Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 28 januari 1949 | pagina 1

Kans op spoedige vrede in China klein

Briefwisseling Kardinaal
Spellman en zijn regering

Nederland weerlegt beweringen van Republiek
over de guerillatroepen

VANDAAG STEMMING OVER RESOLUTIE?

Veiligheidsraad 24 uur verdaagd

Siliwangi-divisie werd reeds op
20 December uiteengeslagen

Vervolging
of opslokking?

Tot hoofd en hart

Üe Yangtse zal in alle ernst verdedigd worden

-Het weer

Amsterdam-Leeuwarden
in 2 uur 42 minuten

VAKDAG 28 JANUARI 1949
bureaux van redactie en administratie

Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Hoofdredacteur: Dn. H. van Run.
wnd. hoofdredacteur: W. Severin.

72ste JAARGANG No. 24370

om

DE KROON VAN ST. STEPHANUS

VIJF MINISTERS HtlUDEN
GEHEIME BESPREKINGEN

^aëlisch parlement opent
half Februari

BESPREKINGEN OVER
GRENSCORRECTIES

Federalisten willen
gehoord worden

Verzoek republikeinse
noodregering

NOORWEGEN wil defensiepact op meer
omvattende alliantie gegrondvest zien

Overige henden worden

thans opgeruimd

Pater J. J. Belt S^C.J, naar
Rotterdam

Voorlopig geen electrificatie

Geneesmiddelen voor
Indonesië

3500 patiënten

per dag

Doodstraf geëist
tegen Zondervan

SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
efoon: Redactie 21544! Advertenties 21543
bonnementen 20800 Postgiro 143480

NIEUWE HAARLEMSCKE COURANT

ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mllllmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
aavertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.

ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
f 1.52 per maand f 4.55 per kwartaal.

De vier mogendheden, die de gemeenschappelijke ontwerp-resoiutie inzake
Indonesië hebben opgesteld, hebben gisteren tijdens de zitting van de Veilig
heidsraad eigen ontwerp-amendementen ingediend van de volgende inhoud:

1. Republikeinse functionarissen mogen het bestuur uitoefenen in het gebied
van Djokjakarta, waartoe zal behoren de stad Djocja en haar onmiddel
lijke omgeving, in plaats van de stad alléén.

2. De voorgestelde commissie zal de bevoegdheid hebben vertegenwoordigers
van niet-republikeinse gebieden uit te nodigen deel te nemen aan de
onderhandelingen.

Verder werd er as,n toegevoegd: „In de aanbevelingen der Commissie kan
ook worden opgenomen een bepaling over de benodigde economische maat
regelen voor het goed functionneren van het bestuur".

Zowel de Nederlandse als de Indonesische afgevaardigde verzocht om tjjd
voor het bestuderen der verschillende ontwerp-amendementen. De zitting
werd vervolgens tot heden, Vrijdag, 21 uur Nederlandse tijd, verdaagd. Men
hoopt dan tot stemming te komen over de viermogendheden-resolutie.

De nationalistische Chinese regering is
*eer pessimistischer gestemd ten aan-

van de mogelijkheid van vrede met

de

communisten, vooral als gevolg van

communistische eis, dat de oorlogs
misdadigers moeten worden uitgeleverd
r bestraffing.

Weinig leden van de Kwo Mill Tang
ti®rjvachten nog een gunstig communis-
_Sch antwoord op het dringende verzoek

vrede van de regering. Het orgaan
de Kwo Min Tang meldt, dat gene
ral Tsjang Tsjih-Hoeng, de voornaamste
riJfveer achter de vredes-ouvertures.
ycrweegt om verdere pogingen tot be
ëdiging van de oorlog op te geven.
;\eeds komen berichten binnen over her
bouwde militaire activiteit van de re
uring. Een woordvoerder van het leger
Inklaarde met nadruk, dat de Yangtse-
jOie in alle ernst verdedigd zal worden.
J gaf de sterkte van de regeringstroe-

j^vgor Nanking als 300.000 man.
gea communistische colonnes onder
de p* Tsjen Yi en generaal Lioe Po,
richt'- en°gige Draak", trekken uit drie
derf gen naar Nanking op. Itsjeng,
'}g kilometer ten Noord-Oosten van
bWng, js> naar gemeld wordt, door de

h0 munistische troepen bezet en voor
dat ifT zijn reeds genaderd tot Woeyi,
«..drie kilometer dichter bij de hoofd-

