91? Dit jaar 40.000 nieuwe woningen meD£NOORMAN: GEVANGENEN DER ROMEINEN Engelse hulp aan Transjordanië zal onderhandelingen vertroebelen DE WERELD ROND VERVOLG VERLEDEN Huurverhoging nog niet met zekerheid te voorspellen Ziekenfondspremie voor vrijwillig verzekerden WAT DE RADIO IN 1947 kostte Mobilisatie oorlogskruis ingesteld Chinese regering verzoekt Grote .Vier in conflict te bemiddelen Boekennieuws D.U.W. Binnenvaart weer op vooroorlogse sterkte Nog geen reactie uit de vier hoofdsteden MAANDAG 10 JANUARI 1*1* PAGINA 3 Scholenbouw zeer dringend probleem Woningsplitsing neemt toe ?eme; nog Scholenbouw belemmerd Gang van zaken bij de LOODS VERMIST L. Neher weer directeur- generaal der P.T.T. Met 13 ct. per week verhoogd Tweede Kamer op 18 Jan. a.s. bijeen De „Leopoldskerk" gelost j v Opmaken van akten van overlijden van vermisten M EEN PACIFIC-VERDRAG? Nieuwe bespreking tussen de Scandinavische landen OP HET door LESLIE FORD Vertaling van Pauline FeUinga Afwijkend oordeel, maar juister thans In 't Veld onderschrijft in zjjn Memorie van Antwoord aan de Tweede ten ler vo"e^'S de algemeen gevoelde behoefte om tot klaarheid te komen «Mizai van de te volgen huurpolitiek. Hij herhaalt datgene, wat reeds Dom-11? dit verb?nd van regeringswege is betoogd, n.I. dat de huur- trnL i' met *s z'en van de gehele loon- en prijspolitiek. Voor alle be- partijen, huurders, eigenaren, bouwers en het rijk, is een spoedige drinSSm? Van 'le* vraa£s4uk der huurverhoging en eventuele huurbelasting Voe ?e gewenst, doch deze oplossing moet sociaal en economisch door lat aar z'Jn- Of in 1949 de omstandigheden een huurverhoging zullen toe- «ai, is uiteraard op dit moment nog niet met zekerheid te voorspellen al St het m het stellige voornemen der regering dit vraagstuk in de loop van komende jaar tot een oplossing te brengen. -De minister meent, dat er alle aan- *!!ding is om, wanneer een huurverho- tot stand komt, niet zonder meer gehele bedrag aan de eigenaren a goede te laten komen. Slechts dat s®deelte van de huurverhoging, dat no- 'S is ter compensatie van de gestegen x5loitatielasten (belastingen, onder oud), de dalende lasjen (minder ®egstaand. achterwege blijven van fiderhoud) daarbij evenzeer in aan merking nemend, dient aan de eigena- *en te 'worden gelaten. Daarbij is het sewenst de nodige waarborgen te ?cheppen, dat het onderhoud wederom 10 voldoende mate door de eigenaren geschiedt. Zoals nog zal worden aan getoond, zal de huurverhoging niet kunnen worden beperkt tot het bedrag °dig ter tegemoetkoming van de ge- '®gen exploitatielasten; op langere ter- ju'jn gezien is er meer nodig. Het 'eerdere kan ter financiering van de °uw van nieuwe woningen worden aangewend. De eventuele huurverhoging zal "penzeer op de nieuwe als op de oude °ningen van toepassing zijn. Ten aanzien van de vooruitzichten *eor de woningbouw meent de mi nister de verwachting te mogen uit breken, dat voor 1949 het aantal Gereedkomende woningen zal lig gen tussen de 35.000 en 40 000. Wan- tegenslagen uitblijven, zal de b'eningproductie nog geleidelijk aan *Unnen worden opgevoerd tot maxi maal 60.000 in 1952 of 1953 en de la- ^re jaren. Dit zal echter afhangen Van dg ontwikkeling van bnze de- Jjezen-positie. Een productie van yy-000 woningen per jaar moet in het j'cht van de vooruitzichten, zoals zij 'nans beoordeeld kunnen worden» ®chter wel als een maximum wor den beschouwd. Door de toepassing de „Duplex"-woning zal het ma- *hnum der ter beschikking komen de wooneenheden binnen enkele ja- ren tot 70.000 kunnen worden opge voerd. De minister is van mening, dat na naloop van enige jaren het grootste gedeelte van de woningbouw weer op rendabele basis zal dieneVi te rus- en Daarom zal ernstig moeten worden gestreefd naar verlaging der bouw- osten, terwijl aan de andere kant, zo- s gezegd, ook een verhoging der hu- n nRnnkan «"blijven, tu Oostenrijkse woningen zijn a"e geleverd; 700 stuks zijn ge- i«° T»eerd' terwijl de rest in aanbouw s. Toegegeven moet worden, dat deze woningen duur zijn. Over het tijdvak van 1 Juni tot 1 Dec. 1948 is het aantal woonruimten d°or toepassing van de Premieregeling ^'°hingsplitsing met ruim 600 toege- Naar ruwe schatting zal in *®49, als gevolg van woningsplitsing, vermeerdering van het aantal wo- j'hgen met ongeveer 2000 kunnen wor- verwacht, arbeidsproductiviteit, vergeleken Pet schat de minister op 70 a 75 s1i Zij vertoont in ieder geval een iSende lijn. r^genover de leden, die zich onge- hp, tonen over de vermindering van V0o bedrag, hetwelk op de begroting W0 r. Rijksvoorschotten ingevolge de 0 "'hgwet wordt uitgetrokken, zij er bin 8ewezen, dat financiering van Wo- Riil?VVetb°uw met kapitaal, 'dat buiten't a. om verkregen is, geenszins een j.jbewnaal verschijnsel is. Van rege- «gswege worden gemeentebesturen en Qningbouw verenigingen gestimuleerd ans opnieuw zich tot de kapitaal- jj ®rkt te wenden. Tot ongerustheid 'hoeft deze gedragslijn geen aanlei- te geven. =™inister 53 niet bereid de grens an 500 m-3 voor woon- en bedrijfs ruimte bij de particuliere bouw te ver hogen. Ten aanzien van het tempo van de ?