Maandag m januari 1949
bureaux van redactie en administratie
Onze verplichtingen in
West-Europese Unie
40.000 soldaten dit jaar terug
uit Indonesië?
kader
van
Ook Dahran voor
K.L.M. gesloten
Italiaanse griep raast
over West-Europa
Rapport van C.v.G.D. over
bezoek aan Banka
Rode legers bezetten millioenenstad Tientsin
JAN VAN HOOF NIET DE REDDER VAN DE WAALRRUG
Onlusten te Durban kosten
ruim honderd doden
Dezer dagen wellicht begin van vredesonderhandelingen
Huren 30 pet. omhoog?
Duitsers spaarden haar voor tegenoffensief
Moeilijke weg
naar de eenheid
Vrees voor regeringscrisis in Z.-Afrika
Tot hoofd en hart
Uitbreiding van
lichtingen
Het weer.
Twee Constellations op
Schiphol gearriveerd
VERKLARING VAN GEN.-MAJ.
D. A. VAN HILTEN
y
Generaal Smuts geeft
Malan de schuld
WÉ*:
'INA
72ste JAARGANG No. 24360
MONTGOMERY TE DEN HAAG
Het gaat „goed
op Rhodos
Dr.
«eo
lS
«en
lt
Pin
f Twee opvattingen
TSJAHB KAI SJEK's AFTREDEN
ZOU AANSTAANDE ZIJN
s
Internationale Bidweek
STAND
iff NATAL
f»- rcêammmt Sw**>-
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARIfMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
t 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Van regeringszijde is vandaag het
*olgende medegedeeld:
Heden werd te Den Haag een be-
•preking gehouden tussen veldmaar
schalk Montgomery en minister
Van Maarseveen. waarnemend mi-
jhster-president, de ministers Lief
ziek, Van den Brink, Sassen en
^chokking. De besprekingen verlie
ten in een sfeer van wederzijds be
grip en hebben duidelijk doen blij
den, dat Nederland, binnen de gren
en zijner financiële en economische
•hogelijkheden, ten volle bereid is
evenredige bijdrage te leveren
«Jan de verwezenlijking van de plan
hen tot verdediging van West-Euro-
Pa, waarvan de leiding aan veld-
Jhaarschalk Montgomery is toever-
"oiiwi
v^en woordvoerder van het ministerie
Ak ®orl°£ verklaarde tegenover het
Sari c'a' Montgomery een bezoek
tyjh ons land gebracht heeft, om te
v op de door Nederland aangegane
wJPlichtingen in het kader van de
0. S'-Em-opese Unie en aan te dringen
jöe nakoming daarvan
i-^ongomcry heeft tijdens zijn bezoek
0- November 1948 de eis gesteld, dat
ju® land drie divisies, een brigade para
kei en' SePantserde eenheden en en-
eskaders vliegtuigen als bijdrage
leveren. Tot nu toe is slechts een
boi begin gemaakt met de op-
llit rf van een Nederlandse luchtmacht.
PI it t feit' dat nog geen bedragen sup-
itoir zijn aangevraagd, kan, aldus de
O^dvoerder van het ministerie van
'ana a'Se'eid worden, dat de Neder-
h"dse regering nog geen beslissing ge-
iJj/heri heeft ten aanzien van de door
tj h'gomery gestelde eisen. Het ministe-
'ana'an Financiën is van oordeel, dat ons
tha gezien zijn economische toestand,
tj ®hs zeer bezwaarlijk de benodigde be-
°Dh n voor deze defensiedoeleinden kan
k' rengen. Een oplossing zou gevonden
®en?en wordcn in een lend-lease over
komst met Amerika.
tekort aan troepen in Nederland,
t^Qorzaakt door de Nederlandse ver-
ooï n9en in Indonesië, bemoeilijkt
Sorn de uitwerking van de door Mont-
vi£lerV gestelde eisen. In Indonesië be-
kon j zicfl thans 85.000 man van de
Landmacht en van de Kon. Marine,
Verwachting tot Dinsdagavond:
In de avond of nacht zwaar be
volkt met regen. Morgen overdag
^'isselend bewolkt met enkele plaat-
.Sjijke buien. Langs de Waddenkust
Udelijk stormachtige, elders tijdelijke
j.ra°htige of harde wind uit Weste-
in richtingen. Weinig verandering
h temperatuur.
z°n: 8.39—17.02; Maan: 21.59—10.49.
