Zware wedstrijden voor topclubs in
het tweede district
Haarlem of De Stormvogels,
Sparta of 't
Twee verrassingen: Van de Pol
en De Ruyter verliezen
Per onderzeeboot naar
MARCO POLO in sprookjesland
r
Wij luisteren naar
POOLVAARDER
No. ÉÉN
het Noordpoolgebied
KABELTJE HEEFT PECH GEHAD
J
m
m
us mi n
m
m
ül
is m
ns
WINSTMOGELIJKHEDEN
VOOR AMSTERDAM
Hoogste serie tot nu toe van
Eichelsheim: 216
TEKENCURSUS
reizigers
Gevaarlijke
Insecten
s
S3
i
ZATERDAG 23 OCTOBER 1948
MGINA 4
In hei voeibalprogramma van de Westelijke eersie klassers
neemi disirici II vandaag de belangrijkste plaats in. Daar
zijn op één na alle wedstrijden van belang voor de bezetting
van de bovenste plaats, terwijl in de andere afdeling de
bigmaich volgende week aan de orde komt, wanneer Blauw
Wii« in hei Olympisch Stadion zal trachten Xerxes te ver
drijven van de eersie plaats die het zich morgen gaal ver
overen. Maar in II gaat de vlam nu al in hei kruit en de
belangrijkste wedstrijden zijn er K.F.C.V.S.V. en E.D.O.
Feijenoord. Hel leidende V.S.V. heeft vorige week zijn
eersie nederlaag geleden. Dat betekent dus het einde'van
een trots record, maar tevens hei einde van een last, die
bij zo'n prestatie altijd wordt meegedragen. De spanning
is nu gebroken en hei is al zo vaak voorgekomen, dat na
een dergelijk feit een elftal mei groter onbevangenheid, en
dus nog beier dan tevoren, ging spelen. Intussen zal V.S.V.
dit nodig hebben, want K.F.C. heeft al laten zien, dat hei in
de eersie klas geen kat in een vreemd pakhuis is en inder
daad zullen de Velsenaren een goede vorm bij hun bagage
moeten pakken om op het veelbelovend pad der overwin
ningen te kunnen terugkeren.
De Lange wint van Prins
in zevende ronde
Opstelling Amsterdams en
Limburgs handbalteam
Sportreportages K.R.O.
V-
Korfbalprogramma
Hockeyprogramma
Nederlandse renners gewond
SCHAAKRUBRIEK
mrnW mmÊÊÊÊh
wm JpËSS
DAMRUBRlIEK
pgP
HP
lp
u I
HÉ
Getallenraadsel
Beurs van New York
z
u
0
In de wedstrijd EDOFeijenoord trek
ken de twee runners-up tegen elkaar
ten strijde. Sinds EDO in zijn eerste
wedstrijden drie punten verspeelde, heeft
het zich uitstekend hersteld. Voor zover
men dat kan nagaan schijnt de ploeg
van Schijvenaar wel iets hoger te moe
ten worden aangeslagen dan de Rotter
damse combinatie, die toch altijd nog
niet haar oude vorm te pakken heeft.
Daar deze wedstrijd in Haarlem wordt
gespeeld, houden we het op de rood
zwarten; op voorwaarde dat ze niet een
te geringe dunk hebben van de school,
die bij clubs als de beroemde Rotter
damse, toch altijd en op de meest on
verwachte momenten doorwerkt.
In afwachting van de resultaten dezer
wedstrijden, gaat DFC zijn positie con
solideren door een overwinning op Zee-
burgia, dat dit seizoen nog niet aan de
maat is. In eenzélfde positie als de Am
sterdammers verkeert Hermes, dat thuis
altijd een geduchte reputatie had, maar
in zijn matige vorm van dit seizoen niet
veel kans heeft tegen een vastberaden
Neptunus. DWS krijgt HBS op visite en
moet daar toch weer eens een overwin
ning uit kunnen distilleren. Je weet
De uitslagen van de zevende ronde in
het internationaal schaaktournooi te
Baarn luiden;
Internationale groep: S. D. de Lange
(N.)—Prins (N.) 1—0. Golombek (E.)—
Spanjaard (N.) remise, Baay (N.)De
Vos (B.) afgebr. Visser (N.)Wade
(Nw. Zeeland) afgebr. Wood (E.)Ru-
benstein (B.) afgebr.
Tweede groep: v. d. ZandeKapsen-
berg remise. Ouddr. Elf (pseudoniem)
remise. Rhodes (E.)Huisman 10.
Oosterwijk BruijnVan Vliet afgebr.
De GrootVan Vliet afgebr.
Derde groep: NuijtenHoeffelman re
mise. SellenraadKoopman 01. v.
HeijstMeyer afgebr. Hamersveld
Holthaus 01. TrenDonk 01.
De afgebroken partij v. d. Zande
Huisman (groep 2) uit de 5e ronde
werd door v. d. Zande gewonnen. De
afgebroken partij uit de 5e ronde Hoef
felmanMeyer (groep 3) eindigde in
remise.
De stand in de internationale groep is
thans:
1. Golombek 5 p.; 2. Spanjaard 4'A P-!
3. Wood 4 p. en 1 afgebr.; 4. Wade 3 A
p. en 1 afgebr.; 5. en 6. De Lange en
Prins 3H p. 7., 8. en 9. Visser, De Vos en
Rubenstein Zy, p. en 1 afgebr. 10. Baay
Y, p en 1 afgebr.
