Nieuwe Haarlemsche Courant | 1948 | 31 december 1948 | pagina 9

Te oud!

Zal Ajax in de strijd tegen
Blauw Wit revanche nemen?

ÏWCDENOORMAN: GEVANGENEN ROMEINEN

Mensen op reis

Wij luisteren naar

i

GEWELDIGE

aardbevingsramp

Wereldvermaard

KAARTTEKENAAR

VLUCHT OP KERSTMIS

r

Acht deelnemers Europ.

kampioenschap 47/2

1948

WAT IS EEN NAAM?

|tekéncursus|

VRIJDAG 31 DECEMBER 1948

PAGINA 9

Vergelijking

Liturgische weekkalender

EXAMENOPLEIDING

RESA - HILVERSUM

.j

GEVAARLIJKE
ROOFVOGELS

1

(Van een bijzondere medewerker)

In het tijdschrift „Arbeid" van Maart
1948 heeft de heer C. A. Kruis een
beschouwing gewijd aan een vraag
stuk, dat in toenemende mate een be
paalde groep werknemers benauwt. Een
vraagstuk inmiddels, dat niet nieuw is;
waarmede we vooral ook in de crisis
jaren hebben kennisgemaakt: de klaar
blijkelijke onplaatsbaarheid van „oude
re" arbeidskrachten. Alhoewel voor de
grote reeks van goede sociale maatrege
len het verlangen naar een „vaste posi
tie" in dienst van de overheid aan ge
grondheid afneemt, verstaan we het zeer
wel, dat de meeste werknemers toch
altijd nog het liefst werkzaam zijn bij
een onderneming, waar zij „voor vast"
zijn. Het bestaan van de timmerman,
stucadoor, schilder, electricien, metse
laar enz., die van de éne bouw naar de
andere mee trekt, is immers altijd nog
doorweven van de dreiging van tijd tot
tijd, voor een langere of kortere periode,
werkloos te zullen worden. Hij moge in
deze periodes dan al wachtgeld of over
bruggingsuitkering genieten, als regel
zijn deze uitkeringen toch lager dan
zijn gewone loon, hetgeen een bijna niet
te dragen last betekent. Voorts heeft de
vaste arbeider doorgaans het voordeel,
dat bij ziekte of ongeval zijn loon voor
100 wordt uitgekeerd en staat hem
aan het eind van zijn loopbaan een ze
ker pensioen te wachten. Dit alles geldt
niet alleen voor hand-arbeiders, maar
evenzeer voor werkkrachten in een ad
ministratief beroep werkzaam.

Uit voorgaande summiere opsomming
zal duidelijk zijn geworden, dat velen
er naar blijven streven een functie te
verwerven, waarin zij voor zich en hun
gezin de grootst mogelijke bestaansze
kerheid weten.

Het bedrijfsleven vertoont nu de op
vallende neiging en dit in toenemen
de mate een bepaalde groep van deze
kansen uit te sluiten. Wanneer men n.l.
de ongeveer 35-jarige leeftijd heeft over
schreden, nemen de kansen op zulk een
vaste positie in sterke mate af. Bij het
oproepen van candidaten voor allerlei
functies leest men bijna telkens weer:
leeftijd 25—35 jaar, of nog beduidend
jonger. Volkomen ten onrechte wordt
hierdoor de indruk gewekt alsof mensen
boven deze leeftijdsgrenzen reeds ver
minderde prestaties zouden leveren. Wij
zijn integendeel van mening, dat hier
een meervoudige vergissing wordt be
gaan. Vooreerst een vergissing in eco
nomisch opzicht. Juist de oudere ar
beidskrachten immers, die het met hun
vak ernstig menen, maken in de bedrij
ven, waaraan zij sinds een reeks van
jaren hun krachten geven, de meest pro
ductieve kern uit. Aan hun voor zo
ver mogelijk volgroeid vakmanschap
paart zich ervaring, bezinning en meer
gerijpt verantwoordelijkheidsgevoel. Ja,
zal men tegenvoeren, dit mag gelden
voor werkkrachten, die reeds geruimen
tijd in een bedrijf werkzaam zijn, maar
de nieuwelingen in een bedrijf hebben
op „hogere" leeftijd een veel geruimere
inwerk-periode nodig. Ook dit menen
we te moeten bestrijden. Niet alleen
heeft b.v. de directe na-oorlogse periode,
toen in vele fabriekmatige bedrijven de
omscholing van zeer vele arbeidskrach
ten nodig was, aangetoond, dat deze aan
vulling der arbeidspresterenden zeer wel
mogelijk was èn economisch verant
woord, ook meerdere adviseurs van dis-
trictsbureaux voor oorlogsslachtoffers
gaven ons de verzekering, dat bij een
juiste aanpak het aanpassingsvermogen
van verreweg het grootste percentage
werknemers zeer bevredigend is. En dan
gaat het hier dus om omscholing en vaak
zelfs van minder valide werkers, wat
nog heel wat andere en moeilijker vra
gen oproept dan het in eigen vak aan
passen in een nieuwe omgeving met
waarschijnlijk afwijkende werkmetho
den.

Bekend ook is het verschijnsel dat het
aantal bedrijfsongevallen procentueel in
veel sterkere njate voorkomt bij jon
gere dan bij oudere mensen. De statis
tieken van de Raden van Arbeid, Rijks
verzekeringsbank e.d. zijn er om deze
bewering met feiten te staven.