Te besprekingen op Rhodos met
i^dse en Egyptische afgevaardigden
w Sen Zondag de vierc
k^.®hlijk welingelichte
gjj.
Sen Zondag de vierde dag in.
^.'hlijk welingelichte bronnen
gj,a®e zijden melden, dat
toet de discussies.
het
Ge-
aan
goed"
Bunche heeft Zaterdagavond
Persconferentie verklaard, dat
§ee
Af*}. mogelijkheid bestond dat andere
Sh.a. sche landen aan de huidige
breking
zuiver
gen
,«1Stilstand
be-
zouden deelnemen, daar
de Egyptisch-Joodse wa-
betroffen. Hij zei dat er
s, - „verdere ontwikkeling" was in de
Pf!en, die verscheidene maanden ge-
bij de Libanon waren gedaan om
j "Penstilstandsbesprekingen met de
te openen, doch weigerde zich
i. "er over de aard van deze ontwikke
P§ uit te laten. Aan beide zijden
'esten nog verscheidene punten wor-
P opgehelderd.
jj,0seph B. Keenan, het Amerikaanse
van de verzoeningscommissie voor
jj. estina, heeft aan president Truman
vjr* ontslag aangeboden, „daar zijn
w^ooHüjke bezigheden het hem niet
£eiijk maken deze functie te aan-
^rden."
hjofa ®Syptische premier, Abdel Hadi Pasha,
het Egyptische volk opgewekt in te
bohrt Ven op twee leningen van 15 millioen
sterling ter bestrijding van de kosten
hu, strijd tegen „agressie van onze
r£staat, Palestina".
V0o? de twee leningen is reeds ingetekend
millioen pond sterling door officiële
officieuze instellingen.
&r. a ïu.
t>inj oert Einsteinde zeventig-jarige uit-
Va r-A zo'n belangrijk aandeel had
het r vin(iing van de atoom-bom, heeft
eden 0c 'due hospitaal in New York ver-
Hij onderging er een zware
operatie.
en 34.000 man van het K.N.I.L., waarvan
ongeveer 60 pet. Indonesiërs zijn.
De legerleiding hoopt dit jaar de
eerste „7 December-divisie" en de
tweede divisie, samen ongev. 40.000
man, uit Indonesië terug te trekken.
Gezien de situatie van het ogenblik,
is nog niet met zekerheid te zeggen,
of deze verwachtingen bewaarheid
zullen worden.
In Nederland bevinden zich thans drie
bataljons geoefende troepen, tezamen
met ongeveer 25.000 recruten. Dit aantal
is niet voldoende voor de bijdrage, die
Nederland voor de West-Europese de
fensie moet leveren. Overwogen wordt
daarom de lichtingen, welke thans on
geveer 22.000 man omvatten, uit te
breiden. Deze uitbreiding, zo werd ge
zegd, mag echter niet geschieden ten
koste van de Nederlandse industrie, die
voor haar ontwikkeling zeer veel ar
beidskrachten nodig heeft.
Naar het A.N.P. nader verneemt heeft
de Nederlandse legerleiding na haar
eerste bespreking met Montgomery in
November 1948 rapporten uitgewerkt,
waarin de structuur van een toekomstige
Nederlandse landmacht is weergegeven.
Evenals de Belgen staat ook de Neder
landse legerleiding een mobiel corps van
enkele divisies voor alsmede over het
gehele land verspreid liggende dekkings
troepen. Door verwezenlijking van deze
plannen zal ons land de verlangde bij
drage in het kader van de West-Europese
Unie kunnen leveren. De datum, waar
op Nederland zijn bijdrage gereed moet
hebben, is door Montgomery bepaald op
rond 1952. Deze datum is door Neder
land aanvaard.
Veldmaarschalk Montgomery heeft
gistermorgen een bezoek aan Rotterdam
gebracht. Tegen elf uur arriveerde hij
in gezelschap van de Britse ambassa
deur, sir Philips Nichols, voor de Church
of St. Mary, welk kerkje behoort bij het
Engelse zeemanshuis „The missions to
teamen", om daar de dienst bij te wonen.
Na het beëindiigen van de dienst begaf
hij zich naar het zeemanshuis.
„I'm only visiting the sailors," ant-
woorde hij op een desbetreffende vraag.
