SOERAKARTA ZOU BEZET ZIJN
HOE DJOCJA BEZET WERD
Amerika zou terugtocht der troepen eisen
SOCIALISTEN ZIJN NIET EENSGEZIND; ONENIGHEID TUSSEN
ROMME EN v.tE GOES; WEETER OVER BUITENLANDSE VISIE
Min. Sassen antwoordt
zwaar vermoeid
i
Rumoer op het Binnenhof
Snelle vorderingen op Sumatra en Java
Anders sancties door leden van de
Verenigde Naties?
een vliegtuig aan
v.
bureaux van redactie en administratie
■IÉ
Tot hoofd en hart
Republikeinse regering
in India?
Luchtverkeer met
Indonesië
Ooggetuige-verslag
..j. Z/aXa/a 1 ,,W.
Resolutie Veiligheidsraad wordt voorbereid
V.S. bieden zelfs Malik
n
SOEMITRO BIJ LOVETT
„Sluit Nederland uit van
Marshall-hulp!"
Het weer
J
ERNSTIG ONGELUK TE
DEVENTER
r
DINSDAG 21 DECEMBER 1948
72ste JAARGANG No. 24339
GEMECHANISEERDE BRIGADES REEDS
IN CONTACT MET PARACHUTISTEN
Hel officiële Nederlandse communiqué van vandaag geefl
slechis summiere details over de Nederlandse vorderingen,
doch uil gewoonlijk betrouwbare niet-officiële bron werd
Vernomen, dat zowel op Java als op Sumatra snelle vorde
ringen worden gemaakt.
Niei-bevestigde berichten melden, dal Nederlandse ge
mechaniseerde brigades vanuit Semarang, Soerakaria, de
tweede stad der republiek, hebben bezet en zich hebben
verenigd met de luchtlandingstroepen in Djocja.
Andere onofficiële berichten melden, dat de Nederlandse
strijdkrachten, die in opmars zijn vanuit Padang, over vrij
wel onbeschadigde wegen en weinig tegenstand ondervin
dend, bijna Boekiilinggi (Fort de Koek) hebben bereikt.
In Tjepoe, hei oliecentrum in Oost-Java, dat gisteren vol
gens dezelfde bronnen door de mariniers werd bezet,
stond minstens één pui in brand.
Censuur op telegrammen
van correspondenten
Nederlandse vliegtuigen
niet op Ceylon
/S|3;I8S"'*'
JAVA ZEE
m
INDISCHE OCEAAN
lil Engeland nieuwe
corruptie-affaires
Scotland Yard speurt
Buitenlands politiek aspect
Nederlands memorandum
Chifley uit zijn
zienswijze
Engeland waarschuwde actie
niet te beginnen
Afkondiging B.LO.-besluit
Vier personen gedood
Debatten in de
open lucht
SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Directeur: J. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
EUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents pet millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
i 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Van officiële Nederlandse zijde wordt
medegedeeld, dat de Nederlandse troe
pen gisteren Bojolali, 25 km. Zuid-Oost
van Salatiga en Pati, 23 km. ten Noord-
Oosten van Koedoes hebben bezet. De
Nederlandse Marjniers bezetten Toeban
en staan aan de rand van Bodjonegoro.
De Marine-voorlichtingsdienst meldl
- dat zich ter zee geen incidenteiuhebben
voorgedaan. De verscherpte kustbewa
king is in gang gezet, waarbij vooral
wordt gewaakt tegen het vluchten over
zee van extremistische benden. De
Kon. Marine verleent waar nodig hulp
en steun aan de acties van het leger. De
Marine-luchtvaartdienst heeft belang
rijke bijstand aan de Nederlandse troe-
Cen verleend.
Enige berichten over de bezetting
van Djocja behalve de leger
communiqué's komen nu over
Radio Djocja. De zenner van de
strijdkrachten-radio is door de lucht
aangevoerd en op het vliegveld van
Magoewo opgesteld. Reeds Zondag
nacht om 11.30 uur was de zender
in de aether. Volgens eigen uitzen-
Hoewel de gebeurtenissen in Indo
nesië nog geen aanleiding hebben gege
ven tot enige officiële actie, meent men
in politieke kringen te Nieuw-Delhi dat
de regering-Nehroe zich gaarne accoord
zou verklaren met het voorstel een uit
geweken republikeinse regering te
Nieuw-Delhi te" vestigen.
