Contact met Republiek
teleurstellend
HUIZE D.D. T.OPENT ZIJN POORTEN
Wereldburger No. 1 maakt opgang
Opzienbarende uitvinding
op telefoongebied
Waar ratten, torren, muskieten enz.
hun bestaan bedreigd zien
Hygiëne, enorm belang
Verkeerd verbonden van de baan
Indonesië de primeur
Tot hoofd en hart
Een protestmeeting
OFFICIËLE VERKLARING
Nota aan Commissie voor Goede Diensten
Het weer.
WEER TEXTIEL
zonder punten
voor het leger
73 doden en 81 gewonden
in drie maanden
IJs- en drankprijzen vrij
VRIJDAG 10 DECEMBER 1948
72ste JAARGANG No. 24330
Rechten van de mens
DR. VAN ROYEN ZET STANDPUNT VAN
NEDERLAND UITEEN
Woensdag doop van
Engelse prins
Verklaring republiek
I
Rapport C. v. G. D.
naar Veiligheidsraad
DE „INTERNATIONALE" IN
ZAANDAMS RAADHUIS
Mr. Stikker naar
Parijs
Tilanus en Korthals
ook weer thuis
Commandant „Westerbork"
staat terecht
„Befehlt ist weerBefehl"
MOEILIJKHEDEN VAN
EILAND MARKEN
Een dijk de oplossing
Hermans terug naar Nederland
Andere industrieën
Door onvoorzichtigheid
met munitie
Hongaars kabinet
afgetreden
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATE!
SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Directeur: J. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cent» per millimeten-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroeper» 16 cent» per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt rich het recht voor
advertentlën eventueel ronder opgave ven
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 55 cents per week,
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
H. Jtf. Koningin JnH-
ana, sedert 6 Septem
ber van dit jaar tot
de troon geroepen, is
als Koningin voor het
eerst geportretteerd
door de beleende
Haagse kunstschilder
Willy Sluiter Haags
alhoewel in Amers
foort geboren, omdat
hij sedert 1916 in de
residentie woont en
werkt als lid, en een
groot aantal jaren te
vens voorzitter, van
het Haagse schilder
kunstige genootschap
Pulchri Studio, Slui
ter wist steeds een
sprekende gelijkenis
te treffen en dat heeft
hem tot een gezocht
portrettist gemaakt,
van wie menige beel
tenis reeds in officiële
gebouwen prijkt.
Indertijd heeft hij
ook H. Af. Koningin
Wilhelmina geschil
derd, in opdracht
van het gemeente
bestuur van Bussum,
dat deze. beeltenis
voor zijn raadzaal
bestemde.
De verklaring inzake de rechten van
de mens is gisteravond in de Algemene
Vergadering van de V. N. besproken.
Vele delegaties naemden de verklaring-
een der voornaamste resultaten van de
V. N. tot dusver
Voor Nederland was het dr. Van
Royen, die uit naam van het Neder
landse volk de verklaring begroette als
de eerste stap naar verwezenlijking van
de wet op de rechten van de mens.
Dr. Van Royen zei, dat het Neder
landse volk de verklaring belangrijk
achtte, omdat het grote waarde hecht
aan de vrijheid van gedachte en gods
dienst en aan de politieke vrijheid.
Voorts omdat het de erkenning der
'echten als de beste waarborg be
schouwt voor het geestelijke en licha
melijke welzijn van de mensheid.
De Nederlandse afgevaardigde achtte
de opneming van de sociale en econo-
ische rechten een verbetering verge
leken bij andere verklaringen van
kroegere datum. Er waren enkele arti
kelen, waarbij de Nederlandse delega
tie aan een andere -bewoording de voor
keur zou hebben gegeven, maar als ge
heel was het document aanvaardbaar
Spreker betreurde het, dat niet naai
de oorsprong van de rechten van de
Rechten van de mens werd verwezen
Het feit, dat de menselijke rechten en
vrijheden op Goddelijke oorsprong wa-
ren gebaseerd, verhoogden hun beteke
nis en waardigheid. Thans was het voor
vele delegaties niet mogelijk deze er
kenning te aanvaarden. Dr. Van Royen
sprak de hoop uit, dat zij het in de
toekomst wel zouden kunnen.
Nederland en groepen in vele andere
landen zouden de verklaring aanvaar
den met deze achtergrond in gedachten.
De stemming over de verklaring is
gisteren niet meer gehouden, daar er
's avonds laat nog 24 sprekers op de
lijst stonden.
De Sovjet-afgevaaridgde Vysjinsky
opende het debat met een voorstel, dat
de stemming wordt uitgesteld tot een
vierde zitting van de Assemblée in
September 1949.
