VERRASSINGEN IN DE VEILIGHEIDSRAAD Slecht weer belemmert operatie tegen Nanking m Geen Kerstvrede in Palestina laatste sprekers deden balsem op de wonden Kalgan ontruimd Canada erkent Israël de facto K.L.M.-tQesteI bereikt Schiphol ondanks landingsverbod onderweg Kerstboodschap van gen. Spoor Boekennieuws WAAROM WAS OEKRAÏNE AFWEZIG DE WERELD ROND Jonge vrouw geworgd Zuiveringsactie is eei. noodzakelijk kwaad MAANDAG 27 DECEMBER 1948 PAGINA Elf stemmingen Balsem op de wonden Costa Rica verantwoordelijk m TRUMAN: Christelijk geloof brengt vrede Japanse oorlogsleiders vrij Franse begroting vastgesteld Treedt Marshall af? Nieuwe Amerikaanse hulp voor Griekenland Besprekingen Vredesverdrag voor Oostenrijk? Gezagvoerder Plesman nam extra-b^pzine - in Bestuursvorm van Zuid-Sumatra Australische loodsen weigeren „Nieuw Holland" Samenwerking Indonesisch en Ned. Rode Kruis Nederlands journalist door republiek geïnterneerd Partijraad P. v. d. A. ver werpt motie van aükeuring Dr. Beel temidden van de jongens Republikeinen te Batavia weer in vrijheid Protesten tegen zuiverings actie Staatshoofd Zuid-Sumatra (Telefonisch van onze Parijse correspondent) De resolutie, met welker aanvaarding de Veiligheidsraad Vrijdagmiddag zijn behandeling van de Indonesische aangelegenheid voorlopig heeft beëindigd (de aangelegenheid blijft op de agenda) ziet er als volgt uit: „Met bezorgdheid de hervatting gadeslaande van de vijandelijkheden in Indonesië en kennis hebben de genomen van de rapporten der Commissie voor Goede Diensten, doet de Vei ligheidsraad een beroep op de partijen om a) de vijandelijkheden onverwijld te staken; b) de president van de republiek en de andere politieke gevangenen- die sinds 18 December gearresteerd zijn, vrij te laten; en draagt de C. v. G. D. op, aan de Veiligheidsraad: le. volledig en dringend telegrafisch verslag uit te brengen over de gebeurtenissen, die sinds 12 December 1948 in Indonesië zijn voorgevallen; 2e. op de nakoming van het onder a. en b. gestipuleerde toe te zien efl dienaangaande verslag uit te brengen aan de Veiligheidsraad." redding van de Republiek van Djocja niet bijzonder veel is gelegen; en dat hun ontwerp-resolutie voornamelijk anti-imperialistische propaganda-effec- ten voor binnenlands gebruik beoogde. Er is overigens de vreemde geschiedenis van de Oekraïnse gedelegeerde, die de Indonesische zitting van de Veiligheids raad in het geheel niet heeft bijgewoond. Naar de Sovjet-Russische gedelegeerde onder de aandacht van de voorzitter meende te moeten brengen, omdat de Oekraïnse gedelegeerde te Berlijn van de Franse autoriteiten tot dusverre geen uitreisvisum voor Frankrijk had gekregen. Was er dan onder alle Sov jet-Russen van Parijs niemand te vinden geweest om Manuiïski zij het dan maar voor het hand opsteken bij de stem mingen te vervangen? Hoe het zij: er zat geen Oekraïnse gedelegeerde aan de raadstafel en automatisch werd ds Oekraïne bij iedere stemming als ont houder genoteerd. Zodat ook voorstem men van de Sovjet-Russische gedele geerde de nu met vijf stemmen voor en zes onthoudingen verworpen uitnodi ging van de Raad tot terugtrekking der troepen niet zou hebben gered. De zitting, die te half elf begon, is er een van kleinere en grotere verrassin gen geweest doorgaans niet van on aangename aard voor de Nederlanders. Nadat men nog drie exposé's had aan gehoord, waarin de gedelegeerde van het Verenigd Koninkrijk uiteenzette waarom ziin delegatie de Amerikaans- Svrisch-Columbiaanse ontwerp-resolutie zóu steunen, en de gedelegeerden van resp. Frankrijk en België waarom hun delegaties haar niet zouden steunen, ver klaarde voorzitter Van Langenhoven (België), dat het moment aangebroken was om tot de stemmingen over te gaan. De delegaties hadden zich uit te spre ken over: een Amerikaans-Syrisch-Co- lumbiaanse" ontwerp-resolutie, een door de Australische gedelegeerde voorgesteld en door Syrië overgenomen amende ment daarop en een ontwerp-resolutie, ingediend door de Sovjet-Russische de legatie. Een eerste verrassing was, dat de voor zitter voorstelde, de ontwerpen in chro nologische volgorde van hun indiening in stemming te brengen; hoewel het ge bruikelijk is. dat het meest vergaande voorstel het eerst in stemming wordt genomen, protesteerde de Sovjet-Russi sche gedelegeerde, de heer Malik, de indiener van het verst gaande ontwerp, niet tegen de door de voorzitter voor gestelde procedure. Hierdoor sneed hij zichzelf formeel de weg af naar een terugkomen op zijn daags te voren aan gekondigd besluit, dat hij het Ameri kaanse ontwerp niet zou steunen, daar het niet ver genoeg ging. Dit was een tweede verrassing. Zoals de zaken toen laeen, zag het ernaar uit. dat de Ame rikaanse ontwerp-resolutie niet meer dan zeven stemmen vóór zou krijgen bij vier onthoudingen, waaronder die van twee der