Stnj ikiJLUi-iieier uiciiitri. uij ue uuuiu-

Sati Men verwacht, dat Poetsjeng,

y. <^e voet van de heuvels tussen de
v..en§tse en Poekow gelegen, binnen een
e* in het strijdtoneel zal zijn opge-

bomen
de

^°lgens Chinese persberichten houdt

®d r?gering de slagschepen „Tsjoenking
Vta"Dtnpoe" gereed voor de verdediginj
tf"^ Nanking. Oorlogsvliegtuigen pa
leren dag en nacht boven de
p, bgtse om communistische oversteek-
8lhgen te verijdelen.

>,ï^°'gens een bericht uit Nanking in de
Ij, 8 Chronicle" zijn buitenlandse mi-
waarnemers de mening toege-
g0 ?k dat de Russische maarschalk Gre
ta;..1 Zjoekof van Mongolië uit de mili-
Chi6 camPaelne tegen de nationalistische
'dese strijdkrachten leidt.

Amerikaanse ministerie van Bui-
^ndse Zaken heeft bevestigd, dat het

Verwachting tot Zaterdagavond:
Nevelig of Jicht bewolkt, droog
repr- Zwakke tot matige Zuidelijke
lnd. In de nacht en vroege ochtend
b Vele plaatsenlichte vorst. Over-
dag ongeveer dezelfde temperatuur
a,s vandaag.

Zon op: 8.26. Onder: 17.22.

Maan op: 9.15. Onder: 17.30.

werk van de Amerikaanse militaire ad
viseurs in China is opgeschort.

In Sjanghai deelde gisteren de chef
van de Amerikaanse West-Pacificvloot,
admiraal Oscar Badger, mede, dat in
China een voldoende aantal marine-een-
heden zou achterblijven om de Ameri
kaanse onderdanen tegen eventuele ge
welddaden te beschermen.

De Amerikaanse ambassadeur, Leigh-
ton Stuart, heeft opdracht gekregen in
Nanking te blijven.

De gehele Koninklijke familie, met
uitzondering van Prinses Marijke, die
griep heeft, stond Donderdagmiddag in
de bibliotheek van het paleis Soestdijk
geschaard om de microfoon van het
Strijdkrachtenprogramma. Want welis
waar, waren daar drie hooggeplaatste
militairen en een hoofdbestuurslid van
de NIWIN, doch hét was niet alleen hun
dag. maar in de eerste plaats de dag van
de Strijdkrachten in Indonesië, wier bes
te foto's in prachtige albums geplakt, aan
de leden van ons Koninklijk huis wer
den aangeboden.

Kolonel Van Gulik vertolkte hun aller
gevoelens bij het overreiken van de al
bums; hij zettehierna de geschiedenis
van de tot standkoming der boeken uit
een. Koningin Juliana vroeg hem, zo mo
gelijk, haar dank over te brengen aan
allen, die eraan hebben meegewerkt „de
ze levende band" tot stand te brengen.

j®* ministers van Buitenlandse Zaken
IjJ! vijf landen van de West-Europese
'c zijn gisteren achter gesloten deu
vik1* bet Britse ministerie van Buitenl.
(jj bijeengekomen voor hun perio-
k» driemaandelijkse bijeenkomst als
0 «sultatieve Raad der Unie. Tijdens de
a|j ®ndzitting behandelden de ministers
Sjeereerst de rapporten van de commis
si» Voor culturele en sociale samenwer-
W 8 en de financiering van het routine-
der Unie.

De

ministers zouden verder de coör-
"e van de West-Europese verdedi-

<iihi

lijk®* bet Atlantisch pact en de moge
blOp deelname aan dit pact door andere
it) |5ndheden, dan die welke tot nu toe
V(wgasbington besprekingen hebben ge-
itt(j D, behandelen. Ook dp politieke en
^hd wederopstanding van Duits-

^achfZ°u *er sPrake komen. Men ver-
*Ul]p verder, dat de ministers overleg
lsra?D Plegen over de erkenning van
oVer °ver de Indonesische kwestie en
jj de Europese eenheid.

ministers gebruikten gistermiddag
av0nj°enmaal bij premier Attleé. Des
t"s waren zij de gasten van minis

ter

«oi

Bev:
en

muniqué zal worden uitgegeven.

Weuw gekozen parlement van Israël
«Hn," "e tweede week van Februari bij-
fc°«öen.

