Wat is er met de
textiel aan de hand?
Regeringslegers hebben slag
om Soetsjou gewonnen
Toestand nog zeer
verward
i
AMERSFOORTSE BEULEN JOEGEN HONDERDEN
MENSEN OM NIETS DE DOOD IN
Zeven beulen voor
het Hof
Sensatie omtrent Pauselijke plaatsvervanger
Europese primeur
op AF.C.-terrein
Ook de eenogige generaal vlucht
naar het Noorden
m
Het kamp was een inferno
„Meldt, dat Pias XII nimmer het
Vaticaan zal verlaten"
Gevaarlijke paniek-
makerij in de pers
Tot hoofd en hart
Het weer
Nanking beweert:
RATIO KOSTER VOOR
MILITAIR HOF
Verzoek om invrijheid
stelling afgewezen
MOORD OP KAPELAAN
KOOPMANS BERECHT
GANGSTER IN EXPRESSE
LYON—PARIJS
Havenstaking in V.S.
EERVOL ONTSLAG
ABDOELKADIR
Nieuw verlichtings
procédé
Meest bekenden in
Belgisch elftal
WOENSDAG 17 NOVEMBER 1948
72ste JAARGANG No. 24310
ggg||gg&
WMHÊKm
Schiet drie politie
agenten neer
Motorschip buiten de
Theemsmond gezonken
Dankbetuiging van Prinses
Wilhehnina
Radiorede Moh. Hatta
STAFFORD CRIPPS DREIGT
MET GEWELD
Bij nationalisatie van Britse
staalindustrie
Nieuwe buitenspelers
N.S.-personeel wendt zich
tot de ministerraad
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents perweek,
t 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentlën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Allerwegen openbaart zich bij de
detailhandel een toenemend ge
brek aan textielgoederen. Sedert
de bevrijding werd de bevoorrading
Van de winkels allengs beter, zodat de
Nederlandse bevolking met een doel
matig en zuinig gebruik van de toege
wezen textielpunten het allernodig-
ste kon kopen en langzaam aan kon be
ginnen met het aanvullen van de in de
klerenkast ontstane gapingen. De ach
terstand had in dit opzicht trouwens in
jonge en groeiende gezinnen formida
bele afmetingen aangenomen. Sedert
enkele maanden is hierin weer een aan
merkelijke verslechtering opgetreden.
Hoewel de industrie steeds meer op
toeren komt, moet men in de voorzie:
ning met textielproducten een stag
natie constateren welke steeds grotere
vormen aanneemt. Het is nu al zó, dat
alle detailzaken in de textielbranche
weer „neen" moeten verkopen en de
huismoeders er bijna niet in kunnen
slagen de voor haar gezin beschikbare
Dunten te besteden op een wijze, welke
met het oog op de behoefte wenselijk
is.
Dit wekt verbazing en veront
waardiging. Verbazing, omdat de
productie nog steeds toeneemt en in
officiële persberichten wordt tegenge
sproken, dat de export zó groot zou zijn,
dat de voorziening in de normale be
hoeften der Nederlandse, bevolking daar
door gevaar zou lopen. Verontwaardi
ging echter, door de van verschillende
kanten opduikende geruchten, welke de
bevriezing van de textiel-branche in
verband brengen met de „Benelux". De
plannen namelijk, om in de loop van het
jaar 1949 de economieën van Nederland,
België en Luxemburg met elkaar in
overeenstemming te brengen, zullen er
naar men verwacht, toe leiden, dat de
prijzen van textielgoederen in Neder
land aanmerkelijk zullen stij-
g e n. De in- en uitvoer van en naar Bel
gië en Nederland zal dan zonder ern
stige belemmeringen kunnen plaats vin
den. Het Belgische prijspeil ligt aanmer
kelijk hoger dan dat in Nederland en
gezien het grote gebrek aan textielgoe
deren in Nederland verwacht men, dat
de brijzen in Nederland zich aan hel
Belgische peil zullen aanpassen.
Beweerd wordt, dat hierin de oorzaak
is gelegen van het feit, dat momenteel
de aflevering van textielgoederen aan
de bron dus bij de fabrikanten
wordt geremd. Grote hoeveelheden stof'
fen zouden worden vastgehoudèn om de
fabrikanten in staat te stellen daarmede
straks, als de Benelux-plannen tot uit
voering komen, grote winsten te
maken.
