VERONTWAARDIGING IN GEHELE WERELD OVER VONNIS TEGEN KARD. MINDSZENTY Schermerhorn: Indonesische kwestie geen interne aangelegenheid KRAVCHENKO ZOU SLECHTS SCHOPPEN EN HARKEN HEBBEN GEMAAKT Mogendheden kunnen of willen geen oorlog voeren Hongaarse wnd. consul-generaal in New York neemt ontslag Voorschriften Vastenwet Weiter en Oud de felste opponenten Maar maakte evengoed deel uit van Sovjet-aankoop-commissie in de VJi. B.F.O. NAAR BANRA Verliezen in Indië Tot hoofd en hart v. Aartsbisschop van Paderborn moet zwijgen Merkwaardig Het weer. KATH. JEUGDRAAD PROTESTEERT Jeugd van Nederland opgeroepen tot gebed Sukarno en Hatta bereid contactcomm issie te spreken Minder sigaretten J J Anti-godsdienstige activiteit in Neder-Silezië y^OENSDAC 9 FEBRUARI 1949 ®ureaux van redactie en administratie 72ste JAARGANG No. 24381 ^Umult in Italiaans parlement N Proces-Mindszenty voor de U.N.O. Australisch ambassadeur hreeg geen visum OVERZEESE GEBIEDSDELEN IN TWEEDE KAMER Maidenspeech van De Graaf „Ik zou uw hoofd afrukken" m- f v 2^- „Batavia" op Schiphol MINISTER SPAAK VERKLAART: Alle aanleidingen deden zicli reeds voor I SMEDESTRAAT S HAARLEM 'elefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Hoofdredacteur: Drs. H. van Run. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te peigeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week, f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal. alle hoeken van de wereld kwamen gisteren de meest verontwaardigde jjr°testen los toen het over Kardinaal Mindszenty uitgesproken vonnis be- ettd geworden was. Overal spreken hoge geestelijke en wereldlijke autori- !ten in de scherpste bewoordingen hun afkeuring uit. mededeling van de waarnemende tataarse consul-generaal te New York, 6la 1Ai t_ ai Balassa, dat hij tezamen met zijn van vier personen ontslag had ge- 5n uit protest tegen de veroordeling .Kardinaal Mindszenty, vormde een stat Jota, ^Jgtepunt in de vloed van protesten, Tos na het l>ekend worden van de Sta.n'ssen te Boedapest in de Verenigde 'en loskwam. democratische afgevaardigde uit de fet ^cw York, Andrew Somers, deed Ofti een beroep op president Truman Jj0 de diplomatieke betrekkingen met het Sarije te verbreken uit protest tegen jj0 Proces tegen Kardinaal Mindszenty. ^*»ers stelde dit voor in het Huis van ^vaardigden in de vorm van een verwachtte, dat Dean Acheson Wf- ag op z«n wekelijkse persconfe- l,e een verklaring zou afleggen. ^y^scheidcne duizenden personen van 0tl gezindten verzamelden zich gisteren r het zingen van geestelijke liederen te ,®6vvapend met borden, waarop o.m. w?Zei? stond „Sovjet-Hongarije is een o^Ktuig van Stalin" en „Mindszenty is Kruidig", voor het stadhuis van New jr.L De politie liet de demonstranten ÏL tf-i ongemoeid hun plakkaten voor p stadhuis dragen. 80aaPm, de Amerikaanse gezant in wdapest, verklaarde gisteren in ant- - d op vragen van een correspondent „De op mij betrekking heb- be, «de Scho*c gevolgtrekkingen in de slotbe- hof Uwingen van de president van het UiueJi de in de loop van het proces ge- flon- beschuldigingen van misdragingen 'bij of mijn legatie houden geen en zijn volstrekt gefantaseerd." *3^1 "Osservatore Romano" schrijft naar ^31 tv ln^ van veroordeling van Kardi- >,tyi ndszenty °'m* het volëende: i- Pr°testeren als vrije mensen en als ^ahrt° en tegen dit proces. Niets kon de aal worden verwéten, nóch hoogver- fch dóch samenzwering, nóch misdaden te- ^b i de veiligheid van de Staat. De Kardi- tSf1 heeft slechts de Kerk en Haar rech- W* Verdedigd tegen het communisme en de <3ets van Hongarije hebben niet het Terwijl heel de beschaafde wereld geen woorden kan vinden om haar Verontwaardiging en afschuw over Boedapest tegen Kard. Mindszenty geerde proces onder woorden te