De baby van Prinses Elizabeth zal
Woensdag gedoopt worden, zo werd of
ficieel bekend gemaakt. De plechtig
heid zal een particulier karakter dra
gen. Alleen de leden van de koninklij
ke familie en intieme vrienden zullen
aanwezig zijn. De particuliere kapel
van het paleis werd gedurende de oor
log door bommen beschadigd en is nog
niet in gebruik, zodat waarschijnlijk een
der statie-vertrekken benut zal worden.
De namen, die de ouders voor de
baby gekozen hebben, zuilen dan pas
bekend worden gemaakt.
Van officiële zijde wordt het volgende medegedeeld:
De ministers Sassen en Stikker en de gedelegeerde van het Opperbestuur,
de heer\ Neher, die j.l. Dinsdag in ons land zijn teruggekeerd, hebben in de
ministerraad verslag uitgebracht over de informele besprekingen, welke zij
in Indonesië hebben gevoerd. Daarbij is gebleken, dat hun contact met de
vertegenwoordigers van de republiek op enige belangrijke punten teleur
stellend is geweest.
De ministerraad heeft hierbij opnieuw
de toeneming van de bestandsschendin
gen onder ogen gezien. Nadat er een
lichte daling in de bestandsschendingen
was ingetreden tijdens het eerste verblijf
van minister Stikker in Indonesië, is
sindsdien een sterke stijging van het
aantal incidenten geconstateerd, zodat
in de week van 1 tot en met 7 December
in federaal gebied het droevig record
van 307 incidenten werd gemeld, het
hoogste weektotaal sedert de onderteke
ning van de „RenviUe"-overeenkomst en
van het bestand. Ernstig is, dat het aan
tal moordaanslagen en ontvoeringen,
waarvan Indonesische bestuursambtena
ren het slachtoffer zijn, de laatste weken
toeneemt.
Naar aanleiding van de in de minister
raad gevoerde bespreking werd een in
structie opgesteld, bestemd voor de de
legatie van het Koninkrijk te Batavia
(de delegatie, welke sedert het optreden
van de C. v. G. D. aangewezen is om via
deze commissie de formele besprekingen
met de republiek te voeren). Ingevolge
deze instructie zal die delegatie een nota
aan de C. v. G. D. overhandigen, waarin
het regeringsstandpunt vervat is. Zodra
de nota ter kennis van de C. v. G. D.
gebracht is, kunnen over de inhoud na
dere mededelingen verwacht worden."
Volgens een bericht over de republi
keinse radiozender te Djocja heeft de
republikeinse regering een verklaring
uitgegeven naar aanleiding van „het
streven der Nederlanders tot het vormen
ener interim-regering buiten de repu
bliek om". In deze verklaring wordt ge
zegd, dat de vorming ener interim-rege
ring buiten de republiek om een grote
ramp tengevolge zal hebben, waarbij
minstens het bereiken ener oplossing
van het Indonesische probleem met be
middeling van de C. v. G. D. zal worden
bemoeilijkt, indien daardoor tenminste
deze mogelijkheid niet geheel teniet
wordt gedaan.
Deze ramp zal groter zijn, indien de
Nederlandse regering bij de uitvoering
dezer plannen het republikeins gebied
zal blijven omringen met regelingen,
waardoor de verbindingen tussen de re
publiek en de andere gebieden van In
donesië, welke onder Nederlandse con
trole staan, onmogelijk worden gemaakt.
De republikeinse vertegenwoordiger
in Australië, dr. R. Oesman, heeft vol-
(Van onze correspondent)
Ratten, torren, muggen en muskieten,
*iifcgen, luizen en lintwormen zouden
•"getwijfeld met minder genoegen dan
'rij gisteren zijn tegenwoordig geweest
bij de opening van „Huize D.D.T." er-
Sens achter Geldermalsen, want voor
ben betekent de officiële opening van
bet kamp Neerijnen, de militaire school
'oor hygiëne en preventieve genees
kunde, een ernstige bedreiging van hun
levensmogelijkheden. Tussen vele mo
dellen vliegenmeppers, kostelijk ge
kleurde platen van de Plasmodium vivax
de anopheles, en allerlei soorten op-
Rezctte ratten wordt daar een tropen-
•Pleiding gegeven aan officieren van ge
wondheid, hygiënesoldaten, waterverzor-
*ers en hospitaalsoldaten.
