TOT DE LAATSTE MINUUT BLEVEN DE
VERKIEZINGEN ZEER SPANNEND
Uitslagen van Illinois en
.Ohio waren beslissend
Weer extra boter
Amateurs hebben zich
met Indonesië bemoeid'
Knieval voor
Hatta-Soekarno
Volkomen
duidelijk!
dewey-„Ikga eerst
eens uitslapen
DR. VAN M00K DRAAGT ZIJN
BEVOEGDHEDEN OVER
StikkernaarDjocja
vertrokken
Kabinet auto, die midden op weg rijdt
in land, waar men rechts houdt
Twee maal twee is
geen vier
Tot hoofd en hart
Alfe Franse mijnen
zijn nu bezet
Ontgoochelde Dewey
wenst Truman geluk
Dr. VAN MOOK:
99
De geestelijke bijstand
aan doden der vliegramp
Alimin geëxecuteerd
Vakbondsleiders worden
bestraft
Het weer
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1948
bureaux van redactie en administratie*
72ste JAARGANG No. 24299
Wal niemand had verwacht is gebeurd. President Truman
is na de meest spannende verkiezingen van de gehele
Amerikaanse geschiedenis herkozen als President van de
Verenigde Staten. Op de gebruikelijke wijze gaf de verliezer,
in dit geval gouverneur Thomas E. Dewey, toen de over
winning van zijn tegenstander bijna zeker was, toe, dat hij
Truman als herkozen beschouwde. Tot de laatste minuut
was de spanning gebleven, want hoewel Truman de gehele
dag een kleine voorsprong had gehad, kon eerst toen de
sleuielstaien Illinois en Ohio en daarna ook Californië hun
kiesmannen aan Truman hadden toegewezen, gezegd wor
den, dat de President inderdaad herkozen was.
Toen Dewey zijn nederladg toegaf, leidde Truman in 23
staten mei 304 kiesmannen. Dewey leidde toen in 16 staten
mei 189 stemmen in hei kiescollege. Doch niet alleen op
dit front leden de republikeinen een zware, onverwachte
nederlaag. Ook in hei Congress hebben zij hun meerderheid
volledig verloren.
In de nieuwe Senaat zullen de Democraten 54 zeiels bezet
ten tegen de Republikeinen 42. (Oude samenstelling.*: Rep.
51, Dem. 45). In hei Huis van Afgevaardigden werden 246
democraten gekozen (waaronder alle aftredende leden,
een unicum in de Amerikaanse historie) tegen 188 republi
keinen en een lid van de arbeiderspartij (oude samenstel
ling: Rep. 243, Dém. 185, Arb. 2. Vijf zeiels waren vacant).
En tenslotte veroverden de Democraten, om de overwinning
op alle fronten volledig te maken, 8 gouverneurszeiels, die
vóór de verkiezingen door Republikeinen werden bezet.
Van de in totaal omstreden 33 gouverneurszeiels verover
den de Democraten er 21 tegen de Republikeinen 12. Hier
door zijn thans 32 van de 48 gouverneurs van de Ameri
kaanse staten Democratisch.
99
Dagorder tot de strijd
krachten
Echte banketletters
met St. Nicolaas
Wie heeft er
nou gelijk?
Vragen aan minister
Deens schip op mijn gelopen
Prinses Wilhelmina kocht
schilderij
SMBDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21545
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. "W. Boerrlgter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht.voor
advertentiên eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Wie de politiek van het huidige
kabinet inzake de Indonesische
kwestie van dag tot dag volgt,
Zal moeten toegeven, dat mede onder de
stuwkracht van de voortvarende mi
nister van Overzeese Gebiedsdelen, mr.
Sassen, er een duidelijk streVen in de
houding van de regering is waar te ne
men om de kritieke phase, waarin deze
kwestie thans verkeert, in de een of an
dere richting te doorbreken. Men wenst
een andere sfeer te scheppen om zo,
vooral ten aanzien van de republiek,
gemakkelijker tot klaarheid te komen.
