.
De afdeling Bennebroek-Vogelenzang
van Het Witte Kruis is er in geslaagd
ook dit jaar keer een moedercursus te
organiseren. Deze zal gehouden worden
in het gebouw van het Witte Kruis en
zal beginnen op Donderdag 14 October
des avonds te 8 uur. Dames boven 18
jaar kunnen zich voor deelname opgeven
bij zuster v. Beekum of bij de secreta
ris, de heer Y. Schotanus, Duinlaan,
Op Zondag 10 October
VolendamVriendenschaar
CoalVelsen
WE—Vitesse
SLTORKVVA
WMS—DE Meer
TerrasvogelsDCG
HeemskerkPurmerend
SDZDSS
OlympusOnze Gezellen
NAS—ETO
HBCRoodenburg
DOCOS—BSM
Inzendingen tot Zaterdagochtend 9
uur op open briefkaart aan de Sport
redactie van Het Kasteel van Aemstel,
N.Z. Voorburgwal 65—73, Amsterdam.
Over de prijsvraag wordt niet gecor
respondeerd Binnenkomende klachten
over onjuistheden in de uitslag wor
den onderzocht en zo nodig gerectifi
ceerd, zonder dat de deelnemer, die de
klacht heeft ingediend, nog speciaal be
richt krijgt.
Meent men dat de thuisclub wint, dan
vult men het cijfer 1 in, bezoekende
clt*b 2, gelijk spel 3.
Van Lent's Autobedrijven - Heemstede
Raadhuisstraat 63 - Heemst. Dreef 201
Telef. 28810
Koningin Wilhelmina heeft als een
vian haar laatste regeringsdaden (het
koninklijk besluit is gedagtekend 30
Augustus) een aantal onderscheidingen
toegekend aan militairen en burgers
voor dapper gedrag.
Ingeschreven zullen worden als rid
ders Militaire Willemsorde 4e klas de
wachtmeester C. 'H. van Bemmel en de
heren A. v. Driel en K. P. v. d. Sande.
Benoemd tot ridders M.W.O. 4e klasse
kolonel W. van Lanschot, ritmeester G.
van Borssum Buisman, kapt. H. de
Jonge, res.-eerste luit. M. J. Knottenbelt
en de heren C. v. 4- Hoek en J. de
Landgraaf.
Posthuum werd toegekend de bron
zen leeuw aan eerste-luit. H. fSteen, res.
eerste luit. jhr. mr. R. de Brauw, wacht
meester P. Hoekman en aan de ser
geants-titulair F. Hoogewoning,. H.
Koopmans, M. Mulder en de dienstpl.
sergeant J. Diesfeldt.
Verder werd de bronzen leeuw toe
gekend aan de res. eèrste luit. P. L.
baron d'Aulnis de Bourouill, res.-rit-
meester mr. F. Dyokmeester en de luit.
ter zee 2e klasse J, Rombout; aan de
sergeants-titulair R. Grisnigt, K. Mooi-
weer, A. van Rijsewijk, M. Sutherland
en W. Visser, aan de heren J. Bakker,
C. Belijn, P. van Dam, P. Gerbrands,
D. van Gooi, J. Hoevenaar, F. Hoff-
mans, A. Kunst, H. Letteboer, J. Meijer,
C. Visser en J. Visser.
Het bronzen kruis werd posthuum toe-
gekend aèn T«s. 2e luit. mr. J. Oreida-
nus, serg.-tit. E. Janzen en serg. A.
Bergmann. Verder werd het bronzen
kruis toegekend aan luit. ter zee 3e kl.
H. Weeitnck, de sergeants-titulair P.
Bouman, J. Brandjes, G. Ensink en W.
de Vries; aan de heren L. van Beugen,
A. de Boon, C. de Boon, A. de Keizer
en L. van Kempen, voorts aan mej. B.
Terwindt en de heer W. van Veen.
Het kruis van verdienste werd toe
gekend aan mej. M. Gentils.
Het overleg betreffende de bestuurs-»
regeling in Indonesië in overgangstijd
tussen de Nederlandse regering ener
zijds en de vertegenwoordigers van de
prefederale regering, 't B.F.O. (Bijzon
der Federaal Overleg), de deputatie
van de federale conferentie van Ban
doeng en de vertegenwoordigers van de
minderheden, anderzijds duurt nog voort.
Op Vrijdag en Zaterdag j.l. heeft men
beraadslaagd over een nieuw Neder
lands voorontwerp en dit ontwerp arti-
kelsgewijze behandeld. Men heeft thans
ongeveer de helft van het uit 68 artike
len bestaajide ontwerp besproken. He
denmiddag is het overleg en de behan
deling van de overige artikelen voort
gezet. Men hoopt nog deze week met
de behandeling van het gehele ontwerp
gereed te zijn.
Het militaire bestuur van Hessen heeft
volgens het A.T.P. aan Nederland een
aantal diamanten overgemaakt, die tijdens
de oorlog door de bezetter in Nederland
ontvreemd werden en in 1945 te Friedberg
ontdekt werden. Tijdens een korte plech
tigheid te Bad-Neuheim hebben de Neder
landse autoriteiten de diamanten opnieuw
in bezit genomen.
Naar wij vernemen betreft het hier een
partij van ongeveer 430 karaat, die een
waarde vertegenwoordigt van 100.000
150.000. Een deel van de diamapten, A?
voorts nog Belgisch bezit en zal aan Belgie
worden overgemaakt.
(Niet-officiële koersen)
3% Nederi. 1948
3-3% Nederland 1M7
3 Ned. 62-64
3 Ned. 62-64 oei, fac.
Ned) Handel My. ceri
A.K.U. t
Van Berkel's Patent
Calvé-Delft eert
Van Gelder
Kon. Hoogovens eert
Unilever eert
Ned. Kabel
Philips
Kon. Petroleum
„Amsterdam" Rubber
Holl. Amerika Lijn
Kon. N. Stoomb. Mil
Scheepvaart Unie
Vorte Opening
slot
5/10
100%
97 IS
97tt-7/i
98A
see
93 it
157%
158 Vi
158^
122%
168gb
147%
e
19219*
286V4
284
278
24544
244
339%
839
16744
167^
178
151
173%
258gl
174
15414
154
Mi1 eert
ex div.
AMSTERDAM, 4 Oct. 1948.
De nieuwe week werd op de aandelen
markt ingezet met een vrij vaste stemming,
waarbij koersverbeteringen van enkele pro
centen over nagenoeg de gehele linie wer
den geboekt. De handel onderging echter
geen noemenswaardige ^uitbreiding en bleef
in de meeste afdelingen van beperkte om-
vang.
Aand. Kon. Olie konden tijdelijk tot 340
stijgen, maar verlieten de markt op 339,
waarmede een koersavance van 4 pet. werd
geboekt. Unilever monteerde 6 pet. en sloot
op het hoogste punt van de dag.
Op de scheepvaartmarkt konden de
koersverliezen van Vrijdag weer groten
deels worden Ingehaald.
Voor cultures was de stemming even
eens gunstiger, hoewel de .affaire zeer be
perkt bleef. H.V.A. steeg bij kalme handel
6 pet. De staatSfondsenmarkt bleef kairr
met weinig veranderde koersen.