Ter illustratie van het enorme belang
'ar de hygiëne en de preventieve ge
neeskunde diene een voorbeeld uit de
?arnpagne in Italiaans Oost-Afrika. Van
honderdduizend man tellende geal-
•'eerde leger werden van 1 Juni 1940
Juni 1941 omstreeks vijfenzeventig
duizend militairen naar een geneeskun
dige inrichting vervoerd, waarvan er
dertigduizend waren, wier ziekten zeker
i'Oorkomen hadden kunnen worden door
bet in acht nemen van de hygiënische
Maatregelen Daarvoor is een hygiëni
sche discipline nodig, die soms zeer veel
j.an de militairen vergt, vooral als er
Hidens de patrouilletochten in de tropen
del van hen geëist wordt en de geva-
hen van alle kanten omringen. Men
zf dan gauw geneigd de lastige hy-
j'enische maatregelen maar achterwege
fe i»ipn mpit Hp opvolgen, die in een
bo
laten met de gevolgen, die in een
'eiend tekenfilmpje worden getoond.
„Six little boys" trekken de rimboe
'h. Men ziet hoe er vijf tijdens een
''Ustpauze het drinkwater filtereren,
koken, zuiveren, chloreren en desin
fecteren, het water door trechtertjes
E'eten enz. De zesde echter lest zijn
dorst met ongezuiverd water. Myria
den bacteriën trekken juichend bin
den onder vrolijke marsmuziek en in
dn groot ziekenhuisbed ziet men even
'ater de ongelukkige liggen met een
enorm bord aan zijn voeteneind: dy
senterie. En zo gaat het verder, tel
kens valt er weer een af door het
achterwege laten van een of andere
Preventieve maatregel en achtereen-
-°lgens ziet men ze belanden in bed-
dn met borden aan hun voeteneind,
yaarop geschreven staat: typhus, cho-
jda, malaria enz. De zesde tenslotte
dert terug met de medal of honour,
een aapachtige inlander aan zijn
a)onet te hebben geregen.
gi|jd in deze school nu worden de hy-
resoldaten opgeleid, die bij elke troep
voorbeeld voor moeten zorgen, dat
Vj; ^u'l wordt verbrand, dat de latrines
ben i zijn en dat de muskieten-
*or„en Seen gaten hebben. De waterver-
^ate rs hebben de zorg voor het drink-
dat z'j eerst testen op vergiftige
1 en vervolgens van ziektekiemen
zuiveren. Tenslotte zijn er dan de cur
sussen voor de officieren van gezond
heid, welke op zeer moderne leest ge
schoeid zijn.
De commandant van de school, reser
ve dirigerend officier van gezondheid
derde klasse dr. A. W. J. H. Hoitink.
heeft hier zijn ervaringen in Engeland
en Amerika kunnen toepassen. In het
lesrooster en de leerstof is zoveel mo
gelijk rekening gehouden met een even
tuele inzet van de militaire artsen over
al ter wereld en met de moderne ont
wikkeling van de oorlogvoering. De
cursus voor officieren van gezondheid
sluit aan op hun academische opleiding
en is toegespitst op militaire toepassing,
terwijl het preventieve aspect domi
neert. Plannen om ook marine-artsen
aan de cursus te laten deelnemen, zijn
in gevorderde staat van voorbereiding.
Tijdens de plechtige overdracht van
het kamp door de Genie aan de com
mandant van de school, die werd bij
gewoond door luit-gen. Kruis, luit-kól.
Pahud de Mortanges namens de inspec
teur-generaal van de Kon. Landmacht
en de heer Rietveld namens de minister
van Oorlog, zei de commandant: „Door
onze arbeid, welke krachtens onze roe
ping een humane is, zullen wij een
plaats in de wetenschappelijke wereld
moeten veroveren; door ons geloof in de
betekenis van het beginsel der preventie
zullen wij de infiltratie in de militaire
samenleving moeten verwerkelijken.
Aldus kennen ook wij een strijd op twee
fronten en met als uit te voeren op
drachten penetratie in het gebied der
wetenschap en diep doorstoten in het
terrein der militaire samenleving."
Gistermiddag werd het kamp Neerijnen
officieel overgedragen aan de Militaire
School voor Hygiëne en Preventieve
Geneeskunde, ontstaan uit samenvoe
ging van de School voor Preventieve
Geneeskunde, die alleen cursussen gaf
aan Officieren van Gezondheid, en de
Schooi voor Hygiëne, die ook lessen aan
ander personeel gaf. De barakken zijn
geheel gerestaureerd.
Garry Davis, de man, die zich zelf
heeft uitgeroepen tot „eerste wereld
burger" heeft gisteravond te Parijs voor
een openbare bijeenkomst van 20.000
personen een brief voorgelezen van dr.
Evatt, de Australische voorzitter van de
Algemene Vergadering der V. N. Davis,
een 27-jarige Amerikaan, die zijn natio
naliteit heeft prijsgegeven, zeide, dat dr
Evatt had toegegeven, dat de V. N. nie'
bij machte waren, de vrede tot stan>
te brengen. Hij werd herhaaldelijk doo.
zijn enthousiaste toehoorders, die luide
hun afkeuring uitten over de brief vam
Evatt toegejuicht. Vele aanwezigen
droegen gele rozetten met de woorden:
„Garry Davis en zijn vrienden."
