Regering bereid onderhandelingen met Republiek te hervatten Voorwaarde: Geen schendingen meer aan het bestand Marshall confereert met vakbondleiders Versterking noodzakelijk van de morele krachten Argentijn tracht compromis tot stand te brengen Franse politie slaags met stakende arbeiders HET ZWARTE KORPS VOOR DE EXAMINATOREN Dragline- en buUdozermachinisten Protest van Soedirman Nieuwe straalvliegtuigen Verliezen in Indië Onderhoud met Vishinsky Amerikanen gefolterd Decreet van regering uitgevaardigd Elke dag kost 160.000 ton kolen Wittebrood en de rede van De Bruyn lot hoofd en hart Het plan-Cochran Generaal Slim opvolger van Montgomery Russen blijven „oefenen" in luchtcorridor Stichting Comwin tot stand gekomen .Het weer. Berlijnse kwestie: door Hongaarse politie k Olie-installaties van Tjepoe nqg intact Journalist voor politie rechter ZATERDAG 9 OCTOBER 1948 Natsir over „Controverse Van Mook—Beel" Protest volkomen genegeerd „Tegenspeler" van de N.I.W.l.N. Toestand pater Nuy S.J. verslechterd iilli Belgische Koningskwestie Wetsvoorstel van linkse Liberalen 72ste JAARGANG No. 24277 f 40 voor „duwen" op Schiphol BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 Abonnementen 20800 - Postgiro 14380 ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week- f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal. Directeur: J. 3. W. Boerrigter. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Naar het A.N.P. van betrouwbare zfjde verneemt, heeft de Nederlandse regering; nieuwe constructieve suggesties gedaan om tot hervatting van politieke onderhandelingen met de republiek te komen. Door het Amerikaanse lid van de commissie van goede diensten, de heer Cochran, was begin Sep tember aan de Nederlandse regering en de reppbliek vertrouwelijk op infor mele wijze een plan voorgelegd voor de regeling van de geschillen, welke tussen partijen bestaan. N.a.v. dit z.g. plan-Cochran heeft de Nederlandse regering een geamendeerd plan opgesteld, hetwelk door de Nederlandse delegatie te Batavia aan de heer Cochran is overhandigd. Dit plan wijkt o.m. ten aanzien van de kwestie van de te houden verkiezingen af van de,: ge dachte, welke de heer Cochran had geformuleerd. tenslotte verklaarde, dat de Nederlandse pers en radio nog steeds neiging tonen de toestand slechter te maken. De repu blikeinse regering bereidt zich voor aan de situatie het hoofd te bieden door bü de Commissie voor Goede Diensten en de Veiligheidsraad de nodige stappen te ondernemen. De raffinaderijen in Tjepoe en de meeste petroleumbronnen in het omlig gende gebied zouden, naar A.P. mee deelt, nog intact zijn. De communisten hebben ze in de heen en weer golvende strijd met de republikeinen nog steeds in hun bezit. Twee petroleumtanks in de buiten wijken van de stad zijn verbrand en in de stad zelf woeden branden, maar men weet niet of de raffinaderijen in lichter laaie staan. Ten noordwesten van de stad bezetten de communisten ook be langrijke bronnen. Volgens een republikeins bericht uit Djocja, aldus meldt Reuter nader, heb- en de republikeinen Tjepoe voor de tweede maal op de opstandelingen ver overd. De strijd heeft drie dagen ge duurd, voordat de stad voor de vierde maal in andere handen is overgegaan. In Djokjakarta heeft Mohamed Roem, de voorzitter van de republikeinse dele gatie voor de onderhandelingen met Nederland, een Nederlands legerbericht tegengesproken volgens hetwelk com munisten zouden rondzwerven in Kali- oerang, de zetel van dè bijeenkomsten van de Commissie voor Goede Diensten in de republiek. Dertig communisten hebben zich vrijwillig gemeld bij een Nederland se post aan de status quo-lijn, name lijk te Soekaredjo, ten westen van Semarang, aldus bericht een corres pondent van Aneta uit - Semarang. De groep werd ontwapend en in ver zekerde bewaring gesteld. Enige Terwijl het plan van de heer Cochran Voorziet in vrijwel onmiddellijk te hou den verkiezingen, stelt de Nederlandse regering zich op het standpunt, dat algemene verkiezingen slechts mogelijk zjjn, wanneer rust en orde in zoverre hersteld zjjn, dat de bevolking zonder vrees voor represailles en terreur vrij" aan de verkiezingen kan deelnemen. De Nederlandse regering, zo wordt verklaard, neemt met bezorgdheid de toenemende bestandsschendingen en in filtraties van de republiek uit naar de deelstaten en de communistische activi teiten in tal van centra in de republiek waar en acht het noodzakelijk voor de hervatting van nieuwe besprekingen, welke zjj gaarne op de kortst mogelijke termijn zou willen openen, dat aan deze infiltraties en bestaAdsschendingen eerst een einde wordt gemaakt. De republikeinse minister van voor lichting, Moh. Natsir, heeft tegenover Antara verklaard, dat er geen duidelijke aanwijzingen bestaan, dat de Neder landers hun betrekkingen met de repu bliek wensen te verbeteren, ofschoon de uitleiding van republikeinse ambtena ren uit Batavia is opgeschort. Hij voegde hieraan toe, dat deze uitleiding door de republiek van het begin af "aan be schouwd werd als „illegaal". T.a.v. be richten in de Nederlandse pers en via de radio over nieuwe voorstellen zeide Natsir, dat hem tot nog toe niets hier omtrent bekend was. Hij zeide, dat uit de Nederlandse pers al duidelijker het bestaan van onenig heid onder de Nederlanders spreekt, welke onenigheid genoemd zóu kunnen worden de controverse Van MookBeel. Noch de republikeinse regering noch de Commissie voor Goede Diensten ont ving tot dusver definitieve inlichtingen over een voorstel, dat de Nederlanders willen indienen, zo zeide Natsir, die Op uitnodiging van de heer Harriman, de reizende ambassadeur van de Ver enigde Staten voor het Marshallplan, hebben de leidende figuren van de Vak bonden in West-Europa Vrijdag in Parijs een ontmoeting gehad met minister Marshall. Voor Nederland waren aan wezig de heren A. C. de Bruyn (K.A.B.). E. Kupers (N.V.V.) en M. Ruppert (C. N.V.). In zijn rede tot de vakbondleiders zeide Marshall, dat de Europese econo mie een uiterst belangrijk deel is van ^Teret~economie. Door het herstel van de Europese economie wordt een herstel van de wereldeconomie bevor derd. Opvoering van de productie is nodig. Het verheugt mij, aldus Marshall, dat gij dwars tegen onbehoorlijke pro pagandastunts in aan de georganiseer de arbeiders de waarheid hebt gezegd. De Amerikaanse minister zeide, dat een „zwarte wolk van dreiging" zich over geheel Europa zou hebben uitge spreid indien de Westelijke mogendhe den de Berlijnse crisis niet voor de Ver enigde Naties hadden gebracht. Terwijl de minister Rusland beschul digde van een „lange serie van uitda gende daden" in Berlijn, gaf hij de ver zekering, dat welhaast elk van deze daden afzonderlijk 30 jaar geleden de basis zou hebben gevormd voor een breuk. „Indien er ooit in vredestijd een be dreiging van do vrede geweest is, dan is het deze blokkade van Berlijn," al dus minister Marshall. „Waarvoor wij vechten is met een voudig vrede," aldus de minister, „doch een vrede waarin een individu of een vakbond vrij is te vergaderen wanneer hem dat goeddunkt, om te zeggen wat hem goeddunkt. Dit is zover politiestaat verwijderd als maar denken kan." Ik ken geen groep in de gehele we reld, die de vrijheid minder missen kan, dan de arbeidersstand. De minister be sloot zijn toespraak met een klemmende Het Britse departement van Oorlog heeft Vrijdagavond medegedeeld, dat generaal Sir William Slim is benoemd tot chef van de Britse imperiale generale staf als opvolger van veldmaarschalk Montgomery, die