«tbouw voor de komende jaren wordt 64 volgende opgemerkt: b ^a l Jan. 1949 moeten 1600 400 X jwrderijen worden gebouwd, waarin X nJ,aantal jaren is van het tijdvak, dat l9ao deze wederopbouw na 1 Januari o- is gemoeid. Stelt men dit tijdvak bo len jaar, dan zouden jaarlijks H60 ti i» rderijen gereed moeten komen, een Bern? dat binnen het bereik van de mo- la« heden ligt Tien jaren na heden is £hger dan wenselijk is, doch de minister Öcht v°°rshands geen betere vooruit- de ui u openen. Van een voornemen om is ri ue boerderijen niet te herbouwen 6 minister niets bekend. Hij is voor- hei"ena. aan de particuliere bouwers op terpgehied van de boerderijenbouw gro- Qv.1, Tijheid te geven. De minister den;,®?4 met beslistheid, dat door het kathpiaiïlent aan verzoeken van niet te mo zijde om een ziekenhuis Ven h&n bouwen voorrang- wordt gege ven v-iuen overeenkomstige verzoeken n katholieke kant. het?r de te verwachten toena: ftiend -bhgenaantal, zullen in bedra Jaren in scholenbouw grote n. - SSll f On 1 ïfD Virtn/Iov/Inn milliAannM (enige honderden millioenen jj^oons) moeten worden geïnvesteerd, hij ^htsvoorganger van de minister en hebben bij hun toenmalige en eh vg oordige ambtgenoot van O. K. steijg- ingedrongen op het doen op- sch0ï" van een meer-jarenplan voor Zg^'-hhbouw. Een dergelijk plan is nood- een i om een Werkprogramma voor Deert termijn te kunnen opstellen. tëhPff thans kan worden vastgesteld, dat diahSolge van de ongunstige omstan- hijv„den op het gebied van de bouw- een ,'d het niet mogelijk zal zijn °m j doend aantal scholen te bouwen kun„b de behoefte aan schoolruimte te bet h, voorzien, zodra tengevolge van de PUltengewoon hoge geboortecijfer in het w). onmiddellijk na de bevrijding toene™- ngenaantal een zo belangrijke Zal zal vertonen. In deze leemte ^iizedurende enkele jaren op andere boeten worden voorzien. dat>8TOlinister is het er niet mee eens, m a!chercn en Zeeuws-Vlaand eren acht u-lge mate zijn achtergesteld. Ook h«J de stelling, dat het eerst en j4- de meeste schade is aangericht, in haar algemeenheid niet juist. Naar zün me ning kan men in de practyk van de wederopbouw bij het bepalen van de urgentie geen scheidingslijn trekken tussen de herbouwgevallen en de niet- herbouwgevallen. Van een opheffing van de inspectie voor de volkshuisvesting is geen sprake. De door verscheidene leden bedoelde reorganisatie vond haar oorzaak in de veranderde toestand, welke sedert 1940 is ontstaan. In verband met het adres van 1 Sept. j.l. aan de Raad van Vakcentralen over de gang van zaken bij de D.U.W. zegt de minister het eens te zijn met die le den, die van oordeel zijn, dat de D.U.W. zijn bedrijfskarakter dient te behouden, omdat juist daaruit spreekt, dat de oude werkverschaffingsmethode is losgelaten De minister staat op het standpunt, dat de D.U.W. geen sociale instelling is, doch een technische dienst met een sociaal doel. Het bedrijfskarakter van de D.U.W. behoeft zeker niet in de weg te staan aan 'n behoorlijke sociale opvatting en 't doet dit in de practijk ook inderdaad niet; er wordt steeds sociale rechtvaardigheid betracht. Bepaald onjuist acht de mi nister de klacht dat in het D.U.W.- systeem geen ruimte voor sociale aspi raties zou zijn. Medezeggenschap van de D.U.W.-arbeiders bij het vaststellen van de tarieven is niet mogelijk, omdat voor die vaststelling voor het gehele land eenvormige richtlijnen moeten gelden. Nagegaan wordt, of het mogelijk is de arbeidsvoorwaarden der D.U.W.- arbeiders geheel af te stemmen op die van het bouwbedrijf en een andere te werkstelling voor zgn. D.U.W.-2-arbei- ders in het leven te roepen. Dat de D.U.W.