Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 21 februari 1949 | pagina 3

Erie de Noorman en de

Twintig vrouwen van onbekende

nd

leeftijd

in ons ia

0

BE WERELD ROND

Oproep aan allen om bewust
een gemeenschap te vormen

'-gs-

Amsterdam-Rijnkanaal moet
eind volgend jaar gereed zijn

VERVOLG

VERLEDEN

'SE

ïcefo

SS'jf

v5
evoC°l

Telegram aan Z.H.
de Paus

iie

Hermans terug uit de West

Tiel krijgt grootste binnenslais ter wereld

Russen kiezen volksrechters

Staat van beleg in Bolivia

Komt Tsjang terug?

Commissie-Hoover brengt
verslag uit

MAANDAG 21 FEBRUARI 1949

PAGINA 3

It alle
h deze
jchou#

RD
VI

BIJ

Katholieke Studentendagen te Delft

\f

r^-te"
bo"!;
winke'

het

V00r

eV

OPet0>

oranjeweer thuis

Afscheid van Kapt. Bakker

^etere voorlichting gewenst

Procureur-fiscaal
in cassatie

Visum voor Oostenrijk

Huisslachtingsregeling

boek van sjahrir

»Vanuit de ballingschap"

Creep in een grabbelton^]
vol cijfers

v Franse minister van
onderwijs in ons land

Z

Amerikaanse senator tegen
hulp aan Nederland

OP HET

door LESLIE FORD

Vertaling van Pauline Fellinga

Reeds 50 doden in
Port d'Atelier

Machinist in arrest,

Helicoptière gaat weer

vlieg

en

n of

retrok'

anciëie
word'
5 som-
;r va®
>;d h°"

moes'
ovef
IjdraS*
>m de*
e kud-

i kun-
worde"

en de
isioer»'
\idereft
econ'1*
..ikornS"

sienwe'
duizen-

|t Rot"

hterste
itrische

e rads
lal,
terecn'
ret ee«

oescha'

de drie

7as sa'
onge'
Herkan;

ssagie]^
■aar f
plaa»
Üel 1°'
tiet ge'
,'onded'
die Paf
de deel
ateriéie

i is ge'

im aa"
ard ter
sruilo*;
ileg biJ
m deze
provin;
o de®*

?n blij?
net ctf

r©ege^
plooit

grot!ii

ater <j.
gens
Via f
de ve'

van e
akke#
r Scb",
is krüj:
dat
bezof

°n Ye„,

verbi"
i vori",
5t raa"

PlaK

meen*
Wes'f,
en zf'

wars

telpie'
Kenn®

renzedj
lgeinee

sociejf

Velsd«
voor.;c.

;skund'
ireaU

iewee'
e RÜ$

1001 t»c

1 PT>

cent*

;en.

eI\tiS>
der'g'l

ste""

(Van onze speciale verslaggever)

De K.S.D. van de Unie van Katholieke
Studentenverenigingen, die Donderdag te
Pelft begonnen, bereikten gisteren hun
?°ogtepunt tijdens de feestvergadering
JJ? 4e grote zaal van de Stads-Doelen,
d'e werd bijgewoond door de Pauselijke
'kternuntius, Mgr. Paolo' Giobbe, de bis
shop van Haarlem, Mgr. J. P. Huibers,
en minister" Van Schaik, tot wie de Unie-
Praeses, de heer C. Lampe, een speciaal
k'oord van hartelijk welkom richtte. Ver-
"er kon de Unie-praeses nog begroeten
?e rector-magnificus prof. Biezeno, de-
Jen Kok van Delft, mr. Teulings en ver
tegenwoordigers van het gemeentebe
stuur, de minister van O., K. en W. en
;an het Thijm-Genootschap. Een schrij
den van Z.E. Joh. Kardinaal de Jong
erd voorgelezen, waarin hij de studen
ten opriep sterke getuigen te zijn van
Jhristus in een wereld, verscheurd door
}egen§tellingen, waarin alle vroegere
tevensverband is zoekgeraakt. Zijne Emi
nentie wekte de katholieke studenten op
t.°t offervaardigheid, liefde en toewij-
tng.

De Unie-praeses, die met de ge
woonte brak, een historische beschou
wing te geven van de veertig jaren
fan het bestaan van de Unie, consta
teerde, dat bij de heroprichting van de
Unie in 1945 een sterk levende door
braakgedachte aanwezig was, een ge
groeid sociaal bewustzijn en een onte
vredenheid over de tekorten uit het
ferleden. Sindsdien heeft men contact
opgenomen met de afgestudeerden,
ferenigd in het Thijm-Genootschap en
in de R.K. Artsenvereniging. Met In
donesië werd de band aangehaald door
net stichten van een referentschap voor
Indonesië, dat het contact met de drie
katholieke zusterverenigingen in In
donesië verzorgt. Een actieve Duits-
Jand-commissie, die herhaalde bezoe
ken bracht aan West-Duitsland, werd
'hgesteld.

in Augustus 1950 tenslotte zullen uit
'e delen van de wereld katholieke do
naten, afgestudeerden en studenten,
Jrenigd in de Pax Romana, naar Am-
'srdam komen, waar het eerste grote
Plgres na de oorlog zal worden gehou-
Fen. In de Unie zelf vraagt de zorg voor
Atholieke wetenschappelijke vorming
aandacht, een vorming, die kort voor

oorlog enigszins was verwaarloosd. De
j nie-praeses riep alle katholieke studen-
pa op, bewust een gemeenschap te-vor-
jj en, te waken tegen versnippering en
Yi Pogingen van de diverse verenigingen
'kaar te overtroeven.

Nodig is, zo besloot bij, het respect
^°°r de mening van anderen, een samen
werking met niet-katholieke studenten,
'""sterkt door onze katholieke beginse-
"0 moeten wy ons in het bewustzijn
Jan onze verantