Zwaar politiek
geschut
R.K. MIDDENSTANDERS wensen
loonbijslag door te berekenen
1
a
Rode legers trekken op
naar Peiping en Tientsin
ENGELAND VERBAAST ZICH OVER
HARINGETENenFIETSENDROMMEN
H
Noodwet-kinderbijslagregeling
voor zelfstandigen gevraagd
Koning George
moet rusten
Mevrouw Tsjang Kai Sjek doet
beroep op Verenigde Staten
Maar weet niets over onze
na-oorlogse moeilijkheden
Spaak nog niet
klaar
Londense belofte
nog niet ingelost
Aardappelmeel in
het brood
Er komen weer pinda's
Van schaapherder tot kampbeul
Het weer
Tot hoofd en hart
Hatta naar Djocja
"N
De Koningin vraagt het
Binnenkort in de handel
rHAxZiaf - getcZfedz,
Josef Oberle moet zich
verantwoorden
DINSDAG 23 NOVEMBER 1948
72ste JAARGANG No. 24315
Demonstratie
in Den Haag
Nog twee sprekers
Australische reis uitgesteld
300 rebellen op Oost-Java
gedood
Spoor- en tramwegpersoneel
eisen stakingsschade
Betere verbinding
met Schiphol
HET K.V.P.-CONGRES
Tivoli is te klein
Resolutie inzake
étalage-verlichting
Opheffing verbod verzocht
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE'
T_, SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
efoon; Redactie 21544; Advertenties 21543
ABnZ^?r,en 20800 Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
1.52 per maand, t 4.55 per kwartaal»
Directeur: J. 3. W. Boerrigter.
wnd. hoofdredacteur; W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Dï Indonesische kwestie moet wel
in een zeer kritieke phase zijn ge
treden, dat de regering met zulk
zwaar politiek geschut als de thans naar
Indonesië vertrokken delegatie, de on
langs door minister Stikker ingeleide
Besprekingen met de republiek gaat
Voortzetten. Niet minder dan twee mi
nisters, de heren Sassen en Stikker, de
gedelegeerde van het Opperbestuur oud-
minister Neher, gesecondeerd door een
aantal deskundigen en op de achter
grond waarschijnlijk enkele markante
en leidende figuren uit het parlement
zullen door rechtstreekse onder
handelingen trachten te weten te ko
toen of het mogelijk is op korte termijn
toet de ïepubliek alsnog tot overeen
stemming te komen. Hetgeen dan in de
huidige omstandigheden practisch hier
op neerkomt: wil de republiek met de
lederale gebieden samenwerken om te
komen tot een Ver. Staten van Indonesië
en zich laten omschakelen in de inte
rim-regering, welke vóór 1 Jan. 1949
tooet tot stand komen, ja dan neen? Zo
als bekend was minister Stikker na zijn
besprekingen te Kalioerang tot de op
timistische conclusie gekomen, dat de
mogelijkheid tot samenwerking er was.
Dit het feit, dat de regering deze „zwa
re" missie naar Indonesië heeft gezon
den, mag men besluiten, dat ook zij
hog mogelijkheden ziet, al is zij dan
m haar communiqué heel wat voorzich
tiger dienaangaande dan minister Stik
ker.
Het is uiterst moeilijk de finesses van
deze plotselinge stap, de zoveelste „laat
ste poging" genoemd, precies na te gaan,
Want de regering is zeer spaarzaam met
haar mededelingen. Wij voor ons zijn ge-
heigd meer waarde te hechten aan de
tegenwoordigheid van de ambassadeurs
der Ver. Staten en Engeland bij het ver
trek onzer ministers dan aan de woor
den, die beide ministers spraken. En
°ok de verklaring Zaterdag j.l. van het
State Department te Washington, dat
Jhen daar van oordeel is, dat thans mét
het oog op de crisis in China de nood-
Zaak van een vreedzame oplossing
Van het Indonesische probleem meer dan
°oit dringt, zegt in het huidige stadium,
Voor wie goed weet te luisteren het een
en ander.
Het lijkt ons verstandig in deze dagen
teer scherp te letten op de reacties van
de Indonesiërs, zowel republikeinen als
federalistische nationalisten. Ook de rol,
me de Commissie voor Goede Diensten
eventueel gaat spelen dient men goed te
Volgen. De toe- of afname der bestands
Schendingen is eveneens een goede di
Piomatieke barometer, want, alsof er
hooit een Linggadjati- en Renville-over-
enkomst is getekend, worden zij door
he republiek in het diplomatieke spel
met graagte gehanteerd.
