VISHINSKY torpedeert vreedzame
oplossing van Berlijns geschil
Resolutie der zes neutralen in
Veiligheidsraad verworpen
Droeve last van Prestwick
naar vliegveld Schiphol
MEER NODIG
DAN PAKJES!
OP
C.G.T. DOET BEROEP
BUITENLANDERS
Groot gebied onder controle
van de Franse troepen
R.I.A.S. het Amerikaanse wapen
tegen Sovjet-propaganda
Geheimhouding
Oorlogsschade
Kisten onder bloemen bedolven
Jeep beschoten
Negentien nieuwsuitzendingen per dag
tot einde zitting
Tot hoofd en hart
Na de Nymegen"-ramp
Het weer.
Consultatieve Raad
Militaire situatie wordt
slechter
Opstand in Java ten einde
bnrcLt o+do
DINSDAG 26 OCTOBER 1948
72ste JAARGANG No. 24291
(Telefonisch van onze Parijse corres'pondent)
„Om de motieven, welke zij de eer heefi gehad aan de leden
van de Raad uiieen ie zeilen, zal de Sovjei-Russische dele
gatie iegen de ingediende oniwerp-resoluiie siemmen".
Mei deze conclusie plaaisie gisteravond Vishinsky de zerk
op hei graf, waarin na een kortstondig broos beslaan ie
hebben geleid de overleden hoop op een vreedzame oplos
sing door de Veiligheidsraad van de Berlijnse kwesiie was
neergelegd.
Vice-admiraal Doorman:
Radaruitrusting
niet gefaald
heeft
Abdoel Kadir naar ons land
voor alg. besprekingen
Generaal Spoor:
H. Hermans naar Indonesië
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE!
I SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
v' t 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wrtd. hoofdredacteur: W; Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentlën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
In werkelijkheid heeft Vishinsky, die
men een van zijn minst hrillante expo-
sé's ten beste hoorde geven, slechts op
één motief gehamerd: de gelijktijdig
heid, welke de ontwerp-resolutie der
(Van onze verslaggever)
Slechts een gering getal van K.L.M.-
officials was Maandagavond op Schip
hol aanwezig toen het Dakota-vracht-
Vliegtoig, dat de stoffelijke resten van
negenentwintig der bij de vliegramp in
Prestwick omgekomenen van Schotland
haar Nederland bracht, landde. Onmid
dellijk daarna werd het toestel naar de
hangar „Le Bourget", die geheel ont
ruimd was, gereden. Alle kisten waren
bedekt met bloemen; die van Parmen-
Her en van de heer Veenendaal waren
geheel bedolven onder de kransen.
Het vliegveld, gehuld in een ondoor
dringbaar duister, waarin slechts nu en
dan het felle licht van schijnwerpers
opflikkerde, en overtrokken met een
kille sluier van fijne motregen lag ver-
latener dan ooit, toen het vliegtuig met
de droeve last op de startbaan neer
streek.
En het was een macabere stoet van
29 lijkauto's, die de lichamen van de
Verongelukten vervoerden van Schiphol
baar Amsterdam, waar zij in de Nieuwe
kerk werden opgebaard.
van de zijde der K.L.M. ver
nemen, is ten aanzien van de begrafenis
Van de slachtoffers van de ramp met de
..Nijmegen" de volgende regeling ge
troffen:
De begrafenis van het stoffelijk over
schot van de heren H. Veenendaal, K. D.
Parmentier en A. Mc Inerney zal ge
schieden Woensdag 27 October om 12
bur op de begraafplaats Rhijnhof te
Oegstgeest bij de Haagse Schouw; die
Een rolletje pepermunt en een pak
je sigaretten zijn niet genoeg, het gaat
om jets anders.
Het is de taak van heel Katholiek
Nederland, er voor te zorgen dat de
soldaten, die nu in Indië zijn, straks
als goede Katholieke mannen terug
komen. In de twee jaar dat ons thuis
front werkt is de Katholieke gemeen
schap Zich hiervan nog niet voldoende
bewust geworden.
In deze zin sprak vice-admiraal L. A.
C. M. Doorman, directeur van Katho
liek Thuisfront, zich gisteren uit op een
Persconferentie te Utrecht. Nog te veel
denkt men uitsluitend aan de welzijns-
Verzorging van de militair, die voor de
fuWlN het hoofddoel moet zijn. De
«ak, die daarnaast op het Kath. Thuis-
Jrönt rust, is door persoonlijke activi
teit het contact van de mannen in In
dië met de Kerk en hun parochie le
vend en bewust te houden. Hoe goed
"et ook is de militairen in Indonesië
Pakjes toe te zenden en hun door har
telijkheid te tonen hoe de Nederlanders
'huis met hen meeleven, hoger ligt de
apostolische opdracht, de gemeen-
•chapsband met hen te versterken.
