Een held der Vliegende Forten kwam terug
in de Amerikaanse maatschappij
Bessemer en Birmingham zagen
hun plicht
ERIC DE NOORMAN- DE GEHEIMZINNIGE BRON
TUSSEN TA
i
a
Haagse besprekingen over
interim-regering geëindigd
Eigen krijgsmacht en budgetrecht
Instelling in November?
WAAR BLIJFT HET GELD VOOR
DE LECTUURVOORZIENING?
Katholiek rapport gehegeerd
Zitting uitgesteld
a
I
AFLEIDINGS-
MANÖEUVRE
FARLEY BIJ SALAZAR
PATER Dr. R. NüYf
Mijnontploffing te Driel
Strijd van helse draak
tegen Christus
B.B.C.-PRIJZEN VOOR
NEDERLANDERS
Prins Bernhard in Zweden
Geestelijk adviseur van
de K.N.D.P.
MAANDAG 11 OCTOBER 1948
PAGINA
RED ERWIN'S ONTGOOCHELENDE LES
Strijd om zijn leven
Helden worden ouderwets
Franciscaanse Broederoverste
in Nederland gearriveerd
Republikeinse Dakota terecht
Installatie Kath. Jeugdraad
Twee doden en twee
gewonden
Reorganisatie van de
prijscontróiedienst
Aartsbisschop van Milaan
De Veiligheidsraad
CHURCHILL'S LEVEN
op het witte doek
„De mensen vergeten licht, wat de
soldaten gepresteerd hebben. Als eenmaal
de oorlog voorby is, is de soldaat geen
stuiver meer waard. Voor zover ik weet,
Is het altijd zo geweest. Nu geloof ik
niet, dat alles ons z;ou moeten aangebo
den worden op een zilveren schaaltje.
Maar er zqn grenzen".
Dit zyn de ontnuchterende woorden
Van de jonge Amerikaanse oorlogsheld
Henri Eugene (Red) Erwin, die tydens
een vlucht boven Koriyama, 125 mijlen
ten Noorden van Tokio, afschuwelijke
brandwonden opliep, maar er toch in
slaagde het leven van zyn elf kamera
den van zqn Vliegend Fort te redden.
Het Amerikaanse weekblad „The Sa
turday Evening Post" brengt het tragi
sche verhaal van Red Erwin's weder
varen tijdens de oorlog en ook daarna.
Toen de oorlog uitbrak werkte de
tweeëntwintigjarige Red Erwin in een
tnetaalwarenfabriek. Zijn vader was ge
storven en Red. was de oudste van ze
ven kinderen. Hij nam dienst bij de
luchtmacht en bracht het spoedig tot
sergeant. Toen er vrijwilligers gevraagd
werden voor de vliegende vestingen
B-29 meldde hij zich.
„Op 12 April 1945 vertrok de „City
öf Los Angeles" voor haar elfde ge-
vechtsvlucht. De eerste tien waaron
der het eerste grote bombardement van
Tokio waren uiterst zwaar geweest.
De elfde van Guam naar de petroleiim-
raffinaderijen van Koriyama, 125 mijlen
ien noorden van Tokio, zou het niet min
der zijn. In het vliegtuig van Erwin had
sok de bevelvoerende officier van het
fskader als hulppiloot en waarnemer
plaats genomen. Hij was de twaalfde
man aan boord.
De moeilijkheden begonnen toen Red
als marconist het signaal kreeg de rook
bom, die de verzamelplaats van de for
matie moest aanduiden, te lossen. Red,
blootshoofds en met blote armen, plaats-
;e de phosphorbom een grijsgeschil-
ierde metalen doos. niet groter dan twee
gewone waterbekers in het metalen
'alluik en trok er de veiligheid af. Door
sen verkeerde werking van het mecha
nisme, ontplofte de bom te vroeg en
vloog terug in Red's gezicht.
Phosphor heeft twee hoedanigheden
het is kleverig en brandt aanhoudend
met een intense hitte. Deze bom ont
wikkelde een warmte van ongeveer 1300
graden Fahrenheit; 212 graden is het
kookpunt.
Wat toen gebeurde speelde zich in
minder dan tien seconden af. Maar voor
Erwin was het als een levenslange hel
van oïftzettende doodsangst. Toen de bom
in zijn gezicht sloeg, vlogen er phosphor-
deelties in zijn ogen. Zij brandden het
grootste deel van zijn rechteroor af, lik
ten lappen huid van zijn gezicht en ruk
ten het vlees van zijn rechterarm af.
nik wist alleen maar", zei Red Erwin,
••dat ik dat ding eruit moest krijgen
net ging één tegen elf".
Het vliegtuig vulde zich onmiddellijk
Jet een dikke, vuile rook. Men kon er
,"tet doorheen kijken. Maar Red zag he-
hlaal niets. De piloot, een ogenblik
ermine* en half verstikt, verloor de
controle over zijn machine. De grote
bommenwerper viel van 1000 op 300
Voet. En Erwin struikelde instinctmatig
Voort door het nauwe trillende binnen
werk van het vliegtuig. Een ogenblik
vond hij de weg versperd door het in
strumentenbord van de navigator, dat
tegen de wand kon worden geklapt, stak
de bom onder zijn rechterarm het
Phosphor vrat toen het been in en
duwde het bord naar boven. Later vond
uien een nauwkeurige afdruk van de
verschroeide hand op het bord geëtst.