Tenslotte «is er nog de eveneens van'
economische betekenis zijnde overwe
ging, dat het bewustzijn van „de ge
vaarlijke jaren" meerdere zeer bekwa
me mensen ervan weerhoudt te sollici
teren naar een andere betrekking, in
welke zij de gemeenschap belangrijker
diensten zouden kunnen bewijzen. Dit
economisch motief de beste mensen
horen op de beste plaats is er een
met sterk sociaal psychologische inslag.
Het is niet denkbeeldig, dat er in een
bepaalde groep werknemers de menta
liteit ontstaat: waar zou ik nog mijn
best voor doen, ik ben toch te oud, ik
kan geen enkele positieverbetering meer
bereiken. Er ontstaat in deze groep een
beslist ongemotiveerd minderwaardig
heidsgevoel. Iedere werkgever die zijn
personeel met wat meer dan oppervlak
kige belangstelling gadeslaat, kan uit
ervaring weten, welke funeste invloed
zulk een mentaliteit heeft.

Is er dan geen enkel steekhoudend
argument aan te voeren, waarop de
ze houding van vele werkgevers
steunt? Zulke argumenten zijn er onge
twijfeld en zij verdienen de aandacht.
Laten we er één noemen, dat naar we
menen te weten in vele gevallen door
slaggevend is. Goddank worden in toe
nemende mate ten behoeve van de
werknemers pensioenvoorzieningen ge
troffen, waaraan meestal invaliditeits-
en weduwenpensionnering is verbonden.
Vooral de premie voor laatstgenoemde
verzekering stijgt met het toenemen van
de jaren met sprongen. Een werkgever
in een middelgroot bedrijf 40 bijna
hoofdzakelijk administratieve werk
krachten) gaf ons het volgende voor
beeld. „Ik riep sollicitanten op voor
cheffin van een type-afdeling. Er was
geen leeftijd genoemd, zodat er gega
digden waren tussen 18 en 50 jaar. Na
selectie bleven twee gelijkwaardige
krachten over van resp. 46 en 22 jaar.
Beiden had ik zonder bezwaar kunnen
nemen, maar het verschil in pensioen
premie (betrokkene heeft zicji vrijwillig
contractueel verplicht voor alle in zijn
onderneming werkzame krachten een
pensioenverzekering af te sluiten) be
droeg maar liefst bijna f700.— per jaar.
Ik vond dat tegenover de onderneming
niet verantwoord en nam dus de jongste
aan." Zie, zulk een bezwaar kunnen we
verstaan, alhoewel we hiertegenover
hebben aangevoerd dat geen werkgever,
omwille der rechtvaardigheid verplicht
kan worden, dat hij premie betaalt voor
meer dienstjaren dan hij de werknemer
in dienst heeft gehad. Voorts bedenke
men dat een wettelijke regeling toch
wel tot de zeer aanstaande, aan zeker
heid grenzende waarschijnlijkheden be-

hoort.

Het hier gesignaleerde bezwaar houax
tevens éen pleidooi in voor een alge
mene voorziening in de oude-dags-be-
hoeften. Een zodanige voorziening dat
continuïteit in de verzekering wordt be
reikt óók en vooral bij het overgaan
van de ene naar de andere werkgever
Tussen de nood-voorziening Drees en
de groeiende bedrijfspensioenfondsen
ligt voor dit bezwaar de oplossing naar
onze mening aangegeven.

Overweging van deze gedachten moge
het bedrijfsleven ten goede komen en
bij vele frisse arbeidskrachten van mid
delbare leeftijd de overtuiging doen
herleven dat zij heus nog niet te oud
zijn.

Zal Ajax Zondag revanche ne
men? Met deze vraag zullen velen zich
in de loop van deze dagen hebben be
zig gehouden, toen ze in het program
ma voor de eerste voetbaldag van het
nieuwe jaar vermeld zagen: Ajax
Blauw Wit.

Aan het begin van het seizoen, toen
de club uit De Meer nog maar weinig
indruk had gemaakt met de resultaten
van de vorige wedstrijden, verloor zij
de derby in Amsterdam tegen haar
aloude rivaal Blauw Wit met 10. Na
verloop van tijd herstelden de rood-
witten zich echter. Er kwamen van
lieverlee weer verrassende overwin
ningen en regelmatig werkte Ajax zich
hoger op de ranglijst. Nu staan ze ge>
lijk, Ajax en Blauw Wit; het zal niet
gaan om het winnen of verliezen van
een eerste plaats, maar dat vooral nü
de belangstelling zal uitgaan naar het
resultaat van deze derby is al bij voor'
baat zeker.

De meeste andere wedstrijden in
district I en II staan in het teken van
de strijd tegen de laatste twee plaat
sen. Voor Sparta en DHC. de twee
hekkesluiters, bestaat er maar weinig
kans op redding meer. Ook Zondag
zal er voor deze clubs maar weinig
winst te behalen zijn, want DOS be
vestigt natuurlijk zijn goede vorm door
een zege op Sparta en VSV zal zijn
kampioenskansen zeker niet laten ver
minderen in de wedstrijd tegen DHC.

Haarlem gaat op bezoek bij 't Gooi.
Vóór beide clubs is het gevaar nog lang
niet geweken. De roodbroeken staan er
weliswaar een stuk gunstiger voor,
maar het is toch nog geen uitgemaakte
zaak, dat Haarlem deze lastige uit
wedstrijd met een overwinning zal be-

Bij K.B. is aan dr. H. M. Boon,, chef
der directie politieke zaken van het
ministerie van Buitenlandse Zaken, de
persoonlijke titer van gevolmachtigd
minister verleend.

In Zwolle loopt de coupé helemaal
vol. De brevierende pater schuift recht
in zijn hoekje. Een jonge vader neemt
het reiswiegje op zijn schoot, terwijl
zijn vrouw de tas met fles en luiers
in het net plant.

