Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 15 januari 1949 | pagina 4

Nog kans voor Zeeburgia
in derby tegen DWS

lm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mj

m

m

m

a
s

AARDBEVINGEN

dapper

DE AVONTUREN VAN DON PEDRO

V, l\u

fcmuu

Cacao en chocolade

Haarlem voor een
moeilijke opgave

m 1

r

Een

meisje

fiiSiiiiJBB

1

Ut

i

i

Magische driehoek

Wij luisteren naar

I 1949

Poppententoonstelling
geopend

k

k

i

J»I

j

ii

fS

Wh

0

J

„ZUIDERKRUIS" met
troepen naar Indonesië

ZATERDAG 15 JANUARI 1949

PAGINA 4

DAMRUBRIEK

gp

SP

SCHAAKRUBRIEK

I ÉPWA

illIll

Nogmaals Coppi—«-Schulte

Korfbalprogramma

TEGEN

HOEST

'W

Automobïel-sterrit
naar Nederland

Mannion tekent voor
.Middlesbrough

Hockeyprogramma

I 3de JAARGANG I

Ruys-schroef

moet draaien

J

Getuigenissen van N.S.B.-ers
in politieke strafzaken

Italianen naar mijnstreek

TEKENCURSUS

1 lUu!

Nederlandse ambassadeur bij
Franse minister-president

Liturgische weekkalender

Ambtenaar gewond doof
messteken

Beurs van New York

t i
3%

if

Voor Tele clubs in district I en II be
tekent de komende voetbaldag een
voortzetting van het gevecht om het
lijfsbehoud, een strijd, die iedere Zondag
in hevigheid toeneemt. Tot deze clubs
behoort bijvoorbeeld Zeeburgia, dat bij
D.W.S. op bezoek gaat en in deze Am
sterdamse derby de opdracht krijgt de
twee punten te veroveren. D.W.S. staat
veilig, maar voor Zeeburgia betekent
de partij tegen zijn stadsgenoot een van
dr laatste kansen op redding, temeer
daar D.F.C. met zijn éclatante zege van
Zondag j.I. een eventueel herstel heeft
ingeluid.

Inmiddels is de strijd in de hogere
regionen van hetzelfde district vrijwel
beslist. V.S.V. is de sterkste, onmisken
baar, en de partij tegen Neptunus zal
dan ook geen grote moeilijkhedëh voor
de Velsenaren opleveren. Voor K.F.C.
beginnen zich donkere w»lken aan de
horizon samen te pakken, vooral na de
nederlaag tegen D.H.C. en in de wed
strijd tegen Feijenoord geven wij „De
Grote Koogse" weinig kans om zich te
herstellen.

In district I gaat S.V.V., wanneer er
zich geen onverwachte gebeurtenissen
voordoen, zijn zegetocht voortzetten. De
Schiedammers staan vrijwel onbedreigd
aan het noofd van de ranglijst en ook
Haarlem zal Zondag weinig aan zijn po
sitie kunnen veranderen. Weliswaar
wonnen de roodbroeken met 42 van
Xerxes, maar dat wil dan nog niet zeg
gen, dat ze een dergelijke prestatie kun
nen herhalen tegen S.V.V in zijn hui
dige blakende vorm. 't Gooi behoort in
dezelfde afdeling, met Sparta, tot de
twee laagst geplaatsten. Aan het begin
van de competitie bracht het Ajax da
nig in moeilijkheden, maar nu, nu de
rcod-witten weer iets van hun vroegere
spel hebben teruggevonden, zal er wei
nig winst voor 't Gooi in de wedstrijd

Problemen voor geoefenden. Serie van
H J. v. Alphen te Haarlem.

No. 1602 Zw. 12 st, op 4, 8. 9, 10, 11,
13. 18, 22, 23, 27, 28. 41. Wit 13 st. op 15.
20. 24. 30. 31. 34, 35. 37. 40, 43, 44, 46. 49.

No. 1603. Zw. 9 st. op 6. 8. 14, 16. 18.
23 28, 29, 35. Wit 9 st. op 17, 21, 27, 34,
37. 38, 39. 43. 44.

No. 1604 Zw. 13 st. op 5, 8. 11, 13. 13,
19. 21, 23, 26. 27, 28, 35. 36. Wit 13 st. op
15, 24, 25, 30, 32, 34. 37 t/m 42, 44.

In nummer 1597 gelieve men een zwart
stuk op 10 bij te plaatsen.

Wit speelt en wint; oplossingen kun
nen ingezonden worden tot uiterlijk half
Februari aan B. H. M. Stevens, Eiken
laan 36, Heemstede.

Oplossingen

Serie van Joh. v. d. Boogaard te Nuland.

No. 1578 Wit speelt naar; 39, 27, 23,
42-37, 33, 34, 1, z32. 23, z38, 29, z43, 40,
48 en wint.

No. 1578. Bij-oplossing 41-37, 31, 24, 44.
1 en wint.

No. 1579: 44, 38-33. 42, 38, 10. 14 en
wint. Bij-oplossing; 39-33. 15, 39, 10, 5
en wint.

No. 1580: 12, 14. 40. 41, 3, 28 en wint.

Hoewel fraai van opzet was de auteur
met deze vraagstukken minder gelukkig
door de bij-oplossingen. Het beste
paard.

VOOR BEGINNERS
No. 32 van A. Eetgerink te Amsterdam.

'W.%

■'--/G

ffcp»

WW

i

Na het kleine standje van de vorige
week ditmaal een groter. Ofschoon dit
misschisn wel wat schrik zal brengen
bij de oplossers, zal men bij even goed
ki;keij ontdekken dat deze opgave heus
niet moeilijk is.

Oplossingen s.v.p. inzenden tot uiter
lijk 1 Februari a.s.

