Waar en onwaar onontwarbaar
met elkaar verweven
Kruisverhoor van vijf uur
T
SPIONNAGE-ZAAK UIT MEI
DAGEN '40 VOOR HET HOF
TEGENSPRAKEN IN HET
PROCES-MINDSZENTY
B.F.O. en de resolutie van
de Veiligheidsraad
Cochran naar Brussel en Den Haag
Bleek, vermoeid en onverstaanbaar
wee processen
Zes jaar geëist tegen Flesche
Vrij toeg
Uitspraak zou besprekingen met
republiek ongunstig beïnvloeden
Uitstel interim-regeling
voor Ned. Antillen?
Bovenleiding valt op trein
I
HET PROCES TEGEN KARDINAAL MINDSZENTY
t
Tot hoofd en hart
wmen-
Paniek, doch geen enkele reiziger gewond
Het weer
Ontmoeting met Spaak,
Drees en Stikker
Mgr. PIGNEDOLI IN
ONS LAND
Voorbereidingen
H. Jaar
4 jgjJpAC 4 FEBRUARI 1949
^reaux van redactie en administratie
0
72ste JAARGANG No. 24377
a
Heer dan vijf uur heeff Kardinaal Mindszeniy gisteren voor
rechters gestaan. Nadat de Kardinaal eerst om uitstel
het proces had verzocht, wat geweigerd werd, en nadat
®voren de secretaris van de Kardinaal en prof. Baranyai
JJ&ren „verhoord", begon de urenlange ondervraging.
%Uwelijks hoorbaar gaf de Kardinaal zijn antwoorden en
errrioeid rnoesi hij tijdens de zitting op een stoel plaats
J^®lke waarde hebben de gegeven verklaringen?
^'aar en onwaar, het is thans reeds nauwelijks meer ie
^rafelen. De duivelse regie heeft alles ineengeweven tot
duister instrument, dat zij straks tegen haar slachtoffers
gebruiken.
Geen schorsing
01
Ongevoelig stilzwijgen
Waardebonnen consumenten-
crediet na 28 Febr. ongeldig
Speelbod bij a.s. verkiezingen
Begin van brand geblust
Equipe Gatsonides verliest
Rallye-beker
I' SMEDESTRAAT S HAARLEM
«iefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Hoofdredacteur: Drs. H. van Run.
™nd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAAR1EMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
i
na de opening van het proces
h0.06 president van het volksgerechts-
'Wd- Vilmos Olty, een brief voor van
aa' Mindszenty, waarin deze ver-
ïaj> dat zijn geval afzonderlijk van
han,Van de zes andere beklaagden be-
it) zou worden. De Kardinaal deed
brJ:'in brief een beroep om vrede te
agen tussen de Katholieke Kerk en
^li en vroeë uitstel van de behan-
a§ van zijn proces om gelegenheid
ïtan ,scheppen zulk een verzoening tot
te brengen. De brief was gericht
Rie öe minister van justitie dr. Istvan
toe* Het hof werd korte tijd verdaagd,
si5„. President Olty een korte beraad-
n§ wilde houden met de andere zes
O !rs. Het verzoek van de Kardinaal
hierop afgewezen.
^°ordat de brief van
de Kardinaal
®rwijl ik dit schrijf, begint te Boe
dapest het proces tegen Kardinaal
ÜHKj Mindszenty, de primaat van Hon-
(,j.je. Wij weten, hoe het hoge slacht-
iii van jie verbolchiwiekte regering
land vóór zijn arrestatie een
W Pjrhrijven deed aan alle Hongaarse
"hoppen, waarin hij hen waarschuw-
«wv.°°r de bekentenissen, die de com-
taj^sten hem door uchamelijke of gees-
»^lSe folteringen zouden willen afper-
jj^Pdien gij toch zoudt horen, dat ik
rtjj-tnd" heb, dat ik ben afgetreden of
Vh bekentenissen of abdicatiebeslui-
•chouwt ondertekend, moet gij dit be-
d«svi5? als een gevolg van physieke
sche methodes, waartegen het
jSeiljk lichaam niet bestand is."
"tl p gebeurde in Januari 1949. Als dat
■tellirU? Cornelius of Fabianus of Mar-
l'.-p., had geschreven, 'n Bisschop Po-
WnPUs °f Cyprianus, zouden wij het
baai hebben geschud over de bar-
"Pmf5 ^'iden, waarin zij leefden en de
bet ,seüjke methoden, waarvan zij
beapf ddhtoffer werden. Maar die bar-
tijjj 6 tijden en onmenselijke methoden
Horj Weer in voege op slechts enkele
tónden kilometers afstand in het
q der 20e eeuw.
