RUSSISCHE BOM IN VEILIGHEIDSRAAD
maar „licht" te zijn
Vishinsky luistert, maakt
notities, doch zwijgt
blijkt
Emigrantenschip vol Joodse
kinderen naar Palestina
Overeenstemming bereikt
over nieuw ontwerp
Communisten steken olie-centrum
van Tjepoe in brand
Gaan onderhandelingen weer
Cacao en extra-
boter
Amerikanen konden de stugge Brit
niet al te best zetten
Boude beschuldigingen van
Patton en Ralph Ingersoll
een aanvang nemen
r
l:
Gaat Van Mook
toch heen?
Drie Indonesiërs
als leden
lot hoofd en hart
Z.H. de Paus dringt aan
op katholieke opvoeding
.Het weer.
VOOR DUITSLAND EN
OOSTENRIJK
Van 25 October tot
1 November
Extra gezinsvluchten
naar Batavia
HHH
De interimregering over Indonesië
Maarschalk Bernard Law Montgomery III
v..
BESTRIJDING VAN DE
SMOKKELHANDEL
Zes neutreden overwegen interventie
Geen weemoed, slechts
een enkele traan
Merkwaardig mens
en groot soldaat
Thans de vrede
DONDERDAG 7 OCTOBER 1948
72ste JAARGANG No. 24275
Landelijke inzameling
Luchtvaartverdrag met
Argentinië?
r TT
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 14380
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week
1 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wrtd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers'16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
(Telefonisch van onze Parijse correspondent)
PARIJS, Woensdagavond.
Aandachtig luisterend en ijverig notities makend heeft ook vandaag Vishinsky
in de Veiligheidsraad zijn plaats aan de raadstafel ingenomen. Het enige
uiterlijke verschil met voorgaande zittingen was dat de Sovjet-gedelegeerde
op geen enkel moment het woord vroeg een indrukwekkend verschil
overigens. Zo was dus duidelijk de vraag beantwoord die men zich gisteren
stelde of namelijk de Sovjet-Russische niet-deelname aan de discussies over
de Berlijnse kwestie al of niet zou gaan tot een volkomen ignoreren van de
beraadslagingen. Menigeen is nu geneigd het kaliber van de bom welke
Vishinsky gisteren deed ontploffen, niet meer op „middelzwaar", doch op
„licht" te taxeren.
In de tweede zitting, die de Veilig
heidsraad vandaag heeft gehouden, heb
ben achtereenvolgens de Amerikaanse,
Britse en Franse gedelegeerden de
klachten hunner respectievelijke rege
ringen tegen het Sovjet-optreden te Ber
lijn ontvouwd. Slechts de Brit Sir
Alexander Cadogan nam daarin zeer uit
drukkelijk bovenbedoeld besluit der Sov
jet-delegatie onderhanden. „Hoe", zo
vroeg hij, „kan men vorderingen maken
in de richting van een oplossing der
moeilijkheden, indien één partij weigert
aan de discussie mee te doen? Beschikt
deze partij niet oVer argumenten of be
tekent het dat zij reeds bij voorbaat
besloten is aanvaarding te weigeren van
wat ook deze Raad zal aanbevelen?"
In grote trekken dekten de requisi
toirs van de drie Westelijke gedelegeer
den elkaar volkomen. Afgemeten aan de
heftigheid, veelal de mateloosheid, wel
ke hun tegenstander ten toon had ge
spreid,'deed _hun taal uiterst gematigd
aan; hetgeen des te verdienstelijker is
te achten waar hun grieven voor ieder
objectief mens maar al te reëel zijn. De
krachtigste bewoordingen nog gebruikte
Jessup; maar pertinenter was wellicht
Cadogan. Enigszins voorzichtig zal me
nigeen Parodi voorgekomen zijn, zonder
dat deze nochtans een andere lijn trok.
Hij trok slechts wat minder strak en
kwam bij voorbeeld herhaalde malen
terug op Moskou's nota van 3 October
j.L, welke „na een eerste onderzoek de
gegevens van het probleem niet wezen
lijk scheen te wijzigen, maar misschien
dat een tweede onderzoek...."