De republikeinse minister-president
Mohammed Hatta. die, gezien de
chaotische binnenlandse politieke
toestand in de republiek, zich ook aller
minst „safe" gevoelt, pijnigt zijn vernuf.
tig brein om tegenover het zware ge
schut. dat de Nederlandse regering nu
m stelling heeft gebracht iets gelijk
waardigs te plaatsen. De pogingen, die
re«hi?rtoe aauwendt, zijn hoogst inte
l jjht. Zo heeft hij een radiorede ge
ouden die duidelijk de strekking had
he federalistische nationalisten r
Ojocja toe te trekken.
„Indien," zo zeide Hatta, „het ver
krijgen van onafhankelijkheid voor ge
heel Indonesië onze doelstelling is,
moet de door ons gevoerde politiek na
tuurlijk een andere zijn dan een poli
tiek, welke alleen de republiek aangaat.
Het standpunt der regering is tot nog
toe in overeenstemming met de ideale»
Van het volk, namelijk het bereiken
Van de onafhankelijkheid voor geheel
Indonesië. Daarvoor zijn onderhande
lingen nodig met Nederland dat
thans een deel van Indonesië
beheerst, en de eenheid dient te
Worden versterkt met het volk buiten
Öe republiek.
Wij moeten ons niet tegen elkander
laten uitspelen, doch wij dienen te
streven naar overeenstemming en een
heid. Door sentimenten kunnen wij er
gemakkelijk toe worden gebracht, onze
afkeuring uit te spreken over de door
Nederland gestichte mario
net t e ns t a t e n, maar wij moeten
onze politiek baseren op het feit, dat
het volk daar ook streeft naar onaf
hankelijkheid en in de republiek het
symbool ziet van de onafhankelijkheid
Van het Indonesische volk. Dat tijdstip,
met 1 Januari 1949 voor ogen, is een
belangrijk moment voor het gehele
Indonesische volk. Wij mogen geen anti
thetische politiek voeren ten aanzien
Van de kameraden buiten de republiek,
óoch wel een synthetische politiek."
Weliswaar verklaarde hij, dat de be-
mndsovereenkomst behoorde te worden
■togekomen maar men zal moeten toe-
th Ven, dat de woorden „Nederland, dat
mans een deel van Indonesië beheerst"
h „de door Nederland gestichte mario-
,®ttenstaten" allesbehalve vriendelijk
bnken. En voorts blijkt uih berich-
van Djocja, dat de republiek zal
échten bij de besprekingen met de Ne
derlandse delegatie, de Commissie voor
bede Diensten, of althans een of twee
toer Jeden, in te schakelen. Wat nu juist
jjet in de eerste plaats de bedoeling van
ederland is. Men kan zich voorstellen,
jto de federalen, die in Den Haag reeds
1 een voorlopig accoord met onze re
uring waren gekomen, uiterst op hun
uï^de zijn, dat zij tenslotte niet het
hd van de rekening worden. Het zou
jjs een onvergeeflijke fout van Den
v®aS lijken als de federalen ten gerieve
republiek gedwongen werden
int1 0f meer veren te laten. Men vergete
^tossen niet dat het „befaamde" voor-
het Amerikaanse lid der C.v.G.
jj" reeds tot „working paper" is ge-
het oveerd. Zo ziet men, dat tegenover
zWare politieke geschut, dat Neder-
bun naar Indonesië brengt., ook anderen
Ój Politieke wapens in stelling brengen.
k0rnZo weer een accoord tot stand zal
beó160? Daten wij mèt de regering ho-
tiev' deze „laatste poging" een defini-
oplossing mogelijk maakt. De Ne-
aPdse militair in Indië kiikt intussen
bïoetg naar zijn wapens, die zwijgen,
o blijven zwijgen?!
(Van onze Haagse redactie)
Op een grote demonstratieve bijeenkomst te Den Haag, bezocht door ongeveer
2500 personen, de voorzitter van de K.V.P., de heer Andriessen, de directeur-
generaal van- de prijzen, prof. Brouwers, als vertegenwoordiger van de
minister van Economische Zaken, en vertegenwoordigers van verschillende
andere ministers, heeft de Ned. Katholieke Middenstandsbond een resolutie
inzake de loon- en prijspolitiek aangenomen, wgarin de regering dringend
verzocht wordt de doorberekening van de loonbijslag mogelijk te maken en
met de meeste spoed een noodwet-kinderbijslagregeling voor zelfstandigen
tol stand te brengen. Tevens wordt er hierin op aangedrongen de verhoogde
kosten voor de klein-ondernemer met ongeveer hetzelfde inkomen als van de
werknemers door aftrek van een equivalentbedrag via inkomstenbelasting
of ondernemersbelasting op te vangen.