benoemd is tot voor zitter van het comité van opperbevel hebbers van de verdedigingsraad der West-Europese Unie. Sir William Slim is 58 jaar oud Tij dens de oorlog maakte hij naam als bevelhebber van het veertiende leger in Birma. Na de oorlog werd hij com mandant van de imperiale defensie. Hij legde deze functie een jaar geleden neer en werd toen benoemd tot vice-voor- zitter van de uitvoerende spoorwegraad. het administratieve lichaam van de ge nationaliseerde Britse spoorwegen. van een men zich aandrang tot samenwerking tussen de Europese landen. De heer Ruppert vroeg de bijzondere aandacht van de leiding der Amerikaan se administratie voor de bepaling dat de helft van de Marshall-goederen ver voerd moet worden door schepen, va rende onder Amerikaanse vlag. Hij uitte de wens, dat de Amerikanen ten aanzien van Nederland, welks econo misch herstel voor een belangrijk deel afhankelijk is van zijn koopvaardij, met een lager percentage genoegen zouden willen nemen. Marshall is Vrijdagavond per vlieg tuig naar Washington vertrokken Gisteren hielden de Russen opnieuw uitgebreide luchtmanoeuvres in de zone, waar dagelijks honderden Ameri kaanse en Engelse transportvliegtuigen met voedsel voor het geblokkeerde Berlijn passeren. Wederom hebben de Sovjets bij deze oefeningen echte bommen gebruikt. Het scherpe protest, dat de Westerse mogendheden gisteren overhandigd hebben, is volkomen gene geerd. Britse, Amerikaanse en Franse hoofdcontroleurs van het Berlijnse luchtveiligheidscentrum. hebben op nieuw geprotesteerd. Thans is definitief vast komen te staan, dat de rantsoenen van alle Duit sers in de Westelijke sectoren van Ber lijn verhoogd zullen worden, ondanks de Russische blokkade, die het noodza kelijk maakt alle levensmiddelen door de lucht aan te voeren. Iedereen zal 200 calorieën per dag meer krijgen. De rantsoenverhoging zal op 1 November ingaan. De gemeenteraad van Berlijn besloot met algemene stemmen op 5 December gemeenteraadsverkiezingen te houden. De oorspronkelijke plannen om de ver kiezingen die naar verwacht wordt een communistische nederlaag zullen opleveren op 14 November te houden, moesten terzijde worden gelegd doordat de Sovjets in hun sector de voorberei dingen onmogelijk maakten en geen toestemming wilden verlenen voor het drukken van de officiële aankondiging. Naar het A. N. P. verneemt is tus sen het ministerie van Oorlog en de Glostervliegtuigfabrieken in En geland een contract gesloten voor de levering van Gloster „Meteor" 79 Mark IV-straaljagers. Deze één-persoons-straalvliegtui- gen zullen op korte termijn geleverd worden. Verder zal binnen afzienba re tijd een aafttal Gloster „7 Me teor" Mark VII-toestellen aange kocht worden. tijd later verscheen aan deze post een republikeinse patrouille, die „uitlevering" van de deserteurs verzocht, hetgeen geweigerd werd. Het republikeinse bataljon onder ma joor Poernawi te Poerwodadi is geheel overgelopen naar de communisten. Majoor Poernawi is de organisator van de „pasoekan kelima" (vijfde colonne), die kort na de tekening van de „Ren- ville"-overeenkomst in het leven werd geroepen om onrust en wanorde te stichten in Semarang. Een Pakistaanse goodwill-missie onder leiding van Hatim Alvi, oud-burgemees- ter van Karatsji, zal Zondagmorgen naar Indonesië vertrekken. De missie gaat eerst naar Batavia. Naderhand zullen ook bezoeken aan andere delen van de Archipel gebracht worden. Zoals wij reeds aankondigden is dezer dagen te Batavia de „Stichting coördi natie militaire welzijnsverzorging Indo nesië (Comwin) tot stand gekomen. Uit de statuten blijkt, dat deze stichting beoogt: de bevordering van de coördi natie en behartiging van de culturele en materiële welzijnsverzorging van militaire en burgerlijke pioniers