Wij signaleren dit^ gerucht, omdat wij
het van algemeen belang achten, dat de
regering, teneinde ongerechtvaardigde
onrust onder de bevolking te voorko
men, op duidelijke wijze kenbaar
maakt:
welke de oorzaken zijn van de huidi
ge stagnatie in de textielvoorziening;
waar de in Nederland gefabriceerde
textielgoederen blijven; en
of het juist is, dat in de textielfabrica
ge of bij grossiers ongeoorloofde voor-
raadvorming plaats vindt.
Naar de Chinese regering officieel meldt hebben de regeringstroepen de slag
om Soetsjou gewonnen en bevinden de rode legers zich op een algemene
terugtocht Noordwaarts. De communistische legers waren reeds ten Zuiden
Van Soetsjou doorgedrongen doch zij leden door het optreden van de natio
nalistische luchtmacht zo zware verliezen, dat zij zich gedwongen zagen terug
te trekken: Naar officieel gemeld wordt trekt ook het leger van de beroemde
eenogige generaal Lioe Po Tsjeng;, waarvan beweerd werd, dat hij Soehsien,
250 km ten Noorden van Nanking, reeds had veroverd, zich terug. De legers
onder generaal Tsjen Yi zouden terugtrekken over de grens tussen Kiangsoe
en Sjantung.
Het ministerie van defensie schrijft
het succes der regeringstroepen vooral
toe aan het optreden van de lucht
macht, die o.a. het hoofdkwartier van
Lioe Po Tsjeng te Sanfao had ver
hield.
Volgens het regeringscommuniqué
Zijn ten Oosten van Soetsjou 93.000
communistische soldaten gesneuveld.
In het gebied van Jantsjoean hebben
zich 8000 man aan de regeringstroepen
overgegeven.
In Noord-China trekken de Noorde
lijke troepen nog steeds naar de grote
muur om zich te voegen bij de door de
communisten geleide concentraties bij
Foening, 280 K.M. ten Oosten van Pei-
ping. De regeringstroepen vermijden
hier de slag „om hun krachten te
sparen voor de verdediging van het
vitale mijnengebied van Tongsjan". In
de „zak" van Peiping hebben de rege-
ringsstrijdkrachten hun linies verkort
en zijn een gedeeltelijke terugtocht
haar Loeanhsien, 170 K M. ten Noord-
Oosten van Tientsin, begonnen.
Beweerd wordt, dat gemotoriseerde
eenheden der centrale regering voort
durend uit Peiping naar het Zuid-Oos
ten trekken (via Tientsin) ter verde
diging van de mijnstreek.
Dr. Wellington Koo, de Chinese am
bassadeur te Washington, heeft van
daag gezegd, dat China een duidelijke
Verklaring betreffende de Amerikaanse
Politiek ten opzichte van China wenst.
Koo had deze wens overgebracht aan
het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken.
Een dergelijke verklaring was nodig,
deelde de ambassadeur tegenover
Verslaggevers mede, om een einde te
*haken aan de huidige verwarring in
China. Een Verklaring van „sympathie,
Solidariteit en steun zou veel bijdragen
tot verhoging van het moreel van mi-
ktairen en burgers".
tn een dok te Dakar ligt de beschadig-
öe Bathiscape, waarmee prof. Piccard
Vierduizend meter in zee wilde afdalen.
Reeds bij de proefnemingen ontstonden
Vaten in het duïktoestel, waardoor het
Zeewater binnen kon stromen. Naast de
Rathiscape het schip de Scaldis, waar
mede de tocht werd gemaakt.
Ambtenaren te Washington hebben
zonder 1 omwegen te kennen gegeven,
dat de situatie buitengewoon ernstig is
en dat zij van oordeel zijn, dat het
niet in het belang van de Verenigde
Staten is China communistisch te la
ten worden, indien dit vermeden kan
worden.
Volgens taxaties te Washington heeft
Tsjang tijdens het communistische
herfstoffensief dertig divisies verloren,
waarvan er ten minste tien door de
Amerikanen uitgerust waren.