De drie uiteenzettingen tezamen heb.
ben vooral het volgende nog eens
duidelijk in het licht gesteld. De drie
Westelijke geallieerden bevinden zich
in Berlijn krachtens precies dezelfde
rechten en aanspraken als de Russen.
Zij vloeien voort uit dezelfde bron
nen: het bezettingsprotocol van No
vember 1944; de resolutie van 7 Juli
1945 nopens de instelling van'de ge
allieerde kommandantura te Berlijn en
ae correspondentie, gevoerd tussen
Stalin en Churchill.
Berlijn, aldus formuleerde Jessup,
is dan ook geen deel van de Russische
bezettingszone doch een internationale
enclave in die zone. De Westelijke
mogendheden de uitoefening van dat
recht onmogelijk te maken, hen te
dwingen Berlijn te verlaten, is de op
zet van de Sovjet-Russische regering
en deze opzet 'was het, die werd na
gestreefd met de Russische blokkade
van de Westelijke sectoren. De Russen
hebben voor hun maatregelen, die het
verkeer eerst belemmerden en daarna
geheel onderbraken, aanvankelijk tech.
nische moeilijkheden als grond aan-
gevoerd. Later voerden zij aan, dat
zij tot deze maatregelen waren ge
dwongen om de economie van hun be
zettingszone te beschermen tegen de
Westmark, welke de Westelijken in
omloop hadden gebracht.. Alles holle
voorwendsels, zei Jessup. De werke
lijke gang van zaken is geweest, dat
Rusland met de tenuitvoerlegging van
zijn blokkade-maatregelen begonnen
is maanden voordat er van het in om
loop brengen van een Westmark
sprake was. De Russische lezing heeft
de volgorde der feiten maar even om
gekeerd. -
Westelijke geallieerden bevonden
Kch dus tegenover een onrechtmatige
Z.H. de Paus heeft gisteravond een
beroep gedaan op de regeringen van
Zuid-Amerika om „uit hun pers en
biosco^pn alles te weren wat aanstoot
zou kunnen geven of verderf voor
jonge mensen betekent."
De Paus richtte zich via de korte
golfzender tot het inter-Amerikaanse
congres voor katholieke opvoeding,
dat thans in i-»a Paz, in Bolivia, wordt
gehouden. Hij drong aan op het' zoveel
mogelijk doen verdwijnen van de sfeer
Van onafhankelijkheid en overgrote
vrijheid, waarin de jeugd thans leeft
en waardoor zij er toe gebracht wordt
elke autoriteit en elke dwang van de
hand te wijzen.
Voorts legde de Paus de nadruk op
de rol, die de jeugd in onze „geteisterde
eeuw" heeft en gaf uiting aan de hoop,
dat de opvoeding „in alle Amerikaanse
landen" baat zou vinden bij de „wijs
heid en ervaring van de Kerk" door de
door de H. Stoel uitgevaardigde leef
regels te aanvaarden.
Hij zei, dat christenen opgevoed moe
ten worden „tot het onder ogen zien
en overwinnen der moeilijkheden en
opgewassen moeten zijn tegen de eisen
des tyds".
Hij drong aan op verzet tegen de
„verderfelijke pogingen, die er toe zou
den kunnen leiden, dat de godsdienst
geheel van de opvoeding en de school
gescheiden zou worden."
Verwachting tot Vrijdagavond:
Koude nacht met weinig wind,
plaatselijk nachtvorst en hier en
daar ochtendmist. Morgen overdag:
enkele overdrijvende wolkenbanken,
maar later, vooral in het Westen van
het laijjl, toenemende bewolking.
Bijna overal droog weer en onge
veer dezelfde temperatuur als van
daag. Zwakke tot matige wind,
hoofdzakelijk tussen Oost en Zuid.
Zon: 6.5218.02; Maan: 14.2020.52.
aanwending van geweld, een aanwen
ding in strijd met het Handvest. Zij
hadden de keus tussen: ten eerste, dit
geweld lijdelijk ondergaan; ten twee
de: onderhandelen onder dit geweld;
ten derde, geweld tegenover geweld
stellen; ten vierde, de te Berlijn ge
schapen situatie voorleggen aan de
Veiligheidsraad, lichaam speciaal be
last met de handhaving van de vrede.
