T
Aftreden minister Sassen dieptepunt
in Indonesisch drama
BRITSE AMBASSADEUR BIJ
MINISTER STIKKER
Regering bezorgd
1 voor defensie
n
Zorgen in het huishouden
l!
Schip op drift
Voeren van soepeler politiek thans
te verwachten?
Minister Sassen
vraagt ontslag
Besprekingen over Indonesië
Wat doet dr. Beel?
Koningin nog niet naar
Sankt Anton
Het weer
IP
Tot hoofd en hart
Verliezen in Indonesië
Saterdag 12 februari 1949
REAUX van redactie en administratie
72ste JAARGANG No. 24384
dT
?aar°m was de P.v.d.A. onmid-
J?a be militaire actie weer ge-
ba?b. be republikeinen in zee te
Verbazing in
Den Haag
Kabinet houdt vast aan
verklaring van dr. Van Royen
Minister Sassen heefi aan
H. M. de Koningin ontslag
gevraagd als minister van
Overzeese Gebiedsdelen.
In de boezem van het kabi
net is geen principieel ver
schil gerezen over de staats
rechtelijke doelstellingen mei
betrekking tot de hervormin
gen in Indonesië. De reeds bij
herhaling kenbaar gemaakte
doeleinden van de regering
zullen dan ook onveranderd
worden nagestreefd en voor
zover dat van de regering
afhangt op korte iermijn
worden verwezenlijkt.
Terwijl ook hei gehele ka
binet wenste vast ie houden
aan de verklaring van dr.
J. H. v. Roijen, op 28 Januari
j.l. in de Veiligheidsraad af
gelegd namens de regering,
rees meningsverschil tussen
de overige leden van het ka
binet en minister Sassen over
de te dezer zake verder feite
lijk te volgen gedragslijn.
Verklaring van Sumitro
Geen verbod communisten
in Overheidsdiensten
Doodstraf voltrokken
"éLs
AERO-VLIEGTUIG
maakt noodlanding
En loopt lichte schade op
NEDERLAND IN DE MIST
Volledig vertrouwen
in mr. Van Kleffens
Ministers antwoorden op
vragen van de heer Weiter
SMEDESTRAAT S - HAARLEM
elofoon: Redactie 21544! Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Directeur: J. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln,
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
a enige dagen van hevige politieke
spanning, zowel in Nederland als
v in Indonesië, is het reeds weken-
«g latente conflict binnen het kabinet
J.er. het na de militaire actie te voeren
ss d tot uitbarsting gekomen. Mr. E.
dBiSSen' minister van Overzeese Gebieds-
sip beeft aan H. M. de Koningin ont-
tioh Bevraagd uit zijn functie, omdat hij
Duntniet hon verenigen met het stand-
"t, dat de meerderheid van het kabi-
J1 m het bijzonder tegenover de jong-
j resolutie van de Veiligheidsraad be-
fat was in te nemen. Wetend, welke
en k ,reacties een crisis in het binnen-
I- buitenland en niet het minst ook in
donesië wel moest uitlokken, heeft
t„ n zo lang mogelijk getracht de breuk
I, Camoufleren. Men stelde 'daarom het
sj'nien van een duidelijke beslis-
n S van dag tot dag uit, blijkbaar in
fia>,stiUe hoop, dat een „deus ex machi-
C, vóór de fatale datum van 15 Febr.
u drama in gunstige zin tot een ont-
'°ping zou brengen. Dat is niet ge-
Er verscheen geen „deus ex ma-
w'hs", maar de moeilijkheden stapelden
J met het uur op.
0t) r moest een einde komen aan de
In5ekerheid, waarin èn ons volk, èn
^donesië in het bijzonder de federalen
k en ook het buitenland verkeerden.
H-e .bet parlement werd de afgelopen
d ,6k van verschillende zijden met grote
that"uk op een beslissing aangedrongen.
J Indonesië sméékte men bijna, toch
k moed te hebben een definitief besluit
om ,nemen- Dr. Beel dreigde zelfs met
H0s*agname en Sultan Hamid II wees
he)g gisteren op de grote urgentie, dat
ij kabinet zich duidelijk zou uitspre-
n en ook Amerika liet niet na
er?t(- druk uit te oefenen, getuige o.a. het
dagen geleden gebrachte bezoek
tg.n Merle Cochran aan Den Haag, die op
,jeb van Washington naar Batavia zon-
Wi. e vragen of hij wel in Nederland
tgikom was, de regeringsautoritei-
6|," bet standpunt van de Ver. Staten
Uit de Ver. Naties nogmaals uitvoerig
kloette, daarbij vanzelfsprekend be-
ky mtcincnd dat de gevolgen ernstig
iut? n zijn, indien Nederland de reso-
j0 'e van de Veiligheidsraad naast zich
"neerleggen.