Doch hiermee is hgt werk van het
thuisfront nog niet uitgeput. Het moet
de aalmoezeniers een steun in de rug
aijn. De soldaten moeten niet alleen be
reikt worden door de parochie, maar
eerder nog door de aalmoezeniers, die
®en meer directe invloed hebben op het
moreel van de soldaat. En dat beseffen
"o Nederlandse Katholieken nog te
weinig; met alle kracht heeft men zich
nier geworpen op de welzijnsverzor-
®ing. maar voor de functie van de aal-
£°e?enier heeft men weinig begrip ge-
Ruim 167 aalmoezeniers zijn er op
het ogenblik in Indië, en Kardinaal
De Jong, de „legerbisschop" met di
recte jurisdictie over alle aalmoeze
niers, van welk bisdom of welke orde
llJ °°k zijn, stuurt er telkens meer.
■"■n deze aalmoezeniers moeten over
enige geldmiddelen beschikken om
soldaten te kunnen helpen aan
mngen, die voor hun geestelijke ver-
afging nodig zijn.
t«un werk in Indië is bijzonder
alles moet komen van persoon-
hie Contact en niet weinige aalmoeze-
Vnns ziJ'n er, die reeds na een jaar
'komen „op" zijn.
»n0 alleen het Katholiek Thuisfront
hen helpen met een paar enthou-
liek krachten, maar het hele Katho-
e volk moet hieraan meedoen. In
dlt nstelijng tot de NIWIN moeten wij
hereiken zonder officiële steun,
toet idealisme en apostolisch be-
Het gaat om het morele wel-
Va® de soldaat.
van de heer en mevr. E. Pinto-Hertz-
berger eveneens Woensdag 27 October
en wel om 11.30 uur op de Israëlietische
begraafplaats te Muiderberg. De teraar
debestelling van het stoffelijk overschot
van generaal-majoor G. J. Sas zal mèt
militaire eer geschieden Donderdag 28
October om 15 uur op de begraafplaats
Westerveld; die van de heer en mevr.'
en mejuffr. Fuld Donderdag 28 Octo
ber om 15 uur op de Nieuwe Algemene
begraafplaats te Naarden; van de heren
A. en W. H. Philippo Donderdag 28
October om 14 uur op de Hervormde
Begraafplaats' te Sassenheim. Het stof
felijk overschot- van de heer H. F. Tol
wordt Donderdag 28 October te Wester
veld begraven. Het stoffelijk overschot
van de heer J. Y. Beukenkamp wordt
Donderdag 28 October te 14 uur op de
begraafplaats Zorgvliet te Amsterdam
ter aarde besteld; van de heer B. Tim
mer Donderdag 28 October om 13 uur
op de Ned. Herv. begraafplaats bij de
kerk te Veenhuizen.
Van de heer W. Bleuze Donderdag 28
October- om 14 uur op de begraafplaats
Crooswijk t,e Rotterdam; van de-- heer J.
C. Mink Donderdag 28 October om 14.30
uur op Nieuw Eik en Duinen te 's-Gra-
venhage; van de heer H. J. van Over-
beek Donderdag 28 Ootober om 10 uur
op de U.K. Begraafplaats te Zuilen; van
mej. E. A. Fey Donderdag 28 October
om 9.30 uur op de begraafplaats Korvel,
Tilburg.
De stoffelijke overschotten van de
heren A. van Hohenlohe en K. J. O'Brien
zijn Maandag 25 October ter aarde be
steld te Troon in Schotland. De stoffe
lijke overschotten van de heer en mevr.
Radzanowicz zullen Woensdag 27 Octo
ber a.s. te Glasgow ter aarde worden
besteld; het stoffelijk overschot van de
heer H. W. W. Parks zal te Sussex,
Engeland, worden begraven. De stoffe
lijke overschotten van de heer en mevr.
L. F. Rohrs, mevr. M. Gamanova en de
heren H. Finnie, J. Rampas en W. F.
