DE NIEUWE PRIJZEN VOOR MELK EN VLEES Een beetje welwillender Stikker's missie zou geen resultaat opleveren ISRAËL KRIJGT WAPENS EN VLIEGTUIGEN UIT RUSLAND Testen I Jam 5 cent duurder Extra-kinderbijslag grote gezinnen Verliezen in Indië De cup van een koning en een schoolschrift bijeen in het paleis Roerende bewijzen van aanhankelijkheid Het weer Tot hoofd en hart Sjahrir: Java kan nooit geheel bezet worden Bij derde kind 44 et,, bij het vierde 54 et, Gevechten gaan door in Palestina ZATERDAG 6 NOVEMBER 1948 72ste JAARGANG No. 24301 Over geheime luchtbrug V! BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week, 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal. Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Wnd. hoofdredacteur: W. Severln. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents pet m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. De melkprijs voor de consument en de prijs voor uit melk vervaardigde pro ducten als pap, yoghurt en dergelijke gaat Maandag met één cent per liter omlaag, hetgeen zowel voor melk in flessen als voor los verkochte melk geldt. De boterpriis wordt 3 cent per 25 gram hoger, zodat de nieuwe boterprijs voor boter van de prijsklasse 1 dan 1,12 per pakje van 250 gram is. Eveneens met ingang van 8 November 1948 gelden voor varkensvlees de vol gende maximumprijzen Voor de consu ment: Fricandeau en magere lappen ƒ3.40 per kg. Carbonade 3.20 per kg. Vers vet en mager spek, vette- en kinnebaklappen 2.60 per kg. Poulet en gehakt ,2.20 per kg. Poten en staarten 1.20 per kg. Kauw vet ƒ2.60 per kg. De prijzen van vleeswaren, waarin varkensvlees is verwerkt, ondergaan een dienovereenkomstige prijsverhoging. Zo zullen de prijzen van berliner lever worst, leverkaas, bacon, blaasham, ge kookte en gerookte ham, rauwe ham, ontbijtspek, gerookt spek en verse worst respectievelijk bedragen: 0.36, 0.52, 0.54, 0.59, 0.44, 0.43, 0.37, 0.36 en ƒ0.36, alles per 100 gram. De maximumprijzen voor huishoud- jam 1 en huishoudjam 2 stijgen per 8 November 1948 met 5 cent per pot van 450 gram netto. De prijs van pruimen jam blijft onveranderd 0.53 per pot van 450 gram. Sedert Vrijdag 5 Nov. 1948 bedraagt de maximumprijs voor enkele chocolade producten één cent per 100 gram meer, t.w. ongevuld en gevuld wichtgoed, zo als pastilles, chocoladestukjes en bon bons, alsmede ongevuld melkehocolade- wichtgoed en chocoladekorrels (strooi sel). Betrekkelijk zelden gebeurt het, dat publiek en krant een onvermengd prijzend woord laten horen over daden, door de Regering gesteld. Wij kunnen moeilijk aan de indruk ontkomen, dat menig spreker en schrij ver door radicaal afbreken van rege ringsmaatregelen een krachtiger bewijs Van eigen inzicht en sociale .gesteldheid meent te leveren dan door welwillende beschouwingen. In ieder geval, met hetgeen de Rege ring doet of aan plannen voorlegt, toont het publiek maar zelden hartelijke in stemming. En wat „men" in de Rege ring prijst, wordt meestal vermengd met Zoveel uitingen van afbrekende, soms zelfs spottende critiek, dat lezers en luisteraars de indruk moéten krijgen: de ministers hebben ofwel geen ver stand of anders geen hart. Wij zijn er allerminst voorstander van, op alles van de Regering zo maar „ja en atnen" te zeggen. En ook de pers moet zich terdege laten horen en door haar critiek de ministers pressen, hun maximum van verstand en hart en ver antwoordelijkheidsbesef te tonen. Maar de taak van voorlichting en op- Voeding, die de pers speciaal heeft, ver plicht haar ook, het positief-goede in Regeringsdaden behoorlijk te laten uitkomen. De poging der com- Biunisten, om stelselmatig het vertrouwen in de Regering te o n de rmijnen, behoeven wij geepszins te steunen door een tekort aan waardering onzer- z ij d s. Een voorbeeld. Voor iedereen is het duidelijk, dat één gulden loonsverho ging, na afschaffing van de hoge sub sidies op levensmiddelen, voor de grote gezinnen allerminst een oplossing is. Of het echter voor 4-persoons- gezinnen geen behoorlijke tegemoet koming is in de desbetreffende onkos- tenstijging, zal nog moeten blijken. En voor