ZWARE SLAG VOOR OPINIE-ONDERZOEK Doch allerminst knock-out geslagen Ditmaal bedroeg fout niet meer dan 5procent £vk de Noorman 'HetStenen Beeld Ere-promotie minister-president Drees en Paul Rijkens 7 PRODENT de deóte Oud man verbrandt zijn schilderijen Opinie-onderzoek waardeloos Prof. Hoawing over onwaarheid en het privaatrecht HET GELUK DE DWAZEN Luchtvaartraad schorst KLM-pilootvoor 14 dagen BIJSLAG VOOR RIJKSPERSONEEL Voetbalprogramma 2 DINSDAG 9 NOVEMBER 1948 PAGINA 3 Dr. Gallup faalde niet alleen Het zou tot een prachtig, schilderij kunnen inspireren Extra toelage schoenindustrie Toeslag gepensionneerden E-VLIEGVELD OP YPENBURG? Wedstrijden damcompetitie uitgesteld Sportsnippers IS MET door JORIS J0RISSEN (Wordt vervolgd) Alkmaar wint kampioenschap redden van drenkelingen Ned. damestafeltennis ploeg verliest Venijnige Rheumatiek - maakt de sterkste mensen ziek Van onze redacteur) De administrateur van het Marshall-plan zal waarschijnlijk de volgende maand door dr. Gallup in de deelnemende Europese landen een opinie-onderzoek laten instellen om de publieke mening over het Europees herstelprogramma te peilen. Dit feil, dat Zondag bekend gemaakt werd, bewijst wel dat men zich in verant woordelijke Amerikaanse kringen door de weinig gunstige resultaten van de voorspellingen over de presidentsverkiezingen niet van de wijs heeft laten brengen. Het opinie-onderzoek heeft een zware slag gehad, maar is allerminst knock-out. In 1935 begon George Gallup zijn ver maard geworden onderzoek. Een jaar later waagde hij zich voor het eerst aan de voorspelling van een presidentsver kiezing. Ook van andere zijde deed men een poging de uitslag van tevoren te bepalen. Het blad „Literary Digest" ging echter op een geheel andere wijze te werk en volgde een systeem, waarvan de ondeugdelijkheid intussen duidelijk gebleken is. Het tijdschrift koos name lijk uit telefoonboeken e.d. een buiten gewoon groot aantal (twee millioen) willekeurige proefpersonen en zond deze mensen een formulier met het verzoek dit ingevuld terug te sturen. Hier werd de grote fout gemaakt, dat de groep met het laagste inkomen en de minste ontwikkeling, de mensen, die geen tele foon hebben en niet zo vaardig met de pen zijn, zich niet kon uiten. Gallup nam een aantal onderzoekers in dienst die, goed geïnstrueerd, de mensen persoon lijk afgingen. Het bleek, dat men met een veel geringer aantal proefpersonen, mits deze zorgvuldig gekozen werden, kon volstaan. Er werden dan ook slechts drie duizend Amerikanen ondervraagd. In één slag was de naam van Gallup gemaakt, want zijn succes was opmer kelijk. Roosevelt kreeg 60 van de stemmen, Gallup, die hem als winnaar had aangeduid, had hem 53.8 voor speld. De „Literary Digest", die op de andere candidaat Landon had gewed, was er met 42.6 voor Roosevelt nogal ver naast. Al werd de proef van Gallup zeer geroemd, toch was zijn fout nog vrij groot, maar daar hij de juiste man had aangewezen, werd zijn resultaat zo gunstig ontvangen. Merkwaardig is, dat het reeds zo vex-- guisde opinie-onderzoek van de zojuist voltooide verkiezingen zo goed als ze ker veel betere uitkomsten heeft opge leverd. De definitieve uitslagen zijn nog steeds niet nauwkeurig bekend, maar men kan aannemen, dat dr. Gallup een fout maakte van niet meer dan 5l/a De voorspellingen zijn de laatste jaren aanmerkelijk accurater geworden. In Amerika werden in totaal 197 opinie onderzoeken gedaan, waarbij de gemid delde fout slechts 3,9 was, 33 van deze onderzoeken hebben slechts een afwij king van 1 of minder! De laatste ver kiezingsverwachting week dus wel zeer ongunstig van het gemiddelde af. Nog twee concrete bewijzen voor het nut van deze onderzoekingen kunnen genoemd worden: Het Zweedse Gallup-onderzoek bij de verkiezingen van 1944 voorspelde de Verdeling van de stemmen onder vijf partijen met een fout van slechts 3 Nog meer sensatie verwekte echter x*et onderzoek van de Britse afdeling bij de algemene verkiezingen van 1945. Er werd gemiddeld zeven tegen twee ge wed, dat de conservatieven aan het be wind zouden