Bet

Jife niet verwacht, dat de volle-

e bet s van de verkiezingen voor Zon-
hg y end zal worden gemaakt.
*«trnin0orbereidende besprekingen over de
van een coalitiekabinet zijn be-

"et

141 in

In verband met de beschuldiging van
hoogverraad tegen Kardinaal Mindszen-
ty, waarin ook Kardinaal Spellman,
aartsbisschop van New York, is betrok
ken, gaf deze laatste de volgende ver
klaring:

„Hongaarse couranten hebben op
zienbarende onthullingen gedaan over
onderhandelingen, die tussen Kardinaal
Mindszenty en mij zouden zijn gevoerd
over de kroon van de H. Stephanus.
Tijdens zijn verblijf in de Verenigde
Staten sprak de Kardinaal de wens uit,
dat men de kroon niet in handen zou
laten vallen van de communistische
leiders van Hongarije, daar het Hon
gaarse volk de kroon, die Paus Sylves
ter aan de H. Stephanus had geschon
ken, als een godsdienstige relikwie be
schouwt en meer dan 1000 jaar in ere
heeft gehouden. Op verzoek van de
Kardinaal heb ik mij in verbinding ge
steld met de minister van Oorlog, Pat
terson, en heb thans van minister
Royall toestemming gekregen deze
briefwisseling te publiceren."

Kardinaal Spellman aan
minister Patterson

New York, 28 Juli 1947
Zeer geëerde Rechter Patterson,

De Primaat van Hongarije, Kardinaal
Midszenty, heeft mij verzocht mij met
U in verbinding te stellen om U te ver
zoeken de Heilige Kroon van Hongarije
te behoeden. Deze kroon immers is zo
wel een relikwie van de H. Stephanus,
de eerste koning van Hongarije, die
deze als geschenk ontving in het jaar
duizend van Paus Sylvester, alsook een
rechtssymbool van het Apostolische
Koninkrijk van Hongarije. Hongaarse
vluchtelingen hebben de kroon in 1944
naar Oostenrijk gebracht en deze be
vindt zich thans in het bezit van het
opperbevel van het Amerikaanse leger.
Het Hongaarse volk houdt de kroon
hoog in ere, en Kardinaal Mindszenty
verzoekt daarom de opperbevelhebber
van het Amerikaanse leger de kroon
hetzij in dit land in veiligheid te bren
gen of aan de hoede van de H. Vader
toe te vertrouwen.

Hoogachtend,
Aartsbisschop van New York.

Minister Patterson (mi
nisterie van Oorlogaan de
Aartsbisschop.

Washington, 11 Augustus 1947.

Uw brief, waarin U zich namens Kar
dinaal Mindszenty, de Primaat van Hon
garije, tot mij richtte over de H. Kroon
van Hongarije, die zich op het ogenblik
onder hoede bevindt van het Ameri
kaanse bezettingsleger in Oostenrijk,
kwam in mijn bezit.

Daar de teruggave van heilige reli
kwieën aan andere instanties dan aan
de regering van het land, waar zij van
daan komen, niet beoordeeld kan wor
den door de militaire regeringsinstan-

Uit gewoonlijk betrouwbare bron te
Parijs verneemt Reuter, dat een zes-
mogendhedencommissie, naar verwacht
wordt, binnenkort beginnen zal met een
onderzoek naar de grenswijzigingen met
Duitsland, die België, Denemarken,
Frankrijk en Nederland wensen.

De besprekingen tussen de zes mo
gendheden Engeland, Frankrijk, de
V.S., België, Luxemburg en Nederland
zullen gebaseerd zijn op het voorbe
reidende onderzoek, dat door een sub
commissie werd verricht.

ties, heb ik mij veroorloofd een af
schrift van Uw brief te zenden aan het
Ministerie van Buitenlandse Zaken en
verzocht Uw verzoek in welwillende
overweging te willen nemen.

w.g. Kenneth C. Royall,
Minister van Oorlog.

