Kruythof brengt Sweering eerste
nederlaag toe
Alleen Van de Pol en Metzzijn
ongeslagen
GEEFT
DE
HAARLEM SPARTA
GENADEST00T?
EEN KORT AVONTUUR
VAN DON PEDRO
De man, die de aarde liet draaien
lil
Goede partij van Krijt
tegen Nielsen
Rekenkundige opgave
Zeeburgia-HBS om het lijfsbehoud
r
Wij luisteren naar
lil.™
j
No, 15
Koningin
der muziek
instrument
WE MAKEN HET ZELF
Ï-Sch
"t
rfft
""S
ï'Sr
Iedere dag de H. Mis
TEKENCURSÜj
"De j
Led
con
i
I
ZATERDAG 19 FEBRUARI 1949
pagina
Eindelijk De Leeuw
Weer Van de Pol
Andere districten
Rookgordijn in Bisietstadion
SCHAAKRUBRIEK
mm ¥M
fijöS
m
ORG/
bal™
1H
*4
?tS^ de
DAMRUBRIEK
"4
m,
W4
fel
1
(Van onze sportredacteur)
AMSTERDAM, 18 Februari. Van
avond voor het eerst heeft biljartlievend
Amsterdam de 34-jarige hoofdklasse
debutant Piet Kruythof anders zien spe
len dan alleen maar vlot en fris en on
bevangen. Dat was in zijn party tegen
Jan Sweering een van de drie onge-
slagenen van dat ogenblik waarin de
quick-slartcr uit Barendregt, opnieuw
begon met een hoopgevende voorsprong
te nemen. Totdat Sweering bij een in
zinking van zijn tegenstander met een
eindeloos gemartel van bijna niet aan
tellende miniatuur-serietjes eindelijk
langszij kwam en daarna braaf meedeed
in het stuivertje wisselen om de leiding.
De Amsterdammer had met een voor
sprong van 10 caramboles juist weer de
kop genomen toen Kruythof in zijn ze-
ren en twintigste beurt aan de tafel
trad om, naar later zou blijken, de be
slissing te forceren.
Want ineens was de vaart, welke hel
spel van de nieuwe hoofdklasse-speler
steeds in het begin van de partij ken
merkt. in diens spel teruggekomen. Na
een droeve litanie van te kort en 6lordi*
en verre van uitgebalanceerd spel had
Kruythof plotseling met een paar ferme
lijnen en streken dwars over de tafel,
het ivoor weer aan een touwtje gekre
gen. De nieuwelingen op de tribune die
tot dan toe alle reden hadden gehad oin
zich af te vragen, waarom de debuteren
de Barendregter nu zijn goede pers hao
gehad, zagen plotseling de kwaliteiten
van Kruythof, markant gedemonstreerd
voor zich. Het was ook nu niet huive
ringwekkend van precisie, zoals Van de
Pol het later op de avond nog eens
tegen De Ruvter zou laten zien, maar
het was goed en rondborstig en er was
terecht veel applaus voor talrijke sto
ten. die het ..deden". En er was ook
intensieve belangstelling bij de kenners
voor het driftig tempo waarmee Kruyt
hof nu ineens mee langs de speeltafel
Nederland-Denemarken 1-1
In de eerste partij van de internatio
nale tennis ontmoeting Nederland-—De-
marken, welke op de overdekte baan
van Marlot-te Den Haag werd gespeeld,
heeft Nielsen, de grote man van Stock
holm. waar hij Parker, Patty en Jo
hansson sloeg, alleen in de eerste set
zijn faam bevestigd. Hij speelde prach
tig aanvallend tennis met onhoudbare
services, schitterende back-hand folleys
en lage backhand-drives. Krijt kwam er
niet aan te pas Het werd 30 in de
tweede set, doch toen verviel Nielsen
in „mooi doen". Nielsen verspeelde. de
derde set met grove nonchalance en
verloor met 57.
In de vierde set werd het weer 31,
weer spel van Nielsen, dat verre van
af was en dat nu en dan zelfs teleur
stelling wekte door de grote risico's en
na een game op 7-^-8 waarin hij acht
setpoints van Krijt, ontstaan door mis
sers van hem telkens weer onweer
staanbaar te niet deed met een schitte
rende variëteit van slagen, verloor hij
toch de set met 810.
In de vijfde kwam hij onbespeelbaar
voor Krijt op 30. doch weer hield
deze prachtig vol. Krijt verloor tenslotte
met 9—11
In de tweede partij was Van Meege
ren te snel en te vast voor Kozeluh. Hij
viel meer aan dan gewoonlijk en won
onbedreigd met 62. 6—3. 62. De
stand in de wedstrijd NederlandDene
marken is nu 11.
LENS 3
SNEL 7
LENS
Bepaal de breuk
SNEL
indien de
zelfde letters hetzelfde cijfer en de ver
schillende letters een verschillend cij
fer voorstellen.
Inzendingen tot en met Dinsdag
1 Maart op open briefkaart aan
Het Kasteel van Aemstel lafd. Prijs
raadsel), N. Z. Voorburgwal 6573, Am
sterdam.
Oplossing 5 Februari:
N IJ ME GEN
ME T H O D E
GENDE REN
Na loting werden de prijzen toege
kend aan: J. M. Vester, Koediefslaan
49, Heemstede; P. de RaadDieleman,
^\kkerweg, 15, Laren (Gooi); L. Boer
lagen Lange Veerstraat 32, Haarlem:
S. Kinsbergen. Heggerankweg 37, Am
sterdam; P. Tilanus. Alexanderlaan 20,
Hilversum; Mevr. DennemanKeyszer,
Wilhelmina-Gasthuis, zaal 9, Amster
dam.
draafde. De rustige speler, zoals men die'
in anderhalve dag had leren kennen,
was plotseling gevangen door de ner
vositeit van wat men in de sportwereld
„ras" noemt en reageerde intensief op
het resultaat van zijn stoten. Een goed
keurend knikje als het mee viel, een
grimmig hanteren van het krijt en een
even samenknijpen van de lippen wan
neer het eens minder goed afliep. Maar
de serie liep door tot 74 en hoewel
Kruj'thof daarna nog zes beurten nodig
had om de resterende 33 caramboles uil
te maken, was Sweering er voor het
eerst in dit tournooi door verslagen.