Laten wij de voornaamste gebeurte
nissen der laatste weken even de revue
passeren, dan zien wij in de eerste
plaats het heengaan van de luit.-gou-
verneur-generaal Dr. van Mook. Reeds
vandaag zetelt, zij het in een nieuwe
functie, n.l. die van Hoge Vertegenwoor
diger van de Kroon, de oud-minister
president Dr. Beel in het paleis Rijs
wijk te Batavia. De aanvaarding door
de Staten-Generaal van de noodwet-
Indonesië, welke in ijltempo er met een
tweederde meerderheid is doorheen ge
jaagd, geeft het kabinet, althans voor
lopig, de vrije hand. De minister van
Buitenlandse Zakén, mr. Stikker, ver-
ti-ok nog vóór Dr. Beel naar Batavia,
om het uiterste te beproeven alsnog
met de Republiek tot overeenstemming
te komen. Hoever deze bereidwilligheid
wel gaat. moge blijken uit zijn jongste
besluit om zelf naar republikeins ge
bied te gaan om met Hatta in Kali-
oerang besprekingen te voeren.
Men is geneigd zich af te vragen:
waaróm dit tempo, waaróm deze haast.
Zeker, wij weten, dat de besprekingen
met de Indonesische federalen in Den
Haag tot een accoord hebben geleid, en
dat een wetsontwerp-Bewind Indone
sië in Overgangstijd gereed ligt, hetwelk
de federalen zo spoedig mogelijk in
werking wensen te zien treden. Wij
weten ook, dat de regering zelf nog on
langs zeide, dat gezien de talloze be
standsschendingen de huidige situatie
in Indonesië met de dag zorgwekkender
wordt. En men zou mogen conclude
ren: de regering wil nog eenmaal, hoe
wel haar geduld bijna is uitgeput, de
republiek een kans geven in het gareel
der federalen als deelstaat mee "te lo
pen en haar goede wil te tonen door
metterdaad een einde te maken aan de
bestandsschendingen. Blijkt de repu
bliek opnieuw onwillig en blijft zij de
tot dusver gesloten overeenkomsten sa
boteren, dan is er geen andere oplos
sing, dan de federale regering zonder
de republiek te laten optreden en Djoc-
ja met harde hand te dwingen met de
bestandsschendingen en het roven en
moorden op te houden. Zou dit de ge
dachtegang van onze regering zijn, dan
is het huidige tempo verklaarbaar. Het
zou betekenen, dat er nu inderdaad een
vaste koers gevaren wordt.
Toch zijn wij niet zeker, dat inder
daad deze rechte koers gevaren
wordt. Wij menen zelfs nu reeds
een zekere aarzeling te kunnen bespeu
ren. Deze aarzeling hAben wij telkens
zien optreden als wij met de republiek
gaan graten. Eerst heette het, dat on
der geen voorwaarde met Djocja
onderhandeld zou worden vóórdat een
einde aan de bestandsschendingen ge
maakt zou zijn. Dit einde is er niet
men leze slechts dagelijks het aantal
gesneuvelden en tóch gaat minister
Stikker naar Kalioerang. Niet Hatta
gaat naar Batavia, maar onze minister
gaat naar de republiek. Lijkt het met
veel op een knieval? In géén geval zou
men verder Cochran's voorstel om op
korte termijn algemene verkiezingen te
houden accepteren, toch blijkt op het
ogenblik niet, dat men aan deze essen
tiële voorwaarde koste wat kost vast
houdt. Wij begrijpen de moeilijkheden
der regering, want deze aarzeling komt
ongetwijfeld voor een groot deel voort
uit de druk van het buitenland: de Com
missie voor Goede Diensten, d.w.z. het
State Department te Washington. Deze
aarzeling zal echter, naar wij vrezen, op
het beslissend moment de republiek in
haar recalcitrante houding versterken,
met als gevolg, dat zij haar spel van in
trigues jegens de Nederlandse regering
zql kunnen blijven spelen.
De N. R. Ct. schreef Dinsdag j.L dat
er al enige dagen in de Residentie ge
ruchten lopen over „twee verschillende
voorkeuren" in de boezem der regering
ten aanzien van de aan te nemen ge
dragslijn jegens de republiek.
„De ene groep, waartoe men de mi
nisters Drees en Stikker rekent, zou
Voor een soepeler procedure zijn, mede
met het oog op het buitenland de
andere groep zou een krachtiger hou
ding wensen. Tussen de beide zou mi
nister Sassen twijfelen," aldus het Rot
terdamse blad.
