ZET MEN DROOGLEGGING ZUIDERZEE STOP?
Ërk de Noorman -HetStenen Beeld
t
Mislukt bemiddeling in
Palestijnse, kwestie?
POST UIT NEDERLAND
Ingenieurs bepleiten voortzetting
Overeenstemming
bezettingsstatuut
Een film voor de
Niwin -
r
HET GELUK
DE DWAZEN
Boekennieuws
NIEUW LAND IN DE WINTER
Problemen van nu
en morgen
ySflMSW
mg-
Wij luisteren naar
r~-x
.J
Tijdelijke loontoeslag
Rijkspersoneel
MAANDAG 6 DECEMBER 1948
PAGINA 3
Hier is men pionier,
men werkt, men bouwt
aan zijn toekomst en
men vecht tegen de
muizen
Troosteloze aanblik
Paul Kies verdedigt zich
Minister Van Maarseveen
naar Brussel
Landbouwproductie van
West-Europa
V
Pres. Bank van Zweden
afgetreden uit protest
Wordt zitting UNO
Zaterdag gesloten?
Voortzetting wellicht in
New York
Arbitrage en bezettings-
kosten de moeilijkheden
.Inkomen Prinses
Wilhelmina
mmÊÊËÊMÊê
IS MET
door JORIS JORISSEN
Wat doe je vreemd, Mare!
rv—V.
Te lage uitvoer naar
Canada
Scheepvaartberichten
(Van een onzer speciale verslaggevers)
y~\ eze vraag houdt op dit ogenblik in de Noord-Oost-polder een ieder bezig:
."li ,e,r ew(? volgend jaar gebeuren als met het ontginningswerk de
Ll' k°mt e™ ,de 9ehele cultuur-technische dienst met al zijn
macYjlvfrieen werkeloos raakt? Zal hij dan uiteen vallen, zullen de
annen van het polderwezen, die hier èn in de Wieringermeer hun sporen
dlvlfiiwfml^eren en zullen dientengevolge voor de komende indijking van
de Zuid- West-poldergeheel nieuwe en onervaren krachten moeten worden aange
trokken? En m een adem voegt men er dan aan toe: laat de regering dat
nom?oo7nen laat ze nog volgend jaar ook de indijking van de Noordelijke helft
van de Zuid-West-polder ter hand nemen, want Nederland schreeuwt om grond.
Als deze opmerking eenmaal gemaakt
Is, dan bemèrkt ge met ingenieurs te
doen te hebben. Dan ziet gij, dat in dat
mateloos vlakke land, dat in December
zo triest maakt, een goede 800 technici
de leiding hebben, die leven bij de glans
van de toekomst. Zij schilderen die 12e
provincie, die Nederland op het water
zal moeten veroveren en waardoor gij
straks van Amsterdam met de trein via
Flevostad over een nieuwe Moerdijk-
brug tussen de Zuid-West en Noord-Oost
polder langs Emmeleroord naar Leeu
warden en Gronningen zult kunnen rei
zen.
Zij vertellen van deze Noord-Oostpol
der zelf. Hoe hier rond het stadje Em
meleroord, dat ooit 10.000 inwoners zal
hebben, tien dorpen zullen groeien.
Marknesse, Ens en Kraggebrug al in aan
bouw zijn en hoe die lage struikjes, die
men links en rechts in de Noord-Oost-
polder ontwaart zullen uitgroeien tot
grote bossen: 400 h.a. bij de Voorst, 400
h.a. bij Urk en 1000 h.a. bij Kuinre.
Straks, als heel de polder land is ge
worden zullen hier 40.000 mensen wo
nen. Zij zullen huizen in een wereld,
waarin als eerste in Nederland de
bouw van pre-fabricated boerderijen en
woningen allesoverheersend zal zijn.
Want daarvan alléén verwacht men
hier nog heil. Alleen met deze bouw
methode acht men het mogelijk dit
land laat ons zeggen tegen 1960
geheel bebouwd en bewoond te hebben.
Nu heeft het zelfs daarvan nog ge
schijn. Immers, van de 37.000 h.a., die
tot dusver in cultuur werden gebracht,
worden maar 3500 h.a. beheerd door wel
geteld 103 boeren, die hier een eigen
boerderij bezitten. 2300 h.a. wordt nog
bebouwd door boeren, meestal uit de
randgebieden, die in de polder geen
eigen bedrijf bezitten en de rest, meer
dan 30.000 h.a., is en blijft voorlopig nog
in exploitatie bij de Overheid.
Zij, die Overheid, geeft dan ook
hier het tempo aan. Zij voert
propaganda voor het totaal geme
chaniseerde landbouwbedrijf, dat per
jaar de belangstelling trekt van meer
dan 20.000 jonge -boeren uit alle stre
ken van ons land. Maar het is na
tuurlijk haar taak niet, hier als groot-
Drie volle uren heeft Paul Kiès, die
Dinsdag twintig jaar tegen zich hoorde
eisen, zich Zaterdag voor het Bijzonder
Gerechtshof te Leeuwarden verdedigd,
nadat zijn raadsman, mr. J. Th. H. Buiël,
twee uren aan het woord was geweest.
