STADSNIEUWS
210.000 oorlogsslachtoffers
in Nederland
Het Maatschappelijk Hulpbetoon
NIEUWE WIJK IN HAARLEM-NOORD
HERWONNEN LEVENSKRACHT 35 JAAR
Hongerwinter kostte aan 16.000
mensen het leven
TAXI? bel 13000
A.R.K.A. dertig jaar
ACHT LOODGIETERS
STAAN TERECHT
Gobelins en kelims
Brandstoffentoeslag
Loontoeslag in prijzen
ZES MAN VERDRONKEN
Vraagt Abdoel Kadir
ontslag?
Officier deelt straffen nit
116 moderne woningen ingezegend
GLORIEDAG VOOR „ST. BAVO"
Mooiste parel aan de kroon der K.A.B.
AGENDA
400 Zandvoorters kregen consamentencrediet
MAANDAG 18 OCTOBER 1948
PAGINA 2
Gezonde groei reden tot feest
VERGADERING KATH.
ARBEIDERSBEWEGING
Inbraak
H.O.V.-Volksconcert
15 jaar „Sint Antonius"
Onder een auto
Vrachtauto tegen
personenauto
Aangehouden
Haarlemse politie kreeg
feestavond van Rotterdamse
collega's
Pluimveefilm
Nieuws van de sportclubs
Burgerlijke Stand
Tentoonstelling
„Kunst Zij Ons Doel"
Haarl. R.K. Damgenootschap
Eysvogel Jr. wint
Cross-Country
Een tentoonstelling voor
de vrouw
„KLEINE KINDEREN
WORDEN GROOT"
Vrolijk spel met schrijnende
achtergrond van „Comedia"
ZANDVOORT
Gemeenschapsavond
Tekencursus
BLOEMENDAAL
Jeugd en natuur
BALANS 1940—1945
OVERVEEN
K.A.B. VIERDE FEEST
HEEMSTEDE
Opening van de jeugd
bibliotheek
„Repelsteeltje"
Woensdag beslissing
ministerraad?
Voormalig adviseur C.V.O.
veroordeeld
Beurs van Amsterdam
'fh
De Algemene R.K. Ambtenarenbond
afdeling Haarlem vierde gisteren en
viert vandaag het dertigjarig bestaan
op luisterrijke wijze. In de kapel van
het Triniteitslyceum heeft de geestelijk
adviseur pater P. Ponsioen O.F.M. een
plechtige H. Mis opgedragen. Als mis
dienaars fungeerden twee ambtenaren,
terwijl ook de ambtenaren zelf een
koortje hadden gevormd.
In De Leeuwerik kwam,en daarna de
ambtenaren aan een gemeenschappelijk
ontbijt bijeen. De voorzitter, de heer
K. Strijbosch, releveerde het wel en
tvee van de afdeling in de afgelopen
dertig jaar. De oprichting geschiedde in
h,et woelige jaar 1918, maar misschien
juist daarom konden reeds aanstonds
zestig leden worden geboekt. Van
deze zestig zijn er thans nog twee in
leven, n.l. de heren Van Tol en Van
Koningsbruggen. De eerste was aan
wezig en mocht na een huldigingstoe
spraak een geschenk in ontvattgst ne
men. Thans telt de afdeling een paar
honderd leden. Tijdens het ontbijt
werd een collecte gehouden voor de
leden, die in Indonesië vertoeven en
dus niet aan het feest konden deel
nemen.
Des middags recipieerde het bestuur
in Hotel De Leeuwerik, bij welke ge
legenheid deken J. J. A. Kuilman, wet
houder Angenent namens het gemeen
tebestuur van Haarlem, wethouder
Bakhuizen van den Brink namens het
gemeentebestuur van Heemstede en de
heer Pinxter namens het gemeentebe
stuur van Bloemendaal hun gelukwen
sen aanboden. Het bestuur mocht te
vens verschillende schriftelijke felicita
ties ontvangen, o.a. van ZH.Exc. Mgr.
Huibers, Bisschop van Haarlem.
Vanavond gaan de leden en hun da
mes kijken naar „Arsenicum en oude
kant" in de Stadsschouwburg.
Vrijdagavond hield de afd. Heemstede
van de Kath. Arbeidersbeweging onder
voorzitterschap van de heer N. J. v. d.
Linden haar eerste vergadering in dit
winterseizoen, die vrij goed bezocht
was. Er werden enige mededelingen ge
daan, waaruit bleek, dat de bijdrage van
de afdeling aan het Jubileumfonds van
de beweging bij gelegenheid van het 60-
jarig bestaan in het bisdom Haarlem
f 273 bedroeg. De totale opbrengst was
f 20.000 en van enige ziekenfondsen
kwam nog een afzonderlijke bijdrage
van f 4000. Voorts hebben 33 kinderen
uit grote steden enige weken vacantie
te Heemstede doorgebracht, zodat Heem
stede op de ranglijst in het bisdom
Haarlem de 13e plaats inneemt. Ook dit
jaar zal weer een St. Nicolaasfeest voor
de kinderen worden gevierd en wel op
5 December. bovendien zal getracht
worden, in dit seizoen enige filmavon
den te geven. Het feest bij gelegenheid
van het 60-jaifg bestaan zal op 16 en 17
Januari a.s. worden gevierd. Tenslotte
deed de voorzitter de mededeling dat in
de komend? Passietij d een Passiespel
ral worden gegeven.
De heer G. J. Willemse zorgde ver
volgens voor enige goede declamaties
en daarna was het woord aan de dis
trictsbestuurder de heer J. v. d. Veldt,
die een toespraak hield over het onder
werp „De arbeider in de nieuwe sa
menleving". Hij wees er op dat met de
komst van de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie het juiste idee van
een goede samenleving, zoals we *öie
thans nog niet kennen, opnieuw bena
derd zal worden en wees er op, dat het
de taak van de arbeiders is, daaraan zo
goed mogelijk mede te werken, niet
het minst door zich zodanig te ontwik
kelen dat zij straks een juist oordeel
zullen kunnen vellen over de verschil
lende problemen die zich dan zullen
Voordoen.