In zijn toespraak kwam Davis ook se
spreken over een sympathie-betuiging,
die afkomstig zou zijn van 6 Britse par
lementsleden. Leden van de anarchisten-
bond woonden de vergadering bij en
verspreidden vlugschriften, waarin te
lezen stond: „De anarchistische federatie
steunt Garry Davis en zijn vrienden
met al haar morele en materiële kracht".
Een twintig-jarig meisje vertelde de
.menigte, dat „de geschiedenis van Garry
Davis als een wild-we-st-verhaal is.Zij
hoopte, dat het gelukkig zou eindigen
en de bozen gestraft en de goeden be
loond zouden worden. De geestelijke en
voormalige verzetsleider pater Pierre
deed een beroep op zijn toehoorders om
Davis te helpen „In zijn strijd voor de
wereldvrede". Op een gegeven ogenblik
liep er een jongmens naar de microfoon
en riep: „Dit is alles goed en wel, maar
wat zullen we doen? Zullen wij weige
ren in dienst te gaan?". Er werd niet
geantwoord. André Breton van het
Parijse blad Combat zeide: „Wij ver
wachtten niets van dr. Evatt, doch wij
wilden bewijzen, dat de V. N. machte
loos zijn." Breton stelde Davis voor als
„een soort St. George, die zijn voet zet
op de gouden draak, die V. N. heet".
gens A.P. in de Ecafe verklaard, dat de
Indonesische republiek bereid is toe te
treden tot een federale interim-regering
voor geheel Indonesië, mits deze gelij
kenis vertoont met de interim-regering
van India ten tijde van het gouverneur
schap van Mountbatten.
Dr. Oesman zei, dat de grote moei
lijkheid in het geschil tussen de Indo
nesische republiek en Nederland lag in
het verschil tussen de Britse en de
Nederlandse houding. De Britten gaven
de interim-regering in India onmiddel
lijk verantwoordelijkheid. De Nederlan
ders daarentegen willen de voor-oorlogse
meslanden in lnaonesie nersteiien al
vorens de interim-regering daar ver
antwoordelijkheid krijgt.
Volgens het republikeinse dagblad
„Berita Indonesia" is uit Egypte bericht
ontvangen, dat koning Faroek van Egyp
te persoonlijk voorbereidingen treft voor
het zenden van een missie naar andere
Islamietische landen met het doel, de
onderlinge culturele betrekkingen te
verstevigen. Deze missie zal bestaan uit
vooraanstaande Islamietische leiders en
zal de ..Faroek-missie" genoemd worden.
Ook Indonesië behoort tot de landen, die
de missie zal bezoeken.
De woordvoerder van de C. v. G. D.
heeft aan Aneta medegedeeld, dat de
commissie voornemens is een rapport
voor de Veiligheidsraad op te stellen,
zodra de commissie van beide partijen
inlichtingen heeft ontvangen over de in
formele besprekingen tussen Hatta en de
Nederlandse ministers.
Een republikeins woordvoerder te Ba
tavia heeft verklaard, dat prof. Soepomo
(lid der republikeinse delegatie), die
gisteren uit Djocja te Batavia aankwam,
inmiddels het verslag van de republieK
aan de Commissie voor Goed» Diensten
heeft overhandigd.
In verband met het feit, dat het ver
eiste aantal raadsleden niet aanwezig
was, kon de door de C.P.N.-fractie aan
gevraagde gemeenteraadsvergadering
te Zaandam gisteren niet doorgaan. Tij
dens de vorige vergadering wilde de
C.P.N.-fractie interpelleren over de loon-
toeslag. Burgemeester Thomassen meen
de, dat deze kwestie beter bij de be
groting behandeld kon worden, waartoe
toen met meerderheid van stemmen werd
besloten. De C.P.N.-fractie richtte daar
na het verzoek tot de burgemeester bin
nen veertien dagen een vergadering uit
te schrijven. Hieraan werd voldaan. De
ze vergadering was op Donderdagavond
vastgesteld.
Secretaris mr. dr. Scholten las aan
stonds de namen van de niet aanwezige
raadsleden voor, waarna de burgemeester
de zitting voor gesloten verklaarde.
In de hal van het stadhuis, waar het
publiek ruim drie kwartier had ge
wacht, omdat het niet in de raadzaal
werd toegelaten, werd, toen de C.P N -
fractie de trap afkwam, de „Interna
tionale" aangeheven.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Matige tot krachtige, in de kust
streken tijdelijk harde Zuidelijke
wind. Zwaar bewolkt met enkele op
klaringen en voornamelijk in het
Westen van het land plaatselijk enige
regen.
