REPUBLIEK WENDT ZICH TOT VEILIGHEIDSRAAD Eerste granaten vallen in Shanghai ZWITSERLAND, republiek der koningen bureaux van redactie en administratie Nederlandse regering zal spoedig haar zienswijze bekendmaken Italië baigt voor i* Marshall-goederen met winst aan Amerika doorverkocht PRINS CHARLES VAN EDINBURGH Vorsten lopen er in en uit Eenvoudiger distributie Tot hoofd en hart Rusland WOENSDAG 15 DECEMBER 1948 72sfe JAARGANG No. 2433 I- Verklaring van Soemitro Overeenkomsten getekend Republiek bereidt terreur voor Aanslag op gedenknaald REPUBLIEK ZOU ZONDER VOORBEHOUD NEDERL. SOUVEREINITEIT ERKENNEN Bijzondere zitting van ministerraad De ministerraad heefi zich gisteren de gehele dag in bijzondere zitting bezig ge houden mei de Indonesische situatie. Tien jaar geëist tegen Peremans Luchtverbinding Bangkok Djocja VER. STATEN WAARSCHUWEN: Peking door communisten omsingeld PRIESTERMOORDEN IN NOORD-CHINA Klacht van fabrikanten Het weer Vandaag doop van Eng. Koninklijke baby Politieke activiteit oogluikend toegestaan Engeland stelt onder zoek in Goedewaagen tot 12 jaar veroordeeld Vervaardiging serviesgoed PINDA'S EN RIJST ZONDER BON Opbrengst komt ten bate van het Wilhelminafonds in Suriname Staatsloterij SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21545 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Hoofdredacteur: Drs. H. van Run. Wnd. hoofdredacteur: W Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week, f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal. De bijzondere correspondent van het A. N. P. te Parijs seint, dat de vertegenwoordiger van de republiek bij de Veiligheidsraad, de heer Pa- lar, in naam van zijn regering tot de Veiligheidsraad het verzoek heeft gericht, de situatie in Indonesië in behandeling te nemen voor dat hij uiteengaat. De Veiligheidsraad was voornemens, morgen uiteen te gaan. Het verzoek van de heer Palar is ver vat in een hedenmorgen door hem aan de Veiligheidsraad gericht schrijven, waarin hij zegt, dat de republikeinse re gering de situatie hoogst ernstig acht en om behandeling door de Raad verzoekt voordat hij op reces gaat. in de brief wordt verder gezegd: „Zoals de Commissie voor Goede Diensten zichzelf bewust .blijkt te zijn, zou elke poging, om de toestand te laten in zijn huidige uiterst precaire vorm, of erger, er verandering in aan te brengen door zijn toevlucht te nemen tot geweld, leiden tot een uitslaande brand in dit deel van de wereld, waarvan de gevol gen met geen mogelijkheid zijn te voor zien. De toestand in Indonesië vormt een bedreiging voor de vrede. Onder deze omstandigheden dringt de regering van de Indonesische republiek er bij de Vei ligheidsraad op aan, onmiddellijk een vergadering te beleggen om de toestand in beschouwing te nemen en om stappen te nemen, in de eerste plaats om te voor komen, dat de situatie verergert, en ten tweede om maatregelen te nemen voor hervatting der onderhandelingen in de toekomst, hetzij onder auspiciën van de C. v. G. D., hetzij door andere middelen, die de Veiligheidsraad doelmatig lijken. Het hoofd van de Ned. delegatie, mr. Van Royen, deed de Veiligheidsraad vanmorgen weten, dat de Ned. regering thans werkt aan het bekend maken van haar zienswijze met betrekking tot het speciale rapport van de C. v. G. D. Zij hoopt deze zienswijze zeer spoedig aan de Veiligheidsraad te kunnen voorleg gen. Naar A.F.P. meedeelt, heeft dr. Soe mitro. republikeins vertegenwoordiger te Washington, tegenover de pers ver klaard, dat hij van zijn regering instruc ties had ontvangen, waarin hem werd medegedeeld, dat zij gereed was de on derhandelingen met de Nederlandse - gering tot vreedzame regeling van geschil t.a.v. Indonesië te hervatten. Het Italiaanse ministerie van Buiten landse Zaken maakte gisteren bekend, dat Italië in Moskou „een. eenkomsten met de Sovj *fakeeen'eerder bereikt accoord dat ge tekend werd op 6 Nov. j.l» ve h lië zich aan Rusland 33 oorlogsschepen over te dragen. In de bekendmaking werd gezegd, de Italiaaanse oorlogsschepen