Indonesische federalé
wordt ingesteld
Zo spoedig mogelijk vrije
regering
verkiezingen
SLUWE METHODES DER SOVJETS IN STRIJD OM BERLIJN
1
Woning
problemen
Tachtig nieuwe vlieg
velden in de Congo
ANGST VOOR AARDBEVINGEN DRIJFT
DE BEWONERS DE VELDEN IN
Berlijners verkiezen vrijheid boven voedsel
Luchtbrug een prachtig staaltje van
geallieerde samenwerhing
Dr. DREES TE
BATAVIA
m
Tot hoofd en hart
MILITAIRE ACTIE
ONVERMIJDELIJK
TWEEDE BON VOOR
SINAASAPPELEN
Grote aanvoer deze
maand
Het weer
Rivodutri, een ontvolkte stad
Katholieke hulp-actie zorgt
voor „minestrone"
DONDERDAG 6 JANUARI 1949
bureaux van redactie en administratie
72ste JAARGANG No. 24351
RADIOREDE KONINGIN JULIANA
H. M. de Koningin heefi hedenmiddag om 13.15 uur voor
de radio de volgende rede uitgesproken:
Reeds in 1942 sprak mijn moeder de hoop uii, dal Indonesië
en Nederland, na de gemeenschappelijke overwinning op
de vijand, vrijwillig en in vrijheid en gelijkwaardigheid
zouden samenwerken lol herkrijging van vrede en geluk.
Rear woorden gaven loen niel alleen uitdrukking aan een
verwachting, maar hielden ook een belofie in.
In Februari 1948 herhaalde mijn moeder die belofie. Zij
verklaarde loen, onder herinnering aan de woorden van de
groie vrijheidsstrijder Rooseveli, dal hel gemeenschappelijk
streven ver behoor! uil ie gaan boven hei verkrijgen van
onafhankelijkheid, doch mede gericht moei zijn op de ver
werkelijking van de vrijheid van geloof, de vrijheid van
It®i woord en vrijwaring van vrees en gebrek. In wederzijds
Vertrouwen zou een nieuwe samenwerking moeien groeien
tor vestiging van een vrij en souverein Indonesië, in gelijk
waardig deelgenootschap mei Nederland verbonden in de
Nederlands-Indonesische Unie. Zij besloot loen mei de
Woorden: „Zowel Nederland als Indonesië zien uii naar de
dag, dal de Verenigde Siaien van Indonesië, op voordrachi
van Nederland, de hun toekomende plaais zullen innemen
temidden van de verenigde volkeren."
Groot verdedigingsplan
EENDENJAGERS VERDRONKEN
BIJ K0RTENH0EF
Kath. Bond voor E.H.B.O.
Bonnen voor werkkleding
Dr.Drees als koerier
Alles in orde op Java by
paters Lazaristen
blijft
hem
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 2154J
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin,
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week,
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Van de aanvang van mijn regering af
Is mijn streven er op gericht geweest, de
belofte, door mijn moeder gegeven, ten
Volle ten uitvoer te leggen en mee te
Werken om aan de volken van Indonesië
Vrede, geluk en welvaart in een eigen
souverein staatsbestel te verzekeren. Met
vreugde heb ik mogen vaststellen, dat
grote delen van Indonesië bereid waren
aan dit doel mee te werken.
Helaas bleken in andere delen krach-
die geweld en wanorde verkozen
boven een ordelijke samenwerking, de
overhand te hebben over de ook daar
aanwezige personen, die in goede ver-
Standhouding met Nederland de nieuwe
rechtsorde wiiden opbouwen. Daardoor
werd een militaire actie ten laatste on
vermijdelijk.
Het doel daarvan was geenszins terug
te komen op het woord, dat door mijn
moeder en door het Nederlandse volk
als geheel met betrekking tot Indonesië
plechtig is gegeven. Het doel daarvan
was uitsluitend de mogelijkheden te ope
nen, om nu eindelijk aan Indonesië orde,
Welvaart, vrijheid, zelfstandigheid en
souvereiniteit te kunnen geven in een
federale rechtsstaat.
Thans is, door de afkondiging van het
besluit „Bewind Indonesië in overgangs
tijd", een belangrijke schrede gezet op
de weg naar de vestiging van een eigen
Indonesisch staatsbestel.
