IVÖRÓL
f
STAD EN OMGEVING
Ervaringen van een aalmoezenier
in Indonesië
De gezinnen en hun woningen
Militaire jeep in water
gereden
PSf.-V»
AGENDA
c
GOED, GOED!,
Tweehonderd jongens woonden de Nachtmis
bij in een stal
i
Uit het land van Groenendaal
Hoe spelen de R.K. clubs
STEUN WETTIG GEZAG
DINSDAG 11 JANUARI 1*49
PAGINA
Lezers klimmen in de pen
»Bv
MARIONETTENSPEL
Voor St. Adelbertua-
vereniging
K.J.M.V.
Naar de missie
„HALS OVER KOP
BALINESE KUNSTAVOND
Gamelan „Babar Layar"
Receptie „Inter Nos"
MIER WEET
AUTO SLIPTE EN
REED FIETSERS AAN
Hoofdstad-operette in
Haarlem
Volksconcert H.O.V.
Accordeon-uitvoering
Ruim 500 tafeltennissers bij
Winfried-tournooi
De Haarlemse Manege
T.E.P.
Burgerlijke Stand
BENNEBROEK
Filmavond Kath. Actie
HOOFDDORP
BLOEMENDAAL
Jaarfeest K.A.B.
HEEMSTEDE
KATH. VOLKSPARTIJ
Feest Kath. Arbeiders
beweging
De gramofoonplaten-
productie in Heemstede
„Hageveld" wordt
„gewassen"
ZANDVOORT
Loop der bevolking
Onbetwist de beste tandpasta
Katholieke tandtechnici
stichten vakorganisatie
Ridder van Rappard voor
het Hof
Schoolgeld
GROENENDALER
Eén dode te betreuren
Twaalf jaar geëist tegen
Hoogterp
Beurs van Amsterdam
ZWAKKERE TENDENZ
i,
Voor de leden van de St. Adelbertus.
vereniging en hun dames heeft Bert
Brugman met zijn medewerkers in het
fraaie en gezellige bovenzaaltje van de
Ned. Credietbank aan de Gedempte
Oude Gracht een marionettenspel op
gevoerd. Het Marionettentheater van de
Blaricumse kunstenaarsfamilie Brug
man, dat zich in de loop der jaren een
grote vermaardheid verworven heeft en
terecht aller bewondering en waarde
ring verdient, beschikt over een uitge
breid repertoire, waaruit voor deze ge
legenheid gezocht was: „Don Juan".
dat- merr als tegenhanger van Goethe's
„Faust" kan beschouwen. Het is een
romantisch stuk, waarin de ridder Don
Juan. een schavuit van de eerste rang.
met zijn knecht Hans Worst, rondwan
delt en tenslotte zijn ziel aan de duivel
verkoopt. Het was een charmant stuk
in een aantrekkelijke montage van
ir. Th. Nix, waarvan een ieder zeer ge
noot.
De K. J. M. V. gaat voorbereidingen
treffen voor de installatie van haar
aspirantleden.
Het eerste uur van de bijeenkomsten
dezer maand is bestemd voor de vor
ming van hen, die in Februari geïnstal
leerd willen worden. Daarom is hun
aanwezigheid op deze avonden beslist
noodzakelijk.
Maar ook voor de andere leden is het
zeer nuttig om de z.g. oriëntatiecursus
nog eens te volgen. Verder zal Cor
Wester op Woensdag 12 Januari een al
tijd actueel onderwerp behandelen, n.l.
„Financiën". Tenslotte zullen er deze
week bijzonderheden bekend gemaakt
worden over de lustrumviering. De
bijeenkomsten worden gehouden in het
Middenstandsbureau, Kruisstraat 25.
18 Januari vertrekt onze stadgenoot,
father J. Kramer, na een verblijf van
ongeveer tien maanden in ons land,
weer naar zijn missie in de Belgische
Congo.
Het is natuurlijk een beetje raar, dat
.>en bruidje vlak voor haar huwelijk het
oesluit neemt te onderzoeken of zij en
haar aanstaande man wel bij elkaar
passen. Maar als de Engelse schrijver
Kenneth Horne deze rariteit in zijn vul
pen gehouden had, zou de volle Stads
schouwburg een kostelijke avond ge
mist hebben. En omdat het bruidje nu
eenmaal raar is. staat niemand er ver
stomd van, dat haar gescheiden moeder
op 't punt staat zich te verloven met 'n
oude vrijgezel, dat een bruidsmeisje de
plotseling verschenen vader quasi wil
verleiden, dat het dienstpersoneel veel
roet in het eten gooitafijn, dat er zó
veel gebeurt vooraleer de. bruid en de
bruidegom, plus de vader en de moeder
herenigd zijn. Zie geen kwaad in deze
luchthartigheid, maar veronderstel ook
niet, dat ge er wijzer van wordt. Joan
Remmelts. regisseur van „Rotterdams
Toneel", speelde tevens de vader, die
plotseling verschijnt en de bruidstaart
bijna bederft. Enny Meunier was de op
psychologische onderzoekingen beluste
dochter, Louis de Bree een sukkel van
een aanstaande tweede vader Dan
draaiden nog mee in de mallemolen Rie
Gilhuys als de moeder. Lize Servaes als
de huishoudster, Steye van Brandenberg
als de bruidegom, Elisabeth Versluys en
Louise Ruys. Weer zo'n stuk vol nonsens,
geknipt voor een lachlustig publiek, dat
een avondje onbezorgd wil zijn.
Het was een schone avond, die het
comité voor jonge kunstenaars in de
Renaissance-zaal van het Frans Hals
museum het Haarlemse publiek aanbood.