Om kwart over vier bracht veldmaar
schalk Montgomery een onverwacht be
zoek aan het Prinsenhof te Delft. Er
wordt daar op het ogenblik een tentoon
stelling gehouden van Oosterse tapij
ten. Hij liet zich ruim een uur door het
gebouw leiden en toonde grote belang
stelling voor de expositie. Aandachtig
luisterde hij naar details over Willem
de Zwijger en nam het pistool ter hand
waarmede de moord op de prins ge
pleegd is.
Veldmaarschalk Montgomery heeft
gisterenavond gedineerd op de Britse
ambassade te Den Haag. Aan dit diner
zaten o.m. aan de ministers prof. dr. P.
Lieftinck en mr. W. F. Schokking.
Met ingang van Zaterdag is het vlieg
veld Dahran in Saoedi Arabië, waar de
K.L.M.-vIiegtuigen in de afgelopen week
regelmatig landden, voor het Nederland
se luchtvaarverkeer gesloten.
Zaterdagmiddag arriveerde op Schip
hol nog Viruly met de Constellation
„Batavia". Hij bracht een grote hoeveel
heid Niwin-pakketten en enige post
mede.
Viruly deelde bij aankomst mede, dat
zijn vlucht gegaan was via Bangkok en
Dahran.
Ook de K.L.M.-Constellation „Cura
sao" met gezagvoerder A. M. van de
Vaart, die zeven passagiers en een hoe
veelheid post van Batavia naar Amster
dam vervoerde, kwam Zaterdagmiddag
op Schiphol aan.
In Indonesië bevindt zich thans alleen
nog de Constellation „Franeker", die
minister-president dr. W. Drees naar
Nederland terug zal brengen.
NOORWEGEN
TE VERWACHTEN
UITBREIDING
BRITT..
ARKEN
A
CON DE
DUIT SLA ND
TSJ..
SLOWAK
TRAATSB
FRANKRIJK
OOSTEN»—
R,JK-HON
HUIDIGE
OMVANG
ZUID.
SLAVIE
LT ALIE-
SPANJE
ROM
BEGIN VAN
DE EPIDEMIE
Omstreeks de jaarwisseling begon de griepepidemie in Noord-
Italië, vandaar dat men over de (Italiaanse griep" spreekt. Veertig
procent van het Italiaanse volk had of heeft nog griep. Dr. Giovanni
Canaperia van het Ministerie van Volksgezondheid in Rome heeft
zeven millioen van zijn landgenoten zelfs ernstige grieppatiënten
genoemd. Toch is nog nergens deze griep een kwaadaardig karakter
toegeschreven, en zij is zeker niet zo gevaarlijk als de „Spaanse
griep", die direct na de eerste wereldoorlog zo ontzagwekkend veel
slachtoffer geëist heeft. Wij zijn hiertegen op hert ogenblik medisch
ook belangrijk beter voorbereid en toegerust. De World Health
Organization van de U.N.O. volgt vanuit het hoofdkwartier te Genève
de opmars van de griepbacil dan ook met een gerust gemoed.
Toch is het spreidingsgebied van de griep al zeer groot geworden.
Terwijl in Rome de epidemie verflauwt, bereikte zij juist haar hoog
tepunt tn Milaan en Turijn en de bacillen bleken de Zwitserse
douaneposten al gepasseerd te zijn en niet alleen Zwitserland, doch
ook in Oostenrijk binnengevallen te zijn.
In andere richting overschreden de bacillen de Frans-Italiaanse
grens, richtten ravage aan in vele streken van Frankrijk (in de stad
Dyon ligt van elke vier mensen één in bed) en trokken ook al door
België heen en Nederland binnen. In Engeland en Scandinavië
bereidt men zich thans ernstig op de verdediging voor. De World
Health Organization heeft zo juist rapporten uit Scandinavië ontvan
gen, waaruit blijkt, dat de toestand er of dit ogenblik nog normaal is.
Het aantal mensen, dat door de Italiaanse griep aangetast is,
is zeker zo groot als dat van de beruchte Spaanse griep heeft geleden,
doch het sterftecijfer is nog zeer laag gebleven (in Frankrijk twee
per duizend en dan nog zeer jonge kinderen of ouden van dagen).
De uitlatingen van twee buitenlandse
staatslieden te Washington typeren de
verschillende meningen ten aanzien van
de Indonesische kwestie. Toen aan de
eerste minister van Nieuw Zeeland, Fra-
ser, na een conferentie met president
Truman werd gevraagd of hij de Indo
nesische kwestie met de president had
opgenomen, antwoordde hij: „Er zijn be
langrijker zaken dan Indonesië."
