DE RESTAURATIE VAN HET
VOORMALIGE „DREEFZICHT"
MIJMERING AAN 'T SPAARNE
Op reiskussen met smokkelwaar
naar Duitsland
Wat een groep particulieren wil
Beroep Lunshof
behandeld
Vishinsky heden
morgen aanwezig
Parijs in het vuil
en zondet water
Stakingen duren voort
„Ik heb de schijn tegen
Openingsconcert H.O.V.
Ballet der Lage Landen
AGENDA
c
„Katholiek Overveen"
SLOT DEFECT?
De positie van
Dr. Van Mook
Belgische koningskwestie
WOENSDAG 6 OCTOBER 1-948
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
Zweedse pers over
Annie Woud
Haarlemse
Kunstgemeenschap
Orgelconcert Flor Peeters
Orgelbespeling
Haarlemse schipper
verdronken
Burgerlijke Stand
HERWONNEN LEVENSKRACHT
De loterij-actie
Vrouw viel door glazen dak
Gearresteerd
Portefeuille gevonden
KRONINGSTOCHTEN
Jaarprogramma
„Winfried"
R.K. Damvereniging T.E.P.
„DE SLEUTELSPECIALIST"
HEEMSTEDE
Kerstpakkettenactie
Kath. Thuisfront
Politievoetbal
Vragen aan de minister
Nederlander in Engeland
veroordeeld
Zaak naar ander hof
verwezen?
Republikeinen over Madioen
Communisten gedwongen
te beginnen
Branden te Tjepoe
Beurs van Amsterdam
PRIJSHOUDEND
LAATSTE NIEUWS
Senaatscommissies
tegen referendum
„Stokershorst" herrijst
Oud-minister De„Graaff
ter aarde besteld
ft
Het gebeurde op een dag in Maart.
Mevrouw T. W. ging op reis naar haar
familie in Duitsland. Eindelijk was het
er van gekomen na wekenlang wachten
op de reisvergunning. Dagen van te
voren had zij zich met het oog op de
lange tocht zenuwachtig gemaakt. Ze
sliep niet, ze at niet en.tenslotte
dacht ze ook niet. Want dit bleek later.
Ze stapte, toen de dag dan gekomen
was, in Haarlem op de trein en liet
zich rustig naar de grens rijden. Toen
was het ogenblik daarNatuurlijk
sloeg de douane mevrouw W. bij de
controle niet over en zo bemerkte zij
iets vreemds in de houding van deze
dame.Ze liet n.l. rustig alle onderzoek
toe, maar bleef hardnekkig op haar
reiskussen zitten.
„Mevrouw, wilt u even op gaan
staan", vroeg een ijverige douanier. Ja,
toen moest ze wel, en met een zucht
was ze overeind. Bijna zeker van een
vangst keken df douaniers naar de
verlaten zitplaats. Alleen een reiskussen
was echter te zien. Maar toen dit op de
keper werd beschouwd en daarna werd
opengemaakt, kwam er wat aan het
licht. Nu bleek, dat de dame de gehele
reis op twee pakjes thee, enkele lap
pen wollen japonstof, een damespyama-
broek, een kinderovergooiertje en nog
meer goederen had gezeten.
Ter verantwoording geroepen voor
de Haarlemse economische rechter,
kwam de amateur-smokkelaarster Dins
dagmiddag met een stapeltje paperassen
voor de dag, die haar moesten helpen
bij haar betoog, dat ze te goeder trouw
had gehandeld en op de bewuste dag
„verschrikkelijk zenuwachtig" was ge
weest. „Ik heb de schijn wel tegen"
zei ze tot de rechter, „maar ik heb he
lemaal niet willen smokkelen, want al
les wat ik bij me had was voor eigen
gebruik." „En dat kinderovergooiertje
en die thee dan, waren die ook voor
eigen gebruik?", zo vroeg de officier.
Doch verdachte was niet op haar
mondje gevallen en verklaarde, dat de
thee voor haar zieke moeder was: „Je
kon toch niet met lege handen bij zo'n
mens komen?" Het overgooiertje zou
ze voor een nichtje hebben meegeno
men.
De officier was het met verdachte
eens, dat ze de schijn tegen had. Hij
vond het zeer merkwaardig, dat men
thee en lappen stof bij het overschrij
den van een grens in een reiskussen
heeft zitten. De bewering, dat alle goe
deren voor verdachte zelf bestemd wa-
Op het eerste ledenconcert bracht
dirigent Marinus Adam met de H.O.V.
een hoogst belangrijk programma met
twee noviteiten voor Haarlem: Bruck
ner's zesde Symphonie en Strategier's
Haarlem Suite.
Na Mahler komt zo langzamerhand
Bruckner aan de beurt; de volgorde is
dus niet chronologisch. Voor een goed
overzicht van de ontwikkeling van de
symphonie is het echter noodzakelijk,
dat men de symphonieën-reeks van
Bruckner geheel leert kennen. Tussen
Beethoven—Schubert ener- en Mahler
anderzijds vormt Bruckner een on
misbare schakel
Dat men aan de kort na Bruckner
ontstane Mahler-werken de voorkeur
gaf, is wellicht toe te schrijven aan
hun uiterlijke glans (bijna steeds on
gekend fraai orkest-coloriet) en de
veelal felle contrastwerking. Dramatiek,
passie, melancholie en pessimisme, wat
uit Mahlers werken ^preekt en aan
dacht trekt, vindt men niet bij Bruck
ner; wel berusting, wijding, deemoed,
maar ook verheven- en plechtstatig
heid, wilskracht en vastberadenheid, ja
zelfs nog wel eens enige Weense hu
mor en gemoedelijkheid! Zou de groei
ende belangstelling van de kunstmin-
ners van Bruckner's werk niet wijzen
op de behoefte aan meer innerlijke
rust?