De Balinese kunstenaar I Madé Suka
Ngadja. de danser, musicus en schilder,
gaf enkele prachtige volksdansen ten
beste, zoals le Lègong Gong Gedé en de
dans van Rangda, sierlijk van beweging
en scherp van expressie, die Bernard
IJzerdraat, de Haarlemse stichter van
het Gamelang-orkest. voor de toeschou
wers in het kort toelichtte.
Verder bracht de veelzijdige Balinees
door hem zelf gecomponeerde muziek
ten gehore.
Het optreden van X Madé Suka Ngad
ja. van wie deze uitvoering de eerst^
van een landelijke tournée is. zal zeer
zeker bijdragen tot een beter begrip van
het Indonesische volk en zijn kunst.
De Franse Omroep organiseert in Fe
bruari een tiental gala-avonden te Nice
onder de titel „Gala des Etoiles du Mon
de". Hiertoe is ook het Nederlands Ga
melangezelschap „Babar Layar" onder
leiding van Bernard IJzerdraat uitgeno
digd. Het orkest vertrekt 21 Februari om
vooraf op te treden voor de Nationale
Omroep te Parijs. Ook een televisie-uit
zending staat op het programma.
In Haarlem zal het gezelschap voor
zijn vertrek nog een uitvoering geven
ten bate van het Medisch Opvoedkundig
Bureau te Haarlem.
Het dubbelmannenkvartet Inter Nos. dat
zijn 30-jarig bestaan viert, heeft Zaterdag
in restaurant Brinkmann gerecipieerd ter
gelegenheid van dit op muzikaal gebied
zeldzame jubiigum. Tijdens de receptie voer
den het woord de deken van Haarlem J.
J. A. Kuilman, de voorzitter van de H.O.V
Mr. A. Beets en de heer J. Dorresteyn. di
recteur van de Dienst Hout en Plantsoenen.
Verschillende deputaties van kwartetten uit
Haarlem en - omliggende gemeenten kwamen
hun gelukwensen aanbieden.
Het damescomité, dat zich had gevormd,
bood elk der zangers een zilveren potlood
en de dirigent een geborduurd kussen aan.
Verder waren er vele bloemstukken en fe
licitatiebrieven en -telegrammen.
dat de winter in Januari
^ewooniyk eerst recht
begint. Daarom een re
cept voor wlnterkost.
Mevr. Lotgering-Hillebrand adviseert:
GESMOORDE UIEN
MET BRUINE SAUS
kg. kleine gelijke uien. 40 gr. boter,
wat peper, 1 jusblokje, 4 dl. water, zo
nodig aroma of tomatenpurée en zout
Maak de uien schoon, maar laat 2* heel
Was ze en smoor ze zachtjes in boter, iets
zout en peper tot ze lichtgeel en glazig
zijn Maak van het jusblokje saus volgens
gebruiksaanwijzing, bind ze zo nodig wat
na en doe er wat tomatenpurée bij. Laat
de uien in deze saus 15 min stoven.
Grote platte uien of echte Lissabonse uien
kan men bfj gebrek aan tomaten om te
vullen als gevulde' groente gebruiken 4.13
smaken uitstekend met pikante gort ge
vuld Gefruite uien op een gehakte bief
stuk In een nikant broodschoteltje. bt1
bruine bonen verhneen het aroma van
het eerprht
Pu hl. Centr. Bur. v.
d. Tuinb.veilingen
(Adv.)
Op de Slaperdijk ter hoogte van de
Vergierdeweg had Maandag een aanrij
ding plaats. De bestuurder van een per
sonenauto, die in de richting Spaarn-
dam reed, bemerkte, dat twee wielrij
ders recht van de weg voor hem uit re
den. Daar de weg nogal smal is, gaf de
chauffeur signalen en remde hij wat bij.
De wagen slipte echter en raakte met de
rechtervoorzijde de achterwielen van de
fietsen. De fietsers kwamen op de berm
terecht, de auto gleed aan de linkerkant
van de weg af door het prikkeldraad
heen en kwam tot stilstand in een grep
pel. Een van de wielrijders, die een
hoofdwonde had opgelopen, werd per
ziekenauto naar zijn woning vervoerd.
De hoofdstad-operette zal Vrijdag 14,
Zaterdag 15 en Zondag 16 Jan. in de
Stadsschouwburg een serie voorstellin
gen geven van de operette „An der
schonen blauen Donau", met muziek van
Johann Strausz, in een Nederlandse ver
taling van Meyer-Hamel en onder regie
van Otto Aurich.
De bekende violiste Renate Zwaarde
maker is soliste op het Volksconcert van
Dinsdag 11 Januari. Met orkestbegelei
ding speelt zij een tweetal werken, n.l.
„Poème" van Chausson en „Havanaise"
van Saint-Saëns. Ter omlijsting hiervan
brengt 't orkest o.l.v. Kees Hartvelt nog
de volgende werken ten gehore: „Psv-
ché" van C. Franck. Adagio voor strijk
orkest van Guillaume Lekeu en tenslotte
de Espana-Rhapsodie van Chabrier.
De Haarlemse Klavarskribo Accordeon
Club, concourskampioen Haarlem 1948 en
winnaar van de zilveren medaille van
het Haarlemse gemeentebestuur, zal
Zondag 16 Januari, des avonds om 8 uur,
in hotel „De Leeuwerik" een uitvoering
geven o.l.v. de heer J. Hagenaar Jr. Als
solisten werken mede Tiny en Wim
Kempenaar, accordeon, Rudi Kinsber-
gen. piano en Inge Christoffel, zang.
Uitgevoerd zullen worden werken van
Verdi. Chopin, Léhar, Ketelbey en an
deren.
Meer dan 500 inschrijvingen kwamen bin
nen voor het Winfried Tafeltennistournooi.
dat a.s. Zondag in het .Krelagehuis, Leidse-
vaart, wordt gehouden. De zaal is de ge
hele dag voor belangstellenden geopend.
