BROOD,BLOEM de bon met ingang en SUIKER van van Vrijdag a.s. Minister doet krachtig beroep op bevolking niet te hamsteren Meer vlees! lè\ ABDOEL KADIR EERVOL ONTSLAGEN Confectie-export stijgt nog voortdurend Franse steenkoolreserve voor drie weken toereikend Piccard gaat eerste diepzee-duik maken Zó wordt het voorgerekend Mijlpaal op de weg naar normale voorziening Verliezen in Indië Belangrijke besprekingen tassen Stikker en Hatta Binnenkort voldoende mantels Dr. Beel Zondag naar Indonesië Noodwët getekend Minister Ramadier bijzonder optimistisch Tot hoofd en hart SCHULDIG AAN DRIE MOORDEN? Het weer. Protest Republikeinse delegatie Britse staalindustrie genationaliseerd? Cacao de blijft bon op Met ingang van &Nov. a.s. Dr. Beel beëdigd Wetsontwerp ingediend ZATERDAG 30 OCTOBER 1948 BUREAUX van redactie en administratie- SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21545 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week, f 1.52 per maand, t 4.55 per kwartaal. Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. 72sfe JAARGANG No. 24295 Mei ingang van Maandag 8 November a.s. zal de rant soenering van brood en suiker worden beëindigd, zodat op de nieuwe bonnenlijst van a.s. Donderdag geen bonnen meer zullen voorkomen voor deze levensmiddelen, evenmin als voor andere artikelen, die op de suiker- en versnape ringenbonnen verkrijgbaar zijn, n.l. boierhamsirooisel, jam, stroop, e.d. en versnaperingen mei inbegrip van chocolade werk (cacao blijft evenwel op de bon) Ook de bloembon zal vervallen, zodat mei ingang van ge noemde datum bloem, zelfrijzend bakmeel, kindermeel en kinderbiscuiis eveneens zonder bon verkrijgbaar worden gesteld. Autorijden op 5 December Hogere prijs Nog steeds geen opheldering fandag, 1 November, Aller- e^igen, zal ons blad niet Schijnen. DE DIRECTIE. Staatsgreep in Peru H. M. Koningin Juliana heefi Vrijdagavond, onmid dellijk nadai ook de Eersie Kamer de Noodwei—Indone sië had aangenomen, ie 's-Gravenhage deze Noodwei geiekend. De Noodwei werd nog gisteren in hei Staats blad opgenomen. Vervolgens heefi H. M. hei besluit geiekend, houdende voorlopige regeling van hei besiuur over Indonesië en daarna dr. L. J. M. Beel be ëdigd als Hoge Vertegen woordiger van de Kroon. Clay zet executies stop NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel /tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. De vooruitzichten van de graan- en suikerpositie laten de opheffing der rantsoenering toe, nu tevens het beletsel, gelegen in de subsidiëring is vervallen. De gelijktijdige opheffing van de brood- en de suikerrantsoenerin- betekent een mijlpaal op de weg naar een-'normale Voorziening, gelet op de betekenis van de beide artikelen voor de voeding en op de talloze mogelijkheden van toe passing van bloem en suiker als grond stoffen in de huishouding en in de ver- Werkende industrie. Hoewel de beslissing van de regering Sllerwege tot voldoening zal stemmen, tou het toch. aldus het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie ning, van een onvoorzichtig optimisme getuigen, om uit de gang van zaken op te maken, dat de voorziening thans on-> beperkte mogelijkheden biedt. Dat geldt m het algemeen voor de Nederlandse voorziening, voor bepaalde artikelen op grond van schaarste, voor andere om redenen van een zuinig beheer der be schikbare deviezen. De Nederlandse sui kerindustrie produceert van de totale Nederlandse suikerbehoefte ongeveer 70 Pet., zodat weliswaar voor een zeer be- De ruime aanvoer van slachtvee maakt het mogelijk met ingang van 8 Novem ber a.s. het vleesrantsoen voorshands vast te stellen op 250 gram per week voor de houders van A-, B- en C-kaar- ten en op 125 gram per week voor de houders van D- en E-kaarten. De regering maakt bekend, da. tot haar leedwezen in de afgelopen week de havolgende verliezen zijn gerapporteerd: Kon. Landmacht: sold. J. M. v. d. Bo men, uit Someren, gesneuveld 24 Octo ber 1948; sold. J. van Rijswijk, uit Al- Phen a. d. Rijn, overleden ten gevolge Van oorlogsverwondingen op 24 October 1948; sold. H. Schepers, uit Rotterdam, gesneuveld 22 October 1948; sold. H. W. Verboog, uit 's-Gravenhage, gesneuveld 26 October 1948. Kon. Ned.