in In donesië; het houden van toezicht op en het zo veel mogelijk bevorderen van een billijke en goede verdeling der naar Indië gezonden Niwin-goederen en andere soortgelijke goederen. De Comwin is als „tegenspeler" van de Niwin te beschouwen. Beide stich tingen zullen elkander over en weer vertegenwoordigen. De financiering van de Comwin zal uit Indische mid delen geschieden. Verwachting tot Zaterdagavond: Tamelijk heldere nacht met hier en daar vorming van nevel of mist en op sommige tegen de wind be schutte plaatsen nachtvorst. Morgen overdag droog weer met voorname lijk in het Noorden van het land enkele overdrijvende wolkenvelden en iets lagere temperatuur. Overi gens vrij zonnig en ongeveer dezelf de temperatuur als vandaag. Zwakke tot matige wind tussen Noord-Oost en Oost. Zon; 6.54—18.—; Maan: 15.14—21.51. De regering maakt bekend, dat in de afgelopen week tot haar leedwezen de navolgende verliezen zijn gerappor teerd: Koninklijke Landmacht: Sold. A. Mulder, legernr. 250120092, afkomstig uit Uddel (Gld.), gesneuveld 2 October 1948. Koninklijk Ned.-Ind. Leger: Jav. sold. 2e kl. Mirans, stbnr. 19479, afkomstig uit Indonesië, gesneuveld 21 September 1948. Koninklijke Marine: Heeft in de periode van de afgelopen week geen verliezen gerapporteerd. In de toestand van pater dr. R. Nuy S.J., die na de hersenbloeding op 2 Mei weer aan de betere hand was, is Donderdag plotseling een ongunstige wending gekomen. In de loop van de avond kreeg hij een nieuwe hersenbloe ding, welke van die aard is, dat ernstig voor zijn leven wordt gevreesd. „nM Het Anglo-Amerikaanse export- en importbureau heeft bekend gemaakt, dat Duitse importeurs 69.150 ton Neder landse groenten hebben aangekocht. De koop we(d gesloten krachtens het handelsverdrag tussen Bizonia en Ne derland. De Argentijnse minister van Buiten landse Zaken, dr. Juan Bramuglia, die thans voorzitter is van de Veiligheids raad, heeft Vrijdagmorgen meer dan een uur op neutraal gebied geconfereerd met de Russische afgevaardigde Andrei Vishinsky, naar verluidt om te trachten een compromis tussen de grote mogend heden tot stand te brengen in de kwes- tie-Berlijn. Tevoren had Bramuglia be sprekingen gevoerd met de Amerikaan se afgevaardigde Jessup, de Brit Cadogan en de, Franse afgevaardigde Alexander Parodi. Deze zouden Bramuglia's pogin gen hebben goedgekeurd. Er werden geen bijzonderheden verstrekt over het onderhoud met Vishinsky, doch Bra muglia toonde zich tevreden over het verloop der besprekingen van Vrijdag ochtend. Parallel met de stappen, die door Bramuglia worden ondernomen, loopt volgens de geruchten, een onofficiële poging van dr. Herbert Evatt (Austra lië) en de secretaris-generaal der V.N. Trygve Lie. die zich tot de grote mo gendheden zouden hebben gewend met het verzoek een bestand van drie maanden voor Berlijn uit te vaardigen. De be lofte van Rusland om de blokkade drie maanden op te heffen, zou, volgens hen, Het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft in een verkla ring aan de pers meegedeeld, dat twee vertegenwoordigers van een Ameri kaanse oliemaatschappij kort geleden „gemarteld zijn op een wijze, die ka rakteristiek is voor de methoden van politiestaten, waar de rechten en waar digheid van het individu in de prac- tijk niet geëerbiedigd worden". De twee Amerikanen, Paul Ruede- mann en George Bannantine, resp. di recteur en technisch adviseur van de Marot, een dochtermaatschappij van de Standard Oil Cy, waren door de Hon gaarse politie vrijgelaten na een week te zijn vastgehouden wegens „economi sche sabotage", waarvan men hen be schuldigd had. De 'twee heren zijn vorige week naar de V. S. teruggekeerd en hebben het mi nisterie van Buitenlandse Zaken meege deeld, dat zij gemarteld zijn door