Dus in deze kritieke phase weer geen
homogeniteit in het kabinet? Merk
waardig is ook een scherpe uitlating
in het weekblad van de Volkspartij voor
Vrijheid en Democratie, de partij
Van.minister Stikker.
„Alles, wat wij tot dusverre met de
Republiek en met deze regering-
Hatta-Soekarno hebben meegemaakt,
leidt niet eens meer tot twijfel, maar
tot een bittere zekerheid: deze Re-
Publiek zal onder deze regering van
een accoord slechts datgene nakomen.
Wat in haar kraam te pas komt. Al het
overige lapt zij aan haar voetzool".
Wij vrezen, dat het blad van de V.V.D.
maar al te zeer gelijk zal krijgen. Oók
als de republiek zich nu bereid zou
tonen tot de federatie toe te treden.
In sommige kringen noemt men de
huidige uiterst toegevende houding van
Hen Haag: werkelijkheidszin. Misschien
Soutien deze kringen vreemd opkijken
als zij hoorden hoe een Indonesiër op een
dergelijke „werkelijkheidszin"-politiek
reageert Deze laatste zal zich echter
Wel wachten zijn gedachten uit te spre
ien. Hij glimlacht slechts en denkt aan
Hinggadjati, de Renville, Kalioerang
Het Gallup-instituut, dat Maandag-
nog voorspelde, dat Dewey met
*s».5 procent van het stemmenaantal de
"Verwinning zou behalen op Truman,
slechts 44.5 procent der stemmen
ou krijgen, probeerde gisteren zijn
ep?6*1' n()g enigszins te redden door
en verklaring uit te geven, waarin het
factoren aangaf, waardoor de verkeer-
j voorspelling niet werd bewaarheid,
riih de eerste plaats heeft Truman tal-
aan Jtemmen „heroverd", die tevoren
JDol Henry Wallace waren toegedacht.
«te ontwikkeling zou eerst in de laat-
j)i uren van de campagne hebben
*ibT Bevonden. In de tweede plaats
die er onder de drie millioen burgers,
tvnr door het instituut geregistreerd
die als ..blanco", zeer velen geweest,
"oor het laatste ogenblik besloten
Truman te gaan stemmen.
Tegen alle verwachtingen in blijft Truman president
Om 11 uur gistermorgen (5 uur Ned.
tjjd) zond gouverneur Thomas E. Dewey
zijn perschef uit zijn kamer in zijn hotel
hoofdkwartier naar beneden, waar jour
nalisten wachtten. Daar las de perschef
het telegram voor, waarin Dewey zijn
nederlaag erkende. En die erkenning
was elegant, want de journalisten kre
gen geen mistroostige verklaring te ho
ren. Dewey bekende zijn nederlaag door
het felicitatieieiegram te laten voor
lezen, dat hij aan Truman verzonden
had en waarvan de tekst luidde:
„Mijn hartelijke gelukwensen aan 17
met Uw verkiezing en alle goede wen
sen voor een succesvol bestuur. Ik
dring er bij alle Amerikanen op aan
zich achter U te verenigen ter onder
steuning van alle pogingen om onze
natie sterk en vrij te houden en vrede
irl de wereld te stichten."
Opgewonden, doch in alle eenvoud nam
President Truman de gelukwensen van
zijn staf en zijn vrienden in ontvangst,
vijf minuten nadat het nieuws van De
wey's nederlaag van de telex was ge
scheurd en in allerijl naar hem toege
bracht.
„Dank je wel, jongens," klonk het bij
herhaling uit zijn mond. „Ik dank jullie
voor het prachtige werk, dat jullie ver
richt hebben," en hij liet er op volgen:
„Al wat ik wens, is, deze eer waardig
te zijn.
Aan zijn verslagen tegenstander, De
wey, zond Truman het volgende tele
gram: „Ik dank U zeer hartelijk voor
Uw gelukwensen en goede wensen. Uw
prachtige sportiviteit wordt in hoge
mate gewaardeerd. Tezamen zijn wij
gelukwensen verschuldigd aan het
Amerikaanse volk, dat eens te meer
de -wereld de veerkracht der vrije in
stellingen heeft getoond.