Het is mijn oprechte wens, dat binnen
Weinige weken een Indonesische fede-
*ale regering wordt ingesteld, die de
Verantwoordelijkheden en plichten, wel
ke zijn verbonden aan een democratisch
bestei, zal uitoefenen en vervullen. Deze
federale regering zal onverwijld inge
volge de haar toeko: lende bevoegdheden
Verdere voorbereidingen treffen tot de
overgang naar en de vestiging van de
nieuwe rechtsorde. Zo zal zij zodra de
omstandigheden dit toelaten in over
eenstemming met de Hoge Vertegen
woordiger van de Kroon vrije verkiezin
gen in Indonesië doen houden.
Aldus zullen, naar ik hoop, spoedig cfe
«ouvereine staten van Indonesië werke
lijkheid worden. Indonesië en Neder
'and zullen dan, in de unie verenigd, ,n
®cn harmonisch samengaan al hun kra'cft-
ma kunnen geven aan een goede en
Sezonde ontwikkeling van beide landen
0,1 aan het toenemen van de welvaart
H.M. Koningin Juliana -
in de wereld. Dan zal zoals mijn moe
der het wenste een betere en geluk
kiger toekomst gegrondvest zijn.
In het kader van het geallieerd ver
dedigingsplan voor Afrika zullen nog
voor 1952 in de Belgische Congo een
80-tal vliegvelden worden aangelegd.
Jachtvliegtuigen en bommenwerpers, op
stijgend van deze vliegvelden, zouden
bij een eventueel conflict een belang
rijke rol te spelen krijgen bij de be
scherming der geallieerde bases in
Noord- en Centraal-Afrika en in het bij
zonder van de strategisch zo belangrijke
uraniummijnen van Shinkolobwe.
Dit enorme net van vliegvelden zal
aansluiten op dat van Frans-Equatoriaal
Afrika. Op grond van een tienjarenplan
zullen in deze Franse kolonie 67 vlieg
velden worden aangelegd.
In enkele Belgische bladen is de me
ning tot uitdrukking gebracht dat het
oprichten van deze luchtvaartbases erop
zou wijzen, dat de Westerse strategie er
reeds thans rekening mee houdt bij een
eventueel conflict de Europese elite
troepen op Centraal-Afrika terug te
trekken.
Twee jagers zijn Dinsdag bij een
eendenjacht op de Kortenhoefsc plas
verdronken.
Bij nasporingen vond men alleen de
roeiboot waarmee zij de plas waren op
gevaren. Vermoedelijk is de licht
gebouwde boot omgeslagen toen de ja
gers omstreeks half zeven in de voor
avond huiswaarts wilden keren. Tegen
die tijd brak een hagelbui boven Kor-
tenhoef los. Bij het verdere onderzoek
vond men nog een rugzak en een pet
van een der jagers drijvende in het
water.
Op een der eilanden trof men de hond
van een der mannen aan, die daar blijk
baar was heengezwommen. Tevens heeft
men een aantal van de geschoten een
den gevonden.
De slachtoffers zijn de jachtopziener
J. Breyer uit Kortenhoef en de heer
O. van Dijk uit Den Haag.
Zondag werd te Utrecht, zoals be
kend, opgericht een Katholieke Bond
voor E.H.B.O. Het E.H.B.O.-werk in
katholiek verband was ondergebracht in
het Wit-Gele (voor Limburg R. K.
Groene) Kruis, doch is thans na ver
kregen kerkelijke goedkeuring van het
Hoogwaardig Episcopaat, als geheel
zelfstandig werk in de bond onderge
bracht, welke bond aangesloten is bij
het Wit-Gele (voor Limburg R. K.
Groene) Kruis. Het bondsbureau is ge
vestigd: Postbus no. 19, Overschie, tel.
31500.
Het C. D. K. deelt mede. dat de bon
nen voor werkkleding H 10 en L 10 tot
nader order geldig zijn voor het kopen
van werkkleding. De bonnen H 11 en
H 12, L 11 en L 12 zijn nog niet geldig.
De bonnen H 1 t.e.m. 9 en L 1 t.e.m. 9
en de rantsoen bonnen FC en FD blijven
voorlopig geldig.
Generaal S. H. Spoor heeft een bezoek
gebracht aan de militaire hospitalen. De
legercommandant in gesprek met een
gewonde soldaat.