De „zesde" is niet bepaald een popu
laire symphonie. Bruckner zelf be
leefde slechts de uitvoering van het
Adagio en Scherzo en door de aposto
lische ijver van Mahler voor de her
schepping van dit werk, kwam het
eerst drie jaren na de dood van de
componist te Wenen tot uitvoering.
Onbegrijpelijk, want de zesde is, on
danks nogal breed-uitgesponnen thema
tiek met gecompliceerde bewerking
tegenover de andere symphonieën. ta
melijk beknopt, eenvoudig, soms
enigermate klassiek (eerste deel) en
intiem (middendelen), alhoewel toch
ook fors (finale) en imponerend (slot
apotheose met geweldige koperklan
ken).
Het koperensemble gaf niet alleen
aan het slot, doch herhaaldelijk mas
sale klankvolumen, die op de duur zeer
vermoeiend op de hoorder werkten.
Tenslotte missen ze hun uitwerking.
Het kan zijn dat Bruckner telkens een
sterk imponerend klankvolume bedoelt,
doch dit moet toch in juiste verhou
ding tot het volume van het strijk
orkest en mede tot de zaalruimte zijn.
Bovendien deed de koperklank minder
nobel, ietwat grof aan.
De meeste voldoening schonk daarom
het Adagio en gedeeltelijk het Scherzo,
waarin strijk- en houtensemble meer
op de voorgrond traden.
Bij een herhaling met nog nadere
afwerking en betere klankproporties
zal het werk wel aantrekkelijker wor
den.
Het concert werd geopend met een
Suite van Herman Strategier, bestaande
uit zeven korte delen, kernachtig van
bouw en inhoud. De vijf vlugge delen
zijn geestig geschreven en worden door
twee langzame, meer stemmingsvolle
delen afgewisseld. Strategie's melodie
vorming, harmonie zijn zeer modern,
doch doen steeds hoogst natuurlijk aan.
Zijn instrumentatie biedt verrassende
klankcombinaties en is vol contrasten.
De uitvoering was te prijzen, al leek
ze wel wat te enthousiast, met het ge
volg een weinig onnodige luidruchtig
heid van klank.
Stefan Askenase speelde het piano
concert van Schumann, één der fraai
ste werken uit de Romantische tijd.
Askenase heeft een bewonderenswaar
dige, grootse visie op deze stijl. Uit zijn
spel voelt men de zuivere inspiratie,
stijl en vorm van het kunstwerk. Geen
persoonlijk inzicht of gevoeligheden,
geen domineren van techniek boven
de innerlijke kunstwaarde en niet het
minste effectbejag, maar steeds be
heersing en bezonkenheid.-
De begeleiding van het orkest sloot
goed bij de opvatting van de solist
aan.
Dirigent Adam, die bloemen op zijn
lessenaar vond, liet het Wilhelmus
voorafgaan. Alhoewel eenieder zich
plichtmatig van zijn zetel verhief, re
ageerde men er verder niet op. Het
geleek wel of het programma het ver
zoek bevatte: na het Wilhelmus s.v.p.
geen applaus.
OL. KOOP.
ren, vond hij niet erg geloofwaardig. Ook
de Ned. Bank was volgens hem van die
mening. De eis was 40 boete met ver
beurdverklaring.
Het laatste woord verkrijgend vóór
het vellen van het vonnis zei verdachte:
„Ik vind het niet aardig van de direc
teur van de Ned. Bank dat hij dat heeft
gezegd. Hij woonde vroeger naast me
en zijn vrouw ken ik heel goed." Ge
volg van deze verklaring: gelach achter
groene tafel en op publieke tribune.
De rechter was mild en veroordeelde
tot 10 boete met verbeurdverklaring.
„Kan ik mijn spulletjes werkelijk niet
terugkrijgen?", vroeg verdachte, „die
pyamabroek kan ik vooral niet missen."
Het vonnis was echter al geveld en de
rechter schudde onverbiddelijk zijn
hoofd.
Een volgende verdachte P. L. had
eveneens het deviezenbesluit overtre
den, toen hij onlangs trachtte 50 naar
België te smokkelen. De eis was 50
met verbeurdverklaring. Ook L. ver
oorzaakte hilariteit in de zaal, toen
hij vroeg of er niets aan de eis te ver
anderen was. Hij had immers onder
druk van zijn vrouw gehandeld en hij
had eens gelezen, dat er ook eens zo
iets aan de hand was geweest met een
rechter, diens vrouw en een varken.
Ook die rechter zou er toen goed afge-
kome" zijn, aldus L. De economische
rechter bracht verdachte echter aan
het verstand, dat die zaak met die van
hem niets had te maken, en veroordeel
de conform de eis.
Het is verheugend te constateren, dat
het Ballet der Lage Landen, ons Neder
lands dansgezelschap, sinds zijn debuut
in het vorige seizoen met (elegante)
sprongen vooruitgegaan is.
In het kader van de jubileumweek
heeft het Ballet gisteravond in de
Stadsschouwburg een uitvoering gege
ven van uitstekend gehalte. Verblijdend
was ook, dat er grote belangstelling was
van de zijde der Haarlemmers.
Vier dansstukken prijkten op het pro
gramma, waarvan het eerste, de combi
natie van enkele klassieke dansen, het
minst geslaagd genoemd moet worden.
De bewegingen waren hoekig en ietwat
plemp. Een verrassing vormde daaren
tegen „Straat der verbeelding", waar
voor Max Dooyes, een van de leden van
het ensemble, de choreografie ontwierp.