Deze ontkende, dat zijn cliënt zich heeft
schuldig gemaakt aan het misdrijf van
het willen brengen van Nederland onder
vreemde heerschappij. Ook heeft ver
dachte, die geen enkel financieel voor
deel heeft genoten, zich ooit aan de
vijand aangeboden, noch ooit de eed op
Hitier afgelegd. Uit naam van Kiès sprak
de verdediger de spijt uit, nopens de
uitlatingen jegens het Vorstenhuis, maar
zo voegde hij er aan toe, de S.D.A.P. en
C.P.N. hadden vóór de oorlog ook niet
zo'n grote belangstelling voor dat Vor
stenhuis. Haat tegen personen heeft
verdachte nooit gehad; integendeel veel
van zijn tegenstanders hield hij de han
den boven het hoofd.
Kiès zelf ging punt voor punt de dag
vaarding na en zeide als oud-officier van
de eed te zijn ontheven. Om wille van
zijn idealistisch-socialistisch ideaal had
hij met zijn familie moeten breken en
dikwijls armoede geleden. Hij ontkende
ooit met een Duitse spion contact te
hebben gehad en iets met de spring
stoffen-affaire te hebben te maken. De
Canadese politie, die deze kwestie heeft
onderzocht, verklaarde, dat hij hiermee
niets te maken heeft gehad. Straf mij
voor de dingen, zo eindigde Kiès, die ik
gedaan heb. Na re- en dupliek van de
procureur-generaal en verdediger, werd
de uitspraak bepaald op Katerdag 18
December.
18 December zal minister mr J. H.
Van Maarseveen in Brussel zijn Belgi
sche collega Vermeylen ontmoeten. Bij
deze ontmoeting zal getracht worden
om in het kader der Benelux-gedachte
toenadering te vinden op staats- en ad-
toinistratief-rechtelijk gebied tussen
heide landen.
De landbouwproductie van West-
Europa is vrijwel opnieuw op het
Vooroorlogse peil, deelde de ECA mede
te Parijs.
Voor de landen, die deelnemen aan
het Europese herstelprogramma, Jigt
het productiepeil ongeveer twee pro-
vent onder het gemiddelde van het eind
her dertiger jaren, maar ongeveer 43
Procent boven de oogst van 1947.
De E.C.A. schat het dagrantsoen voor
gemiddelde West-Europeaan dit jaar
?P 2650 calorieën tegen 2500 calorieën
lh het vorige jaar en 2800 calorieën
vóór de oorlog.
In het komende kalenderjaar zullen
•Amerikaanse landbouwmachines tot een
gaarde van 75.000.000 dollar in West-
■miropa ingevoerd worden.
In 194849 zal de productie van
nemische kunstmest waarschijnlijk het
uubbele van de vooroorlogse productie
..Gebrek aan kunstmest in de jaren,
m onmiddellijk op het einde der vijan-
^hjkheden volgden, had geleid tot
ijteruitgang van de productie-capaci-
eit van de grond.
b,Pe Argentijnen zijn Zondag ter stem-
setogen om een constituerende ver-
Br^eSlng te kIezen, die de 95 jaar oude
«ondwet moet herzien. Officieel is me
egedeeld, dat in Buenos Aires 83,81
V-'m.net overige deel van het land 80
pp*1, ue kiezers is opgekomen. Gezien de
«iirt ge belangstelling, die het publiek
uuens de verkiezingscampagne aan de
h^S mgde, worden deze percentages zeer
"0oë geacht.
boer op te treden. Het is haar taak,
dit land uit te geven, het in beheer
te brengen van die ondernemende
jonge boeren, die hier met de schop
'in de hand bij de ontginning hebben
meegeholpen. Gebrek aan boerderijen
maakt tot dusver dit onmogelijk.
Maar wanneer dit gebrek te begin
nen volgend jaar door de aanbouw van
pre-fabricated bedrijven langzaam maar
zeker wordt weggenomen, dan zullen die
boeren en waarschijnlijk geen anderen,
want de belangstelling is zeer groot, de
taak van de Overheid innemen. Zij
zullen kunnen kiezen uit een viertal
bedrijfstypen van 12 h.a., opklimmend
tot 50 h.a. en zelfs zal er in de polder
plaats zijn voor een beperkt aantal
tuindersbedrijven, terwijl tenslotte ook
de regering van altijd een bedrijf van
rond 400 h.a. voor proef en toetsing (be
ting!) voor zichzelf in pacht zal hou
den.
Wie nu als buitenstaander dit wijde
troosteloze land doorkruist, sphudt het
hoofd om zoveel idealisme. Het kost
hem moeite deze eindeloze velden,
waarop de hooibergen, als kafferkralen
tezamen de enige bezienswaardigheid
vormen, te beschouwen als de tuin van
Nederland; dat hier straks door de nauwe
lijks 3000 mensen, die het jonge land
bewonen, een Sinterklaasfeest gevierd
zal worden, zoals hij zich dit voorstelt,
lijkt hem onmogelijk. Het lijkt hem on
begrijpelijk, dat hier mensen opgewekt
zouden kunnen leven, maar als hij deze
gedachte uitspreekt, glimlacht men.
Dan wijst men er op, dat hier in
Emmeleroord. waar toch al bijna
350 huizen staan, niemand van
het consumentencrediét geprofiteerd
heeft, dat voor de gehele Noord-
Oost-polder de noodwet-Drees on
nodig was en dat tenslotte het ge
boorte-cijfer in dit land meer dan
het dubbele was van het landelijk
gemiddelde.