-Ind. Leger en Kon. Marine: hebben in de periode van de afgelopen Week geen verliezen gerapporteerd. De Minister van Verkeer en Water staat heeft bepaald dat op Zondag 5 December (St. Nicolaasdag) ontheffing Wordt verleend van het Zondagsrjjver- bod voor motorrijtuigen. langrijk deel uit eigen bron kan worden geput, maar rond 30 pet. in het buiten land moet worden aangekocht. Daar deze hoeveelheid tegen ten dele zeer schaarse vreemde valuta moet worden aangekocht, zal bij aankoop van import suiker de nodige zuinigheid moeten worden betracht om de dollars te be- s; aren, die ook voor andere doeleinden nodig zijn. Het ministerie van Landbouw, Vis serij en Voedselvoorziening brengt met kracht onder de aandacht, dat van het publick wordt verwacht, dat het zoveel discipline toont, dat de overgang van distributie naar vrije consumptie geen stoornissen onder vindt door hamsteren, waarvoor geen reden bestaat. Het zal voor namelijk van de houding van de be volking zelve afhangen of de vrije consumptie bestendigd kan blijven. De suikercampagne van de nieuwe oogst heeft voor een ruime voorraad- positie gezorgd, zodat er geen enkele vrees behoeft te bestaan voor enige schaarste bij beëindiging van de rant soenering. Wél zal voorshands enige schaarste bestaan voor enkele nevenpro ducten van de bloembon, terwijl met name chocolade slechts in beperkte mate verkrijgbaar zal blijven tengevolge van het feit, dat de wereldoogst aan cacao bonen geen ruimere toewijzingen cacao bonen aan de chocolade-industrie toelaat. Als gevolg van het streven der rege ring de zwaar op de schatkist druk kende subsidies op levensmiddelen te verminderen, zullen, zoals men weet, de suikersubsidie en de toeslag op het brood vervallen. De nieuwe prijs voor de consument van kristalsuiker bedraagt dan ten hoogste ƒ0.75 per kg. voor basterdsuiker 0.77 terwijl de brood prijs 4 cent per 800 gram hoger is dan de thans geldende prijzen. Eventuele prijswijzigingen van artikelen, waarin de dan duurdere suiker wordt ver werkt, zullen nader bekend worden ge maakt. Met nadruk wordt er op gewezen, dat de detaillist op de lopende bonnen te gen de oude prijs dient af te leveren voor de duur van de geldigheid van de bon, zoals ook bij voortzetting der rant soenering het geval zou zijn geweest. Hoewel aangenomen kan worden, dat de laatste suikerbon vrijwel algemeen reeds zal zijn gehonoreerd, zal streng toezicht op de naleving der voorschrif ten worden uitgeoefend, hetgeen mede mogelijk is door controle van, de voor raadadministratie. De bakkers zullen in de gelegenheid worden gesteld na 7 November 1948 alle broodbonnen van de thans lopende distributieperiode, alsmede ongebruikte en nieuwe coupures voor goedkope tarwebloem en -meel in te leveren bij de distributiedienst ter ver krijging van de hun nog toekomende broodtoeslag. Teneinde bij de beëindiging van de rantsoenering een hiaat in de voorzie ning te voorkomen, zal de detaillist in overeenstemming met de practijk on der het bonstelsel, op de Vrijdag, voor afgaande aan Maandag 8 November a.s., brood en suiker reeds zonder bon mogen verkopen, dan uiteraard tegen de ver hoogde prijs. De opheffing van de brooddistributie brengt geen wijziging in de verhouding, waarin momenteel wittebrood en brood van normale sa menstelling verkrijgbaar zijn. Tenslotte zij medegedeeld, dat de uit reiking van