De finales beginnen ongeveer 19 uur.
Uitslagen R.K. Tafeltennisvereniging
Winfried: Winfried 1Eendracht 1 55.
PrawanoWinfried 2 64. Winfried 3—
TOG 5 100. Winfried 4Te Zaanen 2 16
Prawano 3—Winfried 5 100.
Dezer dagen werden wedstrijden ge
houden om de dressuurbeker. een ge
schenk van wijlen mr. dr. Nobach, die
voor het eerst na 9 jaar weer beschik
baar werd gesteld en gewonnen werd
door Ida Wallage op Sans-Souci. De
verdere volgorde der deelnemenden was:
Trudy v. d, Meer, Jacky; Albertien
Schoen, Monty; John Daniels, Teacher;
Benno Wallage, Maquis. Het juniores-
springnummer werd een verdiende over
winning voor Marian Schoen op Spunk,
die veruit het fraaiste parcours reed. Jo
Rijnveld. werd tweede voor dr. Eysvogel
op Lucky-Strike, 2e R. Davison op
Bonfire en 3e H. Eysvogel op Jacky. De
heer J. Quick trad als jury op.
De uitslagen van de R.K. damvereni
ging T.E.P. zijn: Kijk-Uit—T.E.P. 9—9
(afgebroken stand). De afgebroken par
tij heeft T.E.P. gewonnen 02, waardoor
T.E.P. won met 911. De stand voor de
topscoreprijs is als volgt: v
gesp. gew. rem. verf. pnt.
N. Komen 8 5 3 0 13
P. Hollenberg 8 6 0 2 12
Maandag 17 Januari wordt een wed
strijd gespeeld tegen H.R.K.D. in gebouw
Prinsenbolwerk 1.
De Vereniging van Ex-Politieke Ge
vangenen uit de Bezettingstijd, afdeling
Haarlem, houdt Vrijdag a.s. een leden
vergadering in het Wijkgebouw, Ged.
Oudegracht, waar het lid van de Twee
de Kamer, de heer J. H. Scheps, zal
spreken, met als onderwerp: „Het eigen
wezen der illegaliteit". Na afloop wordt
een huishoudelijke vergadering gehou
den ter behandeling van de ontwerp
statuten.
GEBOREN: J. E. Klink—Krikke, z; W.
J. van Zeistvan der Stelt, z; G. L. H.
T. de RuiterGroeneweg, z; P. Meijer
Wolterson, z; H. D. de GrootVos, z;
H. BlankestijnTimmerman, z; G. M.
Uljeevan der Stel, z; C. C. Snoeks
Stoop, z; A. C. F. JanssenRohling, z;
C. T. van KesselAafjes, z; J. W. van
den BoschWeerdenberg, z; J. G. Wil-
lemseSpigt, z; M. SmitKrom, d; A.
M. van der ZandeStokman, d; F. H.
KuiperHoekstra, d; N. RooseKol, d;
J. A. Temme—Grootveld, d; A. Doets
Brandse, d; W. A. SpijkersVisser, d;
J. G. van Diggelenvan Egmond, d; A.
Vinkvan Ahstel d; H. J. de Roos
Henning, d; A. J. HartogSpierings, d;
M. C. de GierGeldorp, d; H. J. Valk
Fortgens, d; A. W. Duijts—Berends, d;
H. H. de Ruigvan Beusekom, d.
GEBOREN: E. Peetoom—Kroon z: G. L.
Kleijn—Ruitenburg z; J. M. Schulz
Schmidt z: C. C. Steenkist—Bosch z: H. A.
M. SwarteKuenen z: H. E. KokSlee
boom z; H. A. H. Riegen—Smid z: W. H.
Dijkstra—Garrer z: J. C. M. Ros—Suyker-
buyk d; C. den DuikArnoldt d; T. J.
MulLagerweij d.
OVERLEDEN: L. Jonker, 3 m., Gen.
de Wetstraat; M. CastricumSaaieman,
62 j., Plataanstraat; A. P. Meerman—de
Munnik, 57 j., Zijlweg; C. Möhringer—
Buurman. 65 j„ Rijksstraatweg; A. M. C.
Schöyerde Raos, 93 j., Kloppersingel;
L. Bakker, 82 j., Gasthuislaan; W. F.
Hekhuijsen, 72 j„ Zuidpolderstraat; K.
E. van der ZeeGartner, 42 j., Ohm
straat; J. SchoereeLock. 91 j., Van
Zeggelenplein; A. E. van Egmond, 19 j„
Gasthuisvest; W. KoppiesRoskam, 59
j„ Raamvest.
OVERLEDEN: M G. Jongenelen, 29 j.
Kamperlaan, M. G. Jonker. 70 j„ Zonne-
laan, J. K Vrijdag. 85 j., Voorhoutstraat,
T. B. M. Mensink. 16 m„ Hazepaterslaan.
Op initiatief van de Katholieke Actie
zal Dinsdagavond in het R.K. Vereni
gingsgebouw een zeer mooi filmpro
gramma worden gegeven met als hoofd
film „De held van Molokai", een uit
beelding van het leven van Pater Da-
miaan.
j-
Over -ie Jari Gijzenvaart, bij de Jeugdherberg „Jan Gijzen", heeft men een aan
vang gemaakt met de bouw van de Sinneveltbrug. Een overzicht van het werk.
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Oliver Twist (IS j.), 2, 4.15,
7 en 9.15 u.; Cinema Palace: Tarzan en
Tanya (14 j.). 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor:
Olaf de Pooljager (a. 1.), 2, 4.15, 7 en
9.15 u.; Frans Hals: Niet tevergeefs (strikt
volw.2.30. 7 ert 9.15 u.: City: The talk of
'the town (14 j.), 2.15, 4.30, 7 en 9.15 u.,
Spaarne-theater: Het lokkende goud (14 j.),
2.30, 7 en 9.15 u.