De Nederlandse militaire autoriteiten
te Batavia hebben gisteravond censuur
op de telegrammen van corresponden
ten ingesteld en bekend gemaakt, dat
„geen militaire inlichtingen, anders dan
de inlichtingen, vervat m,)"e °"1_
cieel vrijgegeven communique s, ver
zonden kunen worden aldus meldt
U. P.
dingen beschikt het „Strijdkrachten-
programma Djocja" over een com
plete installatie, draaitafels, disco
theek, mengversterkers, enz. inbe
grepen.
Ir verschillende uitzendingen van dit
station wordt gezegd, dat het op het
vliegveld van Magoewo Maandag reeds
aanzienlijk minder druk was dan Zon
dag. Thans landen slechts vliegtuigen,
welke voorraden aanvoeren en verschil
lende hoge militairen aan boord heb
ben, die zich van de toestand op de
hoogte komen stellen.
Soekarno's paleis te Djocja werd na
geringe tegenstand bezet. Zes leden van
Soekarno's lijfwacht trachtten met een
auto te vluchten, doch de bestuurder
van de auto werd doodgeschoten, waar
na de auto tegen een muur botste. De
eerste Nederlandse parachutisten, die
op het vliegveld van Magoewo landden,
vonden de Republikeinse bezetting ge-
vluch. In de gebouwen stonden de
porties rijst nog op de tafel. Intussen
heeft de NIWIN op het vliegveld reeds
een cantine ingericht.
De bevolking is kalm en gereser
veerd, doch indien een Nederlandse mi
litair naar de weg vraagt, krijgt hij ge
woonlijk ten antwoord ..Tidah tahoe"
dat weet ik niet). Een van de para
chutisten bleef bij dé sprong uit het
vliegtuig met zijn valscherm aan het
toestel haken, doch de vlieger wist
hem veilig aan de grond te zetten.
Een woordvoerder van de regering
van Ceylon heeft verklaard, dat het
zeer onwaarschijnlijk is, dat Nederlandse
vliegtuigen zal worden toegestaan op
Ceylon te landen, als India de Nederlan
ders het gebruik van Indische vliegvel
den zou ontzeggen.
De Amerikaan George McTurnan
Kahin, die zich 19 December in Djok
jakarta bevond, waar hij in opdracht
van de „Social Research Council" te
New York en de John Hopkins Univer
siteit politieke vraagstukken bestudeer
de, schreef na aankomst in Batavia voor
United Press het volgende ooggetuige-
verslag:
„Zondagmorgen om half zes werd ik
gewekt door het gedreun van een explo
sie die het gehele huis, waarin ik mij
bevond, deed trillen. Een reeks ontplof
fingen daarna maakte het duidelijk, dat
bommen op het vliegveld insloegen. Wij
wisten dat de Republikeinse luchtmacht
die dag manoeuvres zou houden en ver
onderstelden dat die waren begonnen.
Maar toen verscheidene bommen in de
stad zelf terecht kwamen, één daarvan
op nauwelijks honderd meter van het
huis, waarin ik mij bevond, kwamen we
tot andere gedachten. Met een schok
beseften we, dat het de Jlederianders
moesten zijn, die het hadden gemunt op
de hoofdkwartieren van de Republi
keinse luchtmacht en van het Republi
keinse leger, die in het zelfde blok waren
gevestigd. De Indonesiërs, klaarblijke
lijk voorbereid, staken de hoofdkwar
tieren onmiddellijk in brand. Het ge
bouw had nauwelijks goed en wel vlam
gevat of een Nederlandse bom sloeg
met een klap in en vernielde het vol
komen.
Een auto, die even later ons huis pas
seerde, werd met 'ooordwapens aange
vallen door een Nederlandse Mustang.
Kort daarop begonnen de republikéin-
se troepen Djocja te verlaten. De uit
tocht verliep op ordelijke wijze en was
geheel gemotoriseerd. Een gering aantal
Republikeinse soldaten bleef achter om
de orde te handhaven.