Verwachting tot Donderdagavond:
Aanvankelijk: enkele plaatselijke
opklaringen, hier en daar vorming
van nevel of mist, weinig wind. La
ter: Meest zwaar bewolkt met nu en
dan enige regen of motregen en
vooral aan de kust aanwakkerende
wind tussen Zuid en Zuid-West.
Weinig verandering in temperatuur.
Zon op: 8.05. Onder: 16.45.
Maan op: 17.29. Onder: 10-21.
Dinsdag diende voor het Hoog Mili
tair Gerechtshof te Den Haag het be
roep van de 21-jarige dienstplichtige
soldaat Ratio Koster, die 20 April 1948
door de Krijgsraad te Velde (Zuid) ver
oordeeld werd tot een gevangenisstraf
van drie jaar met ontslag uit de mili
taire dienst en ontzetting van het recht
bij de gewapende macht te dienen. Kos
ter had in Juli 1947, drie weken nadat
hii in militaire dienst gekomen was, een
extra-editie van het maandblad „Eén
van het Algemeen Nederlands Jeugd
Verbond, verspreid in de „Generaal De
Bons"-kazerne te Grave. „Maakt van
onze soldaten geen SS-ers" was de titel
van een artikel over' de gebeurtenissen
in Zuid-Celebes.
De advocaat-fiscaal achtte het vonnis
juist, doch de strafmaat te zwaar. Hij
stelde het Hof voor de schuldverklaring
te handhaven en de strafmaat te verla
gen tot een gevangenisstraf van één jaar
en zes maanden met aftrek van de 15
maanden detentie en ontslag uit de mi
litaire dienst.
Mr. Stokvis vroeg het vonnis op juri
dische gronden te vernietigen, vrijspraak
en onmiddellijke invrijheidsstelling. Dit
verzoek werd afgewezen.
Uitspraak 30 November.
Gisteren stond voor het Bijzonder Ge
rechtshof te 's-Hertogenbosch terecht de
Duitser Willem Pannhuis, die gedurende
de bezetting als Hauptsturmführer bij
de S. D. te 's-Hertogenbosch het katho-
tholieke organisatieleven in Brabant ge
tracht had te vernietigen en de activi
teit van de geestelijkheid te bestrijden.
JTu arresteerc3e zeven Brabantse gees
telijken. Aan de andere kant zouden 27
personen, onder wie illegale werkers,
door zijn bemiddeling uit Duitse gevan
genschap zijn vrijgekomen. Als tweede
Duitser stond terecht Emil Rafflenbeul,
indertijd Oberschahrfiihrer bij de S. D.
te 's-Hertogenbosch. 9 Augustus 1944
schoot hij kap. Koopmans uit 's-Herto
genbosch op nog geen zes passen afstand
neer, omdat deze tijdens zijn arrestatie
wegens illegaal werk een ontvlhchtings-
poging ondernam. Ook wordt verd. be
schuldigd van medeplichtigheid aan de
represaillemoord op de heer C. Winter-
mans te Gemert. Tegen Willem Pann
huis eiste de plv. procureur-fiscaal mr.
baron Van Voorst tot Voorst drie jaar
gevangenisstraf met aftrek van voor
arrest. Tegen Emil Rafflenbeul eiste hij
zeven jaar gevangenisstraf met aftrek.
Beide uitspraken Dinsdag 30 Novem
ber.
v
De Franse politie heeft gisteren opdracht
gegeven tot een grote jacht op een bandiet,
die gistermorgen vroeg in de Parijs-Lyon-
express passagiers beroofde en drie poli
tieagenten neerschoot, voordat hij uit de
trein sprong.
Op het ogenblik, dat des nachts de
express door St. Homain raasde, drong
een man, met donkere brilleglazen
en slecht gekleed de eerste klas slaapwa
gen binnen en riep: „Handen de lucht in
en geld op de tafel, snel."
Een vrouw gaf duizend franc, doch de
bandiet zei, dat iemand, die eerste klas
reisde zeker meer geld bij zich had, zij
legde daarna haar sieraden neer.
