kamerzittingen op verzoek van
REGERING VERDAAGD
4
„Nieuw proeïaanbod" van Nederland?
Graaf Csaky kan onschuld bewijzen
van Kardinaal Mindszenty
Molotov zelf benoemde Kravchenko tot
fabrieksdirecteur
Uitstel van regeringsantwoord
over politiek in Indonesië
Onenigheid in het
kabinet?
Dean Acheson wil niet hardop denken
Geen vrijwillige
bekentenissen
Tot hoofd en har)
E.C.A.-hulp in 1949- 50
Overdracht souvereiniteit in Mei-Juni
Het weer
Moordenaar van Gandhi
ter dood veroordeeld
Lettres frangaises"gooit laatste troeven op tafel
Oproep tot gebed voor vervolgden
K.
J
BELGIË KAMPT MÉT WERKLOOSHEID
Binnenkort interpellatie in de Kamer
ilNA 4
PQNDERDAC 10 FEBRUARI T949
BlJREAUX van redactie en administratis
SMEDESTRAAT S - HAARLEM
e|efoon: Redactie 21544! Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Directeur: J. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. van Rui».
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
72ste JAARGANG Nd 24382
*ten
ork
li*
Het debat
Tumult in Australische
Volksvertegenwoordiging
PATER W. SCHOEMAKER
Apostolisch Administrator
van Purwokerto
Nieuwe fractie in parlement
Pasundan
iMM
iI*H
45 documenten
Kravchenko is een
moment in het nauw
Oostenrijks Vredesverdrag
Grote Vier weer in
Londen bijeen
Brief van H. Vader aan
Hongaars Episcopaat
Amsterdams gemeentebegroting
1949 goedgekeurd
t
School-
«ndienst,
ilebloem,
:,«s, 12.03
pw, 12.33
ler. 13.00
13.45
;rs. 15.00
Kwar-
;fc., 17.00
18 uur
1875 m.
Dagope-
Vrouw,
#5 Zang.
fel, 11.45
-vledede-
Piano.
Jo Bos,
Zang en
Jtimento,
§lk dier?
ugd.
NIEUWE HAARUEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 35 cent» per week,
f 1.52 per maand. 4.55 per kwartaal.
lay n. Br*'
Suez,
sbane.
n. Kaal*
Trinidad-
iburg.
8 v. G0
•stobal.
Jnst, 8 v*
Bombay.
Accra.
k Beira.
Angelos-
jradan.
P. Elisst
:lawan.
Op
die
verzoek van de regering zullen de vergaderingen der Tweede Kamer,
vandaag en morgen zouden worden gehouden, geen voortgang vinden.
ifi
53*
32*
42!»
35*
23»
e eerstvolgende vergadering der Tweede Kamer is thans bepaald op Dinsdag
*5 Februari, 13 uur.
verzoek der regering om de beraadslaging over de begroting van Over
use Gebiedsdelen te verdagen vindt, naar het A.N.P. meldt, zijn grond in
overweging, dat de jongste ontwikkelingen, zowel in Indonesië als inter
nationaal, eerst door het kabinet dienen te worden besproken, alvorens de
'e£ering zich in staat acht de Kamer te antwoorden op de vele gepreciseerde
^agen, welke gedurende het debat zijn gesteld.
zeer ingewikkeld en lastig te over
zien zijn. Men zit al dadelijk en
minister Sassen doet dit naar men
mag aannemen stellig voor de
knoop hoe men een versnelling van
de souvereiniteitsoverdracht. zonder
dat dit gepaard gaat met een ge
lijktijdige, voorlopige en later te con
solideren stichting van de Unie, moet
rijmen met de nieuwe artikelen vap
de Grondwet. Ten andere hebben
wij reden om aan te nemen, dat
speciaal minister Sassen grote be
zwaren koestert tegen wat hij be
schouwt als het accepteren van de
resolutie van de Veiligheidsraad en
het werken met behulp en tussen
komst van de U.N.C.I.