De opstelling van het Limburgs da-
meshandbalelftal NKS, dat morgen te
Amsterdam een wedstrijd zal spelen
tegen een Amsterdams elftal, eveneens
bestaande uit speelsters, die uitkomen
in clubs van de Nederlandse Katholieke
Sportbond, luidt als volgt: Wauben
(Wilskracht), Schepers (De Ster), Dul-
lens (Caesar), Dabekausen (Caesar),
Kreuwels (Wilskracht), Tillmans (AVS),
Tilly (MLM), Bakker (Wilskracht),
Eyck (AVS), Diederen (Caesar), Tum-
mers (AVS).
De opstelling van het Amsterdamse
team luidt: De Boer (SVA), Laurent
(SVA), Vos (Cito), Derks (Ambon),
Fontijn (PVCB), Doomkate (Ambon),
Van Leeuwen (Ambon), De Vré (Cito),
De Jong (VIDO), Oorthuis (Wilskracht
S.), Hofman (PVCB).
nooit, waar dat in een seizoen als het
huidige, goed voor is!
In district II zitten Haarlem en Storm
vogels beide in de lift, maar de rood-
broeken klimmen omhoog, terwijl de
IJmuidenaren dalen. Ze ontmoeten el
kaar morgen en zullen in dit duel uit
maken, wie nu eigenlijk tot de top zal
blijven behoren en wie voorlopig moet
afvallen. Een dubieuze prognose in een
wedstrijd met 'n derby-achtig karakter,
maar toch hebben we in de ploeg van
Smit iets meer vertrouwen dan in die
van Kraak. Wanneer we de Stormvogels
daarmee onrecht doen, zullen ze het ons
wel bewijzen! Met Ajax aan de betere
en SVV aan de slechtere hand, geven we
de Amsterdammers thuis een redelijke
kans in hun strijd met de club uit Schie
dam. Maar ze moeten het wat minder op
het laatste nippertje en fouten van de
tegenpartij laten aankomen dan vorige
week bij 't Gooi! Dit Gooi gaat een
zware strijd uitvechten bij Sparta, met
wie het in puntental gelijk-onderaan-
staat. Dat kan alleen een succesje wor
den als de geel-zwarten minder kwistig
met het eventueel behaalde voordeel
omspringen, want naar onze mening is
Sparta te pittig om een permanente can-
didaat voor de laatste plaats te zijn.
DOS heeft, zoals gezegd, bij Xerxes niet
erg veel kans. De Volewijckers moeten
bij ADO het vaandel der victorie weer
eens uitsteken. Het kan.
In het Zuiden wordt niet gespeeld, om
dat het Zuidelijk elftal zijn traditionele
wedstrijd tegen de Luxemburgers op het
program heeft staan. In het Oosten is
AGOVV na een slecht begin weer aardig
aan het opklimmen en daarom voorspel
len we de Enschedese Boys een moeilijke
beurt in Apeldoorn. Omdat Enschede
vrij is, zou AGOVV door een overwin
ning bovenaan kunnen komen, samen
met Be Quick, wanneer dat geen fout
maakt bij de Zwolse Boys. En tenslotte
is er in het Noorden de belangrijke wed
strijd tussen Velocitas en Heerenveen,
waarbij men de kampioenen moeilijk
anders dan favoriet kan noemen, maar
toch altijd rekening dient te houden met
een soortgelijke verrassing als Friesland
twee weken geleden leverde. We spelen
Voetbal, nietwaar?
Morgen zal de K.R.O. van 16.3017.00
uur een reportage geven van de semi-
interland-voetbalwedstrijd Luxemburg
Zuid-Nederland.
Op Zondag 7 November zal de K.R.O.
eveneens een gedeelte uitzenden van de
semi-interland-voetbalwedstrijd Dene
marken B—Noord-Nederland te Odense
van 16.00—16.25 uur. Reporter: Leo
Pagano.
Naar wij vernemen zal de voetbal
wedstrijd Oost-NederlandNoord-Oost-
Frankrijk, welke ontmoeting destijds
werd uitgesteld, thans op 3 April 1949
te Nijmegen worden gespeeld.
•s-GRAVENHAGE, 22 Oct. Kruythof
heeft vanmiddag voor de eerste grote
verrassing gezorgd bij het biljart-kam
pioenschap door Kees de Ruyter, een
der favorieten, te doen struikelen. De
Waalwijker had last van ketsen en van
ballen die vast kwamen te liggen. Ook
kreeg hij vaak moeilijke aanvangssto-
ten, maar hij had toch het meest last
van zichzelf. En zo lang hij er niet in
slaagt zijn eigen innerlijke onrust en
nervositeit te overwinnen zal hij bloot
blijven staan aan onverwachte neder
lagen tegen spelers die in klasse ver
beneden hem blijven.
Kruythof had gisteren niet veel
moois laten zien, maar vanmiddag deed
hij tal van aardige dingen een ijve
rige speler die met een zorglijk ge
zicht om de tafel heen stapt en voor
elke stoot heel zijn energie schijnt in
te zetten 'n speler met beperkte ver
mogens, maar een accuraat en bedacht
zaam puntenverzamelaar die, als» hij op
dreef is, weinig fouten maakt. Even
leek het alsof De Ruyter nog op zou
halen, toen hij bij een achterstand van
200 een razendsnelle 125 k l'américaine
produceerde in zijn bekende trant. Maar
Kruythof had op dat moment nog
slechts 21 caramboles nodig, en die
kreeg hij in twee beurten bij elkaar.
Dat Metz van Wevers zou winnen lag
in de orde der dingen. Wat men niet
verwachtte was, dat hij er zo lang over
zou doen, vooral niet toen hij zich al
in zijn derde beurt gelden deed met een
uiterst gave en maatvast gespeelde serie
van 126, geheel aan de korte band ge
scoord totdat op 115 de eerste lange
rappel nodig was.