Dit waren de kernpunten uit het
betoog van de vice-voorzitter van
de Ned. Kath. Middenstandsbond,
de heer Th. S. J. Hooy, uitgespro
ken niet alleen in de grote zaal van
de Dierentuin, die bij het aanvangs-
uur van de bijeenkomst belangrijk
te klein bleek, maar ook in de daar
na gecharterde Scala-zaal, die even
eens geheel gevuld was met katho
lieke middenstanders.
De heer Hooy en de vele voorzitters
van vakbonden, die naast hem korte
tijd gelegenheid kregen hun bezwaren
op te sommen, werden herhaalde ma
len onderbroken door luid applaus, zo
zeer bleken de grieven en wensen onder
de vele aanwezigen te leven. Het was
een krachtig protest, een cri de coeur,
waardig geuit en krachtig onderstreept.
Er Werd - wel verschillende malen op
hetzelfde aambeeld gehamerd, doch dat
kan in deze kring slechts de noodzake
lijkheid van deze landelijke demonstra
ties vergroten.
De heer Hooy dan wees er op, dat
de loontoeslag van 1 rnet de sociale
lasten neerkomt op 1.30; men kan, zo
zei hij, de maatregel waarbij bepaald
wordt, dat dit bedrag niet mag wor
den doorberekend, beschouwen °als de
druppel, die de maat doet overlopen.
De regering kan, aldus de heer Hooy,
deze last niet leggen op de schouders
van een groep, die voor een groot ge
deelte, wat haar inkomen betreft, ligt
op hetzelfde niveau als de arbeiders en
die dan nog ondernemingsrisico heeft te
dragen. De regering begaat hiermede
een onrechtvaardigheid, waardoor di
rect het gezinsinkomen wordt aange
tast. Men kan zonder overdrijven zeg
gen, dat het bestaan van de vele zelf
standige kleine ondernemers op het spel
staat.
De zaken staan nu zo, dat de re
gering „uitwijkmogelijkheid" zoekt
bij een groep, die behoort tot of zeer
dicht ligt bij dat bevolkingsdeel, dat
de overheid wil sauveren. De mid
denstand kan deze aderlating onmo
gelijk ondergaan en daarom ver
zoekt hij de regering dringend, de
m de aanhef vermelde maatregelen
toe te passen, waardoor de recht
vaardigheid geen geweld meer wordt
aangedaan. Een resolutie in deze zin
werd aangenomen.
Dit was het meest actuele en ook zake
lijke resultaat van deze middag daartoe
vooral was men naar de Residentie ge
trokken maar ook de twee andere spre
kers, de geestelijk adviseur prof. dr. A.
A. Ariëns, die sprak over „Ondernemer
schap en zelfstandigheid in het economisch-
sociale beleid", en mr. F. J. H. Bachg, al
gemeen secretaris van de Kath. Midden
standsbond, die het onderwerp: „Collec
tieve krachtsontplooiing op economisch en
maatschappelijk terrein" behandelde, had
den de volle aandacht van de midden
standers. Prof. Ariëns betoogde, dat, zoals
blijkt uit „Quadragesimo Anno", de mo
derne grootonderneming aan de midden-
en kleinonderneming niet behoort te ont
nemen, wat in deze ondernemingsvormen
doelmatig kan worden voortgebracht. Het
beginsel is een pleidooi voor het midden-
en kleinbedrijf, een pleidooi voor een zo
breed mogelijke basis voor het zelfstandig
ondernemerschap, een pleidooi voor een
krachtige middenstand. In platas van de
bezits- en machtsconcentratie in de han
den van het grootbedrijf, pleit de katho
lieke sociologie voor decentralisatie van
bezit en van economische macht bij voor
keur in midden-grote en kleine onderne
mingen. Dit is ook geheel in de geest van
de woorden, door Z. H. de Paus gespro
ken. De eerste opdracht van de midden
stand in deze tijd is doelmatige organi
satie van het middenstandsbedrijfsleven.
Het mag als een eis van algemeen belang
worden gezien en daarmede als een eis van
sociale rechtvaardigheid, dat de overheid
bij het voeren van haar sociaal-economisch
beleid een positieve middenstandspolitiek
voert, welke de economische en financiële
basis van de zelfstandige midden- cn klein-
ondernemingen versterkt.
Mr. Bachg heeft gewezen op de nood
zaak van een spoedige tot stand kfrenging
v^jti een positieve en stelselmatige voor
lichting van de midden- en kleinbedrijven
op het stuk van rationalisatie en samen
werking, zoveel mogelijk langs de kanalen
der vrije vakorganisaties met onbekrompen
financiële bevordering door de overheid.
Hij stelde vast, dat dé middenstandspcli-
tiek in Nederland, die in de periode vóór
de tweede wereldoorlog voorbeeldig ge
noemd kon worden, tot hogere ontplooiing
zal kunnen worden gebracht, als naast en
in direct verband met de vrije vakorga
nisaties en de centrale organisaties der
ondernemers in de midden- en kleinbe
drijven publiekrechtelijke organen zullen
worden geschapen, gedragen en bezield
door de vrije vak- en centrale organisaties.