blijven, zelfs de leiders van Labour hadden weinig hoop, dat zij zouden winnen. Het Britse Gallup -In- „Op het terrein van een fabriek in Montreuil-sur-Bois heeft gisteren een man van 77 jaar de hele middag door gebracht met het verbranden van 315 schilderijen, die een van de meest be faamde namen van de hedendaagse schilderkunst droegen: Georges Rouault. We moeten er evenwel onmiddellijk aan toevoegen, dat Rouault zelf de aanstich ter van deze brandstapel was," schrijft het Franse blad „Combat" van Zater dag JA Het is indertijd de kunsthandelaar Ambroise Vollard geweest, die Rouault ontdekte, zoals hij andere talenten als Renoir. en Cézanne ontdekt heeft. Vol lard gaf Rouault een atelier en een vast inkomen, op voorwaarde, dat Rouault's gehele oeuvre hem zou toekomen. De moeilijkheden begonnen toen Vollard stierf en de erfgenamen de 800 doeken, in het atelier aanwezig, voor zich op eisten. Rouault wilde evenwel niet, dat donder zijn toestemming zijn niet-vol- fooide werken, die hij beneden het peil J'an zijn overige oeüvre achtte, onder «et publiek zouden komen. Anderhalf Jaar geleden stelde het Hof van Parijs öe schilder in het gelijk, waardoor hij een groot deel van zijn eigendom terug- Weeg. Vrijdag hield Rouault zich dienten gevolge bezig met het verbranden van 315 van zijn doeken, die hij na maan den zorgvuldige schifting had uitge zocht. Hij wierp die zelf in de verwar mingsketel van een fabriek. In het begin hoorde men hem van tijd Ï9* tijd zuchten; langzamerhand voélde mj de opwinding, die het offer geeft. Hij mok overjas en colbert uit en sloeg met ~®n schop op de doeken, die de vlam men weerstand schenen te bieden. Het zou tot een prachtig schilderij uhnen inspireren, mompelde iemand. GEORGES ROUAULT „Het opinieonderzoek is waarde loos, dat blijkt nu weer eens met die Amerikaanse verkiezingen". Deze opmerking, die men de laatste week door velen hoorde maken, is ons een aanleiding geweest, eens te gaan praten met twee deskun digen. Een der directeuren van het Nederlands Instituut voor het Opinie- Onderzoek, de heer De Jonge, en de eerste Nederlandse hoogleraar in de publiciteitsleer, prof. dr. Baschwitz, gaven ons een aantal belangwekken de inlichtingen en mogelijke verkla ringen voor de „mislukking" van de Amerikaanse voorspelling, welke ge gevens in bijgaand artikel verwerkt werden. stituut was eigenlijk de enige belang rijke stem, die volhield, dat de volks vertegenwoordiging „om" zou gaan. De fout was slechts 1 Epige niaanden geleden hield dr. Gallup in de Verenigde Stated een rede over de „Nauwkeurigheid van moderne peiltechnie- ken bij het maken van verkiezingsvoprspel- lingen". In deze toespraak, die inmiddels in druk verscheen, onderscheidt deze expert acht factoren, die éen afwijking tussen ver wachting en uitslag kunnen beïnvloeden. Waar deze gevallen o.i. op de jongste voor spellingen bijzonder van toepassing zijn, zullen wij enkele kanttekeningen maken: 1. De grootte van de groep ondervraagden is van betekenis. Bij de Amerikaanse na tionale verkiezingen worden gewoonlijk drieduizend mensen naar hun mening ge vraagd. Het is gebleken, öat dit aantal niet veel groter behoeft te zijn. 2. Het aantal werkelijke kiezers is vooral in de V.S., waar stemmen niet verplicht is, zeer moeilijk te bepalen. Bovendien stem men in Amerika percentsgewijs minder men sen dan in welke andere grote democratie ook, wat de kans op fouten groter maakt. Wellicht is dit een grote factor geweest. 3. De verdeling van de proefpersonen over alle klassen van de bevolking. Het is mogelijk, dat in dit geval te weinig arbei ders naar hun mening werden gevraagd of dat arbeiders gekozen worden, die niet vol doende representatief waren voor de gehele groep (Wallace kreeg 2 in plaats van de door Gallup voorspelde 4 4. De methode van ondervragen is in de loop van de jaren, na de mislukking van het Literary Digest-experiment, zeer bevre digend geregeld. 