Van de Pol's nederlaag tegen Eichels
heim, die nog geen partij had gewon
nen, was de tweede verrassing van de
dag. De grote Piet was niet slecht be
gonnen. Hij stootte 63 van acquit en
bracht met 150 in zijn zesde beurt zijn
totaal op 282.
Eichelsheim stond toen op 141. Van
de Pol was echter afgeteld op een bal
die volgens hem wel degelijk goed was,
en dit heeft hem waarschijnlijk uit zijn
evenwicht gebracht. Zijn moreel kreeg
een deuk, en het werd er niet beter op
toen Eichelsheim, plotseling zeer vast
en degelijk spelend, met een serie van
216 op de proppen kwam, de hoogste
tot dusver in het toumooi gescoord. Van
de Pol antwoordde met een poedel,
Eichelsheim produceerde een 76 dus
in twee beurten bijna 300 caramboles
en weer poedelde zijn beroemde stad
genoot. Bij een stand 433282 voor
Eichelsheim was het pleit beslist, want
Van de Pol kwam niet meer in zijn
gewone spel, het fijne mechaniek was
ontzet en het maatgevoel bleef zoek.
Hij kreeg nog een kans in de na-
stoot, die 183 punten moest opleveren,
wilde hij gelijk komen met Eichelsheim,
zeker geen te zware opgaaf voor een
Van de Pol in zijn normale vorm. Hij
heeft immers meer dan eens 500 caram
boles gemaakt in één beurt. Maar Van
de Pol was niet in normale vorm, noch
Zaterdag
HILVERSUM II - 415 M. 18.00 Pro-
menade-ork., 18.30 journ. wéekoverz.,
18.45 gram., 19.00 nieuws, 1915 piano
en orgel, 19.30 septet, 19.45 reportage,
20.00 nieuws, 20.05 de gewone man, 20.12
zang en piano, 20.20 lichtbaken, 20.50
zang en piano, 21.00 cabaret, 21.45 hit
parade, 22.00 Ger de Roos, 22.30 ac
tualiteiten, 22.45 Avondgebed, 23 00
nieuws, 23.15 Brahms.
HILVERSUM I - 301 M. 18.00
nieuws, 18.15 Honolulu Birds, 18.30
strijdkr., 19.00 staalkaart, 19.30 cursus,
19.45 lezing, 20.00 nieuws, 20.05 dingen
van de dag, 20.15 omroepork., 21.00
soc. commentaar, 21.15 „allerhande
22.00 sextet, 22.25 voordracht, 22.40 sex
tet. 23.00 nieuws, 23.15 gram.
Zondag
HILVERSUM II - 415 M. 8.00
nieuws, 8.15 Bach, 8.30 Morgenwijding,
9.30 nieuws, 9.45 inleiding boerendag,
9.50 zang, 9 55 inleiding op 10.00 Hoog
mis. 11.30 Handel en Bach, 11.40 Te
Deum. 11.55 philh. ork., 12.15 lezing,
12.35 kapel, 13.00 .nieuws, 13.25 harmo
nie 14.00 omroepork., 14.30 koren, 15.00
kunst, 15.15 K.R.O.-ork., 15.45 voor
dracht, 16.00 Lof, 16.30 sport, 17.00 le
zing. 18.30 na de kerk, 19.00 zang, 19.15
lezing, 19.30 nieuws, 19.45 koor, 19.50
lezing, 20.00 boekbespr., 20.15 uit en
thuis, 22.45 Avondgebed. 23.00 nieuws
23.15 gram.
HILVERSUM I - 301 M. 8.00
nieuws, 8.15 strijdlied, 8.18 ouverture,
8.30 lezing, 8.40 Barcarole, 9.12 sport,
9.15 gram., 9.45 lezing, 10.00 kleuters,
10.30 Kerkdienst, 11.45 lezing, 12.00 Mu-
sicorda, 12.30 Zondagsclub, 12.40 Bandi
Balogh, 13.00 nieuws, 13.15 gram., 13.20
Metropole ork., 13.50 afrekenen, heren!,
14.00 piano, 14.05 boekbespr., 14.30 mu
ziekles, 15.45 filmpr., 16.00 Skymasters,
16.30 sport, 17.00 schouwburg, 17.30 Ome
Keesje, 17.50 sport, 18.00 nieuws, 18.15
piano, 18.30 strijdkr., 19.00 radiolympua,
19.20 wij presenteren19.50 lezing,
20.00 conc., 21.00 actualiteiten, 21.10 Ro
mancers, 21.45 luisterspel, 22.20 guitaar,
22.45 gram., 23.00 nieuws, 23.15 gram.
23.45 viool.
Maandag
HILVERSUM II - 415 M. 7.00
nieuws, 7.15 Te Deum, 7.45 woord voor
de dag, 8.00 nieuws, 8.15 gram., 9.00
cello, 915 jonge zieken, 9.30 waterst.,
9.35 gram., 10.05 piano, 10.30 Morgen
dienst, 11.00 Rameau, 11.20 voordracht,
11.40 promenade, 12.00 klassiek, 12.30
weerpr., 12.33 trio, 13.00 nieuws, 13.15
Mandolinata, 13.45 gram.. 14.00 klank
beeld, 14.45 Tschaikovsky, 15.30 gram,,
16.00 lezing, 16.45 viool, 17.00 kleuters
17.15 kamerork.
HILVERSUM I - 301 M. 7.00
nieuws, 7.15 gymn., 7.30 gram., 8.00
nieuws, 8.15 non stop progr., 8.55 vrouw.