Spr. constateerde, dat de momenteel Ipe-
staande organisatorische toestand voor de
midden- en kleinondernemers als volstrekt
onbevredigend moet worden oeschouwd en
deed een beroep op allen, die bij deze
vraagstukken betrokken zijn, deze situatie
geen dag langer te laten voortduren.
De redevoeringen van dr. Ariëns en mr.
Bachg resulteerden in een tweetal reso
luties, die, evenals die van de heer Hooy,
tér kennis van de regering zullen worden
gebracht.
Nog is op beide bijeenkomsten besloten 1
een telegram van aanhankelijkheid te zen
den aan H. M. de Koningin en de Kardi
naal.
Tussen Beaulieu en Cap d'Ail stortte een enorm rotsblok van de berg d'Eze op de
spoorwegtunnel tussen Nice en Ventimiglia (Italië). De tunnel stortte voor een
deel in en bedolf de spoorlijn over een grote afstand. Minstens een week zal er
nodig zijn om de weg weer begaanbaar te maken. Een passagierstrein kon direct
na de instorting op het laatste nippertje tot stilstand gebracht worden.
Verwachting tot Woensdagavond:
Droog weer met overdrijvende wol
kenvelden. Weinig wind. Vannacht
plaatselijk nachtvorst en vorming
van nevel of mist. Weinig verande
ring in temperatuur.
Zon op: 8.15. Onder: 16.38.
Maan op: 0-40. Onder: 14.21.
Aan Koning George van Engeland is
geadviseerd algehele rust te "houden we
gens een storing van de bloedsomloop
in het rechterbeen. In verband hiermede
zijn voor enige maanden alle afspraken
,n Koning voor officiële gelegen
heden afgezegd. Ook is door Bucking
ham Palace medegedeeld, dat de reis van
de Koninklijke familie naar Australië en
Nieuw-Zeeland voor onbepaalde tijd is
uitgesteld.
De Koning en de Koningin en Prinses
Margaret zouden 27 Januari met het
slagschip „Vanguard" vertrokken zijn
voor de reis naar Australië en Nieuw-
eeland, welke vijf maanden zou duren.
Het advies tot rust houden zal, naar
verluidt, de Koning niet verhinderen de
ministers en andere belangrijke perso
nen te ontvangen noch de staatsstukken
te behandelen. Ongetwijfeld zal de Ko
ning echter de eerstkomende ze maan
den, of misschien nog langer, niet bij
officiële gelegenheden verschijnen. Ko
ning George wordt 14 December 53 jaar.
Steeds duidelijker blijkt, dat het defensieve succes van de Chinese regerings
troepen in de slag om Soetsjou niet de uiteindelijke overwinning heeft gebracht.
De communistische legers vallen weer op alle sectoren van het front aan en de
regering heeft in allerijl versterkingen naar verschillende bedreigde punten
moeten zenden.
ln een regeringscommuniqué wordt toegegeven, dat het leger van generaal
Hoeang Potao zich al vechtende uit de omsingeling tracht te bevrijden, waarin
het sinds enkele dagen in het gebied van Nientsjoean geraakt is. Hoeang's leger
zou zware verliezen geleden hebben. Naar het regeringscommuniqué meldt zou
Hoeang erin geslaagd zijn de stad Nientsjoean te heroveren.
Uit berichten uit neutrale bron blijkt,
dat de conynunisten de Oostelijke flank
van Soetsjou bedreigen. Ondanks de
zware aanvallen van de nationale lucht
macht schijnen de regeringstroepen het
initiatief verloren te hebben.
In Noord-China is een grote commu
nistische troepenmacht de Grote Muur
overgetrokken. De communistische le
gers hebben Paoting, de hoofdstad van
de provincie Hopeh, veroverd en maken
zich gereed voor de aanval op Peiping
en de havenstad Tientsin, waar o.a. een
gedeelte van de Amerikaanse vloot ligt.
Volgens berichten uit neutrale bron zijn
de communistische legers van generaal
Lin Piao deze steden tot op 25 km. ge
naderd.
Generaal Foe Tso Yi, de nationalisti
sche bevelhebber in Noord-China heeft
voor het gehele gebied de staat van be
leg afgekondigd en een avondklok in
gesteld. Verwacht wordt, dat de com-
ï^ta rePuMikeins woordvoerder te
jj'a heeft aan Aneta medegedeeld,
H°ndertIag te Djocja zal zijn
ggekeerd.
bisto ge Marshall, de Amerikaanse mi-
pjton Buitenlandse Zaken, en Win-
2?ct0r^hrchill hebben gisteren het ere-
jhtva_ at van de Londense, universiteit
»et dn n' Marshall was in verband
**hWe2j vergadering van de V.N. niet
Harry Truman houdt met zijn familie
wat vacantie op zijn landhuis in Florida.