Red waggelde en schreeuwde: „Gooi
het venster open." Hij tastte naar de
smalle opening, smeet er de bom door
en zakte toen ineen.
De „City of Los Angeles" was gered
en, met haar, de bemanning elf kop
pen en de verbrande Red.
Toen. begon de strijd om zijn leven.
nMijn staat van dienst in de ziekenhui
zen is een echte encyclopaedic," zegt
Red. „Na de dertigste operatiewist ik
niet meer wat schrik was. Zó weinig
hoop was er op redding, dat de gene-
raal-majoor van het 20e Luchtleger, ge
troffen door de heldendaad, aan de be
voegde overheid te Washington schreef,
dat het een schande zou zijn Red Erwin
de „Medal of Honour" van het Congress
niet vóór zijn dood toe te kennen. Daar
het anders weken zou geduurd hebben,
werd de zaak voor Red Erwin in zeven
en een half uur voor elkaar gebracht.
Maar Red stierf niet. Wanneer men hem
nu vraagt, hoe het was, de eerste da
gen na het ongeval, antwoordt hij: „In
het begin leed ik zoveel, dat ik bad te
mogen sterven. Dan, toen ik de dood
voelde naderen, bad. ik, dat ik zou mo
gen blijven leven. Gedurende mijn twee
en een half jaar hospitaal heb ik erva
ren, dat het menselijk lichaam heel wat
kan verdragen meer dan men zich
kan voorstellen."
De dokters gaven hem een nieuw rech
teroor van vlees, dat zij uit zijnschou
ders namen. Zijn rechterwenkbrauw namen
ze uit zijn schedeihuid. „Het haar groeit er
zo sterk op dat ik het telkens moet laten
afknippen wanneer ik bij de kapper kom".
Zijn mond was een ander vraagstuk. „Zo
erg was hij verbrand, dat ik er mijn
duim niet meer in kon steken. Ik kon geen
korreltje maïs knabbelen en ik kan je ver
zekeren, mijn beste, dat ik van een kor
reltje maïs houd. Maar ze hebben bet hier
schitterend met mijn mond in orde ge
maakt. Ik eet de komende zomer weer
wat ik wil".
Van zijn linkerhand heeft hij een vinger
verloren, maar hij kan zijn arm gebruiken.
Zijn rechterarm is er heel wat erger aan
toe. Hij is onherstelbaar verschrompeld. Be
dokters stelden hem voor de keus zijn
reehtervoorarm af te zetten en door een
kunstmatige te vervangen die misschien
beter zou geweest zijn. Maar Red liad
er een hekel aan afstand te doen van zijn
arm zo er nog een kans bestond hem
te redden. Er volgde toen weer een bui
tengewoon pijnlijke operatie.
Eenmaal uit het leger ontslagen, leerde
Red de ontgoochelende les dat helden ouder
wets worden. Naar de metaalfabrik kon hij
niet terug. In een van de hospitalen had
hij vernomen dat, krachtens een besluit,
van President Truman, gedecoreerden met
de „Congressional Medal of Honor" recht
hadden op een job in de diensten voor oud-
strijders. Met liet salaris en het invalidi
teitspensioen zou hij rondkomen (intussen
was hij gehuwd).
In het hospitaal reeds studeerde hij de
tekst van het statuut van de oud-strijders,
want hij wilde van meet af aan zijn ka
meraden kunnen helpen. Maar het bleek,
dat na het besluit van de president een-
„verklarende" circulaire verschenen was.
Red kreeg het baantje niet. Tenslotte werd
hij toch benoemd te Birmingham, waar hij
de dossiers van de oud-strijders klasseert
Salaris 1954 dollar in plaats van de 3400
dollar, die hem voor de aanvankelijk
beoogde job zouden toegekend zijn. Maar
Bed is niet zó bitter geworden, dat hij
de ambitie verloren heeft om zijn werk
goed te doen. In. het bureau te Birmingham
staat hu" als de beste „klasseerder" bekend.
James Farley, de voormalige voor
zitter van de Amerikaanse democrati
sche partij, die vorige week een onder
houd had met Franco, heeft in Lissa
bon een onderhoud gehad met premier
Salazar, met wie hij de Europese pro
blemen besprak. Tijdens het onderhoud
overhandigde hij aan Salazar een brief
van Kardinaal Spellman, Aartsbisschop
van New York.
In Lissabon ontmoette Farley verder
de ex-koningin Umberto van Italië en
Carol van Roemenië. Ook had hij een
onderhoud met de Portugese minister
van Buitenlandse Zaken dr. Mata.
Met zijn linkerhand heeft hij leren typen.
Het meest hartversterkende in Bed's na
oorlogse leven was hetgeen de kleine in
dustriestad Bessemer (Alabama) voor hem
trachtte te doen. Het stadje, dat. ongeveer
35 duizend inwoners telde, ging fier op Red.
Hij had er eigenlijk nooit gewoond, wel
in de nabijgelegen gemeenten". Maar Bes
semer vorderde hem als burger op. Toen
hij terugkwam werd er een grote parade
en een „Red-Erwin-dag" georganiseerd.