bren- laat plotseling de Nieuwe Rotter- ]V?Se Courant, zich in wijsheid en ob- 4e iviteit meestal ver verheven wanen- bet grootste deel der Neder pop pers> een geluid horen over dit io2. s; zó boosaardig en voor de arge- b^g(,.2ó misleidend, dat het ons bijna on- higl; DPelijk voorkomt. Dat het commu- Sche blad De Waarheid domweg als PaPegaai napraat was Moskou het )aa 2egt, weet ieder weldenkend mens. k1® verwondert het hem niet, dat recht zichzelf of hun regime met de Staat te vereenzelvigen. Zij kunnen de Kardinaal dus niet beschuldigen van misdaden tegen de Staat. Kardinaal Mindszenty is een der eerste grote en bekende slachtoffers van de strijd voor de rechten van de mens. Zolang als Kardinaal Mindszenty in de gevangenis ver blijft, is het voor alle mensen duidelijk, dat Hongarije nog geen vrijheid kent". Ernest Bevin, de Engelse Minister van Buitenlandse Zaken verklaarde, dat de Hon gaarse regering alles had beproefd om de Kardinaal nadeel te berokkenen voor en tij dens zijn arrestatie. Bevin voegde er aan toe: „Het betreft hier een behandeling, die volkomen vreemd is aan onze begrippen van vrijheid en mensenrecht". Dr. Downey, aartsbisschop van Liver pool, gaf een verklaring uit, waarin het vonnis wordt beschreven als „een wraakzuchtige straf, die is bedoeld als een waarschuwing aan allen, die geen ja-broers zijn." Hij voegde hieraan toe: „Deze caricatuur van de gerechtigheid is tot het einde toe volgehouden. Eén ding staat vast: aan de kardinaal zal nimmer meer de vrijheid worden verleend om te vertellen wat er met hem is gebeurd gedurende de vijf weken van hechtenis, die aan het zogenaamde proces vooraf zijn gegaan." Het Britse conservatieve parlements lid William Teeling zal de minister van Handel Donderdag a.s. de vraag stellen of hij, met het oog op de zaak-Mind- szeny, in overweging wil nemen, de handelsbesprekingen met Hongarije te doen beëindigen. De Canadese eerste minister, Louis St. Laurent, verklaarde Dinsdagavond in Ottawa, dat de Canadese regering opnieuw zich in verbinding zal stellen met andere ondertekenaars van het Hongaarse vredesverdrag in een poging om een gemeenschappelijke actie te ver zekeren om te protesteren tegen het over de kardinaal uitgesproken vonnis. De Italiaanse communistische afge vaardigden trachtten Dinsdagavond in de Kamer de regeringsbanken te be stormen toen de minister van Binnen landse Zaken Mario Scelba. zeide, dat het proces tegen kardinaal Mindszenty een politieke daad was, die nimmer mo gelijk zou zijn geweest in een land, dat bestuurd werd door een regiem van vrijheid. Het tumult duurde een half uur, waarbij de tegenstanders door sup poosten van elkander gescheiden ge houden werden. De Italiaanse regering heeft Z. H. de Paus haar leedwezen betuigd naar aan leiding van de veroordeling van kardi naal Mindszenty. De aartsbisschop van Paderborn ont hield zich jvan commentaar. Hij zei: Als ik een krachtige verklaring zou uitgeven, zouden alle katholieken van mijn diocees aan Russische represailles blootstaan." Een gedeelte van zijn dio cees ligt n.L in de Russische zone van Duitsland. dagelijks zijn kolommen vult tt, Gugen en laster over de Kath. Kerk VcjQrK ^ath- geestelijkheid. Men is er op ih-c on Hpcwpffp ie Viof dpunar van itiC"preid en deswege is het gevaar van is Cfe minder groot. Veel gevaarlijker i.]