Gedurende de drie kwartier tussen de
•ontvangst van de*overwinningsmare en
het vertrek van de President uit hotel
Mühebach in Kansas City, waar hij de
nacht had doorgebracht, had zich buiten
het hotel een luidruchtige menigte van
naar schatting vijftienduizend personen
opgesteld. Het gedrang was van dien
aard, dat de politie voor de herkozen
President een weg naar zijn auto moest
banen. Toen Truman verscheen, steeg
een oorverdovend gejubel op. Hoeden
gingen de lucht in, vaders tilden hun
kinderen op de schouders om een glimp
van de overwinnaar op te vangen. Tru
man glimlachte en wuifde naar de opge
wonden menigte. Dit was dus de man,
die kansloos werd geacht....
Voor zijn vertrek uit Kansas richtte
Truman de volgende boodschap tot het
Amerikaanse volk:
„Ik ben mij diep bewust van de ver
antwoordelijkheid, die mij op de schou
ders is gelegd als gevolg van de verkie
zingen. Ik zal voortgaan het Amerikaan
se volk naar mijn beste vermogens te
dienen. Mijn gehele streven zal gewijd
zijn aan de zaak van de wereldvrede en
de welvaart en het geluk van het volk
in eigen land."
Voor Truman kwam deze overwin
ning aan het eind van een actie, waar
van het slagen door bijna alle leiders
der democratische partij, uitgezonderd
de president zelf, reeds maanden gele
den een onmogelijkheid werd genoemd.
Voor Dewey kwam de nederlaag als
het bitter einde van een droom van
tien jaar. Dit was zijn derde poging-
In 1940 werd Wendell Willkie duor de
Republikeinse conventie candidaat ge
steld; in 1944 versloeg Roosevelt hem in
de presidentsverkiezingen. Practisch
zijn thans Dewey alle toekomstige
kansen op het presidentschap ontno
men.
De laatste cijfers van de Presidents
verkiezingen, die hedenmorgen bekend
werden zijn: Truman 22.031.686; Dewey
20.217.515; Wallace 1.019.150; Thurmond
839.024. De stemmen werden toen geteld
S
van lto.506 van de 135.868 kiesdistric
ten.
Dewey bleef overwinnaar in zijn ei
gen staat New York waarvan hij gou
verneur is en die 47- kiesmannen af
vaardigt. Doch het was een overwin
ning op het kantje af, want zijn meer
derheid bedroeg geen 400 duizend stem
men zoals hij verwacht had? doch nau
welijks 50 duizend.
En Truman's overwinning wordt nog
indrukwekkender als men let op het
'aantal stemmen, dat Wallace en Thur
mond hem resp. op de linker- en rech
tervleugel hebben afgesnoept. Samen
verwierven zij bijna 2 millioen stem
men. Thurmond behaalde bovendien de
overwinning in vier staten, waardoor
hij 38 kiesmannen voor zich verwierf.
Wallace slaagde er niet in ook maar in
een ehkele staat de overwinning te be
halen. Snoevend had hij wel eens te
kennen gegeven, dat hij rekende op
10 millioen stemmen, doch het Ameri
kaanse volk heeft thans wel zeer na
drukkelijk te kennen gegeven, dat het
niets voelt voor nauwe samenwerking
met de Sovjet-Unie.
De overwinnaar Truman groet met een uitbundige armzwaai de menigte, die
in Kansas City (Missouri) na het bekend worden van de uitslag was toegestroomd.
(Radiografisch overgebrachte foto)
Dejvey schijnt er nu wel de brui van
te zullen geven. Toen hem op de eerste
persconferentie na zijn sensationele ne
derlaag werd gevraagd, of hij zich voor
de derde maal nog eens candidaat zou
stellen, klonk het antwoord zeer ondub
belzinnig: „Neen."
Dewey ontkende het bericht, dat hij
ontslag wilde nemen als gouverneur
van New York: „Ik ga terug naar Al
bany (de hoofdstad van New York) om
eens uit te slapen. Daarna hoop ik bin
nenkort wat vacantie te nemen op mijn
boerderij in Pawling. Politieke plannen
heb ik verder niet."
Ai! Ai! Is me dat tegengevallen.
Dr. H. J. van Mook heeft gisteren tij
dens een plechtigheid, Waarvoor de jour
nalisten niet waren uitgenodigd, zijn
bevoegdheid overgedragen aan dr. L. J.