Verscheidene mensen, waaronder de
oud-burgemeester Jaspar Bryant, kwa
men tegelijkertijd op het idee iets te
doen voor hem. De burgemeester, het
Amerikaans Legioen, de handelskamer
en de vaderlandse verenigingen spanden
zich voor de zaak in. Zij gingen de ver
bintenis aan geld genoeg in te zamelen
om voor Red Erwin een huis te kopen
en te meubileren. Bijdragen werden ge
stort door Birmingham, Bessemer en
omgeving, door andere staten van de
Unie en zelfs door enkele soldaten
overgee. Er kwamen centen van school
kinderen. Het kerkgenootschap, waarvan
Eed deel uitmaakte, stortte 100 dollar.
In totaal werd 6.158.83 dollar ingeza
meld. Red herinnert zich precies hoe
veel het was. Toen kwam er niets meer.
Oud-burgemeester Bryant vertelt de
verdere geschiedenis: „Ik geloof, dat
wij Red bedrogen hebben. Ik meen, dat
wij hem een huis hadden moeten ge
ven met alles er jn wat hij verlangde.
Maar er was geen geld genoeg. Toen
Red's vrouw op het punt stond een baby
te krijgen, kwam hij mij spreken om te
vragen over hoeveel geld wij beschik
ten voor het aankopen van een huis,
dat hij gevonden had. Hij verlangde
dat zijn vrouw én kind, wanneer zij ujt
de kliniek kwamen, hun eigen huis
zouden hebben.
„Neen, Red. ik zal er nooit In toe
stemmen," zei ik hem, „dat wij je niet
alles geven waarop je recht hebt."
Maar Red kwam opnieuw aandringen.
Hij zei, dat hij voor de rest zou in
staan. Dat was Red! Tenslotte gaf ik
toe, dat zo ik niet vóór hem. ik ook
niet tégen hem zou stemmen. Hij kreeg
zijn geld voor de afbetaling. Maar my
laat de gedac'hte niet los. dat Bessemer
zijn plicht niet gedaan heeft. Kom ik
ooit in het openbaar leven terug, dan
zal mijn eerste werk zijn het nodige
geld in te zamelen en er zorg voor te
dragen, dat wij onze plicht volbrengen
tegenover de jongen, die de zijne ge
daan heeft."
Zo kreeg Red dan zijn huis. Het kost
te hem 8.300 dollar. Toen hij de meu
bels betaald had, zat hij voor f 3.500
dollar in de klem.
Paul Forbes (twaalf jaar oud) met zijn
zusje in de wagen, voor de races met
zeepkist-karretjes, die in Southam
Street in Londen gehouden werden dit
weekend.
Walvissen-invasie Lastige gelijkenis Duitse kinderen
voor een jaar naar Amerika Als de leraren staken -
Vliegveld met kaarsverlichting.
De badplaats St. Augustine in Florida
is Woensdag getuige geweest van een
Vreemd schouwspel. Een geheimzinnige
groep van 44 „Pilot" walvissen kwam
op het strand terecht, hetgeen duizen
den nieuwsgierigen aanlokte. De zoog
dieren, die gemiddeld 16 tot 24 voet
lang waren en van 5000 tot 6000 pond
Wegen, bleven bij het verlopen van het
getij hulpeloos op het strand achter,
tvaar zij om het leven kwamen.
Men gelooft dat de walvissen op het
strand zijn terecht gekomen door hun
instinct dat hun zegt de leider te vol
gen. Vissers hebben grote aantallen buit
gemaakt door de leider in ondiep water
Ie lokken en de andere te laten volgen.
G. R. Wiles, de voorzitter van de St.
Johns County-commissie, heeft een
dringende boodschap uitgezonden, waar
in hij zegt, dat eenieder die een walvis
Wil hebben, die maar moet komen halen.
Een ieder is welkom, vooropgesteld dat
de dieren in hun gehéel worden weg
gehaald. Als zich geen liefhebbers aan
dienen, zal men de walvissen met
pulldozers hoog op het strand trekken
*n kuilen en ze daar begraven.
Meer dan tienduizend mensen stroom
den met bijlen, zagen en ander gereed
schap gewapend naar het strand om de
tanden uit de dieren te halen én zelfs
V'erden de dieren opengesneden op zoek
naar apibergrijs.
Een zeepfabriek te Jacksonville heeft
«en vertegenwoordiger naar de com
missioner gestuurd om permissie te
krijgen zeep van de dieren te maken en
«en fabriek voor hondenvoer te Tho-
masville wil de walvissen als grondstof
gebruiken.
Omstanders zweren er op, dat de drie
jarige Mittens Bacön een walvisbek in
kroop en aan zijn zenuwachtige moeder
vroeg: „Mam, waar is Jonas nou?"
Ermle Hitier, een 32-jarige Tsjechische
emigrant, die sprekend op Adolf lijkt
en ook het Hitlersnorretje draagt, wilde
m.l zijn aankomst in Singapore niet ge
fotografeerd worden, omdat de gelijke-
P's, naar hij zeide, hinderlijk was. „Ik
Den tenslotte een Jood" aldus Hitier.