Kardinaal Spellman deelt in zijn
verklaring verder mede, dat hij van het
Ministerie van Buitenlandse Zaken
geen antwoord op zijn brief heeft ont
vangen. In de volgende maanden ont
ving Kardinaal Spellman voortdurend
brieven uit Europa, waarin men ver
zocht'de heilige relikwie van Hongarije
in veiligheid te brengen. Kardinaal
Spellman deelde in zijn antwoord aan
de verzoekers altijd mede, dat door de
erkenning van de Hongaarse regering
door de Verenigde Staten er waar
schijnlijk geen wettelijke mogelijkheid
bestond om de kroon, wanneer deze
als krijgsbuit der Amerikaanse troepen
moest worden beschouwd, te behouden
of aan de H. Stoel te overhandigen.

Eerste spreker was de republikeinse
afgevaardigde Palar, die als zijn mening
te kennen gaf dat de voorgestelde reso
lutie niet voorziet in waarborgen voor
een spoedig terugtrekken van de Neder
landse troepen. Hij weidde hierna uit
Over de conferentie te New Delhi. De
aldaar aangenomen resolutie achtte hij
het minimum van wat door het.volk
van Indonesië kan worden aanvaard.
De thans heersende chaos kan alleen
verdwijnen na de algehele terugtrek
king van de Nederlandse troepen. De
goede naam van de Nederlanders is ten
zeerste geschokt door de rapporten der
C.v.G.D. en door de ondervinden van de
Veiligheidsraad zelf, die herhaaldelijk
en nog onlangs door de Nederlandse re
gering op onjuiste wijze is ingelicht. De
uitspraak van de Nederlandse minister
van Buitenlandse Zaken, dat tweederde
gedeelte van de Indonesische bevolking
achter de Nederlanders staat, noemde
Palar een opzettelijke verdraaiing der
feiten.

Hij achtte het van het grootste be
lang, dat voor de eerste Maart, de re
publiek het bestuur verkrijgt over
minstens het grondgebied, omschreven
bij de wapenstilstandsovereenkouist
van 17 Januari 1948. De republiek
moet verder in de gelegenheid wor
den gesteld, vrijelijk te kunnen im
porteren en exporteren; voorts om Ie
ningen te kunnen sluiten, teneirtde in
het door haar beheerde gebied een
aanvang te kunnen maken met het
herstel.

Tenslotte drong hij er bij de raad op
aan „een zo ruim mogelijk gebruik te
maken van de gedachten, die in de te
New-Delhi aangenomen resolutie zijn
vervat, en deze in de huidige resolutie
als amendementen op te nemen."

Vervolgens verklaarde Hood, de
Australische afgevaardigde, dat de Raad
het belang van de te New-Delhi geno
men resolutie nauwelijks, kan over
schatten. „Geen van de te New-Delhi af.
gelegde verklaringen noch de resolutie
zelf, was tegen Nederland gericht. Het
was geen anti-Nederlandse vergadering
aldus Hood.

De vertegenwoordiger van Birma, Oe
So Nyoen, steunde het verzoek om aan
vaarding van de eisen der resolutie
van New-Delhi.

Mc Naughton, voor Canada sprekend,
zeide, dat Canada de gezamenlijke re
solutie en amendementen zou steunen.
Hij diende echter nog een amendement
in over de taak van de Commissie van
de Veiligheidsraad met betrekking tot
de te houden verkiezingen.

Jessup (Amerika) verklaarde nog, dat
het duidelijk is, dat het doel der reso
lutie van New Delhi en die van de
Veiligheidsraad hetzelfde is. Hij was
het volledig met de C. v. G. D. eens,
dat de vijandelijkheden zo spoedig mo
gelijk beëindigd behoorden te worden,
teneinde de economische stabiliteit te
herstellen.

Een vertegenwoordiger van de Indo
nesische federalisten te Lake Success
die de Nederlandse souvereiniteit in
Indonesië aanvaardden eiste gisteren,
dat óók de federalisten zouden kun
nen deelnemen aan het debat in de

over Indonesië, aldus

Veiligheidsraad
meldde Reuter.

Deze vertegenwoordiger, Said A Al-
mawassawa, verklaarde een telegram
van Sultan Hamid II, de voorzitter van
de conferentie van Indonesische staats
hoofden, te hebben ontvangen, waarin
de Verenigde Naties worden verzocht
de federalisten tijdens het huidige de
bat te raadplegen.