Het zijn feiten en de buitenstaander,
bevangen door de winterse troosteloos
heid van dit land, kan ze niet ontken
nen. Hij kan niet ontkennen, dat men
hier wars van alle democratie onder de
eigenlijke (maar niet feitelijke) dic
tatuur van de landdrost opgewekt
voortleeft en genoegen neemt met
de adviserende stem, die de bevol
king heeft in de poldercommissie voor
algemeen belang. Men heeft hier nog
geen gemeente en men behoort nog niet
tot enige provincie; men heeft hier kort
om nog niets van al die instellingen,
waardoor onze meer geciviliseerde maat
schappij zich kenmerkt.
Men is pionier. Men werkt. Men bouwt
aan zijn toekomst en vecht tegen de mui
zen, die door koolzuurdruppels in haar
holen een zekere dood tegemoet gaan.
Zo is men, niet praten maar doen. En
als men dan ziet, dat, overal, waar
schaarse gebouwtjes voorkomen, ook en
eerst kleine kerktorentjes naar de hemel
wijzen, dan weet men, dat dit alles ook
echt is, en eerlijk, en sterk.
Het wijde uitgestrekte nieuw inge
polderde land tussen Vollenhoven en
Urk wordt bewerkt met de modernste
machines. Enorme grijpers aan 't werk.
29. Doodongelukkig zaten ze daar in het donker, tot Pum-Pum het niet langer
kon uithouden en zekerheid wilde hebben. .Hij ging langs dezelfde weg terug tot
waar het gewelf met de zuilen begon en luisterde scherp naar enig gerucht. Toen
alles rustig bleek, voegde hij zich weer bij Winonah, die zich al de ergste schrik
beelden voor de geest haalde en ze bleven verder afwachten. Pum-Pum steeds
waakzaam luisterend, af en toe poolshoogte nemend. Zo zaten ze de hele lange nacht
en eindelijk zag het brave ventje ergens door een gleuf, bij een van zijn kleine
onderzoekingstochten, dat het licht ging worden.
Nu WIJ opschieten!" zei hij. „Wij naar tovenaar, hebben lange tijd! Doch
Winonah was bang, ze durfde niet goed meer en stond op het punt de moed te
verliezen. Pum-Pum werd kwaad. „Kom, wij nu geen malligheid maken, ver
kondigde hij. Winonah's zenuwen waren echter zo van streek, door alles wat zij had
moeten verduren, dat de dwerg inzag dat hij maar wat geduld met haar moest
hebben en toen ze hem vroeg, toch nog eens goed uit te kijken, voldeed hy aan
ha ar verzoek. Na het luik een eindje geopend te hebben, bleef hij geruime tijd
luisteren en de trap in het oog houden.
De VN O-diplomaten te Parijs zochten Zaterdag met grote ijver naar een formule
die toch nog de vrede in Palestina zou kunnen bewerkstelligen, maar de kans dat
de huidige zitting van de Assemblée in dit opzicht in het geheel niets bereikt nam
toe, nadat de politieke commissie met een slechts uiterst geringe meerderheid het
voorstel voor het instellen van een verzoeningscommissie had aanvaard. De ver
houding was 25 voor, 21 tegen en 9 onthoudingen. Vier leden waren afwezig.
Hiermede werd dus aan de Algemene Vergadering de aanbeveling verstrekt een
commissie van drie in het leven te roependie de vrede tussen Joden en Arabieren
m het Heilige Land moet bevorderen.
Aanvaarding door de Assemblée is
echter afhankelijk van een tweederde
meerderheid en het besluit van de poli
tieke commissie toonde aan, dat een
bondgenootschap van pro-Arabische en
pro-Israël staten de aanvaarding van
het plan in zijn huidige vorm zal ver
hinderen.
De politieke commissie beëindigde
Zaterdagmiddag haar arbeid met de
verwerping van drie andere voorstel
len, die op Palestina betrekking hadden.
In de eerste plaats verwierp zij met
33 tegen 7 stemmen en 8 onthoudingen
een Russisch voorstel, dat beoogde te
rugtrekking uit Palestina van alle Ara
bische legers en Westelijke militaire
waarnemers.
Ten. tweede werd met 26 tegen 14
stemmen en 8 onthoudingen een Syrisch
voorstel getorpedeerd, dat afschaffing van
de Joodse staat Israël en bestudering
van een enkele Arabisch-Palestijnse
staat verlangde.
Ten' derde ging met 21 tegen 21 stem
men en 4 onthoudingen ee ander Sy
risch voorstel ten onder, dat beoogde
het internationale hof van justitie te
verzoeken de wettigheid der Palestijnse
verdeling te onderzoeken.
Vertegenwc rdigers der Westelijke
mogendheden, aan wie het verzoenings
plan zijn ontstaan te danken heeft, hoe
wel de ontwerpers het plan in zijn de
finitieve vorm nauwelijks zullen her
kennen, hopen dat zij althans met een
deel er van de vereiste minimum-meer-
derhéid in de Assemblée kunnen berei
ken, zodat toch nog iets ten gunste van
een regel?-g in Palestina bereikt zou
kunnen worden.
Vertegenwoordigers van de Verenigde
Naties verklaardeh Zaterdagavond, dat
zij niets hadden vernomen omtrent een
beslissing van de Arabieren, dat zij
voornemens zouden zijn koning Ab-
doellah van Transjordanië uit te roepen
tot „koning van Palestina".