Gale zullen heden, Dinsdag 26 October,
per vliegtuig van Prestwick naar New
York worden overgebracht; het stoffe
lijk overschot van de heer F. Schlumpff
zal in Bellinzona, Zwitserland, ter
aarde worden besteld; het stoffelijk
overschot van de heer P. C. Catseüdes
zal naar Athene worden overgebracht.
Op het Britse ministerie van Burger
luchtvaart deelde men mede, dat de be
trokken minister nog niet tot een open
baar onderzoek betreffende het ongeval
te Prestwick met de „Nijmegen" beslo
ten heeft. De mogelijkheid blijft dus
bestaan, dat met de resultaten van het
voorlopig onderzoek genoegen genomen
wordt. Dit voorlopige onderzoek, dat bij
elk ongeval in het Verenigd Koninkrijk
automatisch door een bepaalde afdeling
van het ministerie, de „Accidents In
vestigation Branch", onder leiding van
de „Chief Inspector of Accidents", de
heer Vernon Brown, gehouden wordt,
heeft voorlopig reeds vastgesteld, dat de
veronderstelling als zou het vliegtuig
in de loop van een „Radar Approach",
de GCA verongelukt zijn, onjuist is ge
bleken. De „Nijmegen" was niet meer
in de GCA ingeschakeld, toen het onge
val geschiedde. Deze radaruitrusting
heeft dus niet gefaald. Vier Britse des
kundigen een per vliegtuig en drie
per trein zijn naar de plaats van het
ongeval vertrokken om daar het voor
lopig onderzoek in te stellen, waarvan
alle gegevens mede aan de Nederlandse
commissie van onderzoek reeds zijn of
zullen worden verstrekt.
Het 'voorlopige onderzoek heeft
voorts uitgewezen, dat de door Parmen
tier verzochte GCA hem tot op een hoog
te geleid heeft, van waar de piloot ver
der op eigen waarneming op eigen
zicht dus de landing kon verrichten
op de daartoe uitverkoren grote lan
dingsbaan, waarvan er zich twee in
Prestwick bevinden, die als het ware
een kruis vormen. Twee andere grote
vliegtuigen waren even tevoren op de
zelfde wijze op het vliegveld „geleid"
door de GCA.
Naar het A.N.P. van bevoegde
zijde verneemt, houdt de uitnodi
ging van de Nederlandse regering
aan de heer Abdoel Kadir, om
naar Nederland te komen, alléén
verband met een door de Neder
landse regering w-enselijk geachtfe
bespreking over algemene zaken,
Indonesië betreffend.
Met het K.L.M.-toestel, dat gister
avond van Schiphol naar Batavia is
vertrokken, is naar Indonesië terugge
keerd prof. dr. P. A. Hoessein Djajadi-
ningrat, secretaris van Staat voor Op
voeding, Kunsten en Wetenschappen,
die deel genomen heeft aan het federaal
overleg in Den Haag.
De Nieuwe Kerk op de Dam was heden
ingericht als chapelle ardente voor de
slachtoffers van de „Nijmegen"-ramp.
Een schat van herfstbloemen tooide de
wanden en kleine bloemstukjes met
enkele lieve woorden dekten het stof
felijk overschot van hen, wier leven zo
plotseling werd afgesneden. Verwanten
en nabestaanden konden daar een
laatste groet brengen aan hun dierbaren.
Een overzicht van de Nieuwe Kerk met
de stoffelijke resten van zes en twintig
slachtoffers. Een stewardess toeft voor
het laatst een ogenblik bij haar collega,
wijlen Elsie Fey, die daags na het
ongeval te Prestwick overleed.
Bij de kampong Baros (tussen Soeka-
boemi en Jalingdoeng) is een onder
nemingsjeep der onderneming Goenoeng
Doeteud beschoten. Het vuur kwam van
vier verschillende kanten. Van de vijf
inzittenden werd een soldaat op slag
gedood en'de administrateur De Jong
levensgevaarlijk gewond.
Verwachting tot Woensdagavond:
Koude nacht met hier en daar
nachtvorst. Wisselende bewolking
met plaatselijk enkele buien. Zwakke
tot matige wind. hoofdzakelijk uit
richtingen tussen West en Noord. Ook
overdag vrij koud.
Zon: 7.2517.22; Maan: 0.4015.59.
Luitenant-generaal S. H. Spoor
heeft verklaard, dat de militaire
situatie op Java jïïd Sumatra nog
steeds slechter wordt. HU deelde
mede, dat in de week van 12 tot 19
October een record-aantal van 228
Incidenten met infiltranten was
voorgekomen. Het betrof hier o.m.