_ artikel als hetwelk bijv. Maandag de N.R.Ct. verscheen van de hand een medewerker. Onder de schijn >is; objectiviteit geeft de schrijver zijn °P het proces tegen Kard. Mind- en komt dan tot deze slotcon- *h"uangenomen mag worden, dat de ^kentenis" van de kardinaal, d.w.z. VQ "ij de aanvang van het proces _°rgelezen brief, niet geheel is ge- 'cd zonder voorkennis en instem- Jjv V0QS van het Vaticaan. Er staan hier s-°r de kerk grotere belangen op het (g dan het leven van een kardinaal t0 "bkole priesters. Het gaat om de "korast der kerk, niet alleen in Hon- OjfLie, maar in alle landen van het ih Tijk blok en misschien' zelfs Luidere, veraf gelegen landen, waar LJ communisme de heersende staats- is of wordt." ^krij ver suggereert hier, dat het caan zich verlaagd zou hebben tot schandelijk compromis met de Hon- sc regering, desnoods ten koste van k jcven van Kard. Mindszenty. lijkt ons overbodig nader op dit kwrijf in te gaan. Het feit, dat radio- WlaPest het blad met instemming de duidelijkste commen- het voor- oj)j' V'aar mee de N. R. Ct. Ij, kan doen. 2ekere zin kunnen wij nog dank- tijn, dat de N. R. Ct. zich hier be- °f onbewust zo bloot gaf. Men zou niet verwachten, dat men in opzicht blijkbaar de lijn Waar- 4e groene ook moet doortrekken tot lm' B. Ct. Sen: un homme averti en vaut l' een gewaarschuwd man kan op h°ede zijn. In Oostenrijk zei kardinaal Rohrba- cher, aartsbisschop van Salzburg, dat het vonnis „precies is wat wij verwacht ten. Wij zullen de Hongaarse regering niet de eer aandoen bij haar te protes teren." De Franse afgevaardigde abbé Gau (MRP) heeft bij de voorzitter van de Franse Nationale Vergadering een ver zoek om interpellatie ingediend in ver band met het weigeren van visa aan sommige perscorrespondenten, die naar Hongarije hadden willen gaan om bij het nroces tegen kardinaal Mindszenty aanwezig te zijn. De minister van Bui tenlandse Zaken, Robert Schuman, ver zocht namens de regering de bespreking van deze kwestie uit te stellen. Kardinaal Innitzer verklaarde giste ren in een rede, dat de brief, die in het Geelboek van de Hongaarse regering was gepubliceerd en die door hem zou zijn geschreven, nóch door hemzelf, nóch in zijn opdracht was geschreven. De Heilige Congregatie van de Conci liën heeft gisteren, aldus meldt U.P., bekend gemaakt, dat Z. H. de Paus de Vasten- en Onthoudingswet weer in strengere mate wil zien nageleefd, na dat in 1941 enige ontheffingen waren toegestaan. De nieuwe voorschriften werden ge publiceerd in de Acta Apostolica Sedis van Januari, die heden is verschenen. Daar intussen de omstandigheden, die in 1941 aanleiding tot zekere onthef fingen gaven, bijna overal zijn verbe terd, scheen 't gewenst, dat in voorberi- ding op het Heilig Jaar en volgens de wens van verscheidene bisschoppen de Vasten- en Onthoudingswet althans ten dele opnieuw zou moeten worden inge voerd. Daarom heeft de Heilige Vader be paald dat vanaf de eerste dag van de vasten voor alle gelovigen van de La tijnse ritus de bevoegdheid der bisschop pen om ontheffing te verlenen van de verplichting tot onthouding en vasten aan de volgende beperkingen zal worden onderworpen: a. Op alle Vrijdagen van het jaar zal men tot onthouding verplicht zijn. b. Op Aswoendag, Goede Vrijdag en de vigilie van Kerstmis en Maria Hemel vaart is men verplicht tot vasten en ont houding. Op deze dagen is echter het gebruik van eieren en melkproducten ook voor de kleine maaltijden 's mor gens en 's avonds toegestaan. Het voorschrift was getekend 28 Ja nuari 1949 en droeg de handtekening van Francesco kardinaal Marmaggi. Een soortgelijk voorschrift wefd te gelijkertijd gepubliceerd door de Heilige Congregatie voor de Oosterse Kerk, ge richt tot de gelovigen van de Oosterse ritus. Verwachting, tot Donderdagavond: Enkele regen- of hagelbuien, afge wisseld door opklaringen. Aanvanke lijk langs de kust nog stormachtige en in het binnenland krachtige of harde Westelijke wind, later gelei delijk afnemend. Iets kouder overdag. De arrogante rechter Vilmos Olty, president van het bijzonder volksgerechts- mof in'Boedapest. Dit is de man, die Kardinaal Mindszenty, in opdracht van zijn communistische