Tezelfder tijd behaalde De Leeuw
eindelijk zijn eerste overwinning op
Van Lochem. nadat in de eerste mid
dagpartij ook Metz de Amsterdamse
reus opzij had geduwd. De Leeuw
speelde toen al veel beter dan op de
eerste dag, maar er zat als het ware
een beetje verdriet in, omdat het niet
dienstbaar was aan de grote rol. die de
veelvoudige kampioen steeds was toe
bedeeld geweest. Maar toch was de am
bitie er nog om te laten zien dat de
kwaliteiten niet tot sintels waren uit
gedoofd en Van Lochem kreeg het des
avonds duidelijk op zijn brood. Brillant
weer was die serie in de vierde beurt,
die op 99 met een gemakkelijke trek-
bal jammerlijk strandde; brillant ook
nog even een 47 in' de vijftiende, maar
vooral de slotserie van 36 in de laatste
beurt. De Leeuw is de grote leeuw van
zoveel vroegere kampioenschappen niet
meer, maar het deed deugd hem weer
eens met een beetje fleur aan het werk
tp 7ipn
Ook De Ruyter behaalde vandaag
zijn eerste overwinning, toen hij in de
middagpartijen met 49 caramboles ver
schil in 26 beurten van Kruythof won.
Maar 's avonds tegen Van de Pol was
alle herinnering zoek aan de verras
sende prestatie, die de jonge Waalwij-
ker tijdens het Europese kampioen
schap 47/2 in het Scheveningse Kurhaus
had geleverd. Zijn gemiddelde van
18.57 voor deze partij wijst uit, dat hij
het heus niet slecht heeft gedaan, maar
er was werkelijk geen kruid tegen ge
wassen. zoals de Rotterdammer in zijn
vierde beurt nog eens liet zien, dat er
nodig iets bóven de hoofdklasse moet
worden uitgevonden. In zijn prachtige
serie van 136 dirigeerde hij het ivoor
bijna voortdurend over de kaderlijn en
de adembenemende stilte waarin men
deze grote piqueur telkens opnieuw op
verbluffende wijze zijn zin zag krijgen,
werd regelmatig door een bewonderend
gemompel afgewisseld. Van de Pol zelf
groeide er niet weinig in. Hij ontspande
van hoofd tot voeten en ging helemaal
niet gehaast, maar onweerstaanbaar op
de 300 af. Zijn laatste stoot evenwel
bevatte een voetangeltje, waarop de
serie één carambole te vroeg strandde
om het record te breken van het par
tijgemiddelde. Van de Pol moest nog
tweemaal stoten en had dus 7 beurten
nodig om de 300 vol te maken.
Tegelijkertijd won Metz van Kobus,
die 's middags een partij uit handen had
gegeven tegen Sweering en als resul
taat daarvan gaan nu alleen Van de
Pol en Metz zonder strafpunteh de
laatste dagen in.
De stand is:
De stand na de tweede dag luidt:
pnt.
carr.
brt.
h.s.
gem.
Van de Pol
8
1200
43
227
27.90
Metz
8
1200
70
98
17.14
Sweering
6
1126
106
83
10.62
Kruythof
4
994
95
74
10.46
Dc Leeuw
2
956
72
99
13.27
Y obus
2
1097
86
69
12.75
De Ruyter
2
863
76
59
11.35
Van Lochem
0
658
72
78
9.14
Niei minder dan iien clubs in de Westelijke disiriclen van
de eersie klas K.N.V.B. vechien onderling een titanenstrijd
om te ontkomen aan drie plaatsen, die fataal zijn en die
de zo gevreesde strijd mei de kampioenen uit de tweede
klas tot gevolg hebben. In district II is D.H.C. al veroordeeld,
maar Zeeburgia, D.F.C., H.B.S., Nepiunus en K.F.C. kunnen
de dans nog ontspringen, een dans, die voor één van de
vijf noodlottig moet worden. Haarlem krijgt Zondag in
district II bezoek van Sparia, dat bij de roodbroeken maar
één punt behoeft ie verspelen om definitief tot de degra-
datiecandidaien te behoren. En wie acht de Haarlemmers
niet in staat om de kasteelbewoners een nederlaag, toe ie
brengen? Van de laagst geplaatsten komen in deze afdeling
verder alleen nog 'i Gooi en A.D.O. in het veld, want de
aanvankelijk vastgestelde wedstrijd StormvogelsVole-
wijekers gaat niet door om de andere ploegen de gelegen
heid ie geven hun achterstallige wedstrijd in ie halen.
Ieder winstpunt is in deze eindsprint
voor de clubs, die in gevaar verkeren,
van het grootste belang. Zeeburgia
heeft zich tot nu toe goed hersteld, maar
alle moeite zou vrijwel tevergeefs zijn
geweest, wanneer de withemden Zon
dag de twee punten aan HBS geven.
Een overwinning zou daarentegen een
herademing zijn in het kamp der Am
sterdammers, want dan is de kans
de veroordeling te ontlopen tot tachtig
procent gestegen. HBS vaart in het
zelfde schuitje. Ook voor de Hagenaars
geldt het gezegde: er op of er onder,
zodat de wedstrqd die Zondag aan de
Kruislaan wordt gespeeld niet vrij zal
zijn van spannende en zenuwslopende
momenten.