Oplossingen nummers 27 en 28. No.
27 van M. Muller te Eindhoven. 14-9
4x13: 33-29 34x23; 32-23 23x21; 39-34
30x48; 41-37 48x31; 36x9 en wint. Als
eerste compositie van een beginnend
pioblemist aardig geslaagd.

No. 28 van P. J. Evpe te Haarlem
49-43 29x49; 21-16 49x21; 16x7 1x12:
26x30 25x34; 50-44 en wint. Een gaaf
stukje.

Namen van oplossers en prijswinnaars
in de volgende rubriek.

Partijen om het Wereldkampioenschap

De 1ste secretaris van de Ned. Dam-
bond, de heer W. H. Lieve te Dordrecht,
Willemstraat 15, stelt voor iedere lief
hebber tegen de geringe prijs van een
gulden een handig boekje beschikbaar,
waarin alle 110 oartijen uit het tour-
nooi otn het Wereldkampioenschap zijn
opeenomen.

De wereldkampioen P. Roozenburg
werkt reeds aan een uitgave, waarin die
zelfde partijen uitvoerig geanalyseerd
worden weergegeven.

tegen Ajax op het terrein aan de Mid
denweg inzitten.

Met de Volewijckers is het al niet
veel beter gesteld. De nederlaag van
Zondag j.I. deed geen goed aan de po
sitie van de Noord-Amsterdammers,
waardoor er veel gelegen is aan de wed
strijd tegen Sparta in het Kasteel te
Rotterdam. Met een verse herinnering
aar. een 70-nederlaag zal het De Vole
wijckers niet gemakkelijk vallen, maar
Sparta heeft de laatste weken toch dui
delijk getoond een ploeg te hebben, die
niet meer dan een onderste plaats
waard is.

In het Zuiden gaat de belangstelling
uit naar de derby P.S.V.—Eindhoven,
waarbij de gasten veel belang hebben,
omdat er nog een kampioenschap te ver
dienen valt. Bleijerheide verdedigt zijn
kans tegen Helmondia en Limburgia
heeft tot taak N.A.C. in zijn opmars te
stuiten.

Ladderwedstrijd. Oplossing van de
driezet nr. 870 van J. Hartong, The Pro
blemist, 1932.

1. Ra 7, Pd3 2. Kd2 ene. Pf3 4a 2.
Kdl enz. Pg4. 2. Ke2 enz. Pg6 2. Txg6
enz. Pf7, 2. Pd7 enz. Pd7, 2. pxd7 enz.
Pxc6, 2. Rb6 enz Pc4. 2. Txc4 enz.

Wij vonden dit weinig bekende, doch
schitterende probleem in „Probleem
componisten IV" van Dr. M. Niemeijer,
welke expert zeer is ingenomen met dit
zwarte paardwiel, en terecht. Hij rele
veert, dat slechts in 3 van de 8 varian
ten, op de tweede zet van wit wordt
genomen en alle tweede zetten van wit
zijn stille zetten. Voor dit alles gebruikt
Hartong slechts 14 stukken.

Probleem nr. 873.

■vs*'//.

abc d e igh

Wit geeft mat in twee zetten.

Oplossingen binnen drie weken te
zenden aan Jos. Duvergé, Binnen Brou
wersstraat 40, Amsterdam-C.

Koningslopergambiet, Keulen 1898.

Wit: D. Janowski Zwart: W. Steinitz

1. e2-e4, e7-eo; 2. f2-f4. e5xf4; 3. Rfl-
c4, Pg8-e7; 4. Ddl-h5. (Dwingt tot Pg6.i

4Pe7-g6; 5. Pbl-c3, Dd8-e7. (Een

zeer merkwaardige zet.) 6. d2-d4, Pb8-
c6; 7. Pgl-f3, De7-b4. (Hoe moet zwart
anders voortzetten?) 8. Dh5-d5, Pc6-d8.
(Geheel m do lijn van Steinitz; zo nodig
trekt hij alle stukken op de achtste lijn
terug.) 9 a2-a3. Db4-e7; 10. 0-0. d7-d6;
11. Dd5-h5, c7-c6; 12. Rl-d2, Pd8-e6; 13.
Tal-el, ,De7-c7; 14. d4-d5, Pe6-d8; 15.
e4-e5, d6xe5; 16. Pf3xe5. Rf8-c5v; 17.
Kgl-hl, 0-0. (De zwarte koning is ten
minste voorlopig in veiligheid; het ma
teriële voordeel wordt daarbij echter
ingeboet.) 18. d5xc6. Rc5-e3! (Een inte
ressante voortzetting.) 19. Pe5-f3, Re3x
d'2; 20. Pf3-g5! h7-h6; 21. Dh5xg6. h6xg5.
(Alles gedwongen.) 22. Pc3-d5, Dc7xc6;
23. Pd5-e7i'. Kg8-h8. (Nog kan zwart
standhouden.) 24. Dg6xg5? (Janowski
verzuimt de sterkste voortzetting en
verliest kansloos. Het beste was Rxf7.)

24Dc6-h6; 25. Dg5-c5, Pd8-e6; 26.

Rc4xe6, Rc8xe6; 27. Te'l-e5, Rd2-e3!
(Steinitz pareert wit's aanval op de
meest eenvoudige wijze.) 28Dc5-b5, g7-
g6; 29. Db5xb7, Kh8-g7! 30. Db7-f3. Ta8-
d8; 31. h2-h3. Dh6-h4; 32. Pe7-c6. Re6xg4;
33. Df3xg4, Dh4xg4: 34. h3xg4. Tf8-h8f;
35. Te5-h5. g6xh5. Wit geeft het op.

Practische Schaaklessen, vierde deel
door Dr. M. Euwe. De commentaren heb
ben wij slechts zeer kort moeten opne
men.

Op 10 April a.s. zullen Coppi en
Schulte elkaar nogmaals ontmoeten in
een achtervolgingswedstrijd, en wel te
Milaan.