lastgevers, veroordeelde tot levenslange gevangenisstraf. Naast hem de andere leden van het hof. Dr. Herbert Evatt, de Australische minister van Buitenlandse Zaken en voorzitter van de Algemene Vergade ring der Verenigde Naties, heeft van daag in het Australische Huis van Af gevaardigden verklaard, dat het pro ces tegen Kardinaal Mindszenty voor de Algemene Vergadering der V. N. zal worden gebracht, die 1 April in New York wordt geopend. Evatt zeide nog, dat hem vanmorgen was meegedeeld, dat voorgesteld is de kwestie binnen enkele maanden voor de Algemene Ver gadering der Verenigde Naties in New York te brengen. Volgens Evatt had Australië zijn ambassadeur in Parijs, kol. William R. Hodgson, naar Boedapest willen zen den om het proces bij te wonen. Zesmaal was de ambassadeur een vi sum beloofd, maar toen de tijd daar was, kwam er geen visum. Hij voegde eraan toe, dat naar zijn mening de vrijheden van geloof en meningsuiting, vastgelegd in het vre desverdrag met Hongarije, bij het pro ces zijn betrokken. De Tweede Kamer begon Dinsdag middag aan het debat over de begroting van Overzeese Gebiedsdelen. Was het ook een Indonesisch debat? Onder dit laatste zijn wij gewend te verstaan een debat over Indische politiek, doch het debat, dat nu aan de gang is, kan men moeilijk met een zo weidse naam be titelen. Wat is er zo in korte trekken gezegd? Wat er gezegd werd concentreerde zich voornamelijk om de uitvoerige rede, die prof. Schermerhorn reeds vrij in de aan vang van het debat afstak. Daar konden de meesten tenminste als felle roofvo gels op aanvallen, al was het toch fei telijk in het geheel niet van bijzonder practisch belang wat de heer Schermer horn in het midden bracht. Hij hield een grote algemene beschouwing waarin hij de Indonesische politiek situeerde in de mondiale politieke krachtsverhou ding, en tegen die beschouwing konden de meeste Kamerleden niet' veel bezwaar maken. Alleen de manier, waarop de heer Schermerhom het, probleem stelt, geeft wél houvast aan zijn critici. Hij stelt het namelijk nogal scherp en een zijdig. Op de vraag of Indonesië werke lijk een interne aangelegenheid is, ant woordt hij ontkennend. Het gaat, zo zegt hij, in wezen om de verhouding Azië AmerikaEuropa. Daar mag veel van waar zijn en men kan de heer Scher merhorn voorts ook bijvallen, wanneer hij uiteenzet, dat de landen, die in het krachtveld van de V.S. liggen, op de duur geen stand kunnen houden met een politiek, die zich tegen die der V.S. (Telefonisch van onze Parijse correspondent) PARIJS, Dinsdagavond. „Ik verkoos de vrijheid" draagt als toelichtende ondertitel: „Het openbaar en particulier leven van een hoge functionaris der Sovjet-Unie". Nu, de rol, toebedeeld aan de beide Sovjet-Russische ingenieurs Kolibakov en Vassilenko, die vanmiddag voor „Les Lettres frangaises" zijn opgetreden, heeft er voor namelijk in bestaan de rechtbank bij te brengen, dat Iiravchenko nooit meer dan een heel kleine, ondergeschikte functionaris is geweest; een ingenieur van geringe bekwaamheid, die nooit iets te maken had met de vervaardiging van tanks en kanonnen, doch hoogstens met die van schoppen en harken. Maar hij was handig en brutaal waar het erop aankwam openbare gelden voor eigen genoegen aan te wenden op zogenaamde dienstreizen, hetgeen hem op twee jaar gevangenisstraf is komen te staan. Deze gevangenisaffaire wordt door Kravchenko niet ontkend; hij spreekt overigens in zijn boek over de episode zijner veroordeling en thans licht hij toe, dat hij als zondenbok ge diend heeft tussen een onderzoekcom missie van de partij, een comité van het Plan en het ministerie, waaronder zijn Het proces Kravchenko ontaardde Maandag in een echtscheidings-proce- dure, toen Zinaina Gorlova, de vroegere echtgenote van Kravchenko, tegen haar gewezen man kwam getuigen. Krav chenko sprong woedend op en er ont stond een scheldpartij. k'.!