Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 26 januari 1949 | pagina 1

I
I

NOG GEEN STEMMING OVER RESOLUTIE

Rood Geelboek met verklaring
van Kardinaal Mindszenty

Rallyerijders verpozen in
Amsterdam

Meer tabak in
loop van dit jaar

MINDER VLEES

975

De juiste instelling

Datum van terugtrekking der troepen
te vérgaand

Regering wijst aanbod van Amsterdam
inzake Amsterdam-Rijnkanaal af

Vrouw door jongen
neergeslagen

Het weer.

Tot hoofd en hart

:erlB

DeZeeland

en

Vlissingen

RAPPORT C.v.G.D.
GEPUBLICEERD

Vrachtauto te water

Verliezen in Indonesië

Documenten" niet
zeer bezwarend

at^j

Slachtoffer ernstig
gewond

Geen kolenbon meer
dit stookseizoen

JINA

WOENSDAG 26 JANUARI 1949
Bureaux van redactie en administratie

72ste JAARGANC No. 24368

fork

VEILIGHEIDSRAAD WEDEROM VERDAAGD

Noorse afgevaardigde doet
beroep op partijen

Ma,

da'

en

gezoet

Twee doden

P. Peters houdt lijdens
meditaties voor K.R.O.

STIKKER NAAR LONDEN

Group-captain Bader
in ons land

AMERIKA ONTKENT

Philips-deelnemingen in
Duitsland?

Over de kop

Op zijn eentje

w

Tijdelijke maatregel

verscW'
Lde vragf
lg, dat
Rijnkana6
lat de tuf
g mogelii'

Staten-Gt
;n zij va'

t 7 hebW

uurd. If
in het WÜ
tot burea*

■apport f
gemeentt

land is
nde werfc
voldoend;

de D.U-.',
gulden

SMEDESTRAAT S HAARLEM
'®'°on: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480

Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Dre. H. van Run. v
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.

ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.

34;
32

5C
39*

«0

l2l

54

55
1«
13

iep uit
ieuwe
nen tn
jetere
e zon-
pun-
Bijv.
e zij-
japon

Niet alleen uit het feit, dat er
eind vorige week enige studie
dagen werden gewijd aan het
*raagstuk der ex-politieke delinquen-
mag men afleiden, dat wij hier
te doen hebben met een nog steeds
®,et bevredigend opgelost probleem.
J0°k terzij van zulke academische
ternenspraken, dat wil zeggen in de
Ifaktijk des dagelijksen levens, kan
teen herhaaldelijk bemerken hoe het
;h dit opzicht ontbreekt aan algemeen
'snvaarde richtlijnen en beginselen,
jfelke de generale instelling van het
Nederlandse volk tegenover de ex-
Politieke deliiiquent zouden kunnen
Papalen. De bedoelde samenkomst ter
espreking van dit probleem werd
Sehouden op het landgoed „Draken-
öürgh", waarbij het als bijzonder op
merkelijk mag worden beschouwd,
5af; behalve representanten van ver
hullende groeperingen, ten nauwste
dit vraagstuk betrokken, ook ver
sheiden ex-politieke delinquenten
telf aan het congres deelnamen.
indertijd was er een groep van pro-
Ptemen, betrekking hebbende op de
«Hernering, berechting en bestraffing
?e*" onvaderlandsen; thans concen-
p6ert zich het vraagstuk voorname-
h rondom de heropneming van deze
slen in de maatschappij. Het is na-
ftelijk een onloochenbaar feit, dat de
^-delinquent na de hem van rechts-
ege opgelegde straf te hebben onder
aan menigmaal een nieuwe verkap-
T straftijd van enige jaren of voor
r® verdere duur van zijn leven tege
moet gaat. Soms kan men concreet
pntonen, hoe iemand, die uit een de
votie van kortere of langere duur
™erd gntslagen, daarna de last te dra-
h krijgt van een voorlopige of blij-
,ende maatschappelijke degradatie
®an wel het leed te verduren van een
r dan niet duidelijk ten toon gesprei-
e minachting.

Wie het ernstig meent met zijn
rechten jegens de evenmens en wie
heft, dat omvattender noch juister
flaming dan „evenmens" mogelijk
m Voor al de anderen tot wie hij in
"igerlei verhouding staat, zal zich
hshg dienen te beraden over de
ï°Uding welke moet worden aange
komen tegenover wie eens misdeed
,egen land en volk en in zoverre
hen zijn volksgenoten maar dit
^middels boette met een gerechte
raf. Men dient hier te waken voor
V'eeërlei uiterste: dat van voortdu
wde haatdragendheid enerzijds en
jtet van de verdoezeling van het voor-
'le kwaad anderzijds. Voor beide
Misvattingen worden argumenten ge-
Püt uit hetzelfde arsenaal waar de
pouwstenen aanwezig zijn tot het fun-
hen en staven van een benaderen-
®rwijs juiste houding. Ja zelfs hoort
"km dezelfde argumenten gebruiken,
"tear hun overeenkomst is slechts no
minaal: de zin der gebezigde uitdruk
kingen verschilt.

Va2** fP-eekt men van strikte recht-
srdjgheid en van verdiend loon,
°nneer men naar 'n verantwoording
,°ekt voor haatdragendheid; zo wordt
ftemhartigheid en christelijke liefde
p hoemd wat niet veel meer is dan
Waarlijk uit andere bronnen ge-
Proten blindheid voor fouten en ver
lopen. Men dient hier te wak.en voor
aisheid en simplismen; beide zijn
hVen misleidend al lijkt hun uitkomst
°g zo acceptabel.

s,^-te politieke delinquent, die zijn
Jaf heeft ondergaan, moet weer wor-

De vergadering van de Veiligheidsraad
is gisteravond na een zeer korte zitting
verdaagd tot Donderdag 17 uur Neder
landse tijd, zonder dat het tot een
stemming over de resolutie is geko
men.