Voor het hoofdkwartier van de lucht
macht door Nederlandse bommen was
uitgeschakeld was ik nog op straat ge
weest om poolshoogte te nemen. Wij
noorden, dat Nederlandse parachutisten
het vliegveld Magoewo hadden genomen
en dat in de omgeving daarvan de grond
met parachutes was bezaaid.
Om ongeveer half een 's middags wer
den hevige straatgevechten gevoerd en
kwamen weer bommen en raketprojec
tielen naar beneden gieren. Plotseling
zagen we een Ambonnese soldaat, met 'n
tommygun in de aanslag, midden op
straat staan. Eén van mijn Indonesische
vrienden gaf mij de raad, met hem te
gaan praten. Ik liep met Donati, een met
mij bevriende Britse piloot, naar hem
toe, maar de A mbonnees plantte de loop
van zijn wapen in de maag van Donati.
Gelukkig kwam juist een Nederlandse
luitenant voorbij die „sufferd" riep,
waarop de Ambonnees de tommygun liet
zakken. De Nederlandse luitenant beval
alle mannen, de huizen te verlaten. De
vrouwen mochten binnen blijven. Hij
zei, dat we allemaal per vliegtuig naar
Semarang zouden worden overgebracht.
Hij gaf mij de opdracht allen in mijn
jeep naar het vliegveld 4e brengen.
Op het vliegveld legde een andere
Nederlandse luitenant beslag op mijn
jeep, zeggende, dat die aan de waarne
mers van de U.N.O. zou worden overge
dragen, zodra hij hem niet meer nodig
had.
'Poirvelcarht IcHtRISON
J1 Soemeda»!
::vv
"l**! gA1_,
,i I.....
Kaart van de republiek met de demarcatielijnen gesitueerd in Java. De pijlen geven de opmars der Nederlandse
troepen aan. De gearceerde gebieden zijn reeds bezet. (Situatie volgens legerbericht van gisteravond)
De Amerikaanse delegatie, waarvan
het verzoek tot de speciale vergadering
van de Veiligheidsraad is uitgegaan voor
een bespreking van de Indonesische
kwestie, heeft na de verdaging van gis
teren hard gewerkt aan het opstellen
ener resolutie, die Woensdag aan de Vei
ligheidsraad zal worden voorgelegd. Zij
bood zelfs de Russische vertegenwoor
diger in de Veiligheidsraad, Malik, aan,
met een Amerikaans vliegtuig uit het
geblokkeerde Berlijn te vliegen om spoe
dig in Parijs te ®jjn.
Volgens de resolutie zouden, zo
meldt U.P., de partijen de stellingen
van vóór Zaterdag 18 December moe
ten innemen, hetgeen practisch alléén
neerkomt op een terugtocht van de
Nederlandse troepen. Indien deze
maatregel niet wordt opgevolgd, zou
den de Amerikanen voornemens zijn
de actie een bedreiging van de vrede te
laten noemen, waardoor de partij, die
schuldig bevonden zou worden aan de
vredebreuk, blootgesteld kan worden
aan sancties door de leden van de
Verenigde Naties.
In welingelichte kringen wordt even
wel gezegd, dat de resolutie van Ame
rika nog slechts in het eerste stadium
is en dat wellicht nog aanzienlijke wij
zigingen kunnen worden aangebracht,
voordat zij aan de Raad zal worden voor
gelegd. Alles hangt practisch af van de
reacties bij de andere delegaties.
Een officiële Amerikaanse woordvoer
der deelde aan Aneta mede, dat de Ame
rikaanse delegatie contact zoekt met alle
leden van de Raad, die op het ogenblik
te Parijs vertoeven. Behalve de acht
delegaties van de elf leden, die gister
morgen aanwezig waren, is thans ook de
gedelegeerde van Columbia in Parijs.