Eerste klasse. Noord-Holland: DED
Oosterkw., ArchipelWesterkw., BI. Wit
Rohda. SwiftSVK.

Zuid-Holland: HKVGKV. Rozenb.
Achilles, ZuidenOSCR, Ons Eibern.
Deetos.

Oosten: NaasAKC, VadaDOS

IW ITS Al" F ABRI EK IN APIIOOO R14

ZATERDAG

HILVERSUM I, 301 m. 18.00 Kwar
tet, 18.15 Journ. weekoverz. 18.30 Str.
kr. 19,00 Nieuws. 19.15 Fromenade-
ork. 19.45 Lezing, 20.00 Nieuws, 20.05
Lichtbaken, 20.50 Piano. 21.00 Cabaret,
21.45 Estafette, 22.00 Ger de Roos.
22.30 Actual. «22.45 Avondgebed, 23.00
Nieuws, 23.25 Gram.

HILVERSUM II. 415 m. Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. 18.00 Nieuws, 18.15
Lezing, 18.20 Om en om. 19.00 Staal
kaart, 19.30 Repoitage. 19.45 Lezing,
20.00 Nieuws, 20.05 Dingen van de dag.
20 15 Omroepork. 21.00 Soc. commen
taar. 21.15 Cabaret. 22.00 Sextet. 22.25
Liefhebberijen. 22.40 Flierefluiters.
23,00 Nieuws, 23.15 Kwartet, 23.30 Gram.

ZONDAG

HILVERSUM I. 301 m. 8.00 Nieuws,
8.15 Glam, 8.30 Morgenwijding, 9 30
Nieuws, -9.45 Kamerork., 10.25 Inlei
ding op 10.39 Hoogmis. 12.00 Angelus.
12.03 Gram., 12.15 Apologie. 12.35. Viool
en piano. 12.40 Lunehconc., 12.53 Zonne
wijzer, 13.00 Nieuws, 13.25 Lunehconc.,
13.50 Buffalo Bil!. 14.05 Kamermuziek,
14.25 Zang, 14.35 Concertgebouwork.
15.35 Bacil, 13.45 Zang. 16.10 Sport. 16.25
Vespers. 17.00 Studiodienst. 18.00 Kerk
dienst, 18 30 Strijdkr. 19.00 Kerkkoor,
19.15 Lezing, 19.30 Nieuws, 19.45 Gram.,
19.50 Boekbespr.. 20.05 De gewone man,
20.12 Uit en thuis. 22.37 Actualiteiten,
22.45 Avondgebed. 23.00 Nieuws, 23.15
Conc.

HILVERSUM II. 415 m. Na 13 uur ook
245 en 1875 m. 3.00 Nieuws, 8.15 Strijd
lied. 8.13 Ouverture. 8.30 Lezing, 3.40
Barcarole. 9.12 Sport, 9.45 Lezing. 10 00
Zondagshalfuur, 11.45 Lezing. 12.00 Gars

de Paris. 12.30 Zondagclub, 12.40 Orgel
en Piano. 13.00 Nieuws, 13.15 Gram.,
13.20 Kamerork., 14.30 - Boekbespr. 14.55
John. Renova, 15.30 Afrekenen, heren.
15.40 Zang. 16.00 Filmpr., 16.15 Sky,mas
ters, 16.35 Sport. 17.00 Gesprekken. 17.15
Zonnelied. 17.30 Ome Keesje. 17.50 Sport,
18.00 Nieuws. 18.15 Camera Obscura.
19.00 Radiol.vmpus, 19.30 Wij presen
teren. 20.00 Nieuws, 20.05 Actual. 20.15
Music, please, 20.45 Zangspel. 21.37,
Gram., 21.45 Flitsen en fratsen. 22.10
Omroepork., 23.00 Nieuws. 23.15 Gram

MAANDAG

HILVERSUM I, 301 m. 7.00 Nieuws,
7.15 Gram.. 7.30 Ouverture. 7,45 Woord
voor de dag, 8.00 Nieuks. 8.15 Te Deum,
8.45 Strauss. 915 Jonge zieken. 9.30 Le
zing. 10.00 Viool en piano, 10.30 Mor
gendienst. 11.00 Tschaikowsky, 11.20
Voordracht, 11.40 Gram.. 12.00 Zang en
orgel. 12.30 Mededelingen, 12.33 Metro-
pole ork„ 13.00 Nieuws. 13.15 Mandoli-
nata. 13.45 Kozakkenkoor, 14.00 School
radio, 14.35 Piano, 15.00 Koor, 15.30
Trio. 16.00 Lezing, 16.45 Koor en orgel,
17.00 Kleuters, 17.15 Kamerork., 17.45
Indonesië.

HILVERSUM II. 415 m. Vóór 10 uur
ook 245 en 1875 M. 7.00 Nieuws, 7.15
Ork.. 7.30 Gram.. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.,
8.55 Vrouw. 9.00 Gram.. 9.30 Waterst.
9.35 Liedjes. 10.00 Morgenwijding, 10.15
Speeldoos, 11.00 Op de uitkijk, 11.15
Koor en orgel, 12.00 Trio, 12.30 Medede
lingen. 12.33 Spionnetje, 12.38 Piano.
13.00 Nieuws, 13.15 Gram., 13.20 Sky-
masters, 13.50 Gram., 14.00 Lezing, 14.15
Gram., 15.00 Bonbonnière, 16.00 Zang en
Piano, 16.25 Musicolender, 17.30 Pad
vinders, 17.45 Gram.

1

2

3

4

5

i

•X

X

X

X

X

2

X

X

X

X

X

3

X

X

X

X

X

4

X

X

X

X

5

X

X

X

6

X

X

7

X

6

X
X

Vervang elk kruisje door een letter,
zodat horizontaal zowel als verticaal
woorden van de volgende betekenis te
lezen zijn:

1. zinnebeeld; 2. saprijke vrucht; 3.
zoetwatervis; 4. windzijde; 5. looimid-
del; 6. voegwoord; 7. medeklinker.