in J1 groepen aan Rusland zullen worden g - leverd. De eerste groep zal op 1» Ja nuari 1949 aan Rusland worden over gedragen. In overeenstemming met het Italiaanse ontwerp, dat omgezet is in een definitief accoord, aanvaardt Rusland als herstel betaling alle Italiaanse activa in Roeme nië, Hongarije en Bulgarije. Het verschil tussen de waarde van deze activa en de 100 millioen dollar, die Rusland bij het vredesverdrag zijn toegekend, zal wor den betaald uit Italië's lopende indus triële productie. Tevens werd een handels- en beta lingsovereenkomst getekend. Het han delsverdrag voorziet in de uitwisseling van goederen ten bedrage van 30 mil liard lire per jaar van beide zijden. Rusland zal naar Italië grondstoffen en andere belangrijke goederen zenden (graan, erts, timmerhout en mest), ter wijl de Italiaanse uitvoer hoofdzakelijk industriegoederen en fruit zal omvatten. Gisteren werden in de Italiaanse pers bittere woorden geuit over het Russisch- Italiaanse accoord, daar men thans zich de gehele draagwijdte van deze over eenkomst begint te realiseren. Het onafhankelijke Romeinse blad Giomale d'Italia schreef, dat de overeen komsten een duidelijk beeld gaven van Italië's „klaaarblijkelijk zwakke positie" 'foeden kreeg onlangs zijn eerste vrou- p elyke diplomaat, toen de jonge advo- c"® Barbro Selldrén uit Orebro met andere candidaat-attaché's aan Ministerie van Buitenlandse Zaken Jf>erd verbonden. Zij zal te werk wor- gesteld bij de afdeling voor Com- (jp/ciëie Betrekkingen. Miss Selldrén J*Vkt de globe eens, zich afvragend aar ter wereld zij haar functie zal moeten aanvaarden. Zijn regering was zich er van bewust, dat „oorlog een ramp zou betekenen, niet slechts voor ons eigen volk. doch voor geheel Azië. Hij zeide niet te weten, wat de Nederlandse re gering zou doen. doch meende, dat het besluit van de republikeinse regering, dat genomen was op initiatief van de C. v. G. D., een uitweg bood. Hij weigerde commentaar te geven op een bericht in de „New York Times" van gisteren, volgens het welk hij gezegd zou hebben, dat de premier van India, Pandit Nehroe, de republikeinse autoriteiten had aangeboden, een regering in balling schap in India te vestigen, indien dit nodig was, en dat men zich gereed maakte voor hervatting van de strijd tegen de Nederlanders. Aneta bericht uit Washington, dat Soemitro mededeelde, dat de C. v. G. D zich naar aanleiding van het besluit der Nederlandse regering tot het afbreken van de onderhandelingen direct naar Djocja begaf en daar gevraagd had, wat het standpunt van de republiek hierna was. De republikeinse regering zette toen nogmaals haar standpunt uiteen, waarbij zij opheldering inzake enige factoren gaf. Inzake de incidenten in de federale gebieden zeide hij, dat deze bewijzen, dat de aanwezigheid van Nederlandse troepen recht en orde niet kan herstel len, indien de Nederlanders niet gelijk tijdig voldoende politieke concessies doen. In antwoord op een vraag zeide Soemitro, dat de republiek een verhou ding met Nederland wenst, welke min of meer gelijk is aan de verhouding tus sen India en het Britse gemenebest. Na de persconferentie verklaarde Soe mitro tegenover de correspondent van Aneta te Washington, dat hij reeds eer der in de ochtend persoonlijk de mede delingen van de republikeinse regering over de laatste ontwikkeling had over handigd aan het State Department, waar men, naar hij zeide, „zeer voldaan" was over dit nieuws. President Soekarno zal volgende week een bezoek aan India brengen, indien de situatie dit toelaat, aldus een hoog geplaatst officieel persoon in New-Delhi. De Dienst voor Legercontacten meldt uit Batavia, dat uit zeer recente berich ten van mensen, die over de bestands lijn gevlucht zijn, blijkt, dat verschil lende brigades der republikeinse Sili- wangirdivisie zich hebben begeven naar plaatsen nabij de bestandslijn, met de bedoeling over te gaan tot een aanval op in federaal gebied gelegen plaatsen, o.a. op Gombong en Gombong Bobot Sari. De Dienst voor Legercontacten haalt