- ÉÊsIIIIIl i fabriek ressorteerde. Kolibakov had zit ting in de onderzoekcommissie: .Om wille van dat canaille", aldus schreeuw de Kravchenko de getuige in het ge zicht, „heb ik twee jaar in de gevan genis moeten doorbrengen." Ondanks deze veroordeling en ondanks zijn tech nische waardeloosheid heeft Kravchenko in 1944 deel uitgemaakt van de Sovjet- Russische aankoopcommissie, die naar de Verenigde Staten wérd gestuurd. Ook dit raadsel kwam natuurlijk weer ter sprake zonder dat de getuigen er een bevredigende oplossing voor wisten aan de hand te doen; tenzij men het voldoende verklaring vindt, dat, zoals een hunner betoogde, de Sovjet-Russi sche justitie de minst rancuneuze ter wereld is. „Wie eenmaal voor zijn fou ten betaald heeft, is in de Sovjet-Unie weer een schoon individu." De discussie tussen^e drie Russische ingenieurs, waarin het voor een belang rijk deel gaat over de productie van naadloze buizen en onvoldoend rende ment dier productie, liep bijwijlen erg hoog; de tolken hebben veel voor het gehoor verloren moeten laten gaan. Zij slaagden er niettemin in o.a. deze woor denwisseling tussen Kravchenko ên Ko libakov te redden: Kr.: „Indien gij maar niet als ge tuige in Parijs waart. Ik zou u, als ik u tegenkwam, uw hoofd afrukken." Ko.: „Ik zou u twee hoofden afruk ken." Hetgeen de voorzitter via de tolk deed opmerken, dat hoofden inder daad beter buiten de gerechtszaal kon den worden afgerukt. Getuige Vassilenko wordt door Mre. Izard in enige verlegenheid gebracht. Deze toont hem de fotocopie van een nummer van het Sovjet-Russische dag blad „Industrie", dat in verband met de befaamde buizenproductie de naam van Kravchenko in goedkeurende zin ver meldt. „Wij hadden", aldus daarop Vas silenko, die een tijdlang Kravchenko's directeur was, „de gewoonte, jonge specialisten aan te moedigen. Het artikel wil blijkbaar zeggen, dat men veel van Kravchenko verwachtte." Morgen zal Kravchenko een aantal getuigenverklaringen naar voren bren gen, die, zo kondigde hij aan, o.m. zul len bewijzen, dat hij wel degelijk, zoals hij in zijn boek schreef, directeur van een fabriek is geweest. Deze getuigen verklaringen zullen ook moeten bevesti gen, dat de vader van mevrouw Gar- lova, Kravchenko's gescheiden eerste vrouw, niet dood is, zoals zij beweerde, doch zich als dwangarbeider in Siberië bevindt, zoals Kravchenko volhield en waaruit hij afleidde, dat Garlova geen vrij sprekende getuige is, doch zich in de macht van het Politburo bevindt. De Sovjet-Russische ingenieurs, met wie Kravchenko vanmiddag geconfronteerd werd, wierp hij voor, dat zij voor hun getuigenis betaald werden. De Katholieke Jeugdraad voor Neder land heeft het volgende telegram aan de Hongaarse regering verzonden: „De Katholieke Jeugdraad voor Ne derland, waarin verenigd alle katholieke jeugdorganisaties met gezamenlijk meer dan een half millioen leden, heeft met afschuw en verontwaardiging kennis genomen van het schandelijk onrecht en de mensonterende behandeling, die is aangedaan aan Z. Em. Kardinaal Mind szenty, Prins-Primaat van Hongarije en hoogste vertegenwoordiger van de Ka tholieke Kerk in uw land. De Katholieke Jeugdraad protesteert namens geheel de Katholieke Jeugd van Nederland hiertegen met klem en stelt vast, dat het ploces tegen de Kardinaal een schending is van de menselijke waardigheid, van de vrijheid van gewe ten en van de heilige rechten van de Katholieke Kerk." De Katholieke Jeugdraad roept de jeugd van Nederland op tot gebed voor allen, die onder het communistische ge weld vervolging lijden. Tevens heeft hij telegrafisch aan het Hoogwaardig Epis copaat van Nederland namens de Ka tholieke jeugd van Nederland de ver zekering gegeven van onwankelbare trouw. Dinsdagmiddag om half vier is de K.L.M.