Vorige week kreeg een Helmondse
familie bericht uit Indonesië, dat
haar zoon daar tijdens de actie was
gewond. De familieleden wilden
graag spoedig nadere bijzonderheden
vernemen, maar de luchtpostverbin-
ding was nog niet hersteld. Een po
ging om Batavia telefonisch te be
reiken mislukte. Toen meldde de
krant, dat dr. Drees naar Indonesië
zou vertrekken. De minister-presi
dent werd verzocht een brief mee te
nemen en reeds de volgende dag
kwam het antwoord: „Accoord". De
brief werd daarna persoonlijk in
Den Haag ten huize van dr. Drees
bezorgd, waar de minister-president
hem in ontvangst nam. j
Een vliegtuig van de „British South
American Airways" is met negen passa
giers en een bemanning van zes koppen
bij de Braziliaanse kust brandend in zee
gestort. Drie passagiers kwamen om het
leven..
Hoewel de in begin December 1948
aangewezen bonnen voor sinaasappelen
tot dusver slechts in enkele gedeelten
van ons land zijn gehonoreerd, is het
noodzakelijk in verband met de te
verwachten grote aanvoeren in deze
maand reeds thans een tweede bon
aan te wijzen. Uiterlijk 15 Januari moet
men de bonnen 534 en 540 algemeen bij
een handelaar in groenten en/of Iruit in
leveren. Bon 534 algemeen (voor hou
ders van A-, B- en C-kaarten) geeft
recht op 500 gram, bon 540 algemeen
(voor houders van D- én E-kaarten) op
een kilogram sinaasappelen. De detail
listen moeten de bonnen, geplakt op
opplakvellen, uiterlijk 19 Januari inle
veren bij een grossier in sinaasappelen.
Deze dienen de bonnen uiterlijk 22 Ja
nuari in te leveren bij de rayonleider
van het bedrijfschap voor groenten en
fruit, waaronder zij ressorteren. De
rayonleiders moeten tenslotte uiterlijk
25 Januari de bonnen bij de distributie-
diensten inleveren ter verkrijging' van
een ontvangstbewijs. Instellingen kun
nen zich ter verkrijging van sinaasap
pelen tot de rayonleiders wenden.
Naarmate de aanvoer voortgang heeft
zal op de ingeleverde bonnen kunnen
worden afgeleverd, met dien verstande,
dat eerst de oude bonnen gehonoreerd
moeten worden.
De K.P.D., de communistische parfij
in West-Duitsland, heeft besloten een
„organisatorische scheiding" tussen haar
en de door de communisten beheerste
S.E.D. Socialistische Eenheids-Partij
in de Sovjet-Russische zone tot stand
te brengen.
Verwachting tot Vrijdagavond.
Plaatselijk nevel of mist. Overigens
zwaar bewolkt met enkele opklarin
gen. Droog weer. Over het algemeen
zwakke Zuidelijke wind. Iets kouder.
Zon: 8.47—16.46; Maan: 12.10—0.31.
Drie aardbevingen deden gisteren
Rivodutri, een klein stadje op de hel
lingen van de Terminillo-berg weer
schudden en dreven de laatste dorpe
lingen in paniek het open -veld in om
daar een tegen vandaag voorspelde
catastrophe af tc wachten. De voor
speiling, dat 6 Januari ergens in Italië
een grote aardbeving zou plaats vin
den, heeft de angst in ^de harten van
de 1600 inwoners danig vergroot. Au
toriteiten van het stadje zeggen dat de
afgelopen dertig dagen minstens één
schok per dag plaats vond, terwijl ver
leden week gedurende een periode van
vier en twintig uur tachtig bevingen
duidelijk werden waargenomen.
Dinsdagavond werd een vrouw ge
dood toen zij naar huis terug ging, door
een stuk steen dat uit eeij muur viel
die door de drie bevingen van die dag
uit zijn verband was geraakt. Gisteren
heeft niemand zich in het stadje ge
waagd.
„Waarom helpt de regering ons niet",
vroeg een groep bewoners aan een cor
respondent van de U.P. „Dit gaat nu al
weken door. doch thans is het zeer
ernstig. Er is nog geen geleerde, ver
schenen om ons te vertellen wat er aan
de hand is. De kranten negeren het.
De regering negeert ons ook. Misschien
leven we wel op een vulkaan".