9.00 gram., 9.30 dansliedje, 10.00 Mor-
genwiiding, 10.15 Romancers, 10.50
gram., 11.00 op de uitkijk, 11.15 zang
en orgel 12.00 „Eiffeltoren", 12.30
weerpr., 12.33 spionnetje, 12.38 piano,
13.00 nieuws, 13.15 gram., 13.20 Tom
Erich, 13.50 gram., 14.00 lezing, 14.15
conc., 15.00 Bonbonnière, 16.00 B.B.C.,
16.45 Musicalender, 17.30 padvinders,
17.45 Indonesië.
moreel noch technisch, en hij strandde
op 76.
Teegelaar liet goed werk zien tegen
Jacobs en won met een behoorlijk'
moyenne, n.l. 35.71. Hij en Metz zijn
thans de enige deelnemers zonder ver-
liespunten.
De uitslagen
luiden:
Wevers
394
21
73
18.76
Metz
500
21
134
23.80
Kruythof
500
26
92
19.23
De Ruyter
413
26
125
15.88
Van de Pol
500 10
268
50.—
Jacobs
176
10
157
17.60
Wevers
403
16
123
25.18
Kruythof
500
16
271
31.25
Teegelaar
325
10
88
3250
De Ruyter
500
10
225
50.—
Metz
500
29
135
17.24
Eichelsheim
401
29
67
13.82
De stand luidt:
gew. car.
brt
h.s.
gem.
1
Metz
4 2000
81
164
24 69
2
Van de Pol
3 1893
41
268
46.12
3
Teegelaar
3 1825
79
152
23.10
4
De Ruyter
3 1913
84
225
22.7/
5
Kruythof
2 1386
71
271
19.52
6
Eichelsheim
1 1842
90
216
20.46
7
Wevers
0 1249
78
123
18:57
8
Jacobs
0 1006
58
157
17.34
Eerste klasse: Noord-Holland: Rohda
Blauw Wit, ArchipelOosterkw., DED
K. Zaandijk, SVK—Swift.
Zuid-Holland: AchillesOns Eibem.,
Zuiden—HKV. GKV—Deetos, Rozenb.—
Vicusor.
Oosten: HKCRigtersbleek, DOS
VADA, ZKC—Wilskr., AKCWit-Bl.
Noorden: WWMDWordt Kwiek, Vi
tesseClub Broth., AdvendoLDO, N.-
Oosten—VKC.
Zuiden: VOLTEindh., Oranje-Wit
Sportlust, PSVOEC. DetoRust Roest.
Noord-Holland: Tweede klasse A:
OlympiaAmstelod., Aurora-DTV, Nieu-
wendh.AW, Excelsior—Zwaluwen. E:
FortunaA'dam Z., DVDLuto, Vogel
ZKV, IndoSamos.
Heren: Eerste klasse Westen: Hilver
sumA'dam, HDM—Laren, Delftse Stud.
BMHC, TOGO—Be Fair, Leiden—
HOC, Gooi—HHYC.
Zuiden: Maastr.Breda, PushZwart
Wit, HTCC—Venlo, EMHC—Tilburg.
Oosten: UpwardNijmegen, PW—
Arnhem, Union—DKS.
Noorden: HVAGron. Stud., Gron.
LHC, Daring—RAP, GHBS—Dash.
Dames: Eerste klasse Westen: A'dam
—Rood Wit, Hilversum—BDHC, Kievi
tenHHYC, GooiBe Fair.
Zuiden: HTCCVenlo Girls, Breda—
EMHC, Push—VKH, MOP—Tilburg.
Oosten: NijmegenEHV, Deventer—
Quick, PWAlmelo, UnionApeld.
Noorden: HCW—LHC, Dash—GCHC,
GHBSGroningen.
Heren: Westen Promotieklasse A:
Groen GeelRijswijk, AllianceDelftse
Stud. 2, HOC 2Asvion. B: MRHC
GHC, Victoria—HDM 2, HHYC 2—
BMHC 2. C: Pinoké—A'dam 3. SCHC 2
Strawb., Hilversum 2AMVJ. D: Ijs
vogelsKamp., AlkmaarVVV, A'dam
2—SCHC.
Tweede klasse E: A'dam 5Hilvgé-
sum 3, Be Fair 2Gooi 3, Voordaan-Hur-
ley' 2. SchaerweideAMVJ 2, F: FIT
Gooi II, A'dam 4Hilvers. 4, Kampong 2
—Kameleon, Amersf. 2—Be Fair .3.
Dames: Westen. Promotieklasse A:
HHYC 2—MRHC, HOC—Victoria, Leo-
nidasTOGO, Aeolus—HDM. B: HBS—
Pinoké, BDHC 2A'dam 2, Strawb.
Amersf., Rood Wit 2—Leiden.
Tweede klasse B: Cl. te WerveA'dam
3, Ever SwiftBDHC 3, Leiden 2
Zuidwijk, Zandv.—Alkmaar. C: SCHC 2
Kameleon, AMVJ—FIT, Kampong—Hur
ley, Be Fair 2Laren. D: Ijsvogels
Hilversum 2, SchaerweideA'dam 4,
SCHC—Gooi II, Voordaan—Kampong 2.
Tijdens de zesdaagse van New York
kwamen de Nederlanders Gerrie Loos
en Chris van Gent zó ongelukkig te
vallen, dat zij met. vrij ernstige ver
wondingen in het St. Franciszieken-
huis moesten worden opgenomen.
WEENINK HERDENKINGS-
OPLOSWEDSTRIJD
Evenals vorige jaren organiseert de
Nederlandse Bond van Probleemvrien
den dit jaar een oploswedstrijd ter her
denking van zijn op 2 December 1931
overleden eminente voorganger H. G.