in dit verband de verklaringen aan uit het interview, dat Moh. Hatta onlangs gaf en waarin wordt gezegd, dat een interimregering buiten de repu bliek om zal falen, waarbij volgens de Dienst voor Legercontacten werd ge doeld op „het te verwachten verzet van het volk". Dezer dagen hebben onbekenden ge tracht, op de aloon-aloon te Malang de gedenknaald voor gevallen Nederlandse militairen met trotyl op te blazen. De aanslag mislukte. Nederland heeft volgens A.P. een nieuwe nota ontvangen van dr. Mo hammed Hatta. Minister Sassen heeft aan A.P. mede gedeeld, dat de nota was ontvangen, zonder echter de inhoud ervan bekend te maken. Gemeld was, dat drr- Hatta in een brief aan de Nederlandse delegatie had laten weten, dat de republiek bereid is zonder voorbehoud de Nederlandse sou- vereiniteit te erkennen voor de duur van de interim-regering. Men had ver wacht, dat de regering gisteren haar decreet tot vorming van een federale interim-regering zonder de republiek Gisteren hield het Amsterdamse Bij zonder Gerechtshof zich bezig met de zaak tegen de in België geboren 54-ja- rige Juliaan Peremans, die in de oorlog te Brussel is opgetreden als hoofdre dacteur van „Het Laatste Nieuws". In 1930 verkreeg hij de Nederlandse nationaliteit. Een Belgisch gerechtshof heeft hem in Maart 1945 bij verstek ter dood veroordeeld. De eis tegen deze genaturaliseerde Nederlander luidde 10 jaar met aftrek en ontzetting uit de openbare rechten voor de duur van het leven. zou hebben uitgevaardigd. Hatta's nieuwe nota betekende klaarblijkelijk een nieuwe ontwikkeling, die de uit vaardiging van het decreet heeft doen aanhouden. De Pacific Oversaes Airlines, een Sia mese onderneming, zal binnenkort een geregelde vliegdienst openen tussen Bangkok en Djocja. De regering van Indonesië heeft voor het uitvoeren van deze dienst haar toestemming verleend, op voorwaarde, dat de vliegtuigen te Batavia een landing zullen maken voor een onderzoek naar de passagiers en hun bagage. Z. K. H. Prins Bernhard heeft vandaag een jachtpartij georganiseerd in de omgeving van 't Loo te Apeldoorn. Onder de deelnemers bevinden zich o.m. de Hertog van Gloucester, Prins Felix van Luxemburg en Erf groothertog Jean van Luxemburg. Op de foto: In het midden Prins Bernhard, tweede van rechts de Hertog van Gloucestergeheel rechts Erf groothertog Jean van Luxemburg. Een woordvoerder van het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken heeft gisteren verklaard, dat de woorden van de directeur van de E.C.A., Paul Hoffman, dat de Amerikaanse hulp aan China misschien zou worden voortgezet, wanneer een coalitie met de communisten zou worden gevormd, geheel voor diens eigen rekening komen. Michael McDermott, perschef van het ministerie, zei, dat Hoffman uitdruk kelijk gezegd had dat hij slechts zijn persoonlijke mening uitsprak. McDermott zei, dat besluiten om China te helpen door het Witte Huis genomen zouden worden wanneer de nood dit eiste. Tezelfdertijd ontkende hij de geruchten, dat Amerikaanse autoriteiten in Nanking er bij Tsjang Kai Sjek op aan drongen een coalitieregering te vormen met de communisten. Officiële Chinese kringen hebben het bericht tegengesproken, dat Tsjang Kai Sjek zou zijn afgetreden als president. Gisteravond gaf Tsjang nog een diner ter ere van Hoffman. Men gelooft, dat het bericht in omloop is gebracht door speculanten. Toen gisteren berichten over Tsjang's aftreden en over reeds aan de gang zijn de vredesonderhandelingen in Sjanghai de ronde deden, ontstond een golf van speculatieve goud- en munttransacties. Intussen blijven geruchten de ronde doen, dat de Chinese communistenleider Mao Tse Tung reeds contact heeft met het Amerikaanse ministerie van Buiten landse Zaken en dat Tsjang Kai Sjek contact zoekt voor de vorming van een coalitieregering. In Shanghai zijn gisteren de eerste granaten gevallen. De politie doet al het mogelijke om een paniek te voorkomen en houdt gewapend met machinegeweren de wacht voor de banken om- het onrus- The Bristol Brabazon is het grootste