L-
-.De „Nieuwe Haagse Courant" schrijft
et verbaasd te zullen zijn, indien mi
jter-president Drees binnenkort het
'tslag van zijn kabinet aan de Koningin
s, a aanbieden, omdat hij er niet in ge-
®agd is tot overeenstemming te komen
j j een standpunt ten opzichte van de
o bonesische resolutie, die in Januari
de Veiligheidsraad aangenomen is.
jjA. P. meldt, dat het geschil in het ka
de vo°rnamelijk betrekking heeft op
"Weigering van minister Sassen en
kele andere katholieke ministers,
resolutie van de Veiligheidsraad te
I vanvaarden. terwijl de kabinetsleden
I hpKk^e v' c'" er °P aangedrongen
"ben, de Veiligheidsraad niet te tar-
v Een van de geschilpunten is het
I 'Jlaten van de geïnterneerde republi
sh l,lse leiders dit werd geëist door de
v'- v- d. A.-ministers; de katholieken
p er echter fel tegen,
ten gezaghebbende woordvoerder heeft
h A. p. verklaard: „Het kabinet staat
j'r, een kwestie, die gemakkelijk tot
"reuk zou kunnen leiden, maar het
j - reeds het hoofd geboden aan even
51 ei'ijke kwesties en is er toen in ge-
kiiyfd to1, een compromis te komen. Men
Pttijd in gedachten houden, dat
0geüui^an beide grote partijen op het
von j aen Semakkelijk alternatief
I de huidige coalitie zal kunnen vin-
Afgezien van enige communisten en
vierde socialistische woordvoerder,
heer Stufkens. die het had over
Ambtenaren en Highway-sigaretten,
^as de tweede middag van het debat
°ver de begroting van Overzeese Ge
biedsdelen de middag van de „champs":
for°Uten en ®om!ns- Schouten hevig
u'ere.iid en zeer bewogen; Romme
orniuIerend
en niet zeer bewogen.
Men had gehoopt, dat Romme boos
u z',in op Schermerhom wegens zijn
aanvallen van de vorige dag. Maar dit
^as hij niet. Aanvalletjes als van
^rhermerhorn kon hij best hebben,
verklaarde hij. Hij is eraan gewend bij
'Jn politieke functies ook die van
rijfpaai u;j tc oefenen, waaraan men
«eregeld afreageert. Hij wilde aan die
-euzelarfjen niet veel tijd verspillen,
jj, had kennelijk andere dingen op het
Om tc begrijpen wat hij zei en wat
3ar de betekenis van flvas, moet men
l,ch goed rekenschap geven van de
9cbtergrond, van de sfeer, waarin het
Sezegd werd. Die sfeer was zwaar ge
iden, aangezien het geen geheim was
Svbleven, dat het in het Kabinet ern-
spande.
5^eri moet weten, dat het overleg tus-
g a federalen en republikeinen op Banka
blju SUcces heeft opgeleverd. De repu-
geinen
(ft-, Uiterste concessie bereid verklaard
va^clnen hebben zich reeds bij wijze
en
ad
—V-J-UW VV«VV.^»V «VXViW v..
Vis e federalen een zekere gedachten-
Hr ubnS, die onverbindend is en vol-
tiel n'et bet karakter van onderhan-
LJ'hgen over een concreet plan mag
b]j?ben, te blijven voortzetten. De repu-
hch 'nen denken er eenvoudig niet aan
icj? door Nederland te laten ver-
As ondershands tot een accoord over
tys federale staatsvorming te komen. Zij
®n niet anders dan zich bewegen
de wegen, die de resolutie van de
jgheidsraad aangeeft.
l>eiri men er van de zijde van de Veilig-
Si'o aad en van de Verenigde Staten
Dij °t bezwaar tegen zal hebben, wan-
r de partijen het er over eens kunnen
sjden, dat zij de procedure van de
SK Vereiniteitsoverdracht versnellen,
1 Patuurlijk te bezien. Daar zal van
hcj kant misschien de grootste moeilijk-
d Wel niet tegen gemaakt worden.
1 Ook in het Nederlandse .kabinet
jstaat tegen dit idee op zichzelf
een overwegend bezwaar, doch
ju komt niet zo gemakkelijk heen
j6r de consequenties, die daaruit
Uitvloeien en die inderdaad
Tegen deze achtergrond verklaarde
nu prof. Romme, ontdaan van alle bij
komende uitweidingen, die in een rede
noodzakelijk zijn, het volgende: In de
eerste plaats, dat hij het eens is met de
houding van de regering ten opzichte
van de resolutie van de Veiligheidsraad,
zoals dr. Van Royen die heeft vertolkt.
Vervolgens, dat hij persoonlijk geen be
hoefte heeft aan een nadere verklaring
van het standpunt der regering ten op
zichte van de resolutie, doch het bleek
hem toch niet onwelgevallig te verne
men of de regering onverkort op haar
standpunt gebleven is. Nog om een an
dere reden bleek hem vervolgens die
bevestiging welkom, namelijk om de
vele andere Kamerleden, die er wel
een duidelijke behoefte aan te kennen
hebben gegeven, tevreden te stellen,
alsook om aan het gezagsapparaat in
Indonesië de reële mogelijkheid te bie
den zijn werk op vruchtbare wijze voort
te zetten.