dergelijke gezinnen is die maat regel berekend. Ook het volgende moet sprekend tot uiting komen: voor de grote gezinnen erkent de Regering de noodzaak van verbeterde kinderbijslag. In plaats van te suggereren, dat de Regering die verbetering wel uitstellen zal tot „St. Juttemis", dienden alle in stanties, de pers incluis, de ministers dag in dag uit aan hun woord te herinneren, en zo te doen blijken, dat zij beslist rekenen op snelle inlos sing van die regeringsbelofte. Suggereren dat er „wel niks van, ko men zal", is o.i. niet gerechtvaardigd; in ieder geval geen gewenste methode om succes te boeken, wél echter een goede manier om bij het volk de me ting te doen vestigen: „de ministers kletsen maar raak om ons zoet te hou den." Iedereen, die aantonen kan, dat ministers het mis hebben en dat zij de kleine man (en dat is geenszins de hand arbeider alleen) armoediger laten leven dan onvermijdelijk is in de huidige situatie, heeft de plicht zich te laten boren. De kleine man immers, die vaak bard te werken heeft, mag minstens als 2Ün recht doen gelden, dat hij zich èn baar hoeveelheid èn naar kwaliteit zo v°eden kan, dat hij er niet enkele jaren ouder uitziet dan hij feitelijk is. Ook menen wij zolang op het aambeeld van Oe nood der rentenierenden te hameren, b?f de Regering geen nachtrust kent, °or zij ook voor hen passende maat- 6fielen gevonden heeft. aa ,araI'e dringende verlangens ?b 't adres der Regering kunnen ons tja? .weerhouden eerlijk te erkennen, 1 zij haar taak, globaal bezien, voor VP boodtoestand, waarin wij vr keren, aanmerkelijk beter uit- Wai» dan sommige „stuurlui aan de f ons willen doen geloven, de p1 beetje welwillender critiek op Regering zou rechtvaardiger stflabwelijks hadden Uit? e geschreven, der I var! wantrou .Regering van een verbeterde kin- of bsiag al te goedkope critiek was, t'ao c en m de krant de mededeling °rntr. ?ale Zaken, dat het overleg daar- Stipï®nt tussen het Ministerie en de bop van de Arbeid vermoedelijk eh ri z e w e e k zal beëindigd zijn, .de minister de indiening van een derh? erp tot w«ziging van de kin- ZiOni ag ten bate van de grotere ge- Cw met spoed zal bevorderen. la^ataat dus spoedig een uiterst be- snJk en ingrijpend wetsvoorstel wezen, wij het boven- en met name, dat van wantrouwen in de belofte De prijzen, welke ten hoogste voor deze producten mogen worden berekend zijn: Ongevuld wichtgoed 0.48 per 100 gram. Gevuld wichtgoed 0.38 per 100 gram. Ongevulde melkchocolade wichtgoed ƒ0.51 per 100 gram. Chocoladestrooisel los 0.29 per 100 gram. In kartons ƒ0.32 per karton van 100 gram. In zakjes 0.31 per zakje van 100 gram. Chocoladerepen, alsmede wichtgoed waarvoor uitzonderingsprijzen zijn toe gestaan, zijn onveranderd in prijs. Limonade-siroop en limonadegazeuse blijven in prijs gelijk. De prijs van chocoladepasta, marse pein, vanillesuiker en kunsthoning voor huishoudelijk gebruik wordt vrijgelaten. Tijdens een receptie in het Paleis Rijs wijk te Batavia heeft dr. H. van Mook afscheid genomen van vele vrienden. Hier schudt hij Raymond Herremans (rechts), het Belgische lid van de Com missie voor Goede Diensten, hartelijk de hand. In het midden mevr. Van Mook. Minister Stikker heeft Vrijdag een onderhoud met Hatta en twee bijeen komsten met de leden van de politieke commissie van het werkcomité van het K.N.I.P. gehad. In een interview met Antara verklaarde Mangoensarkoro, de leider van de P.N.I, en lid van de poli tieke commissie: „De bespreking met Stikker gaf geen duidelijk beeld van de Nederlandse opzet om op de beste wijze tot een oplossing te geraken." Hij had de indruk, dat er weinig hoop bestond op hervatting van de besprekingen. Hij zeide voorts, dat de P.N.I. uit het ka binet zou treden, indien haar wensen betreffende de voorwaarden tot her opening der onderhandelingen niet zou den worden vervuld. Radio Djocja heeft volgens U.P. van daag te kennen gegeven, dat de Neder landse „vredes-missie" naar de repu bliek onder leiding van minister Stik ker er klaarblijkelijk niet in is ge slaagd een hervatting tot stand te bren gen van de impasse in de onderhande