Dit laatste alternatief hebben zij ge
kozen nadat zij echter eerst alle moge
lijkheden hadden uitgeput om recht
streeks met de Russen tot een aan
nemelijk vergelijk te komen. De er
varingen in deze rechtstreekse onder
handelingen, die enkele maanden heb
ben geduurd, dwongen tenslotte tot
één conclusie, door Sir Alexander Ca
dogan aldus geformuleerd: „Dat de
Sovjet-regering de besprekingen ge-
entameerd had met de bedoeling niet
om tot een regeling te komen, doch
om voor zichzelf diezelfde'politieke en
economische voordelen in Berlijn te
verwerven, welke ze in eerste aanleg
voornemens was geweest te behalen
door middel van de blokkade."
De aangelegenheid is nu voor het
hoogste internationale lichaam, dat be
last is met de handhaving van de vrede.
„Het Verenigd Koninkrijk," aldus besloot
Sir Alexander Cadogan bijna religieus
plechtig zijn pleidooi, „stemt het tevre
den'zijn zaak in handen te kunnen stellen
van de Veiligheidsraad en het is bereid,
in alle goede trouw iedere resolutie uit
te voeren, die de Raad in zijn wijsheid
nuttig acht."
Nadat te half vijf voorzitter Bramu-
glia de vergadering had opgeheven, heb
ben de zes neutralen van de Raad (Chi
na, Canada, België, Argentinië, Colum
bia en Syrië) hun wijsheid bij elkaar
gelegd. Zij zijn in besloten zitting ge
gaan om te overleggen wat in het bijzon
der hun te doen staat. Naar verluidt be
spreken zü de kansen van een aanbeve-
ling, die zou behelzen, ten eerste: de
Sovjet-Unie heft voorlopig tydelijk de
v.
Het Parijse socialistische dagblad
„Le Populaire", dat bekend is om
zijn scherpe oppositie tegen het com
munistische blad „L'Humanité", heeft
gisteren een verrassend succes gè-
boekt. Toen Vishinsky, de Russische
gedelegeerde in de Veiligheidsraad,
demonstratief toonde beu te zijn van
het luisteren naar de rede van de
Amerikaan Jessup, vouwde hij een
krant open en begon te lezen. Men
zou verwachten dat hij een Russische
krant of desnoods de „Humanité"
voor die demonstratie had bestemd,
maar van alle in Parijs verschijnende
btaden was het juist uitgerekend de
„Populaire."
blokkade-maatregelen op; ten tweede:
de drie Westelijken accepteren dan om
in hernieuwde rechtstreekse besprekin
gen met de Sovjet-Unie naar een oplos
sing van het Berlijnse probleem te zoe
ken; al dan niet in verband met het
Duitse vraagstuk in zijn geheel.
Wordt deze aanbeveling aangenomen,
dan nemen de zaken één van deze twee
lopen: nieuwe rechtstreekse onderhan
delingen slagen en dan is ook de kwes
tie waarmede de Raad zich dan gecon
fronteerd ziet: bedreiging van de vrede
tengevolge van de blokkade, van de
baan, of wel de nieuwe rechtstreekse
onderhandelingen lopen opnieuw op
niets uit en dan komt de netelige af
faire in oneindig veel neteliger gedaante
ter tafel van de Raad terug.
Met goedkeuring en aanbeveling
van het Hoogwaardig Episcopaat zal
in de week van.25 October tot 1 No
vember in geheel Katholiek Neder
land een inzameling worden gehou
den ten bate van noodlijdend Duits
land en Oostenrijk.
De georganiseerde katholieke jeugd
zal samen met de afdelingen van het
R. K. Huisvestingscomité en voor het
bisdom Haarlem met de afdelingen van
de Bisschoppelijke Hulpactie deze inzame
ling verzorgen. De Ned. Caritasmis-
sie zal er voor zorg dragen, dat de goe
deren hun juiste bestemming in Duits
land bereiken. De goederen voor Oos
tenrijk bestemd gaan rechtstreeks naar
het Caritasverband.
Teneinde de achterstand in te halen,
die is ontstaan bij het gezinsvervoer
naar Batavia in het kader van gezins
hereniging, zijn er momenteel bespre
kingen gaande tussen het ministerie
van overzeese gebiedsdelen en de KLM
om te komen tot een serie extra vluch
ten naar Batavia.