Sultan .Hamid II heeft aan de hoofd
redactie van „Het Dagblad" verklaard,
dat de strekking hem ontging van het
door de ontwerpers der concept

resolutie in de Veiligheidsraad ingedien
de amendement inhoudend dat de voor
gestelde commissie „de bêvoegdheid"
zal hebben vertegenwoordigers van de
niet-republikeinse gebieden uit te no
digen tot deelneming aan de onderhan
delingen over de vorming van de
V.S.I. „Het is mijn oordeel", aldus
Hamid, „dat geen der deelstaten er ge
noegen mede zal nemen, dat over hun
hoofd heen over de toekomst van de
V.S.I., dit is hun toekomst, door wie dan
ook zal worden beslist. Het is het on
aantastbaar recht der deelstaten,
als volkomen gelijkwaardige en gelijk
gerechtigde partij aan de onderhande
lingen betreffende de structuur der
V.S.I. deel te nemen. Het blijkt steeds
weer, dat deze toch alleszins redelijke
zienswijze nog steeds niet tot de Veilig
heidsraad is doordrongen."

Naar het Chinese dagblad „Sinpo"
verneemt, heeft Sjariffudin Prawirane-
gara, het hoofd van de republikeinse
noodregering op Sumatra, aan Maramis.
de minister van Buitenlandse Zaken
der noodregering, die buitenslands ver
toeft, instructies gezonden om aan de
Veiligheidsraad te verzoeken ftiili-
taire waarnemers van de C. v. G. D.
naar nog onder republikeinse controle
staande gebieden op Sumatra te zen
den.

Gisteren heeft de Noorse minister van
Buitenlandse Zaken, Halvard Lange, in
het Storting een uiteenzetting gegeven
over de Noorse houding bij de Scandi
navische defensiebesprekingen. Noorwe
gen, aldus de minister, kan het best
tot de vrede en stabiliteit in ons wereld
deel bijdragen op basis van solidariteit
tussen de democratische landen en een
op zichzelf staande regionale samenwer
king binnen een gebied, dat groot ge
noeg is om een werkelijk machtselement
te vertegenwoordigen.

„Het is daarom ons standpunt, dat een
eventuele losstaande alliantie tussen De
nemarken, Zweden en Noorwegen, zelfs
al heeft zij naar de vorm geen verband
met grotere regionale veiligheidsstelsels
door haar natuur en karakter moet rus
ten op dit meer omvattende idee van
solidariteit."

Lange wees er in dit verband op, dat
alle drie de landen militair materiaal no
dig hebben, en zei ervan overtuigd te zijn,
dat slechts indien een Scandinavisch
defensiepact gegrondvest was op het
idee van een meer omvattende alliantie,
de drie landen de politieke steun van
de voornaamste democratische mogend
heden zouden verkrijgen, welke nodig is
om een Scandinavisch pact binnen rede
lijke tijd te doen functionneren.

Het Zweedse standpunt, aldus Lange,
steunt op een andere benadering van de
zaak. Zweden Is slechts bereid toe te
treden tot een defensieovereenkomst op
voorwaarde, dat deze naar alle kanten
neutraal bljjft en los blijft staan van an
dere allianties buiten Scandinavië.

Dit verschil in opvatting is de voor
naamste hinderpaal om tot overeenstem
ming over een Scandinavisch verdedi
gingspact te komen.

Hij hoopte, dat de bespreking in Oslo
dit weekeinde, de laatste van de reeks,
het standpunt van de drie landen verder
zou verduidelijken.

Er moet dus een compromis gevonden
worden tussen het Zweedse vasthouden
aan neutraliteit en de Noorse hang naar
het Westen.

De meeste politieke waarnemers zijn
van mening, dat het niet mogelijk zal
blijken deze twee standpunten te ver
zoenen.

De republikeinse Senator William
Knowland heeft een beroep gedaan op
Noorwegen, Zweden en Denemarken om
zich aan te sluiten bij het voorgestelde
Noord-Atlantische pact.

grote steun aan de Nederlandse militai
ren.

In een te Batavia van republikeinse
zijde uitgegeven communiqué wordt o.m.
gezegd, dat „ongeveer tien dagen gele
den de Siliwangi-divisie, die in Januari
en Februari 1948 uit de zakken van
West-Java naar republikeins gebied
trok, in haar geheel in West-Java is te
ruggekeerd en zich degelijk verschanst
heeft in haar oude posities". Ook grote
eenheden van de TNI hebben haar vroe
gere posities in Oost-Java weer ingeno
men. De Siliwangi-divisie heeft de gue
rilla reeds hervat. In het communiqué
wordt de Nederlandse bewering tegen
gesproken, dat de gehele TNI uit elkaar
zou zijn geslagen. Er bevinden zich nog
300.000 man van de TNI op vrije voeten.