-Constellation „Batavia" op Schip hol geland. Gezagvoerder Mol had op deze vlucht van Batavia naar Nederland 25 passagiers aan boord. richt. De eenzijdige scherpte van die Uitspraak neemt hij dan weer enigszins terug door te beweren, dat hij hiermede geen capitulatie bedoelt: er bestaat wel degelijk een mogelijkheid om de onrede lijke elementen in de Amerikaanse po litiek te verbeteren en te overwinnen, doch er zijn ook momenten, waarop wij offers zullen moeten brengen ten bate van de grote gemeenschappelijke poli tiek, die de V.S. aangeven. Wanneer de heer Schermerhom dus de practische politiek nadert, drukt hij zich wel heel vaag uit. Hij vestigt niet in het minst de overtui ging, dat hij gelooft en weet de mid delen te zullen vinden om op een in drukwekkende manier ons eigen po litiek gewicht in het spel te brengen. Hij glijdt eigenlijk zo uiterst gemak kelijk heen over de Nederlandse ge zichtspunten, dat hij feitelijk sugge reert niet te geloven, dat zij veel bete kenis kunnen hebben. In zijn fractie zijn er trouwens genoeg (ai denken niet al len daar zo over), die bereid zijn deze zienswijze veel onbehouwener, dan de heer Schermerhorn het deed, te ont wikkelen. De heer Goedhart deed dit later door eens echt heerlijk zijn hart te luchten in allerlei exclamaties en beweringen, die hij, abusievelijk, harde feiten noemde. Practisch heeft de heer Schermer horn enige vragen gesteld en opmer kingen gemaakt. Hij wil weten, hoe de positie is van de Republikeinse ge- interneerden. Zijn zij eigenlijk wel ge ïnterneerden? Verder meende hij op gemerkt te hebben, dat de interim periode blijkbaar achter de schermen in discussie is, en hij zeide tevens, dat er een plan aan de orde is gesteld. Nu, zei hij, houdt de kleermakers, die het zouden willen aankleden, er ditmaal buiten. Hij had nog zulk een vriende lijkheid, recht aan het adres van prof. Romme; hij zei, dat hij er voor be dankte een slappeling genoemd te worden. Hij en zijn vrienden hebben in de oorlog de lasten van de politiek ge dragen, terwijl anderen in de politieke schuilkelder zaten. Dit geeft tenminste aan prof. Romme heden ook stof om een nummertj^ weg te geven. (Vervolg op pag. 3) (Telefonisch van onze Belgische correspondent) Op een diner van de buitenlandse pers in Brussel werd Dinsdagmiddag het woord gevoerd door de eerste minister Paul Henri Spaak. Spaak sprak zoals te begrijpen valt vooral over de buitenlandse politiek. „Ik heb dikwijls ver klaard," begon hij, „dat ik tot hen behoor, die denken dat de oorlog niet onvermijdelijk is. Er zijn er, die tegenover deze verklaringen van mij sceptisch staan en zich afvragen, of ik dit nu werkelijk geloof. Ik ben er grondig van overtuigd en ik wens ook geloofd te worden en mijn grootste argument daarvoor is heel eenvoudig. Alle voorwendsels om een oorlog te ontketenen hebben zich voorgedaan: Berlijn, Griekenland, Palestina, Indonesië, China. Het feit, dat wij daar doorheen zijn gekomen, bewijst op zichzelf reeds, dat de mogendheden geen oorlog kunnen of willen voeren." Als resultaat van het bezoek van Anak Agung en Ateng aan Banka, waar zij Sukarno, Hatta en andere republikeinse prominenten ontmoet hebben, kan ge meld worden, dat Sukarno en Hatta be reid zijn de contactcommissie van het B.F.O. op Banka te ontmoeten voor een oriënterende gedachten wisse lirg Aneta verneemt nader, dat de ont moeting waarschijnlijk op Banka zal plaats hebben en wel op een nader over een te komen datum na 12 Februari. De bereidverklaring hiertoe is door Hatta en Sukarno gegeven met handhaving van een eerder schrijven van Hatta aan de voorzitter van de B.F.O., gedateerd 4 