Het ligt in de bedoeling met ingang
van half October iedere veertien dagen
een drietal z.g. versnellingsvluchten
van Amsterdam naar Batavia uit te
voeren met DC-4 toestellen en Skymas-
ters. De route die zal worden gevlogen
is als volgt: Amsterdam - Róme - Cairo
- Basrah - Karachi - Calcutta - Bangkok
- Singapore - Batavia. Deze vluchten
worden speciaal met het oog op de ge
zinshereniging gemaakt, slechts bij een
der drie vluchten, waarbij tevens Nevtf
Delhi wordt aangedaan, is in beperkte
mate plaatsruimte voor particulieren
aanwezig.
Als vertegenwoordigers van Ne
derland zullen morgen mr. H. J.
Spanjaard en mr. L. H. Slotemaker
naar Argentinië vertrekken, om te
onderhandelen over een bilateraal
luchtvaartverdrag tussen Nederland
en Argentinië.
Naar wij vernemen zou de tekening
van een zodanig verdrag voor Neder
land de mogelijkheid openen een lucht
lijn Amsterdam-Madrid-Buenos Aires in
gebruik te nemen, wanneer het Zondag
geparafeerde luchtvaartverdrag tussen
Nederland en Spanje eveneens zou zijn
getekend.
1
Ter hoogte van Ypenburg werd gisteren op de rijksweg RotterdamDen Haag
een proefverkeerstelling gehouden in samenwerking met Rijkswaterstaat en de
Dienst Stadsontwikkeling en Volkshuisvesting te Den Haag. Soms was er nogal
eens een opstopping tijdens de telling.
Het overleg betreffende de be-
stuursregeling in Indonesië in over
gangstijd tussen de Nederlandse re
gering enerzijds en de vertegen
woordigers van de pre-federale rege
ring, de leden van het .B.F.O. (Bij
zonder Federaal Overleg), de depu
tatie der federale conferentie éan
Bandoeng en de vertegenwoordigers
der minderheden anderzijds, is thans
zover gevorderd, dat alle artikelen
van het Nederlandse voorontwerp,
dat als basis van de besprekingen
werd gebruikt, zijn behandeld.
De Nederlandse regering heeft in
dit nieuwe ontwerp d? resdluties
van Bandoeng en de door het B.F.O.
vorige week opgestelde schets op de
voet gevolgd.
Over de grote lijnen van het ont-
werp is, naar wij uit conferentie
kringen vernemen, reeds overeen
stemming bereikt.
Er zou komen een federale interim-
regering (F.I.R.), bestaande uit drie In
donesiërs, die gekozen zullen worden
door de regeringen of bestuurscolleges
der deelstaten. De benoeming der leden
van de F.I.R. moet door de Kroon be
krachtigd worden. Er zou voorts zijn een
Federale Raad, waarin elke deelstaat
met een lid zal zjjn vertegenwoordigd.
Voorts zou er zijn een federale volks
vertegenwoordiging, waarin elke deel
staat zal zijn vertegenwoordigd met ten
minste twee en ten hoogste tien leden.
Tevens zullen vertegenwoordigers
der minderheden hierin zitting hebben.
De secretarissen van Staat zijn belast
met het bestuur der departementen. Zij
vormen tezamen de raad van secreta
rissen van Staat, die op gezette tijden
vergadert onder voorzitterschap van
een der leden van de F.I.R. De secreta
rissen van Staat kunnen voor de volks
vertegenwoordiging de technische zijde
van hun beleid verdedigen. De poli
tieke verantwoordelijkheid voor de lei
ding der departementen berust bij de
F.I.R.
Over verschillende punten duurt het
overleg nog voort. De voornaamste
hiervan zijn:
1. De status van Nieuw-Guinea; 2.
De vraag of in de Fedefale Raad, naast
de vertegenwoordigers van de deelsta
ten, nog afzonderlijke vertegenwoor-
gers van de minderheden zitting zullen
hebben; 3. Het vraagstuk der federale
strijdkrachten en de bevoegdheden van
de hoge vertegenwoordiger van de
Kroon met betrekking tot het gebruik
der Nederlandse strijdkrachten; 4. Be
voegdheden van de hoge vertegen
woordiger ten aanzien van financiële
en economische aangelegenheden.