In dit ballet, goed van compositie en
rijk van kleur, gaven verschillende
danseurs en danseuses van hun talent
blijk. De figuren, die zeer gevarieerd
warén, werden met grote souplesse uit
gebeeld. Geestig was „De behekste
coStuums" op muziek van Max Reger,
waarin vooral het sierlijk dansen van
Andrine de Clerq en Titia van Teese-
ling opviel. Tot slot voerde het gezel
schap als reprise uit „Het bruidsboeket",
een vlot en zonnig werkje op muziek
van A. Dvorak.
Na de voorstelling kwamen de leden
van het Ballet in de foyer samen om
voorgesteld te worden aan het dans-
minnend publiek, dat de gelegenheid
kreeg zich aan te sluiten bij de stich
ting „Vrienden van de Dans" tot steun
en bevordering van de Nederlandse
danskunst.
A. S.
Annie Woud, die met Willem Andries-
sen de tourpée van de Kon. Mannen-
zangvereniging „Apollo" onder leiding
van Roeske door Scandinavië heeft mee
gemaakt, gaf, begeleid door Hans Hen-
kemans, ook een liederenavond in Stock
holm. Het succes van onze Haarlemse
zangeres was zeer groot. Zo schreef
Kurt Atterberg in „Stockholms Tidnin-
gen":
„Men heeft in lang geen vocaliste ge
hoord met een zo typisch talent voor
de liederenkunst. Haar technische vol
maaktheid paart zich aan zielvolle voor
dracht en een temperament, dat elke
compositie tot een beleving maakt. Het
werd monumentale zangkunst. Wij hoor
den geen zangeres van dit formaat se
dert de tussen-oorlogse periode".
En Freddy Nyblom schreef in „Afton-
bladet": i
„Met welk een meesterschap behan
delde zij het prachtige materiaal! Als
zangkunstenares staat zij in het voorste
gelid en sedert Maria Müller heb ik
nimmer zo'n grote ster in de zangkunst
gehoord".
Zondag 10 October, des voormiddags
11.15 uur, zal voor de leden van Haar
lemse Kunstgemeenschap, sectie film,
in het Luxor-theater de film „Citizen
Kane" worden vertoond. Vrijdag 15
October, 's avonds 8 uur, zal de musico
loog dr. Eberhard Rebling voor de sectie
Literaire Club een voordracht houden
over het onderwerp „De moderne mu
ziek en haar verband met de andere
kunsten".
Vrijdag 8 Oct-, des avonds acht uur,
zal de beroemde Belgische organist
Flor Peeters een orgelconcert geven in
de Grote Kerk. Het programma bevat
werken van Oud-Nederlandse meesters
en Joh. Seb. Bach.
De heer George Robert zal Donder
dag 7 October, des middags van 3 tot
4 uur het orgel van de Grote Kerk
bespelen.
Het programma vermeldt: Verset de
l'hymne; Exsultet coelum, J. Titelouze;
a. Sarabande et Fughette, b. Soeur
Monique (rondeau), F. Couperin; An
dante con moto, A. P. F. Boëly; Fan-
taisie op. 101, C. Saint-Saëns; Grande
pièce symphonique, C. Franck.
De Rijkspolitie te Hellevoetsluis deel
de Dinsdagmiddag mede, dat aldaar bij
het omslaan van een zeilboot een man
is verdronken, die uit Haarlem afkom
stig is. Bij onderzoek is gebleken, dat
het slachtoffer de 48-jarige F. de B. is.
GEBOREN: A. J. SchuursmaVan
der Leek, d; M. de LethSnoeks, d;
J. J. M. van der SteenStalpers, d;
A. de Vries— Van der Lee, d; P. B.
KoeleveldTjeertes, d; M. J. Jonker-
Peters, d; J. M. T. Hobbelen—De Vries,
dochter.
GEHUWD: J. T. Polak en H. M. Ver
geer.
OVERLEDEN: W. Bos, 72 j„ Lorentz-
plein; F. M. SchuitTromp, 43 j„ Ha-
zepaterslaan; R. Los, 60 j„ Gasthuis-
vest; H. Alofs, 58 j., Kamperlaan; A.
DijkstraVan der Laan, 83 j., Mole-
naerstraat.
Bioscopen
Rembrandt: Kismet (a. 1.), 2, 4.15 en 9.15;
Cinema Palace: De lachende vreemdeling
(volw.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Frans Hals:
Geheime opdracht (14 j2.30, 7 en 9.15 u.;
City: Waterloo Bridge (volw.), 2.15, 4.30, 7
en 9.15 u.; Spaarnetheater: De prairiehel
den (18 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.
WOENSDAG 6 OCTOBER
Stadsschouwburg: St. Genesius met
„Pygmalion", 8 uur.
Frans Halsmuseum: Kamermuziekavond,
8 uur.
DONDERDAG 7 OCTOBER
Stadsschouwburg: Toneelgroep Comedia
met „Hélène", 8 uur.
Het plaatselijk comité en de subcomité's
van Herwonnen Levenskracht gaan him
derde actie beginnen, n.l. de loterij-actie.
Voor deze loterij bestaat altijd een onge
kende belangstelling, vooral om het
goede doel om gelden in te zamelen voor
de tuberculosebestrijding, want er zijn altijd
nog bergen geld nodig voor sanatoriumver-
pleging. De tuberculose neemt niet af,
maar zelfs toe, getuige de iedere dag bin
nenkomende aanvragen voor uitzending
naar sanatoria.
Er is ook nog een aantrekkelijkheid aan
deze loterij verbonden, n.l. verschillende
grote en kleine prijzen, waardebonnen,
waarop men allerlei nuttige en practische
voorwerpen kan aanschaffen, wij noemen
slechts enkele, o.a. radio's, stofzuigers, rij
wielen en honderden andere prijzen.