Van bevoegde militaire zijde te
Batavia wordt ten aanzien van het
aantal republikeinse strijdkrachten
opgemerkt, dat de Nederlandse leger
leiding over uitstekende inlichtingen
daaromtrent beschikt en dat het ge
tal 300.000 „klinkklare nonsens" is.
De Siliwangi-divisie werd reeds 20
December uit elkaar geslagen.

Een groep van 10.000 man dezer divi
sie bevond zich toen bij Bandjarnegara
en Wonosobo, terwijl 6.000 man Zuide
lijker opereerden. 21 December werd
Wonosobo, in het hart der concentratie
van de Siliwangi-divisie gelegen, door
Nederlandse troepen bezet. Deze divisie
werd tot de aftocht gedwongen en de
volgende dag door Nederlandse troepen
uit Magelang achterhaald, waarbij de
laatste georganiseerde tegenstand gebro
ken werd.
Men legde er de nadruk op, dat inder
daad republikeinse strijdgroepen naar
posities op federaal gebied zijn terugge
keerd, doch dat deze bewegingen reeds
sinds Maart 1948 voorkwamen en een
eenzijdige feitelijke schending vormden
van de Renville-overeenkomst, hetgeen
ook een van de voornaamste redenen
vormt, die de militaire actie noodzake

lijk maakten. Men deelde voorts mee,
dat het aantal officieren van de TNI, dat
zich in Midden-Java meldde, intussen
gestegen is tot 400. Onder deze bevindt
zich een aantal generaals, kolonels en
andere hoge officieren.

Tenslotte verklaarde men, dat thans
de fase bereikt is van het opruimen der
benden, die zich nog hier en daar op
houden en zich schuldig maken aan ter
reur tegen de bevolking. Deze operaties
hebben het karakter van beschermings
operaties. De bevolking verleent daarbij

Uit Surabaja zou volgens Aneta een
geheime republikeinse zender raadge
vingen voor de guerilla's gezegd hebben.

„Wij moeten een andere strijdtactiek
volgen, want als wij doorgaan met het
vechten, zoals wij dit nu doen, 'zullen
wij het op de duur moeten afleggen. Wij
vormen guerillastrijdkrachten, hetgeen
zeggen wil, dat wij geen reserves heb
ben".

Uit gewoonlijk betrouwbare bron in
Berlijn verneemt Reuter, dat kolonel
Sergei Toelpanow, hoofd van de politieke
afdeling van het Sovjet-militaire bestuur
in Berlijn, verzocht heeft om overplaat
sing na een conflict met Scmeonow, po
litiek adviseur van maarschalk Soko-
lovsky.

Een hoge Amerikaanse autoriteit
waarschuwde gisteren tegen de opvat
ting, dat de Verenigde Staten hur^ be
wapeningspolitiek zullen wijzigen om
militaire hulp te verlenen aan Scan
dinavië indien een defensieverdrag ge
sloten wordt tussen de drie landen, zon
der dat ze zich aansluiten bij het Atlan
tisch pact.

Reuter verneemt te Oslo, dat de mi
nisters van Buitenlandse Zaken van
Noorwegen, Zweden, Denemarken en
IJsland, die Vrijdag te Oslo bijeenko
men de Palestijnse en Indonesische
kwestie op hun agenda zullen hebben.

Pater J. J. Belt S.C.J., president-direc
teur van het St. Franciscus-Liefdewerk
en het Francisca Romanawerk in de
hoofdstad, gaat Amsterdam verlaten.
Op voordracht van de hoögeerw. pater
Provinciaal der Priesters van het H.
Hart heeft Z. H. Exc. Mgr. J. P. Hui-
bers hem belast met de uitbouw van het
S. F. L. in Rotterdam. Tot opvolger van
pater Belt 'is in Amsterdam met ingang
van 14 Februari benoemd pater H. Win-
keler S.C.J., leraar te 's-Gravenhage.

In de Hertenkamp te Haarlem werden al twee lammeren geboren. Het voorjaar
al vroeg op til? Vorig jaar vond deze blijde gebeurtenis pas medio April plaats.

Mr. D. U. Stikker en Jhr. Michiels van
Verduynen (links) tijdens de bijeen
komst te Londen van de ministers van
Buitenlandse Zaken der vijf landen, die
het pact van Brussel ondertekend
hebben.