lingen. Neutrale waarnemers beschreven de huidige situatie onmiddellijk als ernsti ger dan ooit voor de politionele actie van verleden jaar. Men verwacht, dat Stikker's missie hedenmiddag in Batavia zal terugkeren. Het persbureau Antara verklaarde vandaag, dat de Nederlanders stug vasthouden aan hun standpunt, dat de schendingen van de wapenstilstand moe ten ophouden alvorens de besprekingen kunnen worden hervat, terwijl de repu bliek voorts de resolutie moet aanvaar den, die is opgesteld op de conferentie van Bandoeng, waarin verzocht wordt over te gaan tot vorming van een in- te wachten, dat zeer bijzondere waardering verdient. Klaar blijkende waardering van der gelijke Regeringsmaatregelen is m.i. een recht der Overheid en iets onmisbaars, willen wij voorkomen, dat Nederland één groot „kanker"-instituut wordt. P. P. NASCHRIFT Wij hebben aan bovenstaand artikel gaarne publicatie verleend, omdat wij de algemene strekking er van wel juist achten. De hooggeachte schrijver is van mening, dat de w ij z e, waarop door sprekers en schrijvers vaak critiek op de regering wordt geoefend, psycho logisch dikwijls een verkeerd' effect heeft op de massa. Zijn bedoeling is niet, zoals de lezer misschien uit het artikel zou kun nen distilleren, tegenover gerechtvaar digde eisen een mildere houding aan te nemen, maar juist door een psycholo gisch meer verantwoorde methode deze eisen een krachtiger effect te doen sor teren. Ten overvloede mogen wij wel licht nog opmerken dat de schrijver een onzer vaste medewerkers geens zins de houding van ons blad, maar d® pers in het algemeen bedoelt. Toch menen wij naar aanleiding van de voorbeelden die hij aanhaalt wel een enkele kanttekening te moeten plaatsen Wij achten het on j u i s t, dat de regering uitgaat van een gezin van 4 personen Dat is geen maatstaf en mag o.i. geen maatstaf zijn. Prof. Romme schreef gis teren (Vrijdag) nog in de Volkskrant zeer terecht: „Ons protest ging hiertegen, dat de regeringsbeslissing was afgemeten naar tweeërlei maat: voor één, twee, drie of vier mensen de hulp met een gulden voor meer mensen afscheping met... goede voornemens". Ook wij hebben in ons blad van 29 en 30 October onze teleurstelling over de genomen maatregelen der regering uit gesproken en op 2 November gaf het dagelijks bestuur der Kath. Volkspartij een communiqué uit, waarin het duide lijk van zijn teleurstelling blijk gaf en de vage formulering over de urgentie van verhoging van de kinderbijslag hekelde. Dit was geen nieuw standpunt van de K.V.P. want zij is nu al ongeveer twee jaar bezig de kinderbijslag voor grotere gezinnen verhoogd te krijgen en ook de kleine zelfstandigen in de bijslag te doen delen. Het is voornamelijk de P.v.d.A. die hierin remmend werkt. Dat de regering nu inderdaad de zaak der verhoging van de kinderbijslag ern stig ter hand heeft genomen is wel dege lijk een gevolg van de scherpe critiek in een deel der Kath. pers en de waar schuwende woorden door het K.V.P.- bestuur geuit. De hooggeachte schrijver zal toch niet willen suggereren, dat prof. Romme, de leider van de Kath. Kamerfractie, of het K.V.P.-bestuur onwelwillend tegenover de regering staan? De Linie van deze week wijdt zelfs een halve pagina aan de „gulden van Joekes" en komt tot deze conclusie: de gulden van Joekes was goed bedoeld, maar had een averechtse uitwerking op de gewone man. Tactisch en psychologisch bevat dit besluit een grote blunder. P. P. ziet, dat er over psychologische reacties valt te twisten. Hij vergete bovendien niet, dat ieder vogeltje nu eenmaal zingt, zoals het gebekt is. (Red.). terim-regering en een V. S. van Indone sië volgens richtlijnen uitgestippeld door de Nederlanders. Antara zei verder, dat minister Stik ker tweemaal een onderhoud had gehad met parlementaire leiders en met hen van gedachten had gewisseld over de huidige critieke toestand. De nationalistische leider Mangoen sarkoro zei vandaag, dat de Indonesische nationalistische partij hedenmiddag bij een zal komen en sprak de waarschu wing uit, dat de partij haar ministers uit het kabinet-Hatta zal terugtrekken indien