groten: Frankrijk en de Sov jet-Unie. Een zodanige uitslag zou ech ter juist voldoende zijn om de ontwerp resolutie tot resolutie en beslissing van de Raad te maken, aangezien de bij gentleman's agreement overeengekomen praetijk in de Raad is, dat stemonthou- ding van een der vijf permanente leden niet geldt als veto (het Handvest stipu leert, dat besluiten van de Raad geno men moeten worden met minsens zeven affirmatieve stemmen, waaronder die der vijf permanente leden). Niettemin waren er. toen het begon, nog drie on bekenden in het spel. Drie leden van de Raad hadden tijdens de debatten een volledig stilzwijgen in acht genomen, namelijk Argentinië, Columbia en Ca nada. Zij zouden dit stilzwijgen zelfs tijdens de stemming niet behoeven te verbreken, daar het stemmen in de Raad bij handopsteken geschiedt. De Amerikaanse ontwerp-resolutie Vergde in' totaal elf stemmingen. Zeven voor de onderdelen van de resolutie zelf, drie voor de onderdelen van het Australisch, door Syrië overgenomen amendement (daar Australië evenals In dia niet als lid van de Raad, doch slechts als bij het geschil geïnteresseerde aan de Raadstafel zat en geen stemrecht heeft en ook zelf geen voorstellen kan doen) en een slotstemming over het geheel. De derde stemming bracht de derde verrassing van de zitting: de conside rans (dat de hervatting der vijandelijk heden in strijd is met de resolutie, aan genomen door de Veiligheidsraad in zijn zitting van 1 Augustus 1947) werd weggestemd, doordat Argentinië zich hier bij de vier stelselmatige stemont- houders aansloot. De vijfde stemming bracht de vierde verrassing en veruit de meest opzienbarende: de uitnodiging (aan beide partijen) om „onmiddellijk hun strijdkrachten terug te trekken naar hun respectievelijke zijden van de gedemilitairiseerde zones, vastgesteld onder het Bestandsaccoord van 17 Ja nuari 1948", verkreeg slechts vijf stem men; behalve Argentinië had zich nu ook Canada bij de stemonthouders ge voegd. Met dezelfde stemonthouding werd tenslotte uit de alinea, die de C. v. G. D. opdraagt dringend rapport omtrent de gebeurtenissen te seinen, de passus gelicht, die dit rapport „de ver antwoordelijkheid voor het uitbreken der vijandelijkheden" wilde doen vast stellen. Deze voor Nederland tenslotte zeer verzachte en van haar belangrijkste be paling geamputeerde ontwerp-resolutie werd bij de eindstemming in haar ge heel aangenomen mét zeven stemmen voor en vier tegen. Het ware nógal naïef aan te nemen, dat de wegen, waar langs dit voor ons betrekkelijk gunstige resultaat is bereikt, niet grotendeels aan het oog van de buitenstaander zijn onttrokken, dat zij niet goeddeels ge heim, geheimzinnig en zeker ook krom zijn. Heeft koppig vasthouden aan hun eigen ontwerp-resolutie, die Nederland uitdrukkelijk als agressor wilde doen veroordelen de Sovjet-Russen een val se manoeuvre doen verrichten, zoals sommigen veronderstellen? Het lijkt zeer onwaarschijnlijk. Waarschijnlijker is dat ie Russen in werkelijkheid aan Kerstmis bracht dit jaar geen. sneeuw maar wel ijs. En de liefhebbers, die in staat waren op onder ge spoten tennis banen, zoals hier op de Emdenhoutlaan in Haarlem, de schaatsen onder te bin den, hebben van deze Nederlandse sport bij uitstek met volle teugen genoten. Zoals gezegd hadden vóór tot de stemming werd overgegaan alsnog de gedelegeerden van Groot-Brittannië, Frankrijk en België hun standpunten uiteengezet. Veel van wat deze uiteenzettingen bevatten was voor Ne derland als balsem op de wonden, in de voorgaande zittingen geslagen. De conclusie van de Britse gedelegeerde, dat hij de (oorspronkelijke) Amerikaanse ontwerp-resolutie zou steunen, omdat hij de noodzaak van de nieuwe Nederlandse militaire actie niet inzag, dat er ook vol gens hem nog wel degelijk een derde alter natief was geweest: arbitrage, stelde- zeer zeker gekoesterde verwachtingen teleur. Maar wij kunnen hem dankbaar zijn voor zijn insisteren op Nederlands prachtige staat van dienst als koloniserende mogend heid: en op de waarde, die men moet hech ten aan de plechtige verzekering van de Nederlandse regering, dat haar einddoel is en blijft de vestiging van een vrij, onaf hankelijk en democratisch Indonesië. Een gevoelige tik op de vingers gaf deze Brit aan de Australische gedele geerde, waar hij protesteerde tegen uit latingen, gedaan door een delegatie, die geen lid van de Raad was, doch als ge- interesseerde mogendheid uitgenodigd was om aan de beraadslagingen deel te nemen; en die blijkbaar uit het oog had verloren, dat het de taak van de Raad was om te helen, niet om de za ken erger te maken. Bij de weerlegging van enige daags tevo ren door de heer Malik gedane beschuldi gingen had de Britse gedelegeerde boven dien gesproken van terreur van Indonesi sche benden, waartegen ook de Britse troe pen hadden moeten