Kort voor het bezoek van Fraser ont
ving president Truman de voormalige
premier van Transjordanië, Samir Refai
Pasha. Toen hem gevraagd werd, of hij
de Palestijnse kwestie met Truman had
besproken, zeide hij: „Er zijn belang
rijker zaken dan PalestinaIndonesië
bijvoorbeeld."
De conferentife der socialistische
partijleiders van de vijf mogendheden
van Brussel is Zaterdagavond ge
ëindigd. De Nederlandse gedelegeerde,
jhr. Van der Goes van Naters. heeft
een uiteenzetting over de gebeurtenis
sen in Indonesië gegeven.
De C.v.G.D. heeft in een uitvoerig rapport verslag uitgebracht over het bezoek
dat zij in de afgelopen week te Banka heeft gebracht aan de republikeinse eerste
minister en vice-president, drs. Moammed Hatta, de voorzitter van de republi
keinse delegatie, Mohammed Rum, de minister van onderwijs, dr Ali Sastro Ami-
djojo, dc commandant der luchtmacht, Suriadarma, de voorzitter van het werk
comité van het KNIP, mr. Asaat en de staatssecretaris, Pringgodigdo. Moli. Hatta
en de anderen hebban op uitvoerige wijze hun inzicht kenbaar gemaakt over de
positie van de Republiek met betrekking tot de militaire actie en het geschil tussen
beide partijen. Men kwam echter overeen, dat de positie van de Republiek beter
schriftelijk naar voren kon worden gebracht. De republikeinen verzochten, in het
bezit te worden gesteld van bepaalde aanvullende documenten, en verder, dat zij
bezoek zouden ontvangen van drie leden der republikeinse delegatie, die op het
ogenblik te Batavia vertoeven. De commissie verklaarde zich bereid, dit verzoek
over te brengen aan de Veiligheidsraad en de Nederlanders haar diensten aan te
bieden om inwilliging van dit verzoek te verkrijgen.
De republikeinse ministers en de an
dere autoriteiten werden op 31 Decem
ber naar het eiland gebracht en in een
Tientsin, een stad van twee millioen inwoners en het „commerciële hart"
van Noord-China, is in communistische handen gevallen.
Nadat de nationalistische weerstand bjj het Noorderstation gebroken was,
stormden de rode troepen, zonder veel tegenstand te ondervinden, naar het
centrum van de stad, aldus meldt een radioboodschap van de Amerikaanse
consul-generaal te Tientsin, Robert Smith. Smith berichtte verder, dat de
communistische infanterie door de zakenwijk van de stad trok en de grote
gebouwen „zuiverde" van de nationalistische verdedigers.
Tientsin is in communistische handen.
Een foto van een der hoofdstraten der
Chinese stad, die voor de bezetting onder
zwaar artillerie-vuur van de rode legers
lag. De communisten ondervonden bij
de verovering van de stad, die twee
millioen inwoners heeft en het „com
merciële hart" van Noord-China wordt
genoemd, slechts geringe tegenstand.
De huidige buitenlandse kolonie in
Tientsin bestaat, naar gemeld wordt, uit
82 Amerikanen, 130 Britten, ongeveer
800 Sovjet-Russen en ongeveer vier
honderd personen van diverse natio
naliteiten. De buitenlandse diplomatieke
functionarissen zullen in de consulaat
gebouwen blijven totdat de „situatie
opgehelderd is".
In sommige kringen, die in nauw
contact staan met de vredesgroep van
de Kwo Min Tang, wordt verklaard,
dat Tsjang Kai Sjek's aftreden en
het openen van vredesonderhandelingen
met de communisten binnen enkele
dagen verwacht zou kunnen worden.
Berichten, die in nationalistische mi
litaire kringen circuleerden als zouden
de nationalistische troepen Peng Poe
hebben ontruimd, werden gisteren te
gengesproken door Teng Wen Yi, de of
ficiële nationalistische militaire woord
voerder.
Volgens onbevestigde Chinese pers-
berienten zou de regeringscomman
dant van de troepen in Peiping stil
zwijgend er in hebben toegestemd, dat
een regeringsdelegatie onderhandelin
gen zou voeren over een onmiddellijk
staken van het vuren. De Chinese
regering heeft bevel gegeven tot eva-
cuering van officiële documenten en
eigendom per schip en trein uit de
hoofdstad, aldus meldt het semi-offici-
ele nieuwsbureau mede.