de republikeinse regering de on derhandelingen hervat alvorens de Ne derlanders de Indonesische voorwaar den hebben aanvaard, waaronder is op genomen de eis om een eind te maken aan de zee-blokkade rond de republiek. In een Interview heeft Sjahrir aan de „Sin Po" verklaard dat de Nederlandse regering reeds heeft ingestemd met de republikeinse eisen aangaande de ga rantie van de immuniteit van de repu blikeinse delegatieleden, de teruggave van het Pegangsaanpand en de intrek king van de uitwijzing van republikeinse ambtenaren. (Van bevoegde zijde vernemen wij, dat deze mededeling „praematuur" is. Beslissingen hieromtrent zijn nog niet genomen. Red.) Over eventuele militaire actie door de Nederlanders deelde Sjahrir nog mede, dat de Nederlanders bij de militaire ac tie niet geheel Java, maar misschien slechts de steden zullen kunnen bezet ten. Vooral de bezetting van Sumatra is een zeer moeilijke opgave. Daarom zal de republikeinse centrale regering haar taak op Sumatra voortzetten, mocht zij gedwongen worden Java te verlaten. Namens de Commissie voor Goede Diensten is gisteren antwoord gegeven op vragen, welke correspondenten giste ren stelden op de wekelijkse persconfe rentie. Op een vraag of het juist was, dat de Nederlanders de gedemilitariseerde zone aan de bestandslijn Zuidelijk van Sema- rang hebben bezet, was het antwoord, dat, volgens een mededeling van de re publikeinse commandant in dat gebied, hij zich wegens de binnenlandse moei lijkheden in de republiek genoodzaakt Verwachting tot Zaterdagavond: Wisselend bewolkt met voorname lijk in het Noord-Westen van het land enkele buien. Matige, langs de Waddenkust aanvankelijk nog krach tige wind, later overal afnemend en draaiend naar richtingen tussen West en Zuid. Iets kouder, vooral in de nacht. In het Zuid-Oosten van het land op enkele plaatsen vorming van nevel of mist. Zon op: 7.43. Onder 17-03. Maan op: 13.54. Onder: 20.42. zag tot een bezetting van de republi keinse zijde der gedemilitariseerde zone, waarop in een vergadering, in tegen woordigheid van de militaire waarne mers, van Nederlandse zijde was mede gedeeld, dat de Nederlandse zijde even eens zou worden bezet. Thans worden beide zones wederom gedemilitariseerd. De woordvoerder zeide nog, dat de de marcatielijnen op Java en Sumatra resp. een lengte hebben van 700 en 1300 K.M. en dat er ongeveer 45 militaire waarne mers van de Commissie aanwezig zijn, van wie 17 te velde, en voorts liaison- bureaux te Djocja en te Boekittinggi (Fort de Kok), benevens een staf te Batavia. Het Bandoengse blad „Fersatoean" publiceert vandaag het geheime tele gram van de regering van Pasoendan aan de Nederlandse regering. Hierin zegt zij, dat zij de besprekingen niet als voor beide partijen bindend be schouwt, waardoor zij zich het recht voorbehoudt haar mening over het wets ontwerp kenbaar te maken. De regering van Pasoendan acht deelneming van de republiek aan de federale interimrege ring een essentiële voorwaarde. De correspondent van Aneta te Ban doeng meldt nader, dat de behandeling van dé motie van wantrouwen in het parlement is uitgesteld tot Maandag. Uit de gehouden redevoeringen leiden waarnemers af dat het huidige kabinet voorlopig zou kunnen rekenen op een kleine meerderheid. Dr. Beel heeft heden een dagorder tot de Nederlandse troepen in Indonesië ge richt, waarin hij als opperbevelhebber van de strijdkrachten vraagt met hem indachtig te zijn het hoge doel, waarop de inspanning gericht is „tot het scheppen en verzekeren in Indonesië van recht en veiligheid als noodzake lijke voorwaarde zowel voor de geeste lijke en stoffelijke welvaart voor allen, die hier leven en werken, als voor het leggen van een hechte grondslag, waar op Nederland en Indonesië in de toe komst kunnen voortbouwen." (Van onze Haagse redacteur) Gisteren heeft de Stichting van de Arbeid wederom vergaderd ,over het re geringsvoorstel tot het toekennen van extra-kinderbijslag aan grote gezinnen in verband met de prijsstijging van ver schillende primaire levensbehoeften. Volgens onze informaties is een accoord bereikt in de volgende