(Vervolg op pug. 3J
De administrateur voor het plan-Mar
shall, Paul Hoffman, heeft aan de Ame
rikaanse senaatscommissie voor buiten
landse betrekkingen medegedeeld, dat
de voorgestelde toewijzing in het ka
der van het program van de E.C.A. voor
het fiscale jaar 1949-1950 voor Neder
land en Overzeese Gebiedsdelen 355 mil-
lioen dollar bedraagt.
Voor België, de Belgische Overzeese
Gebiedsdelen en Luxemburg is dit be
drag 200 millioen dollar.
Nederland en Overzeese Gebiedsdelen
hadden 507 millioen dollar gevraagd.
België, de Belgische Overzeese Ge
biedsdelen en Luxemburg hadden 250
millioen dollar gevraagd.
Engeland zal in het tweede volledige
jaar van het plan-Marshall 940 millioen
dollar ontvangen. Dit is het grootste be
drag, dat aan één land wordt toegewe
zen.
'Met stemverheffing, teneinde het la
waai van de oppositie te kunnen over
stemmen, heeft de Australische minis
ter van Buitenlandse Zaken, dr. Evatt,
gisteren in de Australische volksverte
genwoordiging verklaard: „Zonder de
Verenigde Naties en de tussenkomst van
Australië zouden er in Indonesië ontel
bare levens verloren zijn gegaan. In het
gehele gebied van Indonesië zouden
zinloze en nodeloze slachtingen hebben
plaats gevonden. Ik ben bereid, wat dit
betreft het oordeel van het Australische
volk te aanvaarden."
Het protest van de oppositie deed zich
horen, toen Evatt verklaarde: „Ik werp
het denkbeeld verre van mij, dat er te
eniger tijd bij mün regering ook maar
enige bedoeling heeft voorgezeten, om
vijandigheid te tonen jegens Nederland.
Door mijn regering is geen enkele stap
ondernomen, die niet ten doel had. in In
donesië bloedvergieten te voorkomen.
Dit alles is de bedoeling van onze tus
senkomst geweest, in overeenstemming
met het Handvest der Verenigde Na
ties". Toen de oppositie voortging, van
haar afwijkende mening blijk te geven,
riep dr. Evatt uit: „Mijn instructies aan
onze delegaties zijn altijd geweest, voor
de Indonesische kwestie een oplossing
te vinden, voordat de Veiligheidsraad
zulks zou doen en om zich daaraan te
houden.
Nederlandse autoriteiten te Bata
via hebben volgens het te Londen
gevestigde republikeinse informatie
bureau een „nieuw proefaanbod"
gedaan, dat ongeveer zou neerko
men op overdracht van de souve
reiniteit aan de republiek omstreeks
Mei-Juni van dit jaar, aldus meldt
U. P. De republikeinse woordvoerder
die dit mededeelde liet er op vol
gen, dat het meest interessante
aspect van dit nieuwe voorstel is,
dat het momenteel wordt bespro
ken op Banka door de republikeinse
leiders en de federalisten.
Dr. Koets, de directeur van het kabi
net van de Hoge Vertegenwoordiger der
Op de Apostolische Delegatie te Ba
tavia is bericht ontvangen, dat bij De
creet van de H. Congregatie tot Voort
planting des Geloofs aan Mgr. B. J.
Visser op diens verzoek eervol ontslag
is verleend als Apostolisch Administra
tor van het Vicariaat van Purwokerto,
onder dankbetuiging voor de vele dien
sten aan de H. Kerk bewezen, vooral
onder de huidige omstandigheden. Tot
zijn opvolger is benoemd de zeereerw.
pater W. Schoemaker M.S.C.
Ir. Sukarno, president
van „een republiek,
waarvan de status
nog niet is vastge
steld", maakt met
Hadji Agus Salim 'n
wandelingetje in het
berggebied van Pra-
pat op Banka, waar
't gedwongen verblijf
nu niet zo heel on
aangenaam is. Dat
zij als politieke fi
guren nog geenszins
zijn uitgespeeld,
blijkt wel uit het
feit, dat zij na de
onlahgs gevoerde
besprekingen met de
leiders der z.g. fe
derale staten duide
lijk te kennen heb
ben gegeven, dat zij
de gedachtenwisse-
ling slechts als on
verbindend be-
schouwen en er ze
ker niet het karak
ter van onderhande
lingen over een con
creet pian aan wil
len hechten.