-kampen broeinesten van commu nistische propaganda zijn, is nimmer ge bleken. Ten aanzien van de Nederlandse scheepvaart wordt medegedeeld in de Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer op de begroting van Wederop bouw etc., dat verwacht wordt, dat ulti mo 1949 de binnenvaartvloot weder uit 17.100 vaartuigen met een inhoud van 5.000.000 ton zal bestaan. Vóór de oorlog was zij groot ca. 20.000 vaartuigen met een inhoud van 5.000.000 ton en bij de bevrijding ca. 9.000 vaartuigen met een inhoud van 1.800.000 ton. Nieuwe vaartuigen worden nog slechts sporadisch gebouwd wegens ongunstige verhouding tussen de bouwkosten en de exploitatie-uitkomsten. Enige moderne Rijnsleepboten en motorvrachtschepen, alsmede enkele eenheden van het bag ger- en bergingsmateriaal en veerboten zijn sedert kort in de vaart gebracht of bevinden zich nog in bouw. Een plan tot reconstructie van de binnenvaartvloot is in studie bij het Directoraat-Generaal van Scheep vaart. De visserijvloot is na de bevrijding met medewerking van het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedsel voorziening practisch geheel opge bouwd. Voor de vervanging van ruim 100 ver loren gegane grote vissersvaartuigen ls thans een plan in studie, teneinde de mogelijkheid te openen een beperkt aan tal moderne vissersvaartuigen te doen bouwen. Aangenomen mag worden, dat met medewerking van het Directoraat-Gene raal van Scheepvaart de beschikbare schepen van de kustvaartvloot alle her steld zijn, terwijl door vervanging van verloren gegane vaartuigen de capaci teit van de vloot thans ongeveer gelijk waardig is aan die voor de oorlog. Sinds Zaterdagavond 8 uur wordt de gehuwde loods J. Veenstra uit Hoek- van Holland vermist. Om half zes voer hij aan boord van de loodsboot „Rigel" naar buiten. Een collega had hem om 8 uur voor het laatst gezien, toen V. even aan dek ging, om een luchtje te happen. Zijn vermissing werd pas vast gesteld nadat de boot wegens slecht weer om half twaalf in de haven was teruggekeerd. De heer T. van Houwelingen, direc teur-generaal der P-T.T., zal 1 Februari a.s. dit bedrijf met pensioen verlaten. De heer L. Neher, die zoals reeds ge meld weer bij de P.T.T. in functie zou komen, is met ingang van genoemde datum benoemd tot directeur-generaal. „Noodgedwongen en onder ernstig pro test" hebben thans alle ziekenfonds-or ganisaties in principe besloten de premie voor ieder betalend vrijwillig verzekerd lid per week met 13 cent te verhogen. Voor de meeste verzekerden betekent dit, dat zij in plaats van 50 cent met in gang van 17 Januari a.s. 63 cent per week zullen moeten betalen. Naar békend, worden de contributiegel- den der verplicht verzekerden tezamen met de bijdragen van de werkgevers gestort in het Vereveningsfonds. De wetgever heeft toegestaan, dat over 1948 uit dit Vereve ningsfonds f 12.000.000 subsidie wordt ver strekt aan de gezamenlijke ziekenfondsen ter tegemoetkoming aan de in verhouding hoge kosten van de afdelingen vrijwillige verzekering. Dit jaar zullen die kosten nog stijgen, enerzijds omdat het uiterst wense lijk wordt geacht, dat de verstrekkingen aan een vrijwillig verzekerde op hetzelfde peil worden gebracht als die voor de ver plicht verzekerde, anderzijds omdat ook de kosten van ziekenhuisverpleging gestegen zijn. Volgens een mededeling van de fede ratie zou deze subsidie voor 1949 dan ook feitelijk tot f 15.000.000 moeten worden ver hoogd. In plaats daarvan zien de zieken fondsen zich thans geplaatst voor de van overheidswege voorgenomen regeling, waar bij de bijdrage voor 1949 is verlaagd tot f 7.500.000. Over de voor de premie-verhoging nood zakelijke machtigingen is overleg met de autoriteiten gaande. Aan dt fondsen wordt het advies gegeven te trachten 17 Januari de verhoging door te voeren. Aangenomen wordt echter, dat verscheidene fondsen hieraan niet onmiddellijk zullen kunnen voldoen. Gevolg gevende aan de door hem aan de Tweede Kamer gedane toezegging heeft de minister van O., K. en W. de Kamer doen toekomen een voorlopige opgave van de uitgaven voor de radio-omroep over 1947. Hij tekent hierbij aan. dat gedurende het tijd vak van 1 Januari1 Maart 1947 de omroep werd beheerd door de Stichting Radio Ne derland in de Overgangstijd en sedert 1 Maart 1947 door de Nederlandse Radio Unie en Radio Nederland Wereldomroep. De uitgaven van deze laatste twee stichtin gen van de omroeporganisaties, voor zover het betreft haar omroeptaak, hebben dus betrekking op een tijdvak van tien maanden. Dienst Regeringscommissaris (inclusief ru briek ,,Het Rijk over Zee") 98.663.86. Ne derlandse Radio Unie: totale lasten gewone dienst 4.076.688.22, totale baten gewone dienst 59.241.52 4.017.446.70. Uitgaven kapitaaldienst 1.075.151.58 f 5.092.598.28. A.V.R.O858.483.65 K.R.O. 763.439.70 V.A.R.A711.146.32 N.C.R.V664.497.21 V.P.R.O. 92.684.49 1K.O.R36.456.09 R.V.U3.133.