Inzendingen tot en met Dinsdag 25
Januari op open briefkaart aan Het Kas
teel van Aemstel, (afd. Prijsraadsel),
N.Z. Voorburgwal 6573, Amsterdam.

Oplossing 31 Dec.:

(GEWELF GE ELF) f (KOLO-
RIÈT KOL RIETi 4- (MAGAZIJN
MA AZIJN) 4- (FANTOOM FA
TOOM) (SIMULEREN SIM
LEREN) 4j (POMPIER PO PIER)
W 4- O -r G N U M
WOGNUM.

Na loting werden de prijzen toege
kend aan: G. Meckman, Pieter v. d.
Dóesstraat 124. Amsterdam: A. v. d
Heyden. Theophilusstraat 16. Amster-
datn; mej. T. Bosse, Begastraat 5, Haar
lem; H. F. du Maine. Weteringstraat 22,
Haarlem; A. J. M. Hermans, Kerklaan
48. Heemstede; J. de Ruyter, De la Rey-
laan 14, Bussum.

Van 26 tot 30 April zal <fe regionale
automobiel-sportclub RAC West een
internationale Rallye naar Nederland
organiseren. De bedoeling van deze z.g.
„Tulpen Rallye Holland 1949" de
eerste naar ons land is o.m. het spor-
tie.ve toerisme te verenigen met een ele
gante propaganda voor Nederland en
in het bijzonder voer de bollenvelden,
die omstreeks die tijd juist in bloei
staan.

De deelnemers kunnen o.m. starten
uit de volgende steden in West Europa:
Lissabon. Madrid. Monte Carlo. Rome,
Bern. Frankfort. Oslo. Stockholm. Lon
den en Brussel. De opzet is zodanig, dat
iedere deelnemer aan de Rallye een
groot deel van ons land moet doorkrui
sen alvorens hij zich op Donderdagmid
dag 28 April aan de finish te Schevenin-
gen zal melden. Het programma voor de
volgende dag vermeldt o.m. een klasse
mentsproef.

Wilf Mannion. de bekende Engelse
binnenspeler, heeft tegen alle verwach
tingen in toch weer voor zijn club
Middlesbrough getekend.

Zoals men weet wilde Mannion aan
het begin van dit seizoen niet weer
voor Middlesbrough tekenen en ver
zocht hij op de transferlijst te worden
geplaatst. Middlesbrough stemde hierin
toe. doch vroeg de som van 25.000 pond
sterling, hetgeen Mannion zelf veel te
hoog vond. Mannion verklaarde daarop,
dat hij zich liever uit de voetballerij
zou terugtrekken dan weer een verbin
tenis met Middlesbrough aan te gaan.
Het is dus wel een verrassing voor de
Britse sportwereld, dat de blonde voet-
bal-artist Wilfried Mannion het Midd-
lesbrough-shirt weer heeft aangetrok
ken.

Heren. Eerste klasse. Westen: Kam
pioenscompetitie: HDMTOGO, HHIJC
—Laren, HOC—BMHC.

Dégradatiecompetitie: GooiDelft se
Stud., Be Fair—Leiden, A'dam—H'sum..

Zuiden: HTCC—Breda, EMHC—Zwart
Wit, VenloTilburg, Maastr.Push.

Oosten: PW—Nijmegen, Union
Zwolle, ArnhemDKS, UpwardDe
venter.

Noorden: Gron. Stud.RAP, HVA
Dash, DaringGron., LHCGHBS.

Dames. Eerste klasse. Westen: Rood
Wit—HHIJC,-rA'dam—Be Fair, Kieviten
BDHC, H'suraGooi.

Zuiden: EMHC—Venlo, OMP—HTCC.
PushBreda, VKHTilburg.

Oosten: UnionEHV, PWNijmegen,
Apeld.Quick.

Noorden: HVA—Dash, LHC—HCW,
Gron.—GHBS.

UllltllllMlllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIMIIt:

niiimitiimimiiinimimmitniitimr.

aiiimiinmiiiiiiiiiiiMiiiiiiiitmiiimjj

In een schaatswedstrijd over 500 me
ter heeft de Amerikaanse hardrijder
Ken Henry de Noor Sverre Farstad,
Olympisch kampioen op de 1.500 m.. ver
slagen. Henry noteerde 42.1 sec. Farstad's
tijd was 42.6 sec.

De reserve-schroef van de „Willem
Ruys", die ruim een jaar geleden een
zelfs internationale vermaardheid
kreeg, toen zij, op weg van de fabriek
in Drunen, waar zij werd gemaakt,
naar de Lloydkade in Rotterdam, tel
kens niet verder kon, omdat hiér een
weg en daar een brug en weer er
gens anders een dorpsstraat te smal
voor haar was, zodat de politie ten
slotte in Zevenbergen het gehele
transport gedurende een paar weken
vasthield, zal nu binnenkort, na tot
dusver op non-activiteit te hebben
gelegen, in bedrijf moeten worden
aesteld. Het vlaggeschip van de
Koninklijke Rotterdamsche Lloyd heeft
n.l. dezer dagen, op de thuisreis uit
Batavia, bij het binnenvaren van de
haven van Singapore, één der beide
schroeven enigszins beschadigd, zodat
het schip tijdens het a.s. verblijf in
Rotterdam zal moeten dokken om van
y^chroef te verwisselen.