Van de zijde van aan de Verenigde
Naties te Parijs rbonden Arabische
zegslieden was reeds eerder verklaard,
dat dit bericht „geen waarheid" bevatte.
De president van het Bank van Zwe
den, de 60-jarige Ivar Rooth, heeft Za
terdag zijn functie neergelegd uit pro
test tegen de economische politiek der
sociaal-democratische regering.
In een uitvoerige verklaring, waarin
hij de redenen tot zijn besluit geeft,
zegt Rooth, geen steun te hebben kun
nen vinden voor de economische poli
tiek, die hem verstandig toescheen en
voorts dat de regering in zaken van de'
Bank te veel invloed kreeg.
De agendacommissie van de UNO-
Assemblée heeft in overeenstemming
met het pleidooi van de Amerikaanse
gedelegeerde John Foster Dulles om de
huidige zitting van de UNO voor Kerst
mis te doen beëindigen. Zaterdag de
aanbeveling gedaan de zitting van de
Assemblée te verdagen in de nacht van
11 op 12 December.
Er is hier uiteraard nog slechts sprake
van een aanbevelirg, want de plenaire
zitting der 48 UNO-landen zal haar fiat
moeten geven, voordat de verdaging een
feit wordt.
Engeland, dat tot het laatst toe een
wanhopige strijd voerde voor voortzet
ting der conferentie, althans tot een be
slissing was genomen over het lot van de
voormalige Italiaanse kolonië Cyrenaica.
bleef in de minderheid ondanks een
hartstochtelijke rede van minister van
staat Hector McNeil. De Britse gedele
geerde zeide dat de Assemblée droevig
gefaald heeft bij Jiet kwijten van haar
verplichtingen, waarbij hij in het bijzon
der wees op de kwestie der Italiaanse
koloniën. Des te bedroevender vond hij
het dat de Assemblée zelfs nog niet be
gonnen was met het debat over een
dergelijk belangrijk agendapunt.
De vermoeidheid van de gedelegeer
den na drie maanden van debatteren en
beraadslagen en het verlangen om de
Kestdagen in eigen land te kunnen door
brengen, gaf in deze echter de doorslag.
De Algemene Commissie der V. N.
heeft Zondag aanbevolen dat de Assem
blée in New York weer bijeenkomt om
de onvoltooide arbeid af te maken.
De stemverhouding hierover was: ne
gen stemmen voor, twee tegen en drie
onthoudingen. Voor het begin van de
New Yorkse zitting zal later een datum
worden vastgesteld.
De gedelegeerden zijn van mening dat
de New Yorkse zitting niet voor ten
minste Februari kan beginnen.
Generaal Koenig, de opperbevelheb
ber van de Franse bezettingszone in
Duitsland, heeft tegenover Franse jour
nalisten de vraagstukken, die verband
houden met de uitwerking van het be
zettingstatuut en de toekomstige op
richting van de Westduitse staat, toe
gelicht.
Wat betreft het bezettingsstatuut, heb
ben de drie opperbevelhebbers op bijna
alle punten overeenstemming bereikt,'
behalve over de bezetting skosten en
het Hof van Arbitrage.
Frankrijk wenst, dat de bezettings-
kosten worden gedekt door de landen
en niet door de centrale federale admi
nistratie, daar deze geen uitgebreide
budgetaire bevoegdheden mag krijgen.
In het Hof van Arbitrage wil Frank
rijk enkel aan de geallieerde rechters
een beslissende stem toekennen, aan
de Duitse rechters slechts een advise
rende stem.
De generaal heeft verklaard, dat de
werkzaamheden zeer ver gevorderd
zijn en dat, naar hij hoopt, een defini
tief accoord zal worden bereikt op de
eerstvolgende bijeenkomst der drie ge
allieerde opperbevelhebbers op 16
Decembers.
Volgens de Franse zienswijze mag de
federale staat enkel beschikken over
een minimum van financiële bevoegd
heden en dienen de bevoegdheden der
beide Kamers gelijk te zijn.
De militaire gouverneurs zijn het na
genoeg volledig eens over de oprichting
van een militaire veiligheidsdienst. Er
moet nog uitgemaakt worden of een
controlecommissie in ieder land zal wor
den gevestigd of dat men zijn toevlucht
zal nemen tot een „vliegende commis-
sie".
Tenslotte verklaarde generaal Koenig,
dat de' bezettingskosten natuurlijk een
zeer zware last zijn voor de begroting
der landen, maar dat het Frans militair
bestuur ernstige pogingen heeft gedaan
deze te verminderen.
In opdracht van de Kwatta-fabrieken
en ten bate van de Niwin heeft Joop van
Essen voor Mirrorfilm een film vervaar
digd die voor de Niwin is bestemd, dat
is voor de „jongens in Indonesië". Kwat-
ta heeft de film met een aantal copieën
plechtig aan de Niwin overgedragen en
over enkele dagen gaat „Post uit Neder
land" met de jeep, die erbij hoort, naar
de Oost. Dat die jeep een filmjeep is,
die als reizende bioscoop dienst zal doen,
is onze lezers reeds uit de berichten be
kend.
De vorm die Van Essen gekozen heeft,
richt zich voornamelijk op het doel: de
vertoning voor de soldaten. Hij filmde
een reeks beelden uit alle provincies en
laat deze reeks vergezeld gaan van een
gesproken tekst, die de brieven leest,
welke geschreven worden door een aan
tal personen, die familie hebben in het
leger van de Oost. Niet alleen is dat zo
in de film, maar ook in de werkelijkheid.