— Ned. Strijdkrachten f 130.787.20 Radio Nederland Wereldomroep: Gewone dienst 822.240.74 Kapitaaldienst f 62.737.35 R.N.I.O. Totaal uitgaven 884.978.10 1.889.500.— f 11.226.367.90 De Tweede Kamer zal Dinsdag 18 Jan. in openbare vergadering bijeenkomen. Na trekking der afdelingen zal de voor zitter o.m. voorstellen in deze vergade ring onmiddellijk een aanvang te maken met de beraadslaging over de Rijksbe groting van Wederopbouw en Volks huisvesting en Verkeer en Waterstaat. Het ligt in de bedoeling, deze vergade ring des avonds voort te zetten en dan onmiddellijk een aanvang te maken met de beraadslaging over Buitenlnadse Zaken. De haventrust te Bombay heeft ge bruik gemaakt van ongeorganiseerde arbeiders om de lading van het Neder landse schip „Leopoldskerk" te lossen. Het Nederlandse stoomschip „Nieuw- Holland" is door sleepboten naar een ligplaats te Sydney gesleept, daar uit sluitend goederen voor Singapore en Malakka zullen worden geladen. 26. Voorzichtig trachtte Eric de soldaat meer te naderen, doch eensklaps Het deze de zware deur met zijn voet dichtvallen. De Romein keek. Erich in de ogen en zei: Alleen een krankzinnige zou hier een ontvluchtingspoging wagen. De gangen zijn vol bewakers, een vluchteling zou geen tien passen ver komen/' Eric liet niets blijken van zijn teleurstelling en vroeg: „Wanneer ik mijn tegenstander in de arena overwin, wat gebeurt er dan?" Een schampere glimlach gleed over het gezicht van de soldaat: Jij krijgt meer dan één tegenstander. Als je er één mocht overwinnen, neemt een ander zijn plaats in! Daarom kan keizer Commodus ge makkelijk aan iedere slaaf, die overwinnaar blijftde vrijheid beloven."* „Maar dat is moord" riep Eric uit. De soldaat haalde de schouders op. „Vroeger, onder de goede keizer Marcus Aurelius, waren de toestanden anders, maar keizer Commodus vernietigt, wat zijn vader opbouwde." De overige gevangenen waren naderbij gekomen en luisterden zwijgend naar de woorden van de Romein. Toen de solda&t de gespannen aandacht op de gezichten las, hield hij opeens zijn mond. Een goed verstaander had uit zijn woorden kritiek op de keizer kunnen horen en dit kon zijn doodvonnis betekenen. Op dat moment zwaaide de kerkerdeur open en een officier trad binnen. „Inspectie van de wacht" sneed zijn stem door de gespannen stilté en de soldaat verschoot van kleur. De spleetoogjes van de kapitein namen de situatie goed op en tenslotte boorde zijn blik zich in de ogen van de soldaat. „Wat beduidt dit?" snauwde hij. ,Je weet, dat je niet met de gevangenen mag spreken. Verdwijn! Meid je bij de commandant. Je zult hier meer van horen." Dezer dagen is een legerorder te ver wachtenwaarin bekend gemaakt wordt, dat bij K.B. is ingesteld het „Mobilisatie- oorlogskruis," dat verleend wordt aan militairen en oud-militairen die in wer kelijke dienst zijn geweest. Het wordt o.a. verleend aan Nederlanders die in het tijdvak na 30 Augustus 1939 en vóór 3 September 1945 gedurende tenminste zes maanden heb ben dienst gedaan aan boord van een zeeschip, varende onder Nederlandse vlag, dat zich bevond buiten de feite lijke macht van een vijandelijke mogendheid, en aan hen die deel uit maakten van vliegtuigbemanningen der Nederlandse burger-luchtvaart onder Nederlands dan wel geallieerd beheer, en gedurende het tijdvak na 30 Augustus 1939 en vóór 3 September 1945 geduren de tenminste zes maanden hebben dienst gedaan aan boord van een vliegtuig, het welk zich bevond buiten de feitelijke macht van een vijandelijke mogendheid. Tenslotte kan het ook worden toegekend aan Nederlanders die gedurende de oor log militaire werkzaamheden in het be lang van het Koninkrijk hebben verricht. Ter verkrijging van de machtiging tot het dragen van het „Mobilisatie-oorlogs- kruis" dient men een formulier aan te vragen bij de „Secretaris van het comité betreffende het Mobilisatie-oorlogskruis," Bleyenburg 38 te 's-Gravenhage. Verschenen is het verslag van de commis sie voor privaat- en strafrecht uit de Twee de Kamer nopens het wetsontwerp betref fende het opmaken van akten van overlij den van vermisten. Na de bestudering van de Memorie van Antwoord met bijbehorend gewijzigd ont werp van wet is zij -iog nader met de regering in overleg getreden. Daarbij heeft zij gevraagd of de regering een schatting kan geven van de tijd, welke met het op- nfcaken van de akten van overlijden der rond 120.000 vermisten gemoeid zal zijn. De minister van Justitie heeft in ant woord daarop verklaard voorshands van oordeel te zijn, dat een aantal van circa 2.000 aangiften