Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | 27 december 1948 | pagina 3

Geef II rekenschap van de toestand der mensheid

ÏWCDE NOORMAN: GEVANGENEN DEK

J

C.v.G.D.: Drie moeilijkheden voordat
onderhandeld kan worden

Militaire actie geen oorlog

VERVOLG

VERLEDEN

Republikeinen sparen hun leger
voor de guerillastrijd

Voor orde en

m

veiligheid

Volledige tekst van de Kerstrede van Z.H. de Paus

„Maakt de slappe handen krachtig, stevig de knikkende knieën,
zeg tot de harten in angst: hebt geen vrees, ziet hier is
Uw God. Hijzelf komt om U te verlossen"

2

MAANDAG 27 DECEMBER 1948

PAGINA 3

Mogen de Heilige Plaatsen
weer vrijelijk toegankelijk
worden

1948 toch een rijk jaar

Twee gevaarlijke slag
zinnen

Woelen en Wentelen van Rheu-
matische pijn - Heel de lange
nacht

Wereld tot huis van vrede

Infiltraties e.d.

toegegeven

Rapport van de C. v. G. D.

Militaire gebeurtenissen

VERZORG UW HUID!

Verdediging hoogste
waarden gewettigd

TEGEN MISVATTINGEN IN BUITENLAND

I w

OP HET

door LESLIE FORD

Orde en veiligheid

Met bijzondere ontroering en heel innig
gevoelen Wij in Onszelf de kracht van dit
Goddelijk bevel op dit ogenblik, waarop
Wij voor de tiende maal Onze Kerstbood
schap richten tot u, geliefde zonen en doch
ters over de gehele wereld, op het eind
van dit decennium, dat aan gebeurtenissen
en omwentelingen zo rijk is, aan onrust,
kommer, droefheid en smart zijns gelijke
niet heeft in de loop van de menselijke ge
schiedenis. Toen Wij bij het laatste Kerst
feest uw gebeden en medewerking vroegen,
drukten Wij de verwachting uit, dat het
toen aanvangend 1948 voor Europa en voor
heel de mensheid, die door zoveel verdeeld
heid wordt geteisterd, een jaar zou zijn
van nijvere wederopbouw en van een snelle
opgang naar een ware vrede. Thans, aan
het einde van een met zoveel verwachtin-'
gen begonnen jaar, klinkt Onze vaderlijke
uitnodiging opnieuw tot u, om uzelf reken
schap te geven van de toestand der mens
heid.

Wij bevinden ons aan een kruispunt. Wij
hebben gedacht aan blijde vooruitzichten,
maar het tegendeel schijnt wel het geval
te zijn. Wij bevinden ons als ware aan de
rand van een afgrond. De angst neemt toe
en zelfs de dappere harten beginnen zich
over te geven aan kleinmoedigheid. Zij
worden door twijfels bestormd en heldere
en vastberaden geesten zelfs dreigen er
door te worden aangetast. Niettemin of
juist daarom voelen Wij Ons gedrongen en
verplicht te gehoorzamen aan het Godde
lijk bevel: Bevestig uw broeders, en u al
len, tot aan 's werelds grenspalen, zenden
Wij als Onze Kerstgroet de woorden, waar
mede de profeet het werk van de verlos
sing aankondigde: „Maak de slappe handen
0 krachtig, stevig de knikkende knieën, zeg
tot de harten in angst en in weemoed: hebt
geen vrees, ziet hier is uw God. Hijzelf zal
komen om u te verlossen".

Als Opvolger van Hem, tot wie de God
delijke belofte wAd gericht „Ik heb voor
u gebeden", gn overtuigd en bewust van
deze Goddelijke bijstand, herinneren Wij
allen, die zich op de naavn van katholiek
Christen beroemen aan de tweevoudige
heilige plicht, die zij op dit ogenblik heb
ben ten dienste van de mensheid en ter
verbetering van de toestand. Ten eerste
onwankelbare trouw aan het erfgoed, dat
de Verlosser aan de wereld heeft gebracht;
ten tweede een nauwgezette, gewetensvolle
vervulling van het gebod van rechtvaardig
heid en de liefde, een gebód, dat gegeven
Is door de Goddelijke Vredestichter.

Doch het ware ondankbaar en Wij zouden
tekort schieten, wanneer Wij van 1948 ook
niet zouden vermelden, dat het ondanks alle
angst en smart ook rijk geweest is aan
heilige vreugde, gelukkige ervaringen en
successen,- Want in dit jaar heeft, de Kerk
alom schitterende tekenen gezien van op
gang, kracht, ijver en snelle vooruitgang.
Een prachtige reeks van godsdienstige
plechtigheden, van Eucharistische en Ma
riale congressen, heeft aan ieder onbe-
vooroordeeld toeschouwer getoond, hoe
noch de oorlog, noch de oorlogsdreiging,
evenmin als de vasthoudendheid van de
vijanden de gelovigen daarvan hebben kun
nen afhouden. Zij zijn niet in staat geweest
de zuivere bronnen, waaruit de Kerk meer
dan twintig eeuwen haar levenskracht, heeft
geput, te vertroebelen. Er worden nog
steeds duizenden dapperen gevonden, die
pal staan te midden van alle offers, die zij
moeten brengen van verbanning en folte
ring en die onverschrokken zijn ondanks
boeien en die zich niet laten dwmgen om
de knie te buigen voor de god H®31 y3n
macht en kracht. Het grote publiek kent m
de meeste gevallen hun namen niet, maar
met onuitwisbare letters zijn zij geschreven
in de geschiedenis der Kerk. Het is Onze
plicht deze getrouwen te verheerlijken en
deze onvermoeibaren en dapperen te ver
sterken, deze door God uitverkorenen en
gezegenden. Hij, die beloofd heeft voor Zijn
Hemelse Vader hen te gedenken, die Hem
beleden hebben voor de mensen, zal hun
eeuwige beloning zijn.