M. Weenink. Aan deze wedstrijd, waar
voor zes tweezetten ter oplossing wor-
ailHtiniiiiHlHllllllllliiillllliiillllliiB
I 2de JAARGANG
aiiHmimiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiimiiiillc
niimiimiimiiiiiiiiiiinuiiiiiiiimiiin
niiiiiitliiuifiiimiiiiitiiliiiii uiiiuillr:
Zo wordt de beroemde Zuid-
poolonderzoeker Schout-bij -
Nacht Byrd wel eens genoemd.
Morgen wordt hij 60 jaar en
daarom geven wij in het kort
enige bijzonderheden over
deze vermaarde Poolreiziger,
die te Boston in Amerika ge
boren is. In het jaar 1925 vloog
hij naar de Noordpool en in
1929 naar de Zuidpool. In 1933
vertrok hij uit Amerika voor
een grote onderzoekingstocht
naar het Zuidpoolgebied; deze
tocht duurde ongeveer ander
half jaar. Per schip was hij
naar het Poolgebied vertrok
ken. Aan boord waren hon
derd vijftig honden, zes trac
tors en vier vliegmachines;
verder de meest moderne uit
rusting voor wetenschappe
lijke onderzoekingen. Het plan
was zo ver mogelijk door
te dringen in de ijsmassa's en.
met behulp van de vliegmachi
nes, de tractors en de honden
sleeën, zoveel mogelijk onbe
kend land te verkennen. Tal
van keren werden de ontdek
kingsreizigers bedreigd door
misten en sneeuwstormen en
ontsnapten ternauwernood aan
de dood. Het kwam voor, dat
een vliegtuig plotseling een
niet in het zicht gekomen ton
tegenkwam. Landen in lie
witte woestenij was uitgeslo
ten. Je kunt begrijpen, dat dit
een ramp zou hebben bete
kend. Daarom moest men tel
kens als dit geschiedde terug
keren naar de vertrekbasis,
aangeduid door de seinen van
de radio en men mocht al zeer
verheugd zijn als de machines
niet tegen de toppen.waren te
pletter geslagen. Tienduizenden
vierkante mijlen nieuw gebied
heeft Byrd toen ontdekt en dui
zenden foto's, genomen uit de
vliegtuigen, werden meege
bracht voor studiedoeleinden.
In 1939 vertrok hij voor een
nieuwe Zuidpoolexpeditie; toen
ontdekte hij een groot schier
eiland, zestien kleine eilanden
en een grote hoogvlakte. Se
dert de laatste jaren trekt hij
regelmatig naar het Zuidpool
gebied. Vliegdekschepen en
vele vliegtuigen vergezellen
hem op deze tochten. De ont
dekking van uranium (voor
atoomwapens!) speelt wel een
grote rol bij deze onderzoe
kingstochten naar het Zuid
poolgebied.
lliitiiiiiiiiniiimiiiiim|l,II,ii,"m»i'»rii"»'vi
ök
-
WWÈÊmWËF^s
Schout-bij-nacht Byrd, gezeten voor zijn kacheltje in de hut
nabij de Zuid-Pool.
iiiiiiiHiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiii
Hier zie je nu zo'n eenvoudig,
maar aardig uitgewerkte teke
ning uit „Tekenen is een we
reldtaal": vliegers oplaten in
een wei. Daar komt dan een
horizon (verte) bij te pas, met
wat huisjes, fnolen, bomen enz.
Ook dat oefenfiguurtje van vo
rige week, die jongen die een
vlieger vast heeft, komt nu
mooi van pas. Natuurlijk ver
geet je de wolken en het gras
niet. Vooral zorgen, dat boven
de jongens en meisjes, die vlie
gers oplaten, een flinke ruimte
overblijft, anders kan de vlieger
niet omhoog.
En als je dan het geheel
klaar hebt, mooi kleuren met
bonte kleurtjes, bijvoorbeeld
vliegers rood, blauw of groen.
Het landschap met rode huis
jes, groene bomen en gras. Dat
zie je natuurlijk zelf wel en het
wordt dan een aardig schilde
rijtje.
III
Het zijn wel stoere, onver
saagde kerels die Venetianen.
Maar ze zijn nog niet aan het
einde van hun tegenvallers.
Bijna hadden ze weer Karako-
rum bereikt, toen ze de me
dedeling ontvingen, dat Grego-
rius tot Paus was verheven.
Daar staan ze nu te kijken, ze
willen de Khan gaan vertel
len dat er op het ogenblik geen
Paus is en daar horen ze nu
Ineens, dat er al weer een
nieuwe Paus is gekozen.
Ja, zeggen de Polo's tot el
kaar, dan zal er niets anders
opzitten dan nog een keer
terug te gaan en nu dan hele
maal naar Rome, om de bood
schap van de Khan over te
brengen aan de nieuwe Paus.
Weer wordt rechtsomkeert ge
maakt en het gaat nu van Oost
naar West. Voor de vierde maal
leggen ze de tocht af. Moeten
wij geen eerbied hebben voor
deze mannen met hun ijzeren
wilskracht, hun uithoudings
vermogen, hun moed en hun
kracht?
De Paus had daar ook res
pect voor en prees de dappere
mannen om hun moed en hun
volharding en voor de opoffe
ringen, welke zij zich vrijwil
lig getroost hadden om de be
langrijke boodschap van de
Khan aan hem, de Paus. over
te brengen. Hij benoemde de
Polo's tot zijn gezanten en zond
hen met twee paters opnieuw
naar het Oosten, naar de resi
dentie van de Mongoolse vorst
En. ivoor de vijfde maal gin
gen zij de eindeloze weg door
woud en wildernis, in hitte en
kou!