158 aanvallen op niet-militaire doe»
len en het vermoorden van 48 In
donesische functionarissen. Generaal
Spoor schatte, dat ongeveer 11.000
van de 20.000 republikeinen, die uit
West-Java geëvacueerd waren, in
dit gebied z«n teruggekeerd.
De Haagse correspondent van de
„Nieuwsgier" schrijft in een overzicht
onder de titel „Den Haag niet afkerig
van heropening der onderhandelingen
met de republiek", dat het voorstel-
Cochran o.m. zou bevatten: handhaving
van de buitenlandse betrekkingen van
Djocja, het ganse legerapparaat, inclusief
Koninklüke Landmacht, onder federaal
gezag, het in discussie stellen van de
schulden van Indonesië aan Nederland,
die aangegaan zijn na 1942.
Het Australische lid van de Commis
sie voor Goede Diensten, Critchley, is
hedenmorgen per vliegtuig naar Djokja
vertrokken om op de hoogte te blijven
van de situatie.
Een leger van militairen en politie,
dat officieus werd geschat op ongeVeer
dertig duizend man, is gisteren in de
ochtendschemering het steenlcoolgebied
van Douai Valenciennes binnengetrok
ken, teneinde de mUninstallaties te be
zetten, die in het bezit waren van de
stakers.
De staatssecretaris van Voorlichting,
Francois Mitterand, heeft na een kabi
netszitting, waar de situatie van de nu
reeds drie-en-twintig dagen durende
mynwerkersstaking is besproken, naar
aanleiding van de operaties van troe
pen en politie verklaard, dat deze zon
der incident verlopen waren. Er werd
een gebied van 500 vierkante kilometer
bé?et, zonder dat Iemand gewond raak
te. Mitterand verklaarde, dat de rege
ring tot nu toe niet van plan was, te
onderhandelen of scheidsrechterlijk op
te treden. Het kabinet heeft ook de
kwestie van de voedselprijzen hespro-
ken. De mogelUkheid bestaat, dat ver
scheidene prijzen in de naaste toekomst
zullen stUgen.
De Franse minister van Binnenlandse
Zaken, Jules Moch, heeft gistermiddag
in een radiotoespraak de militaire actie
in de Noordelijke mijngebieden bekend
gemaakt. Hij verzocht de mijnwerkers
te begrijpen, „dat het in hun eigen be
lang is, dat de troepen worden ge
bruikt." Er waren zeer strenge bevelen
gegeven, aldus verklaarde Moch, tot
onmiddellijke gerechtelijke actie tegen
allen, die zich schuldig maxen aan „pro
vocatie, actieve of passieve sabotage of
medeplichtigheid daaraan, inbreuk op
het recht om te werken en geweldda
den." Gisteren is het arrestatiebevel
uitgevaardigd tegen René Ribière, een
der nationale leiders van de communis
tische vakvereniging van mijnwerkers.
De minister van Industrie, Robert
Lacoste, die ook voor de radio sprak,
zei, dat het overgrote deel der mijnwer
kers wil werken. „Zij verzoeken de re
gering verder te gaan dan het bescher
men van de installaties, zij willen dat
het recht om te werken wordt be
schermd. De regering heeft besloten
hierop te antwoorden met de uitvoering
van een plan, dat enkele dagen geleden
is opgesteld onder leiding van de mi
nister van Binnenlandse Zaken," aldus
Robert. Lacoste.
Het bestuur van het communistische
arbeidersverhond C.G.T. heeft een be
roep gedaan op alle mijnwerkers, zee
lieden en havenarbeiders, speciaal die
in Groot-Brittannië en de Verenigde
Staten, om zich solidair te tonen met
de Franse mUnwerkers.
Op een vergadering van het bestuur
voor Schotland van de Britse nationale
mijnwerkersunie is besloten een bedrag
van duizend pond sterling ter beschik
king van de stakende Franse mijnwer
kers te stellen.
Metaalbewerkers, trambestuurders,
brievenbestellers, vuilnismannen etj
straatvegers te St. Etienne hebben giste
ren gehoor gegeven aan de oproep van
de C.G.T. een algemene staking van 24
uur te houden uit protest tegen de ge
beurtenissen te Firminy, ,waar een sta
ker tijdens een botsing met de politie
werd gedood. Het telegraafverkeer
vindt regelmatig voortgang.
zes neutzalen voorschrift voor het op
heffen van de verkeers- en handelsbe
lemmeringen en de bUeenkomst van de
vier militaire gouverneurs van Berlijn
voor het regelen van de muntunificatie
op basis van de Sovjet-Mark, is slechts
een schijn, die niemand kan bedriegen.