per week bereikbaar is. Hij meent daaraan evenwel niet de gevolg trekking te mogen verbinden, dat de ge hele arbeid in zestig weken voltooid zal zijn. Vooreerst toch zal het werk geleidelijk moeten worden opgebouwd; het bureau zal niet van de aanvang af op volle kracht werken en het zal enige tijd duren voor dat men over een goed geoutilleerd appa raat beschikt. Bij ruwe schatting taxeert de minister de benodigde tijd op twee ja ren. Een historisch moment. President Tru man tijdens zijn rede voor het Congress, waarin hij zijn haast revoXutionnair programma afkondigde. Achter de Pre sident links Sen. Kenneth McKellar, rechts Sam Ray burn, de president en de spreker van het Huis. -■ Een van de vele Griekse kinderen, ge vlucht uit de streken waar de burger oorlog woedt. Meer dan 750.000 vluchte lingen leven thans in kampen. In gewoonlijk betrouwbare kringen te' Nanking wordt gemeld, dat de Chinese regering de ambassadeurs der vier grote mogendheden heeft verzocht te helpen bü het verkrijgen van een regeling met de door de communisten geleide strijd krachten. De Chinese minister van Bui tenlandse Zaken. dr. Woe Teh Tsjen, heeft een onderhoud gehad met de Britse, Franse en Amerikaanse ambas sadeurs om hun aandacht te vestigen op het door Tsjang Kai Sjek met Nieuwjaar gedane vredesaanbod. Vernomen wordt, dat de Sovjet-gezant te Nanking niet bij het onderhoud aanwezig was wegens ziekte, maar dat hij door een van zijn diplomatieke collega's in kennis was ge steld van hetgeen besproken was. Naar verluidt, hebben Washington, Londen, Parijs en Moskou niet gereageerd op (Vervolg van pagina 1) In diplomatieke kringen te Londen gelooft men, dat het verzoek van Trans jordanië aan Engeland om troepen te zenden, en het besluit van de Britse re gering, om aan dit verzoek te voldoen, het vooruitzicht op directe onderhande lingen met Israël en de Arabische lan den ter verzekering van een permanen te regeling zeer vertroebelen. Het kleine Arabische koninkrijk, dat tot nu toe beschouwd werd als de sleutel tot de Palestijnse vredesonderhandelingen, heeft met één slag zijn rol in de Pales tijnse oorlog gewijzigd, door gebruik te maken van het in 1936 met Groot-Brit- tannië gesloten verdrag, waarin de beide landen elkaar militaire hulp toe zeggen ingeval van een aanval. Het is nog niet bekend, hoeveel troepen Enge land zal zenden. Een woordvoerder van het Britse mi nisterie van Buitenlandse Zaken heeft verklaard, dat de kwestie een „ernstige aangelegenheid" was voor de Engelse regering. Hij constateerde, dat de laat ste berichten uit het Midden-Oosten duidelijk aantoonden, dat Joodse troe pen zich nog steeds op Egyptisch grond gebied bevonden. Hij maakte duidelijk, dat naar de mening van de Engelsen de vooruitzichten op het staken van het vuren afhangen van de terugtrekking van Joodse troepen van Egyptisch grondgebied. De Israëlische regering beschouwt het zenden van Britse troepen naar Akaba. onder de voorwaarden van het Brits-Transjordaanse handelsver drag, als „een definitie vijandige handelwijze", aldus wordt uit Tel Aviv bericht. In een krachtig protest spreekt de regering van Israël Haar ernstige bezorgdheid uit „over de ge volgen, die kunnen voortvloeien uit Het officiële Russische nieuwsbureau te Berlijn heeft de regeringen van Engeland, Frankrijk en de V. S. in een verklaring ervan beschuldigd, dat zij een geheime overeenkomst zijn aangegaan, repatriermg van Duitse krijgsgevangenen te verhinde ren, zodat zij voor gedwongen arbeid naar Frankrijk, België en andere Europese lan den gezonden kunnen worden. Volgens een Britse officiële woordvoer der is deze Russische beschuldiging geheel ongegrond en kennelijk bedoeld de aandacht af te leiden van het feit, dat de Sovjets zelf hun belofte niet hebben ge-^ houden. De tweede conferentie tussen vertegen woordigers van de Hongaarse regering en van het Episcopaat, die Zaterdag moest plaats hebben, is voor onbepaalde tijd uit gesteld. Over deze verdaging spreken zich de officiële, noch de kerkelijke kringen uit Het is niet uitgesloten dat het Hon gaarse Episcopaat de regeringsvoorstellen aan het Vaticaan heeft doen toekomen en dat het antwoord nog niet is binnenge komen. deze eenzijdige interventie van Enge land in het Palestijnse geschil". In welingelichte kringen te Washing ton verklaarde men van mening te zijn, dat het besluit van Engeland om troe pen naar Transjordanië te zenden ver ontrustende mogelijkheden in zich ver borgen zou kunnen houden. Het State Department weigerde vooralsnog com mentaar te leveren. Bevin