Twee en veertig Duitse scholieren
negen meisjes en 33 jongens zijn per
vliegtuig in New York gearriveerd Zij
zullen Amerikaanse scholen bezoeken.
De groep vormt de laatste van de 200
Duitse jongens en meisjes die één jaar
in de Ver. Staten zullen studeren.
De scholieren in Mexico City hopen,
dat de dreigende staking van hun lera
ren, die een salarisverhoging van dertig
procent eisen, inderdaad zal doorgaan.
Het ministerie van Onderwijs heeft
bekend gemaakt, dat alle scholieren zul
len slagen en overgaan, als het wegens
een staking onmogelijk zou zijn exa
mens te houden.
Zes transatlantische vliegtuigen land
den Donderdagavond of stegen op van
de luchthaven Shannon (Ierland) bij
het flikkerend licht van honderden
kaarsen en stormlantaarns. Een explosie
m de electrische centrale -dompelde de
luchthaven gedurende twee uur in het
duister. Slechts 1 vliegtuig had vertra
ging. Deze vertraging bedroeg tien mi
nuten en werd veroorzaakt doordat de
stewardess tijdens de verduistering in
het stationsgebouw haar passagiers niet
kon vinden.
33. Met een scherp fluitend geluid vloog de toverpijl naar zijn doel. In de doodse
stilte die heerste kon Eric het projectiel duidelijk, door de lucht horen vliegen en
ook de oude had dit geluid/ gehoord. Opkijkend zag hij de pijl op zich afvliegen. Met
een hese kreet, die vele malen teruggekaatst werd door de zwarte rotsen, waarschuwde
hij zijn knechten dat er onraad was. Gespannen keek Eric toe, maar het hart stokte
hem in de keel, toen hij zag dat de pijl, in plaats van de oude te treffen, oploste en
geheel verdween toen hij vlak hij zijn doel was. De oude was onkwetsbaar! Zelfs
Dzilah's toverkunsten richtten hier niets uit. Even greep vrees onze held aan, maar
reeds vroeg een ander gevaar zijn aandacht. De lugubere wezens, die in de loop der
jaren het slachtoffer waren geworden van de oude, naderden onder het uitstoten
van akelige kreten en in minder dan geen tijd was Eric in een hevig gevecht
gewikkeld met de monsterachtige mannetjes
Naar het A.N.P. verneemt, zijn de in
de afgelopen weken te 's-Gravenhage
gehouden besprekingen over een schets
voor een „wet bewind Indonesië in over
gangstijd tussen de Nederlandse rege
ring, neden van de voorlopige federale
regering van Indonesië, een delegatie
uit het B.F.O., een vertegenwoordiging
van de federale conferentie te Ban
doeng én vertegenwoordigers van de
minderheidsgroepen geëindigd. Aan
de besprekingen namen tevens deel
de gedelegeerde van het opperbestuur,
dr. L. J. M. Beel, en leden van de Com
missie van Negen.
Zaterdagmorgen werden in een ple
naire ziting in de Treveszaal enige re
dactiewijzigingen besproken welke na
ampele overwegingen en na wijziging
van enkele onderdelen, werden aan
vaard. In een slotwoord werd door de
minister-president en de woordvoerders
der verschillende groepen dank gezegd
voor de goede sfeer waarin het overleg
was verlopen.
.Van de zijde der Indonesische ver
tegenwoordigers verneemt het A.N.P.,
dat de hoofdlijnen van het Nederlandse
voorontwerp, dat als basis bij dit over
leg diende, algemeen werd aanvaard.
Voor de nog overblijvende geschil
punten is eveneens een bevredigende
formulering gevonden.
De eerste daarvan luidde:
De hoge vertegenwoordiger
oefent het oppergezag uit over alle
in Indonesië aanwezige strijdkrach
ten. Echter zullen deze strijdkrach-
ten in Indonesië niet worden ge
bruikt door de hoge vertegenwoor
diger, dan na overleg met de fede
rale interim-regering. Raadpleging
van de f.i.r. door de hoge vertegen
woordiger is dus, wanneer het gaat
over een gebruik van de strijd
krachten voor binnenlandse doel
einden, verplichtend gesteld.
Voorts zal de f.i.r. een eigen strijd
macht ter beschikking krijgen ter
handhaving van de inwendige rust
en veiligheid.
De f.i.r. wordt het budgetrecht ver
leend. Over een aantal vraagstukken
van financiële en economische aard
zal echter het overleg op een later
tijdstip worden voortgezet.
Het vraagstuk betreffende de ver
tegenwoordiging van de minder
heden in de federale raad, is in deze
richting opgelost, dat de minderhe
den in incidentele gevallen kunnen
worden opgenomen in deze raad.
In welke gevallen dit zal moeten
plaats hebben, zöl worden vastge
steld in een regeling, opgesteld in
gemeen overleg tussen de hoge ver
tegenwoordiger van de Kroon en
de federale interim-regering.
Betreffende Nieuw-Guinea wordt in
het ontwerp slechts vastgesteld, dat, zo
lang de bevolking van dat gebied niet
in staat is zich uit te spreken, het be
wind over dit gebied zal gevoerd wor
den door de federale interim-regering
Te Rotterdam arriveerde de Hoog-
eerw. Broeder Salesius Klein, Alg. Over
ste van de Broeders-Franciscanen te
Bleijerhéide, die tengevolge van d»
oorlog en ziekte ruim negen jaar moest
doorbrengen, deels in Brazilië, waar
de Congregatie vijf huizen bezit, deels
in de U.S.A., waar ze er vier heeft.