De heer J. van Kimmenaede werd bij
acclamatie tot bestuurslid benoemd.
In de nacht van Vrijdag op Zaterdag
is ingebroken in een woning aan de
Trompstraat. Men is binnengekomen
door aan de achterzijde van het huis
een ruit uit de keukendeur te halen.
In de huiskamer werd het slot van de
deur van een ingebouwde kast gefor
ceerd en opengebroken. Vermist wor
den enige distributiebescheiden en een
bedrag groot f 175.
Vanmorgen bleek het verdachten
bankje bij de Haarlemse politierech
ter te klein om voor de acht lood-
gieters, bijna allen afkomstig uit
Haarlem, die wegens looddiefstallen
moesten terechtstaan, plaats te bie
den. Alle verdachten waren in dienst
bij een Zaandamse firma en vorm
den min of meer een combinatie bij
het stelen van lood bij de klanten,
waar zij voor hun firma werkzaam
heden moesten verrichten.
Toen een der firmanten destijds de
balans ging opmaken, kwam mij tot de
ontdekking, dat er in het magazijn een
tekort was van achtduizend gulden aan
materialen. Hij ging de zaak eens on
derzoeken, maar kon ze niet tot een
oplossing brengen. Hij kwam daarbij
wel tot de ontdekking, dat een achttal
leden van het tachtig man tellende per
soneel zich schuldig had gemaakt aan
diefstal van lood bij verschillende 'repa
ratiewerkzaamheden. Bij de behande
ling van deze diefstallen voor de politie
rechter bleek, dat men de Haarlemmer
J. F. als de „hoofdman" van de „ro
versbende" moest beschouwen, zoals de
officier het noemde. Samen met een
zekere De R. was hij werkzaam geweest
aan de remise van de N. Z. H. op het
Soendaplein om een en ander aan het
dak te herstellen. Zij haalden daar het
oude lood weg en legden er mastiek
voor in de plaats. Op handkarren werd
het lood dan weggevoerd en zo zagen zij
kans in drie dggen tijd op niet minder
dan vierhonderd kilo lood beslag te leg
gen, waarvan zij de opbrengst ten eigen
bate gebruikten. Dit bracht hun in ze
ven maanden o.m. een som op van vijf
tienhonderd gulden. De andere verdach
ten hadden het meer in het klein ge
daan, doch overigens volgens hetzelfde
systeem.
Tegen F. eiste de officier een onvoor
waardelijke gevangenisstraf van vijf
maanden, tegen De R. vief maanden,
waarvan twee voorwaardelijk en tegen
de overigen een geldboete van dertig
gulden en een voorwaardelijke gevange
nisstraf, variërend van zes weken tot
drie maanden. Uitspraak doende, ver
oordeelde de politierechter F. tot drie
mastoden en De R. tot zes weken on
voorwaardelijk. De anderen kregen der
tig gulden en een maand voorwaar
delijk.
Dinsdag 19 October zal het eerste
concert van de serie Volksconcerten
1948/49 plaats vinden. Als solist zal
hieraan medewerken de Heemsteedse
pianist Fred Luijken, vooral bekend uit
het Haarlem's Trio, dat hij tezamen met
Jan Hoeben, viool, en Onne v. d. Klas
horst, cello, vormt. Met orkestbegeleiding
speelt hij het 2e pianoconcert in Bes gr.
terts van Brahms. Het orkest, dat we
derom onder leiding van Marinus Adam
staat, besluit dit concert na de pauze
met de Zevende Symplfbnie van Beet
hoven
Dezer dagen heeft de R. K. Bond van
hotel-, café- en rëstaurantgeëmployeer-
den „Sint Antonius" zijn 15-jarig be
staan herdacht. Onder leiding van de
heer Schrama bracht het gezelschap
„Tijl .Uylenspiegel" een gevarieerd en
aantrekkelijk program, dat veel succes
oogsttte. Onder de aanwezigen bevon
den zich de „vader van de kellners",
pater Henri de Greeve, de geestelijk
adviseur, kapelaan Rohde en verschil
lende bestuursleden van andere vereni
gingen.
Een vrachtautobestuurder, die Zater
dagmiddag "zijn auto via het trottoir op
het open terrein naast de nieuwe
Spaarnwouderstraat wilde zetten, reed
daartoe op de Lange Herenvest achter
uit in de richting van de Anthonie-
straat. Toen hij met de achterwielen
op het trottoir was hoorde hij roepen
en hij stopte. Nadat hij was uitgestapt,
zag hij een iongen met zijn fiets onder
de wagen flfggen. Het slachtoffer, dat
een linkerdij beenbreuk had gekregen,
is per ziekenauto naar het Diacones-
senhuis overgebracht. Naar de oorzaak
van het ongeval zal nog een nader
onderzoek worden ingesteld.
Haarlem is thans 116 nieuwe woningen
rijk. Gisteren werd het complex huizen
van de R.K. Woningbouwvereniging „Sint
Bavo" nabij de Muidersïotweg in Noord
officieel in gebruik genomen, hetgeen
met verschillende plechtigheden ge
paard ging. Het was een feestdag voor
de bewoners van de nieuwe, frisse wijl»
en de gehele dag wapperde van de
meeste woningen de rood-wit-blauwe
vlag, welke de Haarlemse bevolking
kond deed van het grote, blijde gebeuren.
Wethouder Angenent constateerde in
zijn toespraak met voldoening, dat de
256 huizen, die de R.K. Woningbouw
vereniging voor de oorlog heeft doen
bouwen, met 116 moderne woningen
zijn vermeerderd. Spreker wees op het
grote belang van de volkswoningbouw.