Als eerste spreker drong de vertegen
woordiger van India, Sir Benegal Rama
Rau, ér op aan, dat de Raad zal beve
len, dat de Nederlandse troepen tegen
midden Maart van het republikeinse
grondgebied zullen worden terugge
trokken, nadat de Raad voorzieningen
tot economische hulp aan de republiek
zal treffen. Hij wenste verder, dat dè
aan de Raad voorgestelde ontwerp
resolutie van de Verenigde Staten c.s.
in overeenstemming zal worden ge
bracht met de door de Aziatische con
ferentie te Nieuw Delhi aangenomen
resolutie.

Behalve 'op een terugtrekken der Ne
derlandse troepen omstreeks 15 Maart,
drong deze spreker aan op overdracht
der souvereiniteit aan de V.S.I. om
streeks 1 Januari 1950 en opheffing van
alle handelsbelemmeringen. Hij richtte
tot de Nederlanders, de waarschuwing,
dat zij met een imperialistische politiek
slechts weinig kans op succes zullen
hebben, daar zij dan 19 staten van Azië
en de Pacific verenigd tegenover zich
zullen vinden. Ook als zij een overwin-

jpP opgenomen in het maatschappe-
Jk leven, omdat dit een eis is van
jJ/ht vaardigheids- en realiteitszin,
^teers, wie misdeed jegens de ge-
?'®enschap en de losprijs der door die
fde gemeenschap bepaalde boete
J^tealde, dient weer in haar midden
Worden opgenomen als een aan wie
0 opnieuw bereid is de indertijd
jte'speelde kansen te geven: de kan-
W tot het innemen van de hem pas-
t "de, dat wil zeggen met zijn kwab
ben en goede wil overeenkomende,

ats in het maatschappelijk bestel.

h dit herkregen recht van de in-

die wei1'
ken 2 K3'
f gebruik

enegen

in

lpen van
of heef
Brieven i
l. blad.

ELUI, die
n, zoeken
tegenheid-
e keuken
euken
is in
3199, bil*

mgeboden
'r. Slack*'

L m. penf
of 1 Mft-
heer, b
wast.
blad.

K^ijd uit vergelding eri ter verbete
ns uitgestotene correspondeert een
"eht van de gemeenschap tot her-
Ptteme in haar gelederen.
^aar moet daarmee met een vroom
v "aar worden verdoezeld wat wij
g"°f zover wij zelf geen schuld dra
C" terecht zo hartstochtelijk heb-
U gelaakt als misdadig en onvader-
j?"dlievend? In zekere zin wel, maar
bi andere zin vooral niet. Want al
niet alleen in de spreekwoorde-
Jke formulering, maar ook in de
W tijk,' het vergeten weliswaar bij
vergeven, toch zou het een dwaas-
tild zijn en een fout even schadelijk
yl die der haatdragendheid, wanneer
j 'J het kwaad geen kwaad meer zou-
heten.

dat al büjft het moeilijk te be-
en hoe de wederopneming van de
"Politieke delinquent in beroep of
drijf in concreto zal moeten geschie-
en even precair blijft het vraag
k van onze persoonlijke ^houding

hem in de praktijk. Een eng
^interpreteerde rechtvaardigheid,
It^rmee men theoretisch zover kan
lateien, vermag hier soms weinig
te bieden. En het getuigt even-
0van noblesse en wijsheid als van
ti-r teüjke zin, wanneer de deugd der
Vgj'Phartigheid in onze tijd van
heroïek zo vaak geschuwd

tee>. j U vaan. gcjuiuwu

te .doelbewust wordt beoefend. Deze
Stj^tcllen tegenover de, dan zo graag
R- 'kt genoemde, rechtvaardigheid is

ie kan

aan

unst
s novcjf
n. A. S'

je, 27
e/d fla

Jij onwaardig simplisme, waaraan
tintend, die de pretentie heeft een
hi=iIsten te zijn, zich tnag schuldig
'aken.

barmhartigheid werkt module-
dieb ten opzichte van de rechtvaar-
tfjj dd, ja zelfs behoort zij potentieel
he. "aar. Maar van de andere kant zal
«j-j, tems nodig blijken tegenover de
hr "gantie Van een ex-politieke de-
tp LUent, die weigqrde zich geestelijk
hejo^oriënteren, een wijze gestreng-

te betrachten.

Ver et Ongeroerde vraagstuk is zeer
kü .^kkeld, doch de juiste richtlijnen
bfi^nen. gelijk hier getracht werd te
gen, altijd worden afgeleid uit de
8^ ""aentele beginselen, welke voor
kpj. ^rlijk denkend mens gemakkelij-
W. te ontdekken zijn dan de gezochte
Vattingen

ning behalen in militair opzicht, be
staat de kans, dat zij zullen worden ge
steld tegenover een bestrijding met wa
penen als de non-coöperatie en lijdelijke
tegenstand, waarmede rèeds het mach
tige Britse rijk in India schaakmat is
gezet. 1

Sir Benegal besloot zijn rede als volgt:
„Ik hoop, dat de Nederlanderes de thans
voorgestelde resolutie zullen aanvaar
den en de toepassing er van zullen doen
plaats hebben in de geest, waarin de
Veiligheidsraad haar aanbiedt en voorts
dat zij zullen trachten een einde te ma
ken aan de haat en de tegenzin, welke
zijn opgewekt gedurende twee jaren
van vergeefse en onvruchtbare onder
handelingen."