5. Het tijdstip van het onderzoek wordt zo laat mogelijk gekozen, gewoonlijk heeft de laatste test een week voor de verkiezing plaats. Soms kan een gebeurtenis vlak voor de stemming echter nog de uitslag doen wen den, zoals in 1946 in Frankrijk gebeurde, toen Zijne Heiligheid de Paus op de dag voor de stemming in een toespraak duide lijk te kennen gaf, dat de M.R.P. moest worden gesteund. 6. Corruptie bij de stembureaux komt in de meeste democratische staten weinig voor. (In de jongste Italiaanse verkiezingen kan dit echter een factor zijn geweest). 7. Het weer kan vooral de kiezers op het platteland er van weerhouden naar de stem bus te gaan en vooral in streken, waar de wegen slecht zijn. De Amerikaanse verkie zingen hadden ditmaal onder zeer gunstige weersomstandigheden plaats. De opkomst was echter goed, maar niet uitzonderlijk. De ondervinding heeft echter geleerd, dat goed weer in het voordeel van de Republikeinen pleegt te zijn, zodat deze factor geen rol speelde. (De boeren in de Noordelijke sta ten schijnen vooral Republikeins te stem men). 8. De techniek van het stemmen levert in Amerika bii sommige onontwikkelde mensen somtijds mtfeilijkheden op. Dr. Gallup heeft nu volgens de laatste berichten onder dezelfde personen een nieu we enquête ingesteld, om te onderzoeken hoe de afwijking een volgend maal kleiner gehouden kan worden (een fout van 2 is echter voorlopig volgens hem op zijn mmst onvermijdelijk). Tenslotte moet men echter bedenken, dat niet alleen het opinie-onderzoek „faalde" maar dat ook de steeds zeer goed geïnfor meerde belangrijkste Amerikaanse journalis ten en de politieke leiders zelf verrast wer den. Het blijkt, dat de Amerikanen, evenals wij Nederlanders, met grotere zelfstandig heid kiezen dan men veronderstelde. Een verheugend teken. De Raad voor de Luchtvaart heeft uitspraak gedaan in de zaak tegen de Amerikaanse piloot Johnson, die, 16 Juni j.l. uit Genève terugkomende, met de DC4 P.H.-T.C.F. op Schiphol landde en daarbij in botsing kwam met een slootrand, tengevolge waarvan het toe stel zo ernstig beschadigd werd, dat het niet meer gerepareerd kon worden. De directeur-generaal van de Rijkslucht vaartdienst had geëist, dat de gezag voerder Johnson voor de tijd van één maand de bevoegdheid tot het besturen van verkeersvliegtuigen zou worden ontnomen. De raad concludeerde, dat het ongeval is veroorzaakt door een besturingsfout van de gezagvoerder Johnson, die zon der enige noodzaak te laag en met ge ringe snelheid te kort is binnen geko men. Hij heeft geen gevolg gegeven aan de waarschuwing van de boordwerktuig kundige Fels, dat de snelheid voor een normale landing z.i. te gering was. Mede met het oog op de omstandigheid, dat het leven van de inzittenden (20 pas sagiers en 7 leden van de bemanning) van het vliegtuig ernstig in gevaar is gebracht en de mogelijkheid van botsing met voertuigen op de Schipholweg geenszins denkbeeldig mocht worden geacht, is de Raad van oordeel, dat be trokkene dient te worden gestraft. Een schorsing voor de tijd van veertien dagen achtte de Raad, gelet mede op de goede staat van dienst van de be trokkene, voldoende. Zolang er nog geen regeling is ge troffen ten aanzien van de loonbijslag voor het rijkspersoneel komt het de mi- nisters van Binnenlandse Zaken en Fi nanciën gewenst voor, dat alle minis ters maatregelen treffen, dat zo moge lijk nog bij de salaris- of loonbetalxng over de eerste week van November met de bijslag wordt rekening gehouden. Op de gemeentebesturen wordt een drin gend beroep gedaan ten aanzien van het gemeentepersoneel op overeenkom stige wijze te handelen. De federatie van Nederlandse schoen fabrikanten heeft besloten nog deze maand een regeling in te voeren tot uitkering van extra toeslagen in nood gevallen, o.a. aan arbeiders met gezin nen met drie of meer niet verdienende kinderen met terugwerkende kracht tot I Juli 1948. Voor de lederindustrie be staan dezelfde plannen. Hief is echter nog geen besluit genomen. De Alg. Ned. bond van gepension neerden, de Bond van gepensionneerden der Ned. spoor- en tramwegen en de Alg. militairen pensioenbond hebben gezamenlijk in een adres de medewer king van de ministerraad gevraagd, teneinde alsnog te verkrijgen dat, op gelijke wijze als voor arbeiders en over heidspersoneel met een lager loon dan f 3700, ook aan gepensionneerden met een lager pensioen dan f 3700 een toe lage van f 1.