Se?at bit laatste onmogelijk was
**mn de internationale situatie, zag
ih be regering als de meerderheid
jv het parlement ten duidelijkste in.
Van Royen, de Nederlandse verte-
t "Woordiger in de Veiligheidsraad, had
te bake Success namens de Nederlandse
cjp 'ng reeds verklaard, dat Nederland
resolutie zou uitvoeren, in zoverre
(jg].Y®renigbaar was met dè verantwoor-
1, mkheid van Nederland voor de hand-
lng van de werkelijke vrijheid en
orde in Indonesië. Er waren echter
y, §e punten in de resolutie, welker
onhoorbaarheid voor ons land vrijwel
e^fbogelijk was. Hiertoe behoorde in de
(tik P'aats de erkenning van de Com-
0ja.s'e van de Ver. Naties, welke in de
v0ns komt van de beruchte Commissie
*Ult ^octie Diensten, en welke thans
kri vérstrekkende bevoegdheden
hit -1, dat er van Nederlands souverei-
in gezag en verantwoordelijkheid
0' deze overgangstijd bitter weinig
i verblijft, en in de tweede plaats het
^mtei van de republikeinse regering in
Jocja en de terugkeer van de officiële
K&minente figuren, d.w.z. Sukarno en
dig"'o o.s. Er is weinig fantasie voor no-
WannïY, ot de conclusie te komen, dat
Öe V r dit laatste inderdaad geschiedt,
hje J ngste militaire actie practisch
w^7?°r volkomen ongedaan
ydt gemaakt.
hloi'er 'n ehkele trekken de kern der
°D|C1h'kheden waarvoor het kabinet een
bg'°ssing moest trachten te vinden. Een
ite ssing moest worden genomen, wei-
fe zij ook zou uitvallen, voor
kpY?r'and en Indonesië de vèrststrek-
e gevolgen moest hebben.
\A/ 'j kunnen ons voorstellen, dat
V bet kabinet aan deze beslissing,
bpi welke immers van historische
°°k vv"is zou zi'n en in dit stadium
hijna onmogelijk was, heeft trach-
de ie ontkomen. Men heeft gepoogd
0\,p T'. O., de Bijeenkomst Federaal
"het ag' welke contact heeft opgenomen
de republikeinse leiders, zich over
o °^u^'e 'a£cn uitspreken. De B.
bgv heeft dit geweigerd, omdat zij
diet d was dat hierdoor het overleg
de republikeinen ongunstig zou
tip den beïnvloed. Men heeft getracht
lp 5'base van de Interim-regering over
tip aan en eventueel in Mei a.s. reeds
a°uvereinitcit op de Ver. Staten
stp, mdonesië over te dragen. Dit voor-
Vp dat naar het heet van de Hoge
Vi^egenwoordiger der Kroon te Bata-
Vpj' dr. Beel, afkomstig was, was voor
JPolitici wel acceptabel, ook voor de
Wu' P-, maar prof. Romme liet deze
kpfj in de Tweede Kamer duidelijk blij.
Hc',dat hieraan tegelijkertijd de op-
SiSc,tl ting van de Nederlands-Indone-
Unie behoorde te worden ge-
jp p®ld, iets, waarvoor ongetwijfeld
Vppj^Partij van de Arbeid weinig zal
„bier raken wij op het terrein der
■kp] Jdandse partij-politiek, welke in
ft)l bet Indonesische beleid zo'n grote
Jlpt Peelt. De debatten in de Tweede Ka-
®^p :(Uss°n de kopstukken der -partijen
"Pf^ week zijn een voortdurend terrein-
'tppi/bnen geweest. Het was een politiek
Vopu, Pel en wie aandachtig luisterde
sis, 2,® de dreiging van de komende cri-
®epjp r°£- Romme herinnerde er in zijn
•Ipt pan 9 Februari aan, dat de heer Van
'liisjpPes van Naters zich met de con-
Nlte Van dr- Van R°yen, dat sommige
5fe"b der resolutie onaanvaardbaar
b, accoord verklaard had. Hij her-
i ch po er °ok aan dat minister Stikker
^gpf. Januari zeer scherp afwijzend
ÏMip?Ver de voorgestelde resolutie, die
'Ptt hog een beetje erger was gewor-
geuit. Mét de heer Oud ver-
ti bei-k b de regering echter nogmaals
bslen, dat dit onverkort haar
bt is gebleven.
VU(j r°m drongen prof. Romme, mr.
fl "ïfo'1 c'e heer Schouten hier zo op aan?
'Pf ^otn herinnerde prof. Romme mr. Van
1 j?Cs nogeens aan de conclusie van dr.
2 p^ oyen? Omdat men voelde, dat
v "Uiten het kabinet de basis aan
3 Krscbuiven was. De druk van Ame-
tip. racht velen aan het wankelen.