P/nnJj hee, wat nu gebeurt is nog dui-
ife Ptaal erger dan wat er gebeurde in
M6öe®rste eeuwen christenvervolging.
bjaf hende toen wel de boosheid met
Piet bestrijding van het goede, maar
<!a( het duivelse raffinement ervan,
?e6ft0Ps de 20e eeuw te aanschouwen
Dat een monstercolonne van leu-
Wr.„. bedrog, verdachtmaking, geweld-
'eif ,6 op een eminente mens kan wor-
losgelaten; dat noch leven, noch
bigL P?ch ongerepte naam, noch waar-
enige waarde nog bezit in het
*1 cv,'8-0'16 streven om Kerk, godsdienst
Pï-iJPistelijke cultuur te kraken als een
^kj'he-weg voor de triomf der stof-
Nest ng; bat alle middelen, ook de
infame en verfoeilijke, geoor-
en gewenst zijn om de triomf
^nip?0 geest te helpen bevorderen, dat
Js j t meer van deze zondige aarde, dat
uit het rijk van het absolute
fep i*: de hel. Hierbij vergeleken wa-
e eerste Christenvervolgers nog
Pafde lieden, en hun slachtoffers
&lat tenminste de onaantastbaarheid
?l'jfj®P van hun hoge moraliteit en de
Hou, van het martelaarschap. Nog
jjender dan het feit der arrestatie
Pgarije's Kardinaal zijn de dui-
Raffineerde methoden, waarmee
Jbju de hoge gearresteerde reeds onder
V heeft gezet en die dienen om zijn
•hoB-.Persoonlijkheid te kleineren en on-
te maken. Men gunt ons niet
**lfs et bestaan niet langer, maar ook
{j P'et het martelaarschap.
^aticaan wist dan ook voor het-
St-Qf. er te Boedapest gaat gebeuren
Sep jPPdere vergelijking meer te vm-
PhriSaP het rechtsgeding, waarmee het
*9p ,*ehdom begon en waarin de haat
„Pft Sanhedrin, de spot van Her°-
zul, de onrechtvaardigheid van Pila-
M,Cp(jiL.Verenigden.
Weni. bussen loopl
Krav-
«Peau
proces tegende redactie der
fistis„?s Frangaises", waarbij de commu-
v>p he wereld ten nauwste is betrok
'-li. All "c:ciu LCii nauvYsw
t zeilen zet zij bij om deze felle
n6Pi ri6r van het weerzinwekkend sys-
®r Stalinisten, die „de vrijheid
Sla;« zijn morele winst uit handen
a
?|et ripr' deze aangelegenheid
rmate als het proces-1
-P bepaaid opzicht mag ze ons nog
resseren, omdat hierin het ge-
r hc
zelf de aangeklaagde is.
schokt ons
proces-Mindszcnty
g --oaciHl, UUiUOi mam ..v-.
V f hoef at zich te Boedapest aan een
Srimt ersonen van het Christendom
'e ihb zelf de aangeklaagde is.
jT,1 er goed aan de Parijse rechts-
Chte bdt te zeer te zien als een interes-
kj6P, w atch tussen twee handige par-
?hhal aarbij het minder gaat om te ach-
W1 de il Wat Waar of niet waar is, dan
Pt d0e„ digheid van zet en tegenzet.
te u er goed aan de achtergrond
tv htilli ergeten. En de achtergrond zijn
yfahhen°en^n' die door een handjevol
®eu zijn opgeruimd als oud vuil,
hkwfhdat hun denkbeelden niet over-
dp dvtizpJfP met die van het handjevol;
tep tver] en, die zond >r schijn van re-
v. a^n var» lanH pn
Wegteren in de afschuwelijke
als slaven worden mis-
§arbë*j haonsonterende en dierlijke
>v,^is 11 weggerukt van land en
S^üSLwegter
kpv.hieest eid; de ontelbaren, die onder
geraffineerde weerzinwek
«Ckfacht hghnethoden er toe worden
het pijpen te dansen van
dejj en sadisten; al degenen, die
tgebannen, vervolgd, onmoge-
werd voorgelezen werd een lange lijst
van beschuldigingen voorgelezen tegen
de Kardinaal, die alle verleden maand
reeds gepubliceerd werden in het geel-
boek van de regering.
De Kardinaal luisterde in ongevoelig
stilzwegen naar de beschuldigingen van
samenzwering tegen de staat, pogingen
tot herstel van de monarchie, spionnage
en zwarte handel in dollars, en verzet
tegen iedere poging van de regering
om haar gezag te vergroten en de „de
mocratie en het socialisme" te verster
ken.
Het Hof ging vervolgens over tot de
behandeling van de zaak tegen prof.
Jusztin Baranyai, die beschuldigd wordt
een monarchistische, oppositie te heb
ben georganiseerd, die ten doel heeft de
restauratie van de Habsburgers.