Dinsdag 21 Januari
Concertgebouw: Volksconcert H.O.V.. 8 u
en Tuinzaal: Voordracht „Leontientje" voor
R.K. Middenstand.
Woensdag 12 Januari
Frans Halsmuseum: Volksliederen en bal
lades met luitbegeleiding, 8 uur.
Woensdagavond 12 Januari houdt de
afdeling Overveen van de Katholieke
Arbeidersbeweging haar jaarfeest 'in
gebouw „Domi" te Overveen. De heer
A. van der Veldt, districtsbestuurder,
zal een toespraak houden. De R.K. Gem.
Toneelvereniging „St. Genesius" zal het
blijspel in drie bedrijven „De Baas in
Huis" opvoeren.
In de grote zaal van het R.K. Ver
enigingsgebouw hield de afdeling Heem
stede van de Katholieke Volkspartij
Maandagavond een drukbezochte verga
dering. die een zeer bewogen verloop
had. Deze bewogenheid vond zijn oor
zaak in een tweetal rapporten uitge
bracht ter voorbereiding van de komende
verkiezingen voor de gemeenteraad. Het
eerste was van een daartoe in het leven
geroepen commissie, het tweede van het
bestuurslid, de heer J. Meijer. De grote
moeilijkheid stuitte op de samenstelling
van de verkiezingsraad. waaromtrent
twee standpunten heersten die onover
brugbaar leken. Gelukkig bracht een
tussenvoorstel van het vroegere be
stuurslid. de heer P. G. Teil, uitkomst,
zodat na zeer lange en zeer heftige dis
cussies dit voorstel met algemene stem
men werd aangenomen. Dit houdt in,
dat de sociale organisaties niet meer zo
veel invloed hebben bij de samenstelling
van de verkiezingsraad als voorheen het
geval was en het laatste woord thans bij
de afdeling van de K.V.P. is. Als gevolg
daarvan zal stellig bij de verschillende
groepen een streven ontstaan, om hun
inzichten zo sterk mogelijk tot uiting te
doen komen. Dit streven was gister
avond reeds volop kenbaar.
Op verzoek van het K.A.B.-bestuur
te Heemstede vestigen wij er de aan
dacht op, dat aan het gemeenschappe
lijk ontbijt op Zondag i6 Januari wel
de damesleden, doch niet de leden van
de dames worden verwacht. Tevens
wordt bekend gemaakt, dat voor de
feestavond op Maandag 17 Januari voor
belangstellenden des avonds nog kaar
ten aan de zaal verkrijgbaar zijn.
Niettegenstaande het feit, dat de Ne
derlandse Gramofoonplatenfabriek te
Heemstede nog slechts korte tijd in
werking is. werden in 1948 toch reeds
20.000 gramofoonplaten geperst. Het
laat zich aanzien dat dit getal, bij een
behoorlijke voorziening van grondstof
fen, over 1949 wel vertiendubbeld zal
worden.
Het gebouw van het Seminarie „Ha-
geveld" te Heemstede, dat in de Duitse
tijd een caipouflage-front kreeg, wordt
thans eindelijk van de lelijke deklaag
bevrijd. Met zand wordt de gevel
schoongespoten, een kostbare geschie
denis en tevens een moeizaam werk, dat
enige tijd in beslag zal nemen.
De bevolking van Zandvoort nam m
December toe door geboorte met 24 en door
vestiging met 70 personen. Zij verminderde
door overlijden met 8 en door vertrek
met 70 personen. Door het geboorteover
schot nam de bevolking per saldo toe van
9535 tot 9551 personen.
daar pratan we niet meer over:
Pater Van Croonenburg uit Den
Haag, hoofdbestuurslid van Katho
liek Thuisfront, heeft Maandag
avond voor de afdeling Zandvoort
van het Katholieke Thuisfront
in een causerie van langer
dan twee uur met humor en gevoel
verteld van zijn ervaringen als
aalmoezenier bij onze soldaten in
Indonesië.
Spr. begon met te vertellen van de
stemming aan boord van hit vertrek
kende troepentransportschip; Indië kan
hun dan gestolen worden. Allengs vol
trekt zich een verandering van menta
liteit als hun in de Middellandse Zee
de plaatsen worden gewezen waar in
de oorlog Nederlandse oorlogsbodems
zijn gezonken of aan invasies hebben
deelgenomen. Dit versterkt hun natio
naal bewustzijn. Op het eind van de
bootreis leggen zij op het schip een
ontroerende belofte van trouw af, aan
God, Koningin. Vaderland, ouders en
dierbaren en zo betreden zij welgemoed
de Indische bodem. Aangaande het le
ven in Indonesië vertelde spr. belang
wekkende dingen. Spr. meent dat de
jongens op de bootreis te angstig wor
den gemaakt voor de hen bedreigende
gevaren van „snipers" e.d. Dat gevaar
wordt erg overdreven. Omgang met in
landse vrouwen komt weinig voor. De
jongens zijn ernstig gewaarschuwd en
beschermen ook elkaar op dit gebied.
Het godsdienstig leven van de jongens
is goed. Lange marsen leggen zij af om
een H. Mis te kunnen bijwonen; des
avonds wordt in geheel Indonesië, waar
katholieke militairen liggen, het avond
gebed gebeden: spr. noemde daarom
Indonesië „een gordel van gebed."
Het verheugende is, dat de jon
gens daar vrijwillig zoveel voor de
beoefening van hun geloof doen,
want er is niemand die hen naar de
godsdienstoefeningen stuurt en ze
gaan toch. Ontroerend was hetgeen
spr. vertelde van zijn Kerstmis in de
tropen, toen 200 katholieke jongens
in een stal de Nachtmis bijwoon
den, terwijl de omgeving in een
straal van 5 K.M. door de niet-
katholieke kameraden werd be
waakt.