Voorlopig zal de Alg. Overste zijn
intrek nemen in het klooster „St.
Maria ter Engelen".- het provincialaats-
huis van de Nederlandse Provincie te
Bleijerheide-Kerkrade.
De vermiste republikeinse Dakota, die
1 October van Tandjong Karang gestart
was en sedertdien volgens de republi
keinse radio onvindbaar was, is naar
Batavia's Nieuwsblad verneemt op
het vliegveld Palembang -geland. Aan
boord werd o.m. een lading goud aan
getroffen.
in samenwerking met de hoge vertegen
woordiger van de Kroon. Hierin wordt
dus niet geprejudiceerd op de plaats,
die Nieuw-Guinea zal innemen in de
toekomstige verenigde staten van Indo
nesië.
Over het algemeen is men in kringen
van de federalisten niet ontevreden over
het verloop van de besprekingen, of
schoon men uiteraard gereserveerd
blijft, zolang een desbetreffend wèts-
ontwerp nog niet door de beide Kamers
der Staten Generaal met een meerder
heid van tweederde is aangenomen
Nu het overleg met de federalisten
teneinde is, zal de Nederlandse rege
ring trachten op zo kort mogelijke ter
mijn een wetsontwerp betreffende de
bestuursregeling in Indonesië in de
overgangstijd bij de Staten-Generaal
aanhangig te maken. Men hoopt de fei
telijke instelling van de interim-rege
ring nog in November van dit jaar te
kunnen doen plaatsvinden.
In kringen van de federalisten kon
men tenslotte een lichte teleurstelling
waarnemen over het feit, dat de Neder
landse regering niet met de vertegen
woordigers van de deelstaten in overleg
is getreden bij het opstellen der tegen
voorstellen, die onlangs door middel
van de Commissie van Goede Diensten
aan de republiek zijn gedaan. Men
hoop van de zijde der federalisten nog
steeds in de onderhandelingen met de
republiek te worden betrokken.
In het ziekenhuis Joannes de
Deo te 's-Gravenhage is in de
afgelopen nacht om 1 uur overle
den pater dr. R. Nuy S.J. Woensdag
avond om 7 uur zullen in de kerk
van O. L. Vr. Onbevlekt Ontvan
gen aan de Elandstraat de Metten
worden gelezen. Na de Lauden om
9.30 uur zal Donderdagmorgen om
10 uur in dezelfde kerk de plech
tige H. Requiemmis worden gecele-
breerd. Het stoffelijk overschot zal
om kwart vóór twee des middags op
„Huize Mariëndaal" te Grave ter
aarde worden besteld.
Pater R. F. Nuy werd 30 Januari 1903
te Nijmegen geboren. Na zijn studies aan
het Canisiuscollege te Nijmegen volgde
zijn benoeming tol leraar Duits aan het
zelfde college. In 1933 promoveerde hij
in de filosofie te Rome. Daarna was hij
professor in de ethica aan het Bergma-
nianum te Nijmegen en in de sociologie
aan het theologisch college te Maas
tricht. In het najaar van 1946 benoemde
het Hoogwaardig Episcopaat hem tot
geestelijk adviseur van de Katholieke
Nederlandse Dagblad Pers. Later werd
hij als censor en geestelijk medewerker
vérbonden aan het Katholiek Nederlands
Persbureau. Vanzijn talrijke publica
ties noemen wij o.m. zijn artikelen in
„Studiën", „Ave Maria", directeuren
tijdschrift der Maria-congregatie en in
„Stella Duc'e".
Op 12 October zal te Utrecht in tegen
woordigheid van Joh. Kardinaal de Jong
de Installatie plaats hebben van de Kath.
Jeugdraad van Nederland.
Men schryft ons van de zyde der
Bisschoppeiyke adviescommissie inzake
lectuurvoorziening:
Wie op het ogenblik belang stelt in het
omvangrijk vraagstuk d«r volkslectuur
voorziening slaat met gespannen ver
wachting de Rijksbegroting op, die door
het departement van O.. K. en W. is
ingediend voor 1.949. In de verwachting,
dat enige aandacht zal zqn geschonken
aan zq het maar een fractie van alle
problemen, die in de loop van dit jaar
over de volkslectuurvoorziening zqn op
geworpen. komt hq volmaakt bedrogen
uit.
Volgens artikel -429 van deze begro
ting is uitgetrokken een bedrag van
f 524.000. Dé memorie van toelichting
noemt echter dit totale bedrag „een
subsidie aan de Centrale Vereniging
voor Openbare Leeszalen en Bibliothe
ken". Dat wil, dus zeggen, dat, zo er van
enige verdeling sprake is, deze geheel
is gelegd in handen van een organisatie,
die veertig jaar geleden bewust is op
gericht ter bestrijding van de volksbi
bliotheken en die tot op de dag van
heden dit standpunt in al zijn bedenke
lijke glorie is blijven huldigen. Reeds
veertig jaar lang staart de C. V. zich
blind op een selectieve leeszaalpolitiek,
„met verwerping van de volksbiblio
theek als middel tot volksontwikkeling."