Met betrekking tot de houding van de
delegaties, waarmede tot nu toe contact
is verkregen, gaf de zegsman als zijn
mening weer, dat er een groter eens-
Alle partijen, op eommunisten na, steunen regering
(Van onze parlementaire redacteur)
In slechts vier uur tijd heeft de Tweede Kamer gisteravond haaf jongste
Indonesische debat afgewerkt. Verreweg het kortste, dat zij ooit gehouden
hei ft. Het kon ook kort zijn, omdat alle partijen op de communisten na zich bij
de regering aansloten. En wat de communisten betreft, ook die hoefden het niet
lang te maken, aangezien zij toch niets konden bereiken: Dit bleek ook wel uit
de motie, die zij bij monde van de heer 'Paul de Groot nebben ingediend, eisende,
dat de regering aan de Nederlandse strijdkrachten de opdracht zou geven
onverwijld het vuren te staken. Die motie werd aan het eind van de avond, met
80 tegen uitsluitend de 8 communistische stemmen verworpen.
ste regeringspartijen op dit belangrijke
moment niet vierkant achter de rege
ring staat en een onzekere, niet geheel
betrouwbare factor vormt. Vandaar
waarschijnlijk ook, dat de heer v. d.
Goes, in deze „opbouwende kritische
gezindheid sprekende, nogal wat steke
lige opmerkingen te maken vond. Om
te beginnen richtte hij al zijn pijlen
tegen prof. Romme; die in een hoofd
artikel van dezelfde dag Mohammed
Hatta alvast van een toekomstige sa
menwerking in federaal verband had
uitgesloten en zwaar de staf over hem
had gebroken. Als de heer v. d. Goes
er nu op had gewezen, dat hem de
reden voor deze snelle veroordeling
niet duidelijk was, dan had hij onge
twijfeld een sterker standpunt ingeno
men, dan hij nu deed door prof. Romme
een voorbarigheid, niet minder dan
schadelijk voor 's lands belang, te ver
wijten en zelf meteen maar uiterst
gunstig te oordelen over Hatta. Dit was
even voorbarig en misschien óók wel
schadelijk voor 's lands belang. De re
gering heeft laten weten, dat zij in
beginsel zeer veel prijs stelt op de
medewerking van leidende Republi
keinse figuren, voor zover zij van goede
wil zijn, en dat voorts de gevallen in
dividueel beoordeeld zullen worden.
Niemand kan verwachten, dat de rege
ring dit oordeel na twee dagen gereed
Er bleek overigens ook onder dc
regeringsgezinden een onzekere partij
te schuilen. De socialisten zijn wet
eensgezind. Zij lijden aan een minder
heid, die het militaire optreden afkeurt.
Misschien zouden zij de voorkeur geven
aan het abandonnement van Indië, doch
dit bleek op deze avond nog niet. De
heer v. d. Goes van Naters was de
enige socialistische woordvoerder. Het
was nog niet zover, dat de bezwaarden
zich openlijk afsplitsten. Wel moest de
heer v. d. Goes melding maken van hun
bezwaren, die ertoe leiden, dat de so
cialisten in opbouwende zin, naar de
heer v. d. Goes zei, kritisch zullen toe
zien op de wijze, waarop de regering
uit dit conflict komt.
Het is eerlijk gezegd een weinig ple
zierige situatie, omdat een van de groot-
„Scotland Yard" heeft een onderzoek
ingesteld naar twee smokkelzaken,
"Waarvan er een ingewikkeld is gewor
den door het feit, dat sommige minis
teries er bij betrokken zijn, aldus meldt
A. F. P.
De „Daily Telegraph" schreef gisteren,
dat de eerste zaak onregelmatigheden
Zou betreffen bij het uitreiken van
bouwvergunningen, alsmede van vergun-
hingen voor militaire uitrusting, staal en
Papier (inzonderheid krantenpapier).
®et blad zegt, dat „de waarde van de
onrechtmatig verkregen militaire uitrus-
"ng i millioen pond bedraagt".
De tweede zaak betreft een deviezen-
sthokkei voor een bedrag van 1 millioen
P°nd sterling. Dit tweede onderzoek
Wordt door Scotland Yard geleid in
overleg met autoriteiten van de schat
kist en er wordt verwacht, dat de zaak
vortakkingen heeft op het vasteland.
heeft.
Verder had de heer v. d. Goes aan
merkingen op de laatste brief van de
regering aan de heer Cochran. Hij vond
die te stroef van toon. Hij wilde ook
weten door welke samenloop van om
standigheden het moment der militaire
beslissing vervroegd was, op welke
vraag minister Sassen later antwoordde,
dat daar allerlei oorzaken voor waren
als het feit, dat de C. G. D. in Kalioe-
rang vertoefde; het niet altijd lukken
van de verbindingen tussen Batavia en
de Republiek, alsmede de onmogelijk
heid om de regering van Indonesië (wat
bedoelde de minister daar precies mee?)
van advies te doen dienen. Veel wijzer
werd men er alles bijeengenomen niet
van, maar dat zal ook wel niet de be
doeling zijn geweest.