Crstefl Partij van de Arbeid tot de
h cht eboorde om voor deze druk te
lfceft zal niemand verwonderen. Zij
bjeegedaan met de militaire actie,
■YV p 1 zij het inderdaad, zoals bijv. de
«t ,als een ultimum remedium,
h laatste middel heeft beschouwd
vjb bflis te bezien. In ieder geval heeft
r:bgrijke groep in de P.v.d.A.,
zln Het Parool haar verdediger
bi Jbair b ten scherpste verzet tegen de
prali6ue actie. Haar „liefde" voor de.re-
511® H ziJ eigenlijk nooit verloo-
'l'l. bjn arom trad zi£ steeds °P a's de
Voor Sukarno, en vooral van
K rt|j' ""-et Indonesische Congres van de
VÏ® art?1 de Arbeid nam, na de mili-
p^'ke ®tle. een tweetal resoluties aan,
«pk van duidelijke demonstratie wa-
V6®1 ae stemming in de partij. Niet
aanv Gr reden noemde een blad
V„ bjj- aarding van deze resoluties, in
van die van oud-minister
bg, d°lksteek in de rug van de re-
(Van onze parlementaire redacteur)
Het bericht van het aftreden van minister Sassen heeft gisteravond Iaat in
politieke en parlementaire kringen, in het algemeen juist onder hen, die min
of meer tot de insiders gerekend kunnen worden, geen geringe opschudding
gewekt. In de eerste plaats was men in de loop van de dag tot een ietwat
meer optimistische verwachting .gekomen, mede gebaseerd op het feit, dat
de heer Sassen zelf nog een poging scheen te willen ondernemen om door
het uitwerken van bepaalde mogelijkheden tot een uitweg uit de impasse
te geraken.
In de tweede plaats was men er in parlementaire kringen vrijwel van over
tuigd geworden, dat, wanneer het tot een crisis -zou komen, deze crisis niet
tot een portefeuillekwestie beperkt zou blijven, doch het hele kabinet zou
betreffen. De katholieke fractie immers had in grote trekken haar steun aan
minister Sassen toegezegd en ofschoon er tussen hem en zijn katholieke
collega's geen algehele eenstemmigheid bestond, rekende men er op, dat zij
op het critieke moment toch zijn standpunt zou kiezen. En overwegende, dat
de kabinetscrisis, _die hieruit zou moeten voortkomen, op dit moment een
catastrophe zou zijn, had men verklaard, dat de partijen elkander misschien
toch nog zouden vinden.
Men ziet hieruit weer eens hoe weinig
de dingen in dergelijke omstandigheden
zieh laten voorspellen. Van alles wat ve
len dachten, is niets uitgekomen. Wij heb
ben alle reden om aan te nemen, dat mi
nister Sassen Vrijdag inderdaad bepaalde
mogelijkheden heeft geopperd inzake de
„feitelijk te volgen gedragslijn", waarvan
net regeringscommuniqué spreekt. Zij
hebben nochtans bij het Kabnet niet vol
doende weerklank kunnen vinden. Zelfs
minister Schokking heeft er zich klaarblij
kelijk niet achter gesteld, -en ook dit
is een feit, dat de aandacht verdient. Maar
tevens hebben de katholieke ministers de
partij van hun andere ambtgenoten ge
kozen toen het tenslotte ging om de be
slissende vraèg: zich met minister Sassen
eensgezind verklaren of hem alleen opoffe
ren.
Natuurlijk rijzen hier tal van vragen,
waaromtrent het regeringscommuniqué
in zijn gebruikelijke geheimtaal geen
uitsluitsel geeft. Ogenschijnlijk zou
men zeggen is er nu een tegenstelling
tussen de katholieke ministers en de
K.V.P.-fractie ontstaan, die men ove-
Minister mr. Van Maarseveen zal,
naar wy vernemen, voorlopig Overzeese
Gebiedsdelen waarnemen.
Tegen deze achtergrond bezien, be
grijpt men duidelijker het conflict, dat
in het kabinet was uitgebroken en dat
aanleiding werd tot het heengaan van
mr. Sassen.
Mr. Stikker, minister van Buitenland
se Zaken en voorzitter van de V.V.D.,
wenst een realistische politiek te voeren,
hij is overtuigd van onze onmacht, uit
eindelijk de internationale druk te kun
nen weerstreven. Mr. Sassen wenste een
rechtlijnige, duidelijke politiek. Hij wil
de een vaste koers b 1 ij v n varen en
verzette er zich met kracht tegen, het
Nederlandse schip door manoeuvres van
het buitenland op een zandbank te la
ten lopen. Zoals wij nu al jarenlang in
de Indonesische politiek hebben mede
gemaakt, heeft de groep, die bereid is
concessies aan het buitenland te doen,
bijzonder aan Amerika en Engeland,
het weer gewonnen. Er is weinig fan
tasie voor nodig om te weten, wie het
hardst aan het touwtrekken is geweest.