M. Beel. Vanmorgen is hij naar Neder
land vertrokken.
Dr. van Mook, zo meldt Aneta nader,
was vergezeld van zijn vrouw. Tot de
genen, die hem uitgeleide deden, be
hoorden de heren Beel, Neher en Stik
ker, voorts Soetan Sjahrir en de per
soonlijke vertegenwoordiger van Hatta
te Batavia, Barmasetiawan.
Nadat hij de erewacht had geïnspec
teerd en het Wilhelmus was gespeeld,
begaf zich dr. van Mook aan boord van
de Constellation „Pontianak", die ge
ëscorteerd werd door zes jagers.
Enige ogenblikken later vertrok mi
nister Stikker naar Djocja, uitgeleide
gedaan door Cochran.
President Truman (rechts), zijn echt
genote (links) en hun dochter Margaret
middenbrengen hun stem uit in de
geboortestad van de president, Inde
pendence (Missouri).
Hatta heeft volgens „Antara" ver
klaard, dat „een directe uitwisseling van
inzichten met een lid van het Neder
landse kabinet zeker nut zal hebben".
Verder zeide hij, dat niet dient te wor
den vergeten, dat de betrekkingen tus
sen de republiek en de Nederlanders
nog zeer onbevredigend zijn. Deze be
trekkingen zijn zó slecht geworden, dat
zij herinneren aan de toestand van vóór
21 Juli van het vorige jaar (de datum
.van het begin der politionele actie).
Hatta was van mening, dat, als de
besprekingen met minister Stikker zou
den leiden tot opheldering van de hui
dige misverstanden, zij in elk geval
haar nut zouden hebben gehad.
Van Mook heeft als opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht, Woensdag een dagorder
gericht tot de strijdkrachten in Indonesië,
waarin hij eraan herinnert, dat hij vaak een
beroep op de strijdkrachten heeft moeten
doen. In een tijd, waarin men zich overal
ter wereld afwendde van het wettelijke ge
zag en terreur, roof n smokkelarij hoogtij
vierden, was opbouw van dit land onmoge
lijk zonder de voortdurende hulp van de
strijdkrachten. Van Mcwk verklaart, dat de
ze zich van hun moeilijke taak op lofwaar
dige wijze hebben gekweten, waarbij van
hen vaak grote zelfbeheersing werd geëist.
Nog is die taak niet beëindigd. Wij weten
allen, dat in grote delen van Java en Suma
tra de nootzakelijke orde nog niet is terug
gekeerd. De dagorder emdigt: „Ik geef het
opperbevelhebberschap echter aan mijn op
volger over met de volle overtuiging, dat
hij op «u kan rekenen en dat hij de spreuk
van het Oranjehuis en het Koninkrijk „Je
Maintiendrai" verstaat m de juiste zin: als
de verplichting tot de handhaving van eer,
recht en veiligheid. Moge het u zijn gege
ven, uw bijzondere taak spoedig te kunnen
voltooien".
„De Kruidenier" verneemt, dat ter
gelegenheid van het St. Nicolaasfeest
aan de A-, B- en C-groep 250 gram
extra boter of margarine en aan de D-
en E-groep 125 gram extra boter of
margarine gegeven zal worden. Deze
extra bonnen komen voor in de bon-
nenlijst van 2 December a.s.
Naar „De Kruidenier" verneemt zijn
binnenkort 1100 balen amandelen uit
Italië te verwachten. Waarschijnlijk
gaat het grootste gedeelte hiérvan naar
de banketfabrieken.
Dr. van Mook, op doorreis naar Ne
derland, heeft zich in een interview
met Reuter op het vliegveld te Singapo
re o.a. als volgt uitgelaten:
Hy gaf te kennen, dat een aantal
„amateurs" zich met de zaken in In
donesië heeft bemoeid. De Indones-
siërs, aldus Van Mook, hebben lei
ding en bijstand van de Nederlan
ders nodig alvorens zij hun land ge
heel en al zelf 'kunnen besturen.