Op vragen van een lid der Eerste
Kamer heeft de minister van Justitie
verklaard, dat ter openbare terechtzit
ting van het Bijzonder Gerechtshof te
Rotterdam op Vrijdag 26 November 1948
de zoon van de verdachte Oldemans
met elf andere belangstellenden geen
toegang kon worden verleend tot de
publieke tribune, daar deze slechts
plaats biedt aan 50 personen, die allen
reeds hun plaatsen hadden ingenomen

Met de advocaat-fiscaal, mr. J. C
Donker, is de minister van oordeel, dat
in bepaalde omstandigheden in een po
litieke strafzaak aan de getuigenverkla
ringen van gewezen N.S.B.-ers minder
waarde kan worden gehecht. Evenmin
als genoemde advocaat-fiscaal, die el
ders in zijn requisitoir heeft blijk ge
geven op een bepaald punt wel waar
de te kunnen hechten aan een getui
genverklaring van een gewezen N.S.
B.-er, zou de minister ten deze willen
generaliseren.

Begin Februari zal een tweede con
tingent Italiaanse mijnwerkers arrive
ren in de mijnstreek Dit contingent zal,
evenals de eerste groep, welke 5 Ja
nuari arriveerde, ongeveer zestig man
sterk zijn en is eveneens afkomstig uit
Noord-Italië. Ook deze Italianen wor
den ondergebracht in het gezellenhuis
te Lindenheuvel.

mnnniiiMi

IIIIHItt lil)

en lost die op of schuurt ze af,
zodat water de plaats komt
innemen van steen. Er ont
staat dan een holte mèt water,
en zo dit wegstroomt, een
holte zonder water. Natuurlijk
is de ene soort steen eerder
weggespoeld dan de ander.
Vooral streken met kalklagen
worden veel door zulke instor
tingen geteisterd, doordat kalk
zeer gemakkelijk oplost. Het
ligt voor de hand, dat aard
bevingen, door déze oorzaken
ontstaan, plaatselijk zijn. want
die holen kunnen niet zo heel
groot worden. Daarvoor is de
drukking van de aarde te
sterk.

3e. De aardbevingen, die
niet aan een bepaalde plaats
gebonden zijn. maar zich over
een lange lijn bewegen. Ze
gaan langs kloven en scheu
ren. maar het is niet zeker, of
nu de spleten de oorzaak van
de aardbeving zijn. dan wel
of die scheuren door de aard
beving zijn ontstaan. Velen
zoeken de oorsprong van die
aardbevingen in de kern der
aarde. die. zeggen ze, gasvor
mig is en plotseling hier en
daar overgaat in een vloeibare
of vaster vorm. Ze schrijven
die bevingen ook toe aan elec-
trische werkingen in de aard
korst.

Het is natuurlijk moeilijk
voor de mens om de beweging
van zo'n aardbeving op zijn
gemak goed waar te nemen.
De schrik zit er te veel in en
het duurt meestal niet lang.
Daarom is het van groot ge
wicht, dat men die bewegin
gen kan laten optekenen door

->"■■■ -'Xs'

H. AG NES

Een paar weken geleden
hebben wij een en ander ver
teld over de geweldige aard
beving te Messina in Italië. Wij
geven nu enige verklaringen
over de soort van aardbevin
gen.

Dat de aarde beeft, als er
een berg omvalt, als een vuur
spuwende berg vreselijke
luchtstromen uitblaast, als de
wind rondorkaant, kunnen
we begrijpen. Immers, we
voelen die trillingen reeds een
weinig als een vrachtkar ons
huis voorbij rijdt en de gla
zen doet rinkelen. De aarde
plant de trillingen voort, en
hoe harder de bodem is, hoe
beter hij dit doet. Denk maar
eens aan de koude vorstdagen
in de winter, als het voorbij
rijden van een wagen harder
onze ruiten doet rinkelen dan
's zomers.

Maar zulke trillinkjes ver
staan we onder aardbevingen
niet.

Onder aardbevingen verstaan
we de bewegingen van de
vaste aardkorst, waarvan de
oorzaak onder de aardkorst
is gelegen.

De oorzaak van een aardbe
ving kan verschillend zijn.

Vandaar, dat men gewoonlijk
drie soorten onderscheidt:

le. Vulkanische of
explosieaardbevingen,
die slechts in vulcanische stre
ken optreden en zich gewoon
lijk over een geringe opper
vlakte doen gevoelen. Dikwijls
gaan zij de uitbarsting van
een vulkaan vooraf of verge
zellen haar, soms ook is er van
een vulcanische uitbarsting
niets te merken. In de buurt
van Calabrië zijn nog al vul-
canen of vuurspuwende ber
gen en gevreesd zijn de Vesu
vius bij Napels, de Etna op
Sicilië en de Stromboli. op
een der kleine eilanden bij de
Siciliaanse kust. 't Kan dus
best zijn, dat er daar onder
de grond een explosie of ont
ploffing heeft plaats gehad.

2e. Instortingsaardbe
vingen, die veroorzaakt
worden door het instorten
van onderaardse gewelven.

Die gewelven of holen kun
nen ontstaan zijn door plooiing
van de aardlagen. Bijvoor
beeld eerst liggen twee aard
lagen plat op elkaar. Worden
die aan weerskanten gedrukt,
dan kunnen we ons voorstel
len. dat ze gebogen komen te
liggen. Er ontstaat dan een
holte, die op een of andlre tijd
in elkaar stort en natuurlijk
door de schok de omgeving in
do war stuurt en aan het be
ven maakt. De huizen, die daar
boven staan, hebben het dan
hard te verantwoorden.

Maar die holten kunnen ook
door een werking van het
water ontstaan. Onder de
grond, tussen de aardlagen
stroomt op heel wat plaatsen
water. Dat water schuurt on
ophoudelijk langs gesteenten

flIIIIIHIIIIIIIIIIIItllllllllIHHimtlHIVflIMIIItlllHllimilIjlMimtlltlMtHIIIMtimitlllllimitlllllMIIVtllllllllllttllHlltlllllHIIIIHIIIHIIIIIIIIIIIMIIIiltlllltllim

groep maagden en zij houd'
een sneeuwwit lam aan de
hand. Om deze verschijning
zie je de H. Agnes vaak me'
een lam afgebeeld en zingt de
H. Kerk op haar feestdag (21
Januari): „Aan haar rechter*
zijde stond een lam. witter dat
sneeuw. Het is Christus, di®
haar aan Zich toewijdde, a's
bruid en bloedgetuige."

lltMIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIllMIIIIIIIIIIIIIIIIIHiMI'

instrumenten, die zélf werken
en seismografen heten.