De personen die hier optreden hebben
inderdaad een familielid overzee en dat
geldt zelfs voor de mannen, die we in
Vlissingen op de varende boten waar
nemen. Voor de aesthetische waarde van
de film is dit natuurlijk bijzaak, maar
voor haar bruikbaarheid is het van be
lang, dat deze film niet vertoond kan
worden, of toeschouwers herkennen be
halve hun landstreek ook een vader, een
moeder, verloofde, grootmoeder, broer
of zuster. Het is dus nog al aardig be
dacht en men kan er van overtuigd zijn,
dat de toekomstige toeschouwers een
uurlang met plezier naar de projectie
zullen kijken.
Overigens munt de film uit door een
fraaie fotografie, die niet alleen tech
nisch uitstekend geslaagd is, doch tevens
getuigt van een goed fotografisch oog. in
het algemeen kan men ook zeggen, dat
Van Essen gevoel heeft voor wat men
het moment zou kunnen noemen; het mo
ment n.l. dat het beeld noodzakelijk wis
selen moet. Hiertegenover staan wel en
kele tekortkomingen als bijvoorbeeld
de afwezigheid van een compositie, die
beelden en geluiden als elementen ge
bruikt. Als zo vaak wordt ook hier de
muziek niet functioneel aangewend doch
illustratief, maar dit is de moeilijkheid
bij vrijwel alle documentaire films, het
zij kort of lang, en zeker in ons land.
Om het anders te doen, had de maker
meer tijd nodig gehad dan de paar
maanden waarin hij deze betrekkelijk
lange film tot stand heeft moeten Dren-
gen. Voegt men daar nog aan toe, dat de
prijs van de film ongeveer de helft is
van wat hij naar redelijke schatting
had mogen zijn, dan zij bij deze getuigd,
dat men zulks de film niet kan aanzien
Dbg.
Verschenen is een ontwerp van wet „In
komen uit 's Rijks kas van H.K.H. Prinses
Wilhelmina der Nederlanden". In de me
morie van Toelichting op dit ontwerp wordt
o m. het volgende gezegd: Bij de jongste
Grondwetsherziening is aan een artikel van
de Grondwet een lid toegevoegd, houdende
de bepaling, dat aan een Koning of een
Koningin, die afstand van de Kroon heeft
gedaan, bij de wet een jaarlijks inkomen
uit 's Rijks kas kan worden toegekend. Het
wetsontwerp, dat nu wordt aangeboden,
heeft de strekking een regeling, als in
voornoemde bepaling in uitzicht gesteld, te
treffen ten opzichte van H.K.H. Prinses
Wilhelmina der Nederlanden. De ministers
van Binnenlandse Zaken en van Financiën
(hebben gemeend bij de vaststelling van
het bedrag van bovenbedoeld jaarlijks in
komen aansluiting te moeten zoeken bij het
jaarlijks inkomen, hetwelk volgens de
Grondwet na het overlijden van haar ge
maal genoten' wordt door de dochter des
Konings, die de vermoedelijke erfgenaam
is van de Kroon.
MAANDAG
HILVERSUM II - 415 M. Na 18 uur
ook 245 en 1875 M. 18.15 sport, 18.30
gram., 19.00 nieuws, 19.15 boekbespr.,
19.30 actueel geluid, 19.45 orgel, 20.00
nieuws, 20.05 progr. prol., 20.15 Sin
terklaas-progr., 21.15 surprises, 21.30
viool, en piano, 22.05 gram., 22.35 piano,
22.45 Avondoverd., 23.00 nieuws, 23.15
operettes, 23.45 zang en ork.
HILVERSUM I - 301 M. 18.00 nieuws,
18.15 gram., 18.20 opera-ork., 18.30
strijdkr., 19.00 filmkrant, 19.30 lezing,
19.45 lezing, 20.00 nieuws, 20.05 prijs
vraag, 20.15 radioscoop, 22.30 zang, 23.00
nieuws, 23.15 swing corner.
DINSDAG
HILVERSUM II - 415 M. Vóór 10 uur
ook 245 en na 18 uur ook 245 en 1875 M.
7.00 nieuws, 7.15 symph. ork., 7.45 Mor
gengebed, 8.00 nieuws, 8.15 gram., 9.00
lichtbaken, 9.30 watërst., 9.35 operet
tes, 10.00 kleuters, 10.15 Schubert, 10.30
schoolradio, 11.00 gram., 11.30 als de zie
le luistert, 11.40 negro spirituals, 12.00
Angelus, 12.03 Metropole ork., 12.30
weerpr., 12.33 om en om. 12.55 Zonne
wijzer, 13.00 nieuws, 13.25 zang en or
gel, 13.45 cyclus, 14.30 vrouw, 15.00
schoolradio, 15.30 opera's, 16.00 Zonne
bloem, 16.30 Ziekenlof, 17.00 jeugd,
17.15 gram., 17.30 Wigwam, 17.45 zang,
Hilversum i - 301 m. 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 7.30 gram., 7.50 Dagope
ning, 8.00 nieuws, 8.15 gram., 8.55
vrouw, 9.00 Mozart, 9.30 aubade, 10.00
Morgenwijding, 10.15 Speeldoos, 10.50
kleuters, 11.00 soft and sweet, 11.30
jonge zieken, 12.00 trio en piano, 12.30
weerpr., 12.33 Weens progr., 13.00
nieuws, 13.15 gram., 13.20 Skymasters,
13.50 zang en ork., 14.00 vrouw, 14.30
matinée, 16.25 gram., 16.40 jeugd, 17.00
kinderkoor, 17.30 orgel, 17.45 Indonesië.