— per week wordt toege kende 'wt Een typerende foto van mevrouw Elea nor Roosevelt in vertrouwelijk ge- sprek met Edouard Herriot, president van de Franse Alge mene Vergadering en burgemeester van Lyon, nadat zij in deze stad doctor ho noris causa was ge- worden, welke ere titel zij enige maan den geleden reeds aan de Utrechtse universiteit ontving. Een ontmoeting van twee der invloed rijkste figuren van de beide landen, die de één vooral ma terieel, de ander vooral cultureel het heil van de wereld in de komende maanden voor een groot deel zullen bepalen. Mevrouw Roosevelt, een typi sche Amerikaanse, Herriot met de fi guur van die onster felijke Fransen, zo als Balzac en Rabe lais in hun romans ze ten leven brach ten. 8. Eindelijk vond Dzilah wat ze zocht. Zij begon te praten, heel zacht, onver staanbaar. Onderwijl zocht ze in een kast en vulde een bak met vloeistof en poeder. De bak werd op een soort comfoor gezet, dat werd aangestoken. Het heldere vuur verlichtte de kamer bijna geheel en allerlei vreemde voorwerpen werden zichtbaar. Toen de vloeistof in de bak borrelde en kookte, keek Dzilah in het boek en hierop strekte zij beide handen boven de bak uit, enige vreemde woorden uitsprekend. Toen het vuur gedoofd was, vulde Dzilah een kruik met vloeistof, blies de kaars uit en begaf zich weer naar benedenWinonah zat lusteloos in een hoekje, toen Dzilah binnenkwam. Deze zond Dzogolo weg. Met schijnheilige vriendelijkheid kwam ze naar Winonah toe. „Lieve vriendin" zei zij, „waarom toch zo treurig. Uw echtgenoot zal spoedig weer hier zijn, geloof mij, er bedreigt hem geen gevaar! Kom, ik zal u een opwekkende drank geven." Zij klapte in de handen, waarop een dienaar verscheen met een kruik op een blad en twee roemers. Op een wenk van Dzilah verwijderde de dienaar zich en zij schonk zelf de drank in.. „Komaandrink!" zei de valse vrouw, „het zal u goed doen," en zij hief zelf haar roemer op. Winonah zette het glas aan de lippen en dronk. De smaak was heerlijk en zij nam nog een slokje. Eensklaps overviel haar een brandend gevoel, vlammen leken in haar op te laaien.' Zij wilde gillen, doch kon niet Dr. W. Drees neemt de bul in ontvangst uit handen van zijn promotor prof. mr. C. W. de Vries tijdens de erepromotie van hem en van de heer P. Rijkens aan de Rotterdamse Economische Hogeschool. Links de vertegenwoordiger van H. M. de Koningin, mr. K. van der Mandele, en de heer P. Rijkens. (Van onze correspondent) De ere-promotie van minister-presi dent W. Drees en de heer Paul Rijkens, president-directeur van de Lever Bro thers en Unilever N.V., Maandagmiddag in de Prinsekerk te Rotterdam, was een hoogst gewichtige gebeurtenis, maar bij al de plechtstatigheid in het kerkgebouw, geheel gevuld met autoriteiten en nota belen uit het gehele land o.a. was nagenoeg het gehele kabinet aanwezig klonk bij de originele en belangwekken de diesrede van de rector-magnificus, prof. mr. Houwing, over de onwaarheid en het privaatrecht en bij de géestige bewoordingen van de promotor van de minister-president, prof. mr. C. de Vries, meermalen een onderdrukt gelach. „Bij de namen van onze grote sociale wetgevers," aldus prof. De Vries, „van Kuyper, Talma, Nolens, Van Houten, zou ik deze middag er nog graag één toevoegen, maar ik zal dit nog even na laten, omdat ik bevreesd ben voor voor tijdig applaus. Onze nieuwe ere-doctór heeft het beginsel van menslievendheid tot menselijkheid diep in zijn hart ge prent; dat bleek al toen hij als wethou der van Den Haag het Burgerlijk Arm bestuur tot een breder instelling, Maat schappelijk Hulpbetoon, omvormde. Dat blijkt uit al zijn werken, ook tijdens zijn Kamerlidmaatschap, toen hij, na eerst steeds als stenograaf de Kamerleden te hebben gevolgd, hen later voorging. Dit komt vooral ook tot uiting in zijn laat ste wetsontwerp op de werkloosheids verzekering. Laat men hier enige haast mee