Na de inspannende verkiezingstoum.ee
met de honderden redevoeringen is dit
de eerste rust.
(Van onze Londense correspondent),
Engeland is buitengewoon slecht in
gelicht over Nederland. De Engelse pers,
met een enkele uitzondering, is weinig
geïnteresseerd en hangt voor haar be
richtgeving voornamelijk af vari de pers
agentschappen. En als nu en dan door
toevallige omstandigheden een vooraan
staand correspondent Holland bezoekt,
is hij geneigd over de Nederlanders te
schrijven met de oubollige oppervlak
kigheid waarmee andere lieden schrij
ven over de Polynesiërs. De nieuwe ha
ring gegeten op straat deed nog onlangs
een vooraanstaand correspondent sidde
ren als ware hij tegen zijn zin getuige
geweest van een kannibalen-souper An
deren schrijven met tjonge-tjonges-acn-
tige bewondering vanaf onmetelijke
Britse hoogten over de noeste strijders
tegen de zee, en al die fietsen toch!
Maar over werkelijke Nederlandse pro
blemen, over onze moeilijkheden ten
gevolge van Duitse bezetting en plunde
ring, over de aard van het Indonesisch
probleem en over de niet geringe mate
van anti-Britse gevoelens in Holland
weet men niets. De oorzaak is voorna
melijk gebrek aan interesse voort
spruitend uit het nog steeds sterke insu-
larisme van de Britten.
Het verdient daarom des te meer de
aandacht dat in het maandblad „The
Fortnightly" van deze maand een arti
kel staat van de hand van J, x. Brock-
way waarin niet slechts een uitstekend
inzicht wordt getoond in Nederlands na
oorlogse moeilijkheden, maar waarin de
Engelse auteur tevens een waarschu
wing richt aan zijn isolationistische
landgenoten dat zij tijdig moeten beden
ken dat er andere inzichten bestaan
aangaande wereldproblemen dein uitslui
tend Britse en dat dergelijke opinies,
met name in dit artikel Nederlandse
opinies, het recht hebben gehoord te
worden.
De auteur van het helaas beknopte artikel
maakt een vergelijking tussen Britse en Ne
derlandse na-oorlogse moeilijkheden. Hij
ziet een treffende overeenkomst, maar
noemt drie belangrijke facotren waarin de
positie van Nederland verschilt van die van
Groot-Brittannië. In de eerste plaats wijst
hij op de enorme psychologische en econo
mische gevolgen van de bezetting, de plun
dering en de barbaarse onderdrukking
door de Duitsers en van de onprettige er
fenis aan politieke processen tegen N.S.B.-
ers etc. Als tweede factor noemt hii de In
donesische kwestie waarvoor hij beduidend
meer begrip toont dan men gewend is van
Engelse zijde te ontmoeten. Als derde fac
tor noemt hij het verlies van de handel
met het Duitse achterland. Hij constateert
dat de Nederlanders hard werken en dat
ze de talrijke na-oorlogse ontberingen zon
der veel moeite dragen. (Ik zelf voeg hier
aan toe dat het inderdaad opmerkelijk is
te constateren dat men in Nederland min
der klaagt over de veertig slechte cigaretten
per week dan in Engeland over de onge-
rantsoeneerde, goede cigaretten, en dat men
in Nederland' blijkbaar het schamele vlees
rantsoen een minder grote katastrofe vindt
dan in Engeland, waar het rantsoen veel
groter is).
De heer Brockway wijst verder op 't
veranderd buitenlands beleid van de
Nederlandse regering en op het prijs
geven van de neutraliteitsgedachte. Hij
eindigt met de waarschuwing, dat Enge
land veel good-will heeft verloren in
Holland door de onkundige kritiek op
het Indonesisch beleid en door de hou
ding van de Britse pers die vrijwel
zweeg over Nederlandse pogingen een
vreedzame oplossing te vinden voordat
men zich gedwongen zag over te gaan
tot militaire actie. Ook wijst hij zeer
terecht op de in Nederland gangbare
indruk dat blijkbaar voor grote mogend
heden als Engeland andere morele maat
staven gelden dan voor Nederland, ge
tuige Palestina en Malakka. Hij eindigt
met een beroep op zijn landgenoten
meer begrip te tonen nu de ontwikke
ling van een West-Europese verbonden
heid aan Engeland de verantwoordelijk
heid oplegt van een toekomstig leider
schap.
munisten de toegang naar Binnen-Mon
golië voor de nationalisten zullen trach
ten af te snijden en dat zij zich op de
eerste plaats zullen trachten meester te
maken van de kolenbekkens.