Kroon, heeft aan Aneta met betrekking
tot het bezoek van Sukarno aan Pangkal-
pinang desgevraagd verklaard:
„De door de politie verzamelde gege
vens maakten het vrijwel ^eker, dat
bij het voorgenomen bezoek van Su
karno aan Pangkalpinang georganiseer
de contra-demonstraties zouden worden
gehouden. Ook ter voorkoming van de
mogelijkheid van molestaties van per
sonen werd er toen op aangedrongen
van het bezoek af te zien."
In het parlement van Pasundan is
thans een nieuwe fractie van zestien le
den gevormd onder voorzitterschap van
Djundjunan Setiakusuma. De naam van
deze fractie is „Partai Kebangsaan In
donesia" (Indonesische Nationale Partij),
zijnde een nieuwe partij, welke in de
plaats gekomen is van de Pagujuban Pa
sundan. In verband met het ontstaan
van deze fractie is de Fractie Nasional
ontbonden, aangezien tachtig procent
van haar leden naar de nieuwe fractie
is overgegaan.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Vannacht over het algemeen weinig
bewolking met plaatselijk lichte
nachtvorst. Morgen overdag weer
toenemende bewolking, maar op de
meeste plaatsen droog weer en on
geveer dezelfde temperatuur als van
daag. Langs de Waddenkust tijdelijk
nog krachtige, overigens matige,
wind overwegend uit richtingen tus
sen West en Zuid.
Zon: 8.04—17.46; Maan: 14.48—7.37.
Tjoep, daar gaat ie. De Mijn Opruimings Dienst is op het ogenblik bezig met
het opruimen van een drietal acoustische mijnen, die de Duitsers in de
Dordtsche Kil legden. De mijnen wegen elk ongeveer 1000 kg. en zijn
2'A meter lang. Met behulp van duikers wordt é-e plaats, waar de mijnen zich
bevinden, opgezocht, waarna de gevaarlijke projectielen ter plaatse tot explosie
w&rden gebracht.
De zesendertigjarige moordenaar van
Gandhi, Nathoeram Vinajak Godse, is
vandaag door een bijzondere rechter ter
dood veroordeeld. Met hem stonden ze
ven anderen terecht, van wie er een
wegens medeplichtigheid eveneens de
doodstraf kreeg. Vijf beklaagden zullen
voor het leven gedeporteerd worden.
Eén beklaagde is onschuldig bevonden
en vrijgesproken. Enkele veroordeelden
riepen, toen zij na de uitspraak werden
weggeleid: „Lang leve het onverdeelde
India".
De ter dood veroordeelde mede
plichtige van Godse is de vijfendertig-
jarige onderwijzer Narayan Dattatraya
Apte. De moord op Gandhi werd 30
Jan. 1948 gepleegd. Alle beklaagden
worden Hindoe-extremisten genoemd.
De vrijgesprokene is de 65-jarige oud
voorzitter van de Mahasabha-partij.
Reeds eerder is een negende beklaagde.
Badge, gratie verleend, nadat hij- alles
had meegedeeld wat hij over de zaak
wist. Een broer van de moordenaar be
hoort tot degenen, die voor hun. ver
dere leven zullen worden gedepor
teerd. Het proces heeft acht maanden
geduurd- Op 8 November van het vorig
jaar bekende Godse de dodelijke scho
ten te hebben gelost.
Dean Acheson, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeft op
zijn wekelijkse persconferentie verklaard, dat „de gevallen van Kardinaal
Mindszenty en andere Hongaarse kerkelijke leiders niet op zichzelf staan."
Hij zeide, dat het Hongaarse volk in de afgelopen twee .jaar steeds meer de
uitoefening van de fundamentele mensenrechten en vrijheden is ontzegd.
Naar aanleiding van gestelde vragen zeide Acheson, dat de Verenigde Staten
de mogelijkheid overwogen van voorlegging van het geval-Mindszenty aan
de Verenigde Naties. Er waren verschillende manieren van optreden mogelijk,
aldus voegde hij er aan toe, doch hij weigerde er verder op in te gaan, zeg
gend, dat. hij niet hardop wilde denken over dit onderwerp.
Acheson noemde de Hongaarse be
schuldigingen aan het adres van de Ame
rikaanse gezant te Boedapest, Selden
Chapin, „geheel vals, ongegrond en alle
perken te buiten gaande". Er was geen
officieel contact geweest met de Hon
gaarse regering over deze kant van de
kwestie.
Acheson bracht de veroordeling van
Kardinaal Mindszenty in verband met
de „achtervolging" van de Lutherse bis
schop Lajos Ordass en andere kerkelijke
leiders in Hongarije. „De onder Sovjet-
Russische controle staande Hongaarse
autoriteiten proberen het godsdienstig
leiderschap in Hongarije in discrediet te
brengen en in een dwangpositie te plaat
sen om deze bron van moreel verzet te
gen het communisme te elimineren."