Men kope spoedig een lot. De loten zijn
verkrijgbaar bij het plaatselijk comité en
bij de leden van de subcomité's.
Dinsdagmiddag was de 30-jarige F. J.
B. op het dak van een perceel aan de
Lange Herenstraat de was aan het op
hangen. Zij stond daarbij op een plank,
welke «over het glazen dak was gelegd.
Op een gegeven ogenblik verschoof de
plank een weinig, de vrouw verloor
haar evenwicht, viel door het glazen
dak en kwam op de grond van de
werkplaats terecht. Zij kreeg een hoofd
wonde en is op advies van een lid van
de O.D. per ziekenauto voor een nader
onderzoek naar het Diaconessenhuis
overgebracht.
Als verdacht van diefstal is op ver
zoek van de Amsterdamse recherche te
Haarlem gearresteerd de 27-jarige be-
tonarbeider J. R. v. d. W. De man zal
op transport worden gesteld naar Am
sterdam.
Er is dezer dagen een portefeuille ge
vonden met een groot geldsbedrag. In
lichtingen zijn te bekomen op het poli
tiebureau.
„Het laatste plan van de gemeente
Haarlem, om het gebouw „Dreef-
zicht" in de Hout in- en uitwendig
te restaureren zonder wijziging van
de indeling of modernisering, maakt
van het eertijds zo fraaie cafè-restau-
rant, een derde klas-gelegenheid".
Zo vertelde ons de architect, die in
samenwerking met een Haarlemse
hoteldirecteur en een Amsterdamse
brouwerij het particuliere plan voor
het herstel van het vervallen „Dreef -
zicht" ontwierp.
Men weet, dat de samenstellers van
dit ontwerp met B. en W. hieromtrent
niet tot overeenstemming konden komen,
omdat óf de gemeente het financieel
nadeel te groot achtte, óf de exploitanten
het risico te groot vonden.
„Het is jammer, dat ons plan niet
doorgaat", aldus de architect. „In vroe
ger tijd was „Dreefzicht" een eerste klas
verpozingsgelegenheid in de Haarlem
merhout. Wij wilden die glorie doen
herleven door het gebouw zijn vroegere
waardigheid terug te geven. In het kort
is ons ontwerp, dat de lezer hierbij ziet
afgedrukt, als volgt: de grote houten
serre, die aan de voorzijde indertijd is
aangebouwd, breken we weg. Dan komt
een prachtige gevel te voorschijn, die
enigszins in de stijl is van het Paviljoen.
Aan de achterkant van „Dreefzicht" aan
de zonzijde dus, bouwen we een magni
fieke ronde wintertuin, een serre waar
het aangenaam moet zijn te verblijven.
Vanuit de restaurantzaal kan men tevens
door grote ramen in deze serre kijken
en verder door de serreramen genieten
van de vrije natuur in De Hout. Welk
nut dit allemaal heeft? Ten eerste is er
in onze Hout geen enkel goed cafè-res-
taurant, dat de schoonheid en de waar
digheid van onze Haarlemse tuin voort
zet. Ten tweede zal een aangename
verpozingsgelegenheid het buitenlands
bezoek aan De Hout en aan onze stad
stimuleren. Het is te hopen, dat men
zal inzien, dat er meer behoefte is aan
een stijlvol cafè-restaurant dan aan een
populaire gelegenheid".
In verband met de feestelijkheden van
het dertigjarig bestaan van de Stads
schouwburg te Haarlem gaf het Ballet
der Lage Landen een uitvoering, waarbij
het repertoire ook een landelijke
première gaf van het ballet „De be
hekste costuums".
De organisatoren van de Kronings
wandeltochten, welke a.s. Zaterdag en
Zondag alhier gehouden worden, delen
mede, dat het H. M. de Koningin heeft
behaagd een prijs beschikbaar te stellen,
welke zal worden uitgereikt aan die groep
wandelaars, die door haar gedrag en hou
ding tijdens deze tochten de beste propa
ganda heeft gemaakt. Ook zijn extra-
prijzen toegezegd door het Gemeente
bestuur van Haarlem, Heemstede en Zand-
voort, de V.V.V. „Haarlems Bloei" en nog
enkele instanties.
Het aantal deelnemers is reeds de zes
honderd gepasseerd, zodat verwacht mag
worden, dat meer dan duizend wandelaars
zullen genieten van Haarlems omgeving in
de herfstkleuren.
Inschrijvingen zijn alsnog mogelijk aan de
Kiosk Verwulft, alsmede aan de start,
gebouw H.K.B., Tempeliersstraat, Zaterdag
van 2 tot 3 uur en Zondag van 11 tot 12 uur.
Het parcours van de 15 K.M. gaat via
de Hout-Bronsteeweg-Lanckhorstlaan naar
de Zandvoortselaan om dan via de Duin-
lustweg de Zeeweg te bereiken en hierna
door de mooie lanen van Overveen, Zijlweg
en Wilhelminastraat in de Tempeliersstraat
te arriveren.
De deelnemers aan de 25 K.M.-tocht
volgen het parcours van de 15 K.M. om
dan na de Zeeweg, Lonbar Petrilaan, de
Hoge Duin- en Daalseweg te bereiken en
vervolgens door de Zomerzorgerlaan, Krul-
lenlaan, Duinlustparkweg, Brederodelaan,
Donkerelaan, Bloemendaalseweg via Over
veen weer op het eindpunt aan te komen.
Het bestuur van „Katholiek Over
veen" heeft de leden voor het seizoen
19481949 weer een program aangebo
den, dat er zijn mag. Vanavond houd'
de bekende Afrika-onderzoeker, dr.