vliegtuig ter wereld. De constructie te Bristol is bijna beëindigd en dezer dagen werden de eerste proeven met de motoren genomen. Het vliegtuig kan honderd passagiers bevatten en wordt gedragen door 8 motoren, ieder met 18 cylinders. tige publiek in toom te houden, dat de Yuan-certificaten voor munten wil in ruilen. In Noord-China is de oude keizerstad Peiping (Peking) thans vrijwel door de communistische legers omsingeld. De poorten van de stad zijn gesloten en ge barricadeerd met zandzakken en prik keldraad. Pater Gabriel Gorma, provinciaal van de paters Passionistenv die teruggekeerd is van een inspectiereis van drie maan den in de missiegebieden van deze orde in China, heeft bevestigd, dat te Jang Kiaping in het Zuiden vgn Tsjahar drie en dertig paters Trappisten .zijn ver moord. Pater Gorma maakte verder ge wag van „talrijke plunderingen van mis sieposten, terechtstellingen van priesters en christenvervolging in Noord-China en Mongolië." Volgens pater Gorma is de oorlog in China niet slechts een burgeroorlog, doch een „internationale oorlog". Een derde van de door de communisten ge leide strijdkrachten bestaat volgens pa ter Gorma uit Japanners, Koreanen, Mongolen en Russen. De plaatsvervangende administra teur van de Economie Cooperation Administration, Howard Bruce, heeft er Engeland, België en Nederland van beschuldigd, dat deze landen ongeveer een vijfde van ongeveer 100.000 ton aluminium- en loodschroot, welke met dollars van het plan-Marshall waren gekocht, hebben doorverkocht aan het Amerikaanse bedrijfsleven. De E.C.A. heeft medegedeeld, dat de drie landen gewaarschuwd zijn, dat zij deze practijkcn dienen te staken, daar anders drastische beperkingen zullen worden toegepast op de toekomstige aan kopen van non-ferro-metalen, welke door de E.C.A. gefinancierd worden. Bruce verklaarde voorts, dat de E.C.A. in verband met deze handel de aanvra gen om aluminium en lood rèeds heeft besnoeid. Een E.C.A.-functionaris schatte de verlaging der toewijzingen voor alle E.R.P.-landen op 35.400 ton. De E.C.A. heeft cijfers gepubliceerd, die aantonen, dat voor Nederland, België en Groot-Brittannië met Amerikaanse dollars 87.016 ton aluminium in Canada werd aangekocht. Hiervan werden 15.853 ton naar de V.S. verzonden. Voorts werd uit de E.C.A.-fondsen in totaal 12.027 ton lood aangekocht voor België en Neder land. 5847 ton werd door deze landen doorverkocht aan Amerikaanse firma's. Het voor Nederland bestemde lood werd gekocht in Mexico en Peru, terwijl de aankopen voor België in Canada en New-Foundland werden gedaan. Ralph Wilcox, plaatsvervangend chef van de E.C.A.-afdeling voor non-ferro metalen, heeft tegenover journalisten verklaard, dat het aluminium in Ca nada voor ongeveer 36 dollarcent per kg. werd aangekocht en aan de Ame rikaanse bedrijven voor ongeveer 60 67 dollarcent per kg. werd verkocht. De achtergrond van de^e E.C.A.-waar- schuwing is de volgende: De aluminium- fabrikanten hebben zich bij de „National Munitions Board" beklaagd, dat de spe culanten in de West-Europese landen van elke 100 kg. aluminium, die, aange kocht uit E.C.A.-fondsen, naar West- Europa werden verzonden, 53 kg. tegen hoge prijzen terugleverden. De binnenlandse industrie heeft ver klaard de vraag niet te kunnen dekken, in verband waarmee de particuliere con sumenten ten gunste van de militaire benodigdheden worden gerantsoeneerd. De industriëlen wensen, dat de alumi- nium-leveringen worden besnoeid tot „hetgeen Europa precies nodig heeft, Verwachting tot Donderdagavond: Matige tot zwakke Westelijke wind. Over het algemeen weinig bewolking. Bjjna overal droog weer met in de ochtend plaatselijk mist. Veel kouder des nachts met op enkele plaatsen lichte nachtvorst. Overdag iets kou der dan vandaag. Zon 8.43—16.29. Maan 16.04—9.17. Buckingham Palace heeft gisteravond bekend gemaakt, dat de zoon van prinses Elizabeth en hertog van Edin burgh, de namen Charles. Philip Arthur, George zal krijgen Vandaag zal de koninklijke baby in het paleis gedoopt worden