In kringen van de P.v.d.A. gaat men
altijd het eerst door de knieën, dat is
altijd zo geweest en zal altijd zo blijven.
De soepelheid van minister Stikker in
de politiek heeft velen nu en dan met
verbijstering geslagen. Hij wenst slechts
rekening te houden met hetgeen men
noemt: de politieke werkelijkheid en
wordt deswege door de P.v.d.A. bewie
rookt als een andere Schermerhorn. Het
merkwaardige is, dat mr. Oud de soe
pelheid van zijn partijgenoot Stikker
met bezorgdheid gadeslaat.
Het regeringscommuniqué deelde gis
teravond mede, dat in de boezem van het
kabinet geen principieel verschil is
gerezen over de staatsrechtelijke doel
stellingen met betrekking tot de her
vormingen in Indonesië. Het menings
verschil liep over de te volgen politiek
na de jongste resolutie van de Veilig
heidsraad. Sassen, die sommige punten
onaanvaardbaar achtte, is heengegaan.
Men zal zich niet moeten verwonderen,
als thans binnen enkele dagen blijkt,
dat tegenover de Veiligheidsraad de be
kende „soepelheid" wordt toegepast.
Nederland gaat wéér concessies 'doen;
de kloof tussen Nederland en Indonesië
zal er des te breder door worden.
Het Nederlandse schip is, nadat enige
tijd een vaste koers is gevaren, weder
om op drift.
rigens nog niet direct al te zwaar be
hoeft te taxeren, gelet op het uitzon
derlijke, formeel niet-parlementaire ka
rakter van het Kabinet. Men zal eerst
dienen te weten op welke punten zich
de verschillen feitelijk voordoen. Uit
het communiqué valt af te leiden, dat
zij niet de grote doelstelling vah de
Indonesische politiek raken, doch wel
hebben zij dan betrekking op vragen
van practisch beleid. Daarmede is ook
weer niet gezegd, dat zij niet tot con
sequenties, waarbij wèl principes be
trokken zijn, zouden kunnen leiden.
Voor minister Sassen persoonlijk was
dit klaarblijkelijk wel het geval. De
vraag is nu maar, of de katholieke
fractie, die heden in spoedvergadering
bijeen zou komen, daar thans nog op
dezelfde manier over zou denken.
Men vergete niet, dat de fractie, zoals
wij gisteren reeds berichtten, zich niet
tot elke prijs met de heer Sassen accoord
heeft verklaard, ook al heeft zij eerder
in deze week in het licht van de omstan
digheden van dat ogenblik hem haar
steun gegeven. Het is denkbaar, dat de
andere katholieke ministers in dit gees
telijk voorbehoud, dat in de fractie aan
wezig was, aanleiding hebben gevonden
om het standpunt van hun ambtgenoot,
zo dit hun te extreem of niet doelmatig
voorkwam, niet bij te vallen, waarbij
men dan vooral ook in het oog moet
hóuden de zware druk, die Amerika op
ons uitoefent, gepaard aan zodanige be
tuigingen van een gezindheid, die de re
gering vertrouwen heeft doen opvatten
in de mogelijkheid om met de hulp van
Amerika tot een redelijke politiek in In
donesië te geraken. Van de andere kant
is het dan denkbaar, dat het feit van het
trouw blijven van alle andere katholieke
ministers aan het Kabinet op zijn beurt
de aanleiding kan worden om de gezind
heid tot het voeren van een soepeler
politiek dan de heer Sassen schijnbaar
heeft voorgestaan, in de katholieke frac
tie manifest te doen worden.
Hiermede zijn slechts enkele mogelijk
heden, die zo op het eerste gezicht in de
situatie vallen te onderkennen, aange
duid. Zeker is, dat het aftreden van mi
nister Sassen en nog meer het aanblijven
van alle andere ministers speciaal in de
katholieke fractie groot opzien heeft ge
baard, En wat de weerslag in Batavia zal
zijn, kan men zich denken. Nadat men
daar in alle staten van moedeloosheid is
geraakt en de Hoge Vertegenwoordiger
der Kroon heeft doen weten, dat hij de
de uitoefening van zijn ambt niet kan
voortzetten, wanneer de regering niet on
verwijld haar standpunt en directieven
bekendmaakt; terwijl heden de U.N.C.I.
naar Banka vertrokken is om er bespre
kingen te voeren met republikeinen en
federalen, heeft men daar heden in
plaats van die directieven het bericht ge
kregen, dat de regering nu ook officieel
caduc i's. Een dieptepunt als wij thans be
leven hadden wij tot dusver wellicht in
het hele Indonesische drama nog niet
bereikt.