Het gevolg van deze verkeerde poli
tiek is, dat zij ondanks alle kosten en
moeiten b.v. in een stad als Amster
dam slechts 2.5 pet., in Rotterdam
slechts 1.7 pet. der bevolking tot leden
der O.L.B. telt.
Intussen leidt de St. Vincentiusver-
eniging in tal van plaatsen bloeiende
volksbibliotheken, maar Is genood
zaakt dit geheel met particuliere
middelen te doen.
Intussen voorzien honderden parochie
bibliotheken wekelijks met grote offers
uit eigen middelen duizenden lezers van
lectuur.
Intussen zijn grote lagen der stadsbe
volking geheel overgeleverd aan welig
tierende, geheel ongecontroleerde win
kelbibliotheken.
Intussen zijn grote delen van het plat
teland gehtfel verstoken van enige af
doende lectuurvoorziening.
En dit alles is niet van de laatste
maanden, toen de begroting werd op
gemaakt.
In de loop van dit jaar werd een
Katholieke Centrale Vereniging
voor Lectuurvoorziening opgericht.
Zq diende een verzoek om subsidie
in. Er is in de nieuwe begroting met
geen woord aandacht aan geschon
ken. In verschillende provincies
werden provinciale Katholieke Cen
trale Verenigingen opgericht. Een
verzoek om subsidie bleef onbeant
woord
De toestand is onjuist. Hij leidt naar
een monopolie-positie van de Centrale
Vereniging, welke geenszins het ver
trouwen heeft van de overgrote meer
derheid der bevolking, welker belangen
bewust en opzettelijk worden verwaar
loosd.
Het is in het algemeen belang nood
zakelijk, dat de Leeszalen gaan samen
werken met de Volksbibliotheken, de
standsorganisaties en de jeugdbeweging.
Katholiek Nederland heeft die samen
werking reeds ingezet door prachtige
initiatieven van onder af. Die wil tot
samenwerking op een zo uiterst belang
rijk punt van de geestelijke verheffing
van geheel het volk mag tot geen enkele
prijs worden gedood. En die prijs staat
op het ogenblik op de begroting van
het betrokken departement.
In zijn brochure „Leeszaalpolitiek in
Nederland" zegt de leider der Centrale
Vereniging voor O.L.B. dat lectuurvoor
ziening' in de geest der O.L.B. geponeerd
wordt te zijn een zaak van publiek be
lang, waarvoor publieke kassen offers
dienen te brengen. Klemmen die woor
den niet des te sterker voor het veel
uitgebreider en op het gehele volksbe
lang afgestemde apparaat voor lectuur
voorziening, dat op het ogenblik in
Nederland sterk en onontwijkbaar
groeiende is?
door George F. Worts
Vertaling: Herman Antonsen
29!
Juffrouw!
Als u zo gned
Juffrouw, we nemen geen gesprek
ken aan van wie dan ook, behalve van
de heer Barney Traite, die wellicht uit
Albuquerque in Mexico zal opbellen.
Geen enkel ander gesprek, dan dat éne.
Hebt u me goed verstaan?
Dat kan onmogelijk, mevrouw. We
kunnen niet anders doen dan trachten,
die gesprekken op de beurt door te ge
ven. Washington is heel drin....
We geven nergens antwoord op,
zei Laura. Iedereen hier is verschrikke
lijk overstuur en we kunnen niet....
Mevrouw, ik heb er zelf niets over
te zeggen. Ik heb order, alle gesprekken
op de rij af te werken. Het zou onregel
matig
Geeft u me de chef dan maar even.
Ik ben hier zelf chef-telefomste,
mevrouw. Zelfs al zou ik op dit ogen
blik uw nummer in een geheim num
mer veranderen, dan zou ik deze ge
sprekken toch door moeten laten.
Kan ik de directeur zelf niet even
spreken?
Die is er niet, mevrouw. Hij is om
vijf uur van kantoor gegaan en hij is
bij' hem thuis niet te bereiken. We heb
ben al de hele avond ons best gedaan,
hem ergens te bereiken. Wilt u nu mis
schien Washington spreken?
Ik niet, zei Laura. Kunt u de dienst
niet voorlopig stop zétten, tot het ge
sprek wordt aangevraagd, waarvan ik
u gesproken heb?
Neen, mevrouw, dat is tegen de
reglementen. Ik zou daarvoor permissie
moeten hebben van de directeur zelf en
die eis
We nemen alleen het gesprek van
de heer Barney Traite aan zei Laura
driftig. Dat meen ik, juffrouw!
Laura gooide de hoorn op de haak
en wachtte. Er werd niet meer gebeld.
Jill stond nog steeds haar vrijgeleide
met een lelijk gezicht te bekijken.
Jack riep:
Zeg. liefje, dat nummertje zal zo
wat zo worden! Hij speelde een paar
maten, die tamelijk bekend klonken.
-Dat moet het wijsje worden voor onze
eerste film. Niet aardig?
Snuitig!
