to WERELD ROND
i i
tmeDB NOORMAN: GEVANGENEN DER ROMEINEN
BOEKENWEEK 1949
Goed georganiseerde verzetsbeweging
in Oost-Europese landen
ABDUSIROOPJ
ant
Twee negerpopjeshet geschenk
Via „De Eerste Kolomehonderden
ontsnappingen per week
VERVOLG
VERLEDEN
raag
n
t'
RUSLAND EN WESTEN
houden voet by stuk
Veiligheidsraad ver
werpt Sovjet-resolutie
Mej. Farkas (Hong.):
drie wereldtitels
NA 2
--
)ORJ
iek
VRIJDAG tl FEBRUARI 19#»
PAGINA 3
Lange zal Truman
ontmoeten
Op terugreis naar Oslo
drie dagen in Londen?
liet
*KT
»or Ouf
kon la'
dam
'V
De Sovjet-spionnage
in Japan
Amerikaans rapport
Oostenrijks vredesverdrag
Hoeveel ambtenaren bij
regeringsvoorliehtingsdienst?
DE 40 LANDEN DIE ISRAEL HEBBEN ERKEND
Het E-teken
Actie tegen de Kerk
in Oost-Duitsland
Uitkering aan prof. Mengel
berg in Zwitserse valuta?
Coaster nog niet los
fAKKER'S
hmmm-M
OP HET
door LESLIE FORD
zijn' le<i
'int is
Mevr. BlankersKoen
20 Februari terug
Belgische bobsleerenner
verongelukt
Sportsnippers
Niste»
JO, Am-
ers,
t.
Malva-
nt.
Meef
iijvord*-
\dmir»-
werdeD
tonen
jolitieke
van <f
/indt 'e
tholielf
nu de
zijn, r»
im moe*
door tij'
w>'
,e derde
t ver°'
kiezers
i enkele
door de
re grof'
ie derde
lerszete1
e laatste
holieke®
vertroü'
de wdl'
n. Onze
1 Linde-
ding de'
geweerd,
dit du°
-orden.
andvoop
ering
ie orde
ingaande
iderwe'"
zoek aa»
van d'
idvoorts8
irten
ibutiebe-
Zaterdas
het diS'
Noorse minister van Buitenlandse
dr. Halvard Lange, zou vanmid-
Truman op het Witte Huis ontmoe-
met hem
en met hem defensievraagstukken
Jjspreken. Waarschijnlijk zal Lange
"daag of morgen opnieuw een ont-
«eting hebben met Dean Acheson, de
"'erikaanse minister van Buitenlandse
i en, alvorens hij naar Oslo terug-
®ert. Op zijn terugreis zal hij naar ver-
cthing drie dagen in Londen verhlij-
Waar hij o.a. besprekingen zal voe-
"het zijn Britse ambtgenoot, Ernest
®evin.
Range's conferenties met Bevin zullen
O Voortzetting zijn van de besprekin-
h a' die hij deze week te Washington
kon! gevoerd met het doel te weten te
ï0j ®n, welke politieke en militaire ge-
L'Sen een toetreding van Noorwegen
het voorgestelde Atlantische Pact
n hebben, aldus meldt Keuter
tyhoge Scandinavische autoriteiten te
Vjffhington hebben te verstaan gege-
jA dat het idee van een Scandinavi-
tis'? defensie-alliantie buiten het Atlan-
'fche - -■ ----- ----- - -
Canber"
iiend tf'
stralisc»'
1 WoenS'
lardigd3'
i, dat ot,
litwijzi";
en ba3:
van
sche 'e'
gen".
van
zegd,
straliscj»
laken,
n te Pr'
van n»
- u - - 4,
Vo r zal afhangen van de vraag of de
sA bereid zijn waperen te leveren
teoi ?L'lk een regionale groepering, aldus
k 1 U-P-
h0'f®h verklaarde, dat ofschoon het
i ftddoel van het bezoek van minister
He aan Washington was, te weten
komen, welke verplichtingen Noor-
hMge? °P zich zou moeten nemen, als
zich aansloot bij het Atlantische
Lr- de Noorse minister aan minister
ASon tevens gevraagd heeft opnieuw
jw-hherikaanse politiek vast te stellen
"effende de wapenlevering aan lan-
v0a' die zich niet aansloten, en waar-
iJJr de negel zou gelden, dat zij htm
jvf moeten afwachten.
Scandinavische autoriteiten zei-
Iq,,' dat minister Acheson zich bereid
hebben verklaard een uitzondering
j triaken op de vastgestelde politiek,
(plat de vooruitzichten voor een Scan-
ül^afse defensie-alliantie „verbreed"
'ff hjjnen.
6re P?enaire zitting van de conferentie
"W16 mogendheden over het bezet-
C ssstatuut voor Duitsland is uitgesteld,
5 be delegaties van Frankrijk en de
ürA Wachten op nieuwe instructies over
Vh Compromisformule inzake het vor-
a van een Duits Hooggerechtshof.