de Hongaarse politie, totdat zij een „be kentenis" ondertekenden, die door de politie geschreven was. Het ministerie verklaart, dat zij „bij verscheidene gelegenheden met hun ge laat naar de muur gekeerd moesten staan en met hun handen omhoog, tot dat zij erbij neervielen". de raad van ministers van Buitenlandse Zaken in de gelegenheid stellen, bijeen te komen om de een of andere blijvende oplossing te vinden. Dit denkbeeld ech ter zou weinig vrucht dragen, want zo wel Britse als Amerikaanse woordvoer ders zeiden, dat hun regeringen het nooit zouden aanvaarden, omdat het een erkenning van de legaliteit der blokkade zou inhouden. Prinses Elizabeth, de Engelse troonopvolgster, samen met haar echtgenoot, op weg' naar Buckingham Palace, waar de ganse Koninklijke familie in blijde spanning de geboorte van haar eerste kind verbeidt. Deze brum-verbrande man is prof. Pla card, de Belg, die het woelige continent wil ruilen voor de rust van de diepzee en naast hem Paul Bechard, die voor Frankrijk optreedt als Hoge Commissaris van het zonnige Dakar. Op verscheidene plaatsen in Frankrijk zijn gisteren stakers slaags geraakt met politie en veiligheidstroepen, waarbij aan beide zijden verscheidene mannen verwondingen opliepen. Eén staker is gedood. Te Micheville in Nancy drongen Franse troepen een grote staalfabriek binnen en verdreven de stakers, die de fabriek bezet hielden. Bij deze actie werden twaalf arbeiders ernstig ge wond. De soldaten en de afdelingen van de republikeinse garde hebben zich in de loop van de dag echter weer uit de door hen bezette gebouwen terug moeten trekken. De commanderende officier heeft, nadat de postende mijn werkers versterking hadden gekregen uit de omliggende mijnen en fabrieken, onderhandelingen met de stakers aan geknoopt, waarna aan de troepen en aan de politie het bevel werd gegeven de fabriek te ontruimen, om verder bloedvergieten te voorkomen. De sta kers namen daarna onmiddellijk hun oorspronkelijke posten in. Bij een gevecht tussen stakers en politie, dat twaalf uur duurde, werden gisteren te Merlebach in Lotharingen veertig stakers gewond en één gedood. Aan de zijde der politie liepen acht en twintig man verwondingen op. De Franse regering heeft een de creet uitgevaardigd, waarin aan de stakende arbeiders van de cokes-ovens bevel wordt gegeven het werk weer te hervatten. Verscheidene honderden arbeiders hebben order gekregen de ovens weer in gebruik te stelleh. Op niet-nakomen van het bevel zij n\ straf fen gesteld van twee weken gevange nisstraf en een boete. De communis tische mijnwerkersbond heeft te ken nen gegeven, dat aan het bevel, dat de politie bij de stakers thuisbezorgt, ge hoor moet worden gegeven. Gisterenavond kwamen in Parijs de eerste berichten binnen over sabotage en methoden die door de communisten in November van verleden jaar even eens zijn aangewend om kracht bij te zetten aan hun eisen. De berichten zei den, dat de politie twee mannen had gearresteerd wegens het plegen van sabotage aan de telefoonverbinding van de spoorlijn Le Mans-Tours. Er bestaat groot gevaar, dat het spoor wegverkeer vandaag geheel of gedeel telijk zal zjjn lamgelegd. Om zich tegen een dergelijke critieke situatie te wapenen heeft premier Hen ri Qucuille gisteren alle Franse super prefecten naar Parijs ontboden om een bespreking te voeren met de minister van Arbeid, Daniel Mayer. Jules Moch, de minister van Binnen (Van onze speciale verslaggeefster) De Nederlandse Vereniging ter bevor dering van Wegenbouw en het „Zwarte Korps" (De bond van machinepersdneel van Water-, Spoor-, Wegen- en Utiliteits- bouw) zijn van mening geweest de drag- line- en bulldozermachinisten, die hd zijn van het „Zwarte Korps", in het ver volg een examen af te moeten nemen