Zij zou immers enerzijds de Sovjet-Unie
verplichten tot onmiddellïke en totale
opheffing van de maatregelen, welke zU
„ter bescherming van de economie der
Sovjet-Russische bezettingszone" heeft
moeten treffen, terwijl daar anderzijds
slechts de aanvang der besprekingen
over de muntunificatie tegenover zou
komen te staan. Een en ander zou vol
gens de resolutie moeten geschieden in
overeenstemming met de gemeenschap
pelijke richtlijnen der vier mogendhe
den. op 30 Augustus te Moskou voor de
militaire gouverneurs van Berlijn op
gesteld.
Ik vraag u echter, aldus Vishinsky
met voor zijn doen overigens bescheiden
heftigheid, waar is in de resolutie zelf
die overeenstemming? De kern en de
knoop van de gemeenschappelijke
richtlijnen bevindt zich geheel en al in
de bepaling, dat de verkeers- en han
delsbelemmeringen opgeheven zouden
worden tegelijkertijd dat de Sovjet-
Mark als enige munt voor Berlijn in
circulatie zou worden gebracht. Deze
ontwerp-resolutie is een stap terug; de
Sovjet-regering moet erop staan, dat
internationale accoorden strikt en vol
ledig worden nagekomen door allen, die
er hun handtekening onder hebben
geplaatst.
Het was de gedelegeerde der Ver
enigde Staten, Jessup, die het betoog
van Vishinsky met één slag van de
benen sloeg. De achtenswaardige ge
delegeerde van de Sovjet-Unie, aldus
Jessup, is met volledig geweest. Hij
heeft ons onthouden wat er in de
préambule tot de gemeenschappelijke
richtlijnen staat. Deze préambule luidt
dat de navolgende richtlijnen zullen
worden gevolgd onder voorwaarde,
dat de vier militaire gouverneurs tot
een accoord komen over de wijze- v.an
hun tenuitvoerlegging. Dit accoord nu
is nimmer bereikt en wel om redenen,
welke de gedelegeerden van Frank
rijk, Groot-Brittannië en de Verenigde
Staten de Raad reeds ampel hebben
uiteengezet.
Bij deze ontzenuwing van het Sovjet-Rus
sische argument heeft Jessep het echter niet
gelaten. In de ogen der wereld, aldus de ge
delegeerde der Verenigde Staten, betekende
de ontwerp-resolutie een eerbare en rede
lijke oplossing van een moeilijk probleem,
waarvoor de staatslieden van zes neutrale
landen, verspreid over de gehele wereld,
zich hebben mgespdtmen, bewust van hun
verantwoordelijkheid. Indien het probleem
van 'Berlijn nu niet op basis van dit ver
zoenend voorstel kan worden geregeld, rust
'de gehele verantwoordelijkheid daarvoor
duidelijk bij de Sovjet-Unie. „Tevergeefs
heb ik geluisterd, of ook de Sovjet-Russi
sche gedelegeerde het probleem wilde bena
deren in een geest van verzoening. De Sov
jet-Unie wil blijkbaar de blokkade voort
zetten totdat de Sovjet-Mark gevestigd is
door een Sovjet-dictaat".
Ook de uitdrukking „bedreiging van de
vrede", die in de tussenphase, waarin de zes
neutralen zich onder de behoedzame en vol
hardende leiding van voorzitter Bramuglia
met het .probleem bezig hielden, welhaast
uit de discussie was verdwenen, werd door
Jessup weer zeer nadrukkelijk gebezigd. Dat,
zo zette hij uiteen, ls de toestand, die de
Russische blokkade heeft geschapen. En
waar het tussen de Sovjet-Unie en ons om
gaat, is in wezen niet een technische moei
lijkheid van verkeersbeperkingen of munt
wezen. Neen. de Sovjet-Unie wil zich po
litieke voordelen verzekerden, dfe ze niet
langs vreedzame weg kan bereiken. De
blokkade zal ons niet uit Berlijn verdrijven.
Niets van wat de Sovjet-Unie voorgeeft te
willen of wat zij in werkelijkheid wil, zal
zij kunnen bereiken zolang zij de blokkade
handhaaft, die de barrière vormt tussen
haar en ons. „Het lijkt mij toe", aldus Jes
sup, „dat wij nu moeten vragenwat wil de
Sovjet-Unie?"