De Britse ambassadeur in Nederland, Sir
Philip Nicols, heeft gisteren een bezoek
gebracht aan het Nederlandse departe
ment van Buitenlandse Zaken te Den
Haag voor besprekingen over Indonesië,
aldus heeft een woordvoerder van het
Foreign Office te Londen Vrijdagavond
medegedeeld. De woordvoerder wilde
niets mededelen omtrent het bespro
kene.
In diplomatieke kringen te Londen
neemt men aan, dat de Brits-Neder
landse besprekingen over Indonesië een
voortzetting vormden van de algemene
bespreking van het probleem door de
consultatieve raad van de West-Euro-
pese Unie op zijn bijeenkomst te Lon
den van einde Januari. Ofschoon
het Indonesische probleem, van diplo
matiek standpunt gezien, sedert enige
weken, sinds het staken van het vuren
op Java, „bevroren" is gebleven, is men
te Londen van mening, dat de zaak
opnieuw naar voren gebracht zou kun
nen worden tijdens een debat in de
Veiligheidsraad in de nabije toekomst.
Waarnemers te Londen nemen aan,
dat het doel van het bezoek van Sir
Philip Nicols was kennis te krijgen
van de bedoeling van de Nederlandse
regering voordat de kwestie te Lake
Success verder in het openbaar wordt
besproken.
A. P. weet nog te melden, dat Enge-
Inad Nederland geadviseerd heeft om
de gevangen genomen Indonesische
republikeinse leiders zo spoedig moge
lijk in vrijheid te stellen en te voldoen
aan de door de Ver. Naties gegeven
richtlijnen voor een regeling van het
Indonesische geschil. Er is geen for
mele nota aan mr. Stikker overhandigd.
De Aziatische landen, die de confe
rentie over Indonesië te New Delhi
hebben bijgewoond, zal wellicht spoe
dig worden gevraagd economische
sancties tegen Nederland toe te passen,
aldus Sumitro, de Indonesische repu
blikeinse afgevaardigde bij de V. N„ die
uit New Delhi te New York is terug
gekeerd.
„Ik heb reden ée geloven, dat er zeer
spoedig besprekingen langs diplomatieke
weg zullen worden begonnen door de
landen, die deelnemen aan de Aziati
sche conferentie. De bedoeling van der
gelijke besprekingen is te overwegen,
welke wegen en middelen tegen de
Nederlanders kunnen worden gebruikt.
indien zij voortgaan de wereldopinie in
het algemeen en de Aziatische landen
in het bijzonder te trotseren."
In een dergelijk geval, zo zeide Su
mitro, zouden de Indonesische republi
keinse afgevaardigden de Aziatische
regering opnieuw vragen ernstig het
toepassen van sancties tegen de Neder
landers te overwegen en de Indonesi
sche republiek van materiaal en finan
ciële hulp te voorzien. Sancties, die
worden beoogd, zijn: uitbreiding tot
andere landen van de intrekking van
landingsrechten .,or Nederlandse
vliegtuigen, zoals in India. Pakistan en
op Ceylon, en onderzoek naar „contra
bande" op Nederlandse schepen, die
Aziatische havens aandoen.
Uit de Memorie van Antwoord op het
Voorlopig Verslag der Eerste Kamer
over de begroting 1949 (politieke be
schouwingen) blijkt:
De regering deelt de bezorgdheid be
treffende de defensie van het Rijk in
Europa. Zij beraadt zich over hetgeen
kan worden gedaan. Een hieromtrent in
het openbaar afgelegde fcitspraak van
maarschalk Montgomery is de regering
niet bekend.
De regering is voornemens op kor
te termijn een interim-regeling voor
Suriname en de Nederlandse Antil
len bij de Staten-Generaal voor te
brengen. Zij beoogt aan Suriname
en de Nederlandse-Antillen thans de
autonomie te geven, die aan deze
gebiedsdelen in uitzicht was gesteld.
De regering meent, dat de strijd tegen
het communisme allereerst met geeste
lijke wapenen moet worden gevoerd.
Een algemeen verbod voor communisten
om in overheidsdiensten werkzaam te
zijn is niet in voorbereiding. Wel zal het
mogelijk zijn ambtenaren te verwijderen
uit posten, waarvoor zij uit politiek oog-
jpunt niet betrouwbaar zijn te achten.
Gisteren arriveerde met het s.s. „Stuyve-
sant" van de K.N.S.M. in Amsterdam de
500.000 kg. rijst uit Suriname, die onder
auspiciën van het Wilhelmina-fonds in
ons land gedistribueerd zullen worden.
Deze rijst wordt verkocht met een
gulden toeslag ten behoeve van de
T.B.C.-bestrijding in Suriname.
Een officiële Nederlandse woordvoer
der te Batavia weigerde vandaag com
mentaar te leveren op de vraag of dr.
Beel al dan niet het voorbeeld van mi
nister Sassen zal volgen, zo meldt A.P.
„In dit critieke stadium ben ik niet ge
rechtigd mij hierover uit te laten", zo
zeide deze woordvoerder.