om hun vakkennis te controleren. Haring voor Rusland. In Scheveningen ligt een Groningse kustvaarder gereed voor een tocht naar gene zijde van het ijzeren of fluwelen gordijn. In Maart van dit jaar is men met een schriftelijke cursus voor deze men sen begonnen en gisteren ging dan de eerste onder het mes. Het was Albert Korf, een stadgenoot, die momenteel met zijn dragline aan het werk is aan de nieuwe startbanen van Schiphol. Hij zat daar, hoog op dat wanstaltige apparaat, en liet de ijzeren grijparm een kiep-bak door het zand sleuren, zodat hij' het, gevuld en al, kon omkeren bo ven een vrachtauto. De wagen was in de kortste keren vol, waarna hij maar weer aan een volgende begon. Onder tussen stonden de twee examinatoren (van ieder der bovengenoemde vereni gingen een afgevaardigde) er tevreden naar t/e kijken. En wij kunnen rustig aannemen (tenminste, dat geloven wij), dat Albert Korf geslaagd zal zijn, als hij tenminste oók het theorie-examen achter de rug heeft. Doch hier wordt voor de oude garde, die al zo'n tijd in het vak is, de hand wat gelicht. En terecht. Aan de jongeren, die volgend jaar aan de beurt komen, zijn veel zwaardere eisen gesteld. Dat is natuurlijk ook terecht. Wij vragen ons alleen maar af öf zij dan ook inderdaad beter een vrachtauto la den kunnen, dan hun collega's, die er makkelijker afgekomen zijn. Dit jaar zullen honderdtwintig can- didaten examen doen, en daar hun dit wordt afgenomen op het terrein, waar zij op dat ogenblik werkzaam zijn, ren nen de examinatoren van links naar rechts en van Oost naar West om het te kunnen bijhouden. Toch zullen zij het niet moeilijk hebben met al die ervaren maclïnisten, waarvan een groot gedeelte zelfs een buitenlandse carrière op zijn naam heeft staan. landse Zaken, die op vacantie was in Tunis, is naar Parijs teruggekeerd en heeft een onderhoud gehad met premier Queulile, waarbij tevens tegenwoordig waren de hoogste autoriteiten van de genationaliseerde mijnen en besprekin gen gevoerd werden om maatregelen te treffen ter voorkoming van overstro mingen of andere schade in de stilgeleg de mijnen. Een hoge regerings-autoriteit heeft verklaard, dat de staking in de kolen mijnen Frankrijk dagelijks 620 millioen francs kost. Iedere dag, dat er niet ge werkt wordt betekent een verlies van ongeveer 160.000 ton dringend nodige kolen. Volgens A. P. heeft de Indonesische bevelhebber luitenant-generaal Soe dirman, via de republikeinse delegatie bij de Commissie v. Goede Diensten geprotesteerd tegen de Nederlandse berichten over de militaire situatie in de republiek. Soedirman beschuldigde de Neder landers van het verspreiden van gefin geerde berichten. Volgens de republikeinse radio is de grote olie-raffinaderij van Tjepoe in tact en de schade in de stad zelf gering. In de republikeinse aankondiging wordt gezegd dat thans het gehele olie- gebied onder republikeinse militaire controle staat. Dr. Mansoer, de wali-negara van Oost-Sumatra, heeft tegenover Aneta in een interview verklaard, dat de fede rale besprekingen plaatsvonden in een sfeer van wederzijdss begrip en onder ling vertrouwen, zodat het verloop in elk opzicht bevredigend genoemd kan worden. Naar zijn mening zou de enig moge lijke democratische weg zijn, wan neer de republiek als deelstaat aan de verenigde staten van Indonesië deel zou nemen. Antara deelt mede, dat de rebellen thans verjaagd zijn tot op een afstand van 7 K.M. van Tjepoe. Volgens de Ne derlandse dienst legercotacten wordt Bonrjonegoro rechtstreeks door de com munisten bedreigd. Grote concentraties van communisten te Klimo, halverwege Bondjonegoro en Madioen, worden ge meld. Ook van Rembang uit blijken, communistische troepen onderweg te zijn naar Bodjonegoro. In Poerwodadi woeden hevige