Wij zitten op het ogenblik nog steeds te
tobben met de huisvesting, hetgeen (voor
't Nederlandse volk van groter betekenis
is dan voor enig ander volk. Wij immers,
aldus spreker, zijn gewend ons gezins
leven te beleven binnen de muren van
sigen huis, van eigen home. Het gemeen
tebestuur van Haarlem, dat alle krachten
inspant om te komen tot uitbreiding van
de huizenbouw, teneinde de in de oorlog
ontstane achterstand in te halen, is dank
baar voor het gepresteerde, zo -prak de
wethouder, en het heeft grote erkenning
voor het bestuur van de Woningbouw
vereniging, dat zijn werk pro Deo ver
richt.
Wat de nieuwe kerk betreft en de
voor de culturele ontwikkeling en
amusement nodige gebouwen in
Haarlem Noord, dat alleen al 60.000
bewoners telt, zijn reeds lang plan
nen gereed, aldus wethouder An
genent. Hij hoopte, dat de uitvoering
van de projecten niet te lange tijd'
op zich zou laten wachten. Hierna
onthulde de wethouder een gedenk
steen, welke in het kantoorgebouw
is aangebracht.
Prof. Holt hield tenslotte een beschou
wing over de vernieuwing in de archi
tectuur na de oorlog, welke meer dan
vroeger van het standpunt uitgaat, dat
de woningen ook volgende generaties
zullen moeten bevredigen, zowel wat ue
practische indeling als het uiterlijk van
de huizen aangaat.
i/i
'w.
Zondag wijdde pastoor Van Eeden met enkele assistenten 116 woningen van
de R. K. Bouwvereniging „St. Bavo" in
Herwonnen Levenskracht, de mooiste
parel op de kroon van de K.A.B., bestaat
35 jaar. Vanaf het oprichtingsjaar 1913
heeft de vereniging onafgebroken al
leen de laatste oorlog bracht moeilijk
heden haar zegcnrjjk werk in dienst
van de lijdende mensheidverricht en
veie vaders, moeders en kinderen uit
katholieke arbeiderskringen, die door
de gevreesde volksziekte, de t.b.c. waren
aangetast, in staat gesteld de levens
kracht te herkrijgen. De afdeling Haar
lem van Herwonnen Levenskracht vierde
Zondag haar 35-jarig bestaan en de be-
stuursjubiiea van de heren B. Reynders,
Th. Uiterdijk, J. van Schooten en C.
Schoonenbeek.
De dag begon met een H. Mis in de
kapel van de Zusters aan de Zijlsingel,
opgedragen door de geestelijk adviseur,
kapelaan F. Heemskerk, die hierbij te
vens een korte toespraak hield. In het
gebouw St. Bavo in de Smedestraat
wachtte de feestvierende vervolgens een
heerlijk (ontbijt. Dé L.T.B. had er voor
gezorgd, dat de zaal keurig met bloemen
was versierd. Ook de bloemen in de
kapel aan de Zijlsingel waren een ge
schenk van deze organisatie.
Na het ontbijt hield de voorzitter, de
heer B. Reynders, een toespraak, waar
in hij een beknopt overzicht gaf van het
werk in de afgelopen jaren. Hij wees
er op, dat in het sanatorium de geeste
lijke verzorging van de patiënten naast
de lichamelijke een zeer voorname plaats
inneemt.
Wanneer wij zouden kunnen nagaan,
zo zeide spreker, hoe lang de rij t.b.c.-
lijders is, die de afdeling Haarlem in
de 35 jaar van haar bestaan naar het
Sanatorium te Bilthoven heeft gezonden
en die de gezondheid hebben herwon
nen, dan zouden we tot de conclusie
komen, dat er dubbel reden is om feest
te vieren. De voorzitter herdacht de op
richters van de Haarlemse afdeling en
sprak met erkentelijkeid over de pret
tige samenwerking, die hij overal heeft
gevonden. Hij bracht dank aan zijn mede
bestuursleden en de verschillende sub-
comité's in de stad en verklaarde, dat
de Haarlemse H.L. als voorbeeld gesteld
mag worden, wat betreft ijver en actie.
De heer A. J. Overtoom, voorzitter
van het feestcomité, voerde daarna het
woord. Hij zeide, dat ook de Romeinen
last hadden van de t.b.c., maar dat eerst
in de 19e eeuw de strijd met die gevaar
lijke ziekte werd aangebonden. Op Al
pentoppen bouwde.men kuuroorden, die
echter alleen maar voor goed-gesitueer-
In de Kruisstraat had Zaterdagmid
dag omstreeks 5 uur een aanrijding
plaats tussen een personenauto en een
vrachtauto, beide rijdende in de rich
ting van de Grote Markt. Daar er nog
al wat fietsers op de weg waren, reed
de luxe auto ongeveer midden op de
weg. Hij werd op ongeveer 8 meter af
stand gevolgd door de vrachtauto. Op
dat ogenblik naderden uit tegenover
gestelde richting twee naast elkander
in verboden richting rijdende wielrij
ders. Doordat de bestuurder van de
personenauto niet meet naar rechts
kon uitwijken, moest hij plotseling
stoppen. De vrachtautobestuurder tracht
te nog door krachtig remmen zijn wa
gen tot stilstand te brengen, doch hij
kon niet verhinderen, dat hij tegen de
voor hem uit rijdende, personenauto
opbotste. De achterzijde van de luxe
auto werd geheel ingedrukt.
Als verdacht van het verhandelen
van enkele honderden valse textielpun
ten heeft de economische recherche
aangehouden de 24-jarige koopman
T. L.
Wederom waren politiemensen met
familie en kennissen bijeen in de grote
zaal van hotel De Leeuwerik voor een
cabaretavond, aangeboden door de po-
litiepersoneelsvereniging „Contact". Het
Rotterdams politie-amusementsorkest
„Hermandad" zorgde Zaterdag onder
directie van de heer P. Struik Jr. voor
een musicale show, waarbij de aanwe
zigen zich uitstekend vermaakten, rie
oud-Sparta-man L. Verheul zong aar
dige liedjes, terwijl de dirigent, de
heer Spruit, liet horen, wat hij op de
accordeon vermag. Agent Collet toon
de zich het best in „De Sjeik" en ook
met zijn stukje „Wij zijn geen dooie
dienders" oogstte hij veel bijval. Vijf
mensen brachten vervolgens 10 minu
ten non-stop muziek en rhythme. De
dertien Rotterdammers zijn er in ge
slaagd een prima avond te brengen.