Spr. heeft de eerstepolitionele actie
meegemaakt en geconstateerd, hoe de
troepen daar binnen kwamen als bevrij
ders van een gebied, waarin de bevol
king in honger en gebrek leed onder
een ondraaglijke terreur. Alles ging goed
tot het bevel kwam: „staakt het vuren",
want toen begon het vuren pas, n.l. door
de terreurbenden. De soldaten consta
teerden zelf, hoe na enkele weken van
hun verblijf de bevolking weer voedsel
kreeg en kleding, hoe zieken weer ver
zorgd werden en het land weer be
bouwd werd en in de rivieren niet meer
de lijken dreven van verminkte inlan
ders. Toen begrepen zij, dat zij een taak
vervulden in dat land, niet voor het ka
pitaal maar voor de eenvoudige inlan
der. Spr. heeft meegemaakt dat een
post van 25 man ver vooruitgeschoven
was en niet te bereiken. Om wille van
hun lijfsbehoud werden zij teruggeroepen
maar zij seinden terug: „Mogen wij blij
ven, want anders wordt de bevolking
uitgemoord"; deze feiten deden zich
herhaaldelijk voor.
Onze jongens moeten de band met
„thuis" bewaren, ze moeten „van thuis"
blijven en dat kan alléén door een on
afgebroken stroom van brieven, waarin
de kleinste bijzonderheden van „thuis"
worden vermeld. Zij moeten ook op de
hoogte blijven van de voorvallen in de
parochiekerk, waarin zij weer moeten
terugkeren. De katholieke sfeer moet
bewaard blijven en dat kan alléén Kath.
Thuisfront doen. dat jaarlijks voor ruim
drie millioen gulden aan de jongens
stuurt en geen cent subsidie ontvangt.
De voorzitter, de heer Lindeman,
sprak een hartelijk dankwoord. Bij de
opening had deze nog gewezen op de
actie van het Zandvoortse Thuisfront om
lectuur voor de jongens op te halen.
Elke soldaat krijgt dan een bepaald
weekblad regelmatig toegezonden. Deze
avond werd o.m. bijgewoond door pas
toor Van Diepen, kapelaan Nijman en
het Niwin-comité.
In een Zaterdag te Utrecht gehouden
vergadering hebben de katholieke tand
technici besloten een eigen vakorgani
satie op te richten. Er is een voorlopig
bestuur gevormd. Het secretariaat is ge
vestigd Ruusbroecklaan 10, Eindhoven.
Het Bijzonder Gerechtshof te 's-Gra-
venhage zal 14 Maart a.s. de zaak be
handelen tegen 3e voormalige leider
van de N.S.D.A.P. (Nationaal Socialis
tische Nederlandse Arbeiderspartij) E.
H. Ridder van Rappard.
De U. V. V. te Haarlem heeft in de Lange Margarethastraat een lokaliteit geopend,
waar ouden van dagen bij elkaar kunnen komen om er genoeglijk een uurtje te
praten, sjoelbakken, lezen of domineren. Vele oudjes, die 's zomers op een
bankje in het plantsoen plegen door te brengen, weten in de lange winter niet
waar zij naar toe moeten, en hier kunnen zij voor vijf cent ook nog een kopje
thee drinken. Foto: een gezellig praatje rond de gashaard.
Met ingang van Maandag 10 Januari
zal het door Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland vastgestelde schoolgeld
moeten worden betaald, hetgeen voor de
kleuterschool neerkomt op 50 cent per
kind.
Wanneer we hier een en ander gaan
mededelen over de Heemsteed-
se gezinnen dan betreft het na
tuurlijk niet de bepaalde omstandighe
den van diverse gezinnen, maar gaat
het meer over de omvang van het ge
zin en het aantal. Het spreekt dan van
zelf, dat we in de eerste plaats met de
grote gezinnen, dat zijn dus gezinnen,
met meer dan vier kinderen beginnen
en uit de getallen die als resultaat van
de gehouden volks- en woningtelling
bekend zijn gemaakt, blijkt, dat op de
5820 gezinnen 399 grote gezinnen in het
land van Groenendaal zijn. Daarvan zijn
er 167 met 5 kinderen, 100 met 6. 61, met
7. 29 met 8 en 42 met 9 of meer kin
deren. Op een totale bevolking van ruim
24.000 personen is dit wel kenschetsend
voor bepaalde opvattingen.
Keren we terug tot de rest- van de
gezinnen dan blijkt dat er niet minder
dan 1445 gezinnen zijn met 1 kind en
1261 met 2 kinderen; 706 gezinnen zijn
er met 3 kinderen en 330 mqt 4 kin
deren. Het komt dus hier op neer, dat
practisch bijna 70 van de gezinnen
tot de kleine behoort.
Ook moeilijkheden komen in statis
tieken tot uiting, zo leven 257 kinderen
in gezinnen waar geen moeder is en
1223 in gezinnen zonder vader.
Het vraagstuk van de huishoudelijke
hulp schijnt te Heemstede niet zo nij
pend te zijn, want 416 gezinnen be
schikken over inwonend huispersoneel
en 19 gezinnen hebben intern bedrijf s-
personeel. We kunnen niet anders doen
dan een compliment brengen aan bijna
25 van de dames, die naar het schijnt
zo goed personeel kunnen houden.
Het houden van kostgangers en der
gelijke personen wordt in Heemstede
meer gedaan dan menigeen verwacht,
want in niet minder dan 729 gezinnen
wordt een dergelijke huisgenoot ge
vonden. Daarbij zijn er tien die meer
dan zes pensiongasten hebben en het
is niet moeilijk, na te gaan dat het hier
rusthuizen en soortgelijke inrichtingen
betreft. Bovendien zijn er echter 594
die één kostganger of pensiongast in
huis hebben en het zou de moeite waard
zijn, indien kon worden nagegaan om
welke "eden men daartoe is overge
gaan.