In de twee uren welke'Baranyai voor
de microfoon stond weigerde hij her
haaldelijk deze beschuldigingen toe te
geven. Hij zei wel, dat hij gedacht had
aan de restauratie yan de Habsburgers
en dat hij deze mogelijkheid met Kardi
naal Mindszenty had besproken. Hij
zei, dat hij er nooit aan gedacht had
het regiem omver te gooien, doch
slechts gesproken had over de moge
lijkheid van een vacuum, dat zou kun
nen ontstaan nadat de Amerikanen in
een mogelijke oorlog de overwinning
hadden behaald.
Na een uur reces kwam het Hof in
de namiddag opnieuw bijeen. De presi
dent en de verdediging ondervroegen
twee uur lang dr. Andreas Zakar, de
37-jarige privé-secretaris van de Kar
dinaal. Zakar gaf een gedetailleerde
uiteenzetting over de betrekkingen wel
ke Kardinaal Mindszenty zou onder
houden hebben met Kardinaal Spell-
man, de Aartsbisschop van New York,
Aartshertog Otto van Habsburg en de
Amerikaanse gezant te Boedapest, Sel-
den Chapin.
Veel van hetgeen Zakar verklaarde be
trof besprekingen, welke de Kardinaal
gehad zou hebben met de Amerikaanse
gezant te Boedapest. Zakar zeide, dat
Selden Chapin geheel op de hoogte was
van de royalistische activiteit en an
dere politieke actie van de Kardinaal.
Volgens Zakar had de Kardinaal aan
Chapin ook mededelingen gedaan over
pogingen, welke waren gedaan om de
Hongaarse verkiezingen te beïnvloeden.
Door de Katholieke Kerk was geld ge
geven aan zekere politieke candidaten
en parochie-geestelijken hadden gede
tailleerde instructies ontvangen. Zakar
sprak ook van zekere financiële trans
acties, waaronder het ontvangen van
het Vaticaan en uit Amerikaanse bron
nen van verscheidene tienduizenden
dollars, welke naar hij zeide niet wa
ren ingewisseld of aangegeven bij de
Nationale Bank. Hij zeide echter, dat
Kardinaal Mindszenty nimmer per
soonlijk geldzaken behandelde doch
deze altijd overdroeg aan Zigmund Mi-
halovitsj, de directeur van de Hongaar
se Katholieke Actie, die uit Hongarije
gevlucht is en beschuldigd wordt van
spionnage voor de V.S.
Te kwart over vier trad de Kardinaal
weer voor het hof en begon met heldere
stem zijn verklaringen af te leggen.
In antwoord op een vraag van de
openbare aanklager, of hij de beschuldi-.
gingen gelezen en begrepen had en of hij
zichzelf schuldig gevoelde zeide de Kar
dinaal: „Ik voel mijzelf schuldig voorzo
ver ik de daden, die mij ten laste worden
gelegd, heb begaan en ik ben het ook
lijk gemaakt; de godsdienstige overtui
gingen, die met geweld werden onder
drukt; de heiligste bindingen, als die van
huwelijk en gezin, die werden verbro
ken en verrafeld; de meest natuurlijk-
verankerde rechten, die werden ver
trapt en verkracht; en dit alles doorge
voerd zonder scrupules, zonder omzien,
zonder rekening te houden met enige
wet of waarde, en overal, waar de dui
velse invloed kans zag voeten aan de
grond te krijgen
Wie Victor Kravchenko is doet er min
der toe, maar hij klaagde aan, hij wees
met een vinger naar de schuldigen, die
niet één land, één volk, maar de hele
wereld probeert te ringeloren. De duis
tere machten achter het IJzeren Gordijn
moet het ditmaal niet gelukken, dit
rechtsgeding uit te buiten om de afzich
telijke waarheid weer 'ns een keer meer
te verdoezelen. Parijs zal wel geen Neu
renberg worden, maar 't ware te wensen,
dat het de eerste stap werd in die rich
ting en de wereld eindelijk eens besefte,
hoeveel misdadigers tegen de mensheid
nog ongemoeid hun satanisch bedrijf da
gelijks kunnen voortzetten.
Ik vraag mij af, wat er nog méér moet
gebeuren, om het wereldgeweten te doen
ontwaken, dan zo'n kanonschot als het
geval Mindszenty en de gruwelen, waar
van de kolommen onzer nieuwsbladen
dagelijks vol staan?
Hoe is het mogelijk, dat de wereld
niet ziet bij klaarlichte dag?
Wel, de wereld heeft het geloof aan
de duivel verloren, er mee afgerekend
als met een praatje voor de vaak. Maar
dit straft zichzelf verschrikkelijk: zij
kon de vijand van het mensengeslacht
geen groter voordeel in handen spelen.
Want nu verkreeg hij de gelegenheid
zijn mom volkomen af te werpen en de
hel naar de aarde te verplaatsen.
P. C. r. G.
niet oneens met de bijzonderheden van
de tenlastelegging".