In Armenië was toen al de
vervaardiging van mooie tapij
ten bekend en het weven van
zijden stoffen. Ook verhaalt
Marco Polo al van petroleum
bronnen in die streken.
Zij trokken door Perzië door
fraaie bossen van dadelpalmen
en ontdekten groote scholen
patrijzen en snippen. Valken
vindt men nergens ter wereld
beter dan in dit land, verze
kert Marco, dat bovendien be
kend is om zijn staal, zijn edel
stenen en 'fijn borduurwerk.
Na een langdurige tocht door
IIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIII'IIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIII
bergstreken bereikte men de
hoogvlakte van Pamir, die
Polo voor het hoogste punt van
de aarde houdt. Zonder grote
ongevallen trokken ze door de
Mongoolse woestijn en na nog
een flinke tocht werd het einde
van de reis bereikt. En dit was
niet Karakorum, maar de resi
dentie van de Khan in een
stad, waar nu Peking, in
China, ligt.
(Wordt vervolgd)
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIlllllllllllllllltll
In de Jeugdkrant van he-
jïi vertellen wij enkele bij-
onderheden over de Zuid-
joolreiziger Byrd, bij gele-
;enheid van zijn zestigste ver-
aardag. Deze week werd
veneens de Australische Pool
reiziger Wilkins zestig jaar.
Daarom willen wij ook over
deze Poolonderzoeker enige
bijzonderheden mededelen. Sir
Hubert Wilkins is vooral be
kend door zijn tocht naar de
Noordpool per onderzeeër.
In de jaren 1920—1922 maak
te hij- tochten naar het Zuid
poolgebied met de bekende
ontdekkingsreiziger Shackleton.
•In 1928 maakte Wilkins een
vliegtocht over de Noordpool;
maar zijn meest bekende reis
is de tocht met de onderzee
boot „Nautilus" in 1931. De
kranten stonden toen vol over
deze onderneming. Men had de
grootste verwachtingen van de
ze tocht en men vergeleek de
reis van Wilkins zelfs met de
fantastische reis van Jules Ver
ne „Twintig duizend mijlen on
der zee", omdat de totale af
stand die zij dachten af te leg
gen, van New York via Londen
naai- Spitsbergen en de Pool
naar Amerika, 20.000 mijl be
droeg.
In Juni vertrok Wilkins met
een aantal geleerden, die hem
op zijn tocht vergezelden, naar
Spitsbergen. De boot had een
voorraad voedsel, welke voor
achttien maanden voldoende
was, en brandstoffen voor het
afleggen van ongeveer vijf dui
zend mijl. Daarna zou men wel
verder zien. Maar reeds op de
Atlantische Oceaan kreeg men
averij en pas bij de tweede po
ging in Augustus van dat jaar
begon de eigenlijke tocht naar
de Pool. Men bereikte Spitsber
gen en vandaar zou men onder
het eeuwig drijvende en kruien
de pakijs van de Pool doorva
ren. Een week lang hadden zij
geprobeerd tussen de ijsschot-
sen door te dringen, toen hoor
de men niets meer van Wilkins
en zijn mannen. Hulpexpedities
werden uitgezonden om hen te
zoeken. Gehavend, gedeukt door
de scherpe kanten van de ijs-
schotsen, het mechanisme vol
komen ontredderd en de
scheepswand op twee plaatsen
lek geslagen, kwam de „Nauti
lus" uit het pakijs vandaan! Op
de terugreis heeft men de on
bruikbare duikboot in de buurt
van de Noorse kust maar laten
zinken. Zo eindigde de groots
opgezette en met veel ophef
aangekondigde Poolreis per on
derzeeboot. Wilkins en de ove
rige opvarenden keerden met
een gewoon schip naar hun
land terug. Toch heeft men na
tuurlijk wetenschappelijke on
derzoekingen gedaan, maar wat
men dacht te bereiken is niet
gelukt.
Een ijsberg zo groot als een kasteel. Vergelijk de hondenslee
op de voorgrond om een indruk te krijgen van de reusachtige
afmetingen.
iiiiiiiiiifiHiiimmiiiimiiiiiiiiiiiNMiiimiitrmnmfiiiÏMiini iiiiiiiimiliiiimiiiiiniiiMiiiiiiiifiimri
Slimme Kareltje sloop de
kerk in. Het was schemerdon
ker; de weinige mensen, die
bij de biechtstoel zaten, had
den geen erg in die langs de
muur voortschuivende man.
Juist was Kareltje achter een
pilaar geschoten, toen de
pastoor uit de sacristie de kerk
binnen kwam. Hij had een
grote bruinieren tas onder de
arm. De pastoor keek de kerk
in en ontdekte bij zijn biecht
stoel een paar mensen. Hij
knielde even op de treden van
het zijaltaar, legde daar toen
zijn tas neer en ging naar de
biechtstoel.
„Heb ik even geluk van
daag," fluisterde Kareltje ach
ter de pilaar. „De tas van de
pastoor. Daar zullen wel de no
dige gelden inzitten. Opgelet,
Kareltje. Niemand mag je
zien."
Het duurde wel eventjes voor
Kareltje z'n slag kon slaan.
Maar hij wist zijn kans af te
wachten. Eindelijk, toen de
laatste biechteling in de
biechtstoel verdwenen was,
gleed Kareltje voorzichtig door
de donkere zijgang naar voren.