Dit is het onderwerp van alle
gesprekken van de verontruste bewo
ners, die in de grotten toevlucht heb
ben gezocht. Zij vertellen, dat het water
in hun putten verleden week modde
rig is geworden en dat geen van de
huizen nog veilig is als gevolg van de
scheuren in de muren, daken en fun
deringen. De twee kerken zijn gesloten
wegens de scheuren in de muren en de
stukken steen, die telkens uit het dak
loslaten. Het dak van de kerk op het
kerkhof is gisteren ingestort.
Alleen op het dorpsplein durft men
Roman Chwaleck, de communistische voorzitter van het Vrije Duitse Vakver
bond, deelt kleding en schoeisel uit om dé arbeiders te bewegen lid te worden
van de communistische vakbond.
Eindelijk dan besloten de Russen tot de blokkade van Berlijn om de positie
der geallieerden in deze stad te ondermijnen en hen tot vertrekken te dwingen.
Berlijn moest in de Sovjet-zone worden ingelijfd en het viemiogsendheden-
bestuur worden opgeheven. Tevens werd dan het gat gestopt, waarlangs
zovele geheimen van achter het ijzeren gordijn aan de buitenwereld bekend
werden, Berlijn was een belangrijke observatie-post, het enige behoorlijk
functionnerende contactpunt met de door de Sovjets bezette zone, de enige
plaats in verre omgeving, waar de vrijheid nog niet geheel aan banden was
gelegd. Zolang de fakkel der vrijheid hier niet was gedoofd, zou de bolsjewis
tische orde en rust in de zone nooit werkelijk zijn verzekerd, zouden „reaction-
naire elementen" blijven hopen op het ogenblik, dat de communistische dicta
tuur omvergeworpen zou kunnen worden. Redenen van binnenlandse en van
buitenlandse politieke aard dwongen de Sovjets een krachtmeting met de
Westelijke geallieerden in Berlijn aan te gaan. Het startschot hiertoe werd
gelost in Juni 1948 na het einde van de conferentie te Londen, waar besloten
was tot het stichten van een West-Duitse staat over te gaan.
Het eigenlijke verloop der blokkade
is bekend.
Het nemen en afweren van maatre
gelen, die meestal \>m zuiver politieke
redenen werden genomen en weinig met
economische omstandigheden rekening
hielden, zou snel kunnen worden be
schreven. Voor de Berlijnse bevolking
echter" brachten zij een periode van
zware beproevingen, van angsten en zor
gen, van leed en ontberingen. Want de
geallieerden konden de uitwerking der
Sovjet-Russische blokkade wel gedeel
telijk neutraliseren, zij waren toch niet
in staat alle nadelen, hieruit voort
vloeiend. op te heffen Met ingang van
1 Juli 1948 was in de Westelijke sectoren
van Berlijn een verhoging der levens
middelenrantsoenen aangekondigd, doch
deze aankondiging moest worden inge
trokken. De Sovjets daarentegen hand
haafden de verhoogde rantsoenen en
beloofden de West-Berlijners hetzelfde,
indien zij hun levensmiddelenkaarten
maar in de Sovjet-sector afhaalden en
zich bij een leverancier in dezelfde
sector lieten inschrijven. Het voorstel
was aanlokkelijk, doch slechts 23.000
van de ruim twee millioen West-Berlij
ners maakten ervan gebruik. Zij wilden
hun vrijheid niet verkopen voor wat
extra eten en textiel die daarenboven
nog aan de bewoners der Sovjet-zone
werden ontnomen. Iedere dag verschenen
in de communistische pers grote foto
reportages over Russische graanschepen,
die in Rostock waren binnengelopen en
voedsel brachten voor de hongerende
Berlijners. Een reporter van het blad
Der Telegraf had echter bij het lossen
opnamen kunnen maken, waaruit bleek,
dat de zakken uit Leipzig afkomstig wa
ren. In sommige steden werd alle vlees
en vet eenvoudig gerequireerd om het
naar Berlijn te brengen. De Soviet-pro
paganda was te doorzichtig om veel
succes te kunnen hebben.
De Berlijner verkoos aardappelmeei-
poeder en blikvlees boven verse aard
appelen, groente en vers vlees, indien
zijn vrijheid en overtuiging hiermede
gemoeid waren.
De huisvrouw zag zich geplaatst voor
telkens terugkerende moeilijkheden.