De vraag was zeker niet bedoeld om
hic, et nunc beantwoord te worden en
er stond de voorzitter niets meer te
doen dan de ontwerp-resolutie in stem
ming te brengen. Negen leden stemden
er voor; twee er tegen: Vishinsky en
de gedelegeerde der Oekraïne, Manuilsy,
waarop de voorzitter te half acht voor't
laatst het woord nam voor de lakonieke
mededeling: „Ingevolge het bepaalde in
lid 3 van art. 27 van het Handvest be
tekent de negatieve stem van de Sov
jet-gedelegeerde een veto. Het voorstel
is derhalve verworpen. De zitting is op
geheven."
De zitting was begonnen met twee-
en-een-half uur vertraging. In deze
twee-en-een-half uur zijn achter de
coulissen nog in extremis pogingen
aangewend, het Sovjet-Russische veto
af te wenden. De wetenschap, hoe pre
cies hef verloop dezer geheime pogin
gen is geweest, zal voor de historie van
aanzienlijk meer belang kunnen blijken
dan de openbare opvoering in de Vei.
ligheidsraad. De circulerende lezingen
komen daarin overeen, dat Vishinsky,
die midden in de nacht Bramuglia nog
op de Russische ambassade had ontvan
gen, zou hebben voorgesteld de ont
werp-resolutie te herzien in die zin, dat
de opheffing van de blokkade-maatre
gelen zou geschieden'in étappes, samen
vallend met de vorderingen, welke de
besprekingen van de fier militaire
gouverneurs van Berlijn over de munt
unificatie zouden maken.
De bezwerende hand van Andrei
Vishinsky, de Russische afgevaardigde,
tijdens de gisteren gehouden zitting van
de Veiligheidsraad bij de behandeling
van de resolutie der Kleine Zes. De
opgeheven hand betekende het veto van
Rusland over deze resolutie.
Het Amerikaanse radio-station R.I.A.S,
in Berlin, dat gericht is op de Russi
sche zone, is een machtig wapen ge
worden in de Berlijnse koude oorlog.
Door het brengen van objectief nieuws
en de uitzendingen van de „Stem van
Amerika" heeft R.I.A.S. tachtig prcent
van de Beriynse luisteraars weggekaapt
van de Russische „Radio-Berlijn", zo
blijkt uit een onderzoek van het Ame
rikaanse militaire bestuur.
R.I.A.S. is de enige anti-communisti
sche radio-zender achter het IJzeren
Gordijn. De Amerikanen schatten, dat
R.I.A.S. 22 miilioen mensen bereikt met
de Amerikaanse politieke opvattingeh
en doelstellingen, als tegenhanger van
de Sowjet-propaganda.
Het station begon zijn uitzendingen in
September 1946, nadat de Russen hard
nekkig hadden geweigerd, dat de vier
mogendheden Radio-Berlijn zouden be
heren, welk station de Russen bij de val
van de stad van de Duitsers hadden
overgenomen. Aanvankelijk zond R.I.A.S.
negen uur per dag uit. De staf bestond
uit vier Amerikanen en tweehonderd
Duitsers. Thans zendt het station 22 uur
per etmaal. Er zijn nu zeshonderd Duit-
In hun kwaliteit van leden van de
Consultatieve Raad der Westerse Unie
zijn Maandagavond de ministers van
Buitenlandse Zaken der Westerse Unie
in Parijs büeengekomen. Aan de confe
rentie wordt deelgenomen door Bevin
voor Groot-Brittannië, Sehuman voor
Frankrijk, Spaak voor België, Bech
voor Luxemburg en mr. Stikker voor
Nederland.
De ministers besloten de'strengste ge
heimhouding in acht te nemen en voor
het einde der besprekingen zal geen
communiqué worden verstrekt.
De voornaamste punten, die de minis
ters zullen bespreken, zijn naar verluidt
de kwestie van de Atlantische Unie en
de bijeenkomst van een voorlopige as-
semblée voor West-Europa.
sers in dienst en er is een nieuw ge
bouw met acht moderne studio's be
trokken.
Naast 19 nieuwsuitzendingen per dag,
de uitzendingen van de „Stem van Ame
rika" en twee dagelijkse overzichten over
de ontwikkeling van de Berlijnse crisis,
worden speciale programma's uitgezon
den, welke bestemd zijn om de com
munistische propaganda te bestrijden.