versnaperingen- en diver- senkaarten doorgang vindt. De diver- sen-kaA'i't zal dienst moeten doen voor de tabaksdistributie voor vrouwen; voor de versnaperingenkaart geldt de moge lijkheid van een ander gebruik. Aan wijzingen van de tabaksbonnen op de in gebruik zijnde gecombineerde kaarten gaat ongewijzigd door. De Olympische kampioen 10.000 meter hardlopen, de Tsjech Emil Zatopek, is in het huwelijk getreden met Dana Ingrova, de Tsjechische kampioene discuswerpen. Bruid en bruidegom, die allebei op dezelfde dag (19 September 1922) geboren werden, tijdens de huwelijksplechtigheid. Aan Abdoel Kadir is op zijn verzoek met ingang van 1 November eervol ont slag uit 's lands dienst verleend, met dankbetuiging voor de zeer vele gewich tige diensten gedurende lange tijd onder zeer moeilijke omstandigheden aan den lande bewezen. Naar de heer Abdoel Kadir ons mede deelt sluit het bovenstaande bericht niet uit, dat hij zou benoemd of herbenoemd worden in een andere functie. Hierbij wordt gedacht aan het voorzitterschap van de Nederlandse delegatie bij de on derhandelingen met de republiek. Hier- Van Januari-Augustus 1948 be droeg de export van de Nederland se confectie-industrie 16.2 millioen gld. tegen 13.7 millioen gld. in de zelfde periode van 1947. In het be gin van dit jaar was er een scherpe daling, maar daarna zo'n sterke stij ging, dat niet alleen de daling kon worden ingehaald, maar zelfs de export van het vorig jaar overtrof fen. Toch bedraagt die export niet meer dan 4 pet. van de totale omzet van de Nederl. confectie-industrie. Onlangs is opnieuw een Rotter damse schipper gearresteerd, die verdacht wordt schuldig te zijn aan de dood of het verdwijnen van drie vrouwen, n.l. zijn eerste echtgenote, wier liik in October 1942 uit de Waalhaven in Rotterdam is opge haald, zijn tweede echtgenote J. M. Van Meerten, enige jaren daarna spoorloos verdwenen, en een derde, nog onbekende vrouw, wier lijk in 4945 bij de Fordfabrieken in Am sterdam is gevonden nadat de schip- Per op dat tijdstip in de buurt was geweest. De politie te Rotterdam, belast met het onderzoek naar de doodsoorzaak van he eerste echtgenote van de schipper G., rler liik in October 1942 aan de Waal naven in Rotterdam is gevonden, deelde ?Ver dit onderzoek mede, dat het ver spor van de schipper thans beëindigd Dr. Hulst te Leiden was in 1942 in eze zaak als politiedeskundige opge- Ont6n' ziïn rapport gaf aan, dat de dood door hartverlamming mogelijk ls typeest. Verdachte heeft steeds be- jerd dat de vrouw plotseling was hart"gebleven en dr. Hulst zal thans een her rapport hierover aan de politie uitbrengen. Tot aan staat niet v iui zolang staat nog da of G' vervolgd zal wórden wegens odslag of wegens dood door schuld. ak -'s nu we* gebleken, dat zowel G. j^j zün tweede echtgenote J. M. van de eiten nauw contact hebben gehad met nitsers. G. is in vegfrand met het IW. hat hij als wachtsman voor de heeft gewerkt, tot 3 jaar gevan- isstraf veroordeeld. Gedurende de Verwachting tot Zaterdagavond: Vannacht zwakke en morgen over dag matige tot krachtige wind uit Oostelijke richtingen. Overdrijvende wolkenvelden. Droog. Weinig veran dering in temperatuur. Zon: 7.30—17.16; Maan: 4.48—16.40. tijd, dat hij in een^kamp voor politieke delinquenten zat, kreeg de politie te Rotterdam een brief van een familielid van Miep van Meerten, waarin dit fa milielid de politie op haar verdwijnen attent maakte. De zaak werd toen on derzocht en uiteraard kwam het ge beurde in 1942 weer aan de orde. Nadat G. langer dan een week was verhoord, heeft hij tenslotte bekend, op het mo ment, dat zijn eerste vrouw stierf, op het tefrein aan de Waalhaven te zijn geweest. Omtrent het verdwijnen van Miep van Meerten heeft hij verklaard, dat zij in Februari, 1945, dus vóór de bevrijding, er bij hem op had aange drongen naar Duitsland te vluchten. „Als ze ons te pakken krijgen zijn we zuur", zou zij hebben gezegd. Volgens zijn verklaringen is zij met enige Duit sers naar Duitsland uitgeweken, maar zij zou nog verscheidene malen, o.a. in Juni en October 1945, naar ons land zijn teruggekeerd. Hij ontkent heftig dat hij haar vermoord zou hebben en zegt te geloven, dat zij zich op dit ogenblik in Spandau in de Russische zone van Duitsland bevindt, waar zij zich vermoe delijk met smokkel bezig houdt. Ook met de moord op 13 Mei 1945 in Am sterdam nabij de Fordfabrieken, ge pleegd op een ongeveer 35-jarige vrouw, beweert hij niets uitstaande te hebben. Eén en ander zal uiteraard nog nauw keurig worden onderzocht. Hiervoor zijn inlichtingen van ieder, die ze geven kan, noodzakelijk. In verband met het gebeurde in 1942 aan de Waalhaven zal G. Maandag a.s. voor de officier van justitie te Rotter dam worden geleid. Aldus werd medegedeeld op een pers conferentie, die deze industrie gisteren te Amsterdam hield. De bijna al tra ditie geworden exportweken hebben een andere naam gekregen, n.l. „Fashion- week", omdat dit beter klinkt voor het buitenland, dat uiteraard weinig interes se heeft voor onze export, maar des te meer voor onze producten. De Neder landse confectie staat in de gehele we reld goed aangeschreven. De export wordt alleen belemmerd door gebrek aan moderne machines, personeel en importbeperkingen in verschillende landen. De export van stukgoederen, dus stof per meter, is veel groter dan die van confectie en zelfs België, dat met werkloosheid in zijn eigen textielindus trie te kampen heeft, is altijd nog een goede afnemer. Dat komt door de veel betere kwaliteit van het Nederlandse product. Daarom zal de Benelux, een maal werkelijkheid geworden, geen te rugslag kunnen geven op de Nederland se confectie-industrie. Integendeel, we kunnen dan meer profiteren van de Belgische grondstoffen en door de con currentie zullen de prijzen dalen, die nu d»or de distributie kunstmatig hoog worden gehouden. De hoge prijzen in Nederland worden voornamelijk ver oorzaakt, doordat iedere Nederlandse vrouw een apart model wil dragen. Zou den de vrouwen hier, net als in Ame rika, wat meer bereid zijn hetzelfde mo del te dragen, dan kon er meer aan de lopende band worden vervaardigd in kleinere verscheidenheid en dus goedko per. Bovendien draait de Nederlandse confectie-industrie nog lang niet op vol le toeren. Dat wreekt zich nu ook bij de be hoefte aan wintermantels. Men klaagt dat men alleen maar wintermantels met bont kan kopen, maar dat is toch niet juist. Het Directoraat-Generaal voor de prijzen had toegestaan dat er 25000 bontmantels mochten worden gemaakt. Er was echter gebrek aan ma teriaal, waardoor er te weinig overbleef voor mantels zonder bont. Toch zijn' er in het eerste halfjaar 1948 637.500 damesmantels en 125.000 kindermantels gefabriceerd en het zelfde aantal zal ook in het tweêde halfjaar worden bereikt. 70 der mantels is zonder bont .De behoefte isechter buitengewoon groot ten gevolge van de New Look. Eerst hebben de vrouwen zomerjurken in New Look gekocht en nu wil len ze allen tegelijk mantels vol gens de laatste mode hebben. Daar is de Nederlandse confectie-indus trie niet op berekend. Toch hoopt men dat over vier zes weken aan de vraag kan worden voldaan. De productie neemt nog steeds toe. De raad van State van Israël heeft de officiële Israëlische vlag goedge keurd. Twee blauwe strepen op een wit veld ter weerszijden van een blauwe Davidster. over is echter nog geen beslissing ge nomen, aangezien zijn besprekingen met de Nederlandse beëindigd. regering nog niet zijn Naar Reuter verneemt, hebben de Ne derlandse regering en de Voorlopige Fe derale Regering van Indonesië de repu blikeinse minister-president Hatta uit genodigd naar Batavia te komen voor belangrijke besprekingen. Waarnemers beschouwen deze stap als het begin van een nieuw stadium van vitaal belang in de onderhandelingen tussen de Nederlanders en de Indonesi sche republikeinen, en zijn van mening dat de uitslag van deze besprekingen wel beslissend zal zijn voor vrede of oorlog in Indonesië voor het einde van dit jaar, aldus Reuter. Naar verder vernomen wordt is aan Hatta verzocht besprekingen te' voeren met de Nederlandse minister van Bui tenlandse Zaken, mr. D. U. Stikker die morgen per vliegtuig in Batavia 'ver wacht wordt. Volgens een communiqué van het re publikeinse ministerie van Voorlichting heeft de republikeinse delegatie bij de C. v. G. D. een formeel protest inge diend tegen wat genoemd wordt de uit wijzing van vijf republikeinen uit Ba tavia en tegen de eis, dat vier anderen een verklaring zouden tekenen, dat zij niet werken voor de republ. regering. Naar men verwacht, zal minister Stik ker aan Hatta verzoeken de militaire en economische punten van de Renvil- le-overeenkomst strikt na te komen. Waarnemers deelden mede, dat het re sultaat van de besprekingen tussen mi nister Stikker en premier Hatta van gro te invloed zou zijn op het succes van de pogingen van Merle Cochran, om hervatting van de politieke onderhande lingen te bewerkstelligen. Mr. Stikker zal voor zijn terugkeer naar Nederland waarschijnlijk een de finitief besluit nemen inzake de kwestie of de onderhandelingen hervat kunnen worden. De Nederlanders beschouwen handhaving van de wapenstilstandsover eenkomst als essentiële en,eerste voor waarde voor hervatting van de onder handelingen op de nieuwe basis, welke is voorgesteld door Cochran. Deze is heden naar Djokjakarta gevlogen om dit punt met Hatta en andere republi keinse leiders te bespreken. Van welingelichte zijde verneemt Aneta, dat het voornemen bestaat om op 18 November de federale conferen tie bijeen te roepen ter behandeling van de prae-adviezen, die door de conferen tie zijn ingediend. Het Bijzonder Federaal Overleg zal reeds 3 November bijeenkomen. Naar het A. N, P. verneemt, zal dr. Beel Zondagavond 20 uur per K.L.M. naar Batavia vertrekken. Met hetzelfde toestel vertrekt ook de heer H. Hermans naar Indonesië. De republikeinse radio, the voice of free Indonesia, heeft gemeld, dat de republikeinse regering bij de commis sie voor goede diensten een protest zal indienen tegen uitwijzing van de repu blikeinse ambtenaren te Batavia, Van gezaghebbende Nederlandse zijde werd gisteren verklaard, dat op 2 November vier republikeinen vrijwillig het fede raal gebied zouden verlaten. De Peruaanse regering van Jose Louis Bustamente is gisteren gevallen, als ge volg van de opstand van legeronder delen, die Donderdag te Arequipa, op een na de grootste stad van Peru. is uit gebroken. De president heeft geweigerd een acte van aftreden te ondertekenen, maar handelde onder dwang. Hij besloot zijn functie neer te leggen, toen het gar nizoen van Lima zich bij de opstand aan sloot. Militaire bevelhebbers hebben ie re gering van Peru overgenomen in af wachting van de komst van generaal Manuel Odria, leider van de revolte van de afgelopen drie dagen. In het Kon. Besl. wordt o.m. het vol gende bepaald: Er is in Indonesië een Hoge Vertegen- wogrdiger van de Kroon. Hij wordt door ons benoemd en ontslagen en mag zijn waardigheid niet neerleggen, noch Indo nesië verlaten zonder onze machtiging. De Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon oefent de hem bij dit besluit toegekende bevoegdheden uit met inachtneming van onze bevelen. Hij ls wegens de uitoefening van zijn ambt aan ons verantwoordelijk en verstrekt te dier zake aan de minister van Overzeese Gebiedsdelen alle gewenste in lichtingen. Alle bevoegdheden en verplichtingen met betrekking tot Indonesië welke volgens het „Overgangsbesluit Algemeen Bestuur Neder- landsch-Indië" (Staatsbl. D 65) toekomen aan of rusten op de Luitenant-Gouver neur-Generaal, worden uitgeoefend en ver vuld door de Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon. De Hoge Vertegenwoordiger treft voorbereidingen ten aanzien van het bewind in Indonesië in overgangstijd. Volgens het gisteren door de Britse regering ingediende wetsontwerp tot na tionalisatie van de Britse staalindustrie zullen 107 staalbedrijven en al hun doch terondernemingen in eigendom over gaan aan de Britse staat en 300.000 van de 495.000 arbeiders in de Britse staal industrie zullen volgens het wetsontwerp overgaan in staatsdienst. De vergoeding, die voor deze overneming zal worden uitgekeerd, zal gebaseerd zijn op de no teringen van de aandelen ter' beurze in de periode van I October t.e.m. 25 Octo ber 1948 of op de noteringen in de maan den Februari t.e.m. Juli 1945, indien deze hoger zijn. De betaling zal geschieden in z.g. „Britse Uzer- en staalaandelen". Genationaliseerd zullen worden de on dernemingen met een jaarlijkse produc- o<fnnAn meer dan 50.000 ton ijzererts of «0.000 ton ruw ijzer, met uitzondering van die ondernemingen, die zich voor namelijk met de vervaardiging van mo torvoertuigen bezig houden. Naar de leiding van de militaire ge vangenis te Landsberg mededeelt, heeft generaal Clay bevel gegeven, dat de voltrekking van het doodvonnis van 45 terdoodveroordeelden van de te Dachau gevoerde processen tegen oorlogsmis dadigers ogenblikkelijk moet worden stopgezet. Het betreft hier op de eerste plaats veroordeelden bij het z.g. proces van Malmédy. Katholieke en pro testantse hoge geestelijkheid van Duits land had aan generaal Clay het verzoek gericht, de tenuitvoerlegging van de doodvonnissen af te gelasten. (Telefonisch van onze Parijse corres pondent) Na een gistermiddag gehouden spoedbijeenkomst van de ministerraad heeft de heer Ramadier, dtinister van Nationale Defensie, tegenover de jour nalisten bijzonder optimistische ver wachtingen geuit ten aanzien van het verloop der mijnwerkersstaking; hq achtte het zeer wel mogeljjk, dat ko mende week een deel van de troepen uit de mijnbekkens zou kunnen wor den teruggenomen. Verzet was er gisteren nergens meer door de stakerspiquets geboden; aller wegen versterkte zich de tendenz tot Dl KAAP VCRDISCHI CL. SANTO ANTAO B 9AO VICENTE C SAO NI COL AU O SAL E BOAVISTA MAIO SAO TIAOO H FOOO ATLANTIS CE AAN è.J-gooq,"1 urett vt «oco eneiai 200O s OCEAANDIEPTE 4898 VP Bij het eiland Fogohet Zuidelijkste van de aan Portugal behorende Kaap Verdische eilanden, die tegenover de Afrikaanse Westkust ter hoogte van Dakar liggen, zal de Bathyscaaf, het bolvormige diepzeevaartuig van professor Piccard, vdndaag of begin volgende weeK zijn eerste duik doen naar de diepzee. Bij deze eerste diepzee-duik zal geen bemanning meegaan. De proef zal gecontroleerd worden vanaf de Scaldis, Piccard's expeditieschip. Slaagt de proef, dan zal binnenkort de eerste diepzee-duik met bemanning gedaan worden. Bovenstaand kaartje geeft een overzicht van het oceaangebied, waar Piccard zijn diepzee- tochten zal maken. De cijfers binnen de omlijnde gebieden geven da verschil lende diepten van de zee duidelijk aan. werkhervatting; de moeilijkheden met de havenarbeiders, die weigeren kolen schepen te lossen, zouden spoedig zijn geregeld en dat het ernst zou worden met een spoorwegstaking, geloofde de minister niet. De meest opvallende gebeurtenissen zijn gisteaen geweest: de herovering zonder slag of stoot van de mijnput Le Couriot bij St. Etienne die sinds twee weken het symbool bij uitstek van het onbuigbaar stakersverzet was voor welke operatie achtduizend