door de Aartsbisschop van Canterbury. Geen enkel lid van de Britse ko ninklijke familie draagt op het ogenblik de naam Charles. De laatste Charles was de hertog van Connaught en Strathcm, die in 1943 overleed. De laat ste Charles, die op de Britse troon zat, was Charles II, die in 1685 overleed. Charles I, zoon van James I, besteeg de troon in 1625 en werd in 1649 onthoofd. Zwitserland een der alleroudste republieken Kan heden ten dage met recht „de republiek der koningen" worden genoemd, want het is het toe- vluchts- respectievelijk vacantie-oord geworden van niet minder dan vijf Ko ningen plus een Keizer, die er zich als gevolg van het feit, dat de tijden voor de uitoefening van hun beroep niet gun stig zijn, blijvend hebben gevestigd of er vaak enige tfjd voor hun genoegen doorbrengen. Lagere goden uit de Koninklijke hui zen van Europa lopen er om zo te zeg gen in en uit in zodanige aantallen, dat zelfs de Zwitserse pers nog maar weinig aandacht aan hen schenkt. Van de vaste gasten uit de hogere regionen zijn de meesten uit hun land verbannen. Zij durven of mogen er niet terugkeren. Onder de vijf Koningen is alleen Phoemiphon van Siam de onbe twiste heerser van zijn land, maar ook hij oefent de Koninklijke macht niet uit. Hij studeert rechten aan de universiteit van Genève. Met zijn moeder, Prinses Sanwalya, en verschillende verwanten bewoont hij een villa in de buurt van het Meer van Genève. Zijn broer, wijlen Koning^ Ananda, die eveneens te Lausanna studeerde, is in 1946 te Bangkok vermoord en van tijd tot tijd duiken geruchten op, dat 'n groep Siamese revolutionnairen plannen koestert om ook Phoemiphon uit de weg te ruimen. Geen wonder, dat de Zwitsers goed op hem passen. Zij hebben hem omringd met een spe ciale politiewacht. Zij laten trouwens al hun vorstelijke gasten door hun politie bewaken, onverschillig of zij slechts met vacantie zijn dan wel in 'ballingschap leven, want zij wensen geen herhaling van hetgeen in 1898 is gebeurd, toen Keizerin Elisabeth van Oostenrijk te Genève door een Itali aans anarchist werd doodgestoken. Ofschoon de Zwitsers al die gekroonde hoofden met open armen ontvangen, zijn zij nooit in de verleiding gekomen van hun eigen land nu ook maar een monar chie te maken. Zij waren van ae stich ting van hun eedgenootschap af tot he den en zij zijn ook nu en blijven repu blikeinen in hart en nieren. Zij zien in hun vorstelijke gasten slechts levende reclames van onschatbare waarde voor de aantrekkelijkheden van hun land als vacahtie-oord en tevens levende getui gen van hun traditie nele neutraliteit en erkende gastvrijheid ten opzichte van politieke vluchtelingen. Daarom zijn Koninklijke bezoekers en verbannen vorsten altijd welkom in deze kleine republiek en er zijn Zwitsers, die zelfs wel een oogjes toe willen doen als een of ander lid van een verbannen en verarmd Koningshuis ver boven zijn stand leeft en de rekeningen hoog laat oplopen. Het kan voorkomen, 'dat de directeur van een hotel de aanwezigheid van een of andere Koninklijke Hoogheid van zoveel waarde acht voor zijn zaak, dat hij een of twee onbetaalde rekenin gen niet al te tragisch opvat. Er is echter een voorwaarde, waaraan alle Koninklijke bezoekers van Zwitser land zich met de uiterste nauwgezetheid moeten onderwerpen en dat is, dat zij geen politiek zullen bedrijven. Deze voorwaarde geldt trouwens voor alle politieke vluchtelingen, die in het land een wijkplaats vinden. Geen enkele af gezette Koning zou langer biqnen de grenzen worden geduld, indien de Zwit sers zouden ontdekken, dat hij op hun grondgebied intrigeerde met groepen, die er op uit waren de regerende macht in zijn land omver te werpen. Maar ook dit verbod van politieke activiteit wordt wel eens soepel geïnter preteerd. Ex-keizer Bao Dai van Annam bijvoorbeeld heeft te Genève verschei dene samenkomsten gehad met de Fran se hoge commissaris voor Indo-China, Emile Bellaert, om de situatie in Viet nam te bespreken. Bao Dai, die na het eindigen van de Japanse bezetting af stand heeft