Behalve deze mensen zijn er ong. 173
mannen en zegge en schrijve 701 vrou
wen, die zelfstandig wonen en dus een
eigen huishouding voeren. Ook bij dit
laatste getal komt helaas niet tot
uiting of dit geheel of gedeeltelijk
vrouwen zijn die zelfstandig in hun on
derhoud voorzien. Het zou van belanj*
zijn te weten of dit aantal zelfstandige
vrouwen op de duur een probleem gaat
vormen.
Uit deze cijfers blijkt dat Heemstede
in totaal 6694 huishoudens heeft niet
te verwarren met huisgezinnen waar
van er 3818 of ruim 50 een afzonder
lijk huis bewonen. De rest of bijna de
andere helft is niet zo gelukkig,* een
eigen „home" te bezitten, want van de
2863 samenwonende huishoudens wor
den 1318 als hoofdbewoner en 1545 als
onderverhuurder beschouwd, waaruit
blijkt dat in 200 gevallen drie of meer
huishoudens in één woning zijn onder
gebracht. Voorts spreekt het boekdelen,
dat 13 huishoudens in „ruimten" wo
nen die oorspronkelijk niet als woon
ruimten zijn aangemerk^.
Het begrip safhenwonen is in onze
gemeente ook alweer blijkens de statis
tieken nogal uiteenlopend gesteld. 358
huishoudens zijn elk met twee vertrek
ken gelukkig gemaakt, 743 huishoudens
hebben elk drie vertrekken ter hunner
beschikking en 789 elk vier. Er zijn
echter bovendien nog 426 gezinnen die
de beschikking hebben over vijf ver
trekken, 75 over zeven vertrekken en
33 over acht en tenslotte zijn er nog
16 huishoudens die over niet minder
dan negen of zelfs meer vertrekken de
vrije beschikking hebben. Als een dun
doekje voor h«t bloeden moet hierbij
rekening worden gehouden met het feit
dat ook een keuken als woonvertrek
is beschouwd, doch het is niet onmo
gelijk dat jonggehuwde mensen, die in
de steden vaak met één of twee kleine
kindertjes gebonden zijn aan één ka
mer, zich de ogen zullen uitwrijven bij
het lezen van deze getallen en mis
schien gaan denken dat hier in Heem
stede alles even groot en mooi is. Toch
is dit niet overeenkomstig de waarheid,
want ook in het land van Groenendaal
zijn nog 85 woningen met maximaal
twee vertrekken, dus in feite bestaande
uit één kamer en en keuken. Daarnaast
zijn er 120 woningen met drie vertrek
ken en 215 met vier vertrekken. Verder
zijn er 525 woningen met vijf vertrek
ken, bewoond door één gezin, 1047 met
zes vertrekken, 1046 met zeven vertrek
ken, 500 met 8 vertrekken en 280 met
negen vertrekken, allen door één gezin
bewoond. Het ware te wensen, dat de
399 grote gezinnen, waarover we in de
aanhef van dit artikel schreven, waren
ondergebracht in één van de beide laat
ste groepen woningen, doch er is vol
doende reden om aan tefcemen, dat
dit helaas niet het geval is.
Met deze opmerking zijn we gekomen
aan een zeer belangrijk vraagstuk,
waarover men voorlopig niet uitgepraat
is, n.l. het verschaffen van voldoende
woonruimte aan een groot gezin. Men
behoeft nu niet uit te blinken in scherp
zinnigheid om vast te stellen, dat daar
voor heel wat moeilijkheden moeten
worden overwonnen, al was het alleen
maar om het feit dat grote gezinnen
meestal onder de arbeiders voorkomen
en de voor hen geschikte woningen
vaak op een geheel andere stand zijn
berekend. De persoonlijke mening van
Groenendaler is, dat hier niet het
standsverschil hetzij werkelijk of in
gebeeld 'de beslissende factor mag
zijn, maar uitsluitend en alleen het
feit, dat juist het grote gezin over be
hoorlijke woonruimte moet beschikken,
vooral wanneer grotere kinderen door
hun geldelijke verdiensten er toe bij-
Mragen, dat een hogere huur geen be
zwaar is. Daarom is het van belang,
wanneer waargenomen kan worden,
dat door het gemeentelijk bureau voor
huisvesting ook de zeer grote gezinnen
in een behoorlijke woning worden ge
plaatst, waarbij zelfs oy een weinig ver
schil van stand op dit punt zijn de
Heemstedenaren uiterst gevoelig niet
zo heel erg wordt gelet. Dat hierbij
heel wat moeilijkheden moeten wor
den overwonnen en dat b.v. de huis
eigenaren uit angst voor beschadigingen
enz. niet erg medewerken, spreekt van
zelf en daarom is het goed, dat hier
een stok achter de deur staat en wel
de mogelijkheid dat een woning gevor
derd kan worden. In de meeste geval
len schijnt het echter voldoende te zijn,
wanneer bij diverse besprekingen aan
het bestaan van deze stok herinnerd
wordt, want daarna komt vrijwel altijd
de toestemming van de eigenaar los. Dat
de bezwaren van de huiseigenaren vaak
alle redelijke grond missen, staat echter
vast.
Uit deze beschouwing blijkt nog eens
opnieuw hoe ook in Heemstede, even
als in de rest van ons land. het woning
vraagstuk nog niets van zijn urgentie
heeft verloren. Het is dan ook geen
wonder dat velen met verlangen uitzien
naar het tijdstip, waarop de woningen
aan de Kerklaan gereed zullen zijn en
dat vele trouwlustigen hopen, dat zij
dan ook eens een kans krijgen een eigen
nestje te bouwen.