maken, aldus spr., opdat als aan stonds mogelijk weer werkloosheid op treedt, een weerstandskas gevormd is. Men kan op twee manieren regeren: met een heersersblik als Granvelle, maar ook ten bate van het volk, met een wel gezindheid, die gesymboliseerd is in de ons volk toegewijde blik, waarmede onze jonge Koningin Haar volk liefhebbend aankijkt. Drees regeert op de tweede manier; hij is als sociaal vertrouwens man een nationale figuur. Men kan zeg gen dat de njeuwe doctor een groot bur ger is en is dat niet veel moeilijker dan een groot geleerde te zijn. Dan trad de promotor op zgn pro movendus toe; hij overhandigde de minister-president het diploma; foto lampen flitsen. Dr. Drees aanvaardde het erebewijs van deze hogeschool, het erebewijs van geheel een volk, voor de toewijding en de grote ener gie waarmede hij tal van jaren alle* belangen heeft gediend en nog dient als wethouder, Tweede Ka- merlid, later dis minister en tenslotte op de wel zeer hoge post van minis ter-president. De nieuwe doctor wees op het samen gaan van de sociale wetgeving en de economie, het verbond tussen de maat schappelijke noden en de wetenschap. Bij de sociale vraagstukken, hoe de men selijke verhoudingen gezonder te maken, komt rechtstreekse, economie van pas. Spr heeft zijn economische kennis en ook zijn financiële kijk op de zaken kunnen verdiepen en verbreden in Buchenwald, waar hij met verschillenden van de aanwezigen tijdens de oorlog noodgedwongen moest verblijven. Spr. heeft zijn gehele leven er voor gewerkt in het lot van de massa verbetering te brengen. Als er nu een arbeidsvrede in ons land is, waarvan een Amerikaans blad schreef, dat deze bijna zonder pa rallel is, dan is dat mede te danken aan het overleg in de Stichting van de Ar beid, aan welker organisatie min. Drees lof toezwaaide. De algemene verarming bestrijdt men niet door van tijd tot tijd voor een bepaalde groep iets te doen. De nood is centraal en wortelt in de alge mene na-oorlogse verwarring van ons volk. De grote kloof, ontstaan als gevolg van de oorlog, wordt momenteel over brugd door de Marshall-hulp, maar zij moet binnenkort worden gedempt door de grote werkkracht van het Nederland se volk. Begrip hiervoor te wekken is bij uitstek de taak van de economen. Dr. Drees sprak verder van de gevoelens van aangename verrassing die dê aanbieding van het ere-doctoraat by hem teweeg had gebracht. De promotor van de heer Paul Rijkens, prof. dr. J. Wisselink sprak van diens finan ciële en economische kundigheden waardoor hij, als accountant begonnen, thans mede aan het hoofd staat van een wereldconcern. De tacticus-Rijkens heeft zich ontwikkeld tot een economisch strateeg, tot een in dustrieel van de eerste rang. die naast de efficiency in zijn concern ook voldoende so ciaal begrip aan de dag legt. De heer Rijkens zag in dit samen-eren van de overheid en het bedrijfsleven haast een symbool. Een goede samenwerking tus sen beide is nodig. Men dient vertrouwen te kweken om een innig contact tot stand te brengen. Na een uiteenzetting over de verhouding van de practijk en de wetenschap, veroor loofde de heer Rijkens zich tenslotte de opmerking, dat een 6 A 7-jarige studie voor de economie z.i. te lang is. De studenten lopen gevaar aan practische mogelijkheden te verliezen en te veel wetenschapsmen sen te worden. Na de receptie, tijdens welke zeer velen de nieuwe doctors hun gelukwensen kwa men aanbieden, verenigden beide ere-doc- tors zich met enige ministers, het college van curatoren van de Hogeschool en ande re genodigden, aan een diner, aangeboden door het gemeentebestuur van Rotterdam. Naar het A.N.P. verneemt, heeft het college van B. en W. van Den Haag be sloten zich uit te spreken voor de aan leg van een E-vliegveld op Ypenburg. Tot dit besluit is men gekomen r)a een diepgaand onderzoek, dat werd uitge voerd door de technische dienst van de gemeente. Dit onderzoek heeft aange toond, dat de aanleg van een E-vlieg veld qp Ypenburg zeer wel mogeiyk is. Bovendien acht men de uitbreiding van Ypenburg tot E-vliegveld goedkoper en efficiënter