Hij wees daarbij op het voorbeeld
van Pakistan, dat niet over bestuurser-
varing bleek te beschikken, toen het
zijn onafhankelijkheid verkreeg. De re
publiek zal onvermijdelijk uiteenvallen
„Wie heeft er nou gelijk", was gis
teren de leuze van een krantenjon
gen, die op een straathoek in Wash
ington stond met in zijn ene hand de
vroege editie van de Chicago Tribune,
die met een schreeuwende kop ver
telde: „Dewey verslaat Truman" en
ii1 de andere een plaatselijk blad, dat
het nieuws bracht van Truman's
overwinning. Hij begreep er blijk
baar zelf niets van.
Doch niet alleen de pers van de
nieuwe wereld was voorbarig. Ook
een Duits blad in München gokte er
blijkbaar op, dat Dewey's overwin
ning vaststond en deelde in een vette
kop mede: „Thomas E. Dewey Ameri-
ka's nieuwe president." Het blad wist
er nog bij te vertellen, dat Dewey
van zijn hoofdkwartier in New York
uit het Amerikaanse volk bedankt
had voor het in hem gestelde ver
trouwen.
„H?t,T^^d!-Kiimerlid de heer De
Kort (K.V.P.) heeft aan de minister van
Verkeer en Waterstaat de volgende
vragen gesteld:
Heeft de minister kennis genomen
van de omstandigheid, dat bij de ramp
van de „Nijmegen" te Prestwick min
stens twee der slachtoffers, te weten
mej. Elsie Feij uit Tilburg en de heer
Van Overbeek uit Breda, bedoelde ramp
nog gedurende verschillende uren heb
ben overleefd en om bijstand van een
R.K. priester hebben verzocht?
Is de minister op de hoogte van de
diepe ontzetting, die in den lande en
speciaal in genoemde steden van per
soon tot persoon leeft over het o.m, de or
„Rooms Leven" van 30 October 1948 ge
publiceerde en o.m. door de vader van
mej. Feij verklaarde feit, dat aan dit
verzoek om geestelijke bijstand door
een R.K. priester geen gevolgis ge
geven?
Is de minister niet van oordeel, dat
de twee zonen van een Engelse mijn
werker, die aan hiergenoemde Neder
landse slachtoffers in hun laatste ogen
blikken gebed en opbeuring tot gebed
hebben verstrekt, méér aanspraak kun
nen maken op het respect van het Ne
derlandse volk dan de personen en in
stanties, die, doende met de lichamelijke
verzorging en de gehele verzorging on
der hun gezag hebbende, de geestelijke
belangen uit het oog hebben verloren?
Is de minister bereid te doen onder
zoeken of de „service" der K.L.M. in dit
opzicht wel of niet voldoende is ge
weest en de uitslag van dit onderzoek
mede ter genoegdoening aan de open
bare mening te publiceren?
in afzonderlijke staten en een federatie
aangaan met andere staten: „Zelfs Hatta
aldus Van Mook is in zijn hart een
federalist".
Van Mook heeft voor zijn toekomst
nog geen plannen gemaakt; hij koestert
alléén het verlangen, zijn persoonlijke
kijk op de situatie, waaraan hij geen
uiting kon geven zolang hij zijn ambt
bekleedde, te publiceren. Hij zei glim
lachend: „Ik ben nog jong. Het is een
opluchting om zich weer vrij man te
voelen".
Toen de correspondent van Reuter
hem de vraag stelde of hij voornemens
was, zich in de politiek te begeven,
antwoordde Van Mook, dat hij voor
lopig geen andere plannen heeft dan
voor twee weken een kamer te bestel
len in een hotel te Amsterdam en geen
ander verlangen dan te gaan schrijven.
Op de vraag wat hij denkt over de
tegenwoordige Nederlandse regering,
zeide hij: „Dit kabinet kan men verge
lijken bij een auto, die op het midden
van de weg rijdt in een land, waar men
rechts houdt".
Tenslotte werd hem gevraagd, wat hij
dacht over de drie „mystery men",
waarover zoveel tegenstrijdige berich
ten zijn gelanceerd, t.w. Sjarifoeddin,
Moeso en de Amerikaanse piloot Free-
berg. Hij hecht geen geloof aan Sjari-
foeddin's verklaring, dat hij altijd com
munist is geweest en is van mening, dat
Sjarifoeddin dat alléén heeft gezegd om
de aanhang aan zijn zijde te krijgen,
die hij allengs naar Moeso zag gaan. Of
Moeso dood is of nog leeft kon Van
Mook niet zeggen en hij weet ook niets
over de verblijfplaats van Freeberg.