zin: De kinderbijslag voor het eerste en tweede kind (40 ct. per dag) blijft onge wijzigd. Voor het laatste kwartaal '48 wordt de toeslag voor het. derde kind verhoogd tot 43 ct. per dag en voor het vierde kind tot 53 ct. Dit is een be scheiden verhoging, daar de prijsstijging eerst met November is ingegaan en dus slechts op twee derden van de duur van het lopende kwartaal betrekking heeft. Te beginnen met het eerste kwartaal 1949 zal echter, naar wij vernemen, de kinderbijslag voor het derde kind ge bracht worden op 44 ct. per dag en voor het vierde kind op 54 ct. Een en ander komt van 1 Januari 1949 af neer op een extra kinderbijslag voor grote gezinnen van 4 ct. per kind per dag. De beslissing van de Stichting van de Arbeid betekent nog niet, dat deze cij fers onherroepelijk zijn. Het betreffende wetsvoorstel is namelijk nog afhanke lijk van de goedkeuring van de Minister raad, die het vermoedelijk in zijn zitting van a.s. Maandag zal behandelen. Zo juist uit Parijs ontvangen! Toonbeeld van Franse char me en chic: echt naturel Python, met beige kalfsleer gevoerd. Een droom SUPERKLASSt Alléén verkrijgbaar in de DIANA filialen te HAARLEM: Grote Houtstraat 168- te AMSTERDAMvan Woustraat 82, tel. 90730, Ceintuurbaan 430 en de Clercqstraat 28 Verlieslijst Nederlandse strijdkrachten in Indonesë. De regering maakt bekend, dat in de afgelopen week tot haar leedwezen de navolgende verliezen zijn gerappor teerd: Koninklijke Landmacht: Sold. Y. W. DIJK, legernr. 271116069, afkomstig uit Lemsterland. Overleden 26 October 1948, .t.g.v. oorlogsverwon ding. Sold. H. J. ALTENBURG, legernr. 251031056, afkomstig uit St. Nicolaasga 341. Overleden 23 October 1948 t.g.v. oorlogsverwonding. Sold. G. J. MEYERINK, legernr. 25509175. afkomstig uit Vriezenveen. Gesneuveld 30 October 1948. Korp. B.J. NIJHOF. legernr. 250319177, afkomstig uit Gorssel. Gesneuveld 30 October 1948. Sold. W. F. B. NIJSEN, legernr. 251028104, afkomstig uit Duiven (Geld.). Gesneuveld 30 October 1948. Sold. G A. WELLE, legernr. 251021136, afkomstig uit Renkum. Gesneuveld 30 October 1948. Sold. A. RIJKEN, legernr. 250117107, afkomstig uit Bennekom (gem. Ede). Gesneuveld 30 October 1948. Kon. Ned.-Ind. Leger: heeft in de pe riode van de afgelopen week géén ver liezen gerapporteerd. Koninklijke Marine: heeft in de pe riode van de afgelopen week géén ver liezen gerapporteerd. De Amerikaanse „Intilligence-Ser- vice" heeft rapporten ontvangen, die aantonen, dat Rusland de Israëlische strijdkrachten via een luchtroute van Tsjechoslowakije naar Palestina van wapens en vliegtuigen voorziet, aldus U.P. Een Israëlische oorlogsvlieger, die thans te Parijs vertoeft, zou verklaringen afgelegd hebben over het bestaan van een geheime „luchtbrug" tussen Israël en Tsjechoslowakije, via welke hoe veelheden oorlogsmateriaal het Israëli sche leger bereikt zouden hebben. Twee Amerikaanse correspondenten berichten, dat zij met de piloot een in terview gèhad hebben en een door hem ondertekende verklaring hebben over- Prinses Wilhelmina toont Amsterdam haar jubileum geschenken (Van een onzer verslaggeefsters) Het paleis op de Dam is een sprookje, want het is het huis van een Koningin. Als kind leek het ons heerlijk, dat eens van binnen te mogen bekijken. Wij woonden niet in Amsterdam en zodoende wisten wij niet, dat het inderdaad toen mogelijk was het paleis te bezichtigen. Wij zijn blij, dat WV net niet geweten hebben, want nu heeft het voor ons zijn sprookjesglans behouden. t,n waarschijn- lijk hadden wij daardoor dat verwachtingsvolle gevoel, toen WV gistermiddag aan de deur van het paleis belden om de tentoonstelling te bezichtigen van de cadeaux, die Koningin Wilhelmina met haar gouden regeringsjubileum heeft ontvangen. geitjes in zijn album schrijven en zond deze zeer merkwaardige verzameling. En een klein jongetje stuurde zijn school schrift, waarin hij foto's van het Ko ninklijk Huis had geplakt en met een onwennige kinderhand de geschiedenis van de laatste generatie der Oranjes had neergeschreven. Het schrift ligt daar naast de prachtigst gecalligrafeer- öp oorkonden. De simpele