Op dat ogenblik was een man wakker
geworden, die naar buiten kwam en riep:
.„Nou is het genoeg, politie". Voordat de
man nog een woord kon zeggen, schoot
de bandiet hem neer. Twee andere agen
ten die in Marseille geweest waren in ver
band met een onderzoek naar een devie-
zenkwestie, sprongen hierop op de man af
en slaagden er in zijn revolver te pakken
te krijgen. De man greep echter een nieu
we revolver en schoot de beide agenten
in de maag. Daarna verliet hij de trein.
In de afgelopen nacht is het Neder
landse motorschip „Quo Vadis" buiten
de mond van de Theems gezonk Naar
verluidt, zijn tien leden van de beman
ning door een voorbijkomend Engels
motorschip opgepikt. Zij zullen te
Southend aan land worden gebracht.
Een vrouw en een kind behoren tot de
geredden.
4 November j.l. werd het volgende
schrijv„en ontvangen, gericht aan de
Apostolische Vicarissen en Prefecten der
R.K. Missiën in Indonesië:
„Ingevolge opdracht van H. K. H.
Prinses Wilhelmina der Nederlanden
heb ik de eer, U mede te delen, dat het
door U verzonden telegram inhoudende
een huldebetuiging en zegenbede ter ge
legenheid van Haar 50-jarig regerings
jubileum met grote dankbaarheid door
Haar is ontvangen. Mijn Koninklijke
lastgeefster is zeer getroffen door Uw
hartelijk bewijs van medeleven, waar
voor Zij mij opdracht heeft gegeven
Hare dank te willen overbrengen."
(w.g.) De Resident van Batavia.
Prins Bernhard zal 23 en 24 November
a.s. de oefeningen met het vliegkamp
schip „Karei Doorman" bijwonen. De
Prins vliegt daartoe 23 November met
zijn eigen toestel naar Lossie Mouth in
Schotland om zich nog de zelfde dag
aan boord van de „Karei Doorman" te
begeven.
(Van onze verslaggever) v
Wie is „de" beul van Amersfoort?
Men kan het na de inleidende zitting,
die het Amsterdamse Bijzóndere Ge
rechtshof gisteren hieïd, nog niet zeg
gen. Is het Berg, de kampcommandant,
die volgens de getuigenis van prof.
Borst „nog een zekere schijn van be
hoorlijk optreden" handhaafde, maar die
door een andere getuige „een typische
sadist, die met een vriendelijke glim
lach op het gezicht de afgrijselijkste
mishandelingen pleegde" wordt ge
noemd? Of is het Kotella, die met een
quasi-openhartigheid zijn wandaden toe
gaf, maar alleen om het volgende ogen
blik de indruk te kunnen wekken, dat
het toch zo „erg" nog niet met hem
was?
Is het Wolf, die, dank zij zijn mislei
dend argeloos uiterlijk in kampkringen
spottenderwijs als „het Kerstmannetje"
werd betiteld, maar die desalniettemin
er bekend om stond, dat hij „zo vals
sloeg". In het Oberle, de uit het lood ge
slagen schaapherder, die zich voordoet
als een imbeciel, maar die nochtans
voor de rechter het subtiele onderscheid
weet te maken, dat hij „wel geslagen,
maar niet mishandeld" heeft? Of is het
tenslotte Brahm, de onbehouwen lom
perd, die er in een dronken bui maar
op los sloeg?
Wat doet het er eigenlijk toe. Vast
staat dat zij allen, met de walgelijk ge
slepen Alscher en de dodelijk-onbedui-
dende May, het kamp Amersfoort tot
een oord van apocalyptische verschrik
kingen, tot een inferno op aarde heb
ben gemaakt. Vast staat, dat zij bonder
den mensen om niet de dood in heb-'
ben gejaagd.
Luister naar de opsomming van de
president, prof mr. J. a. van Hamel,
als hij de resultaten voorleest van het
onderzoek dat het Identificatie-bureau
naar de doodsoorzaak van 459 op de
Leusderheide begraven lijken instelde:
een schot in de hartstreek, schotwond in
de borstkas, strop van ijzerdraad om de
nek, gat in de schedel, verwoesting van
de aangezichtsschedel
Maar luister vooral naar de getuigen,
die de verschrikkingen van het kamp
Amersfoort hebben overleefd. Dr. Wes-
s.el, die lid was van de Opperste Raad
van het Medisch Contact, en die vijf
maanden Amersfoort achter de rug
heeft.