„Zij is zoet, hè?" murmelt een oud
gebogen mensje langs een peper
muntje.

„Het is een „hij", juffrouw" verdui
delijkt het jonge moedertje, „en hij
huilt nooit. Kan jij hem wel houden
zo Jan

Het ongelukkige gezicht van Pa bo
ven de reiswieg demonstreertdat hij
zwaar de smoor in heeft.

„Zet u het voeteneinde maar op mijn
knieën," biedt een jongeman tegenover
pa aan. „Zo hebben wij er beiden maar
weinig last van."

Het is vijf uur in de avond van
deze oudejaarsdag. Het wordt stil in
de trein, die snuivend en smokend
over de donkere Veluwe naar Amers
foort raast.

leder is met zijn eigen gedachten
bezig.

„Ik verloor dit jaar een zoon en een
kleinkind" zucht dan het oude vrouwtje
hardop. En vertelt uitvoerig, meer tot
zichzelf dan tot de coupé, de lange
lijdensgeschiedenis van haar jongste
zoon.

„De tering moet u weten. En daar
doen de dokters nog maar niks tegen.
Nou is ie tenminste uit zijn lijden. Mijn
kleinzoon Piet is gesneuveld in Indië."

Twee tranen glibberen over de rim
pels en vouwen in het oude gezicht.

„Dan zijn 'wij gelukkiger geweest."
Het jonge moedertje spreekt zacht,
alsof zij zich schaamt. „Wij kregen dit
jaar een stuk van een woning en ons
eerste kindje."

„Geniet er van, kind. ook jullie krij
gen je tijd met tegenvallers. Zorg al
leen, dat je tevreden bent. Dat ben ik
ook, nou ik naar Ali en Kees ga in
Amsterdam. Het is wel een hele reis
als je de zeventig gepasseerd bent,
maar oud en nieuw in het gesticht,
nee, dat is ook niks. Ik zit maar liever
bij mijn kinderen. Moet u ook een
pepermuntje

„Weest u maar zuinig. Hier neem
van mij een chocolaatje."

De stemming wordt mild in de
coupé. Over het wiegje heen presen
teert pa sigaretten en zwaait zijn
vrouw het snoepzakje. Daarboven wie
belt de noodrem als een klepel zonder
klok. Het jonge vrouwtje doet de dek
sel van het reiswiegje open en kijkt
vertederd naar twee bolle rose wange
tjes tusen witte wol.

Ook het oudje buigt zich naar voren.

„Och, wat een schat jeEn wat een
flinke knulDaar zal u plezier van
beleven."

De jonge vrouw kijkt dankbaar in
twee oude ogèn.

„Ik hoop het. Ik heb maar een wens;
dat hij later een goed mens mag
worden."

kronen. Voor het Gooi hangt er té veel
van af om de punten zonder slag of
stoot cadeau te doen.

Bij EDOZeeburgia, KFCHBS en
DWSDFC geldt vrijwel hetzelfde-
Alleen voor EDO is het gevaar van de
onderste plaats geweken. De overige
vijf clubs echter zijn zeer gebrand op
het vergaren van punten om de ge
vreesde degradatiewedstrijden te ont
komen.

Niet alleen in Amsterdam, maar ook
in Rotterdam is er Zondag een derby.
Neptunus is n.l. de gast van Feijen-
oord. Weliswaar zijn beide clubs vrij
wel kansloos, maar de onderlinge kwa
liteit zal hier een hartig woordje mee
spreken, zodat iedere voorspelling over
de uitslag van deze wedstrijd uit de
lucht gegrepen zou zijn.

In het Zuiden gaat de algemene be
langstelling in hoofdzaak uit naar de
wedstrijden NACBW, Bleijerheide
PSV, EindhovenKerkrade en WV
Limburgia.

Nadat elf inschrijvingen waren bin
nengekomen voor de Europese biljart
kampioenschappen 47/2, die van 6 t/m
9 Januari a.s. in het Kurhaus te Sche-
veningen gehouden worden, zijn onlangs
de acht definitieve deelnemers aange
wezen.

België: C. van Hasselt, R. Gabriels en
Vingerhoedt; Nederland: P. v. d. Pol en
H. lyietz; Frankrijk: J. Galmiche; Oos
tenrijk: ir. E. Reicher; Zwitserland: C.
Nussberger.

(a—b—c) (d—e—f) (g—h—i)

(j—k—1) 4- (m—n—o) (p—q—r) X

a soort zoldering; b pers. voorn.;
c telwoord; d kleurentoon; e
toverheks; f grassoort; g berg
plaats; h familielid; i edik; j
schim; k noot; 1 teugel; m vein
zen; n visgerief; o onderrichten;
p brandspuitgast; q Italiaanse ri
vier; r worm.

Bepaal met deze gegevens X, de naam
van een plaats in Noord-Holland.

Inzendingen tot en met Dinsdag 11
Januari op open briefkaart aan Het
Kasteel van Aemstel (afd. Prijsraad
sel) N.Z. Voorburgwal 6573, Amster
dam.

Oplossing 18 December:

KORPORAAL
OVERLAKE I
LEGESMERG
ONEENSRAS
RANK O PENT
IDOWRATOO
EGOENANTE
TR IBUNAAL

Na loting werden de prijzen toegekend
aan: B. Dijkzeul, Javalaan 9a, Heem
stede; J. A. Kramer, Riouwstraat 15,
Haarlem; H. F. du Maine, Weteringstraat
22, Haarlem; H. Falentijn, Riouwstraat
107, Amsterdam; L. W. Thuis, Kruisweg
1481, Hoofddorp; G. W. de Man, Zijlweg
20, Overveen.