Pact niet geheel verworpen is,
raadsfJ3?
ckevors«J
ere R»9'
saanvra3*
dat
bescW*.
ar gebef
konJC3"
ic punt®'
br. 1949-
elenmaM
lanimeef»
lischijnW,
In
weersta11
telijk h«r
!tg 0piT/j
k
'/4 jf
em.heeft tijdens een diner van de
ttiti.h'ging Engeland-Egypte te Londen
yj.(d, dat Engeland en Egypte over-
l( f'jn gekomen in het Nijldal een van
tit fr°°tste irrigatieplannen ter wereld
5 Ce voeren. Dit plan zal bijdragen tot
1^, ontwikkeling van Noord-Oost- en
Wraal-Afrika. De uitvoering van het
itf^zal waarschijnlijk 20 jaar in beslag
-vb Israëlische Staatsraad heeft gister
en een voorstel aangenomen voor
gevangenen.
ibL^anse christelijke vakverenigingen
et haar leden aangespoord vandaag
U,jwerk in de ziekenhuizen in het ge-
bioj van. Parijs te hervatten, nu het
lo van Gl-ez'ondheid een verhoog-
\'"°tischaal voor verpleegsters en an-
>iSrs°neel in staatsziekenhuizen heeft
^kondigd.
an Friedman Yellin, een 35-jarige
J1 ts ifctueel, die naar men zegt leider
vaim? de groep Stern, is tot acht jaar
zovec';j
sterk
is kun't\
is om 1
tt"
istrict P
SJC
verkil
vaar
ook al
>n RKAe'
dat be*'
afwach
en
deze K1 ei
olaats f
igen'
len we .jjl
l. tam®
:wam,
21
Rector
McNeil, Britse minister van
algem'
ene amnestie voor alle poli-
Senisstraf veroordeeld.
j -afl«)op van de eerste vertoning van
Ofyjdm „Het IJzeren Gordijn" hebben
-Jb0'sdagavond lieden, die het met het
FSSf,8110 n'e1; eens waren; 15" stoelzit-
'n de „Barbarini"-bioscoop te
..met messen kapot gesneden. Toen
«lm
m bègon te draaien, smeten zij
Blrvtp'eren bom, die met veel lawaai
ofte, maar geen schade aanrichtte.
te Moskou werkzaam zijnde
>'tce,e journalisten, Jean Champenois,
bondent van A.F.P. en professor
f-athala, die in de tweede wereld-
hier persattaché was bij de
'Ofg.0 ambassade, zijn door Claude
b b van ..Les Lettres frangaises"
bi de Yedong Indonesia Serïhat, het
voormalig VoUcsraadsgebouw te Bata
via, kwam dezer dagen de Bijeenkomst
voor Federaal Overleg (B.F.O.) opnieuw
in vergadering bijeen om verslag aan
te horen van de contactcommissie, die
een bezoek aan de republikeinse leiders
op Banka gebracht hebben.
V gen voor zijn blad tegen
denko opgeroepen en hebben het
Af A ontvangen, zo spoedig mogelijk
«Ij arijs te komen. Beide journalisten
•jjr.ri Russisch en zijn experts op het
fan Russische aangelegenheden.
v'Nispu de Belgische minister van Eco-
^atdi
Het Amerikaanse leger heeft gisteren
een rapport gepubliceerd over de acti
viteit, die een Sovjet-Russische spionna-
ge-groep voor de oorlog in Japan heeft
ontwikkeld, en die er toe heeft bijge
dragen dat de oorlogskansen zijn ge
keerd.
In dit rapport van het commando in
het Verre Oosten van het algemeen
hoofdkwartier wordt verteld, hoe een
vermetele en kundige spionnage-groep,
onder leiding van een Duitse commu
nist, dr. Sorge, negen jaar lang het Ja
panse kabinet en de Duitse ambassade
berooide van de meest voorzichtig be
waarde geheimen.
Dr. Sorge was in staat de Sovjet-Unie
volledig op de hoogte te houden van
het Japanse militaire en industriële po
tentieel. Het rode leger was steeds op
de hoogte van de Japanse plannen en
kon zijn eigen plannen daarmee in over
eenstemming brengen.
Toen de Duitse legers in de zomer van
1941 zich in ijltempo een weg door
West-Rusland sloegen en grote instal
laties van het Rode léger vernietigden,
konden Sorge en zijn medewerkers Mos
kou verzekeren, dat Japan niet- zou
aanvallen en de Siberische legers kon
den worden gebruikt voor de succesvolle
verdediging van Moskou. Ofschoon de
leiders van de groep aan de galg ge
storven zijn, aldus het Amerikaanse rap
port, leven sommige leden er van nog
en kan men verwachten, dat zij thans
hun activiteit voortzetten in de hoofd
steden der wereld.
In Mei 1941 waarschuwde Sorge Mos
kou. dat de Duitsers 17(J tot 190 divisies
aan de Russische grens zouden samen
trekken en dat zij op 20 Juni zouden
aanvallen. Zoals bekend, vielen de Duit
sers op 22 Juni de Sovjet-Unie binnen.
(Telefonisch van onze Lendense corres
pondent).
Londen, 11 Febr.
Ook gisteren volgden de besprekingen
van de afgevaardigden van de vier mi
nisters van Buitenlandse Zaken het nu
reeds al te vertrouwde patroon. Men
maakte in deze honderddertiende bijeen
komst over de Oostenrijkse kwestie niet
de minste vooruitgang. De heer Zarubin,
voor Rusland, herhaalde zijn eis van de
vorige dag, dat men Joegoslavië zal uit
nodigen, zijn territoriale eisen ten op
zichte van Oostenrijk toe te lichten.