Een woordvoerder van het Chinese
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft het bericht, dat generaal Mac
Arthur naar China zal komen voor be
sprekingen met Tsjang Kai Sjek, on
gegrond genoemd. In Tokio hebben
personen uit de omgeving van de ge
neraal eveneens tegengesproken, dat er
sprake zou zijn van een dergelijk be
zoek.
Mevr. Tsjang Kai Sjek beeft gisteren
in een radiotoespraak uit Nanking voor
het Amerikaanse volk aangedrongen op
onmiddellijke en afboende hulp voor de
Chinese regering.
Zij zei, dat de huidige toestand in
China zeer critiek was en dat het Ame
rikaanse belang eiste, dat China gehol
pen zou worden, opdat de communisten
niet geheel Azië zouden veroveren.
Bij de katholieke missie in China
heerst ongerustheid over het lot van 70
missionarissen, voor het merendeel Duit
se Franciscanen en Franciscanessen, die
zich in Tsinan bevonden, toen de 'stad
door de communisten veroverd werd. In
Shanghai zijn vluchtelingen van 26 na
tionaliteiten aangekomen; onder hen be
vonden zich een honderdtal katholieke
missionarissen. De inschrijving van Jo
den, die naar Palestina wensen te gaan,
zal nog veertien dagen openstaan Tot
nu toe hebben zich 5000 Joden hiervoor
opgegeven.
Spaak is Zondag een beetje te-optimis
tisch geweest in zijn verwachting, dat hij
Maandag klaar zou zijn met de vorming
van een nieuwe regering. Hij legde die
bekentenis Maandag aan de pers af, maar
bleef toch van oordeel, dat het voor
naamste werk deze dag gebeuren moest.
De reden van de vertraging ligt in het
feit, dat er nog geen nieuwe minister
van Justitie gevonden is en bovendien is
de C.V.P. van oordeel, dat de formateur
wat al te hard van stapel gelopen is met
zijn bewering, dat alle kwesties geregeld
zijn. De katholieken vinden, dat in het
bijzonder het schoolprobleem nog wel
een nadere toelichting behoeft. Zij me
nen daarenboven, dat Spaak toch moeite
zou moeten doen om het aantal minis
teries te verminderen.
De eerste minister heeft zich bereid
verklaard dat te proberen, maar zon
der enthousiasme. Hij overweegt, dat er
op het ogenblik een evenwicht bestaat,
maar zodra hij iets gaat veranderen,
komt dat te vervallen en zijn óf de
socialisten ontevreden of de katholieken,
of de Vlamingen of de Walen. De Maan
dagmiddag is hoofdzakelijk besteed aan
het onderzoek van deze verschillende
punten, waarvoor Spaak o.a. ontmoetin
gen heeft gehad met de voorzitters van
de Socialistische Partij en de Christelijke
Volkspartij. Hij heeft hun tenslotte con
crete en definitieve voorstellen gedaan,
waarover hij Dinsdag het antwoord ver
wachtte. Pas daarna zal men werkelijk
kunnen zeggen of Spaak geslaagd is' of
niet. Men mag overigens gerust aanne
men, dat hij slagen zal. Zoals de zaak er
nu voorstaat, blijft het nog altijd waar
schijnlijk, dat Spaak Woensdag met een
nieuw Kabinet voor de Kamer koTnen
kan.
Volgens Antara heeft een woordvoerder
van het republikeinse ministerie van Defen
sie medegedeeld, dat tijdens een gevecht ten
Zuiden van Randoeblatoeng, in Oost-Java,
tussen regeringstroepen en opstandelingen,
300 opstandelingen werden gedood of gevan
gen genomen.
Na drie jaar hard werken zijn de Neder
landers er in geslaagd de haven van Bela-
wan op Sumatra gedeeltelijk weer in ge
bruik te nemen. Vrachtschepen van de af
metingen van Libertyschepen kunnen de ha
ven reeds binnenvaren. Zaterdag wordt de
„Sibajak" verwacht.
In de Handelsbeurs te Utrecht is Maan
dag een vergadering gehouden van de
Ned. R.K. Bond van Spoor- en Tramweg
personeel ,,St. Raphael". De voorzitter, de
heer J. Blommers, deelde mede, dat de
voorgenomen fusie met de bonden „St. Bo-
nifacius" en „St. Anthonius" nog weinig
vordering heeft gemaakt. Spreker is voor
stander van één vakbond voor de ver-
keersvakbeweging, maar dan moet het een
doelmatige bond zijn en geen lappendeken.
De statuten van „St. Raphael" behoeven,
volgens de voorzitter, noodzakelijk wijzi
ging want de burgerlijke luchtvaart be
hoort wel degelijk tot het. beroepsvervoer.