ZONDAG 2 Januari: H. Naam Jesus;
eigen Mis (in gelezen Missen 2 H. Ste-
phanus) Credo pref. v. Kerstmis; (wit)
Den Bosch: 2 H. Joannes (in gelezen
Missen; 3. H. Stephanus).

MAANDAG: octaafdag v. d, H. Joan
nes; Mis v. h. feest; 2 tot de H. Maagd;
3 voor Kerk of Paus; (Den Bosch: geen
gebeden; Credo) pref. v. d. Apostelen;
(wit).

DINSDAG: octaafdag v. d. H.H. On
nozele Kinderen; Mis v. h. feest; 2 tot
de H. Maagd; 3 voor Kerk of Paus; pref.
v. Kerstmis; (rood).

WOENSDAG: Vigilie v. Driekonin
gen; eigen Mis 2; 2 H. Thelesphorus; 3
tot de H. Maagd; Credo; pref. v. Kerst
mig; (wit).

DONDERDAG: Verschijning des He
ren (Driekoningen) eigen Mis; Credo;
pref. v. Driekoningen; (wit).

VRIJDAG: onder octaaf v. Driekonin
gen; Mis v. h. feest; 2 tot de H. Maagd;
3 voor Kerk of Paus; Credo; pref. van
Driekoningen; (wit). N.B. Eerste Vrij
dag v. d. maand: plechtige votiefmis v.
h. feest v.Driekoninged; èèn gebed;
Credo; pref. v. Driekoningen.
ZATERDAG: als Vrijdag.

ZONDAG 9 Januari: Feest v. d. H.
Familie, Jesus, Maria, Joseph; eigen
Mis; 2 gebed v. d. 1ste Zondag na Drie
koningen; 3 octaaf v. Driek.; Credo;
pref. v. Driekoningen (wit).

Nijverheidsakte N'

Bekende Schriftelijke Cursus

VRUDAG

18.00 piano, 18.30 lezing, 18.45 zang en
vleugel, 19.00 nieuws, 19.15 gram., 19.30
Kerkdienst, 21.00 koor en ork., 21.45
Oudejaarsprogr., 22.45 strijkork., 23.00
nieuws, 23.15 orgel, 23.35 kwartet, 23.40
lezing, 24.00 klok.

18.00 strijdkr., 19.00 buiten de studio,
19.20 lezing, 19.30 Avonddienst. 21.00
Oudejaarsprogr., 22.40 lezing, 22.45
Avondwijding, 23.00 nieuws, 23.15 klank
beeld.

ZATERDAG

HILVERSUM L 301 m. - Vóór 10 uur
ook 245 en na 18 uur ook 245 en 1875 m.
0.00 gelukwens. 0.05 gram., 0.30 toe
spraak, 0.35 kaleidoscoop, 8.00 nieuws,
8.15 piano, 8.25 inleiding op 8.30 Hoog
mis, 9.30 nieuws, 9.45 gram., 10.00 Kerk
dienst, 11.30 Bach, 12.15 Klaas v. Beeck,
12.45 guitaar, 12.55 Zonnewijzer, 13.00
strijdkr., 13.30 groeten, 13.50 Philh.-ork.,
16.15 gram., 16.30 Gregoriaans, 17.00
Wigwam, 18.00 strijdkrachten, 19.00
nieuws, 19.15 promenade-ork.. 19.45 le
zing. 20.00 nieuws, 20.05 de gewone
man, 20.12 Tschaikowsky, 20.20 lichtba
ken, 20.50 gram., 21.00 cabaret, 22.00
estafette, 22.15 Ger de Roos, 22.45
Avondgebed, 23.00 nieuws, 23.15 Resi-
dentie-ork.

HILVERSUM n, 415 m. - 0.00 klok
ken, 0.02 toespraak, 0.07 gram., 0.15 le
zing, 0.30 strijdkr., 1.00 groeten, 1.15
gram., 8.00 nieuws, 8.15 strijdlied, 8.18
gram., 9.30 gelukwensen, 10.00 Nieuw-
jaarsdienst, 10.30 cello en piano, 10.45
voordracht, 11.05 gelukwensen, 11.30
Flierefluiters, 12.00 gelukwensen, 12.30
Accordeola, J2.50 lezing, 13.00 nieuws,
13.15 Ramblers, 13.40 zang en orgel, 14.00
A.J.C., 14.20 gram., 14.3 harmonie, 15.00
luisterspel, 15.50 Chopin, 16.15 lezing,
16.30 klankbeeld. 17.00 cabaret, 17.30
rijpere jeugd, 18.00 nieuws, 18.15
Stradiva-ensemble, 18.45 lezing, 19.00
staalkaart, 19.30 lezing, 19.50 le
zing, 20.00 nieuws, 20.05 bruiloft van

Kloris en Roosje, 22.00 omroepork.,
23.00 nieuws, 23.15 kwartet, 23.35 gram.

ZONDAG

HILVERSuAi I, 301 m. - 8.00 nieuws.
8.15 Bach, 8.30 Kerkdienst, 9.30 nieuws,
9.45 piano, 9.55 inleiding op 10.00 Hoog
mis, 11.30 Philh.-ork., 11.40 Mozart. 12.15
Apologie, 12.35 viool en piano, 12.40

lunchconc., 12.55 Zonnewijzer, 13.00
nieuws, 13.25 lunchconc., 13.50 Buffalo
Bill, 14.05 Alma Musica, 14.30 kinderen
zoeken de ster, 14.40 harp, 15.05 cyclus,
15.30 lezing, 15.45 kamerork., 16.10 sport.
16.25 Vespers, 17.00 Kerkdienst, 18.30
strijdkr., 19.00 orgel, 19.15 lezing, 19.30
nieuws, 19.45 ouverture, 19.50 boekbespr.,
20.05 de gewone man, 20.12 uit en thuis,
22.37 actualiteiten, 22.45 Avondgebed.
23.00 nieuws, 23.15 conc.