Hij voegde er echter aan toe, dat hij,
de uit deze daden getrokken conclusies
niet kon aanvaarden.
De Kardinaal zeide met name, dat hij
niet de conclusie kon aanvaarden dat zijn
activiteit gericht was op samenzwering
„tot omverwerping van het democratisch
regiem, de Hongaarse republiek".
Zijn antwoord op de beschuldigingen
werd gevolgd door een kruisverhoor,
waarvan verwacht werd dat het tot diep
in de avond zou duren.
De Kardinaal, die in het midden van
de kleine rechtszaal stond, gaf de vol
gende antwoorden aan zijn ondervragers.
Ten eerste, gaf hij toe een royalist
te zijn, doch voegde hier aan toe te me
nen dat de wil van het Hongaarse volk
de uiteindelijke regeringsvorm zou moe
ten kiezen.
Ten tweede, zeide hij het te betreuren
dat hij om buitenlandse interventie had
gevraagd.
Ten derde, betreffende de beschuldi
ging dat hij anti-semiet was, zeide hij
dat hij katholieke bladen met anti-se-
mietische politiek had gesteund omdat
dit in 1938 „de geest der tijden" was.
(Vervolg op pag. 3)
Een van de laatste
foto's van Kardinaal
Mindszenty, genomen
kort voor zijn ar
restatie. Duistere
wolken pakten zich
toen reeds samen bo
ven het hoofd van
Hongarije's Primaat.
Hier staat de Kardi
naal een interview
toe aan een Hongaars
journalist, kort nadat
dictator Rakosi in
enkele redevoeringen
zijn duistere bedrei
gingen had geuit.
Spoedig daarna be
gon zich de rampza
lige tragedie te vol
trekken. Gisteroch
tend is in Boedapest
het infame proces
tegen de Kardinaal
begonnen. Vijf uur
lang stond hij voor
zijn rechters. Heden
ochtend om 9 uur is
de zitting voortgezet.
Huichelachtig heeft de Hongaarse re
gering enige tijd geleden verklaard, dat
de buitenlandse pers toegang zou heb
ben tot de rechtszaal, waar Kardinaal
Mindszenty zou worden gevonnist, doch
vele buitenlandse en Nederlandse jour
nalisten, die getracht hebben een visum
te krijgen om in Boedapest het proces
te kunnen gaan bijwonen en verslaan,
hebben moeten ontdekken, dat het IJze
ren Gordijn slechts geopend wordt voor
hen, van wie de Hongaarse regering kan
verwachten, dat zij volkomen naar de
wensen van die regering zullen han
delen.
Zelfs de correspondenten van de B.B.C.
zijn niet in de rechtszaal aanwezig en
verslaggevers van wereldbekende bladen
als de „New York Herald Tribune", de
,X>aïly Telegraph" en vele andere
kregen niet eens antwoord op hun
visum-aanvrage. En zelfs Alexander
Werth, de man, die als correspondent
van de „Manchester Guardian" jaren
lang in Moskou verbleef en steeds ge
tracht heeft ook de goede zijde van het
communistische systeem aan het licht te
stellen, kon niet tot de rechtszaal door
dringen.
Reuter meldt, dat de Hongaarse rege
ring aan de Britse legatie in Boedapest
de toestemming geweigerd heeft om een
waarnemer te zenden. Ook zou aan an
dere buitenlandse ambassades de toegang
tot de rechtszaal geweigerd zijn.
Het Joegoslavische nieuwsbureau
Tanjoeg heeft gemeld, dat aan de cor
respondent van dit bureau te Boedapest
geweigerd is het proces bij te wonen.
De wereld zal voor de verslagen der
terechtzitting dus aangewezen zijn op
datgene, wat de persbureaux zullen
geven en voorzover hun correspondenten
Hongaren zijn zullen zij zich wel wach
ten om iets te schrijven, dat niet naar
de smaak is van de rode machthebbers.
Wij weten dus hoe wij alles wat over
dit proces geschreven zal worden moeten
beoordelen. Het zal moeilijk, zo niet
onmogelijk zijn, waar van onwaar te
onderscheiden.
Wie het verslag van de rechtszaak
tegen Kardinaal Mindszenty leest)
dient op de eerste plaats te bedenken,
dat het uit verschillende bronnen,
hoofdzakelijk Reuter en United Press,
is samengesteld en dat er feitelijk geen
enkele controle bestaat op de betrouw
baarheid ervan. Zulk een controle is
door de weigering van de Hongaarse
regering, om vertegenwoordigers van
grote Westerse bladen toe te laten, on
mogelijk gemaakt. Evenmin is na to
gaan in hoeverre deze verslagen on
derworpen zijn aan directe of indirecte
censuur. Daaromtrent zullen ongetwij
feld in de komende dagen nadere bij
zonderheden bekend worden.