Reeds in Juli 1948 waren de gas- en
electriciteitsrantsoenen zo laag gewor
den, dat eenmaal warm eten per dag
gedurende een hele periode was uitge
sloten.
's Avonds zat men in het duister of,
behielp zich mei een zaklantaarn of
schaarse kaars. Trams en U-baan legden
om zes uur het bijltje er bij neer. Het
was onmogelijk geworden een bezoek
te brengen aan vriend of kennis. Berlijn
heeft een doorsnee van 80 km., zodat
eer. vriend, die tien km. verder woont,
eigenlijk nog dichtbij is. Te voet zijn
deze tien km. echter een hele afstand,
terwijl de U-baan er hoogstens een half
uur over doet. Het bezoeken van bios
copen en theaters werd voor velen een
puzzle. Vele theaters beschikten niet
over eigen lichtinstallaties en moesten
gesloten blijven. Het was een zware slag
voor het bloeiende Berlijnse theater
leven, dat zich het eerst van de oorlogs
verwondingen had hersteld en zich in
een geweldige belangstelling mocht ver
heugen.
Financieel raakte men in de grootste
moeilijkheden. Vele Berlijnse bedrijven
moesten bij gebrek aan brandstoffen
sluiten. De arbeiders werden werkloos.
Andere bedrijven beschikten na de
Sovjet-Russische muntsanering niet meer
over voldoende financiën om hun per
soneel uit te behalen. Ambtenaren van
het gemeentelijk bestuur moesten zes
weken op hun salaris wachten, daar de
Sovjets de rekening van de stad Berlijn
niet vrij wilden geven. Er dreigde een
nijpend grondstoffentekort.
Het betreden van de Sovjet-sector
werd steeds gevaarlijker. Men kon ge
controleerd worden op het bezit van
West-Duitse marken of gearresteerd, om
dat men zijn geld bij de Westelijke ge
allieerden had ingeleverd.
Alhoewel het verkeer tussen de ver
schillende sectoren in beginsel vrij is
meden duizenden en duizenden Berlij
ners een gedeelte van hun stad, omdat
zij wisten, dat hier geen enkele rechts
zekerheid bestond.
Men kon gearresteerd worden en ver
dwijnen zonder dat ooit iemand te we
ten kwam waarom. Het wemelde van
Sovjet-agenten, zodat men zeer moest
oppassen. Het geringste ongelukkige
woord kon noodlottig zijn. „Du Spion",
was de geijkte beschuldiging der Sovjets.
Hiermede dekten zij hun gehele gerech
telijke willekeur. Indrukwekkende lijs
ten waren door de sociaal-democratische
parlementsfractie ingediend, de namen
bevattende van personen, die gearres
teerd en voor altijd verdwenen waren,
zonder dat iemand kon zeggen, of zij
nog in leven waren of waar zij zich be
vonden.
De Sovjets waren op deze beschuldi
gingen het antwoord steeds schuldig ge
bleven. De NKWD timmerde niet
langs de weg. Zij werkte in stilte, snel,
verraderlijk, doch effectief, 's Avonds
Wij zijn in de gelegenheid hiernaast
een uitgebreide aanhaling te plaat
sen uit een zojuist verschenen boek
van de journalist-schrijver Harold
French, uitgegeven door het Ned.
Boekhuis te Tilburg.
Allerwegen werd dit werk, getiteld
„Ik was achter het ijzeren gordijn"
met spanning tegemoet gezien. Het
geeft in alle objectiviteit en met ver
melding van vele details een boeiend
verslag van de Sovjetisering der
Oostzone van Duitsland. De strijd om
Berlijn wordt levendig belicht. De
weergaloos sluwe, doch vooral ge
wetenloze c.i mensonterende metho
des der Sovjets worden zakelijk en
duidelijk beschreven zonder sensa
tionele overdrijving. Geen ongeloof-
waardig griezelverhaal, doch een
overtuigende documentatie.
Henri de Greeve schreef in het voor
woord: „Lees dit boek, staar in deze
afgronden van bedrog, leugen, gewe-
tenloosheia, moordlust en schurk
achtigheid, om te ontwaken tot een
almachtig verzet, op de eerste plaats
door inkeer tot een diep gefundeerd,
christelijk leven."
werd er op de deur geklopt. De bewo
ner deed open. Hij werd overvallen, in
een gereed staande auto gesleept naar
de Sovjet-sector gebracht, waar hij in
het niet verdween.