Amerika weigerde wederom resoluut
om na de derde keer, dat Joegoslavië
reeds de gelegenheid had gekregen,
deze aanspraken toe te lichten bij vorige
besprekingen, nogmaals een gelegen
heid te geven voor het uitweiden over
de aanspraken, welke in principe in
strijd zijn met de Moskouverklaring van
1943. De Franse afgevaardigde was van
mening, dat men tenminste zou kunnen
wachten, tot Joegoslavië het verlangen
uitte nogmaals gehoord te worden. De
Engelse afgevaardigde was het met zijn
Franse collega eens en men liet de zaak
voorlopig maar rusten, om verder te
gaan met de kwestie van de réfugé's van
Oostenrijk. Ook hier was men het ter
stond oneens.
Amerika, Engeland en Frankrijk meen
den, dat men misschien het beste het ar
tikel over de réfugé's kon schrappen cn
het aan Oostenrijk behoorde over te la
ten dit probleem op te lossen naar eigen
inzichten, volgens het besluit van de Al
gemene Assemblée van Verenigde Vol
keren, genomen te Londen in 1946. Rus
land was het er niet mee eens. En men
ging naar huis. Ondertussen is de Joego
slavische minister van Buitenlandse Za
ken, de heer Bebler, in Londen gearri
veerd, om, indien hem de gelegenheid
wordt gegeven, wederom het Joegosla
vische standpunt uiteen te zetten.
Coöordinatie in de Kamer
zullen in het kader van de
KSt ?elea> d'e de Belgische regering
-ur bestrijding van de werkloos-
t hviM ^aar 21-000 woningen worden
L waarvoor een bedrag van
Wi® milliard is uitgetrokken. Het
'iria0gramma betekent de tewerk-
1) van bijna 30.000 arbeiders,
l A Vl<ïrh?(,lrl5se regering zal zich tot het
ir,_„n Sif °nale Gerechtshof te Den Haag
irAO °m de invrijheidstelling te ver-
te-ocjj - uc invrijheidstelling
1 k,, Van de Turkse officier, die door
jj'saren
Whister
A,
is aangehouden, zo heeft
van Buitenlandse Zaken,
Verklaard.
iïigheid Jji Au jgr?ot aantal luchtvaartmaatschap-
IK.t aanval iuvuh wa» miaaravuap-
1Seland zijn gedwongen eigen
!v°er?HCUrsussen te openen om over
A c.r, ~6 piloten, boordwerktuigkundi-
CkWavigat°rs te kunnen blijven be-
V?el j Het tekort aan luchtvaartper-
t< stp Vhtk Hhgeland wordt geweten aan
24-"i) Ik Reei g naar Berlijn, die het groot-
i fan het geoefende personeel in
De Veiligheidsraad heeft met twee
stemmen tegen en negen onthoudingen
een Sovjet-Russische resolutie verwor
pen, waarin een tijdslimiet gesteld wordt
voor de vermindering van bewapening
door de vijf grote mogendheden, aan
gedrongen wordt op conventies, die
atoombommen verbieden, en verzocht
wordt om het opmaken van een inven
taris door de Grote Vijf van de gewa
pende macht en de oorlogsvoorraden.
Een motie der Sovjet-delegatie, waarin
verzocht werd de resolutie naar de
ontwapeningscommissie te zenden,
werd eveneens verworpen.
Vervolgens keurde de raad een motie
goed, waarin deze commissie verzocht
wordt haar werk in de loop van dit
jaar te hervatten.
De vredesonderhandelingen, die thans
op het eiland Rhodos tussen Egypte
en Israël gehouden worden, vormen
practisch het sluitstuk van de vestiging
van de jonge Joodse staat. Met drie de
jure en 37 de facto erkenningen is
Israël politiek practisch erkend, terwijl
het militair door de ondubbelzinnige
overwinning op het Egyptische leger,
door de omringende Arabische wereld
wel erkend moest worden.
Als de vrede op Rhodos een feit is
geworden, kan Israël zijn legers deels
ontbinden en de daardoor vrijkomende
krachten gebruiken voor de opbouw
van het land.
Om aan te geven hoe snel de ster
van Israël in de internationale sfeer
gerezen is, hebben wij de landen in
kaart gebracht, die Israël (in chronische
volgorde) op dit ogenblik erkend heb
ben. Hierbij valt op, dat in de Ameri
kaanse wereld de drie grootste staten
ten Zuiden van de USA Israël nog niet
erkend hebben, te weten Mexico, Bra
zilië en Argentinië, in Europa, behalve
Duitsland, omdat het nog geen eigen
regering heeft, Ierland, Spanje, Portu
gal en Griekenland hun erkenning nog
onthielden. (Ierland en Spanje zullen
dat waarschijnlijk ook niet doen, zolang
zij zelf nog geen lid van de UNO zijn),
terwijl tenslotte de gehele Aziatische
wereld tussen de Middellandse Zee,
Australië en Siberië, Israël niet heeft
erkend en dat vooralsnog niet doen zal,
voornamelijk met het oog op de reli
gieuze tegenstellingen.