Er zijn echter anderen, die schipbreuk
hebben geleden of schade aan hun ziel en
aan het geloof, dat vroeger hun steun en
geluk uitmaakte, die werden vergiftigd
door de sfeer van laïcisme en zich lieten
meetrekken in vijandigheid tegenover de
Kerk. Velen waren blootgesteld aan geweld
en vooral zij, die ontworteld waren aan
hun geboortegrond en wel bijzonder geldt
dit voor de jeugd, die door grote gevaren,
zowel geestelijke als zedelijke, wordt be
dreigd. Met moederlijke olik volgt de Kerk
ook de zielen, die tijdelijk verloren zrin
gegaan of die zich bewegen op de rand
van de afgrond. Vooral zijn Wij oegaan
met het lot van hen, die zich moeten aan
sluiten bij de zogenaamde orthodoxe Chris
tenheid in het Oosten fcn zich losmaken
van de Moederkerk, ofschoon hun hart die
houding verfoeit. De Kerk wacht op de
terugkeer dezer kinderen en Zij is er op
bedacht geschikte middelen te vinden om
het uur van hun terugkomst te verhaasten.
Geen moeite is haar te zwaar voor dit
doel, Zij is tot alles bereid, tot alles behalve
één ding.

Men kan niet van haar verlangen, de
terugkeer der kinderen, die van haar ge
scheiden zijn, hetzij in voorbije tijden, het
zij onlangs, te verkrijgen ten koste van
vermindering of verduistering van het aan
haar bescherming toevertrouwd Christelijk
Geloof.

Het gaat niet aan, dat de Christen in
een soort van behaaglijke zelfzucht zich
gaat terugtrekken in een zeker isolement
wanneer hij getuige is van de noden en
ellende zijner broeders en de kreten om
hulp hoort van de economisch zwakkeren,
wanneer hij kennis neemt van het verlan
gen in de arbeidende wereld naar een nor
male en betere levensopvatting en op de
hoogte is van de misbruiken, die het geld
boven de sociale plichten stellen, en van
een rationalisme, dat de saamhorigheid ont
kent en vertrapt, terwijl toch die saam
horigheid aan iedereen velerlei plichten op
legt tegenover de grote familie der vol
keren.

De katholieke leer over staat en maat-

Ernstig en teder tevens als het testament en de afscheidsgroet van een
geliefde vader waren de woorden van de Goddelijke Verlosser tot Zijn
eerste Plaatsbekleder op aarde: Confirma fratres tuos bevestig uw
broeders. Voortdurend hebben deze woorden in Onze geest en in Ons hart
weerklonken vanaf de dag, waarop Hij in Zjjn onnaspeurlijk raadsbesluit
aan Onze zwakke handen het roer van Petrus' Scheepje wilde toevertrouwen.
Deze onsterfelijke woorden zijn in het diepst van Onze ziel gegrift, maar zij
dringen er nog dieper in, telkens wanneer Wij bij de uitoefening van Onze
apostolische taak ons richten tot het Episcopaat en de gelovigen van de
gehele wereld met de leringen, normen en aansporingen, die door de vol
ledige vervulling der heilbrengende zending der Kerk worden geëist en die
zonder schade voor de wezenlijke onveranderlijkheid er van niettemin op
geschikte wijze moeten worden aangepast aan de steeds wisselende omstan
digheden en de verschillen van tijden en plaatsen.

schappij heeft zich steeds gebaseerd op het
beginsel, dat door Gods hulp de volkeren j
een gemeenschap vormen met gezamenlijk
doel en plicht. Zelfs in een tijd, waarin de
toepassing van dit beginsel moeilijk was,
heeft de Kerk er pal voor gestaan en ge
weigerd toe te geven aan valse opvattin
gen, waarin de absoluutheid en de auto
nome souvereiniteit van de staat werd be
weerd of die van bepaalde stelsels. Er is
een zekere mentaliteit, die zich als het
ware losmaakt van een verantwoordelijk
heid, maar daardoor juist verantwoordelijk
wordt voor conflicten, zoals die zich in
het verleden voordeden. Deze mentaliteit
*moet overwonnen worden, omdat deze juist
zou kunnen leiden tot een nieuwe wereld
brand, wellicht dodelijk voor de menselijke
beschaving. Nimmer sinds de staking der
vijandelijkheden was de mensheid nog zo
beklemd door de nachtmerrie van een
nieuwe oorlog.

De meningen bewegen zich tussen twee
tegengestelde polen. Het ene kamp her
neemt het oude gezegde, dat .niet geheel
vals is, maar zich leent tot misverstanden
en vaak tot misbruik: „Si vis pacem para
bellum" (Als gij de vrede wilt, bereidt u
voor op oorlog). Anderen menen het heil
te zien in de slagzin: vrede tot elke prijs.
Beiden willen de vrede, maar beiden bren
gen zij hem in gevaar, de ene groep omdat
zij het wantrouwen aanwakkert, de andere
omdat zij het veilig gevoel versterkt van
wie de aanval voorbereidt. Beiden stellen
zonder het te willen het werk van de vrede
aan gevaar bloot.