DFC en Neptunus krijgen morgen te
genstanders, die in de bovenste heift
van de ranglijst thuishoren. Theore
tisch moet EDO van de Rotterdammers
en Feyenoord van de Dordtenaren win
nen, maar de twee katjes zitten in het
nauw en kunnen yiaarom rare sprongen
maken. KFC, de vijfde gegadigde, heeft
een vrije dag, maar kijkt met angst en
beven toe, wat de andere clubs er van
maken. De wedstrijden Hermes DVS
DHC en DWS—VSV kunnen geen in
grijpende veranderingen in de ranglijst
meer brengen.
In district 1 krijgt Sparta Zondag de
genadestoot van Haarlem, dat de laatste
tijd in zo'n goede vorm verkeert, dat
een overwinning voor de Rotterdammers
tot de onwaarschijnlijkheden behoort, 't
Gooi heeft de laatste weken de kans
weer in eigen handen genomen. Het is
nog heel goed mogelijk, dat de Hilver
summers zich van de een na onderste
plaats werken, maar dan moeten ze eerst
de klip Xerxes omzeilen, een opgave,
die wel boven de krachten van de
Gooiers zal liggen. Ajax gaat naar ADO
en het ligt voor de hand. dat de Amster
dammers hier de overwinnaars blijven,
tenminste wanneer zij andere dingen
laten zien dan de laatste Zondagen.
Twee kampioenen staan er voor mor
gen op stapel. Op de eerste plaats is
Vs..
ZATERDAG
HILVERSUM I - 301 M. 18.00 kwar
tet, 13.15 weekoverzicht. 18.30 Strijdkr.,
19.00 nieuws, 19.15 lezing, 19.30 gram.,
19.45 Nederl. in Duitsl., 20.00 nieuws,
20.05 gewone man, 20.12 gram.. 20.20
Lichtbaken, 20.50 orkest, 21.00 de klok
heit negen. 21.45 estafette. 22.00 Ger de
Roos, 22.30 actualiteiten, 22.45 Avondge
bed. 23.00 nieuws, 23.25 Concertgeb.-
orkest.
HILVERSUM II - 415 M. na 18 uur
ook 245 en 1875 M. 18.00 nieuws,
18.15 Ramblers, 18.45 gram., 19.00 kunst,
19.30 lezing, 19.45 „auserie, 20.00 nieuws,
20.05 dingen v. d. dag, 20.12 varia, 20.15
operettes, 21.00 lezing. 21.15 cabaret,
22.00 Schrammeln, 22.25 klankbeeld,
- 22.40 kwartet. 23.00 nieuws, 23.15 sport.
23.25 Tiplight-Music, 23.45 gram.
ZONDAG
HILVERSUM 1 - 301 M. 8.00 nieuws,
8.15 gram., 8.25 inleiding op 8.30 Hoog
mis, 9.30 nieuws, 9.45 Zondagmorgen,
10.00 Kerkdienst, 11.30 gram.. 12.15
Apologie, 12 35 viool en piano, 12.40
Ger de Roos. 12.55 Zonnewijzer, 13.00
nieuws, 13.25 Ger de Roos, 13 50 Buf
falo Bill. 14.05 Gooise Kring. 15.30
concert, 16.10 sport, 16.25 Vespers. 17.00
Kerkdienst. 18.30 Strijdkr., 19.00 koor,
19.15 lezing. 19.30 nieuws, 19.45 gram..
19.50 boekbespr.. 20.05 gewone man.
20.12 uit en thuis. 21.37 luisterspel Vre
de. 22.37 actualitei en. 22.45 Avondge
bed. 23.00 nieuws, 23.15 Concertge-
'ouw ork.
HILVERSUM II - 415 M. Na 18 u.
ook 245 en 1875 M. 3.00 nieuws, 8.15
strijdlied. 8.13 gram., 8.30 lezing. 8.40
Promenade ork., 9.12 sport, 9.15 gram.,
9.45 lezing. 10.00 trio, 10.30 klankbeeld.
10.50 Flierefluiters. 11.15 Triangel, 12.00
strijkorkest. 12.30 Zondagsciub, 12.40
Speeldoos, 12.55 sport. 13.00 nieuws, 13 :5
mededelingen, 13.20 jodel-kwartet. 13.50
cabaret. 14.00 gram.. 14.05 boekbespr.,
14.30 Concertgeb.-ork.. 16.30 sport, 17.00
koor, 17.20 citer. 17.30 Ome Keesje, 17.50
sport. 18.00 nieuws, 18.15 in gesprek met
de lezer. 18.30 Studiodienst, 19.00 luister
clubs, 19.30 Bijbelvertelüng, 20.00
nieuws, 20.05 actualiteiten, 20.15 Waltz-
time. 20.40 hoorspel. 21.10 inleiding op
21 15 opera. 22.00 hersengymn., 22.25
concert, 23.00 nieuws, 23.15 operette conc.
MAANDAG
HILVERSUM I - 301 M. 7.00 nieuws,
7.15 gymn, 7.30 gram., 7.45 woord voor
de dag. 8.00 nieuws, 8.15 Te Deum, 9.00
Mozart. 9.15 zieken. 9.30 gram., 10.00
piano. 10.30 Morgendienst. 11.00 kwar
tet, 11.20 voordracht, 11.40 zang. 12.10
gram.. 12.30 mededelingen. 12.33 zang
en orkest, 13.00 nieuws, 13.15 vrouw.
13.25 Mandolinata. 13.55 gram., 14.00
schoolradio. 14.35 koor, 15.10 kamerork.,
15.30 trio. 16.00 lezing. 16.45 cantate,
17.00 kleuters, 17.15 orgel, 17.45 rege-
ringsuitz.
HILVERSUM II - 415 M. Vóór 10 u.
ook 245 en r a uur ook 245 en 1875 M.