„Berg gaf het bevel", zo zegt hij,
„om je over je lengte-as over de
grond door de modder te rollen". En
als de president sprekend over de
voedseltoestand hem vraagt: „Hoe
veel was u in gewicht verminderd
toen u het kamp verliet?" antwoordt
hij „luchtig": „Vergeleken bij wat ik
daar zag, mijnheer de president, mag
dat geen naam hebben; het was der
tig pond
Daar is prof. Borst, wiens nauwge
zette uiteenzetting een schrijnender
beeld van de toestand geeft, dan het
meest bewogen getuigenis vermag te
doen. „Toen ik in het kamp kwam
(Januari 1942) had ik juist eèn studie
van hongeroedeem gemaakt en ik
meende, dat er in Nederland geen
hongeroedeem was. Maar in Amers
foort had 30 pet. van de aanwezigen
deze ziekte. In de eerste maand bedroeg
het sterftecijfer 1 per dag op een be
volking van 800 mensen. Berg joeg
achter mensen aan, die in het laatste
stadium van hongeroedeem verkeer
den; dat waren mensen van wie men
zich afvroeg of zij vandaag of morgen
zouden sterven. De chirurg in het
kamp had geen grein verstand van ge
neeskunde. Voor operaties was slechts
één mes. dat nog vrij bot was, beschik
baar. Zij werden bovendien verricht
zonder verdoving, zonder narcose
En als de president hem vraagt naar
de toestand van de 48 Russische krijgs
gevangenen. die in het. kamp waren
ondergebracht, antwoordt hij: „Die was
onbeschrijflijk. Op een zeer koude dag
vond ik ergens acht of negen jonge
Russen, die als poezen tegen elkaar op
lagen, om tenminste nog iets warmte
te hebben. Zij hadden allen dysenterie
cn bevuilden zichzelf en elkaar. Boven
dien werden zij, meer nog dan andere
gevangenen, geschopt en geslagen."
Een paar dagen later zijn al deze
mensen gefusilleerd.
Dr. Ten Kate, de volgende getuige,
heeft gezien, dat Berg op de rug van
sommige gevangenen (vooral Joden)
ging „paardje rijden" en hen tegelijker
tijd schopte. En een wijnhandelaar uit
Velp, die niet minder dan 7 kampen
heeft overleefd, verklaart, dat Amers
foort het ergste was. „Daar kreeg je het
slechtste eten. Wat dat betreft was
Amersfoort bekend in alle Duitse kam
pen." Hij heeft ook gezien, dat Berg met
één klap een uitgemergelde Jood dood-
Als gevolg van de staking der Ameri
kaanse havenarbeiders ligt te Phila
delphia, New York, Boston en Hampton
Roads het werk stil op 171 schepen. Vijf
tig duizend postzakken liggen in New
York opgestapeld in afwachting van hun
vervoer naar Europa. In deze zakken be
vinden zich verscheidene hulppakketten
voor de bevolking in Europese landen.
Ook de binnenkomende post hoopt zich
op.
Ongeveer 1.000 spoorweglieden, die ge
woonlijk bezig zijn met de verlading van
import- en exportgoederen bij het New
Yorkse centrale spoorwegnet en de cen
trale spoorweg van New Yersey, zijn
Dinsdag als gevolg van de staking van
havenarbeiders zonder werk gekomen.
Het wordt mogejijk geacht, dat de sta
kende Amerikaanse havenarbeiders ge
vraagd zal worden de zich voor Europa
opstapelende Marshall-goederen in de
havens aan de oostkust te laden.
sloeg en hij weet het lugubere detail
mee te delen, dat de Russen enkele da
gen vóór hun executie gedwongen wer
den een ^„zangoefening" te houden.
Daar is tenslotte nog de laatste ge
tuige voor vandaag, die de o, zo timide
uitziende Oberle heeft horen zeggen:
„Die twee Joden zijn „kaoot", de ove
rigen. gaan dezelfde kant; daar zal ik
wel voor zorgen."