Hij bereikte ongezien het al
taar, greep de tas en enkele
ogenblikken later had hij het
kerkgebouw verlaten. Hij had
moeite om zich te beheersen
en niet onmiddellijk de tas na
te zien. Maar zij voelde zwaar
aan. Daar zou wel wat in zit
ten. Zo gauw hij thuis was en
alle deuren en gordijnen geslo
ten had, opende hij de tas. Zijn
hand greep naar de papieren.
Hij spreidde ze uit op de ta
fel, greep opnieuw, zocht,
zocht, maar hij vond niets dan
papieren, waardeloze, beschre
ven vellen papier. Kareltje be
keek ze wat nauwkeuriger.
„Ik geloof warempel, dat ik
de preken van de pastoor te
pakken heb," mompelde hij.
,,'ns Kijken. Neen maar, moet
je zien. Hier: een preek over
het zevende gebod: Gij zult niet
stelen."
Kareltje stopte de papieren
weer in de tas. „Zo'n pech heb
ik nog nooit gehad," lachte ie
ondanks alles.
„Dit is niets voor mij,"
schreef hij op een briefje. Hij
deed dit in de tas en bracht
die weer netjes naar de pasto
rie terug.
„Toen gij dnder tranen uw
gebeden verrichtte, toen gij
overdag de doden in uw tuin
verborg om ze 's nachts te be
graven, toen droeg ik uw ge
bed op aan de Heer. Want ik
ben de engel Rafaël, een van
de zeven, die voor het aan
schijn van de Heer staan."
Dit zegt de engel Rafaël van
zich zelf, als hij in menselijke
gedaante op aarde is neerge
daald en met Tobias de verre
reis gemaakt heeft. De bijbelse
geschiedenis vertelt ons ver
der, hoe de jonge Tobias onder
geleide van de engel zijn reis
en zending zeer voorspoedig
volbrengt, dank zij de bijzon
dere bescherming van Rafaël
en hoe deze, als zij weer bij de
oude, blinde Tobias zijn terug
gekomen, hem van blindheid
geneest.
Het is de H. Rafaël. die door
de H. Kerk tot patroon der
reizigers is uitgekozen, wiens
feest we aanstaande Zondag
24 October gaan vieren. Ver
geet dan niet de voorspraak
van deze machtige engel in te
roepen.
De vliegen, muggen, muskieten
en dergelijke insecten zij»»
gevaarlijk en deze insecten
moeten we zoveel mogelijk
verdelgen. De vlieg vooral is
de verspreidster van veel ziek
ten, en de vliegen nemen in
korte tijd in zo onnoemelijk
aantal toe, dat we ook daar
om reeds zoveel mogelijk deze
dieren moeten doden.
Een normale vlieg legt in de
zomer in 40 tot 60 dagen min
stens 600 eieren. Aannemende
dat iedere uitgekomen vlieg
slechts in de eerste week van
haar bestaan 100 eieren legt, en
van ei tot vlieg slechts 13 da
gen duurt, dan kan men uit
rekenen dat van 1 Mei tot eind
September één enkele vlieg
3 985 969.387.755.100 nakomelin-
on kan geven.
Dit hout is afkomstig van dt
gewone es, die in Europa en
Noord-Azië groeit. Het is lich
ter van kleur dan het iepen
of eiken. Wat hardheid betreft,
komt het met iepen overeen.
Het is moeilijk te splijten en
bezit grote vastheid en veer
kracht, tengevolge waarvan het
gebruikt wordt voor gereed- 4
schapsstelen, hand- en wiel-
spaken, enz.
Het essenhout is grofnervlg
en daarom voor fijn timmer
werk minder geschikt.
den gegeven, kan iedere Mhaakliefheb-
ber gratis deelnemen. Men behoeft
slechts een aan zichzelf geadresseerde
en als drukwerk gefrankeerde envelop
pe vóór 25 November a.s. te zenden
aan de heer L. C. Schade van Westrum,
Joh. Verhulststraat 124, Amsterdam-Z.
en men ontvangt begin December de
circulaire met problemen en nadere
gegevens. Er worden boeken als prijzen
beschikbaar gesteld.
Wilt u iets meer weten omtrent het
oplossen van schaakproblemen, dan
wordt u na inzending van 25 cent in
postzegels aan bovenstaand adres een
beknopte handleiding toegezonden.
LADDERWEDSTRIJD
Het is gebleken, dat het probleem nr.
861 van N. van Dijk in twee zetten is
op te lossen. Voor oplossingen zullen
wij twee punten toekennen, ook aan op
lossers, die de oplossing in drie zetten
inzenden.
PROBLEEM NR. 862
Van Broeder Koenraad, Eindhoven,
eerste publicatie.
abc d e fgh
Wit geeft mat in twee zetten.
Oplossingen binnen drie weken te
zenden aan Jos- Duvergé, Binnen
Brouwersstraat 40, Amsterdam-C.
In de volgende rubriek komt de op
lossing van de driezet nr. 859 van C. H
Lamboo.
Problemen voor geoefenden. Serie van
O. Baeke te Antwerpen.
No. 1572. Zwart: 10 st. op 17, 18, 19, 20,
23 30, 34, 35, 36, 40. Wit: 9 st. op 26, 27,
28, 32 37, 38, 45, 48 49.
No.' 1573. Zwart: 8 st. op 17, 18, 19, 20, 23,
30, 34, 36. Wit: 8 st, op 26, 27, 28, 32, 37, 38,
48, 49.
No 1574. Zwart: 6 st. op 8, 18, 22, 23. 28,
38 Wit: 7 st. op 27, 32, 34, 37, 43, 47, 49.
Wit speelt en wint. Oplossingen kunnen
wordeh ingezonden tot uiterlijk half No
vember aan D. H. M. Stevens, Eikenlaan
36, Heemstede.