heeft in verband met de ge spannen toestand in het Nabije Oosten zyn plannen voor een weekend afge zegd. Reuter maakt melding van ge ruchten, volgens welke de Britse con sul-generaal te Haifa de Britse onder danen in Israël zou verzocht hebben, naar veiliger streken te evacueren. De verloven van het Britse marine personeel te Malta zijn ingetrokken. Het Britse vloothoofdkwartier te Va- Ietta heeft bekend gemaakt, dat ver scheidene oorlogsschepen naar hun ba sis zijn teruggeroepen. By Cyprus houden de Britse marine en luchtmacht oefe ningen, terwijl, volgens uit de hoofdstad van Transjordanië ontvangen berichten, Engeland in Transjordanië zijn lucht macht versterkt. De minister-president van Nieuw- Zeeland, Peter Fraser, verklaarde Za terdag te Ottawa _r zeker van te zijn dat, „indien de democratische staten in de Stille Oceaan door de nood tot samengaan worden gedwongen", zich een bondgenootschapsverdrag voor de StiQe Oceaan zou ontwikkelen, in de iyn der ontwikkeling van het voorge stelde Atlantische bondgenootschap. Premier Fraser verklaarde tegenover verslaggevers dat het duidelijk was dat Australië, Nieuw-Zeeland, Groot Brittannië, Canada, de Verenigde Staten, Mexico en bepaalde Midden- en Zuid-Amerikaanse staten van een der gelijk verdrag deel zouden uitmaken. Hij voegde hieraan nog toe dat Nieuw- Zeeland geen formele besprekingen met andere landen had gevoerd, om tot het sluiten van verdedigings-overeenkom- sten voor het gebied van de Stille Oceaan te komen. De ministers van de drie Scandinavi sche landen zullen op 22 Januari te Kopenhagen bijeenkomen ter voortzet ting van de discussie, die voornamelijk over defensie-aangelegenheden gaat. Deze week zijn de ministers te Karlsbad in Zweden in geheime zitting bijeen geweest. Verwacht wordt dat het Inter-Scandi- navische defence-committee voor een volgende bijeenkomst een uitvoerig rap port heeft opgesteld. Zaterdagavond werd te Reykjavik ver nomen, dat IJsland semi-officieel uit genodigd zou zijn toe te treden tot het Noord-Atlantisch pact. Latham. Kom 27 Ik begreep het volkomen. Dat wil zeggen, ik wist niet of ze zo wanhopig bezorgd was uit angst dat het Paul zou zijn, of dat ze in haar onderbewustzijn wilde dat het Paul was, zodat het Jim niet zijn kon. Of ze, net als Lucy Lee, bereid was, één man voor de wolven te gooien om de ander te redden. „Je beschuldigt toch niet in ernst de man, met wie je gaat trouwen, van moord, lieveling?" vroeg ik zo luchtig mogelijk. „Of ga je niet met hem trou wen?" Ze wachtte zolang met antwoorden, dat ik dacht, dat ze het in 't geheel niet zou doen. „Gisteravond heb ik hem gezegd, dat ik niet met hem trouw, als ik niet alles weet van Sandra," zei ze eindelijk, met een wrang glimlachje. „Ik vrees dat hij mij hetzelfde zal zeggen als hij de ochtendbladen heeft gezien. Ik geloof c„ niet dat hij iemand is, die het zal ap- »eest gebouwd moet worden waar preciëren, dat ik in gezelschap van Jim was tot half twee, terwijl ik de politie verteld had dat ik om half een naar bed g'lk weet niet hoe lang we daar ston den in de vallende schemering, aldoor weer hetzelfde besprekend; Rosemary vertelde me verder niets, niet wetende dat ik iets meer wist dan wat is. me verteld had. Naar later bieek wist ze een heleboel dat ze nooit vertellen zou. Ik geloof ook niet dat het veel geholpen zou hebben, want zelfs de dingen, die ze me vertelde, zeiden me op dat ogen blik niets, en ook later met met voor ik ze keurig samen gevlochten zag mei andere, geknoopt en geweven tot een van de dodelijkste netten, die ooit een roofdier gevangen hebben. Van het begin af had kolonel Prim rose gezegd dat dót zijn doel was, dat hij het verscheurend dier in de val zou lokken, hoe schijnbaar-onschuldig en innemend zijn voorkomen ook was, of hoe fluwelig zijn klauwen. Het klonk wat fantastisch toen hij het zei. Nu lijkt het dat niét meer, nu weten we hoe bloedig en onmeedogend die klauwen waren, hoe smal het pad, dat sommigen van ons scheidde van de dood. Terwijl we daar nog stonden, gebeur de er iets vreemds. We hoorden iemand van links het laantje afkojnen. Dat was op zichzelf niet verwonder lijk, hoewel het laantje weinig wordt gebruikt. Het vreemde was, dat de man, die naderde, zich blijkbaar heel behoed zaam bewoog, telkens een eindje liep, en dan stilhield c:.i de schijn te wek ken, dat hij daar maar stond te genie ten vaa de ave d-rmiskieten en vol strekt niet achter zich keek Hij deed dat voor de tweede keer, toen we Andy Thorp herkenden en za gen, dat hij iets onder zijn grijs