Meestal duren de aardbe
vingen slechts enkele secon
den, doch dikwijls volgen
verscheidene stoten elkaar op.
Veelal wordt een hevige aard
beving vergezeld door onder
aardse donderende, rollende
en krakende geluiden: soms
ontstaan scheuren in de bo
dem; komen gas-j water, en
slijkmassa's aan de oppervlak
te of wordt de ligging der
aardlagen veranderd. Bronnen
worden vaak droog en nieuwe
ontstaan of de warmtegraad
der bronnen ondergaat een
verandering. Hoe vaster de
grond is, hoe groter de ver
woesting. Een dikke laag puin
op de bodem kan veel van de
schok tegenhouden.

Ook in ons land zijn wel
eens aardbevingen waargeno
men, al waren die natuurlijk
niet van ernstige aard.

Irii■'4.7y, Ut. !ï*rvirtU

VJ-ri-rri-

V";-

Ja, zo mogen wij Agnes ge
rust noemen. Ze leefde in de
eerste eeuwen van het Chris
tendom, toen zoveel mannen
en vrouwen hun leven voor
het geloof gaven. Ook van Ag
nes zou dit geëist worden.

Zie. daar loopt zij door de
straten van Rome. En da*r
komt de zoon van de stadspre
fect op haar aangestormd. Ag
nes, kind. je moet me trouwen.

Dat wil je toch zeker wel? Ik
zal je alles geven, wat je maar
vraagt. De zoon van de stads
prefect. hoe voornaam hij ook
is. ontvangt een weigerend
antwoord. Op de eerste plaats
weet Agnes, dat hij. geen
Christen is. Op de tweede
plaats heeft, zij beloofd alleen
de bruid van Christus te wil
len ziin. Groot is de woede van
de jonge man als hij bemerkt,
dat beloften noch bedreigingen
enige invloed op het meisje
hebben. Daar spoedt hij zich
naar zijn vader en klaagt Ag
nes aan. Dat meisje is Chris
tin, dus.... komen de diena
ren van de stadsprefect haar
halen en weet zij. dat het erg
ste haar te wachten staat. Zij
brengen haar in een huis, waar
heel veel slechte mensen bij
een zijn. Die zullen haar ook
wel tot het kwade weten over
te halen. Desnoods dwingen zij
haar er toe. Maar God staat
het meisje bij. Een verblindend
licht omgeeft haar. zodat nie
mand haar zelfs kan naderen.

Goed. zegt de rechter later,
dan veroordelen we je tot de
brandstapel. Weldra staat Ag
nes midden in de vuurgloed.

De vlammen kronkelen rond
haar lichaam, maar deren
haar niet. Tenslotte doven
zelfs de vlammen, zonder dat
de maagd enig letsel gekregen
heeft. De heidenen gunnen het
meisje echter het leven niet.

Er komt een beul met een
zwaard, die Agnes het hoofd
afslaat. Acht dagen na haar
dood verschijnt Agnes aan haar
'treui-ende ouders. Zij bevindt
zich temidden van een grote

jiiiiHiiiititfiunitimiiifiittiiiitiiiiitiiiminimum minimiiiiimtiiimiiiHiiiiiiiimillinium

Het Alkmaarse wapen is va'
gemakkelijk te tekene®
dan de voorgaande. Het stel'
een burcht voor met torentrari
sen en kantelen. Maak gebruik
van de ruitjesverdeling en le'
op het aantal hokjes. Let goef
op hoeveel hokjes van boveri
en onderzijde van de burch'
overblijven, hoe breed de kaS'i
teeltoren is, de drie kantele®
(elk twee hokjes breed),, d®
ramen en de poort. Goed ui'*
kijken is de boodschap. D®
kleur van het wapen is rood-
de burcht is van zilver (wit)'
Deze burcht komt reeds van d®
vijftiende eeuw af in het wa*
pen voor.

E en seismograaf tekent een aardbeving op. Dit is een toestel,
dat in meteorologische of weerkundige bureaux staat opgesteld,
dat een builengeruoon gevoelige naald heeft en bij een beving
van de aarde trilt en tegelijkertijd een golvend lijntje op papier
zet. Is het een gewone aardbeving, dan vertoont dit golvend
lijntje een vrij gelijkmatig beeld. Is het een erge aardbeving,
dan maakt de naald grote sprongen zijwaarts en ontstaat een
beeld zoals op onze afbeelding is te zien. De grote trillingen
worden to,t ver buiten de normale baan opgetekend.

(Slot)

„Meneer de agent, ik ben
Don Pedro Alvaro Toledo...."

„Stop!" gebood de agent
plotseling. „Zoveel namen
kan ik toch niet onthouden en
die veranderen trouwens niets
aan de zaak. Het beste is, dat
jullie allebei mee gaan naar
het bureau, dan kan de com
mandant het zaakje verder
uitzoeken."

„Naar het bureau?" riep ik
verontwaardigd. „Maar agent,
dat is een belediging, daar
protesteer ik tegen."

„Hier valt niks te proteste
ren," verklaarde de agent. „Op
het bureau kunt u uw on
schuld bewijzen!"