Bij alle reserve, waarmee men der
halve tegenover de gepubliceerde en
nog te publiceren verslagen moet staan
en waarbij men zich' voorts voortdurend
bewust moet blijven van de mogelijk
heid, waarop Kardinaal Mindszenty
reeds voor zijn arrestatie heeft gezin
speeld, n.l. dat men hem tot het afleg
gen van valse bekentenissen zou kun
nen dwingen, valt het op, dat de woor
den, die door de Kardinaal volgens de
verslagen van Reuter en United Press
tijdens het proces zijn gesproken, op de
voornaamste punten in directe tegen
spraak zijn met de inhoud van het door
de Hongaarse regering verspreide
Geelboek", inclusief de daarin schijn
baar door de Kardinaal zelf geschreven
en ondertekende schuldbekentenis. Hoe
wel klaarblijkelijk zeer verzwakt door
de behandeling, die hem in de gevange
nis is ten deel gevallen, heeft de Kar
dinaal ter terechtzitting verklaard, dat
In een brief aan de Hoge Vertegen
woordiger der Kroon, welke werd
opgesteld in de vergadering der Bij
eenkomst Federaal Overleg van
heden, schrijft de vorzitter der BFO,
Sultan Hamid U, dat het de BFO, in
verband met de huidige verhoudin
gen in Indonesië, minder gewenst
voorkomt, zich reeds aanstonds uit
te spreken met betrekking tot de
resolutie van de Veiligheidsraad.
Het schrijven, dat werd opgesteld naar
aanleiding van het verzoek van de Hoge
Vertegenwoordiger der Kroon aan de
BFO, om de resolutie in beschouwing te
nemen, vervolgt: In het bijzonder is de
BFO van oordeel, dat een zodanige uit
spraak mogelijkerwijs de Voorgenomen
besprekingen met de republikeinse lei
ders op ongunstige wijze zou kunnen be
ïnvloeden, hetgeen zij zo mogelijk zou
willen voorkomen. Hierbij heeft mede
een punt van overweging uitgemaakt
dat, indien de bedoelde besprekingen
tot positieve resultaten zouden leiden,
het waarschijnlijk mogelijk zal zijn, met
evengenoemde republikeinse leiders een
gezamenlijk standpunt met betrekking
tot meergenoemde resolutie te bepalen,
hetgeen, naar het ons voorkomt, zowel in
het binnenland als in het buitenland
meer effect zou kunnen sorteren dan
kan worden verwacht van een uitspraak
der BFO alléén. Intussen zal de BFO op
deze aangelegenheid gaarne terugkomen
en mogelijk te zijner tijd .alsnog van
haar oordeel laten blijken, aldus besluit
de brief van de BFO.
In haar vergadering van heden heeft
De directeur van het Centraal Bureau
voor het Consumentencrediet deelt me
de, dat alle geldig verklaarde waarde
bonnen van het Consumentencrediet
dus zowel de oude genummerde als de
nieuwe ongenummerde waardebonnen
na 28 Februari 1949 hun geldigheid ver
liezen.
Leveranciers van duurzame gebruiks
goederen kunnen de per 1 Maart 1949
nog in hun bezit zijnde waardebonnen
tot en met 19 Maart 1949 op de gebrui
kelijke w|jze bij de banken ter verzil
vering aanbieden.
de BFO besloten, dat de reeds ingestelde
contactcommissie uit de BFO tot het
onderhouden van het contact tussen de
BFO en de republikeinse leiders, tevens
zal worden belast met het onderhouden
van het contact tussen de BFO en de
Voorlopige Federale Regering.
(Van onze Haagse redacteur)
De nieuwe vertegenwoordiger van de
Nederlandse Antillen in ons land, de
heer M. P. Gorsira, opvolger van dr.
da Costa Gomez, hield gisteren te Den
Haag een voordracht, waarin hij o.m.
zeide, dat het ontwerp voor de interim
regeling een speelbal in de binnenland
se politiek van de Antillen wordt. Hij
betreurde de wijze, waarop deze rege
ling tot stand is gekomen en toonde be
duchtheid, dat z|j te vroeg zou worden
uitgevoerd. Volgens spreker was de re
geling uit de lucht komen vallen
de Ronde-Tafel-Conferentie had slechts
betrekking op het ontwerp voor de
Rijksgrondwet en de redactie-commissie
had hoogstens opdracht de redactie van
de interim-wet te bezien
Zijn tweede opmerking verduidelijkte
de heer Gorsira door de mededeling, dat
in de strijd vóór de verkiezingen, welke
op 17 Maart a.s. gehouden worden, de
interim-regeling als een politieke stunt
door een der partijen kon worden uit
gebuit.
Om dit politieke spel te voorkomen,
zou het niet onverstandig zijn, aldus
spreker, met de publicatie tot na de
verkiezingen op de Nederlandse An
tillen te wachten.