Paul Julien bekend ook om zijn boek
„Kampvuren langs de evenaar", ter
opening een lezing met lichtbeelden
over de Pygmeeën van Centraal-Afrika.
Woensdag 10 November zal de St.
Maartensoptocht weer door Overvean
trekken, waarbij uiteraard vooral op
de jeugd gerekend wordt. „Karakter
vorming van de rijperé jeugd", is de
titel van de lezing die dr. Jos de Boer
uit Den Haag, inspecteur bij het Mid
delbaar Onderwijs en schrijver van het
bekende boek „Naar de bronnen van
het geluk", Woensdag 17 November in
Domi komt houden en waarvoor men
vooral van de kant van de ouders groto
belangstelling verwacht.
In samenwerking met de Katholieke
Actie van Overveen is voor half Decem
ber een filmavond georganiseerd, waar
op de bekende film „Onze Lieve Vrouw
van de sloppen" gedraaid zal worden.
Januari brengt een bijzondere toneel
avond. Dan zal de Haarlemse toneel
vereniging „Ludamus" een opvoering
geven van „Leontientje", een spel van
Felix Timmermans. Ook de Vasten
avond wordt natuurlijk niet vergeten
Een groot bal met medewerking van
„The Rhythm-Sellers" zal het nodige
vertier brengen.
In de Vasten zal het een stemmings
volle passie-avond zijn, waarop het
Paasgebeuren op artistieke wijze zal
herdacht worden. Palmzondag brengt
tenslotte voor en door Jong-Overveen
de bekende Palmpaasoptocht.
De competitie gaat weer draaien! Za
terdag 9 October gaat ons eerste team,
dat uitkomt in de overgangsklasse van
de N.T.T.B., naar B.T.T.C. in Barendrecht
om te trachten de eerste puntjes binnen
te halen. Nieuwe leden zijn altijd, op
iedere clubavond, Dinsdagsavonds 19 30
uur welkom!
Voor de eerste klas competitie
speelde TEP met drie invallers, uit
komende tegen Hillegom en moest met
een 12—8 nederlaag genoegen nemen.
Voor de derde klas competitie
speelde TEP II tegen HOC IV en verloor
met 137. Al heeft het debuut geen
overwinning gebracht, toch kunnen nog
wel betere resultaten Verwacht worden.
Voor de eenzame middernachtelijke
wandelaar strekt het weiland
zich- donker naar dé horizon uit,
aan de overkant van het water, waar
op met lange zigzag-strepen het licht
der lantaarns ligt. Zwart steekt rechts
het silhouet van een molen af tegen
de dofgrijze lucht. Het is duister, stil
en slapend rondom.
Maar ginds, hoog boven het land,
hangt een brede, wazig-gele gloed als
de bewolking het wil, onmerkbaar zich
verliezend aan beide zijden in de licht
loze nachthemel. Het is de weerschijn
van Amsterdam, ten zuiden afgesloten
door het flitsende licht van de lucht
haven, dat om de twee seconden ver
blindend in de ogen priemt. Het is de
weerschijn van lichtpunten, groter in
aantal dan wij Sterren in het ruim zien.
Toen er voor een wijl twee koninginnen
ginds woonden was die matte schijn
nauwelijks heller, nauwelijks groter.
Toen betekende zij vreugde en uitgela
tenheid; toen betekende die confuse
vlek ongekende versieringen, feërieke
huis- en torenverlichtingen, sprookjes
achtige pracht langs de grachten, ontel
bare schijnwerpers, lampjes en lampen:
dat alles was die confuse vlek daar.
En ertussen bewogen zich de drom
men met evenveel lichtjes in hun ogen,
dansend en springend en schreeuwend,
ieder met zijn gedachten, zijn vergeten
zorgen en zijn tevredenheid. Daar, on
der die lichtvlek boven het zwarte land,
was dat alles.
Nu is dat voorbij, men heeft zijn zor
gen weer, en de eenzame wandelaar
kan zich bezinnen. Wat vermag de
mens? Al zijn kundigheid, werkkracht
en veel van zijn geld heeft hij gebruikt
om de stad te verlichten en te ver
fraaien. En wij zagen een wazige vlek
in het firmament, als de bewolking het
wilde. Het zonneschijnsel van enkele
seconden is meer dan daar de gehele
week werd geproduceerd.... en schoner.
En evenzo als hier nu aan het Spaarne,
schrijvend bij het licht van een lanta
ren en kijkend naar het Oosten, zit er
iemand ver weg, op Sirius misschien,
of nog verder, en ziet op ons neer, den
kend:
„Zie me dat nu toch eens aan, dat
sterretje daar, dat zonnetje met dat ge
wriemel om zich heen. Nu gebruik ik
de sterkste telescoop en kan het nog
maar ternauwernood onderscheiden. En
op één van die steensplintertjes, die
om dat prutszonnetje draaien, wonen
wezentjes, lachwekkende wezentjes,
die dat zonnetje ik weet niet hoe sterk
en machtig vinden. Ach. ach dan toch!
En allemaal hebben ze hun zorgjes en
narigheidjes en blijdschapjes en 'wanen
zich onvergelijkelijk belangrijk. Als ze
maar eens hier kwamen, dan zouden ze
wel anders piepen. Als ze óns licht en
ónze duisternis zouden zien, ónze
vreugden en ónze verschrikkingen zou
den ondervinden!
Het is lang niet onmogelijk, dat die
man daar ver weg, op Sirius, aldus
denkt.,..
Harry Mulisch
LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL 11493
(Adv.)