De K.L.M. telt 11.000 man personeel, waar
onder heel veel katholieken. Het is de al
lerhoogste tijd dat de K. A. B. hier door
middel van een goede organisatie voet aan
de grond krijgt. In verband met het door
de Spoorwegen uitgebrachte jaarverslag
deelde hij mede, dat het exploitatieover
schot van 86 millioen gulden als winst is
aangemerkt. Men vergat echter de vo-«le
ring op de Staat van 800 mill. gld. Gï3r-
logs- en stakingsschade. Deze vordering
op de Staat is door de regering nog niet
eens erkend.
Spreker herinnerde aan de in Sept.
1944 door de regering in Londen gedane
toezegging, volgens welke alle stakings
schade zon worden vergoed. Deze belofte
is nog steeds niet ingelost. „Wij voelen
ons door de regej-ing bedrogen", aldus
de heer Blommers, „en wij eisen ver
goeding van de schade op basis van ver-
zetsscjiade, want de staking was een
verzetsdaad van groot formaat."
Een tiental afdelingsvoorstellen inzake
de loon- en prijspolitiek werden ondervan
gen door het aannemen van een door het
bestuur voorgestelde motie. In deze mo
tie wordt ernstige teleurstelling uitgespro
ken over de geringe omvang van de toe
gekende loonbijslag. Er wordt in gepro
testeerd tegen de vastgestelde loongrens.
Met klem wordt 'aangedrongen deze min
stens tot f 5.000 te verhogen, de aanvangs-
leeftijd van 23 op 21 jaar terug te bren
gen, aan gepensionneerden een evenredi
ge compensatie toe te kennen en spoedige
voorzieningen te treffen voor gezinnen met
meer dan twee kinderèn.
Sedert het einde van 194'5 komen alle
Europese en internationale luchtlijnen, wel
ke. Nederland aandoen, 'samen op Schiphol.
Het gevaar bestaat, zo meent de K. L. M.,
dat steden als Rotterdam en Den Haag
geleidelijk aan nadelen zouden kunnen on
dervinden van een mogelijke, vooral ook
bij buitenlanders groeiende gedachtengang,
dat Schiphol uitsluitend luchtvaartstation
voor Amsterdam is. De K.L.M. tracht nu
de bezwaren voor luchtreizigers uit en
voor Rotterdam en Den Haag zoveel mo
gelijk te ondervangen, door verbetering
aan te brengen in het vervoer langs de
weg tussen genoemde steden en Schiphol.
Ten einde aan de redelijke eisen van de
Rotterdamse en Haagse passagiers zoveel
mogelijk tegemoet te komen, is de fre
quentie van de busverbinding met Schip
hol voor luchtreizigers uit deze stad tot
zeventien maal per weekdag, en zeven
maal op Zondagen opgevoerd. Deze rege
ling betekent reeds een aanmerkelijke ver
betering. Thans worde echter getracht de
verbinding tussen Rotterdam en Schiphol
te perfectionneren, door inp.Jqats van, busr
sen, auto's in dienst te stellen, die geschikt
zijn voor het vervoeren Van zes personen
deze afstand kunnen afleggen in
vijf kwartier. Door deviezenmoeilijkheden
ondervindt de aflevering van deze wagens
echter nog grote vertraging.
De deelname aan het Congres der Katho
lieke Volkspartij, dat 11 en 12 December
a.s. te Utrecht in gebouw Tivoli wordt ge
houden, is zó groot, dat het nodig bleek
ook op de grote standzaal van het Jaar
beursgebouw beslag te leggen, daar de za
len in gebouw Tivoli niet voldoende ruimte
boden om alle deelnemers aan de sectiever
gaderingen te plaatsen.
Het is zo teleurstellend telkens
weer te moeten ervaren, hoe weinig
het Nederlandse publiek de wens van
Hare Majesteit de Koningin begrijpt,
om zich met haar kinderen vrij en
ongehinderd onder de mensen te
kunnen begeven.
Jongeren en ouder/en dringen op,
kloppen tegen de ruiten van de auto
of blijven staren, ondanks herhaald
vriendelijk verzoek langzaam door te
lopen.
Elk gezellig, door de Prinsesjes be
dacht plan, zoals bijvoorbeeld het
doen van boodschappen in deze Sint
Nicolaastijd of het bezoek aan een
dierentuin, leidt daardoor tot een
verdrietig resultaat.
Nogmaals wordt oud en jong met
klem gevraagd de wens van Hare
Majesteit de Koningin te helpen ver
vullen. j
Er zal 10 pet. aardappelmeel in bet
brood worden verwerkt, zSals het
A.N.P. reeds enige weken geleden
meldde. Deze menging begon gisteren,
22 November, zowel voor het normale
als voor het wittebrood. Met het oog
op de voorraden bloem van oude sa
menstelling zullen echter nog enkele we
ken verlopen, voordat brood van bloem
van de nieuwe samenstelling wordt ge
bakken.