De Pluimvee- en Konijnenvereniging
„Haerlem" opent het winterseizoen met
een'filmavond. Woensdagavond 20 Oc
tober zal bij, Brinkmann de „A.N.P.V."-
film worden gedraaid, die nader zal
worden toegelicht door mevrouw A.
BekinkNieuwenhuis, secretaresse van
de Algemene Nederlandse Pluimvee-
teelt-vereniging.
De „A.N.P.V."-film geeft een kijkje
in de Bedrijfspluimveewereld en zal
zeer zeker de belangstelling trekken
van iedere pluimveefokker en -liefheb
ber.
Het sprintkampioenschap van de Haar
lemse Sportvereeniging De Kampioen werd
een groot succes. A. Voorting zorgde voor
de verrassing en won de 4de prijs. De
uitslag luidde: 1 Bijster, laatste tOO M.
12 sec.; 2 Gerritsen; 3 Groenveld; 4 A.
Voorting; 5 v. Beek; 6 Stolpe.
Het lange afstand-kampioenschap 1948
werd na felle striid beslist in het voor
deel van de veelbelovende W. Voorting.
De wegwedstrijd van 's-Gravezande werd
gewonnen door A. Voorting.
Geboren: E. M. van AgterenAntonis-
se, z., M. J. ChristiaansKeerwolf, z.,
Jonkvr. T. F. Sixvan Styrum, z„ J. L.
Hildebrandtde Vrij, z„ R. L. Wilshaus
van der Zee, z„ A. Keur—de Nijs, z„
O. ZomerHaluschka, d„ J. IJlstraKo
per, d„ L. HündlingMarsman, d„ M. J.
Braamsde Peer, d„ E. H. T. Koeman
Roest, d„ G. E. GelsingHazenberg, d.,
T. J. HekkerBourgonje, d„ C. M. A.
ZwagermanHogewoning, d„ J. M. Strij
boschHogewoning, d„ J. M. Strijbosch
Jorna, d„ G. StegemanBlaauw, d.
Overleden: J. Barthelvan Zurk, 69
j„ Iordenstraat, G. Bakker, 78 j„ Schnee-
voogtstraat, S. Westerlaken—de Groot,
59 j„ Hazeaterslaan.
Ondertrouwd: C. H. Zandstra en J. W.
Stachelhausen.
Gehuwd: R. M. Eebes en J. Pijl; A.
van Wonderen en L. G. van der Poorte.
Geboren: J. M. Bource-Eversen, z.; M.
C. Wit-van Meel z.; M. J. C. Roosen
van Eeden z.; M. Weber-Bloem z.; H.
Komduur-Hofstee z.; J. Bakker-Brander
horst z.; C. Belterman-Wajer d.; E. van
Hartesveldt-Bijlo d.; J. M. v. d. Knaap-
Konings d.; M. H. Pardon-van der Kroft
d.; J. M. A. Stootman-van de Reep d.;
J. A. Janssen-de Goeijer d.; W. A. de
Zwarte-Hommersen d.
Overleden: J. C. Duk-Heyman, 73 j.
Grote Houtstraat.
den bereikbaar waren. Men wilde echter
de genezing voor eenieder mogelijk ma
ken en slaagde hierin door sanatoria
te stichten in eigen land. Rust, goede
voeding én zuivere lucht hadden de
zelfde werking a's de milde Alpen
atmosfeer. Spreker bracht een eresaluut
aan prof. dr. W. Bronkhorst, de ziel van
sanatorium Berg'en Bosch. Woorden van
hulde sprak hij tot de heer Reynders,
die zijn 25-jarig jubileum vierde als be
stuurslid en zijn 10-jarig als voorzitter
van de afdeling. Evenals de heer Th.
Uiterdijk, die 12% jaar zijn krachten
heeft gegeven en goed werk heeft gedaan
bij de donateursactie, ontving hij een
vulpenhouder. De echtgenoten van beide
jubilarissen kregen ieder een bouquet
bloemen.
De geestelijk adviseur, kap. Heems
kerk, bracht bij zijn toespraak de moei
lijkheden in -herinnering, waarmee de
eerste comité's destijds te kampen had
den, en achtte het van belang'dat hier
nog eens over wordt nagedacht, daar
dit een stimulans zal geven bij het werk.
Verschillende sprekers voerden hierna
nog het woord.
Des middags recipieerde het bestuur
eveneens in gebouw St. Bavo. Van vele
zijden was er belangstelling, vele stand
en vakorganisaties zonden haar verte
genwoordigers. Deken J. J. A. Kuilman
kwam persoonlijk zijn gelukwensen
overbrengen, burgemeester mr. P. Cre-
mers gaf schriftelijk van zijn medeleven
blijk. Verder waren er o.a. nog de heer
P. C. v. d. Ileyden, president van de
bijzondere raad van de St. Vincentius-
vereniging, de heer J. J. Verzuu van het
hoofdbestuur van H.L., de heren Th.
Puts en J. Bonfrer van de K.A.B., mej.
C. Stavenuiter van de Kath. Vrouwen
beweging, mevr. M. J. Stolker-Drift van
de K.A.V. en de heer J. I. van Dijk van
„Alberdingk Thijm".
In tegenwoordigheid van burgemeester
mr. P. Cremers opende de heer A. Arens,
voorzitter van het genootschap „Kunst Zij
Ons Doel", Zaterdagmiddag in het Frans
Halsmuseum de tentoonstelling van wer
ken van de leden. Dit is de eerste expo
sitie na de reorganisatie der vereniging.
Geëxposeerd worden olieverfschilderijen,
aquarellen, tekeningen en beeldhouwwer
ken. De tentoonstelling wordt gehouden
tot en met Zondag 7 November en is ge
opend dagelijks van lo tot 5 uur en dès
Zondags van 1 tot 5 uur.