dan de aanleg van een vlieg veld by Schieveen, terwijl met de uit breiding belangrijk minder tijd gemoeid zal zyn. Binnenkort zullen B. en W. van Den Haag mededeling doen van de stand van zaken aan de Haagse gemeenteraad, waarbij er de nadruk op gelegd zal worden, dat B. en W. niet door plaatse lijke overwegingen doch uit het oog merk van landsbelang tot het boven vermelde besluit gekomen zijn. Verder vernemen wij nog, dat het Haagse ge meentebestuur zich schriftelijk tot de regering heeft gewend met het verzoek gekend te worden in de besprekingen over het vKegveldvraagstuk, voordat de beslissing gevallen is. Deze besprekin gen zullen binnenkort beginnen. Om de bondsleden de partijen van de wedstrijd om het wereldkampioenschap dammen te kunnen laten volgen, heeft het bestuur van de Nederlandse Dam- bond in Noord-Holland alle competitie wedstrijden verschoven, zodat het com petitierad gedurende de partijen in Amsterdam geheel stil staat. Het speel- rooster werd als volgt gewijzigd: C. D. A.—Weesp, 19 Nov., Zaandam- Dén Helder 21 Nov., WeespGezellig Samenzijn II 22 Nov., HaarlemO.D.V., OosterkwartierD.D.D. en St. Bavo— Wormerveer, alle op 25 Nov., Gezellig SamenzijnIJmuiden, Joseph Blanke naar II—D.S.T.O. en Joseph Blanke naarC.D.A., alle op 25 November. Lew Burston, de vertegenwoordiger van de New York Twentieth Century Sporting Club, verklaarde in Parijs, dat hij met Luc van Dam, Jean Wal- zack en Lucien Frawcsyk tot overeen stemming was gekomen voor gevechten in de Verenigde Staten. Gisteravond werd de ijshockeywed- strijd tussen Engeland en Tsjechoslo- wakije gespeeld, welke eindigde in een 5—3-overwinning van de Tsjechen. 17) Ik had haar wel kunnen slaan. Waar om brak ze toch moedwillig die zalige betovering? Een krop kwam in mijn keel. Maar neen, ze zou niet merken hoezeer het me had aangegrepen! Ze zou mijn mannelijke waardigheid niet met voeten treden! Daarom zei ik heel koel: Hoeveel moet jé hebben? Ik denk, dat ik met twintigdui zend een heel eind kan opschieten. Dat is een bom geld, nietwaar? Ik glimlachte spottend en toen, zei ze scherp: Laat het veertigduizend worden! Geen spier vertrok van mijn gelaat en even later reikte ik haar met een achteloos gebaar het waardevolle pa piertje over. Als ze opgetogen was over het grote bedrag ik had er tenslotte zestigduizend van gemaakt dan liet ze er toch niet^van merken. Ze knik te alleen maar ?n dankte me niet eens. Dit trof me even pijnlijk, maar toen schokschouderde ik. Het kwam haar tenslotte rechtens toe. Toen ze tien mi nuten later het huis verliet, gewaar- digde ik me zelfs niet, haar te vragen, waar ze heen ging. Ik merkte alleen droog op:- Je kunt de wagen gebruiken. Zal ik Frans waarschuwen? Neen, laat «laar, hij zou me alleen maar hinderen. Eerst later begreep ik, welke onver geeflijke domheid ik begaan had. Maar ik was ook nog niet gewoon aan mijn vrouw van de straat. ZEVENDE HOOFDSTUK. De jacht op mijn vrouw. 's Middags verscheen Jetty niet aan tafel. Om één uur at ik alleen. Om drie uur was Jetty nog niet thuis. Om vier uur liep ik als een beer door het huis en ziedde van woede. Om vijf uur werd ik echt ongerust. Om zes uur gaf ik Hendrik een por in de ribben. Om half zeven bood ik hem mün verontschuldigingen aafi en vroeg hem (hoezeer ik me daar ook voor schaam de) of de barones hem misschien met een boodschap had belast. Dat had ze niet. Om half acht vroeg ik me af, of ik naar haar moeder toe moest gaan om te vragen, of Jetty misschien déar was. Om acht uur kwam ik tot het besluit, dat ik me onmogelijk zo diep verlagen kon. Om half negen kregen de bedienden er lucht van, dat er iets ongewoons aan de hand was. Om negen uur kwam ik tot de over tuiging, dat Jetty er uit was getrokken en dat ze me netjes had beetgenomen. Dadelijk daarna begreep ik, dat ik onmogelijk langer in mijn huis kon blijven. Om half tien pakte ik mijn valiezen en vertelde Hendrik, dat ik op huwe lijksreis vertrok. Om tien uur had ik mijn intrek ge nomen in 'n hotel van de stad en zond een loopjongen naar „De Haai", om een paar onopvallende