Zon: 8.38—16.29; Maan; 14.04—2.48.
Naar wij vernemen is de minister van
Buitenlandse Zaken, mr. D. U. Stik
ker, hedenmorgen voor een kort bezoek
naar Parijs vertrokken. Minister Stik
ker zal daar o.m. contact opnemen met
de voorzitter van de Nederlandse dele
gatie op de Alg. vergadering der V. N.
en spreken over de jongste situatie naar
aanleiding van het bezoek der kabi
netsdelegatie aan Indonesië.
Minister Stikker wordt hedenavond
of morgen vroeg weer in Nederland te
rugverwacht.
(Van onze verslaggever)
Gistermiddag waren het de heren Ti
lanus en Korthals, beiden leden van de
parlementaire adviescommissie, die op
Schiphol uit Indonesië terugkeerden. De
fractieleider van de Christelijk-Histori-
sche Unie gewaagde van „de zeer gun
stige indruk" die hij van de federale
staten had opgedaan; de heer Tilanus
had geconstateerd, dat ontwikkeling van
de deelstaten-gedachte rustig voortging.
De uitlatingen van de heer Korthals
waren dienovereenkomstig.
Hij zeide bij de installatieplcchtigheid
in Bondowoso veie parlementsleden ge
sproken te hebben en daarbij had hem
„de goede geest" gefrappeerd. Er zijn
daar vele goede mensen, die begrijpen
dat samenwerking met Nederland nood
zakelijk is.
Over de republiek wilde geen van
beide heren zich uitlaten, al wilde de
heer Korthals wel toegeven, dat er in
die republiek „zeer krachtige machten"
aan het werk waren, die een samenwer
king bemoeilijkten.
Verantwoordelijk geacht voor het afschu
welijke. dat zich tijdens de bezetting in het
kamp Westerbork heeft afgespeeld, moest
gisteren de 41-jarige A. K. Gemmeker uit
Diisseldorf voor de Drentse Kamer van het
Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden te
rechtstaan.
In October 1943 werd G. commandant
van het kamp. Als „S.S.-Oberscharfuhrer"
was hij 'n typische Duitse figuur, streng on
derdanig aan de hem gegeven bevelen. Ook
hij huldigde het principe: ..Befehl ist Be-
fehl" en dat deed hem o.a. de opdracht uit
Den Haag aanvaarden om een viertal Jood
se personen die een ontvluchtingspoging
hadden gewaagd en daarin niet waren ge
slaagd. te fusilleren. Eveneens aanvaardde
hij zonder protest de benoeming tot kamp
commandant van Westerbork. omdat, naar
hij verklaarde, hij de benoeming als bevel
had opgevat.
„Overigens", zo beweerde G.. „had ik er
gedurende lange tijd geen idee van wat er
niet de Joden gebeurde. Men vertelde mij,
dat internering de zwaarste straf was die
zij kregen. Dat velen de dood vonden, is
mij eerst na het einde van de oorlog be
kend geworden. Verhalen, als zouden zij in
Duitsland te werk worden gesteld, heb ik
voor waarheid aangenomen."
Een groot aantal getuigen gaf een beeld
van wat er in het kamp is gebeurd. Dat
alles werd nog aangevuld met een film, die
op bevel van G. in het kamp was opgeno
men en door het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie in de rechtszaal gedeel
telijk werd* afgedraaid.
De zitting werd tenslotte verdaagd tot
Dinsdag 26 December a.s.
Blijkens het voorlopig verslag der
Tweede Kamer over de begroting van
het Zuiderzeefonds in 1949 hebben ver
schillende leden de aandacht van de
minister gevraagd voor de moeilijk
heden. waarin het eiland Marken ver
keert. Het zou volgens hen van grote
betekenis zijn, indien zo spoedig moge
lijk een dijk tussen het eiland en de
vaste wal werd aangelegd. Andere leden
zouden het plan van deze verbinding
alleen in overweging willen nemen als
onderdeel van de inpoldering van de
Zuid-Westpolder.
Hedenochtend is de heer H. Hermans
na een verblijf van vijf weken in Indo
nesië naar Nederland vertrokken.
Een New Yorkse vrouwenvereniging
heeft er gisteren bij president Truman
op aangedrongen mevrouw Eleanor
Roosevelt tot minister van Buitenlandse
Zaken te benoemen indien George
Marshall als zodanig aftreedt.