De plenaire zitting van de conferentie
heeft Dinsdag j.l. alle nog resterende
artikelen van het Nederlandse voor
ontwerp behandeld. Een kleine com
missie zet thans de besprekingen over
de geschilpunten voort. Deze commissie
is als volgt samengesteld:
Namens de Nederlandse regering: dr.
L. J. M. Beel (voorzitter); namens de
prefederale regering: prof. dr. Hoesein
Djajadiningrat, mr. Gieben; namens het
B.F.O.: Bahrioen, Anak Agoeng Gde
Agoeng, Sultan Hamid II; namens de
minderheden: mr. Blaauw; namens de
Commissie van Negen: mr. Vonk, prof.
Romme, prof. Logemann.
Zaterdag a.s. hoopt men de plenaire
slotvergadering te houden.
(Van onze speciale verslaggeefster)
Het was klokslag drie uur, gistermid
dag, toen de eerste stoot het vertrek van
het s.s. „Negbah" aankondigde.
Dit schip, dat twintig minuten daarna
de Amsterdamse haven ging verlaten, is
het eerste Joodse emigrantenschip, dat
uit de hoofdstad vertrokken is. Op het
Een der Joodse emigranten-kinderen, met veel wat haar
aan de goede zorgen in Holland zal herinneren, aan boord
van de „Negbah". De meeste van deze kinderen kwamen
uit Oost-Êuropa en verbleven enige tijd in Apeldoorn.
moment dat de loopplank opgetrokken
werd, kwam de zon, die zich in Neder
land bijna uitsluitend bij belangrijke
gebeurtenissen laat zien, door het grauwe
wolkendek heen. En hiermee typeerde
zij het verschil tussen dit vertrek en dat
van de meeste andere schepen. Hier was
geen weemoed te bespeuren op de ge
zichten van degenen van de 650 passa
giers, die over de railing leunden en
riepen en wuifden naar de achterblijvers.
Zij waren de personificatie van het
geluk en de hoopvolle 'verwachting, zo
als zij daar stonden op dat witte schip,
dat op zijn schoorsteen de twee blauwe
1 banden met daartussen de zeven Davids
sterren meevoerde.
Doch onder de paar
honderd achterblij
vers op de kade,
waren er meerde
ren, die zo nu en
dap een traan weg
pinkten en het heen-
en weergeroep, in
de meest uiteenlo
pende talen, werd,
naarmate dé stonde
naderde, steeds drin
gender.
Maar toen dan ook
de „Negbah" zich
losmaakte van de Ja-
vakade en uit alle
kelen het oude He
breeuwse lied „Ha-
tikwah" opklonk, wa*.
ren ook deze tra
nen vergeten en bij
na tastbaar was het
verlangen van de
mensen, die daar
wuifden naar het
langzaam wegvaren
de schip: „Wij óók".
Een oudere dame
bracht het onder
woorden, toen zij
zeide: „Het is naar
dat zij weggaan, maar
ik gun het hun zo.
Ik hoop zelf ook
gauw te gaan".
Hoe men tegen
over de staat Israël
moge staan, het stre
ven en de moed
van deze mensen la
ten slechts plaats
voor oprechte be
wondering.
In de bonnenltjst, welke op 21 October
wordt gepubliceerd, zullen wederom
bonnen worden aangewezen voor cacao,
en wel 50 gram voor houders van A-, B-
en C-kaarten en 100 gram voor houders
van D- en E-kaarten. Voorts wordt
zoals reeds bekend op die datum een
extra rantsoen voedingsvetten (boter,
margarine of vet) gegeven, te weten 250
gram voor de leeftijdsgroepen boven
jaar en 125 gram voor de overige leef
tijdsgroepen.
Het centraal distributiekantoor deelt
ons mede, dat met ingang van Vrijdag
8 October de rantsoenwaarde van paar-
devlees weer van 125 op 150 gram ge
bracht wordt.
Er is tijdens de laatste wereldoorlog geen generaal geweest, die zozeer aan
critiek was blootgesteld als Montgomery. Ook heden ten dage is het oordeel
over deze veldheer nog niet definitief gevormd. Onlangs zei hij het zelf nog
zo geestig in een rede voor woestijn-veteranen: „Ze hebben al zo vaak gezegd
dat ik gek ben, dat ik het als een compliment ga opvatten."