inlichtingen te ver zamelen. Om half elf had ik volledige zeker heid betreffende de verdwijning van mijn vrouw. Dit kostte me twintig frank en bijna een zenuwentoeval. Na half elf bracht ik een slapeloze nacht door, die me geen klaarheid bracht. De volgende morgen belde ik Victor op en toen ik hem eindelijk aan het toestel had, schaamde ik me plotseling voor mezelf en haakte de hoorn weer in, zonder een woord uit te brengen. Er zijn dingfen, die je zelfs je beste vriend niet kunt vertellen. Ik stond al leen voor het netelige geval. O, die vreselijke vrouw van de straat!!! En er scheen maar geen licht in de duisternis! Ik kleedde me aan, wandelde wat in de stad rond en wachtte op een of ander gelukkig toeval. Ik kwam bijna onder een auto terecht toen ik als de bliksem de straat moest oversteken, want uit de andere richting kwam Molly aan gewandeld. Mijn leven was me geen cent meer waard. Mijn oom zaliger had het hard te verduren. Waar moest ik mijn vrouw gaan zoeken?Als ik een pet had gedragen, had ik die in de lucht kun nen werpen, om te zién, welke richting de klep me zou aanwijzen.... Maar ik had zelfs geen pet! Als ik niet over tuigd was geweest, dat Jetty haar voor zorgen had genomen en dus ook haar moeder niet in haar geheimen had in gewijd, zou ik mezelf tenslotte toch zo diep vernederd hebben, naar haar te gaan vragen. Maar ik wist tevoren, dat die vernedering nutteloos zou zijn. Terwijl ik 's middags verstrooid de dagbladen inkeek, kreeg ik plotseling een denkbeeld en ik liet er geen gras over groeien. Ik begaf mij naar het dagbladhuisje in de wijk, waar Jetty tot voor kort opereerde en vroeg aan de man, of hij Jetty-de-Bokser kende. Hij keek me een beetje minachtend aan. Wie zou haar niet kennen!? Ik bedoel of je haar intiem kent.... haar gedachten, haar verlan gens, haar innigste wensen? Hij schokschouderde. Denk je, dat Jetty daarmee te koop liep? En als je komt vissen, kan ik je verzekeren, dat ze al gebeten heeften flink ook, naar het schijnt. Vissen?Hoe kom je daarbij? Ik bedoel, dat ze pas getrouwd is met zo'n halfgekke baron. Ik slaagde erin mijn kalmte te be waren. Dat heeft ze jou zeker zelf ver teld, van die halfgekke baron? vroeg ik koeltjes. Hij wierp me een stekelige blik toe. Ik weet niet beslist zeker, of de baron half of helemaal gek is, maar getrouwd met hem is ze zeker. Weet je niet, waar ik haar nu vinden kan? Dat moet je aan haar man vra gen. Ze is natuurlijk met hem op de huwelijksreis. Natuurlijk! gaf ik toe met opko mende drift. Ik voelde, dat ik een belachelijk fi guur sloeg. Om dat goed te maken, stopte ik de man een kwartje in de band. Kan je me werkelijk geen aanwij zing geven, waardoor ik haar op het spoor zou kunnen komen, zonder haar man er in te halen? Noulaat ik eens even den kenJe moet Milligram maar eens opzoeken. Dat zijn altijd twee zielen in een zak geweest. Milligram? Hij. staat aan het station. Je zult hem dadelijk herkennen. Vol goede hoop liet ik me naar het station rijden. Ik herkende Milligram werkelijk zonder veel moeite. Hij stond tegen een peiler van het glazen afdak boven de ingang van het station en stootte bij pozen een soort hees gebrul uit. Zijn ohooglijke, nietige gestalte boog door onder het pak couranten, dat op zijn rug hing, zodat ik hem 'n ogen blik voor een gebochelde hield. Zijn grauw gezicht was zonderling verwron gen en zijn mond stond bijna helemaal in zijn linkerwang. District I: VolewijckersStormvo gels. District II: HBSZeeburgia, VSV DWS. District HI: HeraclesEnsch. Boys, Go AheadHengelo, Be QuickAGO VV, NECWageningen. Distrc IV: VVtVSpechten, Bra- bantiaHelmond. BWLimburgia. District V: SneekGVAV, Frisia Leeuwarden, VelocitasBe Quick, Em- menAchilles: District VI: NOADMaurits, Sit- tardse BoysLonga, KerkradeBaro nie, EindhovenSC Emma, Helmondia PSV. District I, tweede klas A: Vrienden schaarZaandijk, SpartaanWFC. Ve- lox—DWV, HVC—AFC, Volendam— Elinkwijk; B: Alcm. V.ZFC, SDW Rapiditas, KennemersOSV, Hercules UW, TOGWatergraafsm. Derde klasse A: BeverwijkWE, Al ways ForwardKW; B: HRCGVO, KinheimHollandia; C: QSCZandv.