HILVERSUM II, 415 m. - Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. - 8.00 nieuws, 8.15
strijdlied, 8.18 symph.-ork., 8.30 lezing,
8.40 Barcarole, 9.12 sport, 9.15 gram., 9.45
lezing, 10.00 Zondagshalfuur, 10.30 Stu-
diodienst, 11.00 Kerkdienst, 11.45 lezing,
12.00 reportage. 12.30 Zondagclub, 12.40
Jodelkoor, 13.00 nieuws, 13.15 gram.,
13.20 Gars de Paris, 13.50 afrekenen, he
ren, 14.00 Handel, 14.05 boekbespr., 14.30
Philh.-ork., 15.30 filmpr., 15.45 Skymas-
ters, 16.30 sport, 17.00 gesprekken, 17.20
het Kerstlied, 17.30 ome Keesje, 17.50
sport, 18.00 nieuws, 18.15 om en om, 19.00

radiolympus, 19.30 wij presenteren

20.00 nieuws. 20.05 reportage, 20.15 ope-
ra-conc., 21.00 luisterspel, 21.30 Music,
please, 22.00 fritcen en fratsen, 22.25
kamermuziek, 23.00 nieuws, 23.15 gram.

MAANDAG

HILVERSUM I - 301 M. 7.00

nieuws, 7.15 gymn., 7.30 gram., 7.45
woord voor de dag, 8.00 nieuws, 8.15
Te Deum, 8.45 gram., 9.15 jonge zieken,
9.30 militaire kapel, 10.00 gram., 10.30
Morgendienst, 11.00 kwartet, 11.20 voor
dracht, 11.40 zang en vleugel, 12.10 Sans
Souci, 12.30 weerpr., 12.33 ork., 13.00
nieuws, 13.15 Mandolinata, 13.45 gram.,
14.00 jeugd, 14.35 piano en ork., 15.00 le
zing, 15.30 trio, 16.00 lezing, 16.45 symph.
ork., 17.00 kleuters, 17.15 orgel, 17.45 In
donesië.

HILVERSUM II - 415 M. Vóór 10 uur
ook 245 en na 18 uur ook 245 en 1875 M.
7.00 nieuws, 7.15 ork., 7.30 gram., 8.00
nieuws, 8.15 varia, 8.55 vrouw, 9.00
Tschaikowsky, 9.30 waterst., 9.35 dans
liedjes, 10.00 Morgenwijding, 10.15 Gars
de Paris, 10.50 piano, 11.00 op de uit
kijk, 11.15 orgel, 12.00 trio, 12.30 mede
delingen, 12.33 spionnetje, 12.38 zang en
orgel, 13.00 nieuws, 13.15 gram., 13.20
Promenade-ork., 13.50 zang, 14.00 le
zing, 14.15 licht ork., 15.00 Bonbonnière,
16.00 omroepork., 16.45 musicalender,
17.30 padvinders, 17.45 muziek op zwart
en wit.

CO» MARTRN TOONDER STUDIO'S

9. Hardhandig werd Eric door een soldaat tot de orde gebracht. Inmiddels had de
Griek zich hersteld en kwam nu, wit van woede, op Eric af en deze rukte en trok
om zich te bevrijden uit de greep van de soldaat. Op het moment, dat de handelaar
toe wildé slaantrad de koper van Eric tussen beiden en sprak gebiedend: „Halt!
Deze slaaf is van mij!" Er heerste een ogenblik stilte en toen gromde de Griek:
„Goed! Ga! Ik zal deze man met geen vinger aanraken En zich dan tot Eric
wendend, met van haat gloeiende ogen, vervolgde hij: „Jij mag van geluk spreken....
slaaf!" Met een schouderophalen keerde de Romein de slavenhandelaar de rug toe

en Eric voor zich uitdrijvend, schreed hij de markt overWinonah zag haar
man verdwijnen en met tranen in de ogen riep zij wanhopig zijn naamDapper
glimlachend wendde Eric het hoofd om en duidelijk voor haar verstaanbaar ant
woordde hij: GeduldWinonah! Moed houden! Ik kom„Zwijg!"

bulderde de Romein en gaf de Noorman een duw in de rug. Somber liep Erie
voorthet scheen dat hier zijn en Winonah's wegen zich voorgoed gescheiden
hadden

iiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu

3de JAARGANG I

nllllllllllllllllilllllllliiiiiiiiiiHiilllllB

o cut

SlllltllIVlIHHIItlllllMllllIIlllllllllllMfftS

aiimmiiiitiiiiiiiiiiMiiummiiititiirc

Veertig jaar geleden (aan
het einde van het jaar 1908)
heeft een geweldige aardbe
ving plaats gevonden te Mes
sina in Italië, waarbij meer
dan honderdduizend mensen
om het leven kwamen. Heel
Italië was in diepe rouw over
de nationale ramp, die het
land getroffen had. Torens
van kerken en stadhuis stort
ten naar beneden. De ramp
was een gevolg van de ophef
fing van de zeebodem. De zee
steeg plotseling en vreselijke
golven vernielden alles op hun
weg. De buitengewone weers
omstandigheden en de ontzet
tende regens verergerden de
ramp. De angst en de schrik
onder de bevolking waren on
beschrijfelijk, maar tal van
edelmoedige redders gingen
naar de terreinen van de
ramp.