Het is zo, dat .elke na-oorlogse tijd een, „devaluatie" meebrengt in het oordeel
over de „grote mannen". Politieke en militaire leiders worden dan veelal van
hun voetstuk geworpen en hun successen vaak als toevallige avonturen ge
schetst. Dat is Foch overkomen en dat gebeurt ook met Monty's tijdgenoten
Churchill, Eisenhower en Patton. Het felst in de critiek op Montgomery zijn
wel de Amerikanen, die de stugge Brit eigenlijk nooit goed hebben kunnen
zetten, vooral nadat bekend was geworden, dat Montgomery nogal eens van
me^jng verschilde fnet „Ike", de afgod van alle G.I.'s.
Ralph Ingersoll heeft in zijn boek
„Top Secret Monty ronduit voor een
slecht generaal uitgemaakt, die niet ge
slaagd zou zijn als de Amerikaanse be
velhebber Omar Bradley (thans Eisen
hower's opvolger) hem niet terzijde had
gestaan.
Generaal Patton heefl in zijn dagboek
Montgomery er openlijk van beschul
digd een snelle opmars naar de Rijn te
hebben verhinderd. Thans heeft zelfs de
gematigde „Manchester Guardian" bij
Montgomery's nieuwste benoeming de
twijfel uitgesproken of deze maarschalk
meer kan dan een veldslag \vinnen.
Ongetwijfeld spelen twee factoren
daarbij een rol:
Allereerst de mens Montgomery,
onverzettelijk bij het eigenwijze af,
fantasie, begrip voor strategie, ervaring
op slagvelden, liefde voor zijn mannen,
waarvoor hij soms zeer hard kon zijn,
bij het onhebbelijke af. Deze stugheid
heeft onder - zijn superieuren en gelij
ken altijd een onaangename invloed ge
had, al moest heel vaak worden toege
geven, dat Monty's doorzettingsvermogen
en juiste kijk in de stand van zaken
de strategie der geallieerden gunstig
heeft beïnvloed. De bekende Ameri
kaanse oorlogsverslaggever Erny Pile,
die in Italië het achtste leger heeft le
ren kennen, getuigt er herhaaldelijk
van.
De andere factor is die van Monty's
opvattingen over de krijgskunst. Hij
smaalde op de papieren plannen van
zijn legerleiding, en het ontbreken van
elk begrip bij haar over de moderne
oorlogvoering. Als ondergeschikte sabo
teerde hij vaak opdrachten van zijn
meerderen en later, toen hij zelf opper
machtig was, heeft hij zonder omhaal
verschillende hoofdofficieren „aan de
dijk" gezet. Hij spaarde ook zijn Ame
rikaanse collega's niet en zelfs Chur
chill kreeg wel eens zijn trekken thuis.
Maar ontdaan van elk chauvinisme
kan men toch rustig vaststellen dat
Montgomery, de aanvoerder met zijn
onafscheidelijke baret, een voortreffe
lijk militair is', wiens grote kunde de
kleine menselijke tekortkomingen ver
re overtreft. Montgomery zelf is daarbij
altijd de bescheiden bevelhebber ge-
bleven, die zelf ruiterlijk toegaf grote- I
re succesgen geboekt te hebben, dan hij
verwacht had, mede door het slechte
veldheerstalent of de ongunstige karak
tereigenschappen van Rommel en Von
Rundstedt.
Monty is ook altijd de grote man ge
weest die in de voorste linies zijn sol
daten tot nieuwe acties en grotere in
spanning bewoog. Toen Eisenhower,
waarmee hij later zeer bevriend is ge
worden, nog in Engeland zat, reed
Monty in zijn auto de tankcolonnes
voorbij, die een wig dreven in de Duit
se verdedigingsgordels. Nauwelijks was
een plaats bevrijd of de kleine generaal
met het energieke gezicht deed er zijn
intree. Op slag won hij de bevolking
Nu
MONTGOMERY
de vrede winnen.
Na de benoeming van Montgomery
tot voorzitter van de „defensieve
commissie van Engeland, Frankrijk
en de Benelux-landen" is de com
mentaar op de benoeming losgeko
men.