De heer Gorsira merkte nog op, dat
de regeling voorlopig niet meer dan
autonomie brengt en aan de feitelijke
toestand wéinig verandert, daar de gou
verneurs reeds vele hunner bevoegd
heden gedelegeerd hebben. Hij was
overtuigd van de goede wil der Neder
landse regering en verklaarde, dat men
tegen de interim-regeling zelf natuur
lijk geen bezwaar heeft.
In de loop van zijn betoog uitte de
heer Gorsira nog zijn verwondering
over het feit, dat aan Nederlanders, die
geld willen investeren in de Antillen en
over de nodige middelen daartoe be
schikken, zoveel moeilijkheden door de
Nederlandse regering in de weg wor
den gelegd.
hij zich slechts schuldig voelt in zoverre
hij de hem ten laste gelegde daden ook
werkelijk heeft begaan.
Het is niet twijfelachtig, dat de Kar
dinaal hier doelt op de door hem ge
schreven brieven, waarin hij aan Ame
rikaanse instanties verzocht heeft de
Hongaarse kroon, die zich in Witsba-
den bevond, in veiligheid te brengen.
Het is nooit bestreden, dat de Kardi
naal deze brieven heeft, geschreven.
Ontkend is slechts, dat hij de bedoe
ling zou hebben gehad deze kroon te
gebruiken voor een herstel van de Do-
naumonarchie onder leiding van Otto
von Habsburg. Hieromtrent nu heeft
Kardinaal Mindszenty tijdens het pro
ces verklaard, dat hij niet de conclusie
kon aanvaarden, dat zijn activiteit was
gericht op samenzwering, tot omver
werping van de Hongaarse republiek.
Legt men deze verklaring, waarvan
vaststaat dat z|j door de Kardinaal is af
gelegd, naast de in het geelboek opge
nomen z.g. bekentenis van Kardinaal
Mindszenty, waarin o.m. letterlijk staat:
„M|jn doel is de stichting van een fede
ratieve Centraal Europese monarchie,
geleid door Otto von Habsburg. Ik acht
te deze slechts mogelijk na de omver
werping van de Hongaarse republiek
met buitenlandse, en op de eerste plaats
Amerikaanse hulp", dan is het duidelijk
dat deze twee verklaringen met elkaar
in volstrekte tegenspraak, zij
Daarmee komt de voornaamste be
schuldiging tegen de Kardinaal, die
vrijwel geheel en uitsluitend steunt op
de z.g. schriftelijke bekentenis van de
Hongaarse primaat, op losse schroeven
te staan. Een andere tegenspraak tussen
de verklaringen ten processe en die in
het geelboek betreft de oorzaak van de
arrestatie van de Kardinaal door de
Duitsers. De door de Hongaarse rege
ring gegeven lezing is door de beschul
digde rondweg bespottelijk genoemd.
Ook het door de Hongaarse regering
verspreide praatje, dat de Kardinaal
Nazi-gezind en antisemietisch zou zijn,
is door de Kardinaal ontzenuwd door
zijn verklaring, dat hij vooral ook we
gens de antisemietische houding van de
Nazi's, met de Duitsers zodanig in con
flict is gekomen, dat zijn arrestatie er
het gevolg van is geweest.
Kort voor de bezetting van ons land
door de Duitsers, 5 Mei 1940, deed de
Nederlandse politie een inval ten huize
van een in Haarlem wonende Duitser, de
thans 56-jarige Alfred Flesche. B|j de
huiszoeking vond een der politiemannen
een enveloppe, waarop geschreven stond:
„Für dr. Otto". Nauwelijks had Flesche
gezien, dat dit stuk was gevonden, of hij
sprong op de politieman af en verscheur
de het couvert. Hij werd echter spoedig
overmeesterd en geen enkel stuk van
het papier ging verloren, zodat de zich
in de enveloppe bevindende papieren
gemakkelijk weer geheel leesbaar wer
den gemaakt. Zij bleken inlichtingen te
bevatten over de Hollandse waterlinie,
bijzonderheden betreffende de draag
kracht van de Spoorwegen bij IJmuiden
en tekeningen van de haven van Har-
lingen. 10 Mei werd Flesche geleid voor
de raadsheer-commissaris te Haarlem,
mr. J. H. P. E. Mijnssen, tegenover wie
hij zoals deze thans zegt een vol
ledige bekentenis aflegde over de door
hem gepleegde spionnage.
Gisteren, bij de behandeling voor het
Amsterdamse Bijzonder Gerechtshof, be
vestigde ook de Officier van Justitie te
Haarlem, mr. B. van der Burg, dat ver
dachte destijds niet getracht heeft te
ontkennen. Hij maakte een zeer rustige
indruk en keek vooral met veel belang
stelling naar de overvliegende Duitse
vliegtuigen, die op deze eerste oorlogs
dag boven Haarlem verschenen. Het
dossier, dat in Mei 1940 is opgemaakt, is
thans niet meer aanwezig.