7.00 nieuws, 7.15 gram., 8.00 nieuws,
8.15 strijdlied, 9.00 kamermuziek, 10.00
Morgenwijding, 10.20 gram., 10.30
vrouw, 10.45 zieken. 11.25 volksliederen,
11.40 voordracht. 12.00 Accordeola, 12.30
mededelingen, 12.33 platteland. 12.38
gram., 13.00 nieuws, 13.15 kalender,
13.20 Ramblers, 13.50 piano, 14.00 Haydn,
14.30 causerie, 14.45 gram., 15.45 luister
spel, 16.30 populaire liedjes, 17.00 kleu
ters, 17.30 gram., 17.40 piano.
NOAD aan de orde. De Tilburgenaren
spelen een thuiswedstrijd tegen Eind
hoven, dat nog steeds een kans heeft
NOAD te achterhalen. Maar dan zullen
ze eerst de twee punten bij de Tilbur
genaren moeten wegkapen en dat ligt
niet voor de hand, want voor NOAD
betekent een overwinning het kampioen
schap van district VI.
In het Oosten kan AGOVV de be
geerde titel in de wacht slepen. Zelf
moet het dan zegevieren tegen Be Quick,
terwijl Enschede een punt moet verspe
len in de uitwedstrijd bij Zwolse Boys.
Beide gevallen liegen voor de hand, zo
dat het er naar uitziet, dat de kampioens-
vlag, na een telefoontje Apeldoorn
Zwolle Zondagmiddag rond vier uur,
wordt gehesen.
De scène, welke Vrijdagmiddag in het
Bisietstadion door de organisatoren van
de wereldkampioenschappen schaatsen
in elkaar was gezet. nl. het leggen van
een rookgordijn over de ijsbaan, is schit
terend geslaagd. Van 1 uur af tot in de
late middaguren werd het stadion in een
nevel gehuld en dit rookgordijn was in
sommige perioden zo zwaar, dat de zon
volkomen werd verduisterd en de baan
dus in de schaduw kwam te liggen, het
geen kennelijk de opzet was. Het ijs
bevond zich in goede staat, al is er geen
sprake van, dat het in ideale conditie
verkeert.
Hedlund heeft zijn inschrijving terug
getrokken, daar hij zich niet geheel fit
voelde.
LADDERWEDSTRIJD. Oplossing
van de tweezet nr. 875, van W. J. Wolfs,
St. Michielge itel, eerste publicatie. 1
Rc8 dreigt 2. Te6 mat. Een aantrekkelij
ke open stand. Jammer dat de sleutelzet
vor de hand ligt. Er is echter voldoende
compensatie in de aardige afwikkeling.
1Kxe4, 2. Te3 penmat.
1Txe4, 2. Dh8 mat. Blokkering
en lijnopening.
3. Rxe4, 2. Dal mat. Interferentie en
lijnopening.
1 Pf4, 2. Rf6 mat. Blokkering.
Probleem nr. 878
x
abc d e f g h
Wit geeft ma' tn twee zetten:
Oplossingen binnen drie weken te zen
den aan Jos. Duvergé, Binnen Brouwers
straat 40. Amsterdam-C. Wij herhalen
opnieuw, het is gewenst en voldoende,
van tweezetten, alleen de sleutelzet in te
zenden.
WEDSTRIJD TE NOTTINGHAM 1936.
Catalaanse opening.
Wit: Dr. S. Tartakower. Zwart: Dr. A
A. Aljeehin.
1. d2d4, Pg8—f6; 2. g2—g3, c7—c5; 3.
Pgl—f3, d7d5; 4.Rfl—g2. (Dit geeft
aan zwart overwicht in het centrum)
4cfxd4; 5. 00, Rc8--g4; 6
Pf3xd4? (Dit is volkomen in overeen
stemming met zwart's wensen). 6
e7—e5; 7. Pd4—f3, Pb8—c6; 8. h2—h3.
Rg4—f5; 9. c2—c4, d5—d4; 10. Ddl—b3,
uiiiimiimiiiiiintiiiiinHiiimimiHiu
3de JAARGANG f
iiuiiiiittiiitfiiimiiiiiiiiimiiniiittHn
O out
mrnnirnniniimniniillliiiii"11"";
miiiiiimiiinniiiiiiiiiiiiiiiii11""11".
Gauw. kom even zitten en
luister. Ik heb net even de tijd
om jullie dat korte, maar
spannende en bijna niet te ge
loven avontuur te vertellen.
Dat was de enige keer. dat
Don Pedro op een vrachtboot
een reis naar Amerika maak
te. We bevonden ons midden
op de Atlantische Oceaan, toen
het gebeurde. Er was niets dat
op een naderende storm wees.
Ieder lid van de kleine beman
ning deed zijn gewone werk.
Er stond iemand aan het roer,
er werkten een paar mannen
in het ruim en James, de on
verstoorbare en altijd lachende
James, bewoog zich op het
dek. Het was zijn taak het dek
schoon te houden en hij deed
het op een bewonderenswaar
dige manier. Altijd vrolijk, al
tijd opgewekt, wist hij met
iedereen een praatje te maken.
Iedereen hield dan ook van
James. James werkte dus zoals
steeds op het dek. Ik had zo
juist een praatje met 'hem ge
maakt en bevond me even
daarna in de hut van de kapi
tein, die zich net stond te
scheren. Dat deed hij nogal
luidruchtig, zodat de vlokken
schuim naar alle kanten weg-
spatten. Plotseling kreeg de
boot een geweldige schok. We
vlogen allebei eerst een eind
de hoogte in. Ik had nog juist
de tijd om te zien. hoe de ka
pitein zijn kwast met dik
schuim in zijn oog duwde.