Hierna sprak de afgevaardigde van
Noorwegen, Finn Moe, die aandrong
op aanneming van de door de Ver
enigde Staten c.s. ingediende ont-
werp-resolutie. Hij deed op beide
partijen een beroep tot het doen van
concessies en waarschuwde ervoor,
dat, als de Veiligheidsraad niet bij
machte is, voor de situatie in Indo
nesië een oplossing te vinden, het
zeer wel mogelijk is, dat men zal
komen te staan voor een situatie,
die veel meer gevaren biedt dan op
het ogenblik al het geval is en waar
uit consequenties in internationaal
opzicht kunnen voortvloeien.

Hij was van mening, dat een onmid
dellijk terugtrekken der Nederlandse
troepen niet tot een vreedzame oplos
sing zou bijdragen; daartoe is een over-

Minister Spitzen heeft gistermid
dag bij de behandeling van de
begroting „Verkeer en Waterstaat"
in de Tweede Kamer medegedeeld
dat de regering het Amsterdamse
aanbod van twee millioen inzake
het AmsterdamRijnkanaal niet kan
aanvaarden. De gemeente zou hier
gaan vóór-financieren, hetgeen een
moeilijk te aanvaarden figuur is.
"Ging men op dit aanbod in, dan zou
men ook in andere dergelijke ge
vallen niet kunnen weigeren, aldus
de minister.

Mocht het tot verhoging van de
benzineprijs komen, dan zullen de re
percussies voor het bedrijfsleven in
acht moeten worden genomen, zo ver
volgde spr. Men doet zijn best om tot
een bevredigende regeling voor de
kwestie van de vrije Zondag te ge
raken. Volgens de minister zou open
baarmaking van de tarieven der
Spoorwegen niet tot de zozeer begeer
de bedrijfsvrede voeren. Hij zal het
zijne er toe doen om te bereiken, dat
in de toekomst de reserve ten aanzien

De C. v. G. D. heeft een nieuw rapport
aan de Veiligheidsraad thans voor pu
blicatie vrijgegeven. Hierin wordt de
correspondentie betreffende de status
van de republikeinse leiders weergege
ven en worden de kwesties van de re
publikeinse missie naar Lake Success en
het Federaal-republikeins Overleg be
handeld.

Betreffende het laatste punt wordt ge
zegd, dat Sukarno en Hatta aan de
Bijeenkomst Federaal Overleg geant
woord hebben, dat de bespreking over
de vorming van een interim-regering
alléén kan worden overwogen, nadat de
republikeinse leiders zijn vrijgelaten en
de republikeinse regering gelegenheid
heeft gehad, de uitnodiging te over
wegen. Het rapport zegt, dat de Neder
landse regering nog geen beslissing nam
inzake toestemming en faciliteiten voor
de republikeinse vertegenwoordigers om
naar Lake Success <te reizen.

Naar schatting verblijven te Djocja
thans 80.000 evacué's, terwijl de schat
tingen ten aanzien van het gehele repu
blikeinse gebied omstreeks 7000 belopen
en die der Indo-Europeanen een 5000.
Voorlopig worden slechts arbeidskrach
ten, die ook voor de oorlog in overheids-
en particuliere dienst waren, weer aan
genomen, ongeacht of zij ook in republi
keinse dienst geweest zijn. Het aantal
werkzoekenden in Djocja neemt dage
lijks toe. Het betreft voornamelijk ad
ministratief personeel. Vrijwel al de
genen, die om steun vragen, krijgen 200
gram rijst daags en enig pasargeld.

Naar schatting verblijven te Djocja
thans 80.000 evacuees, terwijl de schat
tingen ten aanzien van het totale aantal
Oost-Indonesiërs in het gehele republi
keinse gebied omstreeks 7000 belopen
en die der Indo-Europeanen een 5000.
Voorlopig worden slechts arbeidskrach
ten, die ook voor de oorlog in over-
heids- of particuliere dienst waren,
weer aangenomen, ongeacht of zij ook
in republikeinse dienst geweest zijn.
Het aantal werkzoekenden in Djocja
neemt dagelijks toe. Het betreft voorna
melijk administratief personeel. Vrijwel-
al degenen, die om steun vragen, krij
gen 200 gram rijst daags en enig pasar-
geld.

Dinsdagavond geraakte een vracht
auto van de firma Offringa te Uithuizer-
meeden tussen Noorderhogebrug en
Zuidwolde (nabij Groningen), waar
schijnlijk door de gladheid van de weg,
in het Boterdiep. In de wagen bevond
zich een zestal personen, die de motor
opleidingscursus aan de M.T.S. te Gro
ningen volgen. Twee personen, de
chauffeur E. Kooi en de heer C. Blok,
beiden woonachtig te Uithuizermeeden,
kwamen hierbij'om het leven. De ove
rige inzittenden kwamen gedeeltelijk
met enige verwondingen, gedeeltelijk
met de schrik vrij.

van de splitsing van personen- en goe
derenvervoer niet meer gemaakt zal
worden. Een bedrijf als de Spoorwegen,
staande midden in de concurrentie
strijd, behoort z.i. economisch een ze
kere ruimte te hebben. Het komt de
minister juist voor. dat te veel betaalde
steun tijdens de Spoorwegstaking wordt
terugbetaald. De electrificatie van de
lijn 's-HertogenboschNijmegen zal de
eerste vijf jaar niet kunnen geschieden.
Een gezinstarief achtte spr. thans niet
verantwoord.