4i. Na deze dreigende woorden gesproken te hebben, keerde Didius Julianus zich
mei een zelfverzekerde glimlach om en schreed, gevolgd door de soldaat, die zwijgend
getuige was van dit incidentmet de kin in de lucht weg. Ietwat verbijsterd keken
Eric, Winonah en de dwerg de man na; wat had deze vreemde in de zinPeinzend
staarde Eric enige tijd voor zich uit hij zou de man achterna kunnen gaan en
hem een verklaring voor zijn gedrag afdwingendoch hiermede was eigenlijk
niemand gediendWie was deze Didius Julianus, dat hij zo'n hoge toon kon
aanslaan? Wat kon hemt Eric, gebeuren, zolang hij de vriendschap bezat van de
Pretorïanen? Een zacht kneepje in zijn arm deed hem uit zijn gedachten opschrikken.
Komzei Winonah, met een glimlach, „vergeet toch die man Hoe eerder wij
vertrekken kunnen, hoe beter. Laat ons thans gaan." Met een hoofdknik keerde Eric
zich om en gedrieën verlieten zij het keizerloze paleis, op weg naar een paarden
koopman. Eric liet een lederen buidel met goudstukken zien aan de onderdanige
handelaar en met kennersblik monsterde de Noorman de hem. aangeboden rijdieren.
Tenslotte viel zijn keus op een fraai grijs paard en een mooie sterke tx>s. Daarna
begon een langdurig onderhandelen over de prijs.
In de Memorie van Antwoord van de
minister van Algemene Zaken op het
voorlopig verslag der commissie van
rapporteurs der Eerste Kamer somt de
minister de aantallen ambtenaren op, die
zich bij de departementen van algemeen
bestuur bezighouden met de voorlichting
in de ruimste zin des woords: Regerings
voorlichtingsdienst 74, Buitenlandse
voorlichtingsdienst departement 18, idem
in bureaux buitenland 107, Financiën 9,
Legervoorlichtingsdienst 2 burgers, 32
militairen. Marinevoorlichtingsdienst In
donesië 16 burgers, 25 militairen, idem
Nederland 10 burgers 12 militairen, Ver
keer en Waterstaat 2, Wederopbouw en
Volkshuisvesting 12, Persdienst Econo
mische Zaken 20, Directeur-generaal
voor de prijzen (voorl. dienst) 1, Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening 24,
Voorlichtingsbureau Voedingsraad 22,
Sociale voorlichtingsdienst 13, Publiek
contact (min. van Overzeese Gebieds
delen) 8, Oorlog 3. Totaal 410.
99
„Twee negerpopjes" heet de novelle,
die dit jaar als geschenk voor de Boe
kenweek 26 Februari tot 5 Maart
is uitgekozen. Mevrouw Jeanne van
SchaikWilling, Victor E. van Vries
land, Ben Stroman en Antoon Coolen
vormden de jury, die de keuze uit de
ingezonden manuscripten maakte. De
lezers krijgen weer de kans de naam
van de auteur te raden, dan wel uit het
geschrevene af te leiden.
Met de Boekenweek-uitgave voor
de jeugd heeft de commissie voor de
propaganda van het Nederlandse boek
een andere weg ingeslagen in de
hoop vermoedelijk, dat zij ditmaal
minder critiek zal ontmoeten dan het
vorig jaar, maar ook, omdat een her
haling van de vorige uitgave niet mo
gelijk was. Ditmaal een eenvoudige
uitgave, die „De Muze en het Am-
(IN CHRONOLOGISCHE VOLGORDE)
VER. STATEN
2 GUATEMALA
3 SOWJET UNIE
WIT RUSLAND
5 OEKRAÏNE
6 POLEN
7 URUGUAY
8 NICARAGUA
21 BULGARIJE
22 DOMINIC. REPUBL
23 COLUMBIA
24 CUBA
25 CANADA
26 FRANKRIJK
27 ITALIË
28 2WITSERLANO
9 TSJECHOSLOWAKUE29 AUSTRALIË
lOZUID-SLAVIE
11 2UID-AFRIK A
12 COSTA RICA
13 HONGARIJE
14 FINLAND
15 ROEMENIE
16PANAMA
17 VENEZUELA
18 PARAGUAY
19 SAN SALVADOR
20HONDURAS
30 IJSLAND
31 DENEMARKEN
32 NOORWEGEN
33 ZWEDEN
34 NIEUW ZEELAND
35 GROOT- BRITTANNIE
36 NEDERLAND
37 BELGIE
38 LUXEMBURG
39 CHILI
40 BOLIVIA
ERKENNING DE JURE
ERKENNING DE FACTO
MET ERKENNENDE LANDEN VERBONDEN
4 9ia2 V.
(Van een speciale correspondent)
FRANKFURT, Januari 1849
In Oost-Europa bestaat een omvangrijke, goed georganiseerde verzetsbewe
ging", verklaarden een aantal politieke vluchtelingen die dezer dagen in
Frankfurt arriveerden. Aan de gemeenschappelijke grens van twee Oost-Eu
ropese staten is, volgens deze emigranten, onlangs een geheime conferentie ge
houden, waarbij door een groot aantal anti-communistische groepen een overeen
komst is gesloten. Al deze verzetsbewegingen, zo .besloot men, zullen in de toe
komst „De Eerste Kolonne" heten.