giften liggen te kijk in dezelfde zaal, waar het prach tige wandkleed van de Franse Repu- Door een aantal lange, marmeren gan gen kwamen wij, via de enorme, indruk wekkende burgerzaal, in de troonzaal Daar stonden uitgestald alle geschen ken, die onderdanen in spontane har telijkheid aan de landsmoeder hadden gezonden. Daar waren ook de kostbare cadeaux, die machtige naties en hun regeerders aan het bevriende staats hoofd hadden aangeboden en de gaven van delegaties en commissies, gaven, die veelal het kenmerk van hun af komst droegen en daardoor een aparte waarde hadden voor de jubilaresse. Met grote dankbaarheid en ontroering heeft onze landsvrouwe deze geschenken ont vangen. Thans wil zij het Nederlandse volk in de gelegenheid stellen ze te zien. Daarbij is geen onderscheid ge maakt in grootheid of kostbaarheid van het gegevene, neen, alles is daar neer gelegd als een bewijs, dat onze vorstin de hartelijke bedoeling van een klein geschenk evenzeer of nog meer op waarde schat, dan een stuk, dat een kapitaal vertegenwoordigd. Tal van cadeautjes hebben een eigen geschie denis. Zo is er een aquarel, die het gezamenlijke personeel van de verschil lende paleizen, de jubilaresse heeft aangeboden. Een ander schilderij werd gekozen, omdat Frits Jansen, de eerste tekenleraar van prinses Wilhelmina, er de maker van was. Een simpel zelf ge regen kraalsnoertje, een eigengemaakte- boekenlegger en een vijftig jaar lang bewaard doosje met jubileumlucifers als geschenk aangeboden aan een Ko ningin, spreken boekdelen van aanhan kelijkheid. Een V.V.V.-gids uit Utrecht liet een jaar lang al zijn toeristen een paar re- bliek, het van briljanten glinsterende Grootkruis van de Leopoldsorde, en de tumbler van Truman prijken. De beker van het Engelse Koningspaar staat er met het eenvoudige opschrift: „From Bertie, Elisabeth and May", maar ook de meest verbluffende staaltjes van naaldtechniek, merendeels geschonken door delegaties uit Overzeese Gebieds delen. Het is een prettige gedachte voor de gevers en geefsters, dat het de bedoe ling van prinses Wilhelmina is alle voor werpen, die zich daarvoor lenen, inder daad in gebruik te nemen. Zij zullen haar voortdurend vertellen van de lief de en de trouw van het Nederlandse volk voor Oranje, een liefde, die spreekt uit welhaast ieder voorwerp, dat men op de tentoonstelling aantreft. Het is niet de bedoeling deze tentoon stelling ook naar elders te verplaatsen. Zij is voor iedereen te bezichtigen van 8 tot en met 13 November van 1012 en van 25 uur tegen betaling van een kwartje voor het Kankerfonds. En wie nog nooit het paleis betrad, krijgt dan voor het eerst sinds 1939 de gelegenheid althans een deel van de sluier, die het sprookje dekt, weg te nemen. De geschenken, die Koningin Wilhelmina ter gelegenheid van haar gouden regeringsjubileum werden aangeboden, zijn vanaf Maandag a.s. voor het publiek tentoongesteld. Het schilderij „Wapenbroeders", dat o.m. te zien is. Het werd geschilderd en aangeboden door prof. Stefanoff en stelt voor de kameraadschap van Poolse en Nederlandse soldaten in de strijd om Nederland. handigd aan dr. Bunche, de fungerende bemiddelaar van Palestina. Volgens de door de Amerikanen ontvangen berichten hebben de Israë lische strijdkrachten door toedoen van Rusland een krachtige luchtvloot kunnen opbouwen, bestaande uit Con stellations, Skymasters, Messer- schmitts 109, toestellen van het type C-46 en andere Britse er Amerikaanse gevechts- en lesvliegtuigen. Twee vooraanstaande Amerikanen hebben bevestigd, dat de berichten over een door de Russen gesteunde air- lift op waarheid berusten. Een hunner zeide, dat men hier waarschijnlijk te doen had met de situatie, waarop Bun che kort geleden zinspeelde toen hij zeide dat „buitenlandse belangen" in Palestina aan het werk waren en dat de gevechten aldaar dreigden een ander algemeen conflict te scheppen. De piloten, die op bedoelde luchtroute vliegen, bestaan voor het merendeel uit internationale avonturiers, uit minstens een half dozijn landen gerecruteerd. Zij beschikken over een code-systeem, waarbij namen als „Zebra" gebruikt worden voor Tsjechoslowakije en „New York" voor Rusland. Het schijnt, dat het enige wat Bunche in dit verband kan doen het voorleggen der klachten aan de Veiligheidsraad is. Britse autoriteiten verklaarden, dat ook zij stukken in handen hebben er een door de Russen gesteunde aanvoer- route en dat zij hierover de waarne mend bemiddelaar hebben ingelicht. Het bevel van de Veiligheidsraad aan de troepen van Israël om het vuren in Palestina te staken, schijnt geen resul taat te zullen hebben. Aan alle fronten werd gisteren nog gevochten. Uit Cairo wordt gemeld, dat Joodse artillerie Egyptische stellingen bij Bethlehem be schoten heeft. De regering van Israël meldt, dat het Joodse leger een grote Egyptische troepenmacht verdreven heeft uit de zak bij Majdal aan de kust en dat de Egyptenaren zich hebben te ruggetrokken op Gaza, de zetel van de Arabische regering in Palestina. Het communiqué van het Arabische Legioen meldt, dat de Joodse luchtmacht actief was in het gehele kustgebied en dat er fel gevochten wordt in Jeruzalem. ziek en het practische advies dat er uit voort gaat komen, spreken ze een taal, die de niet-deskundige ongeveer als oud-Babylonisch in de oren klinkt Maar wanneer dit taal vuurt je is uitge brand blijkt er een klaar beeld te zijn vrijgekomen van de onderzochte per soon, waarmede deze of de voor hem verantwoordelijken (ouders, opvoeders) enorm veel voordeel kunnen doen. Van hooggeleerde zijde werd ons verzekerd, dat de methode, die op deze bureaux van de K.A.B. wordt gevolgd, tot de beste in den lande kan wor den gerekend. We hebben het bij die gelegenheid een weinig betreurd, dat dit bureau alleen open stond voor K.A.B.-leden, maar ontvingen meteen de verzekering, dat ook niet-leden van de K.A.B. van deze dienst gebruik kunnen maken, zij het dan tegen een iets hoger tarief dan leden. Overigens schijnen er plannen te bestaan dit instituut te maken tot een algemene katholieke stichting van de samenwerkende standsorganisaties. We zouden het slagen van dit plan van harte toejuichen. School-, studie- en beroepskeuze is een aangelegenheid, die nauw samenhangt, ja een deel is van de opvoeding zelf. Opvoeding behoort op basis van een levensovertuiging (voor ons dus de katholieke) te ge schieden. Katholieke adviesbureaux zijn derhalve dringende eis. Moge dit prachtige initiatief inderdaad uitgroeien tot een katholieke daad, die een wel daad is voor individu en gemeenschap. jezelf Het is wel eens nuttig op teruggeworpen te worden. (Van een bijzondere medewerker) n het woordenboek van de moderne mens komeij steeds veelvuldiger woorden voor, waarvan hij de die per! zin slechts zeer geleidelijk vermag te begrijpen. En het spreekwoord van de boer, die niet eet wat hij niet kent, overdrachtelijk toegepast, betekent meestentijds, dat men tegenover nieu we gedachten en strevingen aarzelend zo niet afwijzend blijft staan. Er valt dan regelmatig bij het publiek de nei ging te constateren van „moderne frat sen" te spreken. Een typisch voorbeeld van deze gang van zaken is waarneembaar bij de nog betrekkelijk jonge wetenschap der toe gepaste psychologie: de psycho-tech- niek, of om een nog vreemder klinkend woord te gebruiken: de psycho-dia- gnostiek. Nu is het een feit, dat er welhaast geen wetenschappelijk terrein denk baar is, waarop door amateurs méér wordt gebeunhaasd dan juist op dat der toegepaste psychologie. Wanneer iemand zich psycholoog noemt, wekt dat bij de goê-gemeente de indruk, dat men te doen heeft met een universitair ge schoolde. Ons zijn „psychologen" be kend die „men" doorgaans als doctor aanspreekt; een titel waarop zij in geen enkel opzicht aanspraak kunnen ma ken. De titel „psycholoog" is in Neder land (nog) niet beschermd. Waarschu wen tegen beunhazerij is inmiddels heel iets anders dan critiek oefenen op de wetenschap zelf. Het psycho-diagnostisch onderzoek (het woord is samengesteld uit het Griek^ en zou kunnen worden ver taald met: studie van het zieleleven) wordt door Dr. ten Have omschreven als het proef-ondervindelijke onder zoek van het zieleleven, dat gericht is op de