branden en te Wirosaro geschiedde een grote ontploffing. De dienst legercontacten deelt nog mede, dat guerillabenden aanvallen doen op de weg van Solo naar Madioen. Ook ten Zuid-Oosten van Djokja wordt een snelle uitbreiding van de rode opstand gemeld met Wonosari als middelpunt. De republikanse commandant van Kedoe noemde de toestand in de distric ten Poerworedjo en Keboemen zeer ge spannen. Amid Sjarifocddin zou zich naar Pat- jitan, het communistische centrum aan de Zuidkust hebben begeven, terwijl M:eso c.s. naar Kadangan in het Wilis- gebergte zijn gevlucht. De liberale linkervleugel van de Bel gische Kamer en Senaat heeft Vrijdag de tekst opgesteld van een wetsvoorstel tot ojprichting van een speciale commis sie, die zich zal moeten belasten met het onderzoek van de koningskwestie. De commissie zou binnen drie maanden ver slag moeten uitbrengen aan het parle ment, dat aan de hand hiervan zou moe ten vaststellen of de vorst al of niet naar België kan terugkeren. Op grond van het liberale voorstel zullen in deze commissie 65 deskundigen zitting hebben, onder wie ministers van staat, vertegenwoordigers van werkge vers en werknemersorganisaties, hoog leraren, leden van de balie, vertegenwoor digers van de nationale raad van ver zet, oudstrijders, vertegenwoordigers van het Vlaams economisch verband enz. Blijkens dit plan voelen de liberalen weinig voor een referendum. ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren li. (Van een bijzondere medewerker) De rede, welke de heer A. C, de Bruyn op de naj aars verbondsver gadering van de K.A.B. heeft ge houden, heeft nogal reacties verwekt. Van links en van rechts. Kunnen we het geschetter van de „Waarheid" laten voor wat commentaren in dit blad nu eenmaal waard zijn, bepaald opmerke lijk was de reactie van het socialistische dagblad „Het Vrije Volk", hetwelk meende de heer De Bruyn een afstraf fing te moeten geven en een zo integer man als De Bruyn onbetwistbaar is, van (onwaarachtigheid te mogen be schuldigen. Erger nog maakte het naar onze mening „De Nieuwe Eeuw", door cp de voorpagina een artikel over deze rede te plaatsen met de kop „Witte broodskinderen". In de slotzin van dit N.E.-commentaar wordt zonder meer verklaard, dat een regering heeft te zor gen voor distributie van voldoende voedsel, niet van „luxe". Ook instem mende commentaren hebben we gele zen o.a. in „De Tijd" en „De Gelderlan der", Deze publicaties waren voor ons voldoende aanleiding eens met een van onze vele vrienden uit de K.A.B. te gaan praten, waarvan we konden aan nemen. dat hij de bewuste vergadering had bijgewoond. We hebben hem onom wonden de vraag gesteld, wat er nu toch voor bijzonders op deze huishoude lijke vergadering van de K.A.B. was behandeld en wat zijn mening was over het feit, dat een Katholiek blad wel haast letterlijk een gelijkluidend afwij zend oordeel velde over de woorden van A C., zoals men De Bruyn nogal eens in de wandeling noemt, als een socia listisch blad. Het antwoord was even openhartig als we verwachtten. Voor wat dat gedeelte van de vergadering betreft, waarin de gewraakte passage is gesproken en besproken, had het naar zijn mening best een openbare vergade ring kunnen zijn. Ga nu nog eens goed na, aldus onze vriend, wét De Bruyn gezegd heeft. „Is de reeds toegepaste gedifferentieerde broodprijs-politiek met haar vrije luxe broodprijzen en gebonden volksbrood- prijzen, aan te merken als een voorbeeld van hetgeen de regering sociaal ge rechtvaardigd en economisch verant woord acht, een voorbeeld, hetgeen voor andere verbruiksartikelen toepasselijk zal worden verklaard?" Uit de bespre kingen bleek toen dat er plannen schij nen te bestaan om een zelfde politiek toe te passen, voor vet, (dure boter: goedkope margarine) brandstof (dure anthraciet: goedkope eierkolen) vlees (duur varkensvlees: goedkoop rund vlees) en waarschijnlijk nog andere ar tikelen, waarop op het ogenblik door de regering via het subsidiestelsel geld v.