Hun doel is het tot stand komen van
een vrij, democratisch Europa te bevor
deren. Alle nationale groepen zijn ge
heel vrij in de bepaling van hun stra
tegie, maar er zal voortaan geregeld on
derling overleg gepleegd worden.
De nationale bewegingen staan in ver
binding met hun verbannen leiders in
het buitenland. Een van de voornaamste
taken van de Eerste Kolonne is, te zor
gen, dat in Oost-Europa verblijvende
personen, die ernstig gevaar lopen, naar
het Westen kunnen uitwijken. In de
meeste landen wordt de vluchteling in
een estafette naar de grens geleid. Men
maakt daarbij natuurlijk o.m. gebruik
van valse identiteitsbewijzen. In Hon
garije werden deze valse papieren ge
durende lange tijd door een Eerste Ko-
lonne-groep, die in het ministerie van
Binnenlandse Zaken werkte, geleverd.
Politie-agenten, douane-personeel, sol
daten en ambtenaren en indertijd in
sommige landen (als Tsjechoslowakije)
zelfs ministers, zijn in deze complotten
betrokken. Velen hopen zich zo voor de
toekomst veilig te stellen.
Naar schatting wordt van deze vluch
telingen slechts 3 tot 5 pCt. gegrepen.
In Oostenrijk en in de Westerse zones
van Duitsland komen op het ogenblik
per week ongeveer de volgende aantal
len emigranten uit de verschillende lan
den binnen: uit Hongarije 700, uit Tsje-
choslowakije 250, uit Joegoslavië 40 en
uit Polen 30. Uit de Sovjet-zone vluch
ten ongeveer 1500 personen per week
naar West-Duitsland.
Deze ontvoeringen worden in de mees
te gevallen in de nationale muntsoort
betaald, maar soms ook in dollars. De
prijs varieert tussen 50 en 10.000 dollar
per persoon. Het grootste deel van de
winst wordt, bijvoorbeeld in Tsjechoslo
wakije, aan de familieleden van slacht
offers der communistische vervolgingen
gegeven. Een ander gedeelte van het
geld wordt gebruikt ter ondersteuning
van het binnenlands verzet.
Het ondergrondse werk in de ver
schillende Oost-Europese staten beperkt
zich nog voornamelijk tot het samen
stellen en verspreiden van illegale pe
riodieken en vlugschriften, tot het in
winnen van inlichtingen over militaire
en politieke aangelegenheden en tot het
vormen van „cellen" in het leger, het
officierencorps, de politie en zelfs in de
geheime dienst. Voorts tracht men sabo
tage te doen plegen in wapenfabrieken
en andere sleutelindustrieën. Sommige
afdelingen van de Eerste Kolonne, bijv.
in Polen, hebben kortegolf-zenders,
waarmee ze in verbinding staan met
hun leiders in het buitenland.
Er bestaan naar schatting zes illegale
bladen in Polen, vier in Hongarije en
drie in Tsjechoslowakije.
De namen van deze bladen zijn ka
rakteristiek voor de doeleinden van deze
groepen: „Voor Vrijheid", „In de Veld
slag", „Vrij Europa" enz.
Een van de stoutmoedigste en best
georganiseerde Eerste Kolonne-groepen
is die van de Oekraïne, die van Duits
land uit bestuurd wordt. De leiders heb
ben via Oostenrijk en Tsjechoslowakije
geregeld contact met de Oekraïnse anti
communistische groep. Deze afdeling
schijnt zeer goed te zijn toegerust en
als een semi-militaire eenheid te zijn
georganiseerd.
Maar de communisten treden krachtig
tegen de Eerste Kolonne op. In de af
gelopen maand zijn in Tsjechoslowakije
meer dan tweeduizend mensen gearres
teerd. De meesten werd verweten, dat
zij in een samenzwering zouden zijn be
trokken. In Polen worden ook iedere
maand honderden arrestaties verricht
en op het ogenblik wordt ook de com
munistische partij zelf gezuiverd.
De Eerste Kolonne strijdt ook voor
een Verenigd Europa.
Onlangs werd in een van de Oost-
Europese hoofdsteden een grooi E-teken
op verscheidene muren en deuren ge
kalkt. De E van Europa.
bacht heet en waarin van ruim
twintig Nederlandse dichters een ge
dicht op een ambacht is opgenomen.
Han G. Hoekstra en Victor E. van
Vriesland zijn verantwoordelijk voor
de keuze.
De kruiswoordpuzzle voor de kinde
ren ontbreekt dit jaar ook niet en ten
slotte verschijnt dan nog buiten de
affiches, raambiljetten en sluitzegels
de boekengids.