Wat de onenigheid tussen de heren
v. d. Goes en Romme betreft zij nog
gememoreerd, dat de heren elkaar
toch weer vonden behalve dan op
het punt van die ene mijnheer
in hun eensgezindheid no
pens de noodzaak om de Republiek
met al haar waardevolle krachten in
te schakelen in het nieuwe bestuur.
De Republiek, zei de heer v. d. Goes
terecht, is de bakermat van het na
tionalistisch vrijheidsstreven yan In
donesië en wordt als zodanig door
allen erkend. Natuurlijk moest de
heer v. d. Goes dan ook nog eens een
hak geven op het militair gezag, dat
hij zo kort mogelijk van duur wil
doen zijn. Hij had er ook kritiek op,
dat de federale regering niet ineens
is ingeschakeld, doch dan had men die
federale regering eerst moeten in»
stellen en dit was nu juist niet mo
gelijk. Kortom, het was maar een
tamelijk naar en zuur speechje, dat
de heer v. d. Goes t'oor de heren
bracht. Niet erg bemoedigend.
De andere sprekers hadden over het
algemeen niet veel meer te zeggen dan
de bekende argumenten, die 't regeringS'
standpunt steunen. Het belangrijkste
punt uit prof. Romme's korte rede was
wel zijn verwijzing naar het betrekke
lijke belang van de Nederlandse souve-
reiniteit in de overgangstijd. Die is,
zeide hij, niet meer een zelfstandig doei
in zich, doch zij is nog slechts het
middel om de overgangstijd te kunnen
afsluiten met vrijheid en recht, en in
deze kernachtige uitdrukking was fei
telijk het hele programma van Neder
land voor de phase, die thans is inge
treden, geschetst.
Over Hatta heeft prof. Romme zich
in de Kamer aanmerkelijk minder dui
delijk uitgelaten dan in zijn hoofdarti
kel. Hij stelde het zo: de zuivering van
de federale opbouw kan alleen geschie
den met medewerking van hen, die de
grondslagen van Linggadjati innerlijk
hebben aanvaard. Zeer juist, doch als
dit de norm is, dan kan men nog een
lief nummertje discussiëren over de
vraag of Hatta een bruikbare kracht is.
De heer Schouten, die de goede
smaak bezat geen speech te houden
onder het motto: zie je wel, wij hebben
altijd gelijk gehad!, wilde bij deze ge
legenheid met over het regeringsbeleid
van de laatste tijd spreken en evenmin
over de vraag, wie zijn houding veran
derd heeft dat was natuurlijk wel
even een insinuatie. Maar hij wil in
ieder geval de Republikeinse leiders
als niet-constructieve krachten allemaal
uitschakelen. Dat wordt dus straks het
afzetpunt voor de oppositie. De heer
Weiter kon zijn vreugde moeilijker be
dwingen. Hij had zich alleen verbaasd,
dat de regering nog zolang had moeten
beraadslagen voor zij tot haar besluit
kwam. Nu, dat was uiteraard slechts
een rhetorische verbazing.
Zond ar twijfel verdienstelijk maakte
de heer Weiter zich door rondweg te
spreken over het buitenlands politieke
aspect van de kwestie. Het is verwon
derlijk, dat alle andere sprekers daar
practisch het zwijgen aan toe deden.
(Vervolg ov nap 31
IDM
gezindheid heerst dan men had ver
wacht.
De Amerikanen willen recht op het
doel afgaan. Zij hopen, dat er een on
middellijk besluit kan worden geno
men. Zij houden ook nog rekening met
de mogelijkheid van een hervatting der
onderhandelingen. In de eerste plaats
moet worden nagegaan wat er kan
worden gedaan aan de hand van hoofd
stuk VI van het handvest en als dit
niet tot resultaten leidt, dient hoofdstuk
VII in beschouwing te worden geno
men.