Voor de 1ste klas N.D.B. werd ge
speeld HRKD IHillegom I. De uitslag
is:
1. J. Lucas—J- v. d. Loo 0—2; 2. M.
Herben—T. Lubbe 11; 3. p. Mul—Th.
Seysener 02; 4. C. HeesakkerJ.
Schilder 20. 5. Th. v. WortJ. Scholte
02; 6. G. A. HesselmanL. v. Haaster
1—1; 7. A. Masteling—L. v. d. Reep 1—1;
8. H. v. GastelJ. v. Horich 11; 9.
N.N.—A. v. Stein 0—2; 10. C. Castricum
A. de Heer 20. Totaal 812.
In het enorme veld van zeventig deel
nemers heeft Eysvogel Jr. de Cross-Coun-
try van de Gooische Jachtvereniging ge
wonnen met het p.aard Jacky vata. de Haar
lemse Manege.
Hii legde het 2100 meter lange parcours
af in de tijd van 4 min. 42*4 sec.
Verdere deelnemende stalgenoten waren
de heren dr. Eysvogel, Horn en Vos, die
respectievelijk de achtste, twaalfde en zes
tiende plaats innamen. Een goed voorteken
voor het aanstaande Cross-kampioenschap
yan Nederland. dat 30 October, eveneens
in t Gooi, verreden zal worden.
A a» de stoffen, gobelins en kelims
van de handweverij „De Knip-
scheer", die sinds de introductie
m onze stad door- Kunsthandel Leffe-
laar een blijvende belangstelling on
dervinden, is thans in dezelfde zaak
weer een expositie gewijd. We ontmoe
ten een tweetal nieuwe ontwerpers, van
wie de meest moderne C. van Dijk is.
Te voelbaar echter wil deze Jets waar
door zijn werk nog niet is wat het zijn
moet, namelijk evenwichtig. Eenzelfde
bezwaar als wij destijds tegen Salim
hadden die wij thans node missen!
geldt ook voor hem: de naar zijn
ontwerp vervaardigde gobelins vertonen
meer de eigenaardigheden van het
penseel dan dat zij zijn gedacht in de
speciale eigenaardigheden van het weef
getouw. „Zomer", dat op zijn naam
staat en dat geen van beide bezwaren
in hinderlijke mate heeft, mag om de
innerlijke beheersing, waaruit het is
ontstaan, als zijn beste werk gelden.
G. Peters, de tweede nieuweling voor
ons, gaat zeer beheerst te werk, is ook
minder „modern"; hij bouwt zijn ont
werpen uit volksmotieven en kiest be
zadigder tinten, zo zelfs dat hij van de
naturel tinten van de wol een prachtig
gebruik weet te maken. Nel Klaassen
heeft ook nu weer zeer speelse, tech
nisch goed begrepen kleedjes. Dat met
de blauwe vogels is een juweeltje van
kleurverf ij ning.
In de kelder worden we geconfron
teerd met de zeer practische kinder
kamer, versieringen in lakwerk van Co
Egelie. Behalve practisch zijn haar
paneeltjes kinderlijk in fantasie en
motief, speels en geestig, kleurgevoelig
en dartel als de dieren, die zij uitbeeldt
en de kindertjes voor wie zij haar werk
maakt. Paedagogie en aesthetica gaan
hier hand in hand en de charmante
pretentieloosheid strekt zich uit tot in
de prijzen, die het gelukkig zeer wel
mogelijk maken, dat deze paneeltjes
daar komen waarvoor zij zijn bedoeld
namelijk bij de kinderen, wier aparte
wereld zij zo goed begrijpt en die mét
haar fantastische reizen ondernemen.
Deze expositie voor de winkelende moe
der met haar kleuters blijft de gehele
maand nog geopend.
L. T.
Een wielrijder reed Zaterdagmiddag
op het Plein een 13-jarige jongen aan,
die niet oplette bij het oversteken van
de weg. Een grote ruit, die de jongen
bij zich had, werd vernield.
Bioscopen
Rembrandt: De regen kwam (strikt
volw.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Cinema Pala
ce: Naked City (18 j2, 4.15, 7 en 9.15 u.;
Luxor: Nocturne (strikt volw.), 2, 4.15, 7
en 9.15 u.; Frans Hals: Sam Tucker's gro
te strijd (14 j2.30, 7 en 9.15 u.; City:
Nacht over Holland (18 j.), 2.15, 4.30, 7 en
9.15 u.; Spaarne-theater: Het begon met
moord (18 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.
MAANDAG 18 OCTOBER
Stadsschouwburg: R.K. Toneelvereniging
Ludamus voor de A.R.K.A. met „Arsenicum
en oude kant", 8 uur.
DINSDAG 19 OCTOBER
Concertgebouw: Concert H.O.V., 8 uur.
Stadsschouwburg: R.K. Toneelvereniging
Thalia met „Marjatta", 8 uur.
BETER DAN OOIT
De weduwe Essie Buckering. stam
mende uit de Engelse aristocratie,
staat voor een bijna hopeloze taak. Ze
heeft geen geld meer, maar wel schul
den en ze ziet dat de opvoeding van
haar vier dochters verre van voorbeel
dig is geweest, zodat er met de vol
wassen meisjes nogal wat mis loopt.
Doris, die een kindje verwacht, blijft
op de achtergrond, maar uit de mede
delingen van de zuster en haar min of
meer maatschappelijk mislukte man,
blijkt wel, dat ze geen lammetje is.