Toen sloegen we allebei voor
de wereld; de kapitein kwam
boven op me terecht en was nu
zo vriendelijk de kwast zeep-
schuim in mijn oog te duwen.
Voor we echter elkaar de huid
vol konden schelden, klonk van
boven een angstig geschreeuw.
Weldra verstonden we het:
Man over boord! Man over
boord! De kapitein stond met
een overeind. Alle duivels! Er
is er een over boord geslagen.
Let op Pedro, dat kan niemand
anders dan James zijn. We
holden achter elkander naar
boven. Onze gezichten zaten
•vol schuim. Maar niemand die
daarop lette. Man over boord!
klonk het opnieuw ons tegen.
James zeker, hè! riep de kapi
tein. We sprongen naar de ver
schansing en staarden in de
IIIHItHllllllllttlHIIIMlIHHHDHI'IIIDIIIIIHIIIIIII
Op zekere dag bezocht Na
poleon een meisjespensionaat
in een stad in Frankrijk. Het
was een gesticht voor de kin
deren van militairen, die in
een der vele oorlogen gesneu
veld waren.
„Laat mij de dagindeling
van deze kinderen eens in
zien!" verzocht de keizer. Orde
en regelmaat waren voorname
dingen voor de keizer. Men
bracht hem de dagindeling.
Snel gleden de. ogen langs de
regels. Weldra bleven ze bij
een bepaald gedeelte rusten.
Daar stond: Alle meisjes zijn
verplicht iedere Zondag en
iedere Donderdag de H. Mis
bij te wonen.
„Breng mij pen en inkt!"
beval de keizer plotseling.
Met een zekere angst keek
de directrice toe. Zou het bij
wonen van de H. Mis door de
leerlingen in het vervolg ver
boden worden? Daar kraste
reeds de pen in 's keizers han
den door do woorden: Zon
dag en Donderdag. Tot ieders
grote verwondering schreef de
keizer boven het doorge-
kraste: „Zij zullen alle dagen
de H. Mis bijwonen."
Alle dagen de H. Mis bijwo
nen was in die tijd iets gewel
digs. Des te geweldiger was
het, dat een man als Napoleon
zo ie.ts voorschreef. En toch
wist de keizer heel goed wat
bij deed. Hfij wist, dat een
goede godsdienstige opvoe
ding van groot belang was,
om van deze kinderen orde
lievende mensen te maken. Om
dat te bereiken schreef Napo
leon deze maatregel voor. Zijn
wij ook zo overtuigd van het
nut, ja van de noodzaak om
iedere dag de H. Mis bij te
wonen?
kokende zee. Houd je goed vast,
waarschuwde de kapitein me.
Het is een verraderlijke storm.
Hij heeft zelfs James verrast.
En dat is toch een echte zee
rot. Zie je hem al. Pedro? On
ze ogen zochten de bruisende
watermassa af. De boot was in
tussen al met volle kracht ach
teruit gestoomd en een paar
mannen waren al bezig de red
dingssloep gereed te maken.
Plots ontdekten we James in
het midden van een kokende
golvenmassa. Gooi wat red
dingsboeien uit, gebood de ka
pitein. Wacht nog maar even
met de boot. Die komt zo toch
niet veilig in het water. Voor
uit, gooi op die reddingsboei.
Maar het ding kwam meters
.van de drenkeling vandaan in
zee terecht. Een tweede en
derde poging slaagde al even
min. James was een goed
zwemmer en een sterke kerel.
Maar het was voor iedereen
duidelijk, dat hij tegen zulk
geweld niet lang bestand zou
zijn. Dan in Godsnaam de boot
maar. Voorzichtig mannen! Het
is een gewaagde onderneming.
Maar nauwelijks hadden enkele
mannen zich in de richting van
de reddingboot begeven of de
man aan het roer brulde over
het dek: Pas op mannen. Een
nieuwe vloedgolf. Grijp, wat je
grijpen kunt. Voor ik iets grij
pen kon, voelde ik me voort-
gesleurd over het dek. recht op
de voorsteven aan. Daar gaat
Don Pedro! dacht ik in ware
doodsangst. Hoe ik me redde,
wëet ik niet meer. Maar ik
weet wel. dat ik plots tegen de
reling zat vastgeklemd en mijn
armen om de ijzeren stangen
geslagen had. Tegelijk voelde
ik een massa water over me
heen plensen. Het leek de zond
vloed wel. De hele angstge
schiedenis duurde misschien
nog geen minuut. Voor ik me
echter goed bewust was, dat dé
vloedgolf voorbij was, klonk
vlak naast me een stem: Ook
goede middag! Dat was een
natte, partij, hè!
Ik sperde mijn ogen wagen
wijd open en ontdekte nu, dat
naast me, ook tegen de reling
aangeklemd, nog een man zat.
He. stamelde ik. ben. ben jij dat
James? Wis en waarachtig man.
Maar.... maar.... hoe kom je
hier dan? James begon zachtjes
te grinniken. Een vriendeliik-
heidje van de vloedgolf. Die
heeft me eerst van het dek ge
veegd. Maar daar had hij gauw
genoeg spijt van en toen heeft
izo'n nieuwe vloedgolf me netjes
uit de diepte opgepikt en hier
naast jou op het dek neerge-
plant.
Ja, zo moet het inderdaad ge
beurd zijn. Niemand had het
gezien, maar een andere ver
klaring voor de redding van
James was niet mogelijk. Zelfs
de kapitein haalde ziin schou
ders op en bromde onder het
scheren door: Zoiets kan alleen
James overkomen! Ieder ander
zou naar de haaien geweest
zijn. Onthoud dit avontuur. Pe
dro. Wedden, als je het later
aan de mensen vertelt, dat ze
je niet geloven?