Brand vernielde huizen, die
nog bleven staan. Over de
tragische ondergang van Mes
sina worden de volgende bij
zonderheden vermeld. Een be
kende zangeres sprong uit de
derde verdieping van een ho
tel en bleef toch ongedeerd.
In het militaire hospitaal
zakten de soldaten met bed
en al door vier verdiepingen
heen en allen bleven, in leven.

Volgens een ooggetuige van
de ramp werd om half zes
's morgens een geweldig ge
rommel gehoord, de zee was
plotseling gedaald, zodat een
stoomboot in de haven aan de
grond raakte. Daarna rees de
zee acht meter en sloeg land
waarts in. De militairen in de
kazerne aan de waterkant
gelegen, verdronken allen.
Talrijke mensen, gewaar
schuwd door een kraken van
de muren, waarin scheuren
kwamen, sprongen uit de bed
den, liepen half gekleed de
huizen uit en trachtten onder
een regen van stenen plaat
sen te bereiken, waar het ge
vaar minder groot was. Sche
pen van groot formaat werden
tegen het raadhuis geworpen
en verpletterd. Een geweldige
storm na de aardbeving en
zware branden kwamen de
verschrikkingen nog vererge-

iiiniiiiiiiintiiiiiiiiiMiiiiiiitiiHniuniiiiiiiiiiiiii

De adelaar is een prachtige
vogel, maar een roofvogel, die
zeer gevaarlijk kan zijn. Dat
ondervond ook enige jaren ge
leden een boer, ergens in Ita
lië. Op een afgelegen plekje
bij zijn boerderij had de man
al meerdere malen op de loer
gelegen, om een jonge adelaar
te schieten. Eindelijk, op een
dag kreeg hij het beest onder

schot. Hij vuurde enhet

jonge beest viel dodelijk ge
wond neer. De boer haastte zich
door het struikgewas, om zich
van zijn prooi meester te ma
ken. Nauwelijks echter bevond
hij zich bij het dode beest, of
uit de lucht kwamen twee
donkere massa's omlaag stor
ten. Het waren twee volwas
sen adelaars, waarschijnlijk de
ouders van het gedode dier.
Voor de boer goed wist, wat er
aan de hand was, vielen de
woedende dieren op hem aan
en pikten hem van alle kanten.
Ze hakten met hun sterke sna
vels op hem los, zodat de boer
weldra uit tal van wonden
bloedde. Hij was niet in staat
zich te verdedigen of de vlucht
te nemen, zodat hij tenslotte,
uitgeput door het vele bloed
verlies neerviel en het bewust
zijn verloor. Gelukkig schenen
nu de adelaars het ook vol
doende te vinden. Ze lieten
tenminste de boer verder met
rust, namen het dode jong in
hun klauwen en vlogen er mee
naar hun nest.

De boer, die gelukkig gauw
gevonden werd en vrij spoedig
van zijn verwondingen genas,
heeft later wel gezorgd, de
adelaars met rust te laten.

ren. Gasontploffingen deden
ganse wijken uiteenspringen.

Over Messina hing een zwa
re stofnevel, hier en daar
doortinteld door een gloed van
branden. Toen het dag was,
was het onmogelijk zich door
de stad te bewegen, daar in de
straten het puin hoog lag op
gestapeld en deze aldus nau
welijks herkenbaar waren.

Omtrent de redding van de
onder het puin begravenen
laten wij een van de voor
vallen volgen: Uit een huis,
waarvan de voorgevel was in
gezakt en waarvan nog slechts
de tweede verdieping, die ge
deeltelijk was ingevallen, was
blijven staan, werden een jon
gen van. acht jaar, zijn zusje,
nog een meisje en de moe
der gered, nadat zij acht da
gen lang onder het puin had
den gelegen.

Lang uitgestrekt, liggend
op de rug, half verpletterd
onder t gewicht van het naar
beneden gevallen puin, hadden
zij vier dagen lang geroepen
en geschreeuwd om hulp. Maar
er kwam niemand opdagen en
de ongelukkigpn zagen reeds
de dood voor ogen. Doch het
jongetje, dat aan het einde van
het plafond lag, had een arm
vrij, daarmee tastte hij rondom
zich, hopende iets te vinden,
dat hij naar beneden kon
werpen om de aandacht te
trekkeen; hij vond echter
niets dan een vishengel. Wan
neer deze, naar buiten gewor-
pen, niet werd opgemerkt, dan
stond het vast, dat zij ten dode
waren opgeschreven. Hij hield
dus de hengel in de hand en
zodra hij buiten iets hoorde,
bewoog hij de stok, waarvan
het snoer naar beneden hing.
Na enige dagqn werd 'dit op
gemerkt en het gevolg was de
redding van de ongelukkigen.
Volgende week zullen wij nog
eens mededelen hoe de weten
schap de aardbevingen heeft
weten te verklaren.

■HIMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIHIHIHIIIMIHIN

De haven van Messina in Italië.

MiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiHiriiiHiiiiiiiiiiiiimintiiiHiniiiiiiiiiiiiiiiHiHiiiuiiiiiiHiiiiim

Willem Jansz Blaeu

Als wij op school of thuis
een atlas raadplegen, denken
we er niet bij na, dat daar
heel wat voor nodig is om die
te tekenen en te drukken.
Vroeger was dat natuurlijk
nog veel moeilijker en er be
stonden eéuwen geleden niet
veel goede kaarten en atlassen.