De Amerikaanse militaire rechtbanken
hebben herhaaldelijk pogingen tot ont
voering te behandelen gekregen, waar
bij Sovjet-agenten gegrepen werden. In
het algemeen kunnen zij echter onge
hinderd ontsnappen. Aan de Branden
burger Tor begint de Sovjet-sector en
geen enkele agent uit Westelijk Berlijn,
hetzij geallieerd of Duits, heeft het recht
hier nog in te grijpen. Iemand, die in
West-Berlijn een inbraak pleegt of een
moord begaat, kan in Oost-Berlijn niet
gearresteerd worden. Ongure, elementen
maakten van deze verwarde toestanden
dankbaar gebruik en verhoogden nog de
onzekerheid, die de aanwezigheid der
Sovjets reeds over de stad uitgespreid
had.
De luchtbrug was een prachtig staaltje
van geallieeide samenwerking. Vol be
wondering keek de Berlijner naar de
ronkende vliegtuigen, die onafgebroken
af- en aanvlogen. Dag en nacht ging dit
bedrijf door: starten, landen, lossen en
laden. Enorme watervliegtuigen dobber
den vreedzaam op het zacht golvende
water van de verlaten Wannsee of zoch
ten, van alle zijden schuimkoppen om
zich heen spattend, in snelle vaart het
blauwe luchtruim Jonge piloten sneu
velden. Eén ogenblikje slechts hadden
zii geweifeld. Het werd hun noodlottig.
Het was niet meer mogelijk gebleken
de zware Skymaster nog over een grijn
zende puintop te trekken. Een puinhoop
ontzielde lichamen, droefheid in verre
landen, waar vrouwen, moeders of ver
loofden tevergeefs op de blijde terug
keer van hun dierbaren zouden wach
ten.
In Berlijn werden hun lichamen aan
de aarde toevertrouwd, in aanwezigheid
van honderdduizenden, die beseften, dat
zij hun jonge levens voor hén, voor hun
zich nog op te houden. Daar heeft de
katholieke hulp-actie gaarkeukens op
gericht. Voornamelijk wordt hier „mi
nestrone" Italië's beroemde groen-
tensoep gekookt, doch er is ook
Amerikaans ingeblikt voedsel beschik
baar. In de boomgaarden en op de hel
lingen zijn tenten opgezet. Doch de
bewoners zijn nog niet tevreden.
„De regering behoort ons hier weg
te halen", zegt men. „zij moet deze ge
hele stad minstens tien kilometer ver
plaatsen. Niemand is van plan om hier
nog te blijven, doch we zijn er nog
omdat we niet weten waar we heen
moeten."
De theorie dat de Terminillo-berg
een onderaardse vulkaan bevat, is al
eens vroeger gehoord. Ongeveer twin
tig jaar geleden werd de streek door
soortgelijke schokken verontrust. De
oudere mensen spreken daar nog over.
De paniek is ook overgeslagen naar
zeven andere plaatsjes binnen een
omtrek van 20 K.M. rondom de berg,
doch in Rivodutri heeft men de mees
te last. Te Rieti, een flinke stad, is al
leen het woord „aardbeving" voldoen
de om de bevolking de straat op te
jagen. In Rivodutri zijn de schokken
echter werkelijkheid. Het weer is zacht
en de dorpelingen hebben wat dat be
treft nog geen hinder gehad van het
nonen buitenshuis. De carabinieri, die
uit steden in de omgeving zijn geko
men, handhaven de orde en de hulp-
commissie weet aan alle behoeften te
voldoen. Het moet maar eens verteld
worden hoe de zaken hier staan, zeg
gen de dorpelingen. Rome moet tussen
beide komen. Morgen kan het te iaat
zijn.
De minister-president dr. W. Drees is
hedenmiddag te 16.15 uur Bataviase tijd
aangekomen op het vliegveld Kemajo-
ran bij Batavia. Hij verklaarde, naar
Indonesië te zijn gekomen om bespre
kingen te voeren met de vertegenwoor
digers der Nederlandse regering en dat
het van deze besprekingen zal afhangen,
met welke personen hij verder contact
zal opnemen.
Ter begroeting van dr. Drees waren
op het vliegveld aanwezig generaal
Spoor, vice-admiraal Pinke en de leden
der C. v. G. D. Herremans en Critchley.