De heer Lucas (K.V.P.) vroeg waar
om aan de beloften van minister-presi
dent Beel terzake van de terugkeer
van de „Zeeland" naar Vlissingen geen
gevolg is gegeven.

Pater E. Peters O.E S.A. zal dit jaar
de lijdensmeditaties verzorgen, die de
K. R. O. elke Dinsdagavond in de Vas
tentijd uit de St. Augustinuskerk te
Eindhoven zal uitzenden.

De minister, van Buitenlandse Zaken,
mr. D. U. Stikker, zal hedenavond per
boot naar Londen vertrekken om deel
te nemen aan de vijf-mogendhedencon-
ferentie op Vrijdag en Zaterdag a.s. De
erkenning van Israël zal een der voor
naamste punten van bespreking uitma
ken. Er schijnt een neiging te bestaan
onder de vijf betrokken ministers, om
tot deze erkenning eventueel gezamen
lijk over te gaan. Het Nederlandse
standpunt in dezen is, zo schijnt het, nog
niet bepaald, hoewel het waarschijn
lijk lijkt, dat Nederland zich zal aan
sluiten bij elk voorstel, dat door de
gezamenlijke overige leden der Wes
terse Unie zal worden gedaan.

gangsperiode nodig, om de republiek in
staat te stellen, op een ordelijke wijze
het militaire bestuur over te nemen.

De volgende spreker, de Egyptenaar
Fawzi Bey, drong aan op een scherper
stellen der resolutie, in dier voege, dat
zij de ontruiming door de Nederlandse
troepen van het republikeinse grondge
bied per 15 Maart zal bevelen. Als een
eerste stap daartoe verzocht hij de Vei
ligheidsraad, de Nederlanders te dwin
gen Djokjakarta onmiddellijk aan de
republikeinse autoriteiten over te dra
gen.

De Engelse afgevaardigde, Cadogan,
verklaarde na afloop van de vergadering,
dat het vaststellen van een datum voor
het terugtrekken der Nederlandse troe
pen door verschillende afgevaardigden
beschouwd werd als te ver gaand, niet
van wijs beleid getuigend en mogelijk
ook gevaarlijk. Hij achtte de voorgestel
de resolutie een juist compromis. Zij
kan niet worden verbeterd door er iets
aan toe te voegen, dat niet uitvoerbaar
of voor geen der partijen aanvaardbaar
is.

De Britse afgevaardigde wees er nog
op, dat zijn land reeds eerder uitdruk
king gegeven had aan twijfel omtrent
de bevoegdheid van de Veiligheidsraad
betreffende de Indonesische kwestie.
Teneinde een spoedige oplossing te
vinden had Engeland het werk van de
Veiligheidsraad niet willen hinderen.
De laatste Nederlandse verklaring had
duidelijke vooruitgang getoond, daar
hierin data genoemd werden voor het
politieke program.

De regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerapporteerd:
Kon. Marine:

Gesneuveld 20 Januari 1949: Serg. v.
s. d., k. m. r. t. v. C. L. Hes, stbnr.
31726, afkomsitg uit Surabaja. Korp. v.
s. d., k. m. r. t. v. P. J. Lataster,
stbnr. 31728, afkomstig uit Surabaja.

Kon. Landmacht: Gesneuveld 3 Januari
1949: 2e It. J. van Druten, legernr.
240723025, afkomstig uit Deil (Geld).
Gesneuveld 7 Januari 1949: Sold. S. J.
den Boer, legernr. 270221180, afkomstig
uit Zierikzee; sold. Ie kl. H. C. Timmer
man, legernr. 270716006, afkomstig uit
Amersfoort; korp. A. F. C. Verbeek, le
gernr. 270331175, afkomstig uit Eindho
ven. Gesneuveld 12 Januari 1949: Sold.
M. Pardoel, legernr. 280311666, afkom
stig uit Kerkdriel (gem. Maastricht).

Gesneuveld 14 Januari 1949: Sold. F.
J. Aarts, legernr. 2001023, afkomstig uit
Echt (L.). Gesneuveld 15 Januari 1949:
Adj. onderoff. A. te Hoonte, legernr.
180123004, afkomstig uit Aalten. Ge
sneuveld 17 Januari 1949: Sold. A.
Reeuwijk, legernr. 250704143, afkomstig
uit Rotterdam.

Kon. Ned. Ind. Leger: Gesneuveld
1 Januari 1949: Sund. sold. 2e kl. infie
Sunara, stbnr. K 14821454, afkomstig
uit Indonesië. Gesneuveld 2 Januari
1949: Jav. korp. Partowidjojo, stbnr.
29760, afkomstig uit Indonesië; Man. sold.
2e kl. infie K. T. Lantang, stbnr. IC
103719802. afkomstig uit Indonesië.
Amb. sold. 2e kl. infie P. Tuasela, stbnr.
K 44714668, afkomstig uit Indonesië.
Man. sold. Ie kl. infie Abnul Machtar,
stbnr. K 24711952, afkomstig uit Indo
nesië, Amb. sold. 2e kl. infie Marlissa,
stbnr. K 54621001, afkomstig uit Indo
nesië. Gesneuveld 5 Januari 1949: Jav.
sold. Ie kl. infie Pardi, stbnr. K 7467033,
afkomstig uit Indonesië. Gesneuveld
6 Januari 1949: Sund. sold. 2e kl. infie
Mohammed Djoeroh, stbnr. 64715669,
afkomstig uit Indonesië.