De groep Berkenrode van Katholiek
Thuisfront gaat een grote Kerstpakketten
actie beginnen ten bate van de jongens
overzee. Deze actie wordt geheel zelf
standig gevoerd en is dus uitsluitend
bedoeld om de militairen, die uit deze
parochie afkomstig zijn, een Kerstpak
ket te sturen. Aan het onderstaande
adres neemt men geschenken voor de
jongens gaarne in ontvangst. Men kan
de samenstelling van de pakketten ook
aan de groep overlaten en de actie steu
nen door een geldelijke gift. Pakketten
en cadeaux kunnen gebracht worden
bij de heer C. Oomen, Oude Posthuis
straat 9. Zijn postrekening is 1519764.
Het Heemsteedse politie-elftal trok
Dinsdag naar Alkmaar en leed bij een
wedstrijd tegen de Alkmaarse politie
een nederlaag van 5—0.
Het Eerste-Kamerlid de heer Mole
naar heeft aan de upinister van Over
zeese Gebiedsdelen de volgende vragen
gesteld:
Heeft de regering kennis genomen van
de inhoud van de hoofdartikelen in de
„Nieuwe Rotterdamse Courant" van 13
en 17 September, alsmede van de infor
matie uit „welingelichte kring" in dat
blad van 21 September 1948?
Erkent de regering, dat in deze be
schouwingen wordt uitgegaan van be
sprekingen in, resp. beslissingen van het
kabinet, alsmede van het overleg, dat
tussen het kabinet en de luitenant-gou
verneur-generaal heeft plaats gevonden?
Is de regering bereid mede te delen of
haar bekend is, of personen, werkzaam
op een der departementen hier te lande,
mededelingen aan de pers hebben ge
daan of moet de heer Van Mook als bron
van informatie worden aangemerkt?
Acht de regering het juist, dat met be
trekking tot haar beleid inzake een
eventuele verandering in de bezetting
van de vertegenwoordiger der Kroon in
Indonesië door anderen dan haar zelve
mededelingen aan de pers worden \ge-
daan?
Is de regering bereid om nu een
maal publicaties zijn gedaan harer
zijds mede te delen, welke beslissingen
inzake een wijziging op de hoogste post
op het paleis te Batavia zijn genomen
en in welk licht de terugkeer van de
heer Van Mook naar Indonesië moet
worden gezien?
Is de regering voorts bereid uiteen te
zetten in hoeverre de feitelijke medede
ling in de „Nieuwe Rotterdamse Cou
rant" van 17 September juist is, als zou
de vertraging in 'de publicatie van het
communiqué betreffende een versterkte
bestrijding van het communisme in In
donesië aan het vorige en wellicht ook
aan het huidige kabinet te wijten zijn?
De 35-jarige Nederlander Johannes
Sterenborg is Dinsdag door een recht
bank in Cornwall veroordeeld wegens
een poging om 20.000.000 anemonenbol-
len in Engeland binnen te smokkelen.
Hij werd veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf en 100 pond boete.
Op 28 Augustus ging hij in Cardiff
aan land zonder toestemming van de
immigratie-ambtenaar. In het' tijdvak
tussen Januari en Juli van dit jaar
trachtte hij de invoerrechten voor de
bollen te ontduiken in Deptford.
Het openbaar ministerie zei, dat An-
tonius van Zanten, een bollenhandelaar
uit Courthill, Sterenborg 1200 pond voor
een deel der bollen had betaald.
Dinsdagmorgen heeft de adv.-gerte-
raal bij de Hoge Raad, prof. mr. Lange-
meyer, geconcludeerd in de zaak tegen
de heer H. A. Lunshof, hoofdredacteur
van „De Nederlander". Deze zaak diende
21 September voor dit college. De heer
Lunshof was in beroep gegaan tegen het
vonnis van het Amsterdamse Gerechts
hof, waarbij hem wegens het niet noemen
van degene, die hem de geheime notulen
van Linggadjatti had verstrekt, een boete
was opgelegd van 10.
Naar de mening van de advocaat-
generaal kent ons recht niet een onvoor
waardelijk recht van de journalist, om
als getuige zich te verschonen van het
noemen van zijn zegsman. Wel behoeft
een dergelijk recht niet noodzakelijk
door de wet toegekend te zijn. Het kan
ook volgen uit een naar algemeen zede
lijk oordeel bestaande plicht, om zelfs
tegenover de rechter te zwijgen, doch
deze plicht doet zich hier niet voor, ver
klaarde prof. Langemeyer. Dat de jour
nalisten de plicht wel algemeen erkennen
achtte de advocaat-generaal niet vol
doende, omdat de maatschappij als ge
heel geen blijk geeft dat oordeel te
delen en met name de juristen nagenoeg
algemeen afwijzend oordelen. Tegenover
de voordelen, welke een dergelijke
strenge zwijgplicht zou hebben, zag prof.
Langemeyer ook overwegende nadelen,
veel grotere dan bij de wet door de rech
ter geëerbiedigde geheimhoudingsplich
ten van geestelijke, arts en advocaat.
De heer Lunshof heeft zich beroepen
op overmacht, op grond van het feit, dat
hij zich door te getuigen onmogeüjk ge
maakt zou hebben in zijn beroep. Het
Hof heeft dit beroep verworpen met de
opmerking, dat hij deze dwangpositie
zelf door zijn publicatie heeft geschapen.
De advocaat-generaal noemde dit in
het algemeen wel een afdoende weer
legging, doch was van oordeel, dat in
dit geval nog onderzocht diende te wor
den, of van de verdachte verlangd mocht
worden, dat hij zou getuigen, zolang de
Hoge Raad niet uitdrukkelijk had beslist,
dat hij daartoe verplicht was.
Op die grond concludeerde prof. Lan
gemeyer tot verwijzing naar een ander
Hof voor een nader onderzoek.
De uitspraak werd bepaald op 16 Nov.