De zegsman deelde nog mede, dat
de uiteindelijke doelstelling van de
resolutie is, de Indonesiërs in vrij
heid te doen stellen en een herstel
van de status-quo (vermoedelijk
wordt hier bedoeld: Soekarno en de
zijnen in vrijheid te stellen Red.)
Bij de thans in gang zijnde bespre
kingen tussen de Amerikanen en de
overige delegaties is de algemene nei
ging, de Nederlanders te verzoeken, hun
troepen terug te trekken. Indien dit niet
mocht gebeuren, zou het Amerikaanse
lid van de C.v.G.D. uit de commissie
kunnen treden. Dit is nog een algemeeó
denkbeeld bij het voorbereiden der re
solutie en bij het contact met de andere
leden van de Veiligheidsraad.
Verwacht wordt dat Australië zal wor
den uitgenodigd om mede aan te zitten
aan de conferentietafel op a.s. Woensdag.
Men is van mening dat Australië dan de
vrede in Zuid-Oost-Azië in het algemeen
in bespreking zal brengen. Er is ook
sprake van, dat een soortgelijke uitnodi
ging zal worden gericht tot India.
Volgens de laatste berichten in de
kringen der delegatie bestaat de moge
lijkheid dat de voorzitter van de Raad
de heer Van Langenhoven, de Raad in ver.
gadering bijeen zal roepen op Woensdag
middag in plaats van Woensdagmorgen.
In het Nederlands memorandum, dat
aan de Veiligheidsraad is toegezonden,
wordt een overzicht gegeven van de
besprekingen, die door de vertegen
woordigers van Nederland sedert het
uitroepen van de Indonesische republiek
in Augustus 1945 zijn gevoerd en wordt
de Indonesische republiek er van be
schuldigd de overeenkomsten van Ling
gadjati en van de „Renville" niet te
hebben nageleefd en te hebben gedoogd
dat gewelddaden werden gepleegd op
Nederlandse en Indonesische officiële
persoonlijkheden. Verder wordt erop ge
wezen dat gewapende groepen de door
Nederlanders gecontroleerde gebieden
zijn binnengedrongen.
De actie die door de Nederlandse re
gering is ondernomen, zo heet het ver
der in dif memorandum, heeft ten doel
de Indonesische bevolking in de gele
genheid te stellen, haar mening op de
mocratische wijze te uiten en vrij te be
slissen over de wijze, waarop zij wenst
te worden geregeerd.
Met betrekking tot de gebeurtenissen,
die het Nederlands optreden van Zater
dag j.l. voorafgingen, maakt de nota
gewag van een schrijven van minister
Hatta, d.d. 14 December, eyenals van
de weigering der Indonesische regering,
de verzoenende voorstellen, die er in
voorkomen, te aanvaarden. In verband
hiermede /verwijt de nota de president
van de republiek, Soekarno, en zes zij
ner ministers, zich onder voorwendsel
van een officiële reis naar India te heb
ben Willen onttrekken aan de mogelijk
heid van een accoord. Na er op te heb
ben gewezen, dat de Nederlandse rege
ring niet zal wijken en geen harer plan
nen betreffende het toekomstige statuut
van Indonesië zal prijsgeven, noch de
extremistische en communistische ele
menten de verwezenlijking van de wen
sen der overgrote meerderheid der In
donesische bevolking zal laten beletten,
uit de Nederlandse regering de wens dat
de regeringen van de bevriende landen
haar politiek zullen begrijpen en steu
nen.
In het süpplementaire rapport van
de Commissie voor Goede Diensten,
dat Zaterdag uit Kalioerang werd
verzonden, drukt de heer Cochran
er zijn leedwezen over uit, dat de
Nederlandse regering het noodzake
lijk achtte een tijdslimiet te stellen,
die slechts achttien uur liet voor
Hatta's antwoord op de Nederlandse
eisen.
Hij beklaagt er zich over, dat de Ne
derlandse regering 'n tijd van vijf dagen
nodig had voor een antwoord op Hatta's
brief, die op 13 December door Cochran
aan de Nederlanders was overgebracht.
ochran zegt: „Ik kan niet in billijkheid
druk op Hatta uitoefenen voor een on
verwijld antwoord op een brief, waarin
niet slechts wordt gevraagd om uiting
te geven aan bereidwilligheid om de
onderhandelingen te hervatten, doch
waarin eerder sprake is van het opgeven
van de positie zijner regering op elk
materieel punt."