Volgens semi-officiële bronnen tc Nan
king is het eiland Formosa, dat meer dan
150 km. van het Chinese vaste land ligt,
gekozen als wijkplaats voor de Nanking-
regering.
Volgens gewoonlijk betrouwbare mi
litaire bronnen te Nanking zijn de com
munisten Pengpu tot op 5 km. gena
derd. Pengpoe vormt een sleutelpositie
in de verdedigingsgordel langs de
rivier de Hwai en ligt op ongeveer 160
km. ten Noorden van Nanking.
Tsjang Kai Sjek inspecteerde Zon
dagmorgen het gehele, zeventigduizend
man sterke, garnizoen van Nanking.
In een open Cadillac reed Tsjang
langzaam langs de acht kilometer lange
lijn van soldaten, die in regiments
formatie waren opgesteld. In het gar
nizoen waren ook de politie en gendar-
Minister ln 't Veld heeft op een ver
gadering van het gewest Zuid-Holland
van de Partij van de Arbeid te Leiden
blijkens een verslag in „Het Vrije Volk"
medegedeeld dat de huishuren dit jaar
met 30 pet. omhoog zullen moeten. De
regering wil de huurverhoging beschou
wen in het kader van de loon- en prij
zenpolitiek. Wanneer dus de huren om
hoog gaan, zullen ook de lonen moeten
worden verhoogd, want de regering
wenst geen huurverhoging ten koste van
de arbeiders, aldus de minister.
merie opgenomen. In de auto van
Tsjang bevonden zich de chef van de
generale staf, de bevelhebber van
Sjanghai en de bevelhebber van Nan
king. Het afnemen van de troepen
revue duurde drie uur. Na langs de
lange troepenlijn gereden te zijn, die
zich uitstrekte van binnen de stad tot
7 km. er buiten, wandelde het gezel
schap naar het mausoleum van Soen
Yat Sen om eer te bewijzen aan de
vader van de Chinese republiek. Bij
het mausoleum aangeitomen, drong
Tsjang er in een redevoering van tien
minuten, die door loudspeakers ver
spreid werd, bij de troepen op aan om
tot de laatste man voor de verdediging
van de stad te strijden zo de oorlog
Nanking zou bereiken.
De ministerraad heeft Zondag be
sloten de verkoop van goud aan het
publiek stop te zetten en obligaties uit
te geven, die na twee jaar in goud
betaalbaar zijn. Er zouden voor 2 mil
lioen ons goud obligaties worden uit
gegeven in twee series.
De ministerraad heeft voorts besloten
de effectenbeurs te Sjanghai, die vorig
jaar Augustus werd gesloten in ver
band met de munthervorming, te her
openen.
1 if
(Van onze redacteur)
Een enigszins voorbarige mededeling
van gen.-maj. b. d. D. A. van Hilten,
hoofd van de Sectie Krijgsgeschiedenis
in Den Haag, als zou de redding van de
Nijmeegse Waalbrug door de 19-jarige
Jan van Hoof niet veel meer dan een
legende zijn, heeft de pennen losgesla
gen en de Nederlandse journalistiek, die
hierin de prikkel der sensatie voelde,
heeft zich niet onbetuigd gelaten in
het bloemrijk vermelden van die mede
deling. De generaal, die een instructieve
rede hield voor de Vereniging tot Be
oefening van de Krijgswetenschappen,
heeft hierin verklaard, dat door grondig
onderzoek van een commissie bewezen
is, dat het verhaal van de Nijmeegse
Waalbrug een sprookje is. Jan van
Hoof heeft onbetaalbaar werk gedaan
als verzetsman, aldus de generaal, de
Duitse dekkingsdetachementen heeft hij
echter niet verschalkt. De Duitsers heb
ben de brug opzettelijk niet laten sprin
gen, omdat zij overtuigd waren dat het
met de geallieerden misliep, zodat zij
dan de brug nodig zouden hebben om de
corridor te doorbreken.
Evenwel, het grote woord is gevallen.