OPLOSSINGEN
Serie van H. J. v. Alphen te Haarlem
No 1544. Wit speelt naar: 28-23, 19, 34-30,
40 47-42, 34, 11, 38, 8 en wint.
No. 1545: 18, 19, 3, 9, 33-28, 20, 12, 3, 31, 6 en
wint.
No. 1546: 23, 39-33, 37, 38, 32, 7, 31, 25, 3
en wint.
No. 1547: 20, 40, z37, 47-41, 8, z42, 41, 3
en wint.
No. 1547: 20, 40, z37, 47-41, 8. z42, 41, 3
en win.t
No. 1548: 27, 24, 34, 8, 15 en wint.
Fraaie en zeer moeilijk te ontleden
vraagstukken, waarvoor vele oplossers
gvote bewondering hadden.
Uitslagen Juli- en Augustus-serie
Voor de Juli-serie wees het lot als win-
UIT DE WEDSTRIJD OM HET KAM
PIOENSCHAP VAN LIMBURG
Caro-Kann-opening
Wit: J. H. Wanten.
Zwart: A. Vinken.
1. e2e4, c7—c6; 2. d2—d4, d7—d5;
3. pbl—c3, d5xe4; Pc3xe4, Pg8—f6; 5.
Pe4—g3, h7—h5; 6. h2—h4, e7—e5; 7.
Pgl—f3, e5xd4; 8. Ddlxd4, Pb8—d7?
(Hier moest zwart de koninginnen rui
len). 9. Rel—g5, Rf8—e7; 10. Rfl—d3
(Sterker was 000). 10Re7c5
(Veel beter was Pc5). 11. Dd4f4, Dd8-
b6; 12. 0—0, 0—0; 13. Pg3—e4, Pf6—e5;
14. Df4—g3, Kg8—h8; 15. a2—a3! f7—f6?
16. Rg5d2, Pd5e717. Tal—el, Tf8-
e8; 18. b2—b4, Rc5—d4; 19. Pe4—d6
Zwart geeft het op. Vinken's enige ver-
liespartij, welke hem noodlottig werd;
dr. J. Selman won de kampioenstitel
Tijdschrift K. N. S. B. October 1948.
rubriek van dr. M. Euwe
naar van de prijs ad f 5.aan: de heer
G. Belderok te Amsterdam en voor die van
Augustus de heer M. C. Mongers te 's-Gra-
venhage,
VOOR BEGINNERS
No. 22
Aut. P. J. Vergeest t
ei?
mmk
Wéf'
1
2
3
4
X
X
X
X
2
X
X
X
X
3
X
X
X
X
4
X
X
X
X
Wit begint en wint. Oplossingen kunnen
tegelijk met het volgende probleem tot 1
Dec. a.s. ingezonden worden aan boven
staand adres.
De oplossing van No. 22 lijkt aanvanke
lijk vrij gemakkelijk, doch na enkele zetten
ontstaat een stand, waarbij men zal denken
een verkeerde variant gekozen te hebben;
dan is het moment gekomen om 'alle mo
gelijkheden eens goed te bek ijken.
OPLOSSINGEN
No. 17. Wit speelt 42-37, 37-32, 32x1, 1x45
en zwart moet zetten, kan dat niet en is
dus verloren.
No. 18. Hier speelt wit 27-21, zw. 16x36
meerslag, 42-38, zw. 33x31, 24x4, 31-37, 4-15,
36-41, 15-47 en wint.
Namen oplossers en prijswinnaars in de
22/10 21/10
Anaconda Coppei 3814 3814
Bethlehem Steel 39% 3854
Chrysler Corp. 61% 60
General Electric 42 40%
General Motors 64% 63%
Hudson Motors 17% 17
Kennecott Coppei 60',4 59%
Montgomery Wan 59% 59%
North American 16 15%
Radio Corp. 13% 13%
Republic Steel 3354 32 A
Shell Union Oil 42 40
Southern Pacific 60 - 59 A
Southern Railway 46% 46
Tidewater 28 27%
U.S Steel 87 8454
Vervang elk kruisje door een cijfer,
zodat horizontaal zowel als verticaal de
volgende getallen te lezen zijn:
1. derde macht;
2. vijfde macht;
3. derde macht;
4. tweede macht.
Inzendingen tot en met Dinsdag 2
Novembér op open briefkaart aan
Het Kasteel van Aemstel (afdeling
Prijsraadsel), N. Z. Voorburgwal 6573,
Amsterdam.
Oplossing 9 October:
G
A
N
O
D
E
K
S
E
M
E
L
T
N
O
G
R
A
A
L
A
E
A
M
B
O
N
N
G
V
I
R
G
O
O
E
O
P
B
O
D
R
G
V
O
I
L
E
E
D
R
G
B
Y
M
T
A
A
R
O
N
K
I
E
T
A
G
E
N
T
Op de linkerstijl is van boven naaj
beneden het spreekwoord: „ZAKEN
GAAN VOOR VERMAKEN" te lezen.
Op de rechterstijl is van boven naaf
beneden het spreekwoord „GESTOLEN
GOED GEDIJT NIET" te lezen.
Na loting werden de prijzen toegekend
aan: H. F. Geiger, Bloemgracht 36, Am
sterdam; A. de Rooy, Valentijnkade
Amsterdam; J. E. Burger, Veenberg"
plein 20, Haarlem; A. Smit, Zoetestraa
26, Haarlem; J. G. Vernooy, Retiel'
straat 35, Amsterdam; J. F. v. d. Pu
ten, Meeuwenlaan 61, Amsterdam.