Voor een deel uitte deze zich in een
critiek op de persoon en het talent
van Montgomery; een deel ook op
het feit, dat niet Frankrijk maar En
geland tot zetel van het Westerse
bolwerk werd verklaard, terwijl aan
de andere kant een zekere ingeno
menheid met Monty's aanstelling
kon worden opgevangen.
Ons derde en laatste artikel in déze
serie geeft nog een uitvoerige be
schouwing over de veldheer, die on
betwist een grote bijdrage leverde
voor het winnen van de oorlog tegen
het fascisme en die nu een tweeledige
taak krijgt toebedeeld om de Wes
terse democratieën paraat te maken
tegen eventuele agressie.
voor zich, mede door zijn fijne Britse
spot en zijn belangstelling voor het leed
van de getergde bevolking.
Sedert het einde van de oorlog heeft
Montgomery veel gereisd. Hij bezocht
vrijwel alle geallieerde landen, Afrika,
Palestina en ontmoette in Moskou Sta
lin. Als chef van de generale staf van
het Britse imperium zocht hij naar
nieuwe mogelijkheden voor de training
van soldaten en een enkele maal deed
hij een beroep op het Britse parlement,
niet eerder de soldaten naar huis te
sturen, voordat de vrede definitief zou
.zijn gewonnen.
De grijze veldmaarschalk, die eigen
lijk een welverdiende rust tegemoet zou
mogen zien, is nu weer aan de werk
tafel gezet. De Westerse democratieën
willen zijn naam verbonden zien aan
hun defensieve coördinatieplannen. Het
heeft geen zin erover te twisten: wel
licht is het de beste keus, die men had
kunnen doen. Er zijn geen gevleugelde
woorden of soldateske kwinkslagen van
Montgomery te boek gesteld, maar meer
dan zijn persoon spreken de daden tot
de verbeelding. Hij is ongetwijfeld een
van de beste militaire leiders, die hun
overwicht vinden door eenvoud en jo
viale plichtsbetrachting, wars van elke
opgeblazenheid en mechanische star
heid, welke de Duitse generaals zo
weerzinwekkend maakten.
Montgomery, overwinnaar van El
Alamein, bevrijder van Noord-West-
Europa, heeft een nieuwe taak gekre
gen. Hij zal nu de leider moeten zijn
van vredelievende mogendheden, die
echter vastberaden pal willen staan bij
nieuwe dreigingen. Monty krijgt een
nieuwe taak toebedeeld: hij moet nu de
vrede helpen winnen.
Volgens Nederlandse telegrammen uit
Soerabaja breiden de branden, vermpe-
delijk door communistische rebellen ge
sticht, zich snel uit over het olie-cen
trum van Tjepoe. K.L.M.-piloten, die de
route SoerabajaBatavia onderhouden,
zeiden,dat de branden gedurende de
nacht in omvang toenamen en dat men
de rookkolommen tot een hoogte van
zesduizend voet zag oprijzen boven de
terreinen, waar de Royal Dutch Shell
en de American Standard and Vacuum
Oil Maatschappijen zijn gevestigd.
Militaire waarnemers spreken als hun
oordeel uit, dat de branden door de
communisten waren gesticht. Tjepoe is
het enige olie-centrum op republikeins
gebied en het verlies hiervan zou een
gevoelige slag betekenen voor de repu
blikeinse regering, die wegens de Ne
derlandse maatregelen ter zee geen
olie-producten kan invoeren.
Volgens hier teruggekeerde piloten
naderen de vlammen negen grote olie
tanks aan de rand van de stad, andere
ooggetuigen zeiden, dat de rookkolom
men zelfs waarneembaar waren in Se-
marang, 120 kilometer 'meer naar het
Westen gelegen.
Een republikeinse Dakota, die het
republikeinse deel van Java op 1
October, „met onbekende bestem
ming" verliet, is nog niet aange
komen.
Aantal en 'namen van de passa
giers zijn niet bekend.
Wat betreft de hervatting der onder
handelingen, deelde een republikeins
woordvoerder aan Aneta mede, dat de
republikeinen niet genegen zjjn, over de
mogelijkheid van hervatting der onder
handelingen te spreken, zolang niet de
kwestie van het uitleiden der republi
keinse ambtenaren is geregeld.