„Jan van Hoof heeft de Waalbrug niet
gered", aldus gen. van Hilten, die de
oorlogshandelingeen in Nederland on
derzoekt en zijn gegevens voor deze ver
klaring putte uit een rapport van een
commissie van drie, welke door het Nij
meegse gemeentebestuur was ingesteld
om de feiten over de redding van de
Waalbrug te onderzoeken. Dit rapport
is nooit aan de publiciteit prijsgegeven,
ook thans niet, nadat het grote woord
gesproken is, omdat dit rapport ruim
anderhalf jaar geleden werd opgesteld
en zich nog steeds nieuwe feiten voor
doen. Ook na de jongste verklaringen
is dit rapport reeds opnieuw aangevuld,
zodat van vrijgave hiervan nog geen
sprake kan zijn. In dit rapport zijn ver
halen opgenomen van de voornaamste
Duitse legerleiders en officiële verkla
ringen van geallieerde commandanten,
die daarin zonneklaar de juiste toe
dracht van de zaak uiteenzetten. Wat tot
heden toe over deze zaak is gezegd,
steunt op de bovengenoemde verklaring,
en het officiële naadje van de kous is
men nog niet te weten kunnen komen,
omdat dit nog steeds in de geheime ar
chieven van de gemeente Nijmegen be
rust.
Men moet ook, eerlijk gezegd, een
beetje oppassen, een gesneuvelde jonge
man een heldendaad tc ontzeggen, waar
voor hij bij Koninklijk Besluit eervol
posthuum is onderscheiden en waarvoor
hem ook posthuum Amerikaanse onder
scheidingen zijn uitgereikt, waarvoor
zelfs een monument aan de Waalbrug is
aangebracht.
En zoekt men naar een positieve ver
klaring, dan blijft er momenteel alleen
een rapport over, dat de Nijmeegse ge
meente-archivaris dr. A. B. M. de Jong
in December van 1946 heeft gevonden
over de gevechtshandelingen in Nijme
gen in de Septemberdagen van 1944.
Dit verslag werd ingeleid met de mede
deling: „Teneinde misverstanden uit de
weg te ruimen". Hierin wordt met geen
enkel woord gewag gemaakt van het
feit, als zou de illegaal Jan van Hoof
de Waalbrug hebben gered. Wel merkt
het verslag, kennelijk doelend op die
daad, op: „De toegangswegen tot de
Waalbrug bleken zwaar in staat van
verdediging te zijn gebracht. In aanmer
king genomen de reeds bestaande veilig
heidsmaatregelen, daarbij de sedert
Zondagmiddag 17 September aangelegde
verdedigingswerken en de verscherpte
bewaking der toegangswegen tot dit
laatste Duitse bolwerk, was het voor
ieder onmogelijk geworden de omgeving
van de Waalbrug te benaderen."
Toen 20 September 1944, na drie
dagen uiterst zware strijd, de brug
in handen viel van de geallieerden,
doordat een Britse tank om half acht
die dag door de Duitse stellingen op
de brug heenbrak en de Ameri
kaanse parachutisten beieiktc, die
aan de overzijde reeds bezit van de
brug hadden genomen, nadat zij
met canvasbootjes de Waal waren
overgestoken, bleken de springla
dingen zich nog in de pijlers tc be
vinden. Er was geen sprake geweest
van het onklaar maken van de lon
ten.
Een ander positief feit is, dat voor
een groot monument ter gedachtenis aan
Jan van Hoof ruim 25000 gulden wera
bijeengegaard en dat van dit monument
nooit iets is terecht gekomen, hoewel de
toestemming tot het oprichten ervan
was verkregen en reeds een model
daarvan bestond. Dit geld zal nu be
stemd worden voor een monument voor
de burgergevallenen. Alles wijst erop,
dat Jan van Hoof inderdaad de brug
niet gered heeft en dat hem dit slechts
is toegedicht door voortvarende Nij
meegse illegalen, die conclusies trokken
uit énkele vage uitlatingen van Jan van
Hoof voor zijn dood.