Gistermiddag landde de bekende En
gelse oorlogsvlieger group-captain Ba
der als bestuurder van een Proctor V op
de luchthaven Ypenburg. Bader werd
Engelands grootste oorlogsheld, doordat
hij. na in 1931 beide benen bij een vlieg
tuigongeluk verloren te hebben, in de
laatste wereldoorlog als jachtpiloot 38
vijandelijke toestellen neerschoot.

fjn C«ra lmn»( m «mnl Htriti;»» qti»i> twlca zgy Wt i»for

IttlttU vn»t»ter kartr, «Itioiai IÏ uit k»]>h*tolt, S» t«Jnr

tltui ur «Ikeetlteo* <u>w<, «U oaik r»o3elkei»»r« «U, ugj «>t ktrelett»
*•*$7 napra s küldaaéojrt éX Hmia

JDa Xe aart psxi irjóéi

Öïyaa ïaxgyalaala folynai «i" ♦AgolokiaTT randas&raait«ol
Kt" 4. «tolfUlatot, Eaoait rA*zXet«it etogDaa aèg aaatudo» kotolcJ, tal&a ua'S
ï-j h«t «ulra. olyaa too*loc Jixok aar, bogy a foatoa tvdaltaU

kat TlwlKSt iegfoatoeabb belyea fcétbe tudoa Jutat&l.

j k aa&a* r*»têre «la se toean kOrelaetaf* «gy celebretet tgy gycatetSK
lat.

Kont Testes fsl ujb61 a ttapesolstot sagexafcaCt Caritas vooaloa *a
¥r«a a atsreakat, bogy toTAbbra la aegitaég ®«gyer fcatboiikusokat

a#f»

Gondola*» bogy lAtèsatatc 6* axeaélyafc tUtre »Sg alobig Xebat kULfSldi ssgSXyt
aalS pénat la.

A bataiat ewllatt etoc.öao ira «xaras kér&l w stervetst

traayitaai.

aw

"ajujtaaaa* »©gito6$#t at Burdpabaa atetatort aagyaraag aegsegltta*rc la.

Hagyon «Loyulott ievaloa. Salneaciaj Uruak alnatftaêt

.v...-»air aea

lb. «aradak'
baéteelra

a lsgjaéXyebb tiMtaiattal

Een der (valse) documenten uit het door de Hongaarse regering gepubliceerde
Geelboek, dat als basis zou moeten dienen voor het half Februari te houden proces
tegen kardinaal Mindszenty. Rechts ziet men de handtekening van de kardinaal.
Deze foto werd gereproduceerd uit het Hongaarse dagblad Magyar Nemzet.

99

(Van onze correspondent)

In het zojuist verschenen „geelboek",
dat door de Hongaarse regering met het
oog op het proces tegen Kardinaal
Mindszenty werd samengesteld, komt
een eigenhandig geschreven zelfbeschul
diging voor van de theologische hoog
leraar Justiniaii Baranyai, die tegelijk
met de Hongaarse primaat werd gear
resteerd. In deze, uiteraard niet vrijwil
lig verstrekte, verklaring wordt mede
gedeeld, dat Kardinaal Mindszenty met
de Amerikaanse gezant in Boedapest
Chapin de oorlogskansen en de even
tuele terugkeer van aartshertog Otto
von Habsburg herhaaldelijk zou hebben
besproken.

De Amerikaanse gezant zou bij een
van deze gelegenheden verklaard heb
ben, dat de Kardjnaal op steun van de
Verenigde Staten kon rekenen. Het is
wel uiterst onwaarschijnlijk, dat een zo
vooraanstaand diplomaat een dergelijke
verklaring zou hebben afgelegd en bo
vendien is de toon van het hele in deze
brief beschreven gesprek in hoge mate
ondiplomatiek.

Ook publiceert het „geelboek" een
schrijven van dr. Zakar, secretaris van
de Kardinaal, welke verklaring evenmin
bewust en met vrije wil kan zijn afge
legd. In dit „document" worden mede
delingen gedaan over een onderhoud, dat
de Kardinaal met Kardinaal Spellman
gehad zou hebben. Ook van Kardinaal
Mindszenty zelf wordt een „bekentenis"
afgedrukt, waarin o.m. de zin voorkomt:

„Na mijn terugkeer uit de Verenigde
Staten schreef ik een brief aan de Ame
rikaanse gezant Chapin, waarin ik voor
stelde, dat de Verenigde Staten alle Rus
sische vorderingen op Hongarije zouden
opkopen, waarbij de voornaamste voor
waarde zou zijn, dat de Russische troe
pen zich uit Hongarije zouden terug
trekken. De V. S. zouden zich. daar ze
immers reeds bij de Hongaarse olie
productie zijn geïnteresseerd, zo een
economische en militair-politieke basis
in Midden-Europa kunnen verwerven.
Voorzover ik mij herinneren kan, ant-

Verwachting tot Donderdagavond:
Droog weer met enkele over
drijvende wolkenbanken en zwakke
tot matige wind tussen Zuid-Oost en
Zuid. In de nacht en vroege och
tend lichte vorst. Overdag tempera
tuur boven het vriespunt.

Zon op: 8.28. Onder: 17.18.

Maan op: 8.15. Onder: 15.02.