Nadat Flesche onmiddellijk na de capi
tulatie was vrijgekomen, begaf hij zich
in gezelschap van enige Duitse officieren
naar het gerechtsgebouw in Haarlem en
eiste het dossier op. Mr. Van der Burg
moest een verklaring onder ede afleg
gen, dat hij het gehele dosiser had af
gegeven. Hoewel dit in feite het geval
was, bezat de Officier van Justitie nog
thuis een concept van een der stukken,
dat hij niet aan de Duitsers heeft ge
geven. Ter zitting ontkende Flesche
hardnekkig, dat hij enige spionnagedaad
heeft bekend.
Getuige H. L. Spee, die in 1940 recher
cheur was in Haarlem, zette uiteen, hoe
men achterdocht was gaan koesteren te
gen Flesche. Er was bij de politie be
richt binnen gekomen, dat iemand foto's
nam van het IJmuidense strand. Het
autonummer van de fotograaf was ge
noteerd en bleek te behoren aan Flesche.
Daarop was men overgegaan tot huis
zoeking, waarbij de bewuste enveloppe
te voorschijn kwam.
De hoofdinspecteur van politie te Haar
lem, M. Woud, verklaarde nogmaals, dat
volgens zijn waarneming Flesche vol
komen van de inhoud der stukken op de
hoogte was.
Bij het vérhoor van de getuige J. D.
Reit uit Haarlem kwam de advertentie
ter sprake, die na de bevrijding in ver
scheidene Nederlandse kranten is opge
nomen en waarin werd medegedeeld, dat
de geruchten als zou Flesche zich heb
ben schuldig gemaakt aan spionnage vol
komen ongegrond waren.
Mr. Besier herinnerde in zijn requisi
toir aan de verklaring, die Wolfgang zu
Putzlitz voor het tribunaal te Neuren
berg heeft afgelegd en waarin hij Flesche
bestempelde als een van de vooroorlogse
Duitse spionnen in Nederland. Hij zou
onder andere belast zijn geweest met het
schatten van het Nederlandse oorlogs
potentieel. Mr. Besier memoreerde aan
de andere kant, dat de houding van
Flesche tijdens de bezetting niet van
een slechte mentaliteit heeft getuigd. Hij
heeft vele maatregelen van de bezet
tende macht niet opgevolgd en heeft
vooral veel Joden geholpen.
Voor zjjn aandeel in de spionnage-
affaire van 1940 eiste spr. tegen hem een
gevangenisstraf voor de tijd van zes jaar.
De verdediger, mr. Van Rheyn, meen
de, dat de gevonden gegevens van zo
weinig waarde waren, dat men nauwe
lijks over spionnage kan spreken. Hij
vroeg voor zijn cliënt vrijspraak en on
middellijke invrijheidstelling.
Nadat het Hof hierover in raadkamer
was geweest, werd besloten niet aan dit
laatste verzoek te voldoen. De uitspraak
werd bepaald over 14 dagen, doch de
president deelde mede, dat het niet uit
gesloten is, dat het Hof alsnog binnen
deze tijd gunstig over het verzoek tot
invrijheidstelling zal beslissen.
Om half vier Donderdagmiddag sloeg
op de brug over de Lek b|j Culemborg
een gebroken draad van de eleetrische
leiding een gat in het dak van het
laatste treinwagenstel van de eleetri
sche stoptrein, die om kwart over drie
uit Utrecht naar Eindhpven was ver
trokken. De gebroken draad kwam mid
den tussen de passagiers terecht en
veroorzaakte een begin van brand, die
echter onmiddellijk werd geblust. En
kele reizigers liepen schroeiplekken op.
hun kleding op, maar niemand bekwam
lichamelijk letsel.
De trein passeerde de brug met ge
ringe snelheid, omdat er arbeiders
werkzaam waren met reparaties 'aan
het wegdek naast de rails. De boven
leiding brak en de zware neervallende
draad baande zich een weg dwars door
Verwachting tot Zaterdagavond:
Droog weer met weinig bewolking
en zwakke wind. 's Nachts in het
Noord-Westen van het land, behalve
dicht bij de kust, lichte vorst. In de
rest van het land matige vorst. In de
middag temperatuur enkele graden
boven het vriespunt.
Zon: 8.15—17.34; Maan: 10.38—0.39.