In Indonesische kringen toonde men
zich verheugd over het aftreden van
minister Sassen. Die kringen hebben de
afgetreden bewindsman algemeen be
schouwd als de sterkste voorstander van
militair optreden in het Nederlandse
kabinet.
De regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen in
Indonesië zijn gerapporteerd:
Kon. Landmacht: Gesneuveld 23 Ja
nuari 1949: Serg. G. Lubbi, legernr.
270831124, afkomstig uit Borger (Dr.)
Gesneuveld 27 Januari 1949: Sold. R.
Jansma, legernr. 270929075, afkomstig
uit Anjum (Fr.). Gesneuveld 30 Janu
ari 1949: Sold. E. H. den Hartog, leger
nr. 25Ö615094, afkomstig uit Sliedrecht.
Gesneuveld 31 Januari 1949: Sold. Ie
kl. E. Dobbenberg, legernr. 250707115, af
komstig uit Dieren; Sold. Ie kl. J. W.
M.' Gieben, legernr. 250827053, afkom
stig uit St. Antonis (gem. Oploo). Ge
sneuveld 2 Februari 1949: Sold. Ie kl. J.
de Groot, legernr. 250101017. afkomstig
uit Rotterdam. Gesneuveld 3 Februari
1949: Korp. H. Bosman, legernr.
270416243, afkomstig uit Leiden. Sold.
Ie kl. G. P. Harthoorn, legernr.
280928480, afkomstig uit 's-Gravenhage.
Sold. P. v. Poelgeest, legernr. 260507051,
afkomstig uit Hilversum. Gesneuveld 4
Februari 1949: Sold. A. Verlaan, legernr.
271011064, afkomstig uit Uithoorn. Ge
sneuveld 5 Februari 1949: Sold. C. L. van
Hoof, legernr. 261212083, afkomstig uit
Hoogerheide (gem. Woensdrecht).
Rectificatie: 4 Februari 1949 werd bij
de verliezen in Indonesië vermeld: Ge
sneuveld 26 Januari 1949: Sold. M. A.
Kuesken, legernr. 250715037, afkomstig
uit 's-Gravenhage. Dit moet echter zijn:
Sold. M. A. Huesken.
Kon. Ned.-Ind. Leger: Gesneuveld 3
Februari 1949: Korp. Artie. A. C. Mar
tens, stmbnr. 96403, afkomstig uit Rot
terdam. Overleden t. g. v. oorlogsver
wonding op 4 Februari 1949: res. 2e lt.
Infie. A. F. Reket. afkomstig uit Bus-
sum.
Naar wij van de algemeen secretaris
van het Koninklijk Huis vernemen, is
het bericht in een der bladen, als zou
H.M. de Koningin dit weekend in Sankt
Anton doorbrengen, niet juist.
Bij K. B. is afwijzend beschikt op het
gratie-verzoek van M. Jansen, tot de
doodstraf veroordeeld bij sententie van
het Bijzonder Gerechtshof te Arnhem.
Het vonnis is inmiddels voltrokken.
De doodstraf bij sententie van het Bij
zonder Gerechtshof te Leeuwarden op
gelegd aan M. Vonk is bij wijze van gra
tie veranderd in een levenslange ge
vangenisstraf
Een groot aantal New Yorkers kwam deze
week voor het stadhuis bijeen om in het
openbaar te bidden voor Kardinaal Mind-
szenty en om tegen zijn proces te proteste
ren. Het waren niet alleen katholieken
maar ook leden van allerlei godsdienstige
(Van een bijzondere medewerker)
Er is ernstig ongenoegen in het ge
zin van kruidenier Steinders. Va
der Steinders heeft weer eens een
ontactische opmerking gemaakt over het
huishoudboekje van moeder de vrouw
en daar kan moeder nou net precies
niet nieer tegen. Zeker de laatste tijd
niet meer. Ook vóór de oorlog hadden
ze niet te roemen over een al te hoog
inkomen, maar toen waren de gezins-
lasten nog niet zo zwaar en daarom: ge
klaagd hebben ze toen nooit. Nu zijn er
zes kinderen, de oudste wil zo graag
naar het gymnasium, maar vader kan
binnenkort een goedkope loopjongen
best gebruiken. En dan die kleren, de
belasting, de schoenen. Bovendien gaat
het gezin zich nog een keer uitbreiden.
Kijk, nu had vader niet tegen moeder
moeten zeggen, dat ze wat zuiniger
aan moet doen. Ze kan niet zuiniger
dan ze al doet. Fruit voor de kinderen
komt er practisch niet meer in huis, va
ders dagelijks borreltje voor het eten
(sinds dat spul van de bon was) is al
lang weer gereduceerd tot een héél
kleintje bij een of ander feestelijke ge
legenheid. Kijk eens naar moeders kou
sen. Zie eens naar die jas, die ze nu al
acht jaar draagt en dat éne paar schoe
nen, dat ze nog heeft. Nee, vader zou ver
standiger doen eens naar de poflijst te
kijken en te zorgen, dat de centen binnen
komen van die lui die als maar halen
en schijnen te vergeten, dat er geld bij
hoort. En daarop is vader weer losge
barsten: „Wat wil je? We zijn DE krui
denier van de buurt. Al meer dan veer
tig jaar kent men onze zaak. We heb
ben het vertrouwen van alle lui hier.