-ordt toegelegd. Als dat waar is, heeft De B. ongeveer gezegd, dan moet de regering er op rekenen, dat we ernstig met haar van mening verschillen. Want „De prijspolitiek mag onzes inziens in geen geval leiden tot verslechtering van de positie der werkers; die positie is minimaal daar kan niets van af. De regering late het bij het sociaal aan vechtbare -reeds toegepaste broodprijs voorbeeld. Het is ethisch niet te aan vaarden, dat een prijspolitiek worde ge voerd, zó, dat de beste artikelen voor de beter gesitueerden worden gereser veerd." Wanneer De Bruyn het daarbij gela ten had, was hij even negatief geweest als thans „Het Vrije Volk" met zijn cri- tiek. M'n vriend begon zich op te win den en gebruikte hiér minder parlemen taire uitdrukkingen. Het is natuurlijk kolder nu te gaan betogen zoals „Het Volk" en „De Nieuwe Eeuw" doen, dat De Bruyn practisch „dus" voor de ar beiders villa's heeft geëist en sleeën van auto's en bontjassen en weet-ik-wat-nog- meer. Dit staat vast, dat aan een ver slechtering van de materiële positie, waarin de arbeiders, momenteel verke ren, eenvoudig niet mag worden ge dacht. Derhalve zal de K.A.B. daar niet en onder geen voorwaarde aan meewer ken. Door het vrijlaten van bepaalde „luxe" artikelen zullen de prijzen daar van aanmerkelijk stijgen. Door die prijsstijging, kan de regering de tot he den gebruikelijke toeslagen laten ver vallen Maar ook dan betekent dit nog een verzwaring van het budget van de arbeider. EN DAT KAN NIET. Bovendien is het nog een hele vraag of de „beter gesitueerden" aan de ver wachting van de regering zullen beant woorden. Lieftinck is er ook nog! Er zul len er óók onder de z.g. „gegoeden" heel wat zijn. die zich eveneens aan de goe deren met „beheerste prijzen" zullen houden, derhalve de duurder geworden artikelen niet zullen kopen. Welnu, dan faalt de hele opzet van de regering, en wat dan? Om dit gevaar te omzeilen en tevens te voorkomen, dat op de arbeiders een nieuwe, niet te dragen last zou wor den gelegd, heeft de verbondsvoorzitter de aandacht op het Belgische systeem gevestigd, waar men de subsidies inder daad heeft afgeschaft en een compensa tietoeslag voor de lagere inkomens daar voor in de plaats gesteld. Vervolo on pao 3) j Rampzalig de mens, die de zin van het geloof niet meer begrijpt, Vrijdag werd voor de politierech ter in Haarlem een punt gezet achter de bekende kwestie van de journalist J. F., die zich destijds zonder toestem ming op het platform van Schiphol had begeven. Behalve aan deze overtreding zou hij zich ook nog hebben schuldig gemaakt aan weerspannigheid en bele diging. Mr. Peeters wilde op het eerste gevallet meer ingaan, daar dit reeds door de kantonrechter was afgedaan. „U moest zich verwijderen, maar dat ging, geloof ik, niet zo vlot?" Hiertegen was weinig te zeggen, want de foto, die in opdracht van P. was ge maakt, wees duidelijk uit, dat deze „zich in tegenovergestelde richting duwde," zoals men dat schijnt te noe men. Bovendien had F. tegen zijn vrouw, die nogal ruw werd weggeduwd, geroepen: „De mensen hebben geen fat soen", hetgeen door de vele omstanders gehoord was. „Had u het maar gefluisterd," zei de Officier. „In die omstandigheden was dat veel te moeilijk," antwoordde verdachte. ,Na het verhoor van de getuigen, waar bij o.m. verklaard werd. dat F. zich zolang had verzet tot de foto was ge maakt, eiste de Officier een geldboete van zestig gulden. De politierechter veranderde deze bij zijn uitspraak in veertig gulden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1