Bicky is een onbeheerst, driftig ding,
Kathy hooghartig en sequeel evenmin
scrupuleus als haar zuster. Dan is er
nog Jane, die met een halve gare dich
ter getrouwd is en hem verlaat, omdat
ze verwaarloosd wordt. Het stuk, dat
Noel Langley als een vrolijk spel onder
de titel „Little laubs eat ivy" (Kleine
kinderen worden groot) opdient, zou
een felle aanklacht kunnen zijn tegen
de moderne sexuele opvattingen en de
zgn. „vrijheid" van de jeugd. De schrij
ver heeft echter een andere methode
gekozen, die balanceert tussen de satyre
en de belachelijkheid. Het publiek
lacht de hele avond om dat a-morele
huishouden van Jan Steen; de dialoog
is zo flitsend," zo raak en zo geestig,
dat men de schrijnende achtergrond,
die slechts een enkele maal tot een se
rieus woord leidt, vergeet of verdoe
zelt. De luchtige pudding met de be
dorven rozijnen wordt een delicatesse,
omdat de toneelgroep „Comédia" haar
met een pikant sausje opdient. Mary
Dresselhuys zweeft als de lieve, maar
onmaatschappelijke moeder Essie de
gehele avond over het toneel. Een na-
ief kind-vrouwtje, die haar situatie
zelf schetst door de opmerking: „Och,
waarom ben ik eigenlijk moeder ge
worden?" Een sublieme creatie van
deze beminnelijke actrice, waarvan
men houdt om haar eenvoud en sfeer-
scheppende stem. De drie zichtbare
dochters werden voorgesteld door Edy
de Boer, Eileen Vogel en Fransje Hart.
Jammer, dat de laatste haar rol aan het
eind van het tweede bedrijf (wanneer
ze wat teveel gedronken heeft) niet aan
kon. Het geval werd daardoor te kluch
tig en verloor elke realiteitsgedachte.
Ton Lutz, de zenuwachtige aanstaande
vader, overtrof zichzelf in het derde
bedrijf en wist zelfs een open doekje
van de volle Stadsschouwburg te in
casseren. De voortreffelijke regie was
in handen van Jan Teulings, die tevens
de rol speelde van dr. Drew, de man
die orde in het huishouden wil schep
pen door de weduwe te trouwen. Hoe
beheerst wist hij te dwalen tussen al
die beklagenswaardige figuren. Van de
andere spelers ditmaal een speciale
vermelding voor Jack Dixon, die de
revolutionnaire dichter een zeer aan
vaardbare gestalte gaf.
Het applaus was na deze première
langdurig en de vele bloemen waren
verdiend. Dit stuk zal ongetwijfeld
lange tijd op het repertoire blijven en
daarom dient voorbehoud voor strikt
volwassenen geregistreerd te worden.
v. W.
De eerste gemeenschapsavond voor de
katholieke jonge meisjes wordt Dinsdag-
avond om 8 uur in het Patronaatsgebouw
gehouden. Het programma vermeldt ver
schillende zangnummers, de opvoering
van een korte revue, een praatje van de
moderator kapelaan Nijman.
Bij voldoende deelname zal de be
drijf sunie voor het bouwbedrijf te Zand-
voort een tekencursus voor timmerlieden,
metselaars, schilders en loodgieters orga
niseren. De leden van de R. K. bouwvak-
arbeidersbond St. Jozef kunnen zich bij
de bestuursleden van de bond melden.
Onder toezicht van de heer H. v. d.
Wateren is Zaterdagmiddag een groep
van circa 60 kinderen uit het Camplaan-
kwartier in de leeftijd van 6 tot 16 jaar
het bos ingetrokken, om meer kennis
op te doen van hetgeen zich afspeelt in
het leven van de paddenstoelen e.d. On
danks de regen kon het enthousiasme
niet geblust worden en op deskundig
advies werd een grote collectie leer
zaam materiaal bijeengebracht. Hiervan
heeft men in het theehuis nabij het
Brouwerskolk] e te O verveen een aller
aardigste tentoonstelling ingericht, die
gedurende het weekeinde was te bezich
tigen. De expositie trok veel belang
stellenden.
De heer v. d. Wateren vertelde dat dit
initiatief bij de jeugd veel instemming
had gevonden.
Het totaal aantal oorlogsslachtof
fers in Nederland, gedurende de
oorlog 1940—1945 is, bljjkens het
statistisch bulletin van het Centraal
Bureau voor de Statistiek, 210.000.
Bij het vaststellen van dit, totaal is
geen rekening gehouden met de
hogere sterfte, welke een indirect
gevolg is geweest van de oorlog.
Zou het sterftecijfer in de jaren 1940
—1945, zoals dat in 1938 het geval was,
8.6 per duizend der bevolking hebben
bedragen, dan zouden 468.000 personen
zijn overleden. Het werkelijk aantal
overledenen in deze jaren is 747.000.
Van de oorlogsverliezen ten getale van
210.000 zijn ongeveer 67,000 in de Ne
derlandse statistiek verantwoord als
overleden. Ongeveer 143 000 zijn ambts
halve, of als vertrokken naar het bui
tenland, afgevoerd van de bevolkings
registers. Bij deze 143.000 personen be
vinden zich; ongeveer 104.000 Joden, die
direct bij de deportatie naar Duitsland
van de bevolkingsregisters zijn afgevoerd
en in Duitsland zijn omgekomen, be
nevens ongeveer 39.000 overledenen, die
bij de reconstructie van de bevolkings
registers na de bevrijding niet in Neder
land werden aangetroffen.
De Koninklijke Landmacht verloor in
de genoemde jsren 3900 msn, met inbe-
grip van de op 1700 man geraamde ver
liezen der binnenlandse strijdkrachten.
Koninklijke Marine: 2600 man, met in
begrip van officieren en manschappen
van het Nederlandse personeel der Kon.
Marine, omgekomen ten Oosten van
Suez. Zeelieden ter koopvaardij: 1350.
Door executies en standrecht verlo
ren 2800 personen het leven. In concen-
De afdeling Overveen van de Katho
lieke Arbeiders Beweging heeft Zater
dagavond in „Domi" op feestelijke wij
ze het 60-jarig bestaan gevierd van de
diocesane bond Haarlem.
In zijn openingswoord heette de voor-
zitter, de heer P. v. d. Laarschot, de
aanwezigen hartelijk welkom, in het
bijzonder de nieuwe geestelijke adviseur
kapelaan J. de Bouvère. Vervolgens
schetste spreker de sociale toestanden
van 60 jaar geleden en die van nu. Hij
wees op de vele verbeteringen, welke
de beweging tot stand heeft gebracht.