Door de ontdekkingsreizen
naar vreemde landen ontstond
natuurlijk de vraag naar goe
de kaarten; dat was vooral in
de zestiende eeuw. In die eeuw
waren in Nederland Ortelius
en Mercator belangrijke kaart
tekenaars. Mercator heeft de
naam „atlas" voor het eerst
gebruikt (naar aanleiding van
de legendarische drager van de
wereld, wiens beeld op het Pa
leis te Amsterdam staat).

De meest bekende en we
reldvermaarde kaarttekenaar is
echter Blaeu. Willem Janszoon
Blaeu werd in het jaar 1571 te
Alkmaar geboren en vestigde
zich omstreeks 1600 te Amster
dam als boekdrukker. Hij leg
de zich echter toe op de ver
vaardiging van kaarten, atlas
sen en aarde- en hemelgloben.
Deze overtroffen door nauw
keurigheid alle tot dusver
verschenen kaarten op dit ge
bied. Eerst woonde hij op de
Bloemgracht, doch daar werd
het huis te klein voor zijn be
drijf en vestigde hij zijn druk
kerij in een steegje achter de
Nieuwe Kerk. Spoedig werd
Blaeu „kaartenmaker van de
Oost-Indische Compagnie." Na
een zeer werkzaam leven over
leed hij in 1638. Maar zijn zoon
Joan Blaeu zette het bedrijf
voort. Deze werd niet minder
beroemd. Hij gaf o.a. een drie
delige atlas uit en enige jaren
later werd deze atlas zo uitge

breid, dat hij twaalf zware de
len besloeg. Dit kostbare werk
is in de geschiedenis bekend
gebleven als de „Atlas van
Blaeu". Vrijwel alle kaarten van
Blaeu zijn kunstig versierd.

Dezer dagen was het 275 jaar
geleden, dat de beroemde
„kaartenmaker der Republiek"
Joan Blaeu te Amsterdam over
leed. Daarom vertelden wij
jullie iéts over hem. De naam
leeft nog voort in het Blaeu-
straatje te Amsterdam, bij de
Nieuwe Kerk in de buurt van
de Dam. Wie te Amsterdam
woont moet dat straatje eens
proberen te vinden. In dat
steegje was het bedrijf geves
tigd, waar de beroemde atlas
sen en kaarten werden ver
vaardigd.

Gedeelte van een kaart van
Blaeu (het geheel is, getekend
als een gedeelte van een
wereldbol).

MIMIIIIIIIMIIIIMIMIIHIIIIIIIMIMIIItMIIMIIIIIIIIItlHIIIIIIIIIItllllllMIMIMMIMIMIIMIMMMMtMMIIMMIIIIMIMIHMItlllMIMIIIIIIIlIHlIMMHIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIM

(Slot)

Enkele ogenblikken stonden
de twee daar in het donker
naar het huis te staren. Toen
zei de grotere jongen: „Kom
mee, we zullen wel ergens een
huis vinden, waar de mensen
weten, wat er gebeurd is". En
zo trok Thomas weer door de
donkere avond op zoek naar
zijn pleegouders. „Jij hebt ook
geen prettige Kerstmis!" vond
de vreemde jongen. „Je zal
vannacht wel niet in de nacht
mis komen".

„Ik denk het ook niet", sta
melde Thomas. „We zouden
vanmiddag juist de kerststal
gaan zetten".

„Allemaal de schuld van de
oorlog", mopperde de grote
jongen.

De eerste twee huizen waar
ze aanklopten, bleken ook ver
laten te zijn. Ook daar waren
alle ruiten kapot. Maar bij het
derde hui% hadden ze geluk.
Daar wisten ze, dat alle men
sen, die hun huizen uitmoesten
vanmiddag, naar het dorp ge
gaan waren. Ook de pleegou
ders van Thomas. „Ja", zei de
man, „je oom en tante en een
heleboel andere mensen heb
ben naar je lopen zoeken. Ze
hadden je in het bos achter
gelaten, is het niet? En toen
hebben ze herrie gekregen met
de moffen, met een paar ten
minste, want die wilden het
huis van je oom plunderen.
Maar je oom en tante hebben
aardig opgespeeld en toen heb
ben die paar dieven gauw de
vlucht genomen, het bos in".

Nu wist Thomas dus, wat

die herrie in het bos te beteke
nen had. En waar waren oom
en tante en de anderen, die
op de boerderij thuishoorden
nu? Gelukkig, dat wisten ze
ook. „Als we ons niet vergissen,
zijn die allemaal in het kloos
ter bij de zusters terecht geko
men".

„Dan gaan we daar heen",
zei de gedienstige jongen, die
Thomas al zo ver geleid had.
„Als je bij de zusters terecht
komt, ben je niet slecht af, jol"

En Thomas kwam bij de
zusters terecht! Wat een vreug
de was dat, toen hij daar zijn
oom en tante ontmoette. Wat
nog nooit gebeurd was, ge
beurde nu. Tante sloot de klei
ne Thomas in haar armen en
gaf hem een zoen op iedere
wang. „Tomjnie, jongen, wat
ben ik blij, dat je terug bent.
Dat jij weg was. vond ik nog
het ergste van 'het hele bom
bardement. Kom mee, jongen,
dan zal ik je laten zien waar
we nu wonen."

Tot zijn grote verwondering
werd Thomas meegevoerd naar
een klaslokaal, dat de zusters
hadden afgestaan, om de men
sen, die niet meer in hun eigen
huis konden blijven, onderdak
te verlenen. De banken waren
er uit en stoelen en een tafel
stonden er voor in de plaats.
Om de beurt kwamen de zus
ters kijken naar de terugge
vonden knaap en ze waren al
lemaal even aardig voor hem.
„Hij moet dadelijk maar wat
eten en dan gauw gaan slapen.
Dan kan hij vannacht misschien
nog naar de nachtmis."