Er zat voor mij inderdaad
niets anders op dan netjes
met de agent en de haven
arbeider naar het politiebu
reau te wandelen. Het was een
vernedering, een belediging
voor een persoon van mijn
stand en naam, maar het was
de enigste oplossing. De com
mandant van het bureau was
dadelijk één en al voorko
mendheid. Die had dadelijk
begrepen met wat voor een
man hij te doen had. Na en
kele ondervragingen sprak hij
dan ook heel beleefd tegen
mij:

„Om uw aanklager te over
tuigen zou ik willen voorstel
len even uw zakken te door
zoeken. Ik weet, het idee is
niet aangenaam, maar

„Gaat u gerust uw gang."
haastte ik me te zeggen. „U
zult niets vinden...."

Natuurlijk vonden ze de por
tefeuille niet.

„Dan heeft hij hem onder
weg zeker stickum wegge
gooid." beweerde de haven
arbeider.

„Dat is niet erg waarschijn
lijk," vond de commandant.
„Het ligt meer voor de hand
te veronderstellen, dat u uw

portefeuille thuis heeft laten
liggen.... of in een ander pak
heeft laten zitten. Het lijkt me
niet kwaad, dat ook eens even
te onderzoeken."

Ik mocht gaan zitten. Een
der agenten werd naar het
huis van mijn aanklager ge
stuurd. Wonderlijk zo gauw
die agent terug kwam. En nog
wonderlijker wat hij te ver
tellen had.

„Ik heb zijn vrouw gespro
ken, commandant, en ik hoefde
niet eens huiszoeking te doen,
want zijn vrouw zei dadelijk:
Mijn man heeft geen porte
feuille. Geld heeft hij genoeg,
maar dat zit altijd in de bin
nenzak van zijn vest."

„Aha." sprak de comman
dant, „dat ziet er niet zo mooi
voor je uit, vriend. Je hebt
deze meneer Don Pedro bele
digd. Nu kan hij een aanklacht

tegen je indienen. Of.... hij
zou met een som geld als vol
doening genoegen moeten ne
men."

Ik kreeg ineens een veel
grotere belangstelling voor de
zaak. Zou dit onaangename
avontuur mij geldelijk voor
deel kunnen bezorgen? Ik zat
in die tijd niet zo erg goed bij
kas. Een extraatje kon ik best
gebruiken. Ineens hoorde ik de
commandant tegen rnij zeg
gen:

„Zegt u maar. meneer, hoe
veel u als schadevergoeding
verlangt."

„Wat denkt u van honderd
milreis?" stelde ik voorzichtig
voor. Een bankbiljet van hon
derd milreis was toentertijd
ongeveer 26 gulden waard.

De commandant lachte. „Dat
is wel wat weinig, meneer.

„Tweehonderd dan? Of drie
honderd?" ging ik voort.

„Laten we het op 5 biljetten
van honderd milreis bepalen,"
besliste de commandant.

„Gaat de aanklager daar
mede accoord?"

„Er zal niets anders opzit
ten." bromde hij. Meteen
haalde hij uit de binnenzak
van z'n vest een dikke stapel
bankpapier te voorschijn.
Langzaam, met merkbare te
genzin, schoof hij over de ta
fel de biljetten naar me toe.

Een, twee, drie, viermaar

toen gebeurde het verschrik
kelijke.... juist toen hij het
vijfde biljet aftelde en ik mijn
arm uitstrekte om ze alle vijf
naar me toe te halen en zo
doende 130 gulden rijker te
worden.... juist op dat mo
ment werdik wakker
Ik had het hele geval maar
gedroomd. Gemeen, hè. Ja
hoor, dit keer heeft Don Pedro
jullie lelijk te pakken. Maar
de volgende keer komt een
heus avontuur, dat ik zelf
heb meegemaakt. Tot zolang,
jongelui!

Nu chocolade weer zonder
bon verkrijgbaar is willen wij
eens iets over cacao vertellen.
Je weet natuurlijk dat eeuwen
geleden Amerika door Colum
bus is ontdekt. Wanneer was
dat ook weer? Foei. dat je dat
nu niet ineens kunt zeggen!
Dan je geschiedenisboekje
maar gauw even nakijken. In
het jaar 1516 kwam een an
dere ontdekkingsreiziger naar
Amerika, Fernando Cortez. en
hij zag daar dat de inboorlin
gen in Mexico een boom ver-
eerdon, die bloedrode vruchten
droeg en die zij „Voedsel der
zon" noemden. De Azteken, zo
heetten de toenmalige bewo
ners van Mexico, wisten uit
dp cacaoboon niets anders te
bereiden dan een drank ert daar

suiker onbekend was, nam men
honing en dronk ze koud. De
zusters, die de eerste kloosters
bevolkten, brachten suiker mee
en kwamen op het denkbeeld
om die met gemalen cacao te
vermengen en ze tot reepjes te
verwerken. Daarmee was de
grondvorm van de chocolade,
zoals wij die kennen, uitgevon
den.

Door de Spanjaarden werd
de cacao naar Europa overge
bracht. In de 16e eeuw kreeg
de chocolade in Frankrijk gro
te bekendheid en in 1660 werd
de eerste chocolade te Amster
dam in de koffiehuizen ge
schonken. De prijs was echter
hoog, zelfs in de 18e eeuw was

chocolade nog een kostbaar ge'
schenk.

In het begin van de 10®
eeuw slaagde Van Houten e'
in. het vet. de bekende cacac
boter, gedeeltelijk aan de caca®
te onttrekken en deze in
danige vórm te verwerken. d9'
daaruit op eenvoudige wijz<
een aangenaam smakend®
licht verteerbare en toch voed'
zame drank kon worden b®'
reid. De vinding was van gt'°'
te betekenis, omdat men 9®
allerlei producten kon make"'
zoals melkchocolade, choco'®!1
debonbons en chocolade gevu'®,
met likeuren niet te vergete®'

De cacao komt uit Ameril®.3,
Australië en West- en Ooi
Indië. vooral op Java w<^

veel cacao geplant. De oacC
bonen groeien aan struiken;
vruchten gelijken enigszins
een korte dikke komkomfl)®'
rijpen het gehele jaar door f,
bevatten 50 tot 60 zaden. K'
van kleur en in rijen geran?'
schikt, die gedroogd een bruid®
kleur verkrijgen. Dan word®'
de bonen verzonden en in d®
fabrieken in ons land en eld®L
verwerkt. Ze worden geroosten
en gebrand. Dit geschiedt a';
bij de koffie in draaiend';
trommels, waarin een h of\
temperatuur heerst. Door d'
roosteren verliezen ze veel v3®
de bittere smaak. Allerlei bj'
werkingen volgen dan voor d
vervaardiging van chocolade
vaste vorm.

it

i®

De cacaoboom, van welke in Mexico uitgestrekte tuit'"
worden aangetroffen.