De boekenweek wordt, zoals al be
richt, geopend met een gala-avond in
de Amsterdamse Stadsschouwburg, waar
daarna ook het schrijversbal gehouden
wordt. Eveneens is reeds bekend, dat
de toneelgroep „Comedia" tijdens de
boekenweek „Thomas More" van Hen-
riëtte Roland Holst zal spelen, 1 Maart
in Haarlem, 3 Maart in Arnhem. In
Utrecht speelt, ook op 1 Maart, de
amateurgroep „Wt rechter liefde" Euri
pides' „Iphigeneia in Taurië" in de nieu
we vertaling van M. Nijhoff. Den Haag
heeft op 28 Februari een avond in
Pulchri Studio, waar men een keus kan
maken uit vijf programma's en Am
sterdam krijgt nog een jeugdmiddag op
5 Maart in Bellevue, waar o.m. leer
lingen van de Toneelschool onder regie
van de heer W. Ph. Pos „Happy Voya
ge" van Thornton Wilder zullen opvoe
ren.
Als de Boekenweek enkele weken
voorbij is in April zal worden be
kend gemaakt, wie „Twee negerpopjes"
schreef. Men hoopt dan ook gereed te
zijn met een tentoonstelling, die niets
met de boekenweek, maar alles met het
boek te maken heeft; men hoopt dan de
vijftig uiterlijk het best verzorgde boe
ken, die in 1948 verschenen, te kunnen
laten zien. Vijf en twintig daarvan gaan
latei* naar een tentoonstelling van de
Engelse book-league.
Tenslotte zij hier mg vermeld, dat de
commissie voor de propaganda van het
Nederlandse boek sinds kort wordt bij
gestaan door een Commissie van Let
terkundigen, waarin zitting hebben de
heren mr. P. J. Idenburg, V. E. van
Vriesland, prof. dr. A. Donkersloot, A.
Helman, prof. dr. W. Asselbergs en dr.
W. A. P. Smit.
Het officiële Amerikaanse blad „Die
Neue Zeitung" schrijft vandaag: „Het
Russische militaire bestuur heeft onlangs
op een conferentie met leden van de
Sovjet-zone en van de door de commu-
Duitse economische commissie in de
nisten beheerste Socialistische Een
heidspartij (SED) bevolen, dat de kerk,
zowel de katholieke als de protestantse,
in haar werk moet worden beknot.''
ifm.i
i
26 FEBR.-5 MAART 1949
Het affiche voor de Boekenweek van
dit jaar gebruikt de slagzin „Een boek
voor elke beurs". Men kan daaraan
vastknopen wat de voorzitter van de
commissie, waarvan de lange naam
hiernaast al enkele malen genoemd
wordt, de heer Chr. Leef lang, op een
persconferentie mededeelde. Hij was er
namelijk van overtuigd, dat de ver
koop van boeken niet noemenswaard
achteruit ging. Voor de oorlog, zeide
hij, waren er enkele mensen, die zelf
grote bibliotheken aanlegden, na de
oorlog zijn er veel mensen, die een
kleine verzameling bijeenbrengen. Uit
de oorlog is deze winst gebleven, dat
er veel meer mensen daadwerkelijke
belangstelling hebben voor het boek,
vooral onder de jongeren. Wel vivdt
het dure boek minder kopers.... en
wel heeft de boekverkoper meer geld
onder de klanten uitstaan.
Het Eerste Kamerlid mr. Van Heuven
Goedhart heeft de minister va- Finan
ciën vragen gesteld naar aanleiding van
de berichten, dat het bestuur van het
Concertgebouw te A'dam nog jaarlijks
10.000 uitkeert aan prof. dr. W. Men
gelberg. Omdat prof. Mengelberg in
Zwitserland woont, meent de vragen
steller, dat het bedrag in Zwitserse va
luta wordt uitgekeerd en hij vraagt de
minister te doen nagaan welke ambte
lijke instantie deze uitbetaling mogelijk
maakt en maatregelen te treffen, om
aan die ambtelijke medewerking een
einde te maken.
De coaster „Maria", die bij Texel op
een zandbank zit, is gisteren niet vlot
gekomen. Hedenmiddag wordt een
nieuwe poging ondernomen.
Piept Uw- borst bij het ademhalen. Verdrijf
dan het slijm, dat hoest en benauwdheid
veroorzaakt en zuiver Uw luchtwegen eens
grondig met 's-Werelds beste Hoestsiroop
In de eerste ronde van het gemengd
dubbelspel bij de wereldkampioenschap
pen wonnen Van Barangozo en mej.
Pauc met 30 van het Nederlandse
paar Van Ham—Cobi van Megen. Du
Buymevr. Mostert de Zeeuw en Pel
serMargot van Wijk hadden een w.o.
Du Buy en mevr. MostertDe Zeeuw
kwamen door een w.o. in de derde
ronde en verloren toen met 13 van
het Zuidslavische paar T. Harangozo
en mej. Covic.
In de finale van het gemengd dub
belspel heeft het Hongaarse paar Gi-
sele FarkasSido met 2113, 2115,
2117 gewonnen van mej. Hruskova en
Vana (Ts. SI.).
In het damesenkelspel heeft Gisele
Farkas (Hong.) haar titel weten te be
houden. Zij won in de finale met 19—21,
1821, 218, 219, 219 van mej.