De ware Christelijke vredeswil komt van
God, want Hij is een God van vrede en
heeft de wereld geschapen om een verblijf
van de vrede te zijn. Hij heeft de vrede
voorgeschreven; „De rust in orde", zoals
Augustinus spreekt. De Christelijke vredes
wil heeft ook zijn wapenen, maar de voor
naamste zijn deze twee: gebed en liefde.
Het standvastig gebed tot de Hemelse Vader
en de broederlijke liefde van alle mensen
en alle volkeren, van alle kinderen van
dezelfde Vader, die in de Hemel is. De
liefde heeft het geduld zich met allen te
verstaan en te verzoenen. Deze twee wape
nen komen van God en daar, waar zij ont
breken, waar men slechts de stoffelijke
wapenen weet te hanteren, daar kan geen
ware vredeswil zijn, want deze louter stof
felijke wapenen roepen noodzakelijk het
wantrouwen op en scheppen als het ware
een sfeer van oorlog.

De Christelijke wil tot vrede is gemak
kelijk herkenbaar als men gehoorzaam is
aan het Goddelijk vredesvoorschrift. Nooit
kan een kwestie van prestige ofnationale
eer een /reden zijn tot oorlog of om maar i
met oorlog te dreigen. Wel kan het zijn,
dat men met kracht van wapenen het
recht moet doen gelden, maar hoe recht
matig zulk een geweld moge zijn, het doen
gelden van dit recht moet opwegen tegen
het oproepen van het gevaar met al zijn
gevolgen op stoffelijk en zedelijk gebied.
Iedere schender van de vrede moet prijs
gegeven worden aan onterende eenzaam
heid van de zijde der beschaafde volkeren.
Moge de organisatie van de U.N.O. de zui
vere uitdrukking worden van deinternatio
nale vredessolidariteit en uit haar institu
ten en instellingen verdwijnen het spoor
van hun oorsprong, die noodzakelijk was
een oorlogssolidariteit.

De Christelijke vredeswil is practisch en
op de werkelijkheid afgestemd en heeft tot
doel alle spanningen weg te nemen en de
oorzaken van deze spanningen. De oorza
ken zijn o.a. de betrekkelijke beperktheid
van het nationaal grondbezit en het gebrek
aan grondstoffen. Met de grootste kosten
worden levensmiddelen toegevoerd aan hen,
die hier of daar op goed geluk af zijn op
eengehoopt. Waarom vergemakkelijkt men
in de plaats daarvan niet de emigratie en
immigratie der gezinnen en dirigeert men
ze niet naar streken, waar zij op een zeer
gemakkelijke manier de nodige levensmid
delen zullen vinden? En waarom in plaats
van vaak zonder gerechtvaardigde grond
de productie te beperken, aan een volk niet
de mogelijkheid gelaten óm te produceren
in overeenstemming met zijn normale ca
paciteit en zijn dagelijks brood te verdie
nen in plaats het als gift te ontvangen?
Laat men de grondstoffen openstellen voor
degenep, die er behoefte aan hebben.

C Vrijdag publiceerden wij in een^
groot deel van onze oplage een uit
treksel van de rede, die Z.H. de
Paus daags vóór Kerstmis uitsprak.
Thans zijn wij in staat de volledige
tekst van deze belangrijke rede af
te drukken.

omdat die pijnen U het slapen onmogelijk
maken. Om nog niet te spreken van dat
geradbraakte gevoel omdat ge steeds
nachtrust te kort komt....

Neem toch Kruschen Salts! D.aarmee drijft
ge Uw pijnen het lichaam uit. Iedere
morgen maar wel regelmatig de
minimale dagelijkse dosis. Proeven doet
ge het nauwelijks maar voelen doet ge
de weldadige werking'al gauw door al Uw
nu zo pijnlijke ledematen. Kruschens' aan
sporende werking op lever, nieren en inge
wanden draagt alles bij om Uw bloed te
zuiveren van de schadelijke zuren, die de
Verwekkers zijn van Uw pijn, Uw stram
heid en ongemak. Een heerlijk middel,
een uitkomst reeds voor millioenen lijders
aan Rheumatische pijnen: Kruschen Salts.
Vraagt het bij Uw Apotheker of Drogist.

(Adv.)

van daad en gevolg zijn in staat uit te ma
ken of het moreel geoorloofd en in bepaalde
omstandigheden geboden is, als er tenmin
ste gegronde kans is op succes, de aanval
ler met geweld te keren. Het doel van het
vredesgebod is de goederen der mensheid te
beschermen inzover deze goederen van de
Schepper zijn. Welnu, onder die goederen
zijn er enige van zo groot belang voor de
menselijke samenleving, dat de verdediging
ervan tegen een onrechtvaardige aanval
zonder twijfel volkomen wettig is. De so
lidariteit gebiedt ook het verbonden volk
niet aan zijn lot over te laten. De veilig
heid, die daaruit voortvloeit, zal ertoe bij
dragen de aanvaller de moed te ontne
men en bijgevolg de oorlog te voorko
men of tenminste in de ergste veronder
stelling het leed ervan te bekorten.

Waar het op aankomt, is de ernstige en
Christelijke wil tot vrede. Ziet naar de
kerkhoven, waar de eindeloze graven van
de talloze oorlogsslachtoffers zich aaneen
rijen. Men denke aan het heimwee van de
krijgsgevangenen en de vluchtelingen en
aan de kommer en de verlatenheid van
zovele politieke gevangenen, die uitgeput
zijn door een onrechtvaardige vervolging.
Zelfs de Apostel der Volkeren was eens de
slaaf van bekrompen rassenwaan. Jezus
Christus heeft beide groepen één gemaakt
door in zich alle vijandschap te doden en
Hij is gekomen om vrede te verkondigen,
aan u, die ver waart, en aan hen, die nabij
waren gebleven. Daarom bezweren Wij u
thans met alle kracht van Onze stem, ge
liefde zonen en dochters over de gehele
wereld, werkt voor de vrede aan het Hart
van dé Verlosser. Spant u in samen met
alle rechtvaardige mensen, die, al treden
zij ook niet in uw rijen, met u verenigd
zijn door dit gemeenschappelijk ideaal.
Spant u in om de Christelijke vredeswil te
verbreiden en tot overwinning te brengen.

Met bijzondere vervoering gaat onze op
roep uit naar de jeugd, die in de laatste
maand September in Rome stond aangetre
den in een massale bijeenkomst, waarbij de
jeugd van vele landen was vertegenwoor
digd. Deze jeugd, die zo'n onzekere toe
komst voor zich heeft, heeft niet alleen de
wil tot vrede uitgesproken, maar heeft ge
vraagd, aan welke wens door Ons gevolg
werd gegeven, om de eerste steen te wij
den voor een jeugdhuis, dat Domus Pacis
is genoemd het Huis van de Vrede. Dit
zal er staan als een symbool, dit Domus
Pacis aan de Via Aurelia, staande tegen
over de koepel van de Sint Pieter. Jonge
mensen in de bloei uwer jaren, stelt u niet
tevreden met dit Domus Pacis aan de Via
Aurelia, het gaat erom uw rijkdom aan
toewijding en volharding in het werk te
stellen om van de wereld een Domus Pacis
te maken, waar de geteisterde mensheid
tenslotte de vrede vindt.

Hoe zullen op deze vooravond van Kerst
mis Onze gedachten nog niet eenmaal terug
keren naar het land van Palestina, waar
de mensgeworden Zoon van God Zijn aards
leven doorbracht. Palestina, waar, al zijn
de vijandelijkheden opgehouden, nog geen
hechte grondslag voor de .vrede is te zien.
Mocht er toch eindelijk een gelukkige op
lossing gevonden worden, die niet alleen
de noden lenigt van zoveel duizenden arme
vluchtelingen, maar ook tegemoet komt aan
de verlangens van heel de Christenheid om
veiligheid te geven aan de Heilige Plaatsen,
deze vrijelijk toegankelijk te stellen voor
allen en ze onder bescherming te plaatsen
van een internationaal beheer.

Eveneens roepen wij de Goddelijke bij
stand af over allen, die zich willen wijden
aan verzekering en volmaking van vrede
door gebeden en actieve medewerking, over
de bestuurders der volkeren, over hen die
heilzame invloed kunnen uitoefenen op de
openbare mening, in het algemeen over de
volken, die bereid zijn op een eerlijke uit
nodiging tot vrede in te gaan; over de tal
rijke scharen van oorlogsslachtoffers en
vele anderen die in ellendige toestand ver
keren, voor wie het wachten bijna on
draaglijk wordt, het wachten op een defini
tieve vrede, vrij van vooroordeel van ras
ot bloed. Wij smeken van de Goddelijke
Genade de vervulling dezer wensen af en
verlenen aan u, Onze zonen en dochters,
die met Ons verenigd zijt door de Godde
lijke liefde. Onze vaderlijke, Pauselijke
zegen.

COP. MARTEN TOONDER STUDIO'S

5. Kalm zeilde het Romeinse schip over de golven van de Middellandse Zee, zijn
bestemming tegemoet. De kust van Tingitana was reeds lang aan de einder ver
dwenen en het scheepje was alleen op de uitgestrekte watervlakte.

In het ruim zaten Eric, Winonah en Pum-Pum zwijgend met de andere gevan
genen. De Noorman keek met een zorgelijke blik naar het smalle gezicht van zijn
viouw en haar onverschillige zwijgzaamheid maakte hem ongerust. Winonah was
nog steeds de vermoeienissen van hun ongelukkige voetreis niet te boven gekomen,
zelfs ondanks de gedwongen rust in de Romeinse kerker. De belevenissen van de
laatste tijd schenen haar geheel uit haar evenwicht te hebben gebracht. Bezorgd

streelde Eric zijn vrouw over de schouder en zei bemoedigend: „Kom Winonah,
moed houden. Wc zullen wel een middel vinden om hier uit te komen en dan
Cp dat moment werd het luik geopend en snelle voetstappen kondigden de komst
van een hunner bewakers aanOnder aan het trapje bleef de man staan en vroeg
„Wie sprak daar het laatst?"

,.Ik!" zei Eric rustig. En hij keek de soldaat niet erg vriendelijk aan
Zojij hé!? Wel, jij domme Witkop, als je wilt proberen te ontSTiappen of
onrust onder de gevangenen te stoken, zullen jij en die vrouw er voor boeten.
Bedenk dat! Iedere poging tot opstand of ontvluchting wordt ten strengste gestraft!*'

Zaterdagochtend heeft de Com
missie voor Goede Diensten zowel
de Nederlandse als de Republikein
se delegatie, resp. door middel van
de heren Schuurman en Soedjono,
officieel in kennis gesteld van de
tekst der resolutie van de Veilig
heidsraad. In de brief aan de heer
Schuurman wordt o.a. gezegd:

„Opdat de republikeinse regering kan
voldoen aan. de resolutie, wordt ver
zocht, dat aan de president der re
publiek en aan de leden zijner rege
ring alle faciliteiten worden verstrekt
om vanuit Djocja of vanuit een andere
plaats die zij zouden wensen, richtlijnen
te kunnen doen uitgaan om de vijan
delijkheden te staken. Om de C.v.G.D.
in staat te stellen, de instructies uit te
voeren, die in de resolutie worden ge
geven, verzoekt zij onmiddellijk be
richt van u betreffende de stappen, wel
ke door uw regering worden genomen
ort de resolutie uit te voeren. Verzocht
wordt, dat uw regering ook de Com
missie onmiddellijk volledig en voort-
durend op de hoogte houdt van de ver
dere stappen door uw regering in over
eenstemming met de resolutie geno
men en dat zij afschriften ontvangt
van de desbetreffende orders aan de
betrekkelijke autoriteiten gegeven.

Het zal voorts nodig zijn, dat mili
taire waarnemers der Commissie zich
begeven naar de plaatsen, waar ge
vechten gaande zijn geweest, met in
begrip van Djocja. Aan de militaire
uitvoerende raad zijn instructies ge
zonden om voorbereidingen te treffen
voor het zenden van militaire waarne
mers te velde. De Commissie vertrouwt
er op, dat instructies zullen worden
gezonden aan het Nederlandse militaire
opperbevel om volledige medewerking
te verlenen aan de militaire uitvoeren
de raad der C. v. G. D. en aan haar
waarnemers.

De Commissie verzoekt, dat het aan
de ter beschikking Van de C. v. G. D.
staande vliegtuigen, evenals eertijds,
zal worden toegestaan, vrijelijk op en
over Java en Sumatra te vliegen. De
militaire uitvoerende raad der Com
missie zal met de militaire autoriteiten

uwer regering overleg plegen en de
noodzakelijke bijzonderheden regelen."

De brief aan de secretaris van de re
publikeinse delegatie is grotendeels ge
lijkluidend, behoudens de passage be
treffende de faciliteiten voor president
Soekarno en de leden der republikeinse
regering.

Zondag zond de Commissie voor
Goede Diensten het in de resolutie van
de Veiligheidsraad gevraagde rapport,
waarin een overzicht wordt gegeven
van de voornaamste gebeurtenissen
sedert 12 December j.l. refererend aan
de desbetreffende rapporten, die reeds
eerder door de Commissie werden ver
zonden. Het rapport besluit met ver
melding van drie punten, die door de
Commissie gezien worden als de voor
naamste moeilijkheden welke moeten
worden overwonrten, zoals b.v. „gevech
ten moeten plaats maken voor onderhan
delingen." De Commissieleden verschil
len allöfen van mening betreffende het
betrekkelijke gewicht dat zij aan deze
moeilijkheden geven, aldus zegt het
rapport.

De drie punten zijn:

(1.) „Onderhandelingen vooronderstel
len twee partijen, die elk niet onder
dwang van de gewapende macht van de
ander staan en die elk bereid zijn om
tegemoet te komen aan het redelijk ge
zichtspunt van de ander."

(2.) „Politieke moeilijkheid: „De bevol
king van een partij zonder welker steun
elke overeenkomst, ook zelfs indien deze
zou worden bereikt, zeer wel niet uit
voerbaar kan zijn, zal onderhandelingen,
wanneer zij weer beginnen met een ge
bied, dat verminderd is, als gevolg van
een toevlucht nemen tot geweld door de
andere partij, aarzelend aanvaarden als
bona fide onderhandelingen."

(3.) „Practisehe moeilijkheid: „Als de
demarcatielijnen niet langer bestaan,
wordt het vrijwel onmogelijk om de
positie der republikeinse troepen vast te
stellen, in het bijzonder met het oog op
de verovering van het republikeinse
opperbevel, door de Nederlandse troepen.
Dientengevolge zou het noodzakelijk
kunnen worden elke gebeurtenis van
militaire aard op geheel Java, Madoera
en Sumatra waar te nemen. Dit zou op
zichzelf moeilijk genoeg zijn, doch de
Commissie ziet geen mogelijkheid, dat

haar waarnemers in staat zijn betrouw
baar onderscheid te maken tussen maat
regelen voor binnenlandse veiligheid
door de Nederlanders en vijandelijkhe
den tussen partijen."

In de afdeling van het rapport, waarin
een overzicht wordt gegeven van de mi
litaire gebeurtenissen, zegt de Commissie
o.m.: „Individuele leden van de Com
missie zijn, door hoge republikeinse
zegslieden, er van op de hoogte gesteld,
dat de republikeinse strijdkrachten van
plan waren directe tegenstand te vermij
den. opdat de strijdkrachten voor
guerilla-activiteit gereserveerd zouden
kunnen worden. Uitgezonderd het vast
beraden verzet van de Siliwangi-divisie,
schijnen de Nederlandse troepen niet op
werkelijk georganiseerd verzet te zijn
gestuit. In een aantal gevallen moeten
Nederlandse colonnes omwegen maken
in verband met vernielingen van belang
rijke bruggen."

Verwacht kan worden, dat de re
publikeinse troepen voortgaan met
guerilla-strijd en versehroeide-
aarde-politiek, zolang zij daartoe in
staat zijn. Aangezien de meeste in
lichtingen, waarover de Commissie
beschikt, van officiële Nederlandse
communiqué's afkomstig zijn, is mo
menteel geen weg aanwezig om de
uitwerking van de republikeinse
verzetspolitiek vast te stellen. Repu
blikeinse bronnen uit Djocja melden
aanzienlijke vernielingen. Officiële
Nederlandse bronnen deelden mede,

Tegen ruwe, rode en gesprongen huid
van handen en gelaat, schrale lippen,
winterhanden en wintervoeten!,Pur«H

(Adv.)

dat de Nederlandse verliezen tot en
met 23 December bedroegen 19 ge
sneuvelden en 43 gewonden.

Na 'n analyse van de feiten betreffende
het bestand en de rol van de Commissie
voor Goede Diensten komt de Commis
sie tot de conclusie, dat: (a) De Neder
landse regering geen doeltreffend be
richt van de beëindiging van het be
stand heeft gegeven en (b) dat de Ne
derlandse strijdkrachten de status-quo-
lijnen overschreden, toen de verplich
tingen van het bestand nog tenvolle van
kracht waren.

Betreffende de bestandschendingen
zegt het rapport o m.: „Het is ongetwij
feld het geval, dat er infiltraties op
grote schaal en een overmatig aantal
incidenten en gevallen van ordeversto
ring geweest zijn. Vele hiervan kwa
men voor in gebieden onder Neder
landse controle. Welke hiervan inder
daad bestandschendingen kunnen wor
den genoemd, zal hier niet worden na
gegaan. Zowel bij de bestandschendin
gen als bij de politieke besprekingen is
de Commissie van mening, dat haar
mogelijkheden voor regeling en ver
zoening niet uitgeput waren en nog
minder doeltreffend zijn gebruikt. De
Commissie acht geen gerechtvaardigde
basis aanwezig voor een partij om het
forum van de onderhandelingen op te
geven voor dat van gewapende macht."

Soepomo, lid van de republikeinse
delegatie, heeft verklaard: „De order is
voor de republiek zonder zin. daar de
regering niet kan werken, omdat de
leiders gevangen genomen zijn"

De Christelijke wil tot vrede Is sterk,
geen zwakte. Hij is dezelfde als de vredes
wil van de eeuwige, almachtige God. Iedere
aanvalsoorlog tegen de waarden, die krach
tens het Goddelijk vredesvoorschrift on
voorwaardelijk geëerbiedigd en gewaar
borgd moeten worden en bijgevolg be
schermd, is zondig, een misdaad en een
aanslag op de majesteit van God, Schep
per en Ordenaar der wereld. Sommigen
willen zich ertoe bepalen een gewoon
toeschouwer te zijn en zij willen zich terug
trekken in een soort van onverstoorbaie
neutraliteit. Wat schade heeft dit al opge
leverd en wat heeft het, een angst en on
zekerheid gebracht en een voorwendsel om
zich te gaan bewapenen, bij de groteren,
maar ook bij de kleineren. Steunend op
God is de Christelijke vredeswil sterk als
staal en hij is van een heel andere aard
dan alleen maar een louter begrip van hu
maniteit, dat zo vaak ontaardt in een zui
vere gevoelsopvatting, welke de oorlog
verafschuwt wegens zijn verschrikkingen,
gruwelen en gevolgen en niet bovendien'
om zijn onrechtvaardigheid. Aan dit-be
grip van utiliteit en van materialistische
oorsprong ontbreekt de gezonde grondslag
van een strenge en onvoorwaardelijke ver
plichting. Noch de beschouwing van de
smarten en de rampen, die uit de oorlog
voortkomen, noch het zorgvuldig afwegen

Een militaire woordvoerder van het
departement van Overzeese Gebieds
delen heeft Zondagmiddag over de ac
ties in Indonesië o.m. het volgende mee
gedeeld:

„In het bijzonder uit reacties van de

buitenlandse pers is gebleken dat grote
misvatting bestaat ten aanzien van doel,
inhoud en methoden van de huidige
Nederlandse actie. In meerdere landen
en bladen blijkt de voorstelling te leven,
dat een Nederlands leger, uitgerust met
alle modern wapentuig, een aantal vrij
wel onbewapende republikeinse strijd
krachten te lijf is gegaan en onder deze
grote slachtingen aanricht. In deze voor
stelling wordt gedacht aan campagne
van „oorlog", zoals wij in de jaren 3940
tot 1945 hebben gezien en zoals zich
thans ook voordoet in China, waar mas
sale legers met elkaar grote gevechteil
leveren, die tienduizenden doden en an
dere „casualties" veroorzaken. Geen
beeld is echter van minder toepassing
op de huidige Nederlandse actie dan
juist dit.

Het doel van de Nederlandse actie
is om zo snel mogelijk het republi
keinse gebied onder de controle van
het Nederlandse militaire apparaat te
brengen opdat weer zo spoedig
mogelijk door een zuiver en be
kwaam bestuur een toestand van orde
recht en veiligheid wordt geschapen
waarin de volkswil zich vrijelijk en
onbevreesd kan uiten aangaande
staatkundige verlangens, waarin tege-
lijk de nodige zorg aan de
verkommerde bevolking kan
gebracht.

ernstig
worden

Om dit doel te bereiken, was het no
dig, dat zo snel mogelijk de belangrijke
centra in het republikeinse gebied, de

Na gedane

denkt deze L

het wachtje op het vliegveld Magoewo
nabij Djocja al zittende.

plicht is het zoet rusten
jongen overzee" en klopt

Vertaling van Pauline Fellinga

16

Ook ik wachtte ze af. En nadat de
twaalf heren, tien uit April Harbor en
twee van buiten ons dorp, zich naar de
eetkamer begeven hadden, zat ik daar
met gebogen hoofd en handen, die zó
beefden, dat ik ze in mijn zakken moest
stoppen om ze stil te houden.

Ze kwamen- terug. Rodman Bishop
stond op. grijs en vierkant. „De jury
heeft vastgesteld dat Alexandra Gould
de dood gevonden heeft door eigen
hand. ten gevolge van het opzettelijk
inademen van koolmonoxyde-gassen,
terwijl ze in abnormale geestestoestand
verkeerde," zei hij.

Mr. Shryock keek de officier van
justitie aan. Mr. Parran knikte slape
rig. „Dank u, heren, dank u," zei mr.
Shryock. Hij wreef zijn handen en keek

rond. „Ik geloof dat dat alles isIk

zal mijn rapport schrijven, mr. Parran,
mijn machine is in reparatie."

ik zat er nog, mijn handen tegen de

zomen van mijn zakken gedrukt. Plot- flessen weggezet en de glazen omgewas-

.1 T-» 1 knkhnn rl Q V tllOC 1 Ij- inlrfir tiqdI

seling zag ik op. Kolonel Primrose zag
me aandachtig aan. Mijn lippen waren
erg droog. Ik probeerde ze te bevoch
tigen zonder dat hij het zag. Hij kon
toch niet weten, wat er hamerde in mijn
hoofd tot het bijna gevoelloos was van
angst!

De uitgestoken hand van de lijkschou
wer bracht me met een schok tot me
zelf. Ik kwam overeind en zei hem en
mr. Parran goedenn&cht. Mr. Bishop
klopte me op mijn schouder.

„Ga nog maar wat slapen, Grace," zei
hij. Ik geloof dat hij me nog iets an
ders vertelde.

Ik deed de deur aohter hen dicht, en
stond even uit te kijken over de baai,
zilverig kalm in de dageraad. Ik wist
dat kolonel Primrose in de kamer ach
ter me stond te wachten. Eindelijk
keerde ik me om en zag hem aan, mijn
handen achter me aan de deurknop om
houvast te hebben.

Onze ogen ontmoetten, elkaar, de zij
ne tintelend en doordringend, de mijne
trachtend hun geheim te verbergen.
Toen glimlachte hij opeens, heel vrien
delijk.

„Het is eigenlijk niet zoals 't hoort,
hè? Vooral omdat u me hier niet uit
genodigd hebt."

Ik haalde diep adem.

„Misschien wilt u het later in de
morgen vertellen," zei hij even daarna.
„Ik wil u wel bekennen dat het me geen
rust laat.Gaat u nu maar naar bed."

Ik vrees dat ik letterlijk naar boven
vlóóg. Ik weet niet wat sergeant Buck
wel dacht, die net binnenkwam, na de

sen te hebben, daar was ik zeker van!
Ik zag hoe hij de kolonel een beproef
de, vermanende blik toewierp.

Weer bezig met uw oude streken,
meneer!" zei hij, streng het hoofd
schuddend.

En ik moet bekennen, dat ik hem op
dat ogenblik verkeerd begreep.

HOOFDSTUK VII.

Toen de morgen echter goed en wel
was aangebroken, 'was er geen haar op
mijn hoofd, dat er over dacht, hem iets
te vertellen. Werkelijk, tot het ogen
blik. dat ik Lilac's plechtig zwart ge
zicht zag boven de gebloemde koffie
kan op mijn ontbijtblad, had ik Sandra
Gould bijna vergeten. Ik vind het al
tijd zo eigenaardig, dat een paar uur
slaap en de morgenzon de verschrikke
lijkste angsten en voorgevoelens kun
nen uitwissen. Daar dacht ik aan, ter
wijl ik wachtte tot Lilac de kussens in
mijn rug legde.

„Meneer Jim zijn vrouw heeft d'r
eigen van kant gemaakt vannacht," zei
ze onheilspellend.

„Ik weet het," zei ik, de ochtendkrant
openvouwend,

„Niks voor haar, zou ik zeggen. Daar
leek ze te gewóón voor."

„Je kunt het nooit voorspellen," zei
ik filosofisch.

„Dat zei Annie vanochtend ook in de
kerk."

Annie is de keukenmeid van de
Bishops en er is een bus. die al het ne-
gerpersoneel van April Harbor Zon
dagsochtends om zes uur en Zondags

avonds om acht uur naar de kerk
brengt.

„Hawkins zegt dat het me wat was,
zoals ze gisternacht in de garage te keer
gingen."

„Heus?"

„Jawel, mevrouw."

Ik verdiepte me in mijn krant. Ik
wou de zaak niet met haar bespreken;
niet nü. Ze is vijftien jaar bij me Er is
maar weinig, dat ze niet weet van mijn
vrienden en ze is scherp in haar oor
deel.

Ze stond, een zwarte berg van beslui
teloosheid, bij mijn bed en ging toen
naar de deur. Daar keerde ze zich om.
„Zal ik de kolonel zijn ontbijt warm
houden, of ontbijt hij in de stad?"

Ik keek op, te verschrikt om iets te
verbergen.

„Hjj is uitgegaan hij en de sergeant
vóór Julius en ik uit de kerk terug
kwamen. We zagen ze op de brug, toen
?e naar de stad gingen

Daarmee ging ze weg. Die vraag over
hun ontbijt was maar een aanloopje,
waarmee ik verder niets te maken had.

Ik legde mijn krant neer en dronk
mijn sinaasappelsap, bepaald bezorgd
door die onverwachte maatregel van
mijn gast. Ik wist van mijn vader en
mijn man allebei advocaten dat
voor mensen die bij een onwettige zaak
betrokken zijn, het moeilijkste is: niets
te doen. Toch stak ik wel zes keer mijn
hand uit naar de telefoon om Alice
Gould op te bellen, en trok ze iedere
keer weer terug.