Maar al heeft hjj de brug dan niet
gered, wij mogen deze jonge kerel blij
ven zien als een nationale held, nu hij
er eenmaal toe is gebombardeerd, want
het waardevolle werk, dat hij als gids
den geallieerden heeft geleverd en
waarbij hij is gesneuveld, stempelt hem
tot held en als symbool van het open
lijk verzet van de Nederlandse burger
kan hij ook thans nog de nationale
held zijn-
groot gebouw gevangen gehouden, aldus
het rapport. Zij hebben een deurloze
slaapkamer, groot 36 vierkante meter,
waarin zes bedden zijn geplaatst
Zij beschikken over de gehele ont-
vangruimte, zijnde 19 bij 16 meter. Zij
hebben onder bewaking in beperkte mate
toegang tot het dak. Alle ramen zijn af
gesloten met kippengaas. Er staan pos
ten in schildwachthuisjes onmiddellijk
buiten de' omheining. Zij mogen de af
gezette ruimte niet verlaten. Tot twee
dagen voor het bezoek der commissie,
toen er enig aar-vullend meubilair ter
beschikking werd gesteld, waren er
slechts twee tafels en stoelen.
Op 10 Januari kregen zij bezoek van
de heer Brouwer, die werd voorgesteld
als Commissaris van de Kroon te Me-
dan en als persoonlijk vertegenwoor
diger van de Hoge Vertegenwoordiger
van de Kroon. De heer Brouwer deed
hun het verzoek, een belofte te onder
tekenen, dat zij zich van politieke acti
viteit zouden onthouden en gaf hun de
verzekering dat, als zij deze belofte zou
den afleggen, zij de vrijheid zouden ver
krijgen om zich over Banka te bewe
gen en dat hun gezinnen toestemming
zouden krijgen om zich bij hen te voe
gen. Geen hunner heeft deze verklaring
getekend.
Moh. Hatta en de anderen gaven hun
bezorgdheid te kennen over het feit, dat,
naar de heer Brouwer te kennen zou
hebben gegeven, de Hoge Vertegenwoor
diger van de Kroon, het wettelijk be-
Het is nog slechts enkele maanden
geleden, dat te Amsterdam tij
dens een internationaal congres
de „Wereldraad van Kerken" officieel
werd geconstitueerd. Dit was het eerste
resultaat van jaren moeizaam arbeiden
om de vele en verscheiden christenker
ken, zo vervreemd van elkander door
opvatting en belijdenis, weer tot elkaar
te brengen. De Katholieke Kerk kan
en mag aan deze „Wereldraad van
Kerken" niet deelnemen, omdat Zij
krachtens haar leer de ene en enige
Kerk van Christus is, die niet op voet
van gelijkheid met anderen mag ..on
derhandelen" over de Openbaring. Toch
staat de Katholieke Kerk niet onsym
pathiek tegenover al deze goede en
edelbedoelde pogingen om Christus' ge
bed voor de eenheid tot groter
werkelijkheid te brengen. Alles
wat de vurig verlangde een
heid, welke tenslotte slechts kan uit
monden in de schoot der aloude Moe
derkerk, kan bevorderen, is haar wel
kom en daarin ziet Zij de leiding Gods.
Daarom ook spreekt men soms terecht
over het ..mysterie der Oecumene", het
..mysterie" van de arbeid der niet-ka-
tholieke christenen naar de eenheid.
Gods leiding is immers wonderbaar. In
dat verlangen naar eenheid zal Gods
Geest werkzaam zijn. al ziet het er mo
menteel nog helemaal niet naar uit, dat
men rechtstreeks aanstuurt op hereni
ging met de Moederkerk. Gods Geest
waait waar Hij wil. En al bedroeft het
ons soms wat men in de „Wereldraad
van Kerken" zegt en doet. omdat men
nog zo ontstellend ver af blijkt te zijn
van de ware weg. we moeten geduldig
wachten op de tijd dat God Zijn Licht
zal laten doordringen in de harten Zij
ner dwalende kinderen.
Nu moet het ons toch wel heel bij
zonder ter harte gaan, als we Christus
in de zaal van het Laatste Avondmaal
horen zeggen: Ik heb nog andere scha
pen, die niet van deze schaapstal zijn,
maar ook over hen moet Ik een Herder
wezen. De dwalende schapen staan aan
de poort van het Hemels Jeruzalem,
symbool der Kerk, en roepen om be
schutting daarbinnen.
Wij van onze kant kunnen echter
bijna alleen bidden, maar dan bidden
zonder ophouden. Doen wij dat heel
bijzonder tijdens de Internationale Bid
week van 18 tot 25 Januari. Bidden is
immers onze eerste taak naar de oplos
sing van dit geweldige probleem der
verdeeldheid.
Warmond. M. JANSEN, pr.