Deze republikeinse woordvoerder zeide
nog, dat de republiek bereid zou zijn,
besprekingen te voeren met betrekking
tot een eventueel deelnemen van de re
publiek aan de interim-regering op voor
waarde dat de interim-regering verant
woording verschuldigd zou zijn aan een
op democratische wijze verkozen volks
vertegenwoordiging. De eis, dat eerst
verkiezingen zouden moeten worden ge
houden, zou de republiek echter willen
laten vallen, aldus deze officiële repu
blikeinse woordvoerder.
Volgens U. P. zou het Amerikaanse
lid van de drie-mogendhedencommissie,
Merle Cochran, bemiddelend zijn opge
treden ter doorbreking van de vijf
maanden oude politieke impasse tus-
sende republikeinen en Nederlanders.
Eind September heeft Cochran de In
donesiërs cn Nederlanders een serie
voorstellen gedaan tot bijlegging van
het geschil. Republikeinse kringen rei
den dat de republikeinse regering hier
verleden week op geantwoord heeft
en het grootste deel der voorstelleir
Onverstandige mensen gaan liever
aan hun onmacht te gronde, dan dat
zij hun onmacht erkennen.
er I
at
heeft aanvaard en voor de rest een
voorbehoud heeft gemaakt.
De voorstellen van Cochran zijn niet
onthuld, doch volgens goed ingelichte
zijde gelijkt zijn plan op de Austra-
lisch-Amerikaanse voorstellen van Juni.
Kringen die nauwe betrekkingen met
de C. v. G. D. onderhouden zeiden dat
Cochran van plan is naar Djocja
te vliegen om de republikeinen te ont
moeten en hun de Nederlandse tegen
voorstellen over te brengen 1
Officieel is medegedeeld, dat de Ne
derlanders het bevel, dat republikeinen
en hun gezinnen Batavia moeten ver
laten, hebben verzacht in die zin, dal
thans uitsluitend de mannen en niet de
gezinnen zullen moeten vertrekken.
Deze maatregel is genomen in afwach
ting van. de uitslag der besprekingen
over de mogelijke hervatting van de
onderhandelingen tussen Nederland en
de republiek.
De Nederlanders hebben bevel gege
ven in de gehele archipel streng toe
zicht te houden op de rijstdistributie
om te voorkomen, dat men hamstert en
speculeert.
De laatste maanden wordt door de
patrouilleboten der Koninklijke ma
rine in het smokkelgebied tussen
Sumatra en Malakka-Singapore ge
middeld per maand een totaal van
honderd schepen aangehouden en
opgebracht. De verbeurdverklaarde
ladingen hiervan brengen bij verkoop
te Tandjong Pinang naar schatting
van twee tot driehonderdduizend
straitsdollar op, zo schrijft een spe
ciale correspondent van Aneta, die
zich ter plaatse op de hoogte kon
stéllen van de maatregelen tegen de
smokkelhandel in de wateren van de
Riouw- en Linga-Archipel.
Een officiële woordvoerder in New
Delhi heeft vandaag medegedeeld, dat
O. V. Alagesan benoemd is tot consul-
generaal van India in Batavia.
Alagesan is de opvolger van Ragha-
van, die benoemd is tot ambassadeur
van India in Tsjechoslowakije. Ragha-
van zal vandaag in New Delhi aanko
men, op weg naar Praag.
Alagesan is op het ogenblik lid van
de Indische constituërende vergadering.
Naar de „Nieuwe Rotterdamse Cou
rant" uit welingelichte bron verneemt
zou de Nederlandse regering toch wil
len vasthouden aan haar voornemen om
de hoge post in Batavia door een nieu
we figuur te doen bezetten.
Het zou in de bedoeling liggen om
gelijktijdig met de instelling van .de
interim-regering, waardoor de functis
van luitenant-G.G. komt te vervallen en
waarvoor in de plaats treedt de post:
Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon,
de persoonswisseling te doen geschie
den. Dr. Beel zou dan tot Hoge Verte
genwoordiger van de Kroon worden
benoemd.
Generaal J. L. Piollet, inspecteur-ge
neraal van de Franse overzeese lucht
strijdkrachten, is vandaag voor een
driedaags bezoek aan ons land op
Schiphol aangekomen.