Op Zondag 16 Januari
VolendamSpartaan
C.V.V.—Velsen
SchagenD.E.M.
V.V.E.—B.K.C.
BloemndaalD.C.G.
T.Y.B.B.L.F.C.
V.V.Z.—H.E.D.W.
I.E.V.—D.S.S.
LijndenOnze Gezellen
VVDPancratius
HillegomVVSB
TeylingenBSM
Inzendingen tot Zaterdagochtend 9 u
op open briefkaart aan de Sportredactie
van het Kasteel van Aemstel, N. Z.
Voorburgwal 65—73, Amsterdam. Over
de prijsvraag wordt niet gecorrespon
deerd. Binnenkomende klachten over
onjuistneden in de uitslag worden on
derzocht en zo nodig gerectificeerd,
zonder dat de deelnemer, die de klacht
heeft ingediend, nog speciaal bericht
krijgt.
Meent men dat de thuisclub wint. dan
vult men het cijfer 1 in, bezoekende
club 2. gelijk spel 3.
Zondagavond omstreeks 10 uur is door
onbekende oorzaak een jeep van de Ko
ninklijke Marine door de leuning van
de oprit van de baily-brug in de Rijks
weg Boxtel-Den Bosch onder de ge
meente Boxtel in de rivier de Dommel
gereden. In de jeep waren twee militai
ren gezeten. Beiden werden uit de wa
gen geslingerd, waarbij de een terecht
kwam op langs de brug aangebrachte
gasbuizen en telefoonkabels. Hij bekwam
slechts enkele lichte kneuzingen. De
bestuurder, de korporaal der Mariniers
H. Faas, afkomstig uit Den Haag. kwam
in het water terecht. Eerst na langdu
rig dreggen door marechaussee en rijks
politie van Boxtel kon net slachtoffer
worden opgehaald. De levensgeesten wa
ren toen reeds geweken.
Onder minimale belangstelling
in het begin twee belangstellenden
op de publieke tribune! stond
gistermorgen de ex-hoofdredacteur
van het Alg. Handelsblad tijdens de
bezetting, Sjoerd Hoogterp, voor het
Bijz. Gerechtshof te Amsterdam,
waaarbij tal van tijdens de oorlog
bekende nationaal-socialisten op pu-
bliciteitsgebied als getuige optraden.
De procureur-fiscaal achtte het niet
bewezen, dat verdachte Joodse mede
werkers heeft ontslagen, maar het optre
den'van verdachte is z.i.'toch uitermate
perfide geweest, want men moet hem
mede aansprakelijk stellen, dat door
zijn geschrijf vele jonge mannen tot
S.S. zijn toegetreden.
Men kan er over twisten, in hoeverre
er bij de Duitsers en hun trawanten
reeds plannen, bestonden, om het Han
delsblad meer'in hun sfeer te brengen,
maar verdachte heeft dit aanmerkelijk
versneld en er een groot aandeel in ge
had. Het Algemeen Handelsblad werd
zelfs een van de belangrijkste nat.-soc
dagbladen in Nederland.
Spr. eiste tenslotte 12 jaar gevange
nisstraf. aftrek van voorarrest en le
venslange ontzetting uit de burgerlij
ke rechten.
Uitspraak over 14 dagen.
(Niet-ottiraHe koersen)
3% Nederl. 1948
3-3% Nederland 1947
3 Ned. 62-64
3 Ned. 62-64 oei tae
Ned Hande) MD eert
A.K.U.
Van Berkei's Patent
Calvê-Delft eert
Van Gelder
Kon. Hoogovens eert
Unilever cert-
Ned Kabel
Philips
Kon Petroleum
„Amsterdam" Rubbei
Holl Amerika Min
Kon N Stoomb Mil
Scheepvaart Unie
H VA
Deli Mfl eert
Amsterdam, 10 Jan. 1949.
Bij kalme handel was de stemming
op de aandelenmarkt vandaag wat luier.
De gebeurtenissen in Palestina bleven
Vorig
Opening
slot
11/1
100%
98*-%
99*
99%
156%
162'?
162%
112%
153%
143%
192
272%
272
251
228%
228'^
315%
314
166%
16614
165
147
166
166*4,
172
173V2
156%
158
Wij ontvingen van een onzer lezers
de volgende critische beschouwing om
trent het reserve-politie-apparaat in
het kader van Steun Wettig Gezag;
„Het instituut Steun Wettig Gezag
bedoelt een samenkoppeling te zijn
van alle vrije maatschappelijke krach
ten. die zich ten aanzien van de hand
having van de inwendige orde en de
uitwendige veiligheid van de staat on
voorwaardelijk achter de regering scha
ren, de leiding van de regering volko
men aanvaarden en de regering naar
best vermogen steunen. Het instituut
verpersoonlijkt de eenheidsdrang van
het Nederlandse volk op een terrein,
waarop ons volk niet verdeeld mag zijn.
Met deze woorden introduceerde
minister van Maarseveen dit op insti
gatie van de regering in het leven ge
roepen instituut.
In het belang van de zaak veroorlo
ven wij ons een tweetal opmerkingen-
Momenteel is men bezig de organisatie
van dit instituut verder uit te bouwen
en in elke gemeente plaatselijke comi
tés te vormen die door hun samen
stelling het vertrouwen der bevolking
wekken en een zodanige invloed op de
jongeren uitoefenen, dat deze zich in
voldoend getal zullen melden voor
de reserve-politie, reserve grensbewa
king en nationale reserve. Wij hebben
de indruk dat men daarbij te veel
zocht naar personen, die veelal reeds
overbelast zijn door andere functies en
dientengevolge weinig of geen activi
ty it kunnen ontwikkelen voor het in
stituut. In de comité's ruime men dus
ook en vooral plaatsen in voor de wer
kers die bereid zijn door persoonlijke
propaganda bij de daarvoor in aan
merking komende personen het streven
van het instituut tot een succes te
maken.