De viool, het muzieki»/!
ment, kent iedereen
de
vo»
speelt een hoofdrol in
hele muziekbeoefening-
in een orkest. De betit^
zoals hierboven staat
drukt betekent, dat he'
instrument is waarop de//,
selijke ziel zich kan uit®~
of, zoals men het ook
drukt: de viool is de stel»
het menselijke hart.
De alleroudste geschif',
van de viool is on be"
maar de gewone opvattin»
dat zij zich uit de eenvo^,
typen van strijkinstrutf®
i geleidelijk tot het tegen*
dige instrument heeft O»'
keld. Zij was reeds
twaalfde eeuw bekend,
slechts van twee of drie
ren voorzien. De vierde
is, evenals de tegenwo»
vorm. waarschijnlijk va»
liaanse of Duitse oorspr»'
Je weet dat een gewone
vier darmsnaren heeft,
welke de laagste met
haar is omwonden.
Reeds op de oude sc-
rijen van honderden jafe,1„
leden komt de viool#/
voor en het spreekt wel
zelf, dat zulk een fijngevri
- iitW
Op 19 Februari van het jaar
1473 werd te Thorn in Silqzië
Nicolaus Copernicus geboren.
Reeds op jeugdige leeftijd
voelda hij zich aangetrokken
tot de sterrenkunde. In Kra-
kau, waar hij aan de univer
siteit studeerde, ging hij twij
felen aan de leerstellingen
van de grote Griekse wijsgeer
Ptolemaeus.
Deze laatste le<erde, dat de
aarde het onwrikbare middel
punt van het heelal vormde en
dat alle hemellichamen hun
banen rond de aarde zouden
beschrijven. Op grond van
langdurige waarnemingen van
de beweging van de planeet
Mars aan de hemel, kwam Co-
HHtlMHItllfMttllllHIMHIMIIIIIMIHf Hltltlf IHIIIIIIf MltlllHIMItl IIMtlllll Mil IIIIIIIIIIIIIIII1MI1IIM III 1111
Best? meisjes en jongens.
Onder dit opschrift zul je zo
af en toe enige gegevens vin
den om eenvoudige werkstuk
jes zelf te maken. En ieder
een kan meedoen, het zal heus
niet moeilijk zijn. Knippen,
plakken, snijden enz. Wij
beginnen dan om van een stuk
papier een parachute te ma
ken.
Je neemt een stevig (maar
geen dik) vierkant stuk pak
papier. Flink groot, bijvoor
beeld 40 of 50 c.m. breed en
lang. Dit vierkant stuk papier
vouwen we door het midden.
Een vioolbouwer aan de arbeid
liiiiliitilimiiiiiltiiiliutiiiltiiiliHHiiiiiiiiiitiiiiiiiiitiHiiiitifMiiiiMlliifiimiftiHiiiiiinmatiKMumn
pc.rn icus tot het besluit dat de
aarde in het geheel niet het
middelpunt van het heelal
vormde, doch zich als een
gewone planeet om de zon be
weegt.
Dit was voor die tijd een
werkelijk revolutionnaire ge
dachte. Dat men he.t over het
algemeen niet met hem eens
was en hem deze zienswijze
hoogst kwalijk nam, blijkt wel
uit het feit dat Copernicus
het in Krakau niet meer kon
uithouden en naar Bologna
moest verhuizen om zijn stu
dies te. voltooien. De resulta
ten van een leven van studie
heeft hij neergelegd in zijn be
roemde boek: „Over de bewe
ging van de hemellichamen",
waarvan hij in 1543 op zijn
sterfbed het eerste, exemplaar
nog mocht aanschouwen.
Na Copernicus' dood werden
zijn inzichten over de plaats
van de aarde in het heelal
meer en meer door de geleer
den overgenomen en nu is
het een algemeen bekende
waarheid, dat de aarde niet
de stilstaande centrale figuur
in het heelal is, doch slechts
een zeer ondergeschikte rol in
de ruimte speelt.
Maar het is Copernicus ge
weest. die haar, figuurlijk ge
sproken, het eerste zetje, heeft
gegeven en in beweging heeft
gezet.
iiiiiiHiiiiiiiiiiiimiimiiiiiirimiiitiiiimiiiniim
Wie zijn neus schendt,
schendt zijn aangezicht
Dat de neus een voornaam
deel van het menselijk lichaam
is. is overbekend; maar toch
willen wij er even over spreu
ken.
Met je neus, ook wel ge
noemd reukorgaan, kun je een
boel uitvoeren zoals: „met je
-neus in de wind lopen", „je
ne.tis in andermans zaken ste
ken", „met je neus overal
vooraan staan", en meer van
die uitdrukkingen! Ook zegt
men nog al veel. als men er
gens op visite gaat waar ze
juist iets lekkers eten: „he, je
valt precies me.t je neus in
de boter!" Dat wil dan niet
zeggen, dat je je neus met bo
tervlekken zylt krijgen: men
bedoelt er natuurlijk mee, dat
men ook kan aanzitten en
meesmuilen.
Sommige mensen hebben
hun neus nie.t goed vast zit
ten, want men ziet vaak staan:
„Toen hij 's morgens zijn neus
buiten de' deur stak", enz. Ook
dit soort mensen kunnen hun
neus op d'r eentje laten wan
delen, en dan praten ze van:
„Loop maar rechtuit, je neus
achterna".
Als men iemand voor 't lapje
houdt, dan zegt men: „Ze heb
ben je. bij de neus gepakt".
Met de neus moeten we toch
voorzichtig wezen, want men
spreekt dikwijls van: „Overal
je neus stoten".
Een liefhebber van lezen zit
haast altijd: „Met de neus in
de boeken".