flanel len jasje had, dat hij tegen zijn licihaam drukte door zijn ene hand in zijn broekzak te houden en zijn elleboog tegen zijn zij. Hij bleef staan voor hij aan mijn hek kwam en keek weer rond. Toen dook hij met buitengewone snel heid de kant af naar het strand. We hoorden een paar stenen vallen mi een ogenblik later verscheen Andy weer. Hij sloeg zijn broekspijpen af, schudde het zand uit zijn schoenen en drentelde dezelfde weg terug. Hij had niet één keer onze kant opgekeken, maar later ontdekte ik, dat we vrij goed verbor gen waren achter de hoge struiken, die langs de laan groeiden en langs de schutting van de G<>ii}ds Wat betekent dat?" fluisterde Rose mary Het bewees, hoe verdacht Andy zich gedragen had, ondanks zijn vertoon van nonchalance. We hadden geen van beiden gesproken. Feitelijk hadden we onze adem ingehouden. „Het betekent dat hu kwijt is, wat hij onder zijn arm had," zei ik. Rosemary rilde. ..Het wordt koud." zei ze. „Laten we naar huis gaan," en ze stak haar arm door de mijne. Hij beefde. Ze keek her haaldelijk om op de terugweg en toen een grote, vierkante figuur plotseling voor ons opdoemde, schrok ze hevig en gaf een korte angstige kreet, voor ze zag wie het was. Ik had tot dusver niet gemerkt hoe ontzettend nerveus ze was; hoewel inderdaad het verschijnen van sergeant Buck, op wacht staand in de schaduw van de ligusterheg, een beetje cm verwacht was geweest. „Ik heb order van de kolonel, de da mes te zeggen, dat u niet in 't donker alleen buiten mag blijven, mevrouw," rapporteerde hij stijf. Toen voegde hij er bij, tegen Rosemary: ,,'t Is niet veilig, miss, als er 'n moordenaar losloopt. Ge loof mij maar, de kolonel weet wat-ie zegt. Ik ben acht en twintig jaar bij hem en hü heeft 't nog nooit mis gehad." Toen, met een bijna onmerkbare be weging van geweer-presenteren, liet hij ons voorbijgaan, volgde als achterhoede en bracht ons als 't ware op naar het huis. Er was iets ergs komieks aan, maar ook bepaald iets geruststellends, hoewel het nog niet volkomen donker was. Rosemary beefde niet meer en keek niet meer om. „Ik ben idioot schrikachtig," zei ze, toen we op de veranda kwamen, en wat ik ten onrechte beschouwde als de in timiteit van mijn eigen huis. „Ik had niet op mijn gast gerekend. Hij was in de huiskamer. Meer dan dat, de Officier van Justitie, mr. Parran was bij hem en ook een verhit-uitziend jongmens, blijkbaar uit de stad. Ze zaten om de tafel, over een grijs velletje postpapier gebogen. In een oog opslag zag ik dat het Sandra's zelf moordbriefje was. Ze hadden nog twee andere vellen papier, die ze er blijk baar mee vergeleken. „Ik hoop dat we niet storen," aei ik. Kolonel Primrose hield zijn hoofd schuin naar beneden en gluurde naar me op. Hij grijnsde. „Volstrekt niet, gerust binnen." Hij zei het even hartelijk als toen hij me later inviteerde in zijn eigen huis in P-Street in Georgetown. „Erg vriendelijk van u," zei ik. De snelle, geamuseerde tinteling In zijn ogen verdween direct, toen hij langs mij heen naar Rosemary keek. Ze stond in de deur. Haar gezicht was als was en ik had het gevoel, dat het zo geworden was door iets dat ze gezien had toen we binnenkwamen. Ik keek zo onopvallend mogelijk rond. maar ik kon niet door de massieve figuur van de Officier heen kijken, zodat wat er op de tafel bij de haard lag, buiten mijn ge zichtsveld bleef. Bovendien was het volkomen duide lijk, dat ze blij zouden zijn als we weg gingen. Dus gingen we naar de keu ken. Niemand in April Harbor heeft Zondagsavonds bedienden; ze gaan alle maal naar de kerk, dus zorgen we zelf voor ons avondeten, gewoonlijk ieder in het huis van iemand anders. Ik gaf Rosemary een glas water. Ze dronk wat en zette het glas neer," en opende en sloot haar vingers er om heen, kijkend vroegere officieuze verzoeken om be middeling. Met een speciaal vliegtuig is Zaterdag ochtend bovendien een nieuwe vredes missie van de Chinese regering van Nanking naar Midden-China vertrokken. Naar in gewoonlijk betrouwbare kringen verluidt, bestaat de missie uit Tsjang Tsjoen, een der voornaamste Chinese ministers, twee generaals enige andere functionarissen en adviseurs. Het door communistische troepen be legerde Tientsin heeft Zaterdag egn officiële delegatie, die de witte vlag met zich voerde, uitgezonden, teneinde tot een wapenstilstand met de bele geraars te komen en openlijke vredes besprekingen met de bevelhebbers der communistische legers te openen. De communisten zijn Zondag door de verovering van het gebied om de in Oost-Tientsin gelegen wapenopslag