Vertaling van Pauline Fellinga
55
HOOFDSTUK XX
20 heeft 1 geo
18 eft genomen.
aatste „i
één
igen—
°og op de zwakte van ons
'ijk j^'Singssysteem is het nood-
'hjft-, 9at wij een radarverdediging
'«v6rkl Verenigde Staten aanleggen,"
Vu1'® aarde gisteren generaal Gordon
V'lVr',"°°fd van de Amerikaanse
Vf het idiging> voor de commissie
Jv'Sden S6r Van hSt HuiS VSn Afge"
u.iicto!?uïv van dit radarnet zou 161
dollar kosten, aldus de gene-
Lucy Lee keek kolonel Primrose na,
tot hij in huis verdwenen was. Ze
stond haastig op, alsof de inspanning
van het wachten haar bijna te veel was
geweest.
Ze greep mijn arm beet. „Wie was het.
Grace?" vroeg ze wanhopig.
Mijn hoofd duizelde nog door de ont
dekking van die vreselijke klok, die er
op los tikte, eentonig en sinister, op net
bureau van de Bishops, terwijl ik aan de
telefoon was. Ik beheerste mijn stem zo
goed ik kon.
„Sergeant Buck, Lucy Lee."
Ze bevochtigde snel haar lippen. We
keken haar na, terwijl ze naar de deur
liep, met bezorgde ogen.
„Ik ga naar huis, zei ze abrupt.
Het klonk alsof 'n stuk stugge stot
met 'n ruk in tweeën werd gescheurd.
Niet vóór ze voor de tweede keer strui
kelde op 't grasveld, begrepen we goed,
dat ze op 't punt was, volkomen in te
storten. Jim Gould moet haar net bij
mijn tuin ingehaald hebben, want hij
was al voorbij de twee grote magnolia's,
eer zijn moeder afscheid had genomen
en ook wegging.
We hoorden kolonel Primrose de bi
bliotheekdeur dicht doen. Nathan
Kaufman zei, dat het zo heet was in
New York, dat je een ei had kunnen
bakken op het plaveisel van de 42nd.
Street de vorige middag en mr. Bishop
zei dat het hier koeler was dan gewoon
lijk in Augustus.
Kolonel Primrose keek, in de deur
staand, naar de lege stoeien van de
Goulds.
„Ze zijn zeker, ongerust over Andy."
zei George, vóór mr. Bishop hem kon
tegenhouden.
Een geamuseerd lichtje scheen in ko
lonel Primrose's ogen.
„Ze vonden waarschijnlijk, dat het
etenstijd was." zei hij monter, „Julius
vroeg "me, u er aan te herinneren, mrs.
Latham."
Ik begreep, dat sergeant Buck iets
belangrijks had, dat onmiddellijk kolo
nel Primrose's aanwezigheid eiste, want
feitelijk was het een uur vóór we ge
woonlijk dineerden.
Ik stond dadelijk op. Maar we gingen
niet naar huis. Halverwege zei hij:
„Kunt u me naar het dorp rijden?"
„De sergeant heeft zeker gewichtige
informaties opgedaan?" zei ik. Ik was
nog vreselijk'geschokt door wat ik in de
bibliotheek gevonden had.
Hij glimlachte. „De laatste man, die
sergeant Buck onderschatte, is geëlec-
trocuteerd op de 18de Juni om 8.04
's avonds, mrs. Latham," zei hij vrien
delijk.
„O, hemel!" zei ik. We stapten in. Ik
gaf gas. We gingen voorbij de Bishops
met vijftig en reden de brug naar April
Harbor over met aanzienlijk meer.
„Waar naar toe?" vroeg ik.
„Naar het politiebureau."
Kolonel Primrose glimlachte. „Aan de
manier, waarop u rijdt, merk ik, dat u
weet waar het is."
Ik stopte voor het roodstenen gebouw
naast het kantongerecht.
„Zal ik wachten?"
Hij keek rond.
„Dit is een te eenzame plek; om
iemand, op wie geen vier en twintig uur
geleden geschoten is, alleen achter te
laten, mrs. Latham," zei hij. „Kom mee."
We gingen de kale vochtige zaal in
met aan de muren de aankondigingen
van gezochte misdadigers en verloren
eigendommen. Er stonden spuwbakken
op de grond en een bordje aan de muur
drong op het gebruik er van aan. Aan
een kant was de lege zittingszaal, ach
terin een rij cellen, waar twee dronken
negers luid snurkten. De dienstdoende
agent nam zijn voeten van de volle ta
fel, liet zijn krijsende draaistoel zwen
ken en zei: „Navohd, kolonel, navond,
juffrouw. De sergeant zei dat ik zeggen
moest, dat hij naar boven is gegaan,"
voegde hij er bij. „Er zijn trappen
achter, of u kunt omrijden."
„Waar is agent Flint?"'
„Die is boven met de sergeant, kolo
nel."
Ik volgde hen naar de zittingszaal,
verbaasder dan ooit. De sergeant-schrij
ver deed een deur bij de beschuldigden-
bank open en we gingen twee trappen
op. Kolonel Primrose was flinker dan
hij er uit zag, omdat ik degene was, die
buiten adem bleek toen we op de kwa
lijk riekende bovengang kwamen.
Op een na de laatste matglazen deur
droeg het opschrift: A. L. Shryock,
Lijkschouwer. We gingen naar binnen.