Intentie voor 18 Januari
Moge alle dwalenden tot de en
^schaapstal van Petrus terugkeren
staan van de Republiek, en de officiële
status harer ambtsdragers, niet langer
erkende. De commissie gaf daarop de
verzekering dat, voorzover het de Vei
ligheidsraad en de C.v.G.D. betreft, de
Republiek nog steeds wordt beschouwd
als een der partijen in het geschil.
De voorzitter van de republikeinse
delegatie heeft een geschreven rapport
overgelegd inzake de ondervindingen
der geïnterneerden sedert 19 December,
dat door de commissie per luchtpost zal
worden verzonden.
(Zie ook pagina 3).
Hoge Franse autoriteiten zijn Zon
dag een serie besprekingen begonnen
met Bao Dai, de vroegere keizer van
Annam, om hem te verzoeken zich aan
het hoofd van een pro-Franse Vietnam-
regering te stellen.
De hoge commissaris voor Indo-China,
Leon Pignon, en andere Franse autori
teiten zijn per vliegtuig te Cannes ge
arriveerd. Verwacht wordt dat de be
sprekingen twee dagen zullen vergen.
Volgens officiële schattingen hebben
de botsingen die de afgelopen dagen
in de Zuid-Afrikaanse stad Durban tus
sen inboorlingen en Indiërs plaats von
den, aan meer dan 100 personen het le
ven gekost, terwjjl ruim duizend perso
nen gewond werden. De politie meldde
Zondagavond, dat zjj de situatie onder
controle had, doch nog steeds heerst er
grote spanning tussen inboorlingen en
Indiërs en ook in andere streken neemt
de spanning toe. De schade wordt reeds
op ï'/i millioen gulden geschat.
Heden zou te Kaapstad een extra kabi
netszitting plaats vinden. De ministers
OE NATURS1+—
fl-EN ToeowE- Lutoeckt"
Ft*orSM!TH
öujum
DE BEVOLKING VAN NATAL
1EO.OOO VOOR-INDIËRS
eooooo slanker
I Met een verkild gemoed wordt het I
v gemakkelijke moeilijk volbracht. J
van justitie en defensie, die een inspec
tie-toer maakten, zouden dan verslag uit
brengen.
Zaterdagavond duurden de ongeregeld
heden nog in volle hevigheid voort, doch
de politie greep steeds krachtiger in.
Zeshonderd inboorlingen, die uit Cato
Manor oprukten naar Durban, werden
zonder incident door de politie aan de
rand van de stad opgevangen en gedwon
gen rechtsomkeer te maken. Vrachtau
to's met andere inboorlingen werden
door wegversperringen tegengehouden.
Generaal Smuts, dc leider van de op
positie, heeft te Randfontein verklaard,
dat Zuid-Afrika „de eerste vruchten
plukt van de economische politiek der
regering, die de gekleurde rassen onder
drukt".
„Het kleine vuurtje, dat de regering
heden oprakelt, zou wel eens tot een
verschrikkelijke brand kunnen ait-
laaien", aldus Smuts. Hij waarschuwde,
dat „wjj alles zuilen kunnen verliezen,
wat wij nu hebben, indien wij geen goe
de en behoorlijk-menselijke betrekkin
gen met de niet-Europeanen blijven on
derhouden".
Het blad „Cape Argus" verklaarde
Zondag: „Wat ook de aanleiding tot de
aanval der inlanders op de Indiërs ge
weest is, een der grondoorzaken is de
wrok van de inlanders tegen de behan
deling door de Indiërs in dienstbetrek
kingen in het algemeen".
De welingelichte „Rand Daily Mail"
maakte Zaterdag reeds melding van stap
pen ter voorkoming van een regerings
crisis in Zuid-Afrika. Volgens dit blad
zou premier Malan besloten hebben,
zijn rassenpolitiek te wijzigen teneinde
een breuk met de minister van finan
ciën, N. C. Havenga, te voorkomen.
Het blad schrijft, dat de regering met
het oog hierop heeft besloten, haar wets
ontwerp tot besnoeiing van de vertegen
woordiging der inheemsen in het parle
ment en het plaatsen van kleurling-kie
zers op afzonderlijke kiezerslijsten, ge
durende deze zitting van het parlement
niet in te dienen.
Het blad voegt hieraan toe, dat, in
dien de nationalisten in Maart a.s. bij
de provinciale verkiezingen een deugde
lijke overwinning behalen, Malan wel
licht dit jaar algemene verkiezingen zal
doen plaats vinden.