plaats het centrum van de stad tot op 3 kilometer genaderd. Volgens het garnizoenshoofdkwartier, dat het verlies van dit gebied officieel toegeeft, kregen de regeringstroepen op dracht zich terug te trekken, nadat zij de communisten zware verliezen hadden toegebracht. Vóór de terugtocht waren alle verdedigingsinstallaties vernietigd. De Jlfew York Times" van heden bevat op de frontpagina een brief aan de redactie van meer dan een kolom, geschreven door Harry Gi- deonse uit Brooklyn, waarin hij be pleit, de kwestie inzake de bevoegd heid van de Veiligheidsraad om het Indonesische probleem te behandelen, voor te leggen aan het Internationale Hof van Justitie te Den Haag. Omtrent het „losbarsten" van de guerilla-strijd zegt hij: de eenvoudige waarheid is natuurlijk dat de guerilla- strijd nooit heeft opgehouden sedert de Japannezen hun gezag overgaven terwijl de onmacht van de Re publiek om haar eigen strijdkrachten te beheren, misschien de voornaam ste reden voor de politionele actie is. Verscheidene malen werden bevé len gegeven, doch het ontbrak de re- gering-Djocja blijkbaar aan gezag om uitvoering van haar orders door haar eigen aanhangers te verkrijgen. Moeten wij ook de wil verlammen om de werkelijkheid onder het oog te zien, waarmede de Nederlanders te maken hebben, wanneer zij in werkelijkheid de Amerikaanse idea len en belangen verdedigen, aldus vraagt de schrijver. (Informatiedienst inzake lectuur) I verboden, II streng voorbehouden, Hl gevormde lezers, IV volwasse nen, IV-V rijpere jeugd, V voor allenVI kinderlect. Een sterretje meer dan gewone ontwikk. vereist. De Rom. cijfers geven de toelaatbaarheid aan. Broer, A. L., Ds.: HET WITTE HUIS IN 'T GROEN. Een beschrijving van paleis en landschap Soestdijk met de aangrenzende gebieden van Gooi- en Eemland; met 54 blz. foto's. A. G. Schoonderbeek, Laren. De on dertitel spreekt voor zichzelf. Prachtige foto's maken dit boek tot een rijk be zit. IV—V. Bunge, H.: ASTROLOGIE. A. J. G. Strengholt, A'dam. Leerboek der sterren wichelarij. Het werkt bijgeloof in de hand en spreekt zich op onaanvaardbare wijze uit over godsdienst. I. Byrnes, James F.: OPENHARTIGE TAAL. (Speaking frankly). Servire, Den Haag. Een ongemeen belangwekkend boek over de in ternationale situatie. Voor belangstellenden in de grote politiek zelfs een onmisbaar boek. IV. Van Doom, Willem: HET KAN RAAR LOPEN. J. J. Kuurstra, A'dam. Een jonge leraar Nederlands brengt de meisjesharten van 't Zaans lyceum in beroering, maar met zijn uiteindelijke keuze zullen de le zers het wel eens zijn! IVV. Eisen doorn, Jo: DE WEGENBOUWER VAN ROTONDO. Van Munster, A'dam. Bert's vader blijkt N.S.B.-er te zijn geweest, maar de ontknoping van dit aardige jon gensboek toon Bert als illegaal wer ker. IV—V. Franke. S.:-SIEBE VAN DE DIJKHOEVE. De Arbeiderspers. A'dam. Dit verhaal speelt in West-Friesland ten tijde van Floris V. Een goed boek, vlot en spannend geschre ven. V. French, Harold: IK WAS ACHTER HET IJZEREN GORDIJN. Nederlands Boekhuis, Tilburg. Een beklemmende nachtmerrie van onvrijheid en sinistere dreiging, waarvan men moeilijk kan geloven dat ze nu, op dit ogenblik, en zo betrekkelijk dicht bij onze grenzen, werkelijkheid is dat is de beste karakteristiek van dit boek van Ha rold French. Het geleidewoord van Henri de Greeve is een juweeltje op zichzelf. IV. Hauser, Ernest O.GEMASKERDE MEN SEN. Zuid-Holl. Uitg. Mij., Den Haag. Land- en volkenkunde van het Japan van vóór de atoombommen. Goeddeels ver ouderd en niet meer actueel bijgewerkt. IV. Henderson, Nevile, Sir: HERINNERIN GEN VAN EEN DIPLOMAAT. Allert de Lange, A'dam. Milieu-schildering van de diplomatieke wereld in genoemde periode. Vooral de sfeer van het oude regime is hoe de warme afdrukken van haar top-w geschreven- jy pen zwakker werden en verdwenen op Hulzen, Joh.; OM DB ZUID NAAR de koude oppervlakte. „Grappig dat ze er nu tóch nog zijn en dat ze ze weer te voorschijn kunnen la ten komen," zei ze verstrooid, met een hoofdbeweging naar de huiskamerdeur. „Is dit een amateur-voordracht over vingerafdrukken, miss Bishop?" schert ste ik. Ik was een beetje ongerust (Wordt vervotad) Vai> Hulzen, Joh.; DE OOST. A. Roelofs Van Goor, MeppeL Oorlogstijd brengt Chris via de Kaap naar Indië, aan boord van de Oldenbamevett. Hij beleeft heel wat. VI. Jonkers. A.: WELVAARTSZORG IN IN- DONESIë. W. van Hoeve, Den Haag. Poli tieke ontwikeling, welvaartsbronnen en economisch leven van Indonesië. Aan vak mensen warm aanbevolen. IV.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 3