Meer dan 200 uitzendingen zijn gewijd
aan de geallieerde luchtbrug. R.I.A.S.
zond de communistische relletjes in het
stadhuis op 6 September uit alsmede de
anti-communistische massademonstraties
van 9 September bij het Rijksdagge
bouw, waarbij Russische soldaten in de
menigte vuurden.
Als gevolg van stroombeperkingen
kunnen de Berlijners in de Westelijke
sectoren hun radio slechts enkele uren
per dag aanzetten. Doch RIAS heeft 72
loudspeakers op Berlijnse pleinen ge
plaatst en er rijden vier geluidswagens
rond. Men schat dat op deze wijze da
gelijks 150.000 Berlijners naar de RIAS-
nieuwsuitzendingen luisteren.
Volgens een mededeling van de dienst
Legercontacten, blijkt uit de laatste
dagen binnnengekomen berichten, dat
in het algemeen de georganiseerde te
genstand der communistische troepen
eenheden in de republiek is geëindigd.
In de meeste gevallen hebben z(j, zon
der gevechten van enige omvang aan
te gaan, met medeneming van hun wa
pens, de wijk genomen naar de bergge
bieden, daarbij de grotere plaatsen aan
de T.N.I. latend. Alleen ten Zuid-
Westen van Ponorogo worden nog ope
raties gemeld tegen, de plaatsen Tege-
lombo, Bandar Nangoeng en Pioso.
Hatta heeft aan de militaire gouver
neurs een telegram' verzonden, waarin
werd medegedeeld, dat het niet is toe
gestaan, gevangen genomen verraders
te doden anders dan na berechting door
een krijgsraad.
Iln alle wederwaardigheden moeten
wij het geloof in ons kunnen en ons
leven behouden.
zn I
ns I
(Adv.)
(Van* een bijzondere medewerker)
De wet op de materiële oorlogs
schaden zal hu toch wel binnen
kort in de Tweede Kamer aan de
orde moeten komen. Het 45 pagina's
tellende Voorlopig Verslag is op 22 Juli
verschenen, de Memorie van Antwoord
kan spoedig tegemoet worden gezien
en dan kan het parlementaire steek
spel beginnen, waarvoor in brede krin
gen van ons volk grote belangstelling
bestaat. Hoe zal dit verlopen? Zullen de
voorstanders van integrale vergoeding
het pleit winnen? Wij betwijfelen het.
Het wetsontwerp gaat er van uit, dat
de getroffenen de oorlogsschade ten be
hoeve van het gehele Nederlandse volk
hebben geleden en mitsdien deze schade
ook collectief moet worden gedragen.
Evenwel wordt in het oRtwerp niet aan
vaard het beginsel der integrale vergoe
ding op basis van de vervangingswaarde.
Er wordt een differentiatie toegepast,
waardoor de economisch sterkeren meer
in de oorlogsschade te dragen krijgen
dan de economisch zwakkeren. De ma
teriële oorlogsschade, waarop het wets
ontwerp betrekking heeft, beloopt
berekend naar de vervanginswaar-
de ruim zeven en een half milliard
gulden en het wetsontwerp voorziet io
een vergoeding van ruim vijf milliard
gulden, ofwel rond 67 pCt. van de scha
de.
De „kleine man" zal over het alge
meen zoveel mogelijk volledig schade
loos worden gesteld; vergoeding voor
luxe roerende goederen zal niet geheel
worden gegeven terwijl villa's,
fabrieken, e.d. waarvan de eigenaren,
gelet op hun financiële omstandigheden,
geacht worden zelf tot vervanging in
staat te zijn, niet geheel op kosten der
gemeenschap zullen kunnen vervangen
worden.
De beperking, welke in dit opzicht
in het ontwerp is opgenomen, is niet al-
reen het gevolg van overwegingen van
Sociale aard, maar is ook en vooral toe
gepast omdat de regering geen moge
lijkheid ziet de last, welke uit integrale
vergoeding zbu voortspruiten, zodanig
over de gehele bevolking te verdelen
dat daardoor uit sociaal en economisch
oogpunt ongewenste gevolgen worden
voorkomen. Het wetsontwerp legt gedu
rende een periode van 50 jaar een last
van 250 miilioen per jaar op de belas
tingbetalers en daarbij kan blijkens de
voorstellen der regering voor het groot
ste deel niet met de draagkracht der
bevolking worden rekening gehouden.