(Van onze sportredacteur)

AMSTERDAM WOENSDAG. Am
sterdam sliep nog toen de Engelsman
Peter Hall vanochtend om tien over half
zes wat stram uit zijn Lagonda stapte.
Het Glasgow-regiment van het legioen
der Rallye-rijders had het spits afgebe
ten van een driftige rit over de donkere,
gladde wegen van de lage landen. In de
met vlaggen en kleurige tulpen ver
sierde bovenzaal van het Apollopavil-
joen geurt het onthaal uit de dampende
potten erwtensoep met worst en naar
mate het drukker wordt van mannen
met truien, van windjacks en met bont
gevoerde overalls, van warme suèdelaar-
zen en haastig uitgewisselde indrukken
over het afgelegde traject, dragen haas
tige obers méér porties ham-and-eggs
tegelijk voor hun dankbare gasten aan.
Een enkeling bezegelt zijn succes van
een eerste étappe zonder strafpunten
met champagne.

Ook de eerste Nederlanders laten niet
lang op zich wachten. Een paar minuten
nadat Hall zijn camet-de-route bij
de controlepost van de K. N. A. C. heeft

I gedeponeerd, stappen Scholte, Jurgens
-n Hagers, de Schiedamse Chevrolet-
equipe, het paviljoen binnen.

„Best gegaan", zeggen ze. „Een beet
je tijdnood toen we in Engeland pre
cies op schema reden en ineens een
mistbank tegenkwamen. Maar we heb-
ben de kraan even opengedraaid en
mist of nffct, we zijn heel wat Engelse
deelnemers voorbij gestoomd om zon
der strafpunten aan het Kanaal te
komen. Dat is gelukt en zonder tegen
slag zullen we het verder ook wel
klaren".

De Nederlanders hebben het trouwens
allemaal goed gedaan. Alleen Rupert,
die met zijn Studebaker in Praag is ge
start, heeft op moeten geven. Ergens in
Zuid-Duitsland heeft hij malheur ge
kregen en dat betekende het einde
van zijn illusies. Mevrouw van Strien
(Ford) was in Digne te laat en kreeg
strafpunten, maar in Grenoble had ze
haar achterstand weer goedgemaakt.

Kort na zeven uur komen de eerste
Stockholmers binnen, nog later arriveert

Eergisteravond zijn de heren J. A. Scholte, Jurgens en Hagers te Glasgow
gestart voor de Rallye naar Monte Carlo en hedenmorgen stonden ze als eerste
Nederlanders op Amsterdamse grond. Een korte rust en dan.,., weer verder.

de stoottroep van het regiment Monte
Carlo en in onberispelijke regelmaat wer
ken ze onder de schijnwerpers en blitz-
lampen van filmoperateurs en fotogra
fen, het programma af: controle, erw
tensoep, spiegeleieren, lunchpakket, weg!

Maar eerst nog wat vertéllen. De
ï'raneker equipe Engelsma-Wynia (Aus
tin), omringd door „Amsterdamse Frie
zen" doorstaat het kruisvuur van de
radioreporter even glansrijk als ze de
moeilijkheden tussen Stockholm en Am
sterdam heeft overwonnen. Van Beeck
Calkoen moet verhalen hoe hij zijn
Ford van Monte Carlo naar het vader
land heeft gekoerst en, tussen twee hap
pen spiegelei door, plechtig beloven, dat
hij zijn blanco strafregister tot in Mon
te Carlo zal handhaven.

En dan weer verder....

Het was te verwachten, dat de deel
nemers, die van Glasgow waren ver
trokken, het eerst op Nederlandse bodem
zouden aankomen. Zij vertrokken het
eerst van de controlepost Luxemburg en
om 10 minuten na middernacht passeer
de de Engelsman P. Hall met Lagonda de
grens bij Eysden. De nacht was vries-
koud, de wegen waren in goede condi
tie, zodat zich tussen Eysden en Venlo
geen moeilijkheden voor de rijders zou
den voordoen. Om 1.35 uur Verscheen
Hall als eerste aan de controlepost te
Venlo. Vlak voor de post bleef hij staan
en peuzelde op zijn gemak een boter
hammetje op. Zo kon het gebeuren, dat
de Nederlander J. A. Scholte met Che
vrolet, eveneens te Glasgow vertrokken,
zich om 1.36 uur als eerste aan de con
trolepost meldde, onder groot gejuich
van de talrijke toeschouwers, die hun
nachtrust opgeofferd hadden om van
het wonderlijke schouwspel der vele
tientallen buitenlandse en Nederlandse
wagens te genieten. Hall roemde de
vlotte behandeling, welke hij van de
zijde der Nederlandse douaneautoritei
ten had ondervonden.

Om 3 uur 40 bereikte de eerste deel
nemer uit het Noorden Hengelo, waar
mea in spanning zijn komst zat af te
wachten. Dat was de Zweed Normder
(Cadillac), die spoedig gevolgd werd
door een hele reeks landgenoten.

Inmiddels was, om 3 uur 52, ook de
Austin nr 54 gearriveerd met zijn Friese
bemanning Engelsma-Wynia-Kingma.
Deze ploeg werd met een applausje ont
vangen en deelde mee dat waarschijn
lijk niet alle in Zweden en Noorwegen
gestarte wagens zich tijdig te Hengelo
zouden kunnen mélden: er hing name
lijk in Duitsland een zeer dikke mist
en de wegen waren zeepglad door de
ij zei.

Om 4 uur 05 reed de Chevrolet van
Wittkampf en Eisma, die uit Oslo kwam.
Hengelo binnen. Zij hadden de afstand
Oslo—Göteborg in 5ti uur gereden, pre
cies volgens het tijdschema, tot grote

woordde men mij, dat mijn brief naar
Washington was doorgestuurd", aldus
besluit de Kardinaal.