De arrestatie van vooraanstaande
kerkelijke personen brengt zo nu
en dan de Westerse wéreld het
besef bij. dajgjn Rusland en de daarvan
afhankelijke ^retaten nog steeds gods
dienstvervolging heerst, Mgr. Stepinac
en Kardinaal Mindszenty zijn wel de
twee voornaamste personen, die aldus
van hun vrijheid beroofd werden. Hun
gevangenneming heeft veel indruk ge
maakt en er is eindeloos over geschre
ven. De eerste is vrijwel vergeten; de
tweede zal het misschien spoedig wor
den.

Dat de kerkelijke leiders in Polen,
Hongarije, Yoegoslavië en elders als te
genstanders van het regiem beschouwd
worden, is, als men de Russische ge-
dachtengang volgt, begrijpelijk. Zij heb
ben op hun volk een grote invloed, dik
wijls een veel grotere dan die van de
leiders der politieke partijen. Maar wat
het meest verdachtmakende is: zij vol
gen instructies welke zij uit Rome ont
vangen. En het Vaticaan kan door het
communisme niet anders gezien wor
den dan als een- politieke macht, die
streeft naar wereldheerschappij. Het is
dus in zijn wezen gericht op ondermij
ning der communistische idealen en de
aanhangers ervan zijn -noodzakelijk
spionnen, landverraders en collabora
teurs. Bijgevolg zullen de Sovjets niet
rusten voor de Katholieke Kerk in al
de gebieden van hun invloedssfeer vol
komen is uitgeroeid. Misschien dat van
wege de wetten der geleidelijkheid
enkele jaren daar overheen gaan en
dat het ene land er verder mee is dan
het andere, maar einddoel blijft het en
het wordt met strenge consequentie
doorgevoerd.

Wat wij uit de Russische gebieden
van kerkvervolging horen, beperkt zich
echter over het algemeen tot de La
tijnse Kerk. de z.g. Westerse ritus van
de Katholieke Kerk.

In Oost-Europa leven echter ook vele
bevolkingsgroepen, die katholiek zijn,
maar in hun eredienst de Oosterse of
Byzantijnse ritus volgen. Over het al
gemeen komt deze ritus overeen met
die der Schismatieken. Het enige ver
schil is slechts dat de Schismatieken
zich van de ene Kerk hebben afgeschei
den, terwijl de katholieken de Paus er
kennen als plaatsbekleder van Christus
en hoofd van de Kerk.

In haar uiterlijke verschijningsvorm
is deze Kerk minder Westers en wekt
daarom ook minder de achterdocht der
Sovjets op. Door haar overeenkomst met
de Schismatieke Kerk staat zij echter
aan een veel ingrijpender vervolging
bloot. Wordt de Westerse Kerk over het
algemeen slechts onderdrukt, de Oos
terse wil men bewegen zich aan te
sluiten bij de Orthodoxe Kerk. De eer
ste verhindert men slechts het geloof
in vrijheid te beleven; de tweede wil
men dwingen een ketters geloof aan te
hangen.

Wat met deze gelovigen gebeurt hangt
samen met de algemene godsdienstpo-
litiek, welke in de Sovjet-Unie sinds
het midden van de oorlog gevolgd
wordt. Men vervolgt of verbiedt de
godsdienst niet meer. Iedereen wordt
vrijgelaten gelovig te zijn of niet. Maar
de enig toegelaten belijdenis is de Or
thodoxe Kerk, waar een zeer links ge-
oriënteérd iemand aan het hoofd staat,
die voor alle beslissingen gebonden is
aan de goedkeuring van de raad van
volkscommissarissen of lagere macht
hebbers. De z.g. in haar oude luister
herstelde Kerk is niet meer dan een
mantelorganisatie van het staatsbestuur.

Na de oorlog heeft Rusland op aller
lei wijzen gepoogd ook in de bezette
en bevrijde landen (welk verschil is
daartussen?) een dergelijke figuur te
scheppen. Het voelde wel dat een rust
op godsdienstig gebied veel zou bijdra
gen tot een geleidelijke invoeging van
de daartoe bestemde landen in de Unie
van Sovjet-republieken. Hierdoor werd
primaat Alexis van Moskou een der be
langrijkste stukken op het schaakbord
der Russische politiek. Hij onderhan-
-delde met de metropolieten der Ortho
doxe Kerk in de verschillende hoofd
steden. De meesten zijn'voor hem ge
zwicht. Als ze het niet deden werden ze,
volgens het bekende recept, vervangen
door iemand die wel zwichtte. Heel het
godsdienstig leven in Oost-Europa is
hierdoor onder controle van Moskou
gekomen.