Hij inspecteerde de erewacht, die be
stond uit detachementen van de Marine,
de Kon. Landmacht en het K.N.I.L.
Dr. Drees zeide, dat hij een goede reis
had gehad, met stopplaatsen op Malta,
te Sjarja en te Bangkok. Hij vertrok van
Kemajoran met een stoet auto's, geës
corteerd door motorrijders, rechtstreeks
naar het paleis Koningsplein, waar een
menigte belangstellenden zich had ver
zameld. Op het bordes van het paleis
werd hij begroet door dr. Beel en de
leden der voorlopige federale regering.
Op Curasao werd dezer dagen in de
pro-Kathedrale Kerk Mgr. A. v. d. Veen
v. Zeppenveldt tot bisschop gewijd. De
nieuwe bisschop op weg naar de Ka
thedrale Kerk, begeleid door mr. A. A.
G. Smeets, notaris op Curasao.
leven en hun vrijheid gegeven hadden.
In de communistische pers verschenen
als enige reactie schampere artikelen
over waaghalzerijen van geallieerde pi
loten, die de veiligheid der Berlijnse
bevolking in gevaar brachten.
De Berlijner zelf wist echter beter.
Het grote gevaar der communistische
dictatuur smeedde allen tot een hechte
eenheid aaneen.
Volkscommissariaat
landse veiligheid.
voor binnen-
Schijnbaar kleine dingen zijn vaak I
^in het leven van de grootste waarde^J
(Van een bijzondere medewerker)
Het woningprobleem kost de rege
ring heel wat hoofdbrekens en
niet ontkend kan worden, dat,
vooral sedert minister In 't Veld de
leiding van het ministerie van Weder
opbouw en Volkshuisvesting op zich
heeft genomen, verschillende doeltref
fende maatregelen zijn getroffen om de
ramp van de woningnood zo krachtig
mogelijk te kunnen bestrijden. Het be
langrijkst is zeker wel de regeling waar
bij overheidssteun wordt toegezegd bij
splitsing van woningen. Deze regeling
lijdt echter aan een te groot perfectio
nisme. Want financiële steun wordt al
leen verleend als door splitsing volwaar
dige woningen worden verkregen; d»«
dus voldoen aan de eisen van de plaat
selijke bouwverordening. En deze eisen
zijn hoog.
Dientengevolge zal bij woningsplit
sing in vele gemeenten elke woning
over §en aparte gang en voordeur moe
ten beschikken. Deze bepaling, op zich
bezien, moge verklaard kunnen wor
den als gericht op het belang van de
volkshuisvesting, de practijk leert even
wel, dat juist deze bepaling het be
zwaarlijk maakt van deze regeling
gebruik te maken.
Immers vele woningen lenen zich
niet voor een zo ingrijpende verbou
wing en als dat wél het geval is. zijn
de verbouwingskosten zó hoog. dat de
eigenaar veelal niet in staat is, zij
het ook met overheidssteun, daartoe
over te gaan. Door het te hoog stellen
van de eisen schiet men dus het doel
voorbij. Hieraan menen wij te moeten
toeschrijven het teleurstellend resul
taat. dat in het eerste halfjaar, dat de
regeling van kracht is, slechts 600 wo
ningen beschikbaar zijn gekomen.
De honderdduizenden woningzoeken
den zouden zeer gelukkig zijn met een
eigen woning, ook al zouden zij bij
voorbeeld niet over een eigen ingang
beschikken. De samenwoningsruzies ont
staan meestal zoals de ondervinding
lëert over het gemeenschappelijk ge
bruik van keuken en W.C. Indien men
de eisen voor woningsplitsing met over
heidssubsidie matigde en tot gesepa
reerd gebruik van keuken en toilet
beperkte, zou deze regeling een belang
rijke bijdrage kunnen leveren voor de
oplossing van het ons volksleven be
dreigende woningprobleem.