- meeuwen; F: BVCHolland. Vierde klas A: TexelVrone, Schoorl Wier.w., Waterv.—LSW, RKAFC Zeevogels, RandersBerdos; B: Bergen Zouaven, SijbekarspelOudesluis, St. George—Sporters, De RijpGrasshop pers, Andijk—WW; C: AssendelftIJ- boys, DRC—USVU, Monnikendam CSV, LimmenWSV, RCZHSV; D: HEDWMeervogels, OFC—RKAVIC, HeemskerckWMHO, DJKWZ, Abim SNA; E: Ontwaakt—DVAV, Madjoe— WB, IEVDCO, BDK—ASV, Wils krachtDSS; F: J.H. Kw.SCA. Ener- gia—NFC, NEA—Pionier, DIOAnimo, CNFEHS; G: SpaarnevogelsZRC, Onze GezellenUithoorn. Olympus THB, Lijnden—ASVK, LOC—ASR: H: SchinkelhavenSt. Pancratius. TDO RODI. ETOSpaamdam. NASWD. RipperdaBPC; I: Rivalen—Germaan, Fokke—Schellingwoude. AhrendsWil helm. V., ADWOranje Zwart. Zaan- landia—ADE; J: LW-VVOG. The VictoryOlympia, RKBWVictoria, 's-GravelandLaren, ActifKampong; K: Stichtse BoysAmsvorde, Saestum DEV, Amersf. B.—WY, Brederodes Zwaluwen V., BarneveldStichtse; L: Utrecht—SEC, YFC—Quick, Zebra's— Nijenrodes, jSVGW, Woudenberg Voorwaarts. Reserve derde klas: Volendam S— HRC 2, WZ 2—Helder 3, WSV 2—Zil- verm. 2; Or. Zwart 2DCG 3, Zand- voortm. 3HBC 2, De Meer 2Schin kelhaven 2, Zandvoortm. 2RKWA 2, Pancratius 2Ontwaakt 2, Wilskracht 2 Aalsmeer 2. District II, tweede klas A: Fortuna Velsen, RCH—CW. UVS—Coal. DCV— Quick. EmmaRFC, B: VUCExcelsior EBOHOvermaas, LeerdamVFC, Gou da—HW, Unitas—ODS. Derde klas A: TonegidoHBC. Vierde klas A: Alphense BoysLisse. BSMLugdunum. In Alkmaar werden de kampioen schappen van de Nederlandse Bond tot het Redden van Drenkelingen voor het district Noordholland gehouden. In hoofdzaak ging de strijd tussen de Alk- maarse en de Haarlemse Reddingsbri gade, doch ook de IJmuidense Red dingsbrigade ging een woordje mee spreken. De eindstand van de punten telling was: Alkmaar 74 punten, Haar lem 64 punten, IJmuiden 35 punten en Amsterdam 28 punten. De voornaamste uitslagen zijn: Wisselslag estafette gekleed, dames: Alkmaar 1 min. 8.8 sec., Amsterdam 1 min. 12.2 sec., IJmuiden 1 min. 17.2 sec. Heren: Alkmaar 1 min. 6.2 sec., Am sterdam 1 min. 7 sec., Haarlem 1 min. 13 sec. 25 meter schoolslag zwemmen gekleed, popduiken en vervoeren over een afstand van 25 m., dames: Th. Tur kenburg 1 min. 16 sec., E. Koenen, Alk maar, 1 min. 18.2 sec., J. Schuurman. Alkmaar, 1 min. 19.8 sec. Heren: B. van Schagen, Haarlem. 1 min. 13 sec., G. Sprenger, Amsterdam, 1 min. 19 sec., Stork, Alkmaar, 1 min. 19.8 sec. De dames-landenwedstrijd tafeltennis NederlandSchotland, welke gister avond te Leiden werd gespeeld, eindig de in een 63-overwinning voor Schot land. De gedetailleerde resultaten wa ren: Margot van Wijk (Den Haag) won van Betty Pithie 21—15, 21—19. Ina Kiek (A'dam) verloor van Helen Dy kes-Elliot 1021, 1021. Henny van Woezik (Den Haag) verloor van Rena Tolan (Sehotland) 21—lt 19—21, 1721. Ina Kiek verloor van Betty Pithie 13—21, 21—14, 12—21. Margot van Wijk won van Rena Tolan 2523, 2115. Henny van Woezik verloor van Helen Dykes-Elliot 921, 1621. Ina Kiek verloor van Rena Tolan 1121, 1621. Henny van Woezik won van Betty Pithie 21—18, 17—21, 25—23. Margot van Wijk verloor van Helen Dykes- Elliot 11—21, 13—21. want rheumatische pijnen ondermijnen het hele gestel, het humeur, het huiselijk levenLaat het toch zo ver niet komen: drijf de oorzaak van Uw lijden uit Uw leden. Dat kan met Kruschen Salts. Kruschen helpt U Uw kwaal aan te vallen in de kiem: onzuiver bloed. De aanspo rende werking van de zes minerale zouten van Kruschen op lever, nieren en inge wanden, wekt Uw organen op tot jeug dige, krachtige werking. Daardoor gaat het bloed sneller stromen en onzuiver heden, schadelijke zuren, kunnen zich niet meer vatszetten. Die toch zijn de oorzaak van Uw lijden en pijn. Naarmate deze regelmatig worden verwijderd vóór zij schade kunnen aanrichten en U leed be rokkenen voelt ge U allengs bevrijd van Uw pijnen; ook van de angst voor steeds maar nieuwe dreiging van steeds heftiger aanvallen. Probeer 't met Kruschen; waarom zoudt ge niet? Vraag Kruschen bij Uw Apotheker of Drogist (Adv.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 3