Hoor nu Berg zijn „verdediging" voe
ren: „Ik heb gevangenen gewaarschuwd,
die rotte appelen van de nrfestvaalt op
aten en hun voorgehouden, dat ze daar
aan konden sterven."
En als dan in de rechtszaal een ho
merisch gelach weerklinkt zegt de arro
gante kamp-commandant: „Daar kan
men nu wel om lachen, maar het gaat
om „Tatsachen".
Inderdaad, daar gaat het om. En voor
die „Tatsachen" zullen de heren in de
komende dagen ieder afzonderlijk nog
terechtstaan.
Moh. Hatta zal hedenavond voor radio
Djocja een redevoering houden met be
trekking tot de huidige politieke situa
tie.
Hatta zal. volgens een bericht van
Antara, op 18 November per vliegtuig
naar Sumatra vertrekken.
Woensdagochtend is op de conferentie
te Bondowoso een begin gemaakt met
de algemene beschouwingen over een
status van negara voor Oost-Java. Negen
sprekers steunden de resoluties der elf
regentschapsraden, waarin op de stich
ting ener negara werd aangedrongen.
De derde zitting van de federale con
ferentie zal Vrijdag des morgens wor
den geopend. Het parlement van Pasoen-
dan heeft een motie, waarin werd voor
gesteld om de veiligheidsbataljons aan
de Negara over te dragen, verworpen.
Maarschalk Semeon Timoshenko, opper
bevelhebber der Rode legers tijdens de
oorlog, galoppeert over het Rode Plein
te Moskou tijdens de herdenking van
de October-revolutie op zeven Novem
ber. Op de achtergrond de duistere
drom der troepen.
Tijdens de tweede dag van de debat
ten over de nationalisatie van de Britse
staalindustrie heeft Churchill als leider
van de oppositie gisteren een felle aan
val gedaan op het regeringsvoorstel.
Churchille noemde het voorstel niet een
plan maar een samenzwering en een
partij truc om de bende en hierbij
wees hij op de regeringsbank bij el
kaar te houden op de plaats waar zij nu
zat, tot zij haar gehele termijn had uit-
gezetenJ
Sir Stafford Cripps verdedigde het
regeringsvoorstel en eindigde zijn ver
dediging met de woorden: „Het protest
tegen deze aanval op het particulier ini
tiatief is een uitdaging aan de macht van
de democratie af te kunen rekenen met
particuliere industriële machtsformaties.
Het afschrikwekkend alternatief zou
zijn, dat een dergelijk ingrijpen slechts
plaats zou kunnen vinden op meer ge
welddadige wijze."
Churchill sprong overeind voordat
Cripps het revolutionnair dreigement
kon voltooien. Doch Cripps weigerde te
gaan zitten, hetgeen volgens de regels
van het Huis belette aan Churchill te
spreken, zodat gedurendeenige ogen
blikken Churchill en Cripj)s elkaar woe
dend stonden aan te kijken, terwijl La
bour en de oppositie door. luid geroep
hun supportersdiensten verleenden.
Churchill week en beëindigde zijn pro
test met de woorden: „V heeft niet het
rechtDe rest ging verloren, doch
het was duidelijk, dat Churchill aan
Cripps het recht wenste te ontzeggen om
in een democratisch parlement te drei
gen met geweld, indien de socialisten
hun zin niet kregen.
Vandaag zal het Lagerhuis stemmen
over het regeringsvoorstel, waarbij de
regering zeker is van haar Labourmeer-
derheid.
B|j beschikking van de minister-pre
sident, minister van Algemene Zaken,
de minister van Overzeese Gebiedsdelen
en de minister zonder portefeuille is aan
Raden Abdoelkadir Widjojoatmodjo op
zijn verzoek op de meest eervolle wijze,
gerekend van 1 November 1948, ontslag
verleend als voorzitter van de delegatie,
ingesteld bij K. B, van 15 December 1947,
onder dankbetuiging voor de vele en
gewichtige diensten, door hem in moei
lijke omstandigheden den lande bewe
zen.