De minister verklaarde, dat de Hon
gaarse autoriteiten bij het proces tegen
Kardinaal Mindszenty geen der in een
politiestaat gebruikelijke methodes on
gebruikt schenen ^te hebben gelaten.
De commissie voor buitenlandse aan
gelegenheden van het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden keurde gisteren
eenstemmig een motie goed, waarin
wordt geprotesteerd tegen de arrestatie
en de veroordeling van Kardinaal Mind
szenty en waarin een beroep op de Ver
enigde Staten wordt gedaan om deze
kwestie ofwel voor de Verenigde Naties
te brengen of andere passende middelen
aan te wenden. De motie werd na goed
keuring doorgezonden naar het Huis van
Afgevaardigden.
De motie betreurde tevens de arresta
tie en veroordeling van de Katholieke
Aartsbisschop van Joegoslavië Mgr.
Aloysius Stepinac, die in 1946 door een
Joegoslavische rechtbank werd veroor
deeld.
De minister van Buitenlandse Zaken.
Dean Acheson, zei, dat hij volledig ac
coord ging met de geest welke in de
motie werd uitgedrukt en voegde hier
aan toe: „Ik ben van oordeel, dat het
een weerspiegeling is van de kraehtige
gevoelens van het Amerikaanse volk ten
aanzien van deze kwestie."
Het Franse ministerie van Buiten
landse Zaken verklaarde gisteravond in
een brief aan de Hongaarse gezant te
Parijs, dat de Franse regering de emotie
deelt van het Franse publick over het
vonnis uitgesproken over Kardinaal
Mindszenty.
Graaf Zoltan K. J. de Csaky, een
Hongaarse graaf, die tien jaar lang per
soonlijk vertegenwoordiger en vriend
geweest is van Kardinaal Mindszenty,
voordat hij in Augustus van verleden
jaar Hongarije ontvluchtte, zei gisteren
op een persconferentie te München, dat
hij in het bezit was van documenten
waaruit de onschuld van Joseph Kardi
naal Mindszenty te bewijzen is en hij
aan president Truman gevraagd had om
een gelegenheid „om de wereld aan te
tonen" dat de Kardinaal en de anderen,
die met hem terechtstonden, niet schul
dig zijn.
De Csaky zei niets over de aard van
de 45 documenten, die hij in zijn bezit
zou hebben en waaruit zou moeten blij
ken. dat de beschuldigingen waarop de
Kardinaal veroordeeld werd „ten enen
male ongefundeerd" waren.
De graaf zei verder, dat uit speci
mina van handschriften van de Kardi
naal, die in zijn bezit waren, moet wor-
(Telefonisch van onze Parijse correspondent)
Aan het slot van de gistermiddag; gehouden gerechtszitting bleek in het
proces, dat Kravchenko voert tegen „Les Lettres franchises", de positie van
Kravchenko voor het eerst ernstig geschokt. De partij der „Lettres franqaises"
had een kleine coup de theatre in reserve gehouden, die zij eerst in de laatste
minuten triomfantelijk losliet. Een door de Sovjet-Russische getuigen uit
Moskou meegebracht document kwam te voorschijn, te weten een in 1942
door Kravchenko ingevuld en ondertekend vragenformulier,-dat de verklarin
gen der Sovjet-Russische getuigen, daarop neerkomende, dat de Victor Krav
chenko van „Ik verkoos de vrijheid" slechts een leugenachtige windbuil was,
staande moest houden. In dit vragenformulier had Kravchenko de vraag of
hij lid was geweest van de communistische jeugdbeweging onbeantwoord
gelaten: de vraag naar zijn maatschappelijke status had hij beantwoord met
employé, die naar zijn beroep met atelierchef en die naar de plaats, waar
hij zijn studies had verricht, met Dnjepropetrowsk.
In „Ik verkoos de vrijheid" nu wijdt
Kravchenko een heel hoofdstuk aan de
communistische jeugdbeweging, waar
van hij verklaart lid te zijn geweest, en
hij beschrijft de daar gevierde orgieën;
hij beschrijft ook zijn werkkring als
hoge en verantwoordelijke functionaris
der industriële productie en als direc
teur van een grote fabriek; hij geeft
een relaas van de tijd, die hij als stu
dent aan het Technologisch Instituut
van Charkov heeft doorgebracht. Krav
chenko leek gisteren door de overleg
ging van dit door hem ingevulde vra
genformulier verbouwereerd; hij be
twistte er de echtheid niet van, doch
merkte slechts op, dat het er een was
uit de tientallen, die hij had moeten in
vullen.