Want ook de katholieken van de Oos
terse ritus zijn gedwongen zich erbij
aan te sluiten. Zij zijn van vrijwel heel
hun geestelijkheid beroofd vóór het zo
ver was. Viif millioen Roethenen. an
derhalf millioen Roemenen, kleine groe
nen in Polen en de Baltische landen. De
Kerk in Oost-Europa is weggevaagd. En
wij hebben er nauwelijks iets van ge
hoord dan het laconieke bericht, dat
deze aansluiting op eigen verzoek ge
schied is.

Op een gistermiddag te Groningen
gehouden persconferentie heeft de pre-
sident-oommissaris der Nederlandse
Spoorwegen, ir. F. Q. den Hollander, me
dedeling verstrekt over de diesel-elec-
trische treinstellen, welké met ingang
van Mei a.s. op de lijnen naar Leeuwar-
den en Groningen zullen gaan rijden.
De rijtijd Leeuwarden-Amsterdam kan
hierdoor worden bekort tot 2 uur 42
minuten. Vier maal daags zullen nieu
we diesels uit Leeuwarden en Gronin
gen vertrekken en aankomen. Zij stop
pen ook in Assen en Heerenveen, maar
zullen wegens het beperkte aantal zit
plaatsen, ondanks protesten der kleine
re plaatsen, voorlopig geen dienst doen
in het locale verkeer. Het is evenwel
de bedoeling zo spoedig mogelijk meer
plaatsen in het Noorden in deze verbe
tering te betrekken. Wel zullen de die
sel-nachttreinen aan de tussengelegen
stations stoppen. Electrificatie van de
lijnen naar het Noorden is voorlopig nog
niet mogelijk, omdat tussen Zwolle en
Amersfoort niet over voldoende stroom
kan worden beschikt.

Ter bestrijding van Framboesia in In
donesië hebben de stichting „Nederla.nd
helpt Indië" en 't Nederlandsche Roode
Kruis gezamenlijk een partij ^lasphine
aangekocht, ter waarde van ongeveer
f 25.000. De partij, die op het ogenblik
onderweg is, zal in de eerste helft van
Februari in Batavia aankomen en door
de vertegenwoordigingen van beide ge
noemde instellingen aldaar worden ge
distribueerd.

Leven voor het goud, geeft een ziel

van ijzer.

iel\

Na tien en een halve maand onaf
gebroken op Madura gewerkt te
hebben, is dr. Beekhuis, de leider
van het tweede Friese Rode Kruis-
team Zaterdag op Schiphol terugge
keerd.

„In die tijd hebben wij 270080 pa
tiënten behandeld en 190.000 injecties
gegeven", vertelde hij. „We hebben
normaal 2000 gevallen en eenmaal
zelfs 3506 mensen per dag geholpen.
Nu moet i k helaas dit werk sta
ken.

Het Rode Kruis echter staakte
niet. Het zwoegt voort in Indonesië
en vraagt daarom deze week uw
steun. Het Gironummer is 8540 Den
Haag en ook kunt u een gewone
briefkaart zenden, waarop u tot één
gulden postzegels plakt. Adres:
Hoofdbestuur Ned. Rode Kruis, Den
Haag. Op de adreszijde vermelden:
\JRode Kruis, hulp in Indonesië.

Gisteren heeft voor het Bijzonder Ge
rechtshof te Utrecht terecht gestaan de
commandant van de W.A., Zondervan.

Na verhoor van een aantal getuigen,
schetste de procureur-fiscaal, mr. Drab-
be, in zijn requisitoir Zondervan als een
onbeduidende politieke figuur. Wèl was
hij een vooraanstaand NSB'er en dit is
een van de redenen geweest, dat vele
jonge mensen zich hebben laten verlei
den tot deelneming aan de strijd te
gen onze bondgenoten. Mr Drabbe ein
digde met: „Ik acht hier slechts de
hoogste straf op zijn plaats en eis daar
om de doodstraf."

De verdediger, mr. Th. Muller Mas-
sis, noemde zijn cliënt een idealist en
pleitte clementie