Febr., waarin gesteld was, dat de be spreking over het aanvaarden van de resolutie van de Veiligheidsraad door de Nederlandse en de republikeinse re geringen zo spoedig mogelijk moest ge schieden door gezamenlijke onderhan delingen onder auspiciën van de com missie van de V. N. door delegaties van Nederland, van de B.F.O. en van de Republiek, zodat hierbij verschillende kwMties besproken kunnen worden, in het bijzonder het vormen van een fede rale interimregering op 15 Maart, het nakomen van de resolutie van de Veilig heidsraad over het stopzetten van de militaire actie, de restauratie van de republikeinse regering en de terugkeer van die regering naar Djocia. De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de volgende verliezen in Indonesië zijn gerapporteerd: Kon. Marine: Gesneuveld 6 Februari 1949: Tijd. serg. mar. O.V.W. k.v. M. Schnitzler, stbnr. 16135, afkomstig uit Probolingo. Kon. Landmacht: Gesneuveld 3 Ja nuari 1949: Serg. W. Pijlsma, legemr. 260215065, afkomstig uit Drachten (gem. Simallingerland)Sold. B. Kamphuis, legemr. 261219060, afkomstig uit Gro ningen; Gesneuveld 25 Januai 1949: Sold. J. Hoekstra, legemr. 250814043, afkomstig uit Rotterdam; Gesneuveld 29 Januari 1949: Sold. A. Huizinga, legemr. 250506061, afkomstig uit Mid- delstum (Groningen); Gesneuveld 30 Januari 1949: le Lt. H. J. van den Berg, legemr. 191102005, afkomstig uit Zwol le; Gesneuveld 31 Januari 1949: Sold. J. Matze, legernr. 250607029, afkomstig uit 's-Gravenhage; Gesneuveld 1 Februari 1949: Sold. J. van den Nosterum, leger nr. 260423241, afkomstig uit Boxtel; Gesneuveld 3 Februari 1949: Sold. G. A. van Leeuwen, legernr. 280409003, afkomstig uit 's-Gravenhage. Kon. Ned. Ind. Leger: Gesneuveld 17 Januari 1949: Man. sold. 2e kl. N. E. Kaeng, stbnr. 42110, afkomstig uit In donesië; Gesneuveld 13 Januari 1949: Jav. sold. 2e kl. Genie Dikoen, stbnr. 16260'a, afkomstig uit Indonesië; Ge sneuveld 19 Januari 1949: Man. sold. 2e kl. Moepakra, stbnr. 38095, afkomstig uit Indonesië; Man. serg. cav. P. Maren- tek, stbnr. 20191, afkomstig uit Indone sië; Jav. sold, le kl. Poengöet, stbnr. 35953, afkomstig uit Indonesië; Gesneu veld 20 Januari 1949: Soend. mil. sold. 2e kl. infie. Oedin, stbnr. 19175'a, af komstig uit Indonesië; Mil. sold. Adi, stbnr. 15938'a, afkomstig uit Indonesië; Gesneuveld 21 Januari 1949: Man. korp. Onsu, stbnr. 34406, afkomstig uit Indo nesië; Jav. sold. 2e kl. inf Gimin, stbnr. k 11465974, afkomstig uit Indonesië; Man. sold. 2e kL inf. A. Rolos, stbnr. 33777, afkomstig uit Indonesië; Gesneu veld 22 Januari 1949: Man. sold. 2e kL inf. JST. Mingkaw, stbnr. k 34823200, af- Koofetig uit Indonesië. Het schijnt thans zeker te zijn, dat deze week bonnen voor slechts vier pak jes sigaretten voor mannen en één pakje voor dames zullen worden aangewezen. Naar de vakgroep detailhandel in ta bak- en tabaksfabrikaten mededeelt zal het publiek voor het grootste deel met kerftabak genoegen moeten nemen. Hebt vertrouwen en ge zijt rijk. Intussen gelooft Spaak niet, dat de ge bruikte methodes de goede zijn. Er wor den teveel sensationele verklaringen af gelegd, meent hij, die kant noch wal raken en een atmosfeer scheppen, welke niet gunstig li voor het totstandkomen van de vrede. De eerste minister drukte de hoop uit, dat de vier groten elkaar zouden ontmoeten. „Maar," zo zei hij, „het zou een zeer ernstige ramp worden, wanneer die ontmoeting geen succes zou zijn. Zij mag dus pas plaatsvinden als de goede uitslag zeker is, dat wil zeggen, dat er een lange en moeilijke voorberei ding aan vooraf moet gaan, waaraan op discrete wijze, dus niet met sensationele persberichten, moet worden gewerkt Spaak onderlijnde nogmaals het vrede lievend karakter van het Pact van Vijf en van de Atlantische