„Dat zal hij zeker graag

doen," antwoordde tante voor
Thomas. „Hij zal graag het
Kerstffeest bij de Zusters mee
vieren." Na al de ellende van
deze laatste dag brak er voor
Thomas gelukkig nog een heer
lijk Kerstfeest aan.

Hij woonde de nachtmis bij
en luisterde stil naar het mooie
gezang der zusters. Hij vond
na de Mis een feestelijk ge
dekte tafel in het klaslokaal en
in de loop van de Kerstdagen
mocht hij met de andere kin
deren, die in het gesticht thuis
hoorden, bij de prachtige kerst
stal in de grote zaal komen en
liedjes zingen en kijken en
luisteren naar al de mooie en
leuke dingen, die zusters en
kinderen wisten te vertellen.
Het werden heerlijke Kerstda
gen, die Thomas nooit vergeten
zou.

Veertien dagen verbleven ze
bij de gastvrije zusters. Toen
was ooms huis tenminste zover
hersteld, dat alle vensters dicht
gemaakt waren en ook de deur
weer dienst kon doen. Ze kon
den het weer bewonen. En Tho
mas trok weer' mee en bleef
daar nog vele maanden, omdat
de oorlog nog langer duurde
dan ze allemaal verwacht had
den.

Nu is Thomas weer in zijn
eigen huis. En iedere keer als
Kerstmis nadert, voelt hij hoe
heerlijk het is, dat grote feest
thuis bij vader en moeder te
kunnen vieren. Zijn vlucht op
Kerstmis zal hij niet gauw ver
geten en evenmin de mensen,
die hem in die wintermaanden
zoveel goed gedaan hebben.

Iedereen heeft een naam.
Maar weinig mensen vragen-
zich af, of die naam ook iets
te betekenen heeft. Ten tijde
van het Oude Verbond echter
hadden de namen van vele
mensen vaak een heel bijzon
dere betekenis. Denk b.v. maar
eens aan Adam! Dat beteken
de: Man van Aarde. Eva: Moe
der van alle levenden. Abra
ham: vader van vele volke
ren. Israël: held Gods. Zo zou
den we door kunnen gaan. Van
het nieuwe testament weet
iedereen, dat Petrus Steenrots
betekent.

Maar de naam, die boven
alle namen genoemd wordt, is
de naam Jezus. Deze naam
heeft al een heel bijzondere
betekenis. Het is ook niet zo
maar een naam, die we aan het
Goddelijk Kind gegeven heb
ben. Neen, God zelf heeft die
naam bepaald. Want de Engel
Gabriël zegt tegen Maria: Gij
zult hem de naam Jezus ge
ven. En ook tegen Jozef zegt
later de Engel: Hem zult gij
de naam Jezus geven. Want
Hij zal zijn volk verlossen.
Merken jullie het: hier zegt de
Engel ook de betekenis van
de naam. Jezus betekent Ver
losser. Gods Zoon i s dus niet
alleen de Verlosser, maar Hij
heet ook Verlosser, fcillie zien
dus, dat de naam Jezus een
zeer belangrijke naam is. We
moeten daarom die naam al
tijd met de grootste eerbied
uitspreken. En zeker mogen
we die naam niet gebruiken
als dit niet noodzakelijk is. Om
daaraan nog eens goed te den
ken, heeft de H. Kerk een
aparte feestdag ingesteld. De
feestdag van de Zoete Naam
Jezus. En die vieren we Zon
dag 2 Januari.

Zeker, de eerste Januari vie
ren we het feest van Jezus"
Besnijdenis. Maar toch wil de
H. Kerk op een aparte dag
nog eens de aandacht vestigen
op de naam Jezus.

Wij gaan nu gedurende eni
ge weken verschillende ge
meentewapens tekenen en be
ginnen dan met het wapen van
de hoofdstad. Velen van jullie
kennen dit wapen zeker wel,
het is een schild (zo wordt het
wapen zelf altijd genoemd)
met drie Andreaskruisen (dus
kruisen in een schuine stand).
Dat is niet moeilijk, horen wij
jullie al uitroepen; maar dan
vergis je je toch lelijk! Het
Amsterdamse wapen is moei
lijk te tekenen en meestal
worden die kruisen dan ook
maar slordig getekend. Maar
wij zullen dit op eenvoudige
wijze goed gaan tekenen.

Eerst een vierkant A, B, C D
opzetten. Elke zijde verdeel
je in drie gelijke delen, zo
ontstaat vanzelf de middelste
baan waar de drie kruisen in
komen te staan. Een kruis
gaan we afzonderlijk tekenen.
Het vierkantje, waarin het
Andreaskruis komt te staan,
verdelen we aan elke zijde in
vier gelijke delen, zodat er
zestien hokjes ontstaan. Nu zie
je, hoe je dat kruis netjes
kunt tekenen. Dit herhaal je
dus driemaal in de middel
ste baan van het wapen. Alles
moet wel precies gebeuren en
m elkaar passen. Vooral zui
vere verdelingen maken en
netjes werken om een mooi
resultaat te verkrijgen. De
kleur van het wapen is rood,
de middelste baan, waarin de
kruisen staan, is zwart; de
kruisen zelf zijn zilver (of wit
laten). Het Amsterdamse wa
pen is ontleend aan de stads-
banier, welke op de oude stads
zegels is afgebeeld. De oudste
afbeelding van het wapen
schild komt voor op een zegel
uit het begin van de vijf
tiende eeuw.