De republikeinse communistenleider
Alimin werd 2 November geëxecuteerd,
meldt Antara. Alimin werd 13 October
door de republikeinen gearresteerd,
toen hy als boer vermomd in een trein
zat.
Hij behoorde tot de bekendste repu
blikeinse communisten. Na het uitroe
pen van de republiek keerde hij na
een langdurig verblijf in China naar
Indonesië terug en werd leider van de
P. K. I.
Dit was nieuws, zoals men wellicht
maar eens in een mensenleeftijd
te lezen krijgt. Amerika heeft de
veilige weg ingeslagen en de zekere
toekomst met een president wiens poli
tiek men nauwkeurig kende boven een
meer onzekere met een nieuw staats
hoofd verkozen. Zelfs in deze tijd, nu
de geweldige ontwikkeling van de tech
niek de mensheid beter over het we
reldgebeuren voorlicht dan men vroe
ger ooit had durven dromen, blijken
schokkende verrassingen, die door geen
enkele politicus of journalist van for
maat voorzien waren, nog mogelijk.
Hier waar de gegevens zo duidelijk
klaar schenen te liggen, kon blijkbaar
nog de juiste conclusie niet getrokken
worden. In de politieke rekenkunst
bleek twee maal twee geen vier te zijn.
Er is geen land waar het opinie-on
derzoek zo gepyfectionneerd is als in
Amerika. Talrijke factoren konden vrij
nauwkeurig bepaald worden en daarin
slaagde men dan ook. Maar er werd één
fout in. de rekensom gemaakt: men had
erop gerekend dat de eventuele onbe
kende factoren bij de berekening ver
waarloosd konden worden.
Deze onbekenden zorgden echter voor
een tegengestelde uitkomst. Het eind-
getal kreeg inplaats van een min- een
plusteken.
De voornaamste niet nauwkeurig te
bepalen factor, die de uitslag be
ïnvloedde, is wellicht de houding
van de Amerikaanse arbeiders geweest.
Zij hebben onomwonden getoond, dat
zij Truman wilden. Hun voornaamste
Vertegenwoordigers, de leiders van de
twee dominerende vakbonden in de
Verenigde Staten,, hebben gisteren hun
grote tevredenheid over de verkiezing
van Truman geuit.
Wellicht hebben bovendien veel re
publikeins-gezinden het, gezien de
schijnbaar vaststaande uitslag, niet no
dig geoordeeld nog ter stembus te
gaan, terwijl daarentegen de democrati
sche supporters er een schepje op leg
den.
Tenslotte zal wellicht een' zuiver
psychologische factor van grote invloed
zijn geweest: een natuurlijke gevoels-
reactie van de kiezer, die zich reali
seerde dat Truman „met een geweldige
meerderheid" verslagen zou worden hn
daarom „als een soort troost" hem ten
minste zijn stem schonk. Het is een be
kend verschijnsel dat een faire en moe
dige verliezer eerder de sympathie van
de toeschouwers trekt dan de overwin
naar. Het is vooral goed denkbaar, dat
veel Amerikaanse vrouwen dit gevoels
argument hebben doen overwegen. Daar
komt nog bij dat, afgezien van de pijn
lijke situatie, waarin Truman geraakt
was, hij ook tevoren nu eenmaal grote
populariteit onder de grote massa van
het Amerikaanse publiek genoot, al had
hij dit niet aan een brillant politiek be
leid te danken.
Weliswaar is hij geen Roosevelt, maar
toch weet ook Harry Truman de men
sen te inspireren en enthousiast te ma
ken. Dewey daarentegen is in grote
kringen impopulair ondanks zijn prach
tige staat van dienst als gouverneur
van de staat New York.
Het is weer eens gebleken hoe ge
vaarlijk het is politieke reken
kunde te bedrijven, niet slechts
omdat men een belangrijk getal in de
som over het hoofd zou kunnen zien,
maar ook omdat de regels voor deze
staatkundige wiskunde soms ineens
niet blijken op te gaan, bijvoorbeeld als
niet de menselijke rede maar ook het
gevoel de uitslag deed bepalen. Toch
zou men zich aan enkele voorzichtige
opmerkingen en veronderstellingen
kunnen wagen over de toekomstige
Amerikaanse politiek.