In het kort gezegd, de neus
is, wat men noemt: „Hét neus
je van de zalm!"
instrument door een bui'
woon bekwaam persoon
worden gemaakt. Beroe'
vioolbouwers zijn o.a. 'f
en Stradivarius. Op 2»
bruari is het driehonderd
gele<den, dat de Itaüa
vioolbouwer Amati, de
vertegenwoordiger van de,
roemde familie Amati,
geboren. Amati en zij"
beroemdere leerling Stray
rius hebben hun leven gef/
aan de vioolbouwkunst. JXj
len van deze kunstenaar
de vioolbouwers zijn de n>'
en de beste op de wereld-;
hoe ouder en hoe mfe'j
speeld. des te dieper e»
verder werd de toon.
staan nog enkele van de#
len en die worden natirij'
met de meeste zorg doof
eigenaars bespeeld. Soms
er een op een verkopi"»j
geweldig hoge prijzen
dan voor zo'n viool beta»''
«tKllllllttllllllllltf lltltVMTtf l,
£ondag
■tertus,
ve
«atholi,
^Seve
"eren.
st.
er
Oi
ver
®0g v
/oorbij
f?°esten
a« ruil
"Rdweg
pel
;^oon i
is de k
;j>chtmi
'e*'aper
•Groot
n lPaarnd
tD 4 1°. ve
<f Si: O'ssc
J; I ehten.
inde
°°P OVI
De 1
ken hi
len of
eende
hiogeli
kun ri
vanda:
5Ponta
kaar b
Ihmidc
Lr® zou
in 1
/erd be
Pari d
feenn
of); bi
'H,
r"
^igetw
dit 1'
döcertg"
Wij ontvingen het vei/
het wapen van Gorinchfd
dat van Schoonhoven
kenvoorbeeld te geven.
voldoen wij aan het ver„
van onze trouwe lezers
Jeugdkrant om een voOf^ E;,'e schc
van een bepaald gemee»' ti,0^ven-
pen te geven. Wie, dus eeJG lu ed'
pen van een speciale gé «ir>ciowi^
te wil tekenen, schrijf' ,ji|b>«ks de'
Hanny en Harry van •yfj/rk.ten
Jeugdkrant" aan het b»
van de krant en wij
dan elk gewenst voof'
van een wapen met kor'e,
schrijving van de voorste
en kleur.
Op het wapen van u,
chem staat een ka steelij
Copernicus
een kasteri',)
met twee torens van roO».j
blauwe daken. In de poO1/'«noten
klein V chr,
zilver, J ai«
keer de
1? U'irts.
1T- Was
J* vertuin
"ncert,
C°Mngen
als dir
eiSt he
IJzelfsp:
ning staat een klein V'
schildje van
twee beurtelings gekan^ bit, wet
dwarsbalken
van rood-
wapen vindt zijn oorspf ij.
Je. laat het dicht en dan nog
eens middendoor vouwen (B).
We hebben nu een vierkant,
waarvan de oppervlakte het
vierde deel is van de oor
spronkelijke grootte. Nu vou
wen we het diagonaal (schui
ne zijde.). Dan vouwen we de
schuine zijde tegen de recht
hoekzijde. Er ontstaat nu een
vouwsel van de vorm, zoals op
de tekening staat aa'ngegeven
met de letter D. Le.t op: nu
knippen we het gehele geval
af volgens de stippellijn. Prik
een gaatje door de grote stip
en vouw nu alles open. Doe
een draadje door de ontstane
gaatjes. Die draadjes moet je
onderaan samenknopen en
daar een blokje hout of een
licht poppetje aan vast bin
den. Deze parachutist, dat wil
zeggen het gewicht, moet je
voor jezelf» bepalen, naar ge
lang de grootte en zwaarte van
het papier. Ook de wind
spreekt een woordje mee; is er
een sterke wind, dan mag 'de
belasting, dus de parachutist,,
gerust wat zwaarder zjijn.
Deze parachute kan soms een
heel eind afdrijven. Als je
een grote maakt en je laat die
van het dak op (maar éigen-
lijk durven wij dit niet te zeg
gen omdat het op een dak dik
wijls gevaarlijk is), dan be
staat er grote kans, als er een
behoorlijke wind staat, dat je
de parachute niet meer terug
ziet!
.fi'en rr:
'W en
t.,g erva.
'janc
dat der Arkels. stichtef5 j i
de stad, en is door llet derir
gevoerd van de stichting
het begin van de der"
r\ c he*11
tatert
l ?'cht 4-
b„'e omv
,>e
C„ ge r
L^rgeve
°gst vc:
t., a'le o»
;ïa,riru«
A steec
ekend
!jPe hes:
V0.arierr*
Jksgejs
:lke)ijte
var»
ScKport ko
Op het wapen van S£//
/S t L 1 1 J Jv WT
hoven (zilveren schild)
vier leeuwen voor. Lin
venaan rood, rechts bo'U
zwart, links onderaan zWa
rechts onderaan rood.
Dit wapen stamt uit JF
van de Hoekse, en KabeU
twisten (vijftiende eeu»'"
Dd8c7? 11. e2e3. Rf8—e7. (Zwart
moet nu zo snel mogelijk zijn koning in
veiligheid brengen). 12. e3xd4, e5xd4; 13.
Rel—f4, Dc7—c8; 14. Tfl—dl, 0; 15.
Pf3xd4. Rf5xh3; 16. Pd4xc6, b7xc6: 17.
Rg2xh3? Dc8h3; 18. Db3—f3. Pf6—g4;
19. Pblc3, f7—f5! 20. Df3—g2, Dh3—h5;
21. Tdl—el, Re7—c5; 22. Pc3—dl. h7—gó:
23. Rf4e5, Ta8—d8; 24. Re5—c3, Td8xdl!
(Wint niet alleen een pion, maar vernie
tigt geheel en al de resten van wit's ves
ting). 25. Talxdl, Rc5xf2t; 26. Kgl—fl,
Rf2xel; 27. TdlxfV f5—f4; 28. g3xf4,
Tf8xf4ï; 29. Kgl—hl, Pg4 -H2'
30. Tel—e3, Tf4—fit; 31. Dg2xfl. Ph2—fl;
32. Kglxfl, Dh5f7f; 33. Kfl—g2, Df7xc4;
34. Te3e7, Dc4—d5t; 35. Kg2—h3
h7h5 en wit geeft het op.