Deze passage liet de Hongaarse rege
ring in de Hongaarse kranten in facsi
mile reproduceren. Uit het handschrift
van de Kardinaal kan men zien, dat het
een afschrift is van een tekst, die hem
is voorgelegd. Alle concepten van de
Kardinaal zitten vol verbeteringen, ter
wijl deze „verklaring" geen enkele cor
rectie bevat. De Hongaarse regering was
zo onvoorzichtig naast deze „verkla
ring" het facsimile van een ander
concept voor een brief van de Kardinaal
af te drukken.

Dit laatste, door de Kardinaal in vrij
heid geschreven, briefje staat vol cor
recties en doorhalingen. Voor hand
schriftkundigen moet echter ook nog
aan andere kenmerken te zien zijn, dat
het ene geschrift in vrijheid en het
andere onder dwang ontstond.

De in het „geelboek" gepubliceerde
„documenten" zouden ook, indien ze
betrouwbaar waren geweest, niet be
zwarend genoeg zijn om een zo ernstige
aanklacht tegen de Kardinaal in te
dienen.

In ieder ander democratisch land zou
men op grond van dergelijk bewijsma-
terieel nooit tegen wie dan ook een
aanklacht hebben kunnen indienen.
Daar de te voorschijn gebrachte bewij
zen niet toereikend waren moesten de
beklaagden hun „verklaringen" eigen
handig opschrijven en zichzelf en hun
vrienden met de vreselijkste beschuldi
gingen belasten.

In Hongarije gelooft geen mens ook
maar één ogenblik, dat de in Ret geel
boek gepubliceerde „documenten" be
trouwbaar zijn en niemand twijfelt er
aan, dat de zelfbeschuldigingen van de
beklaagden met de meest verwerpelijke
middelen zijn afgedwongen.

De „verklaringen" van de Kardinaal,
van zijn secretaris en van de overige
beklaagden vormen gezamenlijk één
grote aanklacht tegen de terreur in
Hongarije. Hier wordt de verschrikke
lijkste gerechtelijke moord van onze
tijd voorbereid; een gerechtelijke
moord, waarbij de zaak-Dreyfus in het
niet valt.

Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft gisteren de juistheid ont
kend van de door de Hongaarse regering
tegen de Amerikaanse gezant te Boe
dapest, Selden Chapin, uitgebrachte be
schuldiging, volgens welke hij betrok
ken was in de beweerde, tegen de
staat gerichte activiteit, waarvan kar
dinaal Mindszenty wordt beschuldigd.

De woordvoerder zeide: „De Ver
enigde Staten verwerpen dergelijke
beschuldigingen tegen de gezant, die zij
ten volle vertrouwen."

Naar wij nit Frankfurt a.M. verne
men, zou het Philipsconcem voornemens
zijn belangrijke deelnemingen in Duits
land te verwerven, met name in de
A.E.G. en Telefunken.

Bij informatie te Eindhoven deelde
men ons mede, dat ir. Otten en dr.
Philips verleden week inderdaad een
oriëntatiereis in Duitsland hebben ge
maakt. De directie kon evenwel tot
nader order bijzonderheden omtrent
deze uitzonderlijk belangrijke aange
legenheid niet mededelen.

verwondering van de controleurs, wie
dit, gezien de staat van de wagen, bijna
ongelooflijk voorkwam.

In de loop van de ochtend zijn nog
nadere bijzonderheden bekend ge
worden over het wel en wee van de
Rallyerijders voordat ze Amsterdam
bereikten. De Nederlander Van der
Wansen was vóór Venlo afgevallen,
omdat zijn wagen bij Luik over de
kop was geslagen en hij van verdere
deelneming moest afzien.

Ir. A. Paulen, de voorzitter van de
KNAU, die met de bekende Rallyerijder
dr. J. J. Sprenger van Eijck in een
Chevrolet reed, kwam 16 minuten voor
tijd en bovendien fris geschoren in Ven
lo aan.Ze waren even „thuis" geweest,

Een treffend verhaal vertelde de
Zweedse deelnemer Svensson. Met zijn
teamgenoot Anderssen, beiden uit Zwe
den, was hij op tijd te Stockholm ge
start en ook op tijd te "Kopenhagen aan
gekomen. Anderssen moest daar een
stempel halen voor de Britse zon? en in
die tussentijd reed Svensson door met
de bedoeling dat zijn ploegmakker hem
per vliegtuig te Korsoer zou inhalen.
Anderssen miste hem echter te Korsoer
en Svensson was genoodzaakt via Ham
burg en Hengelo in zijn eentje de reis
naar Amsterdam voort te zetten. Dood
vermoeid kwam de Zweed aan, op tijd.
Hij gunde zich geen rust en in zijn een
tje zette hij de tocht naar Brussel, Parijs
en Monte Carlo voort. Een unieke pres
tatie in de geschiedenis van de Sterrit
naar Monte Carlo.

Wat God ons geeft is beter dan wat
wij verlangen.

(Van onze verslaggever)
De bewoonster van het perceel Grote
Wittenburgefstraat 2 te Amsterdam deed
gistermiddag omstreeks 5 uur de ont
stellende ontdekking, dat in haar huis
kamer een haar onbekende vrouw lag,
die uit verscheidene hoofdwonden bloed
de, terwijl een hamer met een gebroken
houten steel zich in de nabijheid be
vond.