optreden, toen zij nog op Java lagen. Merkwaardig; en voor onze verdediging zeker niet ondienstig. De Franse gedelegeerde heeft in een lumineus, sterk en omstandig betoog de volstrekte incompetentie van de Raad in de Indonesische aangelegenheid aan getoond. De kracht van de practische conclusie was helaas niet evenredig aan de kracht van het betoog; de Franse delegatie zou zich onthouden van stem men. Dat ook de vertegenwoordiger van Frankrijk, dat zelf reeds jaren militaire actie voert tegen de „nationalisten" in Indo-China, terloops toch nog even de Nederlandse actie als „brutaal en schokkend" meende te moeten brand merken, beschouwt men misschien het beste als een lapsus en een concessie aan de overheersende stemming. Van Langenhoven tenslotte, nu niet spre kend als voorzitter, doch als gedele geerde van België, betwistte eveneens de competentie van de Raad en hij vond het een veel te zeldzaam en prijzens waardig verschijnsel, dat een land over zijn souvereiniteitsrechten wilde laten beslissen door een uitepraak^ van het Internationale Hof van Justitie, dan dat de Raad dit voor Nederland vorig jaar reeds gedane aanbod had mogen afslaan. Als voorzitter wilde ook Van Langen hoven niet onvermeld laten, dat zekere in de Raad gesproken woorden aan het adres van Nederland ongerechtvaardigd en onverdiend grievend waren geweest. Zoals men zich herinnert had Kol. Hodgson, de afgevaardigde van Austra lië, het Nederlands optreden tegen de Indonesische Republiek erger genoemd dan het optreden van Hitier tegen Ne derland in 1940; had hij gedreigd uitzetting" van Nederland uit de Verenide Naties als een der moge lijke gevolgen van ongehoorzaamheid aan de „bevelen" van de Raad en had hij geïnsinueerd, dat Nederland met de hernieuwde militaire actie slechts zou beogen zijn eigen econom'^he belan gen te redden en de oude koloniale verhoudingen te lerstellen. Dr. Van Royen had overigens voor deze woorden en verdachtmakingen van de Australiër, die naast hem aan de Raadstafel was gezeten, in zijn beant woording der diverse sprekers een be hoorlijke afstraffing klaar. „Zij liggen to diep beneden mijn verachting, dan dat ik er op in zou willen gaan." De ongunstige weersomstandigheden hebben alle grote operaties aan het Noordelijke front bij de Chinese stad Nanking verhinderd. In militaire kringen te Nanking wordt beweerd, dat tengevolge van de hevige kou en de zware sneeuwval de ravitail- leringslijnen van de door de communis tische legers ten Noorden van Ifenqpoe, 150 km. ten Noord-Westen van Nanking, ernstig werden onderbroken en dat hon ger en koude vele slachtoffers onder deze troepen maakten. Desondanks verwacht men echter spoedig een grote aanval op Nanking. In Noord-China wordt hevig gevochten in de grote havenstad Tangkoe. De re- Eeringsbureaux zijn reeds uit de stad geëvacueerd. Amerikaanse en Britse zakenkringen hebben zich aangesloten hij een Chinees beroep op generaal Foe Tso Yi om het vlak bij Tangkoe gelegen Tientsin, na Peiping de grootste stad van het gebied in Noord-China, dat nog in handen der regeringstroepen is, tot open stad te verklaren Generaal Foe Tso Yi heeft gemeld, dat zijn troepen de stad Kalgan, 160 km. ten Noorden van Peiping, hebben ont ruimd. De regeringstroepen zouden or delijk zijn afgetrokken. Dit bericht heeft bij waarnemers be vreemding verwekt, daar, zoals het kath. blad Ji Sjih Pao meld, Jih Sing Foe, een belangrijke voorhaven van Tientsin, die 2800 gezinnen telt, door de regeringstroepen in brand is gestoken, zodat de bevolking slechts met grote moeite het vege lijf kon redden. Reeds eerder waren een zestal dorpen rondom Tientsin op gelijke wijze door de rege ringstroepen vernield. Deze politiek is direct verantwoordelijk voor de tragi sche tonelen, die zich in de besneeuwde straten van Tientsin afspelen, waar schamel geklede vluchtelingen doelloos rondzwerven op zoek naar eten en be- De Fan-Amerikaanse Raad heeft een beroep gedaan op Costa Rica en Nicara gua, onmiddellijk af te zien van alle vor men van vijandelijkheden, die voortko men uit de invasie in Costa Rica. Er is een militaire commissie van vijf man gevormd om toe te zien, dat de order wordt uitgevoerd. De Raad be sloot tot deze stap na de commissie van rapporteurs te hebben aangehoord. Deze commissie gaf de schuld aan beide lan den, doch legde een grotere nadruk op de verantwoordelijkheid van Costa Rica. Costa Rica had morele en materiële steun gegeven aan het „Caraïbische le gioen", dat van plan was verschillende regeringen, onder welke de Nicara guaanse, omver te werpen. schutting tegen de bijtende kou, aldus Reuter. Naar uit Shanghai verluidt, bereidt de nieuwe regering van dr. Soen Fo thans ingrijpende maatregelen voor om de economische en financiële crisis, die steeds gigantischer afmetingen aan neemt, het hoofd te bieden. Tevens