Vanmiddag zijn Kravchenko en zijn
advocaten op het lastige stuk terugge
komen. De uitleg, die zij geven, luidt
als volgt. Aan de vraag naar het lid
maatschap van de Komsomol (jeugd
beweging) had hij geen betekenis ge
hecht; aan atelier kwam in het Rus
sisch volgens de meest gezaghebbende
stemmen ook de betekenis toe van een
uitgebreid, volkomen op zich staand
fabriekscomplex; uit nauwkeurige be
studering van de hun evenals aan de
voorzitter eerst gisteravond overhan
digde fotocopie bleek, dat dit vragen
formulier slechts vroeg naar de plaats,
waar de betrokkene het grootste deel
van z«n sbtdiee. had duL Overigens
had Kravchenko dit vragenformulier in
gevuld niet voor de reis met de in
koopcommissie naar de V.S., maar
toen hij, terug uit militaire dienst, naar
een betrekking zocht. Hij sommeerde
derhalve de tegenpartij ook de vragen
formulieren ter tafel te brengen, die hij
vóór zijn vertrek naar de V.S. had in
gevuld en die ongetwijfeld veel gedetail
leerder zouden blijken.
Tot het weer op dreef helpen van
Kravchenko en het weer van de been
afhelpen zijner tegenpartij hebben ech
ter vooral de verklaringen van enige
doorKravchenko genodigde getuigen
bijgedragen. Daar verscheen op de eer
ste plaats een grijs, gebrild mannetje
achter het getuigenhek. Nicolaas La-
gowski, door de Duitsers meegevoerd in
een razzia, naar Frankrijk ontsnapt,
waar hij onderdook bij eèn maquis, thans
werkzaam aan een Christelijke school te
Laigle, departement van de Ome. La-
gowski verklaarde, dat hij van 1930'31
gedoceerd had aan het instituut van
Charkov en hij herinnerde zich, dat
Kravchenko daar een van de twee meesi
brillante sujetten onder zijn leerlingen
was geweest; volbloed communist bo
vendien. Lagowski bevestigde o.m. oor.
nog de juistheid van wat in „Ik verkoos
de vrijheid" over de hongersnood van
1930'31 staat te lezen. De professor had
de lijken der slachtoffers op straat ge
zien en hij had zelf aan het bed gestaan
van een vrouw, die haar kind had op
gegeten.
In de strijdvraag of Kravchenko het
recht had zich uit te geven voor een
belangrijk personage der Sovjet-Unie
Graaf Zoltan K. I. de Csaky.
den afgeleid, dat de Kardinaal zijn be
kentenissen niet vrijwillig neerschreef.
„Ik weet," aldus de graaf, „dat hij
ncoit een brief schreef zonder een groot
aantal correcties aan te brengen in zijn
zinnen".
„In het geel-boek van de Hongaarse
regering zijn de bekentenissen door de
Kardinaal geschreven zonder enige cor
rectie, waaruit zou moeten worden af
geleid. dat deze bekentenissen ofwel zijn
overgeschreven of dat ze hem gedic
teerd zijn." (Deze opmerkingen werden
indertijd ook door onze correspondent
gemaakt. Red.)
Hij zei, dat hij zijn documenten niet
voor het proces openbaar gemaakt had,
omdat de Hongaarse regering dan wel
licht de beschuldigingen gewijzigd zou
hebben.
De Hongaarse regering heeft vandaag
de Amerikaanse vice-consul Robin E.
Steussy aangezegd, dat hij binnen 24
uur het Hongaarse grondgebied moet
verlaten, aldus wordt van betrouwbare
zijde vernomen.
In een schriftelijke nota beschuldigt
de regering Steussy ervan, dat hij van
zijn diplomatieke rechten en immuniteit
gebruik heeft gemaakt om Hongaarse
burgers te helpen ontvluchten.
Kardinaal Mindszen* zal zijn levens
lange gevangenisstraf Tmoeten uitzitten
in dezelfde gevangenis, waar de plaats
vervangende premier van Hongarije,
Matyas Rakosi, voor de oorlog opgeslo
ten is geweest, aldus deelde een woord
voerder der Hongaarse regering mede.
De Kardinaal zal dus worden overge
bracht naar de „Vac"-gevangenis aan de
rechteroever van de Donau, vrijwel in
het zicht van het paleis van de primaat
te Esztergom aan de andere zijde van
de rivier. Het ministerie van Buitenland
se Zaken heeft de correspondenten uit
genodigd een bezoek aan de gevangenis
te brengen en zich op de hoogte te stel
len van de plaats, waar de Kardinaal
zijn straf moet uitzitten. Rakosi werd
«destijds veroordeeld wegens zijn poli
tieke activiteit, doch heeft zijn gehele
straftijd niet uitgezeten, aangezien hij
onder de amnestiewet viel.