Twee Nederlanders hebben een uit
vinding gedaan, die een omwenteling in
de telefoon- en zakenwereld zal teweeg
brengen. Zij hebben namelijk een sys
teem gevonden, waardoor het onmoge
lijk wordt bij het telefoneren „verkeerd
verbonden" te worden. Daarbij kan dit
systeem waarschijnlijk met succes toe
gepast worden bij andere industrieën,
waar het als controle dienen kan, overal
waar mechanisch wordt geteld, geme
ten en gewogen.
Dit klinkt inderdaad fantastisch, doch
volgens de uitvinders is het een ei van
Columbus en slechts een kwestie van
rekenen. Het principe van hun uitvin
ding komt neer op een rekenkundig
systeem, waar alle telefoonnummers m
kunnen worden opgenomen door toe
voeging van een bepaald cijfer.
Er is dan een apparaat gemaakt, dat
de uitvinders de „schildwacht noemen.
Deze schildwacht controleert het num
mer en schakelt het automatisch uit, als
het niet in het systeem past. Een voor
beeld: stel, -dat men een telefoonnum
mer heeft van vijf cijfers, b.v. 12345
Door toevoeging van het contrölecijfer
b.v. 6. past het nu uit zes cijfers be
staande nummer in het nieuwe systeem.
Door verwisseling van een der cijfers
door vergissing, nonchalant draaien,
al die dingen die het „verkeerd verbon
den" opleveren klopt het getal niet
meer in het systeem, en krijgt de op
roeper onmiddellijk het verkeerd ver
bonden-signaal te horen. Dit houdt even
wel niet in, dat de telefooncentrales de
machines moet gaan ombouwen op een
nummer-systeem met een cijfer meer.
Het nieuwe cijfer wordt n.l. volko
men opgevangen door de schildwacht,
welk apparaat er ongeveer uitziet als
een lijnkiezerstoestel en waarvan er een
nodig is op ongeveer honderd aanslui
tingen.
Alle geleerden en ingenieurs, waar
deze uitvinding, die „Reumhelm" is ge
doopt een combinatie van twee let
tergrepen van beide namen van de uit
vinders aan voor is gelegd, waren
eerst sceptisch en daarna enthousiast.
Professor F. Schuh, de bekende wis
kundige, oud-hoogleraar in wis- en na
tuurkunde te Delft, die het ook onder
ogen kreeg, zeide letterlijk: „De wis
kundige basis, waarop dit gebouwd is,
is opzienbarend en het apparaat is zeer
ingenieus."
In Indonesië, waar het telefoonnel
geautomatiseerd wordt, zal dit appa
raat ingeschakeld worden
Ook in Amerika is men geïnteres
seerd. De uitvinders, die nog op de
achtergrond willen blijven, hebben
van de vinding licentie verleend aan
de American Telephone Company, de
grootste telefoonmaatschappij ter we
reld. Hieruit blijkt wel hoè belangrijk
het nieuwe systeem is!
De Reumhelm, die bij de telefoon ver
gissingen kan controleren, kan even
eens worden toegepast bij andere in
dustrieën. Deze vinding zal gebruikt
kunnen worden bij het telegrafie-ver-
keer; in de financiële wereld, waar
waardepapieren (bankbiljetten, effec
ten, loterijbriefjes e.d.) moeten worden
geteld. Zelfs drukfouten zullen door de
Reumhelm verhinderd kunnen worden.
Overal waar gemeten, geste* of af
gewogen moet worden, voorkomt de
Reumhelm vergissingen èn knoeierijen.
Neem b.v. de zijde-industrie, waar
zijde op klosjes gewonden wordt. Als
het klosje een bepaald gewicht bereikt
heeft, knapt de draad automatisch af.
Het komt natuurlijk wel eens voor, dat
er speling tussen zit, of iets van die
aard, zodat er minder of meer draad op
komt. dan de bedoeling is. Een reum-
helm-apparaat kan volgens het nieuwe
cijfersysteem dit onfeilbaar controle
ren en zo fouten ondervangen. Evenzo
met rekenmachines, telmachines en
zelfs zetmachines.
In hoeverre de practische toepassing
in de verschillende industrieën moge
lijk zal zijn, moet de toekomst nog uit
wijzen. Aangenomen kan echter wor
den, dat deze Nederlandse uitvinding
een ommekeer zal teweeg brengen in de
telefoonwereld! Een tijd- en geldbespa
ring van grote importantie!
De Nationale Chinese Luchcvaartcorpo-
ratie doet thans alle moeite, gewonde
soldaten van de regeringslegers van
Soetsjou naar Nanking over te brengen.
Een aantal gewonde en voorlopig ver
bonden militairen tijdens het transport.
De meesten van hen vochten voor de
laatste wereldoorlog tegen de Jappen,
zij namen deel aan de veldtocht door
Burma en de laatste jaren streden zij
tegen de communisten.