Daar heeft m'n vader voor gezorgd en
ik zal dat niet beschamen. Wij, kleine
zelfstandigen, hebben het niet breed,
maar wat denk je van Paasdorp en van
Brandeman en al die grote huishoudens
van arbeiders, die tot onze vaste klan
ten behoren? Kijk eens", en hij haalt een
vakblad voor de dag. „Hier heb ik cij
fers, die door het Centraal Bureau voor
de Statistiek zijn berekend: Om een in
zicht te krijgen in het werkelijke ver
bruik van onze gezinnen geven wij hier
onder de nominale cijfers van het ver-
bruiksjaar 1946, volgens de huishoudre-
keningen van hand- en hoofdarbeiders
in middelgrote en kleine steden.
"■s t-
5 ca
3 ca
T3 ho
Totaal 2.337.12
Voeding 910.18
Kleding 179.73
Schoeisel 67.93
Reiniging 36.85
Woninginr. en huisraad 104.32
Huur 263.63
Voor het eerste kwartaal over 1948 waren
deze cijfers:
Inkomensgroep
f 40.— tot f 50.—
Gem. uitg. Gem. uitg. in
per gezin per gezin v. d. tot.
over 13 w. in gld. p. w. verbr.rek.
Inkomensgroep:
f 30.tot f 40.p. w.
öc.5 x
+-> w O
f 40.—
ftfi C
ÜQ
2
44.94
17.46
3.45
1.30
0.70
2.—
5.07
eo QC
-óZZ
g u
e
tot f50.— p.
3
100.0 2.770.11
38.9 991.32
192.88
81.23
39.16
141.95
270.80
7.7
2.9
1.6
4.5
11.3
•S*
N
•C o
•O TJO O*
5
53.27
19.06
3.70
1.37
0.75
2.73
5.20
o
"O .3
o
fc- o 2
c5-
6
100.0
35.8
7.0
3.0
1.4
5.1
9.8
Berekend naar jaarcijfers C.B.S.
Totaal
687.52
52.88
100.0
Voeding
259.67
19.97
37.8
Kleding
66.73
5.13
9.7
Schoeisel
15.14
1.16
2.2
Reiniging
11.08
0.85
1.6
Woninginrichting 43.09
3.31
6.3
Huur
61.75
4.75
9.0
(Bron: huishoudrekeningen C.B.S.)
„Nou moet je die cijfers eens goed
aankijken", zegt Steinders nu.
„Dit soort gezinnen komt niet sinds
vorige week iets te kort, maar sinds ja
ren. Die eerste inkomensgroep kwam
over de jaren '43'46 reeds gemiddeld
ƒ4.94 per week te kort, de hogere groep
ƒ3.27 per week. In 1948 was dit tekort
gedaald tot nog „maar" ƒ2.88 per week.
Nou moet je er hierbij wel aan denken
dat in deze cijfers niets is berekend
voor ontspanning, en voor het opvangen
van allerlei huiselijke risico's die er nu
eenmaal altijd zijn. De daling van het
tekort is veroorzaakt door het stijgen
van het inkomen tengevolge van tal van
samenwerkende factoren als: verminde
ring van de loonbelasting, stijging van
de kinderbijslag enz."
Onbegrijpelijk noemt Steinders het
voorts dat minister Joekes over de ge
voerde loon- en prijspolitiek het volgen
de in de Kamer heeft gezegd:
Om twijfel aangaande de stelling,
dat de kosten van levensonderhoud
slechts weinig zijn gestegen, weg te
nemen, verwijst de minister naar de
door het C.B.S. gepubliceerde index
cijfers, welke aantonen dat het ver
diende loon sinds '45 sterker is geste
gen dan de kosten van het levenson
derhoud.
„Accoord Van Putten", zegt Steinders,
„maar de mensen komen nog steeds te
kort. En als de mensen hier in de buurt,
bijna allemaal arbeiders, steeds te kort
komen, ben ik, hun kruidenier, het
haasje. En laten we - ou samen maar
geen herrie meer maken moeder, we
leven nog en over het algemeen kunnen
we er op rekenen dat als de arbeiders
weer geld hebben ze hun schuld ook
eerlijk afbetalen. Het Economisch-statis-
tisch kwartaalbericht zegt, dat, als de
subsidies in de loop van dit jaar nog
verder worden afgeschaft en de huren
worden verhoogd, een loonsverhoging
noodzakelijk zal zijn. Ik vind dat laatste
nu al nodig, maar alla, ik ben nog geen
minister, maar daarom zeg ik het zo vrij
moedig: we mogen niet ophouden er op
te wijzen dat in de arbeidersgezinnen
waarbij gerekend zijn ook de gezinnen
van de hoofdarbeiders zorgen zijn die
van ons allemaal eisen dat we zonder
ophouden aan de opheffing er van
werken."