Merle Cochran, het Amerikaanse lid
van de Commissie der Verenigde Naties
voor Indonesië, is Woensdag uit Wash
ington naar New York vertrokken, waar
hij Donderdag een lang onderhoud had
met de republikeinse delegatie bij de
Veiligheidsraad. Cochran zou Donderdag
per vliegtuig naar Brussel reizen, waar
hij verwacht minister-president Spaak
te ontmoeten. Daarna zal hij naar 's-Gra-
venhage gaan yoor besprekingen met
minister-president Drees en minister
Stikker. Vervolgens zal Cochran zich
per vliegtuig naar Indonesië begeven,
zonder Australië aan te doen.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft meegedeeld, dat het bericht
van de „New York Times" uit Den Haag,
dat het ministerie van Buitenlandse Za
ken der V. S. zijn invloed zal aanwen
den bij de Commissie der V. N. voor
Indonesië om Nederland een redelijke'
tijd te geven een oplossing te vinden
voor het geschil tussen Nederland en de
Indonesiërs, niet op waarheid berust.
De V.S. hebben niet iets dergelijks ver
klaard en kunnen geen invloed uitoefe
nen bij de andere leden, aldus deze
woordvoerder. Naar aanleiding van de
mededeling van deze correspondent, dat
Nederland ongetwijfeld de resolutie van
de Veiligheidsraad zal blijven negeren,
zeide de woordvoerder: „Het is precies
zoals wanneer iemand een bom, waar
van de lont reeds is aangestoken, door
een venster naar binnen heeft gewor
pen. Wij weten, dat zij er is, doch wjj
trachten met ons werk voort te gaan,
in de hoop dat zij niet zal ontploffen
vóórdat wij klaar zijn met ons werk."
Donderdag kwamen de succesvolle Rallyerijders M. Gatsonides en K. Baren-
dregt op Nederlandse bodem terug. Toen hadden zij nóg niet verteld van Wise's
protest en het feit dat hen daardoor de Coupe de la Rivièra was ontnomen. Het
zou met het oog op het Comité van Ontvangst en de kransen ook wel erg zuur
zijn geweest.
het dak van het achterste treinwagen-
stel. De trein reed nog enkele meters
door en kwam toen tot stilstand op het
Zuidelijke gedeelte van de brug.
In de getroffen wagen ontstond on
der de passagiers een lichte paniek. Zij
trachtten zich allen tegelijk naar de
uitgang te begeven. De deuren werden
geopend en de reizigers sprongen uit de
trein. Het mag een gelukkige omstan
digheid worden genoemd, dat het on
geluk bij daglicht geschiedde. Het weg
dek naast de trein was nul. opgebroken
en tussen de balken gaapten grote
gaten die bij duisternis zeker slacht
offers zouden hebben geëist. De reizi
gers waarschuwden elkaar echter
tijdig zodat niemand in de rivier te
recht kwam.
De trein leed ernstige vertraging
door het uitvallen van de stroom. Er
was een locomotief uit Geldermalsen
voor nodig om de wagens naar het
station te Culemborg te slepen. Het on
geluk veroorzaakte op de lijn Utrecht-
Den Bosch ook voor het latere trein
verkeer vertraging omdat op het tra
ject UtrechtCulemborg over enkel
spoor moest worden gereden tot de
bovenleiding op de brug was gerepa
reerd.
Donderdagavond arriveerde op Schip
hol met het lijnvliegtuig der K.L.M. uit
Rome mgr. Sergio Pignedoli, die enkele
dagen in Nederland zal vertoeven, ten
einde besprekingen te voeren over de
viering van het Heilig Jaar in Nederland.
Mgr. Pignedoli is secretaris van het cen
trale comité voor deze plechtigheden en.
zal in Vught contact opnemen met pas
toor Eras, secretaris van het Nederlands
nationaal comité.
Mgr. Pignedoli was vergezeld van de
onderdirecteur van de Vaticaanzender,
ir. Gorio. Vandaag zouden zij een bezoek
brengen aan Kardinaal De Jong, teneinde
het programma van de plechtigheden te
bespreken.
Bij hun terugkeer uit Monte Carlo
maakten gisteren de heren Gatsonides
en Barend regt, die aanvankelijk als
eersten geplaatst waren in de categorie
1100-1500 c.c. van de Sterrit, melding
van een protest van de Brit Wise
(JowettJavelin) tegen de rangschik
king. Dit protest is gegrond bevonden
en de Brit is van de 29e naar de 14e
plaats in het algemeen klassement op
geschoven. Dit hield in, dat h|j eerste
werd in de categorie 1100-1500 c.c-, zo
dat hem de Coupe de la Rivièra is toe
gewezen.
Te Londen gaf men gisteravond in
officiële kringen zijn verbazing te ken
nen over de suggestie, gedaan in onder
Sovjet-Russische controle in Europa ver
schijnende dagbladen, dat de Britse en
Amerikaanse regeringen pogingen aan
wenden de besprekingen over het
opstellen van een vredesverdrag met
Oostenrijk, welke 9 Februari as. te
Londen moeten beginnen, uit te stellen.
Tegen eenvoud staat de wereld hul-
peloos en machteloos.l
I