Leroy Covert hield zijn handen stijf
samengeknepen. Hij deed zijn mond
langzaam open en dicht, alsof zijn spie
ren hem pijn deden. Zijn ogen stonden
dof en verdrietig. Blijkbaar leed hij
hevige pijnen en kreeg hij telkens weer
zenuwschokken. In zijn hoofd tolde
slechts één enkele gedachte rond.
Ik zal te weten komen, wie de
schuld draagt en ik zal hem laten lij
den, zoals ikzelf moet lijden. Ik zal hem
vermoorden. Er bestaan altijd wegen,
om achter iets dergelijks te komen.
Misschien is het de directeur van de
luchtvaartmaatschappij zelf wel! Of een
vliegveldchef. Of een sukkel van 'n
ï'cdio-omroeper. Maar vinden zal ik
hem. Ik zal hem vermoorden!
G. A. zei sussend:
Mijnheer Covert, de maatschappij
heeft er geen schuld aan. De maat
schappij kon het beslist niet helpen.
De lijdende doffe ogen werden opeens
groter en stralender.
Wie is de schuld dan wel? Weet
u het soms?
Ik geloof, dat het niet veilig zou
zijn, u dat te vertellen. U bent in staat,
om iets heel onverstandigs te doen.
Wie is het? vroeg Covert hijgend.
Ik ben bang, dat het gevaarlijk is.
u dat te vertellen.
Dan is het iemand, die hier in
huis is!
Mijnheer Covert, u verkeert heus
niet in een conditie, om er nu over te
praten. Zoudt u niet een poosje gaan
rusten? Waarom doet u nu toch niet
meer uw best om wat tot bedaren te
komen?
De filmacteur greep hem woest bij
zijn arm.
Wie is het? Vertel op!
Ik praat er liever later over.
Schei nu toch uit met me als een
kind te behandelen! hijgde de acteur.
Wie is de schuld van dat neerstorten?
Probeer uzelf nu toch te beheersen.
Kijk eens naar dat gezicht daar!
Covert wendde zijn hoofd om. Het
licht van de tafellamp scheen op het
gezicht van Jill. Het zag er rood en op
geblazen uit. Haar ogen gloeiden. Het
was een angstwekkend gelaat. De' vor
meloze mond hing scheef.
Dat gezicht kan best oorzaak wor
den van een nieuwe oorlog, zei hij. Zij
heeft Sir Guy Arden vermoord, even
zeker als wanneer ze haar pistool op
zijn hart had gericht en de trekker af
gedrukt Jiad.
Coverfs mond vertrok zenuwachtig.
Zij beletten ons de lichten op het
terrein aan te draaien, vervolgde G. A.
De piloot kon door het hoge gras de
greppel niet zien. Als hij die greppel
had kunnen ziert, zou hij veilig geland
zijn. Maar zij wilden die machine laten
verongelukken, omdat Pruden aan
boord was.
Die twee?
Ja.
Hebben zij je belet, de lichten aan
te steken?
Ze dreigden ons neer te schieten,
als we het deden. Misschien kunt u nu
begrijpen, waarom ik er zo tegenop
zag, antwoord op uw vraag te geven.
Kom, Covert, houd uzelf nu rustig!
De filmacteur had zich op zijn stoel
omgedraaid, om Jill beter te kunnen
zien. Zo bleef hij haar aan zitten sta
ren. Hij scheen onder een akelige be
tovering.
Ik zal ze vermoorden! zei hij dof.
Ik zweer je, dat ik ze zal vermoorden!
Laura drukte haar hand tegen haar
metad aan.
Gerry! Wat heb je hem nu toch
wel verteld?
G. A. stond op, legde zijn handen op
haar schouders en drukte ze zachtjes
Lieveling, maak je niet overstuur!
Tob maar niet verder! Daar ben je veel
te lief voor, zei hij. Laat mij maar met
die drie gekken begaan.
Ze trok zich opeens vol afkeer van
hem terug.
Ik vind soms, dat ik je helemaal
niet ken! zei ze.
Toen ze de kamer doorliep naar de
haard, wilde hij haar eerst volgen. Maar
hii keerde zich toch om en bestudeerde
Jill.
Laura wilde liever niet geloven, wat
Zelma Tadema haar verteld had.
Ze wilde veel eerder aannemen, dat
het meisje de gewone houding van een
veronachtzaamde vrouw aannam. Ze
wilde niet geloven, dat Zelma Tadema
de waarheid gesproken had, maar ze kon
zichzelf er toch niet van overtuigen, dat
G. A. oprecht was. Ze voelde zich ge
kweld door een ontzettende twijfel. Jill
keek op. Haar ogen stonden somber.
Ouwe jongen riep ze, kom eens
eventjes hier! Jij ook, Toots!
Laura kwam. Jack stond van de piano
op en legde zijn hand om de arm van
Laura Zijn hand was gloeiend. Hij fluis
terde hees: Ik heb een betere naam
voor dat liedje bedacht, schatje. Gloeien
de Liefde! En ik heb het tweede couplet
ook bijna klaar, (Wordt vervolgd
In het Betuwse dorp Driel bij
Arnhem stuitten Zaterdagmiddag ar
beiders bij het graven van een sloot
in de nabijheid van hun woning op
een mijn. De mijn ontplofte en de
oudste van de mannen, zekere G. H.,
vader van zeven kinderen, werd,
evenals zijn zeven-jarige zoon G., op
slag gedood. Twee dochtertjes van
H. zijn met ernstige verwondin
gen naar een ziekenhuis te Arnhem
vervoerd. De huizen in de omtrek
werden door de ontploffing zwaar
beschadigd.