gedaan van zijn troon, heeft de laatste drie jaar deels te Genève, deels in het Zuiden van Frankrijk en deels te Hong Kong gewoond. Met mede weten van de Zwitserse regering is de voormalige Keizer opgetreden als onoffi cieel bemiddelaar tussen de Franse re gering en de gematigde groepen in Viet nam. Ook koning Leopold van België, die minder in het openbaar verschijnt, heeft wel eens op discrete wijze politiek be dreven. Weliswaar onthoudt hij zich nauwgezet van alle politieke activiteit, die Zwitserland in moeilijkheden zou kunnen brengen, maar niettemin is Spaak, als premier van België, meer malen naar Genève gegaan om het vraagstuk van de positie van de koning met deze te bespreken. Verder is Leo pold's vriend en adviseur, de Belgische historicus Jacques Pirenne, een veel ge ziene bezoeker van het verblijf der ko ninklijke familie in ballingschap. Hij reist verscheidene malen per jaar tus sen Genève en Brussel op en neer en hij steunt de zaak van Leopold met woord en daad. Ook heeft Leopold eens een groep Belgische journalisten ontvangen, maar afgezien hiervan, heeft hij zich aan de openbaarheid onttrokken. Alle verzoeken van journalisten om een interview worden afgewezen. Vreemdelingen worden op de terreinen van zijn residentie nooit toegelaten, de poorten zijn steeds gesloten en worden voortdurend bewaakt en aan het so- cietyleven te Genève neemt de ko ninklijke familie slechts in zeer ge ringe mate deel. Een enkele keer ziet men de prinses van Réthy boodschap pen doen in een van de deftige zaken van de stad of de koning met zijn kin deren een voorstelling van het plaat- SGlijkG circus bijivonen. Soms speelt de koning een partijtje golf met intieme kennissen, maar met de plaatselijke society heeft hij bijna geen contact. Het telefoonnummer van zijn huis is, toen hij er in trok, veranderd en een geheim nummer geworden. De gewone man te Genève merkt nauwelijks, dat de koning der Belgen in zijn stad woont en de meeste burgers zouden hem waarschijnlijk niet herkennen als zij hem tegen kwamen. Op het kasteel Merlinge, op enkele kilometers afstand van Genève, woont Leopolds zuster, ex-koningin Marie José van Italië. Marie José is de gemalin van ex-koning Umberto, die de Italiaanse kroon heeft gedragen gedurende de korte tijd tussen de abdicatie van zijn vader, wijlen koning Victor Emmanuel, en het uiiroepen van de Italiaanse republiek. Umberto woont thans in Portugal. Marie José brengt nu en dan een bezoek aan haar broeder, koning Leopold, maar haar bewegingen worden beperkt door een ernstige oogziekte. Ook koning Phoemiphon heef-t een oogziekte. Hij heeft die opgelopen toen hij kort geleden bij een auto-ongeval in de buurt van Lausanne zwaar werd ge wond. Hij loopt nog steeds gevaar zijn rechter oog te verliezen en zijn doctoren verklaren, dat zij eerst over verscheidene maanden zullen weten, of zij zijn ge zichtsvermogen volledig kunnen redden. Niet ver van de residentie van Phoe miphon te Lausanne wonen ex-koning Michael van Roemenië en zjjn gemalin, prinses Anne van Bourbon-Parma, in een van de deftigste hotels van Zwit serland. Michael en Anne hebben elkander bij het huwelijk van prinses Elizabeth van Engeland te Londen leren kennen. Kort na hun verloving werd Michael ge dwongen, afstand te doen van de Roe meense troon. Sinds hun huwelijk, dat in het begin van dit jaar te Athene werd voltrokken, hebben Michael en Anne afwisselend gewoond te Lausanne, te Ville-Franche aan de Franse Riviera en te Florence, waar Michael's moeder, ex-koningin He lena, een villa heeft. Op het ogenblik verblijft het jonge paar met ex-koningin Helena weer voor korte tijd te Lausanne. Prinses Anne verwacht tegen de lente een baby en men neemt algemeen aan, dat zij voor de bevalling naar Florence zal gaan. Tot de regelmatige bezoekers van Zwitserland voor de zomervacantie en de wintersport behoren de 14-jarige ko ning Feisal II van Irak en ex-koning Peter van Joegoslavië met zijn gemalin, prinses Alexandra van Griekenland. De jonge koning Feisal heeft al .eens een been gebroken bij het skiën, maar dat heeft zijn geestdrift voor deze sport niet bekoeld. Op een villa te Lausanne, die kort ge leden werd gekocht van een Zwitserse bankier, woont nog ex-koningin Victoria van Spanje, de gemalin van wijlen ko ning Alfonso XIII, en de dochter van de Sjah van Perzië, prinses Sjannaz, stu deert te Villars. De laatst aangekomen bezoeker van koninklijken bloede is de ex-kroonprins van Duitsland, de 66-jarige Friedrich Wilhelm, die met zijn gemalin, prinses Cecilie, in Zwitserland een vacantie van onbepaalde duur zal doorbrengen. De prins heet Philip naar zijn vader, de hertog van Edinburgh, en George naar zijn grootvader, de koning. Arthur is ook de derde voornaam van de ko ning. In het jongste verleden kregen de meeste leden van de koninklijke fa milie vier voornamen Voordat de namen van de jonge prins afgekondigd werden, ontbood de ko ning minister-president Clement Attlee op het paleis en stelde hem in kennis met de gekozen namen. In een kamer van Buckingham Palace zal hedenmiddag om half vier de koninklijke baby ten doop gehouden worden. De doopplechtig heid zal slechts bijgewoond worden door leden van de koninklijke fa milie en intieme vrienden. Als peet zullen staan de koning, ka- ningin Mary, prinses Margaret, de ko ning van Noorwegen, prins George van Griekenland, de douarière markiezin van Milford Haven, lady Brabourne en de honorable David Bowes Lynn. De koning van Noorwegen, prins George van Griekenland en David Bowes Lynn zijn oud-ooms van de baby, de markie zin van Milford Haven is de overgroot moeder van vaders zijde, lady Bra bourne een nicht. zonder een teveel, dat aan de Amerika nen verkocht kan worden." Indien dit gedaan wordt, ?ijn de Ame rikanen bereid, elk beschikbaar surplus van Canadees aluminium te kopen, maar dit tegen de normale prijs van 3640 dollarcents per kg. en niet tegen de prijs, die door de Europese speculant wordt gevraagd. Een zegsman van het Britse ministe rie van Financiën deelde mede, dat een diepgaand onderzoek gaande is naar de manipulaties met non-ferro-metalen tus sen de dominions, waarbij het Ver. Ko ninkrijk, Australië en Canada betrokken zijn. Er bestaat verschil tussen de Engelse en Amerikaanse cijfers ten aanzien van de aluminiumexporten van Engeland naar Amerika. Deze cijfers worden na der gecontroleerd en op het ogenblik vinden hierover vriendschappelijke be sprekingen plaats in Washington. Dr. A. Valentine, hoofd van de E.CA- missie voor Nederland, heeft verklaard, van de Nederlandse autoriteiten de ver zekering te hebben ontvangen, dat geen leveringen, in het kader van de E.C.A. gedaan aan het rijk in Europa, gebruikt zijn voor de levering van wapens, muni tie of andere militaire uitrusting aan de Nederlandse troepen in Indonesië. (Van onze Haagse redactie) Het Bijzonder Gerechtshof heeft he denmorgen uitspraak gedaan in de zaak tegen dr. T. Goedewaagen, gedurende de oorlog enkele jaren secretaris-gene raal van het departement van Volks voorlichting en Kunsten. Het Hof achtte verdachte schnldig aan voortge zet misdrijf van het in oorlog opzette lijk hulp verlenen aan de vijand, waar door onherstelbare, schade aan de Ne derlandse belangen is toegebracht. Overwogen werd voorts, dat verdachte in sommige gevallen pogingen in het werk heeft gesteld, personen te redden. Dr. Goedewaagen werd veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf met aftrek en hij werd voor de duur van het leven ontzet uit de kiesrechten. Hem werd het recht van cassatie verleend. Twee weken geleden was tegen ver dachte vijftien jaar geëist. In de periode van 20 December 1948 t.e.m. 12 Februari 1949 zullen de distri butiediensten nieuwe bonkaarten voor voedingsmiddelen uitreiken Kw. een bonjcaart KA of LA 903 aan degenen, die in 1928 of vroeger geboren zijn, een bonkaart KB of LB 903 aan degenen, die geboren zijn in de jaren 1929 t.e.m. 1944, en een bonkaart KD 903 aan dege nen die geboren zijn in 1945 of later. Deze bonkaarten worden uitgereikt tegen inlevering van de