Zij waarschuwde onmiddellijk de poli
tie, die de zwaargewonde vróuw een
63-jarige bewoonster van het Dapper
plein te Amsterdam naar het O. L.
Vrouwegasthuis liet overbrengen. Haar
toestand is heel ernstig, maar niet le
vensgevaarlijk. 1

In de keuken van de benedenverdie
ping van het huis aan ds»Grote Witten-
burgerstraat vond de politie een bebloe
de broek en een colbertjasje van de 16-
jarige zoon des huizes J. P., die/ vol
gens zijn moeder, wegens ziekte thuis
was gebleven. Blijkbaar had hij zich
verkleed en was op de fiets gevlucht.
Hij is 1.75 M. lang, heeft donkerblond
haar. smal ovaal gezicht, grijze ogen,
lange dunne neus, is gekleed in een
bruin lederen jekker, beige lange pan
talon, blauw colbertjasje, licht gestreept
overhemd, bruine lage schoenen. Hij is
28 Sept. 1932 te Amsterdam geboren en
boekbinder van beroep. Zijn rijwiel is
zwart gelakt en rood gebiesd en heeft
een bruin leren dameszadel en een
BoschlamD.

Waarschijnlijk zal de jongen trachten
naar het buitenland te ontkomen.

Daar het slachtoffer van de aanslag
nog niet gehoord kon worden, is de toe
dracht van het voorval nog niet precies
bekend. Wél moet er een hevige wor
steling zijn geweest. Het is niet uitge
sloten, dat roof de aanleiding tot de
daad is.

(Van onze Haagse redacteur)
Nu de distributie voor vele goederen
van de baan is concentreert zich bui
ten de levensmiddelen-sector de De-
langstelling op de laatste twee artikelen,
van welke de voorziening nog verbete
ring behoeft: textiel en rookwaren.

Omtrent de textielpositie kon reeds
eerder gemeld worden, dat als de econo
mische unie met België brengt wat mea
ervan verhoopt en moeilijkheden met
de schaarste aan katoenen garens op de
wereldmarkt overwonnen kunnen wor
den, dit jaar de punten zullen verdwij
nen. Of dit op korte dan wel langere
termijn bereikt zal kunnen worden
hangt af van de vervulling de^ genoem
de voorwaarden.

Met de tabak staan de zaken er ook
niet ongunstig voor. De mogelijkheid
wordt genoemd van een rantsoenverho
ging in de loop van 1949. Gedoogt de
E. R. P.-hulp voortzetting van de im
porten uit de Verenigde Staten en kan
tevens gerekend worden op invoer van
Oriënt-tabakken, dan behoort zelfs op
heffing van de distributie bij het be
gin van het volgend jaar niet tot de
onmogelijkheden.

De vraag wordt bij herhaling gesteld
of het deviezen-argument, ter verdedi
ging van de schaarse import steeds ge
bezigd, wel steek houdt, nu toch jaar
in jaar uit blijkt, dat een zeer groot
deel van het rokend publiek de siga
retten, waaraan het behoefte heeft, niet
temin weet te vinden op de zwarte
markt en deze sigaretten ook uit het
buitenland betrokken worden.

Men wijst er ons in dit verband op.
dat het smokkelen uit België thans
niet meer een dusdanige omvang
heeft, dat de zwarte markt hierdoor
in belangrijke mate voorzien zou kun
nen worden, zodat wel aangenomen
kan worden, dat het grootste deel
met de zeeschepen mee komt.

Wanneer deze sigaretten door Neder
landse zeelieden gekocht worden met
zelfverdiende dollars, zouden er der
halve geen deviezen mee gemoeid zijn

De levering van slachvvee op de bin
nenlandse markten alsmede de invoer
(met name uit Argentinië en Denemar
ken) blijven nog srteeds beneden de ge
stelde verwachtingen, zo deelt het mi
nisterie van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening moe.

Aangezien onder deze omstandighe
den het handhaven van het tegenwoor
dige rantsoen vlees een tè sterke aan
tasting zou betekenen van de voorra
den wordt met ingang van 28 Januari
a.s. het vleesrantsoen uitsluitend voor
de A-, B- en C-groepen tijdelijk ver
laagd tot 300 gram per veertien dagen.
Ter compensatie zal aan dezelfde groe
pen een extra kaasrantsoen van 2CO
gram per veertien dagen worden ver
strekt.

0

De persdienst van het ministerie van
Economische Zaken deelt mede: Toen
in September 1948 de bonnen voor de
tweede zes eenheden vaste brandstoffen
werden toegewezen, werd er de aan
dacht op gevestigd dat voor dit stook
seizoen geen bonaanwijzing meer zou
plaats vinden. De gezinnen zullen dus
evenals in de beide vorige winters in
het geheel over twaalf eenheden op de
bonnen kunnen beschikken. Reeds
vroeger is er al eens op gewezen, dat
de totale hoeveelheid, die nodig is om
deze twaalf eenheden te leveren, suc
cessievelijk in de loop van het tijdvak
1 Mei t.m. 30 April beschikbaar komt.
Hieruit volgt, dat de handel moeilijk
de laatste drie eenheden van het
rantsoen reeds thans geheel of ge
deeltelijk kan bezorgen, omdat hij
deze zelf eerst in de nog resterende
maanden van dit stookseizoen zal kun
nen bestellen.

Het is helaas niet mogelijk het tem
po van levering van het resterende
rantsoengedeelte te versnellen. Onze
huisbrandpositie wordt nog steeds on
gunstig beïnvloed door de zich op een
begrensd niveau bewegende huisbrand
productie van onze mijnen en door het
deviezengebrek, waardoor aankoop van
huisbrand in het buitenland tot het
uiterste moet worden beperkt.