Cochran zegt in zijn telegram verder,
dat gedurende de laatste vier maanden,
noch hij, noch enig ander lid van de
C. v. G. D. „de gelegenheid had om
deel te nemen aan besprekingen in
C.v.G.D.-verband of besprekingen bij
te wonen tussen partijen over de geschil
punten, die waren genoemd in het Ne
derlandse memorandum."
De heer Cochran legt er de nadruk
op, dat van de mogelijkheden, die de
diensten van de C.v.G.D. hadden kun
nen bieden, geen „uitputtend gebruik'
is gemaakt.
Hij zegt tenslotte dat hij op Hatta
geen druk kon uitoefenen, Nederlandse
eisen te aanvaarden die neerkwamen
op „blanco toestemming zonder onder
handelingen."
De Australische minister-president
Chifley, heeft vandaag, volgens U. P.
verklaard, dat Australië een onmiddel
lijke staking van het vuren en de te
rugkeer van de Nederlandse strijdkrach
ten naar de oorspronkelijke demarcatie
lijnen wenst.
De Australische vertegenwoordigers
in Parijs hebben de opdracht gekregen
de kwestie met de andere gedelegeerden
te bespreken, in het bijzonder met die
van Engeland. De Australische regering
ondersteunt het streven naar onmiddel
lijke verkiezingen in Indonesië.
Chifley vroeg zich af of in geval van
een voortdurend conflict door de UNO
niet een mandaatschapsregeling over
wogen moet worden.
Diplomatieke bronnen in Londen
zeggen, naar U. P. meldt, dat En
geland getracht heeft Nederland er
van te weerhouden de militaire
actie in Indonesië te heropenen.
Volgens deze kringen heeft de Britse
ambassadeur in Den Haag verleden
week de Nederlandse regering onder
ogen gebracht, dat naar de mening der
Britten een hervatting van de strijd in
Indonesië de communistische acti
viteit in Zuid-Oost-Azië zou kunnen
verscherpen. Een hoge Nederlandse
functionaris zou hierop geantwoord heb
ben, dat een republikeins bewind in
Indonesië erger zou zijn dan de gevol
gen, die Engeland van een hervatting
van de strijd verwachtte.
Soemitro de vertegenwoordiger var
de Republiek te Washington heeft op
de Ver. Staten een beroep gedaan om
„politieke en economische steun" voor
'de republiek. Hij heeft aan de Ve?
Staten eveneens verzocht „in ernstige
overweging te willen nemen" Nede.-
land uit te sluiten van de Marshallhulp
in verband met de „politionele actie"
Hij kondigde aan, dat een nieuwe re
gering zou worden gevestigd te Boe
kittinggi (fort de Koek, in Sumatra) er:
dat, als Boekittinggi mocht worder
bezet, de Republikeinse regering naai
elders zou worden overgebracht.
Soemitro deelde aan verslaggevers
mede, dat Lovett „uitdrukking gaf aan
zijn ernstig en groot medeleven en zijn
leedwezen over het gebeuren had uitge
sproken". Soemitro voegde hieraan toe:
„De republiek is voorbereid op een
langdurige guerilla-oorlogvoering. Zeer
spoedig zult ge getuige zijn van een se
rie tegenaanvallen op de Nederlanders
vanuit de bergen. Ik weet dat onze ge
vangen genomen leiders de strijd nooit
zullen opgeven".
In het Staatsblad van gisteren is af
gekondigd het K. B. van 14 December
1948, houdende voorlopige regeling van
het bewind in Indonesië.
Een esquadrille B. 25's op verkenning boven Java.
De daad is de afspiegeling van de
gedachte.
Verwachting tot Woensdagavond:
Voor het Noorden van het land:
Overwegend droog weer met tijdelijke
opklaringen. Zwakke tot matige
\vïnd tussen Noord en Oost. Des
nachts plaatselijk lichte vorst, over
dag temperaturen enkele graden bo
ven het vriespunt.
Voor het Zuiden van het land:
Meest zwaar bewolkt of nevelig,
maar overwegend droog weer. Zwak
ke tot matige wind tussen Noord en
Oost. Lichte vorst tot temperatuur
om het vriespunt.
Zon: 8.46—16.31. Maan onder 12.42.