inwisselingsbon van de bonkaarten, welke op 17 Decem ber in gebruik worden genomen, en wel de bonkaarten KA of LA 903 tegen de inwisselingsbon van de kaarten KA of LA 901, een bonkaart KB of LB 903 tegen de inwisselingsbon van de kaarten KB, LB, KC of LC 901, een bonkaart KD 903 tegen de inwisselingsbon van de kaarten KD of KE 901. Hieruit blijkt, dat de tegenwoordige leeftijdsgroepen B en C worden samen gevoegd tot een groep (nieuwe B-groep) met de rantsoenen van de tegenwoordige B-groep. Hetzelfde geldt voor de be staande D- en E-groepen, w&ke gecom bineerd worden tot een nieuwe D-groep. Tegelijk met de uitreiking van de nieu we bonkaarten voor levensmiddelen zuL len nieuwe tabakskaarten worden uitgereikt. Deze uitreiking zal uitsluitend geschieden tegen inlevering van een bon van de tabaks- en diversenkaarten QA en QC 901, welke op 17 Dec. in gebruik worden genomen. Tegen inlevering van bon „Tabak 07" van de tabakskaart QA 901 wordt een tabakskaart QA 903 voor mannen uitgereikt, tegen inlevering vaq de bon ..diversen 10" van de diversen- kaart QC 901 een tabakskaart QC 903 voor vrouwen. De beschikking van de secretaris-gene raal van het departement van handel, nij verheid en scheepvaart van 14 April 1944, houdende jhet verbod tot het vervaar digen enz. van serviesgoed van ander materiaal dan aardewerk, porselein en glas, is in een beschikking van de minister van economische zaken vervallen verklaard. Het Wilhelminafonds ter bestrijding van de t.b.c. in Suriname heeft, hoewel reeds opgericht op 17 Augustus 1947, tot nu toe niet veel van zich doen horen. Dit vond vooral zijn oorzaak in het feit, dat inmiddels de stichting van het Kan kerfonds, het nationale huldeblijk bij gelegenheid van het regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina, de plannen min of meer doorkruiste. Thans is het Wilhelminafonds echter voor de dag ge komen en als de voortekenen niet be-, driegen zal men er spoedig nog meer van horen. Vandaag is in De Bijenkorf en Hema te Amsterdam, Rotterdam en Den Haag de verkoop van echte ouderwetse pinda's ten bate van genoemd fonds begonnen. De eerste zending bedraagt 15.000 kilo Surinaamse pinda's, door de K.N.S.M. franco naar Nederland vervoerd. De allereerste eis voor een succes volle bestrijding van de toenemende t.b.c. in Suriname is een modern en goed geoutilleerd ziekenhuis. In het Welvaartsplan-Suriname zijn wel de kosten voor een ziekenhuis, niet echter voor de inventaris daarvan opge nomen. Dit zal dus de eerste zorg voor het Wilhelminafonds zijn. Suriname zelf levert de goederen, die ten bate van dit j Gemis aan actie is gemis aan vreugde. J foDds zullen worden verkocht en wel in Nederlands courant, dus niet, zoals ge bruikelijk, in dollars. Deze goederen, waarvan de pinda's de eerste zijn, worden hier met een extra toeslag voor het Wilhelminafonds ver kocht. Elk pond pinda's kost f 2.00, waar van 70 cent voor het fonds. Het aan Surinaipe te betalen bedrag en de „over winst" voor het fonds zullen de Neder landse industrie ten goede komen, daar men zijn orders zoveel mogelijk hier zal plaatsen. Op de pinda-actie, die eigenlijk slechts een eerste proefneming is, hoopt men weldra een rijstactie te doen volgen. Alle bezwaren van regeringszijde schij nen nu overwonnen te zijn, zodat men elk ogenblik de toestemming voor de verzending van de eerste 500.000 kilo Surinaamse rijst kan tegemoet zien. Op last van de regering zal deze rijst verkocht worden zondet bon voor f 2.per kilo. Hiervan komt een gulden ten goede aan het Wilhelminafonds. De regering gelastte, dat deze rijst slechts beschikbaar mocht worden gesteld via bona fide bedrijven, organisaties, verenigingen, vakgroepen e.d., die, in dien gewenst, voor elke aangeslotene 1 kilo van dit veelbegeerde voedings middel kunnen bestellen bij het Wilhel minafonds, secretariaat De Lairessestraat 174, Amsterdam-Z. In de 505e staatsloterij, 5e klasse, 15e lijst, is op nr. 21359 de prijs van f 15.000 gevallen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 1