Ter gelegenheid van de derde republi
keinse legerdag heeft Soekarno een
redevoering gehouden, waarin hij er op
wees, dat de pogingen, om de strijd
organisaties te verenigen met het leger,
bemoeilijkt zijn geworden door de dua
listische politiek van Sjarifoeddin, die
streefde naar een machtsapparaat voor
zijn eigen groep.
In een radiorede noemde de republi
keinse minister van Voorlichting, Moh
Natsir, de slag om Madioen „de donker
ste plek in de geschiedenis van Indone
sië".
Oojc de legercommandant Soedirman
hield een radio-redevoering, waarbij hij
een dagorder "voorlas.
De communistische poging tot het
doen van een staatsgreep in de Indone
sische republiek heeft aan ongeveer
1.000 'mensen het leven gekost, aldus is
gisteren op een persconferentie in Sin
gapore medegedeeld.
Volgens inlichtingen, die zich in han
den van de republikeinse regering be
vinden, zou de communistische leider
Moeso bevelen van Moskou hebben mee
gebracht naar Java, waarin de datum
voor het begin der actie werd genoemd,
zodat de communisten gedwongen wa
ren te beginnen, zonder behoorlijk voor
bereid te zijn.
Volgens A. P. zal de Indonesische repu
bliek, als gevolg van de staatsgreep, aan
de Commissie voor Goede Diensten ver
zoeken, om de door de Nederlanders uit
gevaardigde economische beperkende be
palingen vervallen te verklaren.
Men zal aan de Nederlanders verlof
vragen om olie van de Djambivelden op
Java en rubber van plantages, die vroeger
aan Europeanen behoorden, uit te voeren
en daartoe een overeenkomst te sluiten,
ingevolge waarvan de republiek een ge
deelte zal Betalen in buitenlandse valuta.
In verband met berichten over bet
woeden van talrijke branden te Tjepoe,
ten Noorden van Madioen. waar de
B.P.M. en de Standard Vacuum Petro
leum Maatschappij belangen hebben,
verneemt Aneta, dat de laatste dagen
reeds berichten waren binnengekomen
over een toenemende onrust in dat ge
bied.
In welingelichte kringen wees men er
op,, dat wat reeds lang werd gevreesd,
thans waarschijnlijk geschied is. De on
rust in 't gebied van Tjepoe is de laatste
tijd vooral toegenomen door de enige
tijd geleden afgekondigde staking van
leden van de Sobsi, welk vakverenigings-
verbond, gelijk bekend, zich na de komst
van Moeso in Indonesië aan de zijde van
de Partai Kommunis Indonesia heeft
geschaard.
(Niet-officiële koersen)
Vorig Slot
Slót 6/19
3>/4 Nederl. 1948 10014 -
3-3Va Nederland 1847 97'i «7U
3 Ned 62-64 38A -
3 Ned. 62-64 bel. fac. 98 ,V
Ned. Handel Mij. cerl 157gb
A.K.U. 158 Vi 158'/2
Van Berkel's Patent 122%
Calvé-Delft eert 167, -
Van Gelder' 148-
Kon. Hoogovens eert 194
Unilever cert 285 282
Ned. Kabel 2'9é -
Philips 243% 243
Kon. Petroleum 239% 340
„Amsterdam" Rubber 167 1651J
Holl. Amerika Liin 179
Kon. N Stoomb. Mi1 151V4gb
Scheepvaart Unie 173 171 Vj
H.VA. 259gb 257
Deli Mil cert. 155'A 155
ex div.
Amsterdam, 5 Oct. 1948.
De koersverschillen op de aandelen-
nÜtkt bleven vandaag zeer beperkt. Na
een iets luiere opening volgde later weer
een klein herstel, waardoor om en nabij
het vorig slotniveau werd gesloten. In
vrijwel alle afdelingen heerste een groot
gebrek aan orders en de handel had dan
ook een uiterst kalm verloop.
Het hoofdfonds Kon. Olie zakte kort
na opening 1%% in tot 337Vi, doch sloot
met een koerswinst van 1% op 340. Na
officiële beurstijd werd nog op een circa
hoger peil gehandeld. Dordtsche
Petrol, en aand. Moeara Enim bewogen
zich op de vorige slotnoteringen. Uni
lever moest bij opening circa 4% prijs
geven, doch wist dit koersverlies tegen
het slot tot 2% te reduceren. Philips ver
loor eveneens circa 2%.
Scheepvaartaandelen gaven weinig
verandering te zien en ook Cultuuraan
delen bleven goed op peil. Staatsfondsen
prijshoudend. 3% Inschr. Grootboek 1946
gold 98 ór.
Hedenmorgen is de Veiligheidsraad
opnieuw bijeengekomen om de Berljjnse
kwestie te bespreken. Vishinsky en
Manuilski namen gewoon hun plaatsen
aan de conferentietafel in, doch namen
niet deel aan de besprekingen. Wel
maakte Vishinsky aantekeningen tijdens
de rede van de Amerikaanse afgevaar
digde Jessup, die het Amerikaanse
standpunt uiteenzette. Gedurende een
deel van de rede zat Vishinsky echter
een krant te lezen.
Jessup herhaalde de eerder door de
Westelijke mogendheden aan het adres
van de Sovjet-Unie geuite beschuldi
gingen en verklaarde haar alleen ver
antwoordelijk voor de situatie in Ber
lijn.
„Het Russische aanbod om de gehele
stad te voeden was volgens Jessup „zo
ingekleed, dat het voor de bewoners
van de Westelijke sectoren practisch
onmogelijk was het te aanvaarden, ook
al zouden zij wensen zich wat dat be
treft aan het Sovjet-bestuur te onder
werpen."