Zowel de openbare aanklager als de
verdediging Wijden zich thans aan het
beroep, dat door beiden is aangetekend.
Men verwacht, dat het wel een week
zal duren, voordat het opperste hof alle
documenten in zijn bezit heeft. Aange
zien het hier geen appèl voor doodvon
nissen betreft, kan het volgens bevoeg
de bronnen wel een maand duren voor
dat het hof de zaak-Mindszenty ter hand
neemt.
De Russische ingenieur Semiou Vassi-
lenko, een oud-collega van Kravchenko,
die tijdens het proces tever
geefs heeft getracht te bewijzen, dat
Kravchenko een onbelangrijke figuur
was. Gisteren is gebleken, dat Molotov
hem aangesteld had als fabrieks
directeur.
heeft de Kravchenko-partij een doelpunt
gemarkeerd door van haar kant aan de
rechtbank een exemplaar over te leggen
van het op 28 Februari 1939 verschenen
nummer van het Sovjet-Russische week
blad „Industrialisatie". Dit nummer kon
digde in een artikel, ondertekend door
niemand minder dan kameraad Molotov.
de benoeming aan van Victor Krav
chenko tot directeur van d'e fabriek
Pevrouralsk te Stalinsk. „De oprichting
dezer fabriek", zegt het artikel, „is voor
zien ter uitvoering van het derde vijf
jarenplan; met een jaarlijkse productie
van 170.000 ton naadloze buizen zal zij
in haar soort de grootste van Siberië
zijn". De tegenpartij kleineert de bete
kenis van deze benoeming weliswaar
door er op te wijzen, dat het slechts over
een fabriek in oprichting gaat, maar
Kravchenko triomfeert. De stelling, dal
hij nooit meer dan een kleine bediende
is geweest, ie omvergeworpen.
Naar aanleiding van het schandelijke
procesdat gevoerd is tegen Z.Em.
Kardinaal Mindszenty, zal Maandag
14 Februari a.s. te Amsterdam een
protest-meeting worden gehouden.
In verband hiermede verzoeken wij
alle pastoors en rectoren van ons
Bisdom om Zondag 13 Februari a.s.
het Allerheiligst Sacrament enige
uren ter aanbidding uit te stellen en
schrijven wij voor, dat Maandag 14
Februari een Lof met uitstelling zal
plaats hebben.
Wij sporen de gelovigen aan op deze
twee dagen bijzonder te bidden: op
de eerste plaats voor Kardinaal
Mindszenty, opdat God hem moge
blijven sterken: en vervolgens voor
de christenen in de landen, die on
der dwang van het godloze commu
nisme van hun godsdienstige vrijheid
beroofd worden.
t JOANNES PETRUS,
Bisschop van Haarlem.
Haarlem, 9 Februari 1949.
Speciale plaatsvervangers van de mi
nisters van Buitenlandse Zaken der
Grote Vier zijn gisteren te Londen voor
de derde maal bijeen gekomen, om vast
te stellen of er een basis gevonden kan
worden voor nieuwe besprekingen over
het staatsverdrag met Oostenrijk. De
afgevaardigde van de Sovjet-Unie. Za-
roebin, verraste de Westelijke diplo
maten kort na de opening met het voor
stel, Joegoslavië in de gelegenheid te
stellen zijn territoriale eisen tegen Oos
tenrijk op de conferentie uiteen te zet
ten. De vertegenwoordigers van Ame
rika, Engeland en Frankrijk verklaar
den zich tegenstanders van het Rus
sische voorstel, en toen de zitting tot
vanmorgen verdaagd werd, was de
kwestie nog niet opgelost.
Er waren reeds veronderstellingen
geopperd, dat Rusland de eisen van
Joegoslavië niet langer steunde tenge
volge van de breuk tussen premier Tito
en de Kominform, doch het Russische
voorstel scheen déze te logenstraffen.
De vorige besprekingen zijn vastge
lopen, omdat men het niet eens kon
worden over de vaststelling van de
grenzen van Oostenrijk, daar Rusland de
eis van Joegoslavië, dat o.a. aanspraak
maakte op 800 vierkante mijl Oosten
rijks grondgebied, steunde.
De Westerse afgevaardigden hebben
gisteren nogmaals verklaard, dat het
voor hun regeringen een zaak van
beginsel was, dat het Oostenrijkse
vredesverdrag geen wijziging van de
grenzen van Oostenrijk zou inhouden.