man troepen waren bijeengebracht; en de normale loop van de kolentreinen. afkomstig uit België, het Roergebied en de Saar. Hoewel het communistisch avondblad „Ce Soir" gisteravond nog triomfeerde: „Nog negentig mijnputten in het Noorden bevinden zich in han den van de stakers, wordt aangenomen, dat in de loop van de volgende week de vijfde van de staking alle mij nen van stakerspiquets zullen zijn be vrijd en weer toegankelijk voor de werkwilligen. Dit zal echter nog niet het einde van de staking betekenen. Inmiddels komt toch de phase nader bij, waarin de gehele nationale in dustrie bij gebrek aan brandstof of electrische stroom zou komen stil te liggen. De steenkoolreserve, waarover de spoorwegen beschikken, is nog slechts toereikend voor 21 dagen, die der electrische bedrijven voor 25 en die der gasbedrijven voor 30. Vandaar dat de regering vandaag nieuwe stroom- beperkingen aan industrie en particu lieren heeft opgelegd. J Zelfcritiek, nauw verbonden met zelf- kennisis voor iedereen onmisbaar^ (Van een bijzondere medewerker) De met spanning tegemoet geziene verklaring van de regering inzake lonen en prijzen is Woensdagavond dan toch gekomen. Donderdagmiddag deponeerde de postbode o.a. een tiental brieven in onze bus, uit verschillende ver uiteen liggende dorpen en steden in ons land. van mensen uit diverse maat schappelijke kringen, die allen min óf meer verontwaardigd hun hart wensten ^te luchten over de naar hun mening 'kleinzielige regeringsvoorstellen. Voor eerst moge hier wel worden opgemerkt, dat het hier geen voorstellen van de re gering betreft, maar besluiten, die ten dele reeds op 1 November a.s.. ten dele een of twee weken later in werking zullen treden. Op de tweede plaats zij vastgesteld, dat de genomen besluiten weliswaar be slissingen'omvatten. waarvoor in laatste instantie de regering de verantwoorde lijkheid draagt, maar die men toch slechts durfde te nemen, dank zij het feit. dat de Stichting van de Arbeid, waarin alle grote vakbonden van werk gevers en van werknemers zijn verte genwoordigd, kennelijk deze voorstellen aanvaardbaar heeft geacht. Sterker, enige ogenblikken na het voorlezen van de bedoelde verklaring trad een vakver enigingsbestuurder voor de microfoon, om te verzekeren: ..Wij willen nadruk kelijk vaststellen, dat de door de rege ring genomen maatregelen onze instem- riing hebben. Op enkele uitzonderingen na zijn het onze eigen voorstellen." Van vakverenigingsbestuurders mag en kan niet anders worden verwacht, dan dat zij, met een zo volledig mogelijk begrip voor het algemeen belang, vooral de grenadiers zijn van de belangen der arbeiders. Dat is eenvoudig hun eerste taak. Wanneer één dezer mannen dus m de openbaarheid treedt om mede te de len: dit zijn (ongeveer) onze eigen voor stellen, dan zal de critische luisteraar goed doen, alvorens een eigen (ver) oor deel (ing) uit te spreken, goed te over wegen, welke motieven deze verant woordelijkheid dragenden tot deze voor stellen hebben gebracht. Het is nu naar onze mening niet voor betwisting vat baar, dat vooral in dit opzicht en, in deze voor de mensen met de kleinere inko mens zo uitermate moeilijke tijdsom standigheden, door de vakverenigings bestuurders een bewijs van grote ver antwoordelijkheid is geleverd om deze voorstellen te durven aanvaarden. Immers het is nog slechts een maand geleden, dat de heer A. C. de Bruyn ge decideerd verklaarde: van het inkomen onzer arbeiders kan niets meer af. De regering rekent nu wel voor. dat er met de nieuwe regeling niets af be hoeft te gaan, maar geen huismoeder is het met deze rekenende minister eens. Hier ligt dan ook naar onze mening een der eerste door de regering ge maakte fouten. Wie te veel wil bewijzen, bewijst niets meer. En als men nu zegt: die gulden toeslag