40)
Neem me niet kwalijk, zei ze dan,
maar dit is niet de geschikte plaats om
zulke geschiedenissen op te halen. In
deze sprookjestuin moeten we vooral
vrolijk zijn. Gelooft u dat ook niet, juf
frouw.... Hm....
Liliane tot wie Jetty zich gewend had,
antwoordde vriendelijk:
Zegt U maar Liliane, dat is een
voudiger.
O, ja, viel Molly dadelijk in. Laten
we jij'en met elkaar. Dat is veel gezel
liger, voegde ze er met 'n geniepige
glimlach aan toe.
Mijn vrouw voelde de steek. Er kwam
een strijdlustige glans in haar ogen,
terwijl ze zich met 'n glimlach tot Molly
wendde:
Als je nu dadelijk mijn nieuwe
woorden in omloop brengt, worden ze
gauw weer banaal en dan heb ik een
hoop last om andere te zoeken
Ik was er van overtuigd, dat allen
de zinspeling hadden begrepen en stel
de tot mijn genoegen vast, dat ze Mol
ly's gedrag in stilte afkeurden.
De aandacht werd gelukkig afgeleid
door een groep athleten, die hun zwem
kunst vertoonden in de vijver en groit
succes oogstten. Het begon al te sche
meren en het diner liep ten einde.
Het stemmengegons zwol aan en vro
lijk gelach klaterde op. De gasten ver
spreidden zich tussen de schitterende
bloemperken en in de ruisende lanen,
in afwachting van het lichtfestijn en
de daaropvolgende danspartij, die tot
vroeg in de morgen zou voortduren.
Plotseling steeg een groene lichtfontein
op uit de vijver en kreten van bewon
dering klonken.
De gesprekken verstomden een ogen
blik. Jetty was dicht bfj mij komen
zitten. Het licht straalde zacht af in
haar donkere ogen en de geur van haar
haren steeg naar mij op als een be
dwelming. Er kwam een gelukkige roes
over mij en een ogenblik vergat ik
alles om mij heen. Eensklaps gichelde
Molly hard. Jetty bewoog zich niet,
maar ik zelf ging rechtop zitten. On
middellijk kreeg ik spijt over mijn
zwakheid, maar de goede stemming
was gebroken.
Ik wierp Robert een betekenisvolle
blik toe. Hij begreep het en stond op
Ik ga Willy opzoeken, wendde hij
zich tot Molly. Hij is met de Van Ler-
kens gekomen. Ga je mee?
Molly stond met tegenzin op en ver
wijderde zich met een ironische glim
lach. Dat was een hele opluchting en
weldra heerste er 'n vertrouwelijker
toon. Marcel dweepte een beetje met
mijn vrouw en wist haar tot een tochtje
op de vijver te verleiden.
Toen Luc, de verloofde van Lily, zich
even verwijderde om iets te drinken te
vragen, maakte Lodewijk daarvan ge
bruik om het meisje een korte ondei
zoekingstocht naar kennissen voor te
stellen, waarop ze dadelijk inging.
Ik bleef met twee jonge dames alleen
zitten, nadat ook de andere door vrien
den waren meegetroond.
Na een ogenblik drong het tot mij
door dat ik weinig aangenaam gezel
schap was en in een poging tot hoffelijk
heid stelde ik eveneens een tochtje
voor Yvonne nam het aan, maar Loui
sa van Halsbergen bleef liever zitten
toekijken. Weinig geestdriftig greep ik
de roeiriemen en stak van wal. Zonder
er veel acht op te geven, roeide ik in
de richting, waarin Jetty was verdwe
nen.
De vijver eindigde in een punt en ont
ving zijn water langs een smalle, lange
geul die in de vaart uitmondde.
Aan beide kanten stond dicht struik
gewas en bloeiende rhodondendrons.
Hier heerste rust en de afglans der ver
lichting rimpelde slechts vaag aan de
oppervlakte van het water.
Weemoed sloop nogmaals in mijn hart.
Elk ogenblik meende ik de frisse lach
van Jetty te horen opklateren, maar al
leen zuigend geklots en ver gejoel ver
braken de ruisende stilte.
Plotseling herinnerde ik me weer mijn
gezellin.
Je houdt me zeker voor 'n beer,
Yvonne? zei ik goedmoedig.
Het is hier goed en rustig ant
woordde ze.
Ik liet de riemen zinken en het bootje
boorde zich in het riet, onder het be
schermende dak van geurige bladeren.
Mannen zijn dikwijls zwijgzaam als
ze pas getrouwd zijn, hervatte ze na een
poosje.
Haar ogen blonken me in de duisternis
tegen. De tedere lijn van haar wang en
haar zachte kin waren naar mij opge
heven.
Een vreemde ontroering overmeester
de me.
Ik zuchtte en ze vervolgde een beetje
plagend:
Misschien denken ze na over hun
verloren vrijheid.