Aljeehin won door het winnen van
deze partij, de prijs voor de beste par
tij. Uit „Mijn beste schaakpartijen 1924—
1937 van Aljeehin."
Sportsnippers
Wereldkampioenschap ijshockey finale
poule: VS—Zweden 6—3; Tsjechoslow.
Zwitserland 81; CanadaOostenrijk
8—2.
Dicky van Ekris werd eerste op de
100 m. rugslag bij internat, zwemwed
strijden, die te Kopenhagen werden ge
houden. Haar tijd was 1 min 15 sec.
Tonny Hom werd tweede op de 200 m.
schoolslag in 3 min. 0.3 sec. W. Vaessen
werd derde op de 100 m. borstcrawi
(1.09.3). Nederland won de estafette (3
x 100 m. wissel) in 3 min. 51 sec.
De Tsjechische Alena Vrzanova be
haalde gisteravond te Parijs de wereld
titel kunstrijden dames.
Problemen voor geoefende oplossers
No. 1617 van C. Nierop te Amsterdam.
Zwart 10 st. op 7 9 10 12 13 14 16 19 24
40. Wit 10 St. op 23 25 26 27 28 33 35 37
38 44.
No. 1618 van J. A. Pennings te 's Her
togenbosch.
Zwart 11 st. op 9 10 12 14 17 20 27 30
32 35 41 dam op 6. Wit 11 st. op 23 25
29 33 34 36 38 42 43 47 50, dam op 44.
No. 1619 van L. Dassen te Bussum.
Zwart 12 st. op 2 6 10 12 26 27 31 32
37 38 42 45, dam op 50. Wit 12 st. op 11
16 23 28 29 34 39 40 43 47 48 49, dam
op 44.
Wit speelt en wint; oplossingen kun
nen ingezonden worden tot uiterlijk half
Maart aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan
36, Heemstede.
Oplossingen.
Serie van H. J. v. Alphen te Haarlem.
No. 1593. Wit speelt: 19 23 28 29 31 21
17 42 40 2 19 16 en wint.
Dit probleem is tevens oplosbaar door:
40. 38-32 35-30 21 17 31 2.4 5 en wint.
No 1594: 29-23 34 34 32 9 46-41 21 3
9 z4 36 z5-10 31 4 en wint.
Tijdens de ontleding zijn enkele duals
mogelijk.
No. 1595: 40 44 28 38-32 23-19 39 3 31 5
en wint.
Bijzonder moeilijke vraagstukken, echt
iets voor de liefhebbers! Behoudens ge
noemde opmerkingen waar kunstwerk!
VOOR BEGINNERS.
No. 37 van G. Luyendijk, militair in
Indonesië.
pri" u
-v- 4p. -
tÈA f
i
Wit begint en wint; oplossingen van
dit en van het volgend nummer tegelijk
inzenden tot uiterlijk 15 Maart aan bo
venstaand adres. De wijze van oplossen
van dit stukje vertoont veel overeen
komst met die van nummer 31, dus méér
eindspel dan probleem.
Uitslag nrs. 31 en 32.
Goede oplossingen van beide nummers
kwamen binnen van: Joop Oorthuis te
Heemstede; B. F. Visser Utrecht; Joh. v.
Hessen Almelo; G. Klous en W. Horch-
ner Beverwijk; Mevr. BakkerBroeke
en J. Heytel Amsterdam; Jan Verhey
Den Haag; V. Andringa en A. Batelaan
Haarlem; P. V. O. te N. V.; H. J. Nun-
nink Delfgauw; P. v. d. Heyden Baak;
J. G. A. Calis Laren; H. Manie, H. v.
Buul, L. v. Drunen, C. v. Esch, L. Ver
donk, C. Hendriks, en B. Willems, allen
te 's Hertogenbosch.
De volgende oplossers zonden alleen
van nummer 32 een goede oplopen
C. Pennock Haarlem; A. G. J- -<:
Amstelveen; H. Schutte Amstei
Boerlage Amsterdam; J. v. d. Ve Is
megen; R. F. Renckens Utrecht»
Ritzen Heerlerheide.
-flJJ' f
De prijzen werden ditmaal
door: Joh. v. Hessen te Alme'i V
Buul te 's Hertogenbosch en
Heyden te Baak bij Zutphen. ^,i><
De damwerkjes worden toeëe
Korfbalprogramiïi*^
Om het kampioenschap van
land: RigtersbleekPSV. Jt
Eerste klasse: Noord-Holland; rjr*'
Swift. Archipel—SVK.
BI. Wit, K. Zaand.—DED. ,e
Noord-Holland: Tweede kfejfe/
DTVAurora. Nieuwend.hadi ,A
wen. Sport Ver.Excelsior. B-
ZuidFortuna, ZKVGr. Geel
Indo, VogelDVD.
Hockeyprogram111* vjjj
Heren: Eerste klasse, Zuid®"' gfe
—Maastricht. Tilburg—Zw.
Venlo. A;
Heren: Westen: Promotiekla/,5jv-
lianceGr. Geel. B: MRHC~Zr-flC j
A'dam 3Amersf.. Pinoke-/--3'J
Pinoke 2Kampong, VVV
Tweede klasse D: Kieviten ^v,r y
2, Strawberries 2MHC 3. E-
Adelb., Be Fair 2—Voordaan. pj
Hurley 2, H'sum 3AMVJ
pong 2Gooi 2, A'dam
Be Fair 3—Hilversum 4.
als j
I