overweegt de regering de benoeming van een gouverneur-gene raal voor de Zuid-Westelijke provincies „om de leiding van de militaire en ad ministratieve zaken te unificeren". De standplaats van de nieuwe gouverneur zou waarschijnlijk Tsjoengking worden, de hoofdstad tijdens de oorlog tegen Ja pan. Waarnemers te Sjanghai geloven ech ter, dat het doel van deze stap zou zijn het in de kiem smoren van autonome bewegingen in dit door zijn natuurlijke rijkdommen belangrijke gebied en het voorbereiden van een uitwijkplaats voor de nationale regering indien Nanking zal worden genomen. Prof. Toeng Koean-Hsien, vertegen woordiger van de liberale elementen, is gekozen tot voorzitter van de Chinese wetgevende raad. Hij versloeg de offi ciële candidaat van de Kwo Min Tang met 196 tegen 123 stemmen. Prof Toeng volgt de nieuwe premier, dr. Soen Fo, op als voorzitter van de wetgevende raad. Uitgebrand en vernield liggen hier de karkassen van de Ford Mercurius. Een foto na de brand in de fabrieken te Michigan. De wagens liggen nog op de lopende band. Voor meer dan een half millioen dollars is hier vernield. President Truman heeft in een Kerst boodschap verklaard, dat hij blijft werken voor de wereldvrede. Hij deed een beroep op allen zich ook aan deze zaak te wijden. AlAKnatie hebben wij een geschiedenis van weinig meer dan anderhalve eeuw, aldus de president, doch het Christelijke geloof bestaat reeds 19 eeuwen en zal blijven bestaan. Het blijft de beste hoop van de wereld op vrede, als de wereld slechts wil aanvaarden, dat alle mensen broeders zijn. Ook de Engelse koning heeft zich van Buckingham Palace uit in een Kerstbood schap tot alle Britse onderdanen gericht. Hij verwees hierin naar de viering van zijn zilveren bruiloft, de geboorte van zijn eerste kleinzoon en het intreden van zijn ziekte. Bij alle drie gebeurtenissen hadden de koningin en hij veel sympathie onder vonden. Een golf van menselijke vriende lijkheid was hem tegemoet geslagen en hij was hiervoor zeer dankbaar. Het koning schap was geen onpersoonlijk symbool, doch een pool van de verhoudingen der mensen onderling, zo had hij in het afge lopen jaar geleerd. De koning eindigde zijn boodschap met allen een gelukkig Kerstfeest en een voor spoedig Nieuwjaar te wensen. Zeventien der hoogste Japanse oor logsleiders behoren tot een aantal per sonen, die verdacht worden van oor logsmisdaden en thans uit de gevange nis zijn ontslagen, aldus deelde het hoofdkwartier van generaal MacArthur Vrijdag mede. Volgens AF.P. behoren negen minis ters van het oorlogskabinet van Tojo tot de vrijgelatenen. In de bekendmaking wordt gezegd, dat de vrijlating bevolen was „na gron dige beschouwing van alle betrokken factoren". Waarnemers verwonderen zich over het feit, dat personen als de propagan dist Sjoemei Okawa, eerst onder Tojo's medebeklaagden gerangschikt als een „belangrijke verdachte van oorlogsmis daden", kortweg amnestie wordt ver leend, Een ander geval, dat in talrijke geallieerde kringen schokkend wordt geacht is dat van het beruchte hoofd van de politie, Genki Abe, de Japanse Himmler, die ook, na een kort verblijf te Soegamo, werd vrijgesproken. De Franse Nationale Vergadering heeft de burgerlijke uitgaven in de ge wone begroting voor 1949 vastgesteld op maximaal "900 milliard fr., de militaire credieten op 350 milliard fr. Tijdens het debat van heden over de militaire credieten verklaarde de minis ter van Defensie, Paul Ramadier: „Het belangrijkste probleem voor Frankrijks nationale verdediging is de bescherming van onze Oosgrens". Frankrijk moet niet alleen zijn landmacht, maar ook zijn luchtmacht en marine ontwikkelen. De Nationale Vergadering keurde een speciale begroting van 620 milliard fr. goed voor Frankrijks wederopbouw en voor uitrusting. Vandaag: zal de Veiligheidsraad waar schijnlijk bijeenkomen om de door Egypte ingediende klacht over de hervatting door Israël van de strijd in de Negeb-woestijn "te hespreken. De Syrische afgevaardigde Faris El Choeri zal de Egyptische zaak ver dedigen. Volgens berichten uit Arabische bron is er de beide Kerstdagen in de Negeb- woestijn, vooral vlak bij de Egyptisch-Pa- lestijnse grens hevig gevochten. De Joodse troepen ondernamen aanvallen en werden daarbij gesteund door luchtmacht en vloot. Volgens Egyptische bronnen heeft Egyp tische kunstartillerie een voltreffer ge plaatst op een van de drie Joodse sche pen, die aan de operaties deelnamen. Door Egyptische luchtafweer werd een Joods toestel neergeschoten. Onbekende vliegtuigen hebben Kerstnacht een aanval gedaan op Nazareth en Haifa. Volgens berichten uit Joodse bron be stookten zij een nederzetting nabij Naza reth nadat zij door het afweergeschut van Haifa verdreven waren. Er werden daarbij drie kinderen gedood en vijf gewond. Tijdens de middernachtdienst in de Kerk van de Blijde Boodschap in Nazareth werd luchtalarm gegeven. In geheel Israël is weer opdracht gegeven om te verduisteren. Israëlische militaire woordvoerders heb ben ontkend dat Joodse vliegtuigen over Trans-Jordaans gebied hadden gevlogen en in de nabijheid van Amman bommen had den afgworpen. Over de gevechten in de Negeb verklaarden zij, dat er slechts en kele lichte schermutselingen geweest waren. Een woordvoerder van de Arabische Liga verklaarde, dat wellicht alle landen van de Liga de strijd zouden hervatten. Men wachtte nog op berichten van Transjorda- Reuter's correspondent te Washington schrijft, dat de berichten volgens welke het herstel van Marshall langer zou kunnen duren dan verwacht werd, opnieuw aan leiding hebben gegeven tot geruchten, dat Marshall bij het begin van de nieuwe ambtsperiode van president Truman op 20 Januari zou kunnen aftreden. Twee per sonen, die het meest genoemd worden als eventuele opvolger van Marshall, zijn Ave- rell Harriman, de vertegenwoordiger van het plan-Marshall in Europa, en de eerste rechter van het Amerikaanse hooggerechts hof, Fred Vinson. Ook Eisenhower is ge noemd. Radio-Athene heeft gemeld, dat de Amerikaanse minister van Oorlog, Ken neth Royall, naar aanleiding van zijn in spectiereis in Griekenland, de Ameri kaanse regering heeft verzocht onver wijld 70 militaire vliegtuigen aan de Griekse regering te leveren en in de kosten van onderhoud te voorzien van de 20.000 recruten, die de Griekse rege ring besloten heeft onder de wapens te roepen. Volgens de persberichten is de Ame rikaanse regering op het verzoek van Kenneth Royall ingegaan. De Ver. Staten hebben Zaterdag voorgesteld, dat Engeland, Frankrijk de Sovjet-Unie en de V. S. de onderhan delingen over een Oostenrijks vredes verdrag hervatten en wel omstreeks 7 Februari te Londen. nië, van Irak en de Libanon was nog geen antwoord ontvangen. De Britse minister van Buitenlandse Za ken, Emest Bevin, heeft zijn Kerstvacan- tie gisteravond onderbroken om met des kundigen in Palestijnse zaken van zijn de partement te beraadslagen over de her nieuwde strijd in de Negeb. De Canadese regering heeft medege deeld de staat Israël en zijn voorlopige regering „de facto" te erkennen. Gisteren werd in Haifa de 100.000ste Joodse immigrant geregistreerd sinds de vorming van de Joodse staat op 15 Mei van dit jaar. Gisteren zijn 3000 immigran ten in Haifa gearriveerd. De minister van landsverdediging der Verenigde Staten Kenneth Royall is in gezelschap van de Amerikaanse opperbevelhebber in Duitsland, gene raal Clay, te Berlijn aangekomen. Ook Alban Barkley, de voor de a.s. periode gekozen vice-president der V.S., en Stuart Syminton, de minister voor de luchtvaart, zijn te Berlijn gearriveerd om de luchtbrug te inspecteren. Te Ensdorf bü Sarrelouis zijn op Eerste Kerstdag in de schacht van een mijn twintig mijnwerkers bij een brand om het leven gekomen. Groot-Brittannië heeft van Austra lië als Kerstcadeau een bedrag van 8.000.000 pond sterling ontvangen. In de Notre Dame van Parijs droeg kardinaal Suhard met Kerstmis een pontificale H. Mis op. die voor de eer ste maal in Frankrijk per televisie is uitgezonden. De Venezolaanse zaakgelastigde in Frankrijk heeft medegedeeld, dat de Franse regering zijn ambassade er van in kennis gesteld heeft: dat zij de nieuwe Venezolaanse regering erkend heeft. Guerillastrijders hebben de Noord- Westelijke buitenwijken van de haven stad Saloniki beschoten. Vijf personen raakten gewond, zo meldt de Griekse generale staf. Vrijdagavond woedde een hevige strijd in de gebieden van Eaessa en Naoussa in West-Macedonië. Zaterdag zijn op Malakka speciale voorzorgsmaatregelen genomen tegen mogelijke aanvallen van communistische opstandelingen op plantages en mijnen. President Truman heeft de geruch ten omtrent het ontslag van generaal Bedell Smith, de ambassadeur der Ver. Staten te Moskou, tegengesproken. Bedell Smith is met zijn echtgenote per vliegtuig uit Moskou naar Berlijn vertrokken, op doorreis naar Wash ington. De vroegere Amerikaanse onder minister van buitenlandse zaken, de 56-jarige Sumner Welles, werd Zondag in ernstige toestand in de nabijheid van zijn buitengoed Oxon Hill. Mary land langs de weg gevonden. Sumner Welles bleek een hartaanval te hebben gehad. Het KLM-toestel dat Donderdagoch tend uit Batavia gestart was, is ondanks de door India en Pakistan getroffen maatregelen toch Zaterdagmiddag op Schiphol aangekomen, zelfs twee uur vóór het uur van aan aankomst volgens de dienstregeling. Dit was mogelijk, doordat gezagvoerder Plesman, Karachi in Pakistan niet heeft aangedaan, maar van Calcutta doorvloog naar Sharja in Noord West Arabië. Associated Press vernam van een der passagiers hoe deze tocht verlopen is. Na het vertrek uit Batavia werd geland in Singapore om passagiers uit te laden en op te nemen. Daarna werd getankt in Bangkok. Na de landing in Calcutta (India) in de middaguren van Donderdag werd aanvankelijk geen verlof gegeven om naar Karachi te starten. Tenslotte mocht men toch vertrekken, maar de machine kreeg niet meer benzine dan nodig was om de vlucht naar Karachi te maken. Toen men boven het gebied van Pakistan kwam werd contact ge zocht met het vliegveld van Karachi om zich te melden. De koers werd echter gewijzigd. Gezagvoerder Plesman ging n.l. Karachi voorbij en vloog drie mijl van de kust buiten de territoriale wate ren. Opnieuw werd Karachi opgevraagd en toen ontspon zich de volgende con versatie: „Wij luisterden zo juist naar de BBC en vernamen dat wij na landing in Karachi niet meer mogen opstijgen. Is dat zo „Ja. dat is zo." „Vriendelijk dank, dan vliegen we door." „Dat kan niet, want jullie hebt niet genoeg benzine." „Ja dat kan wel." (Gezagvoerder Plesman had n.l. in Bangkok uit voor zorg méér benzine ingenomen dan normaal). „Wat is jullie koers nu „Weten we nog niet, we zullen wel zién." Het toestel vloog toen door naar Sharja, waar getankt werd. Na de start probeerde men contact te krijgen met de Nederlandse KLM-telegrafist in Cairo. Dit contact werd echter niet tot stand gebracht. Toen besloot de gezagvoerder ook Cairo niet aan te doen maar door te gaan naar Malta. Van Malta vertrok men Zaterdagochtend. Zaterdagmiddag half een Batavia- tijd is de Sky master der KLM,de PH-TAT uit Nederland op het Bataviase vliegveld Kemajoram aangekomen. Het vliegtuig had een dag vertraging te Cal cutta, waar het Donderdag arriveerde. Eerst Vrijdag kwam de vergunning van de regering van India om door te vlie gen. Het vliegtuig had vrouwen en kin deren aan boord. De Burmese regering heeft de ver gunning aan de KLM om boven Burma te vliegen en gebruik te maken van de vlieghaven te Rangoon, ingetrokken, al dus werd Zaterdag officieel medegedeeld. Afgekondigd is de ordonnantie be voegdheidsregeling Soematera Selatan (Zuid-Sumatra). Zuid-Sumatra zal bestuurd worden volgens het zogenaamde Amerikaanse presidentiële systeem, waarbij de uit voerende macht berust bij de wali-ne gara (Abdoel Malik). De departements hoofden zijn verantwoording verschul digd aan het staatshoofd. De wetgeven de macht wordt uitgeoefend door de wali-negara, tezamen met de volksver tegenwoordiging. De wali-negara wordt door de bevol king van Zuid-Sumatra voor vijf jaar gekozen De wali-negara zal door zeven staatssecretarissen worden bijgestaan, welke benoemd en ontslagen worden door de wali-negara. De volksvertegen woordiging, die het hoogste gezag in de staat heeft, bestaat uit veertig leden, van wie dertig worden gekozen en tien benoemd. Uit Melbourne meldt Aneta: Het vak verbond van bemanningen van loods- en sleepschepen heeft geweigerd het Neder landse m.s. „Nieuw Holland" te loodsen door de gevaarlijke passage voor de ha venhoofden van Port Philip, toen het schip daar uit Adelaide aankwam. De route van de „Nieuw Holland" is van Melbourne via Maksar, Soerabaja, Se- marang en Batavia naar Singapore. De nationale vakbond van zeelieden te Bombay heeft aan matrozen uit India in structies gegeven niet aan te monsteren op Nederlandse schepen, onverschillig of zij al dan niet oorlogsmateriaal vervoe ren. Het Indonesische Rode Kruis heeft aangeboden samen te werken met het Ned. Rode Kruis, afd. Indonesië, aldus verklaarde het hoofd van het centrale informatiebureau van het Rode Kruis, de heer Van Schie, in een interview met Aneta. Deze bracht Donderdag en Vrijdag een bezoek aan Djocja. Hij zei- de. „Het Ned. Rode Kruis is het Indo nesische Rode Kruis zeer erkentelijk voor dit aanbod. Het dagelijks bestuur van Batavia zoekt thans naar een modus voor die samenwerking, waarin uiter aard de Nederlandse regeringsautoritei ten gekend moeten worden." Het hoofd doel van het bezoek van Van Schie aan Djocja was de voorbereiding voor de in richting van een informatiebureau al daar, hetgeen deze week zijn beslag zal krijgen. Nu reeds hebben tallozen con tact gekregen met hun familieleden. De militaire radio te Djocja geeft tal loze familieberichten door en meldde o.a., dat acht missiezusters in Djocja in goede welstand zijn. De heer Van Schie zeide nog, dat volgens betrouw bare gegevens in Djocja 250 Indo-Euro peanen verblijven en in Solo 75. Dit zijn alleen Warga-Negara's, die niet weg wilden. De enige Nederlandse journalist, die vorige week Woensdag met de delega tie treinnaar Kalioerang reisde als ver tegenwoordiger van een aantal bladen op Java, werd Zondagochtend onder gewapend geleide door republikeinse militairen uit Kalioerang naar Djocja gevoerd, aldus verklaarde te Batavia de woordvoerder van de Commissie voor Goede Diensten. Hij zeide, dat de repu blikeinse delegatie de Commissie er van op de hoogte stelde, dat deze Neder landse journalist zou worden geïnter neerd. De woordvoerder kon geen ver dere inlichtingen over deze journalist verstrekken. Hij zei, dat drie republi keinse journalisten, die met de delega- tietrein uit Batavia waren meegekomen, later door de Nederlanders werden ge ïnterneerd. De Partijraad van de Partij van de Ar beid heeft te 's-Gravenhage vergaderd ter bespreking van het besluit der regering tot hernieuwing der militaire actie. De Partijraad heeft, na uitvoerige dis cussie, een motie, waarin het beleid der regering werd afgekeurd, verworpen mei 90 tegen 13 stemmen. Voorts heeft de Par tijraad een motie, waarin het besluit der regering werd betreurd, verworpen met 83 tege* 19 stemmen. Vrijdagavond heeft dr. Beel, de Hoge Commissaris der Kroon in In donesië, een bezoek gebracht aan de omgeving van Krawang (60 km. ten Oosten van Batavia), alwaar hij de Kerstavond heeft doorgebracht te midden van de Nederlandse mili tairen, die daar op vele posten zijn gelegerd. In Kedoeng Gedeh woon de hij op de voorgalerij van een oud Chinees huis de H. Mis bij, die werd opgedragen door aalmoezenier Hel mes. De legercommandant zeide in zijn Kerstboodschap tot het leger nog o.m.: Het lot heeft gewild, dat gij in actie moest komen, met het Kerstfeest reeds in zicht. Hoewel thans zoveel van u ge vergd wordt, weet ik. dat gij momenten zult vinden, waarin uw hart en uw ge dachten zich toch op uw ouderlijk huis, uw gezin en uw dierbaren zullen rich ten. Daarom kom ik u vragen om ook nu de Kerstgedachte hoog te houden? Het is mijn hartelijke Kerstwens, dat deze voor u in de huidige omstandig heden het teken moge zijn, waaruit gij kracht put voor het volvoeren van uw opdracht tot de schone taak: Vrede brengen in Indonesië. Generaal Spoor en mevr. Spoor brach ten de avond van de eerste Kerstdag door bij de gewonde en zieke militairen in de hospitalen van Batavia. Vrijdagmiddag 12 uur zijn 14 van de 17 te Batavia m huisarrest gestelde re publikeinen vrijgelaten, onder wie Dar- masetiawan en Soedjono, de secretaris der republikeinse delegatie. Nog vast gehouden worden o.a. Malik, lid van de linkse Partei Moerba en oud-hoofdre dacteur van Antara, en Latoemeten van de Voorlichtingsdienst der republiek. De vereniging „Nederland-Indonesië", de Indonesische studentenorganisatie in Nederland „Rukun Peladjar Indonesia" en een drietal Indonesische organisaties hier te lande hebben geprotesteerd tegen de Nederlandse militaire actie in Indo nesië. (Informatiedienst inzake lectaur) I verboden, II streng voorbehouden, III gevormde lezers, IV volwasse. nen, IV-V rijpere jeugd, V voor allen, VI s kinderled. Een sterretje meer dan gewone ontwlkk. vereist. De Bom. cijfers geven de toelaatbaarheid aan. Flechtner, H. J.. Dr.: GIJ EN HET WEER Uitg. Oisterwijk, Oisterwijk. Over lucht- cceaan, weerverschijnselen en het weer met de daarbij behorende natuurkundige begrippen en wetten. Populair en boeiend IV—V. Geyl, P., Prof. Dr.: GESCHIEDENIS VAN DE NEDERLANDSE STAM. le Deel: tot 1648. Wereldbibliotheek. A'dam. Antwerpen. Herdruk van het in 1930 begonnen en nog steeds onvoltooide meesterwerk van de Utrechtse hoogleraar. Dit deel gaat tot 1648 Ten zeerste aanbevolen. V. Van Hemeldonck, Emiel: MOEDER GRE TA. Thijmfonds, Den Haag. Weduwe Greta Verboven bestuurt met vaste hand haar gezin en wordt gezegend in haar kinderen Een boeiend boek. IVV. Van den Heuvel, Mimi: INEKE Boek voor jonge meisjes. De Sleutel, Haarlem. Antwerpen. Ineke wordt vriendin van Greetje en zelfshaar zusje! Een tikje te mooi in elkaar gezet, maar toch wel een prettig boek. V. Hilfman, M. M., Med. Drs. Arts: MEDI SCHE HULP. G. B. van Goor Zonen, Den Haag. Een uitvoerige E.H.B.O., speciaal bedoeld voor de tropen. Een boek met een riike en nuttige inhoud, m. HorowitzHarold Hart. Caroline: HET GROTE SPEELBOEK. G. W. Breughel. Am sterdam. Een allergenoeglijkst spelenboek voor kinderen van alle leeftijden. Vooral voor de winteravonden een uitstekende tijdpassering. VI. Hulsbosch, Ansfried, Dr. O.E.S.A.: HET GODSRIJK IN WORDING. De Koepel, Nij megen. Bijbelse theologie van het Rijk Gods. De uitspraken van Christus en de Apostelen zijn systematisch bijeengebracht en deskundig verklaard. IVV. Koenen, Marie: DE KORREL IN DE VOOR. WASSEND GRAAN. Het Spectrum Utrecht. (De werken van Marie Koenen II Goede wijn behoeft geen krans! Van harte bevelen wij deze fraaie uitgave aan, ook aan leeszalen en volksbibliotheken. IV—V Labberton. Mien: WAAR DE KAARSEN BRANDEN. Ploegsma, A'dam. Losse verha len en gedichten, aansluitend bij de Kerst gedachte. Er is geen bezwaar dit boek ook katholieke kinderen in handen te geven VI Looman, H. J.: OP GLAD US. Elsevier A'dam. Een boek over nationale en inter nationale schaatssport, historisch, anecdo- tisch en romantisch. Een unicum. V Martindale. C. C.. S.J.: DE ROlfPING VAN ALOYSIUS GONZAGA. De Koepel Nijmegen. De H. Aloysiu* als krachtfiguur historisch getekend. Schrijver blijkt een er varen paedagoog. Sterk aanbevolen. IV—V Deming. Dorothy, R. N.: PENNY VOLGT HAAR ROEPING. Vertaling van Diet Kra mer. Hollandia, Baarn. De idealiste Penny Mars wordt verpleegster bij de Dienst voor Volksgezondheid. Een zware maar zeer schone taak. 't Verhaal is vlot. IVV. Deming, Dorothy. R. N.: PENNY MAAKT CARRIèRE. Vertaling Diet Kramer. Hollan dia, Baarn. Penny's carrière is die van een energiek verpleegstertje, dat haar idealen bereikt. Ook ouderen zullen dit boek met Engels, M. J. Adriani: OP UW PLAAT SENKLAAR.... AF!! J. J. Kuurstra, A'dam. Een levendig geschreven volledige geschiedenis van de Nederlandse athletiek Onze athleten aanbevolen. V. Engels, M. J. Adriani: ZEVENTIEN OLYMPISCHE DAGEN. J. J. Kuurstra, A'dam. Samenvattende bespreking van de Olympische Spelen 1948, vaardig en be kwaam beschreven. Een verrijking van de sportllteratuur. V. Fabricius. Johan: DE SCHEEPSJONGENS VAN BONTEKOE. H. P. Leopold, Den Haag. Bontekoe vliegt met de .Nieuw Hoorn" de lucht in. Drie scheepsjongens weten Batavia te bereiken. Een boetend geestig en leerzaam jongensboek. V. Defoe, Daniël: ROBINSON CRUSOE. Voor de jeugd opnieuw bewerkt door Jan Mens Kosmos, A'dam, Antwerpen. Een nieuwe bewerking met veel verouderde uitdruk kingen en zinswendingen. Het blijft een spannend boek voor de leugd VI Coolen. Antoon: MOEDER MARJANNE'S KERSTFEEST. Het Wereldvenster, A'drnr. Een oud moedertje vlucht op Kerstdag uit het gesticht naar haar vroegere huis. Cpo- len heeft heel wat betere Kerstverhalen ge schreven. IV. Brouwer, Fop. I.: ZOOGDIEREN KRUI SEN ONS PAD. L. J. Veen, A'dam. Een aardig boek over in ons land voorkomende zoogdieren. Sommige gegevens zijn al weer door de feiten achterhaald. V. Burku-Bartelink, A.: INDIA GEKWELDE GROND. Elsevier, A'dam, Brussel. Leven dige schetsen over de Indische gewesten Behar, Kashmir en Darjeeling In z'n ge heel voortreffelijk verteld IVV. Vrijdagmiddag is de 24-jarige vrouw C. R. in een woning agn de Breede Hil- ledijk te Rotterdam, waar zij een ka mer had, door haar hospita dood aan getroffen. Zij bleek door wurging om h^t leven te zijn gekomen. De wouw was de avond tevoren tezamen met haar zuster in de stad in aanraking ge- .komen met twee lieden, waarmede zij de avond rustig hadden doorgebracht. Na afloop waren zij gevieren per taxi naar Katendrecht gegaan. Het signalement van de man, die in het gezelschap van de vermoorde jon ge vrouw had verkeerd kon door ver schillende getuigen worden opgegeven. De Officier van Justitie te Rotterdam verzoekt aan ieder, die opheldering kan verschaffen over de verblijfplaats van deze man zich te melden aan het bu reau Sandelingplein telef. nr. 72888. Het signalement luidt: lang circa 1.83 meter, leeftijd 2832 jaar, blooftshoofds forse gestalte, smal ovaal gezicht, don kere ogen, donker achterover gekamd j haar met scheiding aan één kant, lijzige l spraak, licht bruine overjas met witte I spikkels zonder oeintuur met steek?-.k- ken, donkerblauw gestreept costunm. licht gekleurd overhemd met slanke boord, donkere stropdas, witte pul? ver met ritssluiting zwarte lage scho nen. Hij laat zich Jimmy noemen. Mc' de mogelijkheid, dat hij zeeman is' moe rekening worden gehouden. De Wali Negara van Zuid-Sumatra Abdoel Malik, verklaarde aan Aneta's correspondent te Palembang o.m., dat de militaire actie door elke constructief denkende nationalist wordt aangevoeld als een harde en pijnlijke maatregel en dat het leed van de landgenoten op re publikeins gebied wordt meegevoeld. De noodzaak van de actie na ongeveer drie jaar onderhandelen tussen de Neder landse regering en de republiek wordt betreurd. Het is moeilijk definitief par tij te kiezen, zo zei de Wali-Negara, daar de actie gebeurt buiten het Bijzon der Federaal Overleg om en omdat een zuiver inzicht in de kwestie ontbreekt door de houding van de Nederlandse regering en de republiek, waardoor con tact tussen de federalisten en de repu blikeinse regering onmogelijk was. Hoewel de actie wordt betreurd en beschouwd als een noodzakelijk kwaad, hoopt de regering van Zuid-Sumatra, dat de militaire actie voor de republiek een periode inluidt, waarin het eco nomische en culturele leven tot nieuwe bloei komt. Zij hoopt dat de actie voor de republikeinse regering zegenrijk zal zijn en dat zij gelegenheid schept en de republikeinse regering de kracht geeft de stand van zaken nader te bezien in de juiste proporties t. a. v. de federale landgenoten in de federale staten. Het voortbestaan van de republiek wordt gewenst geacht, evenals een waardige overeenkomst en een waardige plaa+s als gelijkgerechtigd deelgenoot in de Verenigde Staten van Indonesië.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | | pagina 5