Immers huurbelasting, personele belas
ting en omzetbelasting zullen tezamen
205 miilioen (meer) moeten opbren
gen en deze belastingen drukken rela
tief het zwaarst op de „kleine man".
Het wetsontwerp wordt door de be
langhebbenden uitermate fel bestreden,
men eist integrale vergoeding en voert
daarvoor verschillende rechtsgronden
aan en beroept zich op in deze richting
vroeger gedane toezeggingen. De acti»
van de getroffenen vindt uiteraard haar
weerslag in 't zeer breedsprakige voor
lopige verslag der Tweede Kamer.
Het is ons niet mogen gelukken,
aan de hand van de meningen
welke door de verschillende
groepen van Kamerleden zijn geuit een
voorspelling te doen van het véfrloop
van de behandeling van het wetsont
werp. De meningen zjjn nogal verdeeld.
De Kamer staat voor een moeilijke be
slissing. Enerzijds heeft zij zich het
lot aan te trekken van de getroffenen,
waarvan het algemene landsbelang wei
het sterkst naar voren komt in de ge
teisterde gebieden. Immers, een gedeel
telijke vergoeding van de oorlogsscha
de zal het welvaartspeil van gehele stre
ken ongunstig beïnvloeden. Anderzijds
ziet zij zich geplaatst voor de moeilijk
heid, een methode van financiering te
vinden welke zodanig is, dat het aan de
ene zijde voor het algemeen welzijn der
bevolking bereikte resultaat weer niet
aan de andere zijde verloren gaat Trou
wens de meest felle voorstanders van
integrale vergoeding maken vooroe
houd, b'.v. wanneer het betreft vergoe
ding van luxe inboedels. Dit wijst er
wel op, dat men ook in die kringen ze
kere matiging wil betrachten omdat
men niet kan aanwijzen uit welke mid
delen deze enorme uitgaven zonder
-grote bezwaren kunnen worden bestre
den.
De beperkte opzet van de regering
maakt het reeds nodig de zeer lange
periode van 50 jaren aan te houden
voor dekking van deze uitgaven en
toch moest men zijn toevlucht nemen
tot dekkingsmiddelen welke uit eeu
oogpunt van billijke belastingheffing
niet zonder ernstige bedenking zijn.
Naar wij verwachten zal de Kamer
zich in grote trekken aansluiten bij het
standpunt dat de regering innam toen
zij gesteld werd voor de vraag, welk»
oplossing voor dit probleem moest wor
den voorgesteld. Het is* echter mogelijk
dat het wetsontwerp op bepaalde pun
ten zal worden geamendeerd waardoor
sommige categorieën getroffenen in een
gunstiger positie zullen komen. De Ka
merfractie van de Katholieke Volks
partij zal zich daarbij zeker niet onbe
tuigd laten; voor deze gelegenheid hield
zij speciaal de veteraan, het Arnhemse
Kamerlid IJsselmuiden, in haar midden.
Op integrale vergoeding van de ma
teriële oorlogsschade op basis van de
vervangingswaarde kan onzes inziens
niet worden gerekend. Voor velen zal
dit inderdaad een teleurstelling zijn
doch men denke er aan, dat de n i e t-
materiële rampzalige gevolgen van de
oorlog onmogelijk vergoed kunnen
worden.
Wij denken hierbij in de eerste plaats
aan onze militairen en verzetslieden die
het offer van hun leven brachten voor
het vaderland; maar ook aan de imma
teriële oorlogsschade tengevolge van
éon junctuur-wijziging, onderbezetting
van het bedrijf, verlies goodwill, enz.
Als de wet op de materiële oorlogs
schaden in werking is getreden, zal de
regering de gevolgen van deze wet voor
de geteisterde gebieden nauwkeurig
moeten volgen. Wij denken hierbij aan
Walcheren, Arnhem, Nijmegen, de ge
bieden langs de Maas, enz. Indien deze
gebieden in welvaartspeil ernstig ten
achter blijven staan, vergeleken met de
niet-getroffen delen van ons land, zal
de regering ten deze speciale maatre
gelen moeten nemen en fondsen moeten
beschikbaar stellen om de welvaart van
die gebieden op te voeren.
Naar het A.N.P. verneemt, zal de heer
H. Hermans, secretaris van de minister
president, zich binnenkort voor enig»
weken -naar Batavia begeven met een
regeringsopdracht. De wenselijkheid is
namelijk gebleken, om de coördinatie
van de voorlichting tussen Den Haag en
Batavia nog nauwer te maken.