De in verband met de bezuinigingsmaat
regelen noodzakelijk geworden reorganisatie
van de controledienst van het directoraat-
generaal van de prijzen, is voltooid. Om
de slagvaardigheid van de dienst tot het
maximum op te voeren, is bij deze reor
ganisatie het deskundig element naar ver
houding versterkt en het accent gelegd op
de bewegelijkheid van het apparaat. Het
aantal over het land verspreide afdelings-
commando's is sterk ingekrompen. Het is
gereduceerd van 35 tot 19, overkoepeld door
5 districtsbureaux te Amsterdam, Rotter
dam, 's-Hertogenboseh, Apeldoorn en Leeu
warden, waaraan verschillende mobiele
brigades van deskundigen zijn verbonden.
Deze reorganisatie is onder andere mogelijk
gemaakt door de toegenomen samenwerking
met de politie-autoriteiten van rijk en
gemeente, die zeer nuttig werk voor de
prysbeheersing verrichten. Ook de bekende
uit het publiek gevormde plaatselijke com
missies zijn uitgegroeid tot nuttige organen,
die met hun bemiddeling de taak van de
prij^ontróledienst veel werk uit handen
nemen.
„De strijd van de helse draak tegen
Christus is in een wanhopig stadium
getreden", aldus Kardinaal Schuster,
Aartsbisschop van Milaan, in een her
derlijke brief.
„In deze strijd zijn louter uiterlijke
wapens van weinig nut. De duivel vreest
in het geheel niet onze parochiële kin
derspeelplaatsen. feesten en heilige dagen
en zelfs niet onze parochiële gebruiken.
Hij vreest zelfs de priesters niet. Hij
vreest de martelaren, de heiligen".
In het British House te Amsterdam zijn
Zaterdagmiddag prijzen uitgereikt aan Ne
derlandse luisteraars van de B.B.C. door
Gcneraal-Majoor Sir Ian Jacob, directeur
vail dc Overseas Services van de B.B.C.
De Nederlandse Sectie van de B.B.C. had
n.l. in April van dit jaar een prijsvraag
uitgeschreven voor haar luisteraars om hun
oordeel over haar programma's en tevens
v/ensen en suggesties te vragen.
Dat de Nederlanders daar serieus op in
'zijn gegaan heeft de B.B.C., die door haar
internationale uitzendingen haar best doet
de vriendschap en wederzijds begrijpen
tussen de Europese landen te bevorderen,
zeer verheugd, zo zeide Generaal Jacob
in zqn rede, die hij aan de prijsuitreiking
vooraf liet gaan.
Hij dankte de luisteraars' voor de moeite,
die zij zich getroost hadden en zeide, dat
de B.B.C. hen erkentelijk was. daar al die
wenken en opmerkingen haar zeer van nut
waren geweest en nog waren.
De drie eerste prijzen radiotoestellen
waren toegekend aan mevrouw van
Hemert te Rotterdam, die helaas door
ziekte verhinderd was persoonlijk aan
wezig te zijn. aan de heer Schram uit
Den Haag en de heer De Heer uit Velzen.
De overige twintig prijzen bestonden uit
boeken en tijdschriften.
Z.K.H. Prins Bernhard is Zondagochtend
met zijn Dakota van Soesterberg opge
stegen en enige uren later op het vliegveld
Bromma bij Stockholm geland. De prins is
vergezeld van de chef-staf van de inspec
teur-generaal koninklijke marine, kanitein-
luitenant ter zee G. N. H. baron van Till.
De prins zal enige dagen 4n Zweden ver
toeven en zal in de Zweedse bossen op
jacht gaan. Vergezeld door baron Van Till
zal hij de Boforsstaalfabrieken bezoeken,
waar de marine zowel voor als na de oorlog
bestellingen heeft gedaan ten behoeve van
Nederlandse oorlogsbodems.
De vergadering: van de Veiligheidsraad
over de Berlqnse kwestie, die voor van
daag was vastgesteld, is voor onbepaal
de tijd uitgesteld en de Berlijnse kwes
tie is thans weer het onderwerp van
diplomatieke onderhandelingen op het
hoogste niveau. Verwacht wordt, dat het
nog verscheidene dagen, waarschqnlqk
tot Woensdag of Donderdag, zal duren
voordat de kwestie weer in de Veilig
heidsraad ter sprake komt.
Zondagochtend zqn de drie Westeiyke
vertegenwoordigers bqeen gekomen op
het Franse ministerie van Buitenlandse
Zaken om de toestand te bespreken en
een rapport aan hun regeringen op te
stellen over de laatste ontwikkelingen.
De „Daily Variet; een blad van de
filmindustrie heeft meegedeeld, dat Win
ston Churchill zijn levensbeschrijving
aan de film heeft aangeboden. Churchill
zou hiervoor een bedrag van een mil-
lioen dollar hebben gevraagd en Sir
Alexander Korda, die voor de vroegere
eerste minister aan het onderhandelen
is, zou contact met Metro-Goldwyn
Mayer hebben opgenomen.