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, November 1948
Er is weer een nieuw sensationeel be
richt in de wereldpers verschenen
betreffende het Opperbestuur van
de H. Kerk en de huidige internationale
crisis. En weer geldt hetzelfde, dat van
alle verhalen over dit onderwerp sedert
het einde van de oorlog kon gezegd wor
den: dwaasheid en gevaarlijke paniek
makerij.
Thans heet het, dat de Paus een Kar
dinaal tot Zijn plaatsvervanger zou heb
ben aangewezen voor het geval, dat
Hij Zelf b.v. door oorlogsomstandigheden
in de onmogelijkheid zou komen te ver
keren Zijn Hoog Ambt verder uit te
oefenen.
Een bericht als het onderhavige bevat
alle elementen, die een op sensatie-be
lust publiek maar kan wensen: Rome
straks bezet, de Paus een gevangene.-
Doch tevens: de Paus verwacht dus de
oorlog met zekerheid, treft mi reeds
maatregelen.... Sensatie, alarm!
Een ieder, die ook maar iets kent van
de verhoudingen en die bovendien
énigszins op de hoogte is van de aller
jongste geschiedenis, kan om dit soort
berichten alleen maar lachen.
Het is algemeen bekend, dat Rome
op een kwaad ogenblik door de Duitse
Wehrmacht bezet is geworden. Deze
troepen kwamen als vijanden in de
hoofdstad van een „bezet" land. Min
der bekend is het blijkbaar, dat de toen
malige opperbevelhebber, Maarschalk
Kesselring, zich, op uitdrukkelijk bevel
van Hitier zélf, naar de Paus begaf om
de H. Vader „een veilig oord binnen de
Duitse Rijksgrenzen aan te bieden"....
Het was evenwel geen aanbod, doch een
bevel....
's Avonds tevoren had Pius XII alle
te Rome aanwezige Kardinalen naar
het Pauselijk Paleis ontboden. Hij deel
de hun mee, dat de naaste toekomst niet
slechts voor Rome, doch wellicht meer
nog voor de Curie en Zijn Eigen "Per
soon grote gevaren verborg. Hij ver
zocht de leden van het H. College met
grote aandrang om de hoofdstad te ver
laten en zich terug te trekken, waar
ieder van hen dit het veiligste oordeelde.
(Men weet, dat een Kardinaal niet zon
der toestemming van de Paus de stad
Rome mag verlaten). Tevens deed Hij
mededeling van Zijn besluit om nim
mer vrijwillig het Vaticaan te verlaten.
De Kardinalen antwoordden unaniem,
dat zij zich onder geen voorwaarde van
de Persoon van de Paus zouden schei
den.
Kesselring kreeg tijdens zijn audiëntie
een glimlachend „nooit" ten antwoord.
Het gesprek was nutteloos. En toen de
maarschalk, ten einde raad, op het uit
drukkelijk bevel van Hitier wees, ant
woordde de Paus met de historische
woorden: „Meld aan Uw Führer, dat
Pius XII nimmer het Vaticaan zal ver
latenVoor overmacht zal slechts de
ambteloze Bisschop, Eugenio Pacelli,
moeten wijken...." Dit was duidelijk
genoeg: op het ogenblik, waarop de
Duitse troepen tot gewelddadige over
brenging va,n Pius XII zouden overgaan,
zou Deze de Macht neerleggen en nog
slechts ambteloos Bisschop zijn!
Thans wil men doen geloven, dat de
Man, die geheel alleen en zonder wa
pens de Eeuwige Stad heeft gered en
die met zoveel waardigheid en verhe
ven spot zijn belagers terecht wees, dat
Paus Pius XII morgen Zjjn Residentie
zou verlaten! Zélfs al zullen ooit Sovjet
troepen Rome bezetten, zelfs al zou ook
een bolsjewistisch maarschalk de eer
van een audiëntie genieten en het Op
perhoofd der Kerk een grotesk „bevel"
overbrengen zou er dan een wezen
lijk verschil bestaan, zó, dat de H. Va
der vrijwillig doen zou, wat hij zo ver
ontwaardigd afwees tegenover een mach
tig en arrogant Duits Maarschalk
Aan het begin van het officiële Pause
lijke Jaarboek staat onder de naam van
Pius XII en naast Diens Wapen de vol
gende opsomming:
Bisschop van Rome, Plaatsbekleder
van Jezus Christus, Opvolger van de
Prins der Apostelen, Hoogste Opperpries
ter van de universele Kerk, Patriarch
van het Westen, Primaat van Italië,
Aartsbisschop en Metropoliet van de
Romeinse provincie, Sóuverein Staats
hoofd van de „Staat van het Vaticaan"....