In zijn korte toespraak, zeide kape
laan J. de Bouvère verheugd te zijn zijn
krachten aan de afd. Overveen te mo
gen geven. Hij maakte gewag van het
grote belang, dat de K. A. B. heeft bij
de verzorging van het geestelijk en stof
felijk welzijn van haar leden.
Na het gezamenlijk zingen van het
strijdlied, ging het doek op en trad do
R.K. Haarlemse Toneelvereniging „Tha
lia" voor het voetlicht met het blijspel
in drie bedrijven „Over twaalf dagen
tegen middernacht". Dit stuk, dat be
werkt is naar een oud motief door Ge
rard Nielen, heeft geen bijzondere pre
tenties, doch is zeer amusant.
Op Woensdag 13 October zijn de R.K.
en de algemene afdeling van de jeugd
bibliotheek geopend, die in de afgelo
pen maanden door het personeel van
de Gemeentelijke Bibliotheek ingericht
is in de lichte serre van het gebouw
„De Meerlhorst".
Jongens en meisjes van 3 tot 18 jaar
kunnen hier uit de voorraad van 1500
boeken eenmaal in de week één lees
boek komen halen en naar verkiezing
een boek over het een of ander onder
werp, waarin kinderen en jonge men
sen belang stellen.
Hier volgt een greep uit de rubrie
ken: Levens van grote mannen en
vrouwen, Spoorzoeken, De levende na
tuur, Wat je in huis kunt doen, Tech
niek, Kunst, Muziek, Over andere lan
den en volken. Uit vroegere tijden enz
Ook zijn er bundels met sprookjes
en boeken in het Engels, Frans en
Duits.
De jeugdbibliotheek is iedere Woens
dag, Donderdag en Vrijdag geopend van
25 en 79 uur en Zaterdags van 2o
uur. V
De contributie bedraagt f 1.per Ka
lenderjaar.
Op Zaterdag 30 October zal het kin
derkoor van het Katholiek Gemengd
Koor in het R.K. Verenigingsgebouw
te 3 uur en te 8 uur opvoeren de be
kende operette „Repelsteeltje".
Het feit, dat de gemeentelijke subsidie
voor Maatschappelijk Hulpbetoon te
Zandvoort dezer dagen door de raacJ
moest worden verhoogd van 56000 tot
73000, was voor ons aanleiding, eens
te gaan praten jnet de heer Bersma,
directeur van de dienst voor Sociale
Zaken.
Onze veronderstelling, dat deze ver
hoging verband houdt met het ongunstige
badseizoen 1948 bleek niet juist te zijn. De
exploitanten van seizoenbedrijven, de
strandpachters inbegrepen, hebben een zo
danige omzet, dat zij de winter wel kun
nen doorkomen. Velen van hen vinden
des winters ander emplooi en slecnts bij
uitzondering komen zij bij de gemeente
om steun aankloppen. Het personeel heelt
naar verhouding een slechter seizoen, ge
maakt dan de exploitanten zelf, omdat
het „verval" aanmerkelijk lager was; doch
deze mensen werken nu in andere bedrij
ven. Werkloosheid komt te Zandvoort
practisah niet voor.
De hogere uitoven van de dienst sprui
ten .hoofdzakelijk voort uit de ziekenhuis-
verpleging. Het aantal verpleegden nam
toe, maar nog belangrijker is de verhoging
van de ziekenhuistarieven van f 4 tot 6.50
per verpleegdag. Slechts weinig patiënten
kunnen deze hoge kosten zelf betalen en
daar komt nog bil, dat de ziekenfondsen
slechts een deel der verpleegkosten be
talen en „maatschappelijk hulpbetoon'
dus in vele gevallen moet suppleren. Ook
het aantal t.b.c.-patiënten neemt toe, a 1
is het gelukkig, dat de ziektegevallen niet
van ernstige aard zijn. De langdurige ver
pleging van deze patiënten maakt in som
mige gevallen het verlenen van hulp in
de huishouding noodzakelijk en dat is een
kostbare geschiedenis.
Momenteel zijn ruim 120 gezinnen „in
zorg" bij de dienst voor sociale zaken
waaronder 80 armlastigen en 20 oorlogs
slachtoffers. Voor 1949 verwacht de heer
Bersma nog hogere uitgavenomdat het
consumentencrediet afloopt. In Zandvoort
werden 400 van deze credieten verleend.
Het laat zich aanzien, dat vele gezinnen,
vooral de gesteunden, met de aanschaffing
van kleding grote moeilijkheden zullen
gaan ondervinden en dat zal hogere uit
gaven voor de dienst tengevolge hebben.
Al pratende kwam het gesprek op de
taak van de instelling voor maatschappelijk
hulpbetoon. Men ziet hierin nog te voel een
voortzetting van de vroegere burgerlijke
armbesturen. Zoals de naam echter reeds
aanduidt, is het werkterrein van de dienst
veel breder.
Het strekt zich uit tot aJJ® gevallen,
waarin de ingezetenen individuele moei
lijkheden hebben van maatschappelijke
en sociale aard. De instelling beschikt
over een staf van gediplomeerde maat
schappelijke werkers,, die in staat zijn
in vele gevallen bijstand en voorlichting
te geven.
De instelling is een vraagbaak bij moei
lijkheden met sociale verzekeringswetten
juridische adviezen worden verstrekt, hui
selijke moeilijkheden opgelost. Belangrijke
diensten derhalve, waarvan de waarde niet
in geld kan worden uitgedrukt. Vanzelf
sprekend nadert men hier in vele gevallen
het terrein van de geestelijke zorg en dan
wordt in prettige verstandhouding samen
gewerkt met de pastoor en de predikanten.
tratiekampen in Nederland kwamen 2500
personen om.