Het feit dat de luchtbrug de Berlijn-
se bevolking voor veel ontbering had
gespaard, betekende niet dat de bedrei
ging van de vrede was weggenomen.
Jessup herhaalde de verklaring, dat
de Ver. Staten bereid zijn de kwestie-
Duitsland op een vergadering van dé
raad van ministers van Buitenlandse
Zaken te bespreken zodra de „blok
kade" van Berlijn wordt opgeheven.
De Franse minister van industrie en
handel, Robert Lacoste, heeft Dinsdag
avond besprekingen gevoerd met vertegen
woordigers^ van vakverenigingen van sta
kende mijnwerkers. Vertegenwoordigers
van twee vakverenigingen, wellfe onder lei
ding van communisten staan, aldus Reu
ter, verklaarden na afloop van het onder
houd, dat de staking voort zou duren, daar
geen garanties waren toegezegd aangaande
naar voren gebrachte kwesties. Eerder had
de minister een onderhoud met vertegen
woordigers van katholieke vakhonden, die
10 tot 12 procent van de 320.000 stakende
mijnwerkers vertegenwoordigen. Hun sta
king van 48 uur zou heden, Woensdag, af
gelopen zijn. De christelijke mijnwerkers
federatie heeft een verklaring uitgegeven
waarin gezegd wordt, dat haar leden niet
deel zouden nemen aan de onbeperkte
staking.
Bij de mijningangen zijn gedurende de
twee dagen dat gestaakt wordt geen inci
denten voorgekomen. De regering heeft
echter voorzorgsmaatregelen getroffen ter
voorkoming van botsingen tussen stakers
en werkwilligen. De nationale mobiele gar
de houdt onopvallend een oogje in het zeil.
De waakzaamheid der garde en van de
politie zal echter waarschijnlijk verscherpt
worden als de christelijke mijnarbeiders
weer aan het werk gaan.
De actie der arbeiders heeft zich niet tot
de mijnwerkers bepaald. In het departe
ment van de Moezel ligt het spoorweg
verkeer stil als gevolg van een staking, die
door de 'communistische C.G.T. is afgekon
digd en zowel in Parijs als in de voorste
den en andere plaatsen in de provincie is
een deel van de gemeente-werklieden in
staking gegaan. Als gevolg daarvan werd
Dinsdag in de hoofdstad het vuil niet op
gehaald en zat een deel der Parljzenaars
zonder water. Ook bij het gemeentelijk wa
terleidingbedrijf werd namelijk gestaakt.
Belgische senaatscommissies van Jus
titie en Binnenlandse Zaken, die gister
ochtend in gezamenlijke zitting bijeen
kwamen, hebben bij staking van stem
men (22 tegen 22) besloten het voorstel
tot het houden van een volksstemming
over de terugkeer van koning Leopold
af te wijzen. Slechts de katholieke
commissieleden stemden vóór. Socialis
ten, communisten en liberalen stemden
tegen.
Hoewel deze beslissing niet betekent,
dat het voorstel niet in de volksverte
genwoordiging in stemming zal komen,
kan er wel uit geconcludeerd worden,
dat het parlement er niet zijn goedkeu
ring aan zal hechten. De katholieken
bezitten namelijk noch in de Senaat
noch in de Kamer de benodigde meer
derheid.
Het staat dus thans wel vast, dat het
voorstel niet tot een crisis en een daar
uit voortvloeiende ontbinding van het
parlement zal leiden.
In de oorlogsjaren ontkwam ook de
opvoedingsinrichting „Stokershorst te
Nederweert (L.), die o.m. grote bekend
heid verkreeg door het verblijf van
Boefje de hoofdpersoon ii»het veelge
lezen boek van Brusse, niet aan het oor
logsgeweld en het ging vrijwel geheel
ten gronde. Hierdoor werd het practisch
onmogelijk, het heropvoedingswerk
voort te zetten.
De inrichting zal op de grens van
Noordwijkerhout en De Zilk. waar men
een groot terrein heeft aangekocht, her
bouwd worden. Maandag 15 November
zal de eerste steen voor „Nieuw Sto
kershorst" worden gelegd. Over enkele
jaren viert de Congregatie van O. L.
Vr. van Zeven Smarten, die de zorg
voor deze inrichting op zich heeft geno
men, haar honderdjarig bestaan. Op de
dag van dit jubileum willen de Broe-
ders hun nieuwe inrichting betrekken
en daarom heeft zich een comité „Nieuw
Stokershorst" gevormd, waarin o.m.
zitting hebben genomen de heren H. J.
L. Klein Schiphorst, voorzitter Ned.
Kath. JBond van Bouwpatroons, als voor
zitter; H. A. Jagers te Voorhout als se
cretaris en wethouder W. Steinmetz uit
Amsterdam als penningmeester.
De „Ghesellen van de Spelewei" zul
len door het gehele land onder regie
van Anton Sweers ten bate van de in
richting het toneelstuk van Lambert
Melissen „Braak Land" opvoeren, waar
in vooral het probleem van de herop
voeding van de verwaarloosde jeugd
behandeld wordt. De decors hiervoor
zijn ontworpen door Cuno van den
Steene.
Het stoffelijk overschot van de heer
S. de Graaff, oud-minister van Koloniën,
is op de algemene begraafplaats te
's-Gravenhage begraven. Aanwezig wa
ren mr. J. Donner, president van de
Hoge Raad en oud-minister van Justitie,
dr. J. W. Meyer Ranneft, lid van de
Raad van State en oud-vice-president
van de Raad van Ned.-Indië en de oud
ministers Koningsberger, Van Dijk,
Westerveld, Bongaerts, de Vries Czn. en
Welter. Namens de ministers Sassen en
Götzen was de raadsadviseur J. Harde
man aanwezig.