Op ander terrein begint een maat
regel van minister In 't Veld zijn uit
werking te doen gevoelen, namelijk de
in het najaar aangekondigde beperking
van het aantal aanbestedingen van
bouwwerken. Het grote aantal woning
complexen, dat tot besteding kwam,
maakte dat het bouwbedrijf in die ma
te verzadigd was met opdrachten, dat
de omvang van de bouwwerken-in-uit-
voe'ring groter was dan het potentieel
der beschikbare arbeidskrachten. De
aannemers waren daardoor genoopt ook
minder goede arbeidskrachten in te
schakelen en dat verminderde de ar
beidsproductiviteit van het gehele per
soneel. Bovendien waren de aannemers,
door tijdnood gedwongen, afhankelijk
van hun personeel, hetwelk door pre
mies en zwarte lonen moest worden ge
bonden, opdat de aannemer zijn bouw
werk op de gestelde tijd kon opleve
ren. Dit alles had een mentaliteit ten
gevolge, welke funest was voor de ar
beidsproductiviteit over de gehele li
nie; deze bewoog zich ondanks de pre
mies e.d. in dalende lijn. De factor der
arbeidslonen werd zodoende voor de
aannemers een groot struikelblok en bij
de opvolgende aanbestedingen kwamen
dan ook steeds hogere inschrijvingen
uit de bus.
De minister trof tegen dit euvel een
tweeledige maatregel: le het tijde
lijk stopzetten van de bestedin
gen van woningwetwoningen en 2e. ver
laging van de maximumprijs van deze
woningen van f35.tot f32.50 per M3.
Het gevolg hiervan was dat in het
bouwvak kunstmatig enige werkloos
heid werd gekweekt, de aannemers de
minder bruikbare krachten konden af
stoten en met minder personeel ten
gevolge van de grotere productiviteit
der bona-fide bouwvakarbeiders meer
tot stand konden brengen. De animo
voor de bestedingen is toegenomen en
de door de minister beoogde daling der
bouwkosten is een feit geworden.
Tepslotte nog een aantekening over
een derde onderwerp, de volkshuisves
ting rakende. In verschillende com
plexen woningwetwoningen zijn wo
ningen voor grote gezinnen opgenomen.
Het verschijnsel begint zich nu voor
te doen, dat de grote gezinnen deze
woningen niet ambiëren, or.dat de
huurprijs voor hen te hoog is. De van
rijkswege gegeven normen voor de
huurvaststelling zijn gebaseerd op de
inhoud van de woning en komen neer
op plm. 2 cent per week voor elke M3.
inhoud. Normale arbeiderswoningen ko
men dientengevolge op pl.m. f 5.50 per
week; die voor grote gezinnen op f 7.-—
a f 8.per week. In deze tijd. waarin
de arbeider ieder dubbeltje weer twee
maal moet omkeren alvorens het uit te
geven en in de grote gezinnen de nood
steeds hoger stijgt, zijn deze veelal met
in staat, deze hoge huur op te bren
gen. Deze gezinnen zijn dus gedwongen
in hun onvoldoende huisvesting te be
rusten. Dit geeft ons aanleiding een de
sideratum naar voren te brengen: voor
alle woningwetwoningen worde een zo
veel mogelijk gelijke huur vastgesteld,
zodat de grote gezinnen de aan hun
behoeften aangepaste woningen zouden
kunnen betrekken.
(Telgrafisch van onze Romeinse
correspondent)
Het agentschap Fides verneemt tele
grafisch uit Java dat bij de bezetting
door de Nederlanders van Soerakarta ge
bleken is, dat van de Missie, welke toe
vertrouwd is aan d ers Lazaristen,
noch missionarissen, noch bezittingen
iets te lijden hebben gehad.
Van de belangrijkste missieposten m
de thans onder Nederlandse controle
gebrachte gebieden komen goede berich
ten binnen. Drie Nederlandse priester^
die vrijwilig in het republikeinse gebied
waren achtergebleven, n.l. de pastoors
Van Goethem en Smets te Madioen en.
pastoor Koek te Blitar. zijn in goede
welstand, evenals de zusters van het
Heilig Hart te Blitar en de zusters van
het missiehospitaal „Onder de Bogen*
te Djocja.
De gebouwen en de missiehuizen heb
ben weinig of niet geleden.
Uit het missiecentrum Pohasarang zijn
geen berichten binnengekomen.
De voorzitter van de Koreaanse dele
gatie bij de V. N„ Tsjang My Oen. is
door Z. H. de Paus in audiëntie ontvan
gen. Hij overhandigde zijn geloofsbrie
ven als bijzonder gezant van de presi
dent van de republiek Korea bij de H.
Stoel. Hij is eveneens tot ambassadeur
te. Washington benoemd.