dekt de stijging in de kosten van levensonderhoud in een gezin met twee kinderen, maar als je nu geen beschuit en dergelijke „andere meelspijzen" meer gebruikt dan kun je alweer drie cent per week besparen, dan begrijpen we volkomen dat er mensen zijn. die zich aan deze wijze van voor lichting ergeren. We gaan er mee ac- coord, indien betoogd wordt dat ons land reeds geruime tijd in een schijnwel vaart leefde welke niet langer verant woord is: dat er niet langer geleend kan worden om tekorten te dekken; we zijn het er in elk opzicht mee eens dat koste wat kost voorkomen dient te worden dat ons land óók zou raken in de beruchte ioon-prijzen-spiraai. Maar ga nu in 's hemelsnaam een huismoeder niet voor rekenen op de wijze, zoals is geschied: een wijze n.l. waarvan de meest een voudige mens direct kan .vaststellen, dat zij incompleet en derhalve onjuist is. Dit rekensommetje is zó uitgebalanceerd, dat er zeker geen „voordeeltje" in kan zitten. Maar als men dan direct moet vaststellen, dat er b.v. geen rekening is gehouden met de s t ij ging van de loonbelasting voor de betrokken categorieën, dan ontstaat de neiging van het gehele sommetje niets meer te ge loven. Minstens moet dan herhaald wor den hetgeen vorige week op deze plaats werd geschreven: halve berichten schok ken en schaden het vertrouwen. Nu loopt men de grootste kans zeer weinig begrip bij het hierbij betrokken publiek voor deze maatregel te vinden. Maar daar is meer in deze maat regel, wat niet bepaald een gevoel van voldoening geeft. Het zijn ..ongeveer" onze eigen voorstellen, heeft de bovenbedoelde bestuurder voor de microfoon gezegd. Waarom zegt ook deze bestuurder niet onomwonden wat er naar de mening van de vakbeweging nog aan ontbreekt? We herinneren ons een bericht in ons blad van vorige week waarin eveneens mededelingen uit de mond vaneen bestuurder waren opge tekend, en waarin sprake was van een loongrens van 5000 en van direct in te voeren kinderbijslagverhoging en steun aan kleine zelfstandigen. Als dit de drie punten zouden zijn van verlangen der vakbeweging, die niet (direct) zijn ge realiseerd, dan is het onze mening, dat de heer Vermeulen, die we hiervoor be doelden, wel heel erg onvoorzichtig was in zijn commentaar. Dan zijn we er even eens van overtuigd, dat zeker in de krin gen van de Katholiekq Arbeiders Bewe ging er geen voldaanheid zal zijn. Van de socialistische heer Vermeulen, die nog niet zo heel lang geleden de urgentie van verbetering van de kinder bijslag ontkende, kunnen we ons dit nog verklaren. Zeker niet van katholieke zijde. We achten het derhalve een beslist te kort in de aangekondigde regeringsmaat regel, een tekort, dat niet op de debet zijde van de (Katholieke) vakbeweging mag worden geschreven, dat niet op het moment zelf van de prijsverhogingen afdoende maatregelen zijn genomen, die het voor de man met de kleinere beurs optredende verlies compenseren. De man met de kleinere beurs. Het gaat immers niet alleen om de arbeidersbelangen. De kleine zelfstandige, die welhaast drie dubbel wordt gedupeerd (prijsverhóging, uitbetaling van loonsverhoging, stijging van zijn productiekosten, die hij niet ma^ doorberekenen), particulier gepen- sionneerden en inwonenden boven de 23 jaar worden niet geholpen. Het komt ons voor, dat thans de Stich ting van de Arbeid en de daarin samen werkende organisaties, dat thans de Volksvertegenwoordiging het recht heeft van de regering te eisen, dat direct ook voor de genoemde groepen compenserende maatregelen worden getroffen. Onder welke maatregelen ver betering van de kinderbijslag voor de grotere gezinnen van arbeiders én van kleine zelfstandigen bovenaan op de ranglijst van gebiedende wenselijkheden behoort te staan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1