In de tweede plaats willen wij er de
aandacht op vestigen, dat zich bij de
wervingsactie blijkt te wreken de on
bevredigende organisatie van de politie
op het platteland. Immers de burge
meester vooral op het platteland de
vertrouwensman bij uitstek der bevol
king heeft in de 888 kleinere ge
meenten van ons land geen zeggen
schap meer over de politie. De gemeen
ten zijn ingedeeld in bewakingsgebie
den welke onder een groepscomman
dant van de Rijkspolitie zijn gesteld.
Het is logisch, dat degenen die zich
als vrijwilliger willen melden, dit bij
voorkeur doen bij de reserve-politie.
omdat hun dienst dan zo dicht moge
lijk bij huis kan worden verricht. De
animo hiervoor is op het platteland
niet groot, om nog maar niet van te
genzin te spreken. Immers, de vrij
willigers komen dan niet onder bevel
van hun burgemeester, maar van een
groepscommandant der Rijkspolitie, die
veelal vreemd staat tegenover de aard
en de geestesgesteldheid der bevolking.
Deze factor moet men niet onderschat
ten- Want ook nu als in 1918 zal
het wettig gezag zijn meest toegewijde
steun moeten vinden onder de platte
landsbevolking."
Naar aanleiding van bovenstaande
beschouwing ontvingen wij van de zijde
van het hoofdbestuur van het instituut
Steun Wettig Gezag een schrijven,
waaruit bij wijze van aanvullende be
merkingen het volgende kan worden
gedestilleerd:
Een garantie voor het in eigen om
geving kunnen vervullen van zijn po-
litieplicht kan de reservist vinden in
het feit, dat de burgemeester te allen
tijde in het belang" der onenbnrc
orde en veiligheid over de Rijks
politie kan beschikken.
De reserve Rijkspolitie is opgebouwd,
omdat men ten tijde van onlusten ver
wacht, dat de beroeps-Rij kspolitie zal
worden gezonden naar de bedreigde
punten. De reserve zal dan de taak van
de Rijkspolitie moeten overnemen. Na
tuurlijk zullen in elke plaats één of
twee beroepsmensen blijven om de lei
ding op zich te nemen. Het ligt in de
bedoeling, dat de reserve Rijkspolitie
VA maal zo groot zal zijn als het be-
roepscorps. In beginsel zal deze reser-
veaienst optreden in eigen woonplaats,
althans binnen het bewakingsgebied
van de groep. Slechts met zijn toe
stemming zal de reservist naar elders
kunnen worden gedirigeerd.
Vervolgens merkt het hoofdbestuur
nog op, dat het juist in verband met
de belangrijkheid van het platteland
een gelukkige gedachte van het insti
tuut is geweest om bij de samenstel
ling der plaatselijke commissies overleg
met de burgemeesters te plegen, waar
door de zekerheid ontstaat, dat ook
werkelijk alle vertrouwensfiguren in
het instituut hun plaats vinden.
Tenslotte laten wij hier nog een aan
haling volgen uit een andere brief,
waarin met bétrekking tot hetzelfde
onderwerp een critiek in andere zin
wordt geleverd en zekere suggesties tot
verbetering worden gegeven.
Ik vraag mij daarom af: „Is
men op de goede weg met de stichting
van een vrijwillige hulppolitie voor ons
volk?"
De eerste in het vorige jaar gedane
poging daartoe faalde vrijwel. Vandaar
thans een hernieuwde poging.
Ondanks de propaganda loopt men
voor deze zaak. welke toch urgent ge
acht wordt, niet warm.
Mi. aal met politiedienstplicht met
een redelijke mogelijkheid tot over
gang naar de beroepspositie beter re
sultaat verkregan kunnen worden,
vooral door jaarlijks een aantal jonge
lieden. die anders voor militieplicht
moeten opkomen na gehouden selectie
en keuring, voor verplichte politie
opleiding bij de beroepspolitie en daar
na uitoefening hiervan gedurende een
bepaalde tijd te bestemmen, na omme
komst waarvan bij gebleken geschikt
heid de gelegenheid tot toetreding bij
de beroepspolitie opengesteld wordt.
Zij, die hun politieplicht vervuld heb
ben en niet bij de beroepspolitie zouden
kunnen worden aangenomen dan wel
dit niet wensen, keren in de burger
maatschappij terug en zouden dan be
stemd kunnen worden om deel uit te
malten van een „hulppolitie-korps"
hetwelk bij dringende noodzaak en in
bijzondere gevallen gebruikt zou kun
nen warden.
De minder-geschikten zouden voor de
verdere duur van de diensttijd militie-
plichtig worden." C. R-
op de leidende fondsen niet zonder in
vloed, waardoor de markt bij opening
algemeen enkele procenten lager in
zette, waarna later nog een kleine reac
tie volgde, doch deze zette ten slotte
niet verder door en in het tweede beurs-
halfuur konden de koersen zich meren
deels weer iets herstellen.
Aand. H.V.A. daalden tijdelijk roet
3%tot 169y,wisten zich daarop te
herstellen tot "173 om iets beneden het
vorig slotniveau op 172 te sluiten. Van
rubberfondsen verloor A'dam Rubber
circa 1%% en moest Deli Batavia Rub
ber 5% prijsgeven. Op de Petroleurn-
afdeling liep Kon. Olie tot 312% terug'
maar wicht zich later te herstellen tot
316 om op 315% te eindigen. Industrie'0
aandelen waren merendeels eveneen
wat zwakker van toon.
d?'
Qie