Zij gaven blijk van hun ernstige twij
fel aan het nut van het aanhoren van
de Joegoslavische eisen, daar het be
kend was, dat de houding van Joego
slavië onveranderd is.
Volgens een Amerikaans zegsman heeft
de Franse afgevaardigde, Berthelot
voorgesteld. Joegoslavië gelegenheid te
geven zijn eisen schriftelijk in te dienen,
indien deze veranderd mpchten zijn.
De Osservatore Romano heeft Dins
dagavond de tekst gepubliceerd van de
brief, die Z H. de Paus op 2 Jan. '49
aan het Hongaarse Episcopaat heeft ge
zonden.
De H. Vader begint Zijn schrijven
met de woorden, dat de arrestatie
van de Kardinaal Hem met ontzet
ting heeft .vervuld. De H. Vader ver
volgt met te zeggen, dat de heldhaf
tige strijd van de Kardinaal voor het
behoud van de scholen en de katholieke
organisaties de allerhoogste lof verdient.
Het is de H. Vader bekend, welk een
stortvloed Hongarije dreigt te overwel
digen, maar Hij herinnert aan het luis
terrijke verleden van Hongarije, dat
reeds vele stormen heeft doorstaan.
De H. Vader spoort de bisschoppen
van Hongarije aan om stand te houden
en verzekert hun. dat zij met Gods hulp
en kracht alles zullen overwinnen.
De genade van God zal hen helpen
bij hun strijd voor het rijk van Chris
tus. een rijk. dat niet van deze wereld
is. De H. Vader vraagt te bidden voor
de vervolgers: de verblinden, die ver
scheurd worden door haat, en God te
smeken, dat Hongarije spoedig rustiger
tijden mag beleven.
Aan het eind van de brief verleent
Z. H. de Paus de Apostolische Zbgen
aan de bisschoppen en de gelovigen van
Hongarije, maar in het bijzonder aan
hen, die vervolging lijden voor hun ge
loof.
Woensdag heeft de gemeenteraad van
Amsterdam de begroting 1949 in in
komsten en uitgaven sluitend met een
bedrag van f 172.024.684.met 22
tegen 12 stemmen goedgekeurd. Tegen
stemden de comm. fractie en de onaf
hankelijke mevr. Heyermans.
(Van onze Belgische correspondent)
In de laatste week van Januari is het
aantal ingeschreven werklozen, d.w.z.
het aantal steuntrekkers, in België weer
enigszins gedaald. Gemiddeld bedraagt
het aantal op het ogenblik 172.000 voor
de volledig werklozen en 68.000 voor
de gedeeltelijk of tijdelijk werklozen.
Alles bij elkaar blijft men dus nog in
de buurt van de 250.000.
Oplossing van het werkloosheidspro
bleem moet dus nog steeds een van de
eerste zorgen van de regering blijven.
Een kwart millioen op een bevolking
van rond de acht millioen is heel veel.
Het Ministerieel Comité voor Econo
mische Coördinatie, dat zich heel spe
ciaal met deze kwestie bezighoudt,' is dit
weekeinde weer bijeeng ekomen om
een aantaln ieuwe maatregelen vast te
stellen. Een van de dingen, die men
overweegt, is de afschaffing van de
Eenvoud is een gemakkelijk en on
feilbaar middel om kwaadwilligheid
compensatie-bonnen, met daartegenover
een verhoging van de gezinsvergoedin
gen, van de werkloosheidssteun en van
de pensioenen.
Binenkort zal de regering in de
Kamer ook over de werkloosheid ge
ïnterpelleerd worden. Men verwacht
dat Spaak bij die gelegenheid een hele
reeks van nieuwe plannen en maat
regelen zal afkondigen die de opslor
ping van de werkloosheid mogelijk
- zullen maken, of voorzover dat niet
zou kunnen toch betere bestaans
voorwaarden zouden scheppen voor
de slachtoffers van deze arbeidserisis.
Jlfen verwacht dat in verhouding tot
1947 de uitkeringen met ongeveer één
derde zullen worden verhoogd. Men
meent deze verhoging te kunnen be
kostigen met de afschaffing van de com
pensatiebonnen.
Intussen wordt het werkloosheids
vraagstuk zowel door de socialistische
partij als door de C.V.P. tot het middel
punt van hun belangstelling gemaakt.
De raad van de C.V.P. komt binner»-
kort bijeen om het probleem en de mid
delen om het op te lossen grondig te
onderzoeken.
Het is duidelijk, dat, afgezien nog van
de ernst van de toestand, ook politieke
bekommernissen, met name de komende
verkiezingen, hierbij een rol spelen.