DAT KAN ALLEEN DIANA I
Prachtige glad tuiglederen
reistas grote maat
met riem en garantie
voor I. 27.95
SUPERKLASSE
Alléén verkrijgbaar in de DIANA filialen Ie HAARLEMGrole Houtstraat 168 -
te AMSTERDAM: van Woustr. 82, tel. 90730, Ceintuurb. 430 en de Clercqstr. 28
Het Franse persbureau A.F.P. meldt
naar aanleiding van de noodlanding van
een „Aero-Holland"-vliegtuig in Spanje
nader uit Lissabon, dat de vier personen,
die zich aan boord van de „Beechcraft"
bevonden, niet gewond zijn. Het toestel
dat op weg was van Sevilla naar Madrid!
heeft een noodlanding gemaakt in een
zandige streek bij de Taag. De vier in
zittenden waren L. Carp, passagier J
Hoekstra, piloot, Charlotte Hoekstra, ste-
wardes en J. Rietkerken, radio-telegra
fist. Het toestel heeft lichte schade op
gelopen, die in enkele dagen hersteld
kan worden.
Vrijdagavond om acht uur was Ne
derland met uitzondering van twee klei
ne hoekjes bij Maastricht en Vlissingen
volledig toegedekt door een witte on
doordringbare mist. Op de meeste plaat
sen was het zicht niet meer dan een
goede vijftig meter. Alle vliegvelden
zaten potdicht en op de verkeerswegen
schoven de auto's met een slakkengange-
tje door de wolken. Ook het verkeer
te water leed onder het slechte zicht.
Vrijdagmiddag had de luchtverkeers
beveiliging van de Rijksluchtvaartdienst
op het Leeuwarder vliegveld het druk
met het binnenloodsen van de vliegtui
gen, die Schiphol door de mist niet kon
ontvangen. Tegen het middaguur kon
digde zich het eerste KLM-toestel aan,
n.l. de „Prinses Irene", komende uit Jo
hannesburg, daarop volgden in de na
middag nog een Convair-liner van de
KLM, die uit Stockholm kwam, een Con
stellation uit New York bestemd voor
Amsterdam, een toestel van een Zwit
serse maatschappij uit Zürich, een van
de Air France uit Parijs, een Engels
vliegtuigje uit Bremerhaven, de „Eind
hoven" op weg naar Londen en Stock
holm om gestrande passagiers op te ne
men en tenslotte een KLM-machine op
weg van Gothenburg naar Amsterdam.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Vannacht nog plaatselijk nevel of
mist en hier en daar lichte nacht-
forst. Morgen overdag overal optrek
ken van de mist en dan meest zwaar
bewolkt met later plaatselijk enige
regen. Zwakke of matige wind tus
sen Zuid-West en Zuid. Iets hogere
temperatuur dan vandaag.
Zon: 8.02—17.48; Maan: 16.20—8.11.
De ware groten doen grote dingen
op eenvoudige wijze.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Welter in verband met mededelingen,
welke zouden zijn gedaan door de
Nederlandse ambassadeur te Washing
ton heeft mr. Stikker, mede namens
mr. Sassen, o.m. geantwoord, dat mr.
Van Kleffens slechts duidelijk heeft
willen maken, dat de toegezegde sou-
vereiniteit van de V.S.L met zich mede
zal brengen, dat het volk zelfstandig
kan bepalen welke leiders het wenst te
kiezen. In verband met de in de Ver
enigde Staten vaak naar voren komen
de opvatting, dat de Nederlandse actie
ten doel heeft gehad het nationa
lisme als zodanig te bestrijden, heeft
mr. Van Kleffens duidelijk doen uit
komen, dat Nederland samenwerking
met het constructieve nationalisme
nastreeft.
Beide ministers zijn van mening, dat
Hr. Ms. ambassadeur in zijn verklarin
gen niet van het standpunt der Neder
landse regering is afgeweken. Mr.
Van Kleffens heeft als Nederlands ver
tegenwoordiger voor de Indonesische
kwestie in de Veiligheidsraad èn als
Nederlands ambassadeur te Washington
bij voortduring in woord en geschrift
geijverd voor een beter begrip van de
Nederlandse opvattingen van het Indo
nesische geschil.
De regering heeft volledig vertrouwen
in de wyze, waarop mr. Van Kleffens
zich van zyn moeilijke en verantwoor
delijke taak kwijt.