Unie. Het Pact van Vjjf is zuiver defensief. Geen enkel land kan zijn veiligheid garanderen op eigen gelegenheid. Regionale pacten zijn dus logisch en noodzakelijk. In Oost- Europa doet men het trouwens ooken het is moeilijk te begrijpen, dat wat daar goed is hier slecht zou zijn. De Atlantische Unie gaat natuurlijk verder en iedereen heeft het recht zich af te vragen of dat niet onvoorzichtig is. Maar tenslotte ligt een samenwerking met de Verenigde Staten in de logische lijn der dingen. De welvaart van Europa kan van de veiligheid niet worden ge scheiden. Buiten een verenigd Europa is er geen welvaart meer mogelijk. Dit ver onderstelt een volledige hervorming, maar Spaak beschouwt het als een kwestie van leven of dood. Een verdeeld Europa gaat ten onder. De decadentie is aan de gang. Er moet dus snel worden ingegrepen en er wordt ook ingegrepen. Er is zelfs reeds een grote weg afgelegd. De Europese Raad is een uiterst belang rijke poging. Wanneer deze succes heeft, is het mogelijk snel vooruit te komen, maar men moet zich de moeilijkheden niet ontveinzen. Spaak wijdde hierop enkele woorden aan de Benelux. „Benelux zal tot stand komen," zei hij met grote nadruk, „om dat het moet, ook al gaat het niet zo vlug als wij zouden wensen. Is Benelux een eerste stap, het Marshall-plan is een tweede. Het belangrijkste daarvan zijn niet op de eerste plaats de dollars, maar vooral de noodzaak, die het heeft opge- ïoepen, om de Europese economie te harmoniseren. Tot nu toe is het werk vaak teleurstellend geweest," besloot Spaak, „maar ik verwacht, dat wij spoe dig uit de individuele belangen zullen loskomen, dat wij onze horizont zullen kunnen verruimen en weldra een groot Europees herstelplan gaan opstellen. Daaraan moeten wij onvermoeid wer ken De brand, die in September de koelhuizen van het Blaauwhoedenveem-Vriesse- veem te Amsterdam verwoestte, veroorzaakte een ernstig gebrek aan koelhuis ruimte in ons land. In snel tempo worden thans de complexen, die tijdens de ooi log in Rotterdam verwoest werden, herbouwd. Aan de Rijnhaven is het gebouw van de „Pakhuismeesteren" zijn voltooiing genaderd. Twintig priesters zijn op het einde van Januari in Neder-Silezië aangehou den toen in de kerken dezer provincie een herderlijk schrijven van Mgr. Adamski was voorgelezen, waarin werd geprotesteerd tegen „de ongrondwet tige belemmeringen, welke de burger lijke overheid aan het godsdienstonder wijs in de scholen van zijn bisdom in de weg legt". Volgens de berichten zijn nog zes der aangehouden priesters in arrest. In de herderlijke brief van Mgr. Adamski werd gezegd, dat „sommige tegen de katholieke kerk gekante krin gen Silezië schijnen gekozen te hebben als proefveld voor hun anti-godsdien stige drijverijen. Terwijl de anti-gods dienstige demonstraties in Silezië steeds toenemen, komen zij in alle andere pro vincies zeer zelden voor. Mgr. Adamski zegt tot besluit: „Gij hebt het recht u met alle vreedzame middelen te verzetten tegen pogingen om de vrijheid van godsdienstonderwijs te belemmeren en tegen de onwettige druk, waarvan de methoden overeen stemmen met die, welke het kapitalisme heeft gebruikt. De grenzen der gehoor zaamheid en der onderwerping zijn door de Heilige Petrus als volgt bepaald: De gehoorzaamheid aan God gaat voor de gehoorzaamheid aan de mensen". Te 's-Hertogenbosch is Maandag een driedaagse gebedsactie begonnen voor Kardinaal Mindszenty. De historische bidweg, waarlangs duizenden jaarlijks trekken in de maand Juni, is ook nu door honderden in' „stille omgang" af gelegd. De kathedrale basiliek van St Jan, die als begin- en eindpunt gold van deze bidtocht, is doorlopend, vooral in de avonduren, met talrijke gelovigen gevuld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 1