Dit zijn geen titels! Dit definieert
slechts de Hoogste Macht op aarde, de
meest verheven Functie. En heeft niets
te maken met maarschalken en leger
groepen. Een generalissimo, een presi
dent, een minister zijn nauwelijks nog
van belang. En bruut geweld tegen wa
re Liefde bleek al twee duizend jaar
geleden nutteloos.
Eerst heden werd deze zeer interessante
foto van de historische atoomproef onder
water nabij de Bikini-eilanden door het
Amerikaanse leger vrijgegeven. Als een
gigantische pudding rijst het water uit
zee op. Als zwarte puntjes zijn de oor
logsbodems op de voorgrond nog te zien.
(Eigen bericht)
Naar wjj vernemen, is op het terrein
van de Amsterdamse voetb-lclub AFC
aan de Zuidelijke Wandelweg een nieuw
soort verlichting aangebracht, welke be
schouwd kan worden als een Europese
primeur. Het betreft hier een terrein
verlichting met z.g. Alprilux-lampen, een
vinding van Philips te Eindhoven. Deze
verlichtingsmethode heeft op de tot nu
toe gebruikte voor, dat het licht sterker
gebundeld wordt, d.w.z. dat men het
licht precies en op volle sterkte daar kan
krijgen waar men het wenst, iets waar
aan bij de andere procédé's nogal eens
wat ontbrak.
Het bijzondere van deze verlichting Is
voorts dat hier met lampen van 50 watt
kan worden gewerkt, tegen 2000 watt bij
de andere methoden. Hierdoor is, on
danks een betere verlichting, maar één
kwart van de anders gebruikte stroom
noodzakelijk. De nieuwe verlichting za)
binnenkort met een wedstrijd tegen een
waarschijnlijk Amsterdamse eerste
klasser worden ingewijd.
Met wat meer begrip en wat meer
liefde zou de wereld er heel anders
uitzien.
Het Belgische elftal, dat Zondag 21
November te Antwerpen tegen Neder
land uitkomt, is als volgt samengesteld:
Doel: Meert (Anderlecht).
Achter: Aernaudts (Berchem en
Anoul (F.C. Luik).
Midden: Coppens (F.C. Mechelen),
Carré (F.C. Luik) en Henriet (S.C.
Charleroi)
Voor: Appeltans (St. Truyen), Van
Steenlant (St. Nicolaas), Mermans (An
derlecht), Chaves d'Aguilar (La Gan-
toise) en Mannaerts (R.C. Mechelen)
Reserves: Gedopt (Antwerp F.C.),
Hendrickx (Lyra), De Back (Aalst)
en Govard (F.C. Luik).
Het Belgische jeugdelftal, dat Zon
dag 21 November te Antwerpen tegen
de Nederlandse juniores speelt voordat
de vertegenwoordigende landenploegen
de strijd aanbinden, ziet er als volgt
uit:
Doel: Duchène (Racing).
Achter: Happart (Standard) en
Schrayens (Beerschot).
Midden: Kiebooms (Antwerpen), Gee-
len (Standard) en Maertens (Antwer
pen).
Voor: Van Gestel (Lyra), Huysmans
(Beerschot), Henri Coppers (Beerschot)",
Van Huffel (Gantoise) en Corbeel (F.C
Mechelen).
Reserves: Gaynaerts (F.C. Mechelen),
Hottenbergh (Un. St. Gilloise) en Fos-
soul (Anderlecht).
De Personeelsraad der Nederlandse
Spoorwegen heeft aan de Ministerraad
een schrijven gezonden om toekenning
van een volledige vergoeding voor de
geleden stakingsschade door het spoor
wegpersoneel op de voet van de toege
kende vergoedingen wegens verzets-
schade.