De verkiezingsstrijd heeft in ieder ge
val de eensgezindheid in het buiten
lands beleid van de V.S. versterkt.
Dewey zou in grote lijnen Truman's
politiek voortgezet hebben, dus zullen
zijn volgelingen zich daar nu aan te
houden hebben.
Bovendien zal Truman nu efficiënter
kunnen werken met een volksvertegen
woordiging die overwegend op zijn
hand is. Het nieuwe congress zal bo
vendien, naar men algemeen aanneemt,
wellicht het Marshall-plan bijzonder
bevorderen. Het is te verwachten, dat
het Noord-Atlantisch pact nu eerder
gesloten zal worden. De druk op de lan
den van het Marshall-plan zou groter
zijn geweest bij een overwinning van
Dewey, die deze staten tot nauwere
samenwerking wou dwingen.
In de vergaderingen van de U.N.O. zal
nu wellicht de Palestijnse kwestie eer
der in behandeling komen en een be
slissing over het verdelingsvoorstel van
Bernadotte spoediger verwacht kunnen
worden. Tenslotte zal de politiek ten
opzichte van China nu in hoofdzaak
onveranderd blijven, terwijl Dewey
hulpverlening op grotere schaal van
plan was.
De toekomst zal ons tonen in hoe
verre deze verwachtingen zullen wor
den bewaarheid.
I Vermei u niet met dromerijen en
illusies, maar houd rekening met de
i werkelijkheid.
De Franse minister vaTi Binnenlandse
Zaken, Jules Moch, heeft in een over
zicht van de toestand in de myngebieden
verklaard, dat geen enkele mijningang
meer door posters bezet wordt gehouden.
Het gehele mijngebied van de departe
menten Pas de Calais en Nord „is in
zeven dagen zonder ernstige incidenten
bevrijd van de dictatuur van een min
derheid. Het geweld van een handvol
straatschenners zal niet triomferen over
de wil en het werk van de arbeidende
klasse," aldus de minister.
Te Parijs wordt vernomen, dat het
Franse kabinet een vervolging zal in
stellen tegen alle vakverenigingsleiders,
die schuldig bevonden worden aan be
velen tot sabotage. Waarnemers geloven,
dat een aantal communistische vakver
enigingsfunctionarissen gearresteerd zal
worden tengevolge van dit besluit, maar
men gelooft niet, dat bekende commu
nistische politici als Thorez of Duclos
hieronder zullen vallen.
Op een bijeenkomst van de radicale
partij in het gebied van de Seine heeft
premier Queuille de „misdadige bereke
ningen" gelaakt, die zijns inziens de
communistische partij er toe gebracht
hebben de staking op touw te zetten.
„Besef van de afbrekende rol, die de
communistische partij systematisch
Verwachting tot Vrijdagavond:
Zwaar bewolkt met tydelyke op
klaringen en plaatselijk enkele
buien. Matige tot krachtige, langs de
kust nog nu en dan harde wind
tussen West en Zuid. Iets minder
zacht.
Zon: 7.41—17.05. Maan: 13.05—19.36.
speelt, ontwaakt bijna overal," aldus
Queuille, die verklaarde, dat „niets de
eensgezinde wil van de regering kan ver
zwakken, een eind te maken aan deze
bedreiging voor de republiek."
Het Deense s.s. „Oregon" is op de
Noordzee 15 mijl van het eiland Bor-
kum op een mijn gelopen.
De bemanning is ongedeerd en het
schip niet ernstig beschadigd.
De „Oregon" was op weg van Lulea
(Zweden) naar Emden met 8.000 ton
erts aan boord.
Prinses Wilhelmina heeft op de te
Apeldoorn gehouden tentoonstelling
„Het Portret" een werk, „100-jarig
vrouwtje", aangekocht van de Apel-
doornse kunstschilder Wim Helder.
Een Amerikaans superfort B 29 is 20
kilometer ten Zuiden van Manchester
tegen een 650 meter hoge heuvel opge
vlogen. De 13 inzittenden, allen Ameri
kaanse officieren en manschappen, zijn
om het leven gekomen.