Och, die nemen ze toch weer als ze
er lust in hebben! lachte ik en terzelf-
dertijd schaamde ik me.
Ze nestelde zich dieper in de vlijende
takken.
Haar beklemmend parfum steeg mij
naar het hoofd. Verlammende zwakheid
benam me alle mogelijkheid tot helder
nadenken. Ik voelde hoe ik langzamer
hand alle zelfcontrole verloor en ik
poogde niet eens meer, mij daartegen te
verzetten. Haar bleek gezicht leek me
een onwezenlijke droom en trok me on
weerstaanbaar aan.
Ik wist, dat ze zweeg en wachtte.
Het onbestemde heimwee zwol aan in
mijn onrustig hart.
Plotseling greep ik haar hand en fluis
terde schor:
Wat ben je mooi zo, Yvonne.
Ze lachte geruisloos en sloot de ogen.
Dan boog ik naar haar toe en kuste
haar. Haar mond was warm en vochtig
en mijn hele wezen scheen zich te ont
spannen als in een bevrijding.
Ze sloeg haar armen om mijn hals en
drukte haar zijige lokken ip mijn koort
sig gezicht.
Dan kwam de ontnuchtering. Ik duwde
haar ruw van mij af en greep de
riemen.
Ze lachte zacht en zei helder in de
avond:
Ik luisterde niet naar haar en begon
als een dolle te roeien. Ik verafschuwde
mijzelf, ik voelde de schande van die
bevrediging en mijn hele hart ging sme
kend en hunkerend uit naar Jetty met
haar prachtig vertrouwen en haar frisse
jeugd.
Ik schaamde me, o wat schaamde ik
me thans.
Mijn zwijgende gezellin durfde ik niet
meer aankijken, want ook in haar ogen
vreesde ik een beschuldiging te lezen,
omdat ik van haar zwakheid misbruik
had gemaakt.
Kaarsrecht en stroef bracht ik haar
naar ons gezelschap terug. Jetty was er
ook al en de vreugde, die bij onze nade
ring in haar ogen oplichtte deed me
pijn. Ik ging zwijgend naast haar zitten
en ze schoof haar arm vertrouwelijk
door de mijne.
Heb je je goed vermaakt. Jetty? vroeg
ik vormelijk.
Ik geloof niet, dat je in zo'n ge
zelschap de echte vreugde kunt vinden,
Mare. De wereld is bedorven.
Met een schok ging ik rechtop zitten.
Heeft hij
Hij kreeg er geen gelegenheid toe,
Mare.
Mijn bloed joeg wild door mijn hart.
Haar dapperheid en onbedorvenheid de
den me mijn eigen lafheid scherper aan
voelen. Op dat ogenblik begonnen de
eerste paren over de dansvloer te glij
den. Markiezin d'Exode liep met stralend
gezicht van groepje tot groepje en spoor
de de jonge mensen aan, zich daarheen
te begeven. De ouderen troonde ze mee
naar de serres waar exotische bloemen
bedwelmende geuren verspreidden.
(Wordt vervolgd)
Dezer dagen is een K.B. te verwach
ten, waarbij gerekend van 1 November
af, aan het Rijkspersoneel een tijdelijke
loontoelage wordt verleend. Deze be
draagt 25 cent per week of f 1.per
maand, te beginnen met het tweede
kind, waarvoor kindertoelage genoten
wordt. Aan provinciale en gemeentebe
sturen is verzocht een overeenkomstige
maatregel te nemen.
(informatiedienst inzake lecttiur)
i verboden, 11 streng voorbehouden,
111 gevormde lezers, IV volwasse
nen, IV-V rijpere jeugd, V voor
allen, VI kinderled. Een sterretje
meer dan gewone ontwikk. vereist. De
Bom. cijfers geven de toelaatbaarheid aan.
Geiser, Matthias: JULIUS CAESAR. (Cae
sar der Politiker und der Staatsman). We
reldbibliotheek, A'dam, Antwerpen. Een
uitstekend vakwerk over deze allesbehalve
scrupuleuze figuur en de ingewikkelde si
tuaties van de laatste eeuw van de Ro
meinse Republiek. Alleen voor vakmen
sen. IV.
Gerrits, G. G., dr.: GROTE NEDERLAN
DERS bij de opbouw der natuurweten
schappen. E. J. Brill, Leiden Populaire
historie der natuurwetenschappen en wat
Nederlanders hiertoe bijdroegen in de laat
ste 4 eeuwen. Van harte aanbevolen. IV-V.
GoudappelBos, Riek: MARJA GAAT
KAMPEREN. Boom—Ruygrok Haarlem.
Fleurig kampeerverhaal met positieve strek
king. Aanbevolen. VIM.
Van Groenewoud, A. H. J., O.P.: DOMI-
N1CUS. Dekker Van de Vegt, Nijmegen,
Utrecht. De onstuimige geweldenaar St.
Dominicus. Een open en eerlijk geschreven
hagiografie. V.
De Haas, Jo: GEEST CONTRA GEWELD
De Driehoek, 's-Graveland. De anti-christe
lijke levensfilosofie van de anti-militairis-
tische vrijdenker Jo de Haas. Waardeloze
en voor katholieken bovendien verboden
lectuur. I.
Hald, Erika: MEISJES OP AVONTUUR.