Tengevolge van oorlogshandelingen in
Nederland stierven 20.400 burgers. De
honger en ontbering in de provincies
Noord- en Zuid-Holland en Utrecht
in 1945 kostte 16.000 mensen het leven;
250 krijgsgevangenen kwamen in Duits
land om bet leven. 18.000 politieke ge
vangenen stierven er en 27.000 tewerk-
gestelden. In Duitse krijgsdienst sneu
velden 3700 vrijwilligers. Als vermist
in Duitsland (geschat aantal overlede
nen) worden 7500 personen opgegeven.
Het aantal vermisten in Duitsland (ex
clusief Joden) geregistreerd hij het
Nederlandsche Roode Kruis bedroeg op
1 Juli J.I. 7900.
In bovenstaande cijfers van de directe
en indirecte oorlogsverliezen van de
Nederlandse bevolking zijn niet begre
pen de in de strijd tegen Japan gesneu
velden en in Japanse krijgsgevangen
schap overledenen van Nederlandse
nationaliteit deel uitmakende van het
Koninklijk Nederlands-Indische leger,
noch de burgers van Nederlandse natio
naliteit omgekomen in Japanse concen
tratiekampen.
Ook in de komende winter zal aan
personen die een uitkering ontvangen
krachtens de bepalingen van de sociale
bijstandsregeling een brandstoffentoe
slag /worden verstrekt. Deze toeslag,
groot f 2.of f 1.per week voor per
sonen, die resp. minstens 12 eenheden
of 6 eenheden brandstof hebben toege
wezen gekregen, zal wekelijks boven
bedoelde uitkering worden verleend en
wel over het tijdvak van 31 October tot
en met 30 April 1949.
(Van onze Haagse redacteur)'
Zoals eerder gemeld is de regering uitge
gaan van de opvatting, dat een eventuele
loonsverhoging van ruim 1 pet. niet doorbe
rekend diende te worden in de prijzen. In
de laatste vergadering van de Stichting van
de Arbeid is men het hierover echter niet
eens geworden. Er doen zich namelijk twee
moeilijkheden voor; de eerste is, dat de
Stichting van de Arbeid een ruimere loon-
aanpassing gewenst acht en de tweede, dat
dan het doorberekenen van die toeslag in
de prijzen een voorname ról gaat spelen.
In de kringen van de landbouw bijvoorbeeld
is men geporteerd voor doorberekening van
elke loonsverhoging, in werkgeverskringen
schijnt men de mening toegedaan, dat het
doorberekenen bij een ruimere loontoeslag
noodzakelijk is. De Stichting van de Arbeid
komt hedenavond nogmaals ter bespreking
van het vraagstuk bijeen: vermoedelijk zal
de ministerraad Woensdag een beslissing
kunnen nemen. n
De Marine Voorlichtingsdienst deelt
mede, dat in de Straat Madoera bij
oefeningen een sloep van de marine
dicht onder de kust in de branding is
volgelopen en gezonken. Hierbij zijn aes
man marinepersoneel verdronken, n.l.
een sergeant en vijf leden van de mari
niersbrigade.
De voormalige adviseur van de cen
trale vermogensopsporingsdienst te
Amsterdam, C. L. M. M„ die tevens se
cretaris is geweest van het clearingsin-
stituut, is conform de eis tot 3 jaar ge
vangenisstraat met aftrek van voorar
rest veroordeeld. Hij stond op 4 Oc
tober terecht voor de vierde kamer
van de Amsterdamse rechtbank wegens
valsheid in geschrifte. Bewezen wérd
geacht, dat hij bijna f 160.000.aan
„tip"-gelden had opgenomen op kwi
tanties, die hijzelf van valse handteke
ningen voorzag.
De secretaris van Staat voor Algemene
Zaken, raden Abdoel Kadir Widjojoat-
modjo, heeft gemeend, ontheffing uit
zijn functie te moeten verzoeken, nu
dr. Van Mook besloten heeft, heen te
gaan, aldus meldt het „Bataviaas
Nieuwsblad". Het blad vervolgt: hij
heeft gemeend, dit te moeten doen in
verband met zijn bijzondere positie met
betrekking tot de figuur van de land
voogd.
De ontslagaanvrage van dr. van Mook
als luitenant-gouverneur generaal van
Nederlands-Indië en hoofdbouwer van
de Nederlandse politiek aldaar sinds het
einde van de oorlog zal waarschijnlijk
met gemengde gevoelens door het In
donesische volk ontvangen worden, zo
schrijft de New York Times.
Dr. van Mook had misschien een on
mogelijke taak in Indonesië. Aan de
ene kant had hij te doen met de oude
Nederlandse kolonialen en enige Neder
landse politici, die van mening waren
dat geen enkele concessie aan de in
landse bevolking zou worden toegestaan.
Aan de andere kant had hij te maken
met een politieke onrijpheid van het
Indonesische volk en het Republikeinse
leiderschap. Hij werd door de extre
misten in Den Haag „verrader" genoemd
en de extremisten in Djocja noemden
hem een „pied piper" (rattenvanger).
Niemand werkte harder aan beide
kanten dan dr. van Mook om de juiste
middenweg te bewandelen. Wij hopen,
dat de Nederlanders een andere nuttige
plaats voor hem zullen vinden. De we
reld heeft zijn talenten nodig.
koersen)
Vorig Opening
slot 18/10
99%
97% 97j|-%
99.
(Niet-officiële
3% Nederl. 1948
3-3% Nederland 194',
3 Ned. 62-64
3 Ned. 62-64 bel. fu 99gb
Ned. Handel Mij. cc 159%
A.K.U. 151%
Van Berkel's Patent 123%
Calvé-Delft eert. 160
Van Gelder 143%
Kon. Hoogovens ci 192
Unilever cert. 282%
Ned. Kabel 265
Philips 233%
Kon Petroleum 333%
„Amsterdam" Rub' 165%
HoLL Amerika Lij r 168%
Kon N. Stoomb. f 148gl
Scheepvaart Unie 170%
H.V.A. 264
Deli Mij. eert. 151%
ex-dividend
152
287
232
333