diagnose van de zielkundige aard en aanleg. Terwijl men er tien jaar geleden, zegt Dr. ten Have, in ons land, althans bui ten de grote steden, nog met veel voor behoud en hier en daar zelfs met wan trouwen tegenover stond, wordt er nu allerwegen en in toenemende mate ge bruik van gemaakt, steeds wanneer men zich ten aanzien van personen voor vragen ziet gesteld, die voor hun op lossing kennis van het zieleleven van de betrokkene vereisen: inzake schooi en «beroepskeuze, problemen bij onder wijs en opvoeding, selectie van gega digden voor een betrekking, arbeids vraagstukken en dergelijke. Ook de terreinen van propaganda en reclame staan sterk onder de invloed van de toegepaste psychologie. De sterke vlucht van deze jonge we tenschap het zij bij herhaling gecon stateerd bergt gevaren in zich. Po pulair noemt men dat psycho-technisch onderzoek: testen. Welnu, dit „testen" groeit welhaast tot een mode-verschijn sel. Het begint tot de goede smaak te behoren zichzelf, zijn zoon of dochter, zijn personeel, eens „naar de testdok ter" te laten gaan. Is dat eenmaal ge schied, dan heeft men aan de smaak van zijn kring voldaan en kan men er dus over meepraten. Het verkregen advies wordt in zulke gevallen als regel gelaten voor wat het is. Natuurlijk was dan de gang naar een psycholoog weg gegooid geld. Het andere, grotere gevaar signa leerden we boven reeds. Vooral in de beginperiode van de experimentele psychologie waren zeer simpele proe ven in gebruik, aan de hand waarvan aanleg en geschiktheid van de te on derzoeken personen werden vastge steld. Proeven die de schijn hadden een eenvoudig rekensommetje te zijn, of figuren die moesten worden aaneenge sloten, fouten die moesten worden op gespoord in zeer simpele tekeningen en 'n enkele vaardigheidsproef waren de belangrijktse hulpmiddelen. Deze proeven, die in serie konden worden aangemaakt, gehanteerd door besliste deskundigen, konden toch reeds heel wat over de proefpersoon vertellen en zelfs met vrij grote nauwkeurigheid iemands geschiktheid voor een of an der beroep bepalen. Deze proeven, waarvan er verscheidene nog als hulp middel in gebruik zijn, schenen even wel zó simpel, dat zeer velen, prac- tisch zonder wetenschappelijke voorop leiding, meenden in staat te zijn ze niet alleen te kunnen afnemen, maar en daar zit uiteraard het gevaar er de waarde van te kunnen bepalen. Zo groeide het beslist gevaarlijke ama teurisme op dit terrein, gevaarlijk, om dat in vele gevallen eenvoudig met de toekomst en met het geluk van mensen werd en wordt gespeeld. De nieuwere richting bij het „tes ten" is vrijwel geheel gebaseerd op het wetenschappelijk waarnemen van alle denkbare eigenschappen van aard en aanleg van de te onderzoeken per soon; en welhaast elke wetenschappe lijk werker op dit gebied heeft hiertoe een serie z.g. testproeven beschikbaar, samengesteld uit enkele werkelijk voor treffelijke proeven van internationale vermaardheid, en voorts proeven, die slechts in kleine kring bekend zijn. Niet zelden slechts aan de proef-leider alléén. Een krantenartikel leent zich uiteraard niet voor een uiteenzetting van dit soort proeven. Dat is ook de bedoeling niet van deze beschouwing. Dit betoog werd opgezet om nog eens de aandacht te vragen voor een voortreffelijk initiatief, dat enkele ja ren geleden in de K.A.B. (naar wij menen in het Aartsbisdom) werd ge boren en dat thans ook in het Bisdom Haarlem wordt toegepast. Wij waren zo gelukkig in de gelegenheid te wor den gesteld het werken van deze bu reaux voor advies bij school-, studie- en beroepskeuze van nabij te mogen gadeslaan. De medewerkers, wonende en wer kende in verschillende delen van het land, zijn allen paedagogen van profes sie met volledige bevoegdheid, die, onder leiding van eerste klas psycho logen, de psycho-diagnostiek als toe gepaste wetenschap beoefenen. Het bijwonen van een werkvergade ring dezer samenwerkende psycholo gen is niet in elk opzicht een genoegen. Want als de heren aan het discussiëren slaan over de waarde van een onder- (Vervolg op de 6e kolom)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1