Er zijn nog geen tekenen die er op
wijzen, dat het aantal ongevallen, dat
het resultaat is van het onvoorzichtig
omgaan met gevondèn ontplofbare stof
fen. afneemt. Integendeel, uit het rap
port over het derde kwartaal van de
hulpverleningsdienst van het ministerie
van Binnenlandse Zaken blijkt, dat er
in deze periode gemiddeld 13 ernstige
ongevallen per week voorkwamen. De
gevaarlijkste gebieden in dit verband
bleken nog steeds te zijn de kuststreek,
de Betuwe en de oude gevechtsgebie-
den in Limburg en Brabant. In dit derde
kwartaal kwamen door ongevallen met
munitie 73 mensen om het leven en
werden er 81 zwaar gewond.
Opnieuw heeft men een deel van de
Horecaprijzen vrijgegeven. Nadat ach
terenvolgens voor alle bedrijven de
prijsregeling voor entrée's. luxe dran
ken en wijnen was ingetrokken, zijn
thans voor bars, dancings en cabarets
ook de prijzen van jenever en bier en
andere dranken, evenals de ijsprijzen,
vrijgegeven. Een en ander is mogelijk
gebleken nu door de opheffing van de
rantsoenering van het gedistilleerd de
zwarte handel in jenever is verdwenen
en de prijsovertredingen zeer sterk
zijn teruggelopen. Voor café's en res
taurants blijft de bestaande prijsrege
ling volledig gehandhaafd.
Met ingang van 7 December j.l. zijn
de prijzen van buitenlandse gedistil
leerde dranken vrij van de prijsvoor-
schriften. Bedoeld worden in het bui
tenland gedistilleerde cognac, armag
nac, eau de vie. gerenommeerde likeu
ren, e.d.
Het ministerie van Economische Zaken
overweegt momenteel de mogelijkheid
om in Januari a.s. weer, evenals in
Augustus, een verkoop van textielgoe-
deren zonder punten toe te staan.
IDwrasheden, die men doet, kunnen
soms worden hersteld; dwaasheden
die men zegt, nooit. J
(Van een bijzondere medewerker)
Drie duizend man sterk zijn de
onderwijzers der diverse gezind
ten Zaterdag 4 dezer naar Utrecht
opgetrokken om te protesteren tegen de
wijze, waarop zij de laatste tijd door
de regering, met name door de minis
ter van Binnenlandse Zaken, behandeld
zijn. Het was voorzeker geen alledaags
schouwspel: een uitpuilende zaal met
schoolmensen uit alle hoeken van het
land en van allerlei geestelijke plui
mage. In allerijl moest zelfs nieuwe
ruimte worden afgehuurd en het duurde
lang. voordat de voorzitter eindelijk
starten kon.
De pers heeft vanzelfsprekend reeds
daags na de vergadering verslag uit
gebracht, maar het was opvallend, hoe
zeer de berichten der verschillende
correspondenten uiteenliepen, niet zo
zeer in de zakelijke weergave van de
toespraken, maar in de tekening van
de sfeer, welke over de vergadering
hing. Geïnteresseerd door het wel en
wee van ons schoolpersoneel hebben
wij bij verschillende onbevooroordeelde
personen informaties ingewonnen en
naar aanleiding daarvan veroorloven
wij ons een paar kanttekeningen.
Het stoffelijke voorwerp van de uit
eenzettingen wij zeggen met opzet
niet van de discussies, want er werd
geen gelegenheid tot discussie gegeven
en dit was juist gezien van het bestuur
vormden de 2 pet. vacantietoeslag,
ae jubileumgratificatie en de 5 pet. ver
hoging voor salarissen boven de f 3.000,
verbeteringen, die aan de ambtenaren
zijn toegekend. Het is bij dergelijke
zaken steeds moeilijk apodictisch te
verklaren, dat zulke verbeteringen ook
voor de categorie van personen waar
over het gaat door de verdelende
rechtvaardigheid geëist worden. Wij
zijn echter geneigd deze vraag in be
vestigende zin te beantwoorden en ter
vergadering werd zelfs meegedeeld, dat
de betrokken minister in zijn hart ook
de billijkheid van de verlangens erkent.
In het algemeen trouwens menen wij,
dat de onderwijzers reeds meer dan
eens te lang hebben moeten wachten,
alvorens zij de honorering ontvingen,
waarop zij met het oog op hun verant
woordelijke taak aanspraak konden
maken.
Het zou interessant zijn eens na te
gaan, waar deze traagheid in het ver
leden vandaan kwam. Een tekort aan
waardering is geenszins uitgesloten.
Wellicht is echter ook het tekort aan
„georganiseerd overleg", waarover in
onderwijskringen reeds meermalen dei
ning is geweest, mede debet aan deze
onaangename gang van zaken.