Het eerste troepentransport sinds 3
December is Vrijdag uit Rotterdam naar
Indonesië vertrokken. Het bestaat uit
800 militairen en wel 250 van verlof te
rugkerende leden van het KNIL, 350
leden van de Kon. Marine en 200 var.
de Kon. Landmacht. Het echip zal, al
dus de militaire autoriteiten, de normale
route door het Suez-kanaal volgen. Er
werd echter de nadruk op gelegd, dat
het kiezen van de route geen militaire
kwestie is, doch een van regeringsbeleid.

Met dit transport is, aldus de militaire
autoriteiten, overduidelijk bewezen, dat
de militaire actie in Indonesië niat heeft
geleid tot versnelling en vermeerdering
van de transporten. Het maakt een on
derdeel uit van het maanden geleden
opgestelde schema. Bovendien is het
schip slechts half vol. Het volgende
schip zal weer geheel volgeboekt zijn.

De Franse minister-president heeft
Vrijdagmiddag de Nederlandse ambas
sadeur te Parijs, mr. C. G. W. H. baron
van Boetzelaer van Oosterhout ontvan
gen.

Gistermorgen werd in de voormalige
Dominicanenkerk te Maastricht de In
ternationale Poppententoonstelling ge
opend. de eerste in een reeks welke door
heel het land zal gaan. Er was veel be
langstelling voor deze plechtighei; tal
van burgerlijke, geestelijke en militaire
autoriteiten waren aanwezig. De grote
ruimte was versierd met vlaggen van
tal van nationaliteiten en in de uitstal
kasten waren poppen aanwezig van 52
landen; H.M. de Koningin had er mede
ingezonden, evenals de steden Maas
tricht en Luik. De hoofdstad van Wal
lonië was bovendien vertegenwoordigd
met een uitgelezen gezelschap belang
stellenden.

De Commissaris der Koningin in Lim
burg. Dr. F. Houben sprak het openings
woord. waarna het woord voerden me
vrouw Lemald.ieu, namens de gouverneur
van Luik Durlet, namens de burgemees
ter dier stad; de Vries, als vertegenwoor
diger der Stichting 1940'45 en dc heer
Kuypers namens de locale afdeling
daarvan. De baten der expositie komen
ten goede aan deze Stichting. Tussen de

spreekbeurten door werden de Neder
landse, Belgische en Limburgse volks
liederen ten gehore gebracht en verkreeg
het geheel het karakter ener Benelux-
demonstratie. We komen op deze ex
positie nader terug.

ZONDAG 16 Januari: 2e Zondag na
Driekoningen; Mis v. d. dag; 2 H. Mar-
cellus; 3 tot de H. Maagd; Credo; pref.
v. d. H. Drievuldigheid; groen. MAAN
DAG: H. Antonius abt; Mis Os justi; ge
wone pref.; wit. Roermond: 2 H.
Supplicius. DINSDAG: St. Petrus Stoel
te Rome; eigen Mis; 2 H. Paulus; 3 H.
Prisca; Credo; pref. v. d. Apostelen:
wit. N.B. Begin v. d. Internationale Bid
week tot hereniging der Kerken.
WOENSDAG: H.H. Marius en gezellen,
martelaren eigen Mis; 2 H. Canutus; 3
tot de H. Maagd; gewone pref.; rood.
Roermond: H. Gerlach, belijder; eigen
Mis) 2 H.H. Marius en gezellen; 3 II.
Canutus: wit. DONDERDAG; H. H.
Fabianus. Paus en Sebastianus, martela
ren; eigen Mis; gewone pref.; rood.
VRIJDAG: H. Agnes. maagd en marte
lares; eigen Mis: gewone prefatie; rood.
ZATERDAG: H.H. Vincentius en Ana-
stasius, martelaren: Mis Intret; 2 tot de
prefatie; ZONDAG, 23 Januari: 3e
Zondag na Driekoningen; Mis v.'d. dag;
2 H. Raymundus; 3 H. Emercntiana;
Credo; pref. v. d. H. Drievuldigheid;
groen.

Een ernstig incident, waarvan de
loop achteraf nogal meegevallen is, v'c.
stoorde gisteren de rust op het kan'p,
van de Sociale Dienst van het Geweste'^
Arbeidsbui*eau aan het Levendaal 1
Leiden.

Een werkloze arbeider, een zekere jl
ging plotseling de ambtenaar O. te 'J
en bracht hem met een mes enkele
wondingen toe. De Eerste Hulpdie''j
vervoerde het slachtoffer naar het AG
demisch Ziekenhuis, waar bleek, dat i
verwondingen niet van ernstige
waren. De dader zag na de aanslag Wj
weg te komen, maar de politie wist i1
later le arresteren.

14/1

Anaconda Copper

33-s

Bethlehem Steei

32-i

Chrysler Corp.

55 Vs

General Electric

381 2

General Motors

58 7 8

Hudson Motors

12-i

K.ennecott Copper

55 <*8

Montgomery Ward

54%

North American Co.

10%

Radio Corp.

13

Republic Steel

25 V4

Shell Union Oil

38%

Southern Pacific

47%

Southern Railway

38%

Tidewater

24

Ü.S. Steel

70

39'

ii