West-Friesland, Hoorn. Deense meisjes ont
voeren een elfjarig papjoch om hem flink
te maken. Spannende vacantielectuur VL
Hald, Erika: VECHT VOOR HET GOE
DE! West-Friesland. Hoorn. De onnatuur
lijke daden van de eigengereide elfjarige
Deense Erna. Een ongezond boek. VI.
Helman, Albert. WAAROM NIET. Em.
Querido, A'dam. (De Reuzensalamander).
Omgewerkte herdruk van de oorspronke
lijk als triologie verschenen roman. De
ernstige bezwaren tegen de roekeloze ont
lading van de auteur blijven gelden. H.
Hoekstra, Han G.: DE IJSMUTS VAN
PRINS KAREL. J. M. Meulenhoff, A'dam.
De prinsenmuts verliest het van de gewo
ne ijsmuts. Een allergrappigst boekje met
kinderversjes. VL
Kornel, Ina J.: DE SLUIER VAN MAYA.
G. F. Callenbach, Nijkerk. De teleurstelling
en levensvreugde van de eenzelvige Paula.
Protestants getinte lectuur voor oudere
meisjes. IVV.
Kossen, W. J., en A. Rieger. RONDOM
DE OUDE KERK. A. G. Schoonderbeek,
Laren. Een beroemde en soms beruchte
Amsterdamse stadswijk in verleden en he
den. Het boek is met liefde geschreven en
prachtig geïllustreerd. HIIV.
Van der Leeuw, G., dr.: LEVENSVOR
MEN. H. J. Paris. A'dam. Gebundelde op
stellen over religie, kunst en filosofie. He
laas onder de algemene regelen van de
Kerkelijke Wet vallend. 1.
Levie, L. H.: SEXUOLOGIE. F. G. Kroon-
der, Bussum. Een studieboek voor artsen,
uit wetenschappelijk en principieel oogpunt
onaanvaardbaar. I.
Van Loghem. J. J., prof. dr.: MENS
SANA. Kosmos, A'dam, Antwerpen. Gees
telijke en lichamelijke gezondheidszorg in
kort bestek. Een boek met eigen stijl. Eni
ge ontwikkeling is wel gewenst, inIV
Meier, J., dr.: MARIA IN HET LEVEN
DER JEUGD. W. Bergmans, Tilburg. Een
bloemlezing, lofspraken en getuigenissen
om de weg aan te geven tot de Maria
verering. Soms niet vrij van romantiek.
Melissen, Lambert: ZWERVER IN EEN
LAND VAN VUUR. Het Hooghuis, Eindho
ven. Het leven van Charles de Foucauld,
levendig en voor jeugdige .ezers bevatte
lijk geschreven. Warm aanbevolen. VI
Moerkerk, J. J.: 'N VLIEGEND BE
ROEP. Toekomstmogelijkheden in de lucht
vaart. Diligentia, A'dam. Populaire voor
lichting bij beroepskeuze inzake luchtvaart.
Alle jongelui met luchtvaartplannen van
harte aanbevolen. V.
De heer N. H. Blink, hoofd van de
Nederlandse delegatie bij de FAO (or
ganisatie voor voedsel en landbouw) te
Washington, voert thans besprekingen
met de Canadese tarweraad.
Hij verklaarde, dat tenzij Canada zijn
invoer uit Nederland vergroot, laatst
genoemd land gedwongen zou worden
zijn aankopen van Canadese goederen
te verminderen. De laatste 3 jaar im
porteerde Nederland tien maal zoveel
uit Canada als Canada uit Nederland.
ALAMAK, B.-AiresR'dam, 3 Dover.
ALPHERAT B. Air.R'dam 3 v. Santos.
AMSTELKERK, 4 v. Tacoradi te Accra.
ANDIJK 4 v. P. Mexico te Tampico.
ARENDSKERK, Austr.R'dam, 3 v. Gen.
ARKELDIJK 2 v. R'dam te Galveston.
AVERDIJK R'damN. York 4 te Antw.
CONGOSTROOM 4 v. Freet. n. Grandbass.
DELFLAND, B.-Air.-R'dam, 3 v. Santos.
EDAM 2 v. N. York te Philadelphia.
ELSENBURGH 3 v. Londen n. Antwerpen.
KOTA INTEN, 3 v. Kaapst. n. R'dam.
MARIEKERK, 3 v. Sing, te Swettenh.
MELISKERK, 4 v. Freet. te Dakar verw.
POELAN LAUT A'damJava 4 te Genua.
POLYPHEMUS, 3 v. Bat. n. Sing.
PR. ALEXANDER Mntr.Antw. p. 4 Lizard
RONDO, 3 v. Sing, te Bat.
ROTTI 4 v. P. Said te Bahrein.
SALATIGA, 4 n. Puket.
ST. ARNHEM GdyniaR'dam p. 3 Brunsb.
ST. VLAARDINGEN verm. 4 v. CasabL
naar R'dam.
STUYVESANT 3 v. Curasao n. Trinidad.
TABIAN A'damJava 4 v. P. Said.
TEGELBERG, 4 v. Manilla te Hongk.
TELAMON 4 v. N. York n. Curasao.
TJIBODAS, 3 v. Manilla n. Hongk.
WAAL 2 v. Maracaibo n. Curasao.
ZEELAND, 4 v. Antw. n. R'dam.
ZUIDERKRUIS, 8, 8 u. te R'dam verw.
ZWIJNDRECHT 5 v. A'dam te Lulea vrw.