Nadrukkelijk werd evenwel deze keer
betoogd, dat het niet zozeer gaat om de
materiële voordelen, „de knikkers" zegt
men dan. dan wel om het beginsel,
„het spel".
De bonden beroepen zich op een toe
zegging van de regering, gedaan bij het
rechtsherstel in 1946. Deze toezegging
wordt door de tegenwoordige regering
ontkend of althans niet bewezen ge
acht. Er zou destijds beloofd zijn. dat
de onderwijzers voortaan met de amb
tenaren gelijktijdig en evenredig om
hoog en Omlaag zouden gaan met be
trekking tot hun sociale omstandighe
den. Maar nu de eerste toepassingen
gemaakt moesten worden, achtte de re
gering zich niet gebonden, aangezien
deze toezegging niet is opgenomen in
het betreffende proces-verbaal, doch
slechts in de notulen der gevoerde be
sprekingen. Bovendien zou er onder
scheid gemaakt moeten worden tussen
vertegenwoordigers van de regering en
de regering zelf. De regering meent
niets beloofd te hebben.
Hier ligt ongetwijfeld stof voor een
belangwekkend juridisch dispuut, maar
de onderwijzers voelen zich, als het er
op aankomt, door al te handige jur»-
terij bedrogen.
Vandaar deze demonstratie, die na
tuurlijk geen nieuwe argumenten heeft
gebraoht. maar de reeds telkens bin
nenskamers gebruikte argumenten heeft
onderstreept.
Niemand zal de onderwijzers bet
recht ontzeggen te demonstreren.
Wel betreuren wij, dat het zover
is moeten komen. Juist omdat demon
stratie nu eenmaal geen argumentatie
is. En wanneer'tevoren de regering niet
overtuigd was van het goed recht der
protesterenden, dan zal zij die overtui
ging nu evenmin hebben opgedaan. Ook
pedagogisch heeft in het bijzonder déze
demonstratie haar nadelen: de jeugd
weet thans, dat haar opvoeders boos zijn
op de regering. Zij begrijpt niet precies
waarom, doch het feit ontgaat haar bij
de huidige informatie door middel van
krant en radio zeker niet. Dat dit een
gunstige uitwerking heeft op de gezags
verhoudingen zal geen enkele pedagoog
durven beweren.
Organisatorisch heeft het ook zijn
bezwaren, dat de leden der verschillen
de bonden op één en dezelfde vergade
ring bijeengebracht worden. Dit is in
ens organisatieleven op zijn minst een
ongewone figuur. Ongetwijfeld zal het
Katholieke Onderwijzersverbond ten
volle verantwoord zijn geweest deze stap
te doen, maar de indruk op de andere
standen is minder gelukkig: iedereen,
die enigszins met ons organisatiewezen
op de hoogte is. weet, dat in het alge
meen wel met andersdenkenden wordt
samengewerkt in de topt maar dat
niet de leden der diverse organi
saties in vergadering samenkomen.
Dit gemengde karakter der vergade
ring heeft er waarschijnlijk ook toe bij
gedragen. dat nu en dan interrupties
door de zaal klonken, die wel alleszins
begrijpelijk, maar toch verwerpelijk
zijn. Het gevaar bestaat, dat deze din
gen door de pers worden opgeblazen
en in sommige bladen is dit inderdaad
gebeurd en de indruk gewekt, dat de
discipline te wensen overliet. Ook in dit
opzicht heeft zeer bijzonder de onder
wijzer „stand" op te houden. Zowel de
voorzitter als de inleiders en verreweg
het grootste deel der vergadering heb
ben dit begrepen. Gelukkig! Maar de»
te meer te betreuren is het. dat niet
allen dit begrepen hebben
De demonstratie is weer voorbij. Wri
hopen, dat de rechtmatige eisen alsnog
door de regering worden erkend en wij
hopen even hartgrondig, dat de nood
zaak van een dergelijk protest zich niet
herhale. Niemand heeft er belang tnj
het zover te laten komen
Premier Lajos Dinnyes van Honga
rije heeft gisteren naar aanleiding van
de critiek, die door zijn partij, de Par
tij der Kleine Boeren, tegen hem was
uitgebracht op grond van het feit, dat
zijn minister van Financiën onlangs in
Zwitserland in ballingschap was ge
gaan, ontslag van zijn kabinet aangebo
den.
Men verwacht, dat vandaag nog een
nieuwe premier zal worden benoemd.
Het is practisch zeker, dat de Partij dei
Kleine Boeren deze post blijft bezet
ten. Men noemt hiervoor de minister
van Landbouw Istvan Dobi. Hij zal
waarschijnlijk geen grote veranderingen
in de regering-Dinnyes aanbrengen.