Om kwart voor acht hedenmorgen is
een vrachtauto, die arbeiders naar de
machinefabriek Aberson vervoerde, op
de onbewaakte overweg bij het -nieuwe
plantsoen te Deventer in botsing geko
men met een goederentrein. Er zijn vier
doden te betreuren en één zwaargewon
de. De chauffeur is ongedeerd. In de
wagen bevonden zich twaalf personen.
De goederentrein heeft de auto een 200
meter meegesleurd, maar deze kreeg
slechts weinig schade en is zelfs niet
eens gekanteld.
De ongelukkige? afloop is te wijten
aan het feit, dat de arbeiders uit de
wagen sprongen en zodoende onder de
trein terecht zijn gekomen. Volgens
politieverklaringen zijn mist, gladheid
en duisternis de oorzaak van het on
geval.
Radio Berlijn zal, volgens het onder
Sovjet-contröle staande Duitse nieuws
bureau ADN, over twee maanden weer
op volle kracht in de aether komen. In
een .ander district van Berlijn zal een
nieuwe zendmast worden opgericht.
De aanxomst resp. van minister-presi
dent W. Drees, en de ministers Sassen
en Stikker op het Binnenhof.
(Van onze Haagse'
redacteur)
Bijzondere gebeurte
nissen in het parlement
maken de helft van het
Binnenhof tot één groot
parkeerterrein; een Rege
ringsverklaring over In
donesië brengt daarbij
een lange queu- voor de
ingang van de publieke
tribune. Als dan ook nog
de radio is ingeschakeld
groepen de wachtenden
samen rond de auto's van
kamerleden, van waar
uit de stem van de mi
nister-president even ver
trouwd opklinkt als in de
Tweede Kamer zelf
het is een zekere schade
loosstelling voor hen, die
nèt niet meer binnen
konden komen en er is
een soort onzichtbare ge
meenschap tussen „bin
nen" en „buiten"
Zo was het gistermid
dag aan de buitenkant
van de Tweede Kamer,
waar de rede van dr.
Drees onmiddellijk van
commentaar voorzien
werd. Men kon overigens
weer eens constateren,
dat de man op straat
deze dingen bijzonder
kalm opneemt en ver
werkt.
Totdat echter die
schreeuw van veront
waardiging, welke de
luidspreker direct na de
rede van de minister-pre
sident in alle Nederland
se huiskamers deed ho
ren. ook tot het auditori
um op het Binnenhof
doordrong. Men snelde
naar de uitgang van het
Tweede Kamer-gebouw
om de ordeverstoorder
van de publieke tribune
op te vangen.
Het zou, naar de opinie
van het wachtende pu
bliek te oordelen, nog
wel eens een minder har
telijke ontvangst hebben
kunnen worden als zich
onder deze mensen niet
een aantal vrouwen ver
spreid had, die al dan
niet in gesloten verband
waarschijnlijk de minis
ters bij hun vertrek het
een^n ander hadden wil
len toevoegen en nu de
publieke opinie van hun
naaste omgeving begon
nen te bewerken met in
dicaties als „koloniale ka
pitalisten" en ..S.S.-me-
thodes". Een heftig gejoel
en gefluit vormde bet
antwoord op deze politie
ke wijsheden, waarna de
meest onsamenhangende
betogen over en weer
werden weggegeven.
De man. die dit vuurtje
onbewust had aangesto
ken, werd nauwelijks
meer opgemerkt toen hij
in de deuropening ver
scheen. Maar hij nam de
kans waar om zijn afge
broken protest hier voort
te zetten en zo waren nog
voor het officiéél vastge
stelde avonduur de de
batten over de Regerings
verklaring reeds in volle
gang, zij het dan niet on
der presidium van de Ka
mervoorzitter.
De politie heeft er
spoedig een eind aan ge
maakt en de rumoerigen
door het poortje aan de
Hofweg van het anders
zo stille plein verdreven;
een man, wiens stem
even doordrong in de
aether, een paar vrouwen,
nog luide na-redenerend
op het Spui.
De meer rustige achter
blijvers maakten rechts
omkeert om de hoed te
heffen voor de ministers
Spitzen en Stikker, die
als eersten 's Lands ver
gaderzaal verlieten.