Binnen niet al te lange tijd zullen
voor het eerst sinds de oorlog weei
pinda's voor het publiek beschikbaal
komen. Weliswaar waren sinds 1943
reeds enkele schepen met grondnoten
in Nederland aangekomen, doch deze
producten waren uitsluitend bestemd
vor verwerking tot voedmgsvetten en
-oliën, benevens bescheiden hoeveelhe
den ter verwerking tot pindakaas. De
zer dagen zullen wederom enkele sche
pen met ca. 3100 ton grondnoten uit In
donesië in ons land aankomen. Een ge
deelte hiervan (ca. 900 ton) zal, mits de
noten van voldoende kwaliteit zijn, wor
den gebrand en als pinda's in de han
del gebracht. Voorts zal een hoeveel
heid van ca. 1800 ton worden verwerkt
tot pindakaas, terwijl de rest voor di
verse andera doeleinden is bestemd.
(Van onze Haagse redactie)
Op de grote landelijke bijeenkomst
van de Ned. Kath. Middenstandsbond,
Maandag te Den Haag gehouden, is een
resolutie aangenomen, waarin de rege
ring verzocht wordt het verbod tot het
gebruik van étalage-verlichting van 4
tot 6 "uur in de namiddag, voor wat be
treft enige tijd voorafgaande aan Sin
terklaas eh Kerstmis, in te trekken.
Het hek voor de St. Pieter te Rome is gesloten, terwijl de kerk opnieuw
geconsacreerd wordt, nadat de 65-jarige jurist Pulieri zelfmoord pleegde door
van de eerste loggia naar beneden te springen. Zijn stoffelijk overschot werd
dadelijk door de Palatijnse garde weggedragen en de kerk gesloten.
Gistermiddag behandelde het Bij
zonder Gerechtshof te Amsterdam de
zaak tegen de 56-jarige Josef Oberle,
een der Amersfoortse kampbewakers.
Oberle, een flink gebouwd man met
een martiale snor, is voor de oorlog
schaapherder geweest. Een beroep dat
wel de grootste tegenstelling vormt tot
de functie, die verdachte gedurende zijn
tijd in gevangenkampen uitoefende.
Getuige Bos vertelde als eerstgehoor-
de getuige, dat Oberle, die het toezicht
had over een buitencommando van on
geveer 150 man, per dag 10 tot 15 ge
vangenen met een dikke stok afranselde.
„Es ist nicht wahr" is het commentaar
van Oberle op deze verklaring. Zelfs
op koude dagen in October en Novem
ber liet verdachte de gevangenen hun
jassen uittrekken, zodat zij in hun blote
bovenlijf of slechts met een dun
hemdje aan moesten werken. Oberle
placht dan te zeggen „Werk jullie te
maar warm."
Zonder God kan niemand het leven I
Vverstaan. I
„Oberle ontving mij in de „rozentuil--"
met stokslagen en liet mij diepe knie
buigingen maken", vertelde getuige Pel«.
De verdachte reageert hierop, dat hij
bet niet gedaan heeft en dat hij hier
niet' staat als leugenaar.
Niet altijd zijn de getuigenverklaringen
juist, dit bleek bij de getuige Slagt, die.
Oberle van mishandelingen beschul
digde, gepleegd op een tijdstip dat Ober
le volgens de verklaringen van de
verbalisanten in het kamp Ommen
was.
Oberle heeft deel uitgemaakt van
dezelfde vuurpeletons als Brahm. Ook
zijn verweer is het „Befehl ist Befehl."
De verdachte beweert dat hij tijden»
zijn verhoor door de verbalisanten mis
handeld is. Dit wordt door de recher
cheur v. d. Beukei ontkend en hij voegt
daaraan toe, dat een ontslagen insper
teur van de PRA, Gerlings, destijds de
groep Kotella opgewekt heeft te zeggen,
dat zij door de verbalisanten geslagen
zijn om tegen deze rechercheur steir
ming te* maken.
Op een vraag van de president, of
Oberle niet geweten heeft, dat het
voedsel in het kamp zo slecht was, ant
woordde de ex-schaapherder tot verba
zing van de toehoorders, dat het eten
heel goed was. Zelfs is een gevangen»
20 pond in het kamp aangekomen.
Op de vraag wie dat dan wel was,
antwoordde Oberle, onder het gelacn
avn de publieke tribune: „Frans van de
Laar."
Om half vijf schorste prof. Van Ha
mel de zitting tot Zaterdag 27 Novem
ber a.s