Sergeant Buck keek uit het raam; naast
hem stond een jonge man in een uni
form, die hem niet paste, of waar hij
nog niet aan gewend was. Het bureau
van de lijkschouwer stond in een hoek,
er achter langs de muur kaartenkasten
met de jaartallen en de bijzonderheden,
van mr. Shryock's beroepsbezigheden.
Doodslag, verdrinking, zelfmoord, enzo
voorts. Mr. Shryock zelf was er niet,
tot mijn vreugde.
Sergeant Buck stelde agent Flint voor.
„Goed, Flint," zei kolonel Primrose
opgewekt. „Vertel het eens."
„Ik kwam Zaterdagnacht om twaalf
uur in dienst, kolonel. Oir half een was
ik bij de Presto Lunch, voor een neger,
die een steen gooide naar zijn oom en
die kwam terecht in Teddy Pappas z'n
raam, midden in een schotel rabarber.
Hij smeerde 'm de straat uit en ik ach
ter 'm aan. Ik pakte hem en bracht 'm
op en zo kwam ik bij Church Circle en
keek toevallig naar het huis van de
dokter. En opeens zeg ik; „Neemaar!"
Agent Flint keek ons beurtelings aan.
„Ik snapte er niks van Het leek we)
die oude mevrouw Potter, maar „Wat
drommel", zeg ik. Dus kwam ik dichter
b;j. Ik ken d'r best, want ze zit altijd
voor het raam en schreeuwt tegen de
kinderen om niet op t gras te komen.
Vaak roept ze ook een agent om een
zwerfhond op te pakken. Maar de dok
ter is een beste man."
Maggie Potter, begreep ik, zou niet be
treurd worden door de locale politie
macht.
„Dus kan het geen \ergissing zijn?"
vroeg kolonel Primrose. „Weet je zeker,
dat het mrs. Potter was?"
„O, zeker, kolonel. Ik ken d'r. Maar ik
snapte niet wat ze deed. Ze kwam de
trap af en voor ik 't wist ging ze de
helling af naar het dok. Ik werd bang,
kolonel; ik dacht dat ze d'r een eind
aan wou maken en daarom volgde ik
d'r."
„Was je die neger kwijt?"
„Ja, die had ik binnen. Nou, halver
wege, voor de kapperswinkel van
Maxie, ging het niet zo hard meer. Ze
v/as zeker zwak, omdat ze ln zo lang
niet gelopen had. Toen liep ze naar de
telefooncel voor Toplady en gmg naar
binnen. Het duurde zo lang, dat ik on
gerust werd. Het was pas kwart over
een toen ze er uit kwam. Toen ging ze
naar het dok."
Flint veegde zijn voorhoofd af. Ser
geant Buck stond somber in de houding.
Kolonel Primrose's blik was vast op het
gezicht van de transpirerende agent
gevestigd en ik geloof, dat ik hem aan
keek als een idioot.
(Wordt vervolgai
Hruskova (Ts. SI.).
De Engelsman Leach is wereldkam
pioen herenenkelspel geworden. In de
finale sloeg hij Vana (Ts. SI.) met
21—19, 11—21, 21—17, 14—21, 21—16.
In de finale van het damesdubbelspel
wonnen Gisele Farkas (Hong.) en He
len Elliott (Schotl.) met 2110, 2111,
2113 van mej. Barnes en mevr. Cros-
bie (Eng.).
Volgens een bericht van de K.L.M.-
persdienst wordt het echtpaar Blankers
Koen Zondagmiddag 20 Februari met
het K.L.M.-vliegtuig uit Londen op
Schiphol verwacht.
De Belgische tweemans bobslee, be
mand met Max Houben en Jacques
Mouvet, is gisteren tijdens de training
op Lake Placid (V.S.) in de bocht van
..Shady Comer" uit de baan gevlogen,
waarbij beide inzittenden ernstig ge
wond werden. Houben is anderhalf uur
na het ongeluk overleden.
De Belgen waren in training voor de
wereldkampioenschappen die Zaterdag
a.s. beginnen.
De Italiaanse Zwembond heeft beves
tigd dat hij de organisatie op zich neemt
van een in September in Italië te hou
den Europees Waterpolo Toumooi, waar
over reeds geruime tijd besprekingen
werden gevoerd. Selectieploegen uit
België, Frankrijk, Nederland, Hongarije,
Italië en Zweden zullen er aan deel
nemen.
Gisteravond zou op de Hokybaan te
Den Haag de ploeg van Megeve uit
Savoye aantreden tegen het Zweedse
Mora. Aangezien de Fransen veel te
zwak werden geacht voor deze wed
strijd, werd een beroep gedaan op Van
der Heyden, Taconis, Dinger, Dietz, Van
Rhede, Tele en v. d. Baumen van HHYC,
zodat een Haags-Franse combinatie op
het ijs verscheen. Het overwicht der
Zweden was nu uiteraard nog groter dan
gisteren tegen HHYC, waarvan de uit
slag l(P-0 het bewijs vormt.
Het paard „Uilenspiegel" won te Vin-
cennes de internationale draverij om de
Prix de Berne (500.000 francs) voor
„Abzac" en „Uncle William". Het Neder
landse paard Willy B" had een grote
achterstand.