Ik was eigenlijk veel meer van streek
dan ik zelfs mezelf wilde toegeven. AJs

kolonel Primrose eens tot de conclusie
was gekomen, dat Sandra's dood hele
maal geen zelfmoord was en de Officier
van Justitie een onderzoek had laten in
stellen? Wat moest ik bijvoorbeeld doen
met de beide dingen die ik wist, en die
zo belastend waren voor twee mensen,
die me lief waren zo lief dat ik nau
welijks durfde denken aan wat gebeu
ren kon. Dat die twee dingen geheel
verschillende richtingen wezen, kwam
er niet zo veel op aan. Rosemary's
bloem, die in Sandra's hand geklemd
was; de brief, die Alice Gould gevon
den had op Sandra's toilettafel. Wat
moest ik doen? Kon ik meineed plegen
als ik zweeg?

Ik veegde de overtollige lippenstift
van mijn mond en keek mezelf in de
spiegel aan. In zekere zin was ik reeds
schuldig.

Ik zat op de diohte vóórveranda, toen
kolonel Primrose en zijn sergeant ver
schenen, om het huis heen lopend. Dat
voorspelde op zichzelf al weinig goeds,
daar alleen de meest vormelijke bezoe
kers de moeite dpen, anders dan door
de keuken binnen te komen. Zijn
groet was vrolijk, maar kon de blik op
sergeant Buck's gezicht, nog grimmi
ger dan gewoonlijk, niet goed maken.
De sergeant kwam niet binnen. Hij
stapte over het grasveld, groef met zijn
zakmes een paardebloem uit, die ik ja
ren zorgvuldig gespaard had, raapte een-
leeg cigarettendoosje op en een paar
peukjes en verdween om het huis. Je
kon bijna zien, hoe hij aan een asem-
mer dacht.

(Wordt vervolgd)

grote en grotere steden werden bezet,
omdat de verdere pacificatie van het
gehele gebied moet worden verkregen,
uitgaande van deze centra en in de
onderlinge samenhang van de centra.

Daarbij moest het Verband van de
republikeinse strijdkrachten, voorzover
dat al aanwezig was, worden verstoord,
terwijl concentraties van klaar staande
infiltranten uit elkaar moesten worden
gegooid. Wij hebben nu gezien, dat ver
schillende Nederlandse colonnes op zeer
bepaalde punten nergens op enig
breed front zijn opgerukt. Nergens
is sprake geweest van grote omsinge
lingsbewegingen ter vanging en vernie
tiging van de republikeinse strijdkrach
ten. of van min of meer grote „pitched
battles" Slechts op enkele punten b.v.
Bandjarnegara), waar een Nederlandse
colonne stootte op een sterke infiltra
tieconcentratie van de Siliwangi-divisie
T.N.I., hebben enige korte, werkelijke
gevechten plaats gehad.

Waar in de laatste oorlog en nu ook
weer in China het primaire militaire
doel was en is, het vernietigen van de
vijandelijke legers door omsingeling,
intensieve bembardementen en enorme
artilleriebeschietingen op die vijande
lijke legers, was het doel in de huidige
Nederlandse militaire actie niet de ver
nietiging van de TNI., maar het zo snel
mogelijk verkrijgen van militaire con
trole over het uitgestrekte republi
keinse gebied ten behoeve van de ves
tiging van orde en veiligheid voor de
bevolking.

Als gevolg hiervan en omdat
de TNI, ondanks grote numerieke
superioriteit en vrij goede bewape
ning, zeer spoedig gedemoraliseerd
wegvluchtte zijn de persoonlijke
verliezen aan beide zijden uiterst
gering gebleven en is nergens sprake
geweest van slachtingen of bloed
baden met grote aantallen slacht
offers, zoals in sommige buitenland
se organen wordt gesuggereerd. Het
aantal verliezen aan de zijde van
de TNI is dan ook zeer klein. Er is
niet veel gevochten en dit werd
ook niet beoogd.

Grote hoeveelheden „relief" in voed
sel, kleding en medicijnen zijn dadelijk
achter de troepen aangegaan en wor
den terstond door de organisatie van
het Rode Kruis aan de bevolking ge
distribueerd. De bevolking is rustig en
kennelijk opgelucht. Uit meerdere
plaatsen kwamen berichten, dat de mark
ten weer vol lopen en dat het econo
misch en sociaal leven weer vrij tot
uiting komt Uit Djocja werd een be
richt ontvangen dat het republikeinse
Ori-geld door de bevolking niet meer
wordt geaccepteerd en dat men het
Ned. Indisch geld verlangt De bevol
king verleent ook spontaan medewer
king aan de Nederlandse troepen en'de
verwachting is geheel gerechtvaardigd,
dat deze medewerking in steeds groter
mate ook bij de verdere bestuurlijke
pacificatie zal worden verkregen. De
bevolking is de terreur van de TNI en
het corrupte wanbestuur van de repu
bliek grondig moe en beseft volkomen
dat de Nederlandse troepen haar weer
orde, veiligheid en bestaanszekerheid
komen brengen.

Het moge nogmaals met de meeste
nadruk herhaald worden, dat dit ook
het enige doel is van de Nederlandse
militaire actie, dus het scheppen van
die voorwaarden, nodig voor een on
bevreesd, vrij en zeker bestaan van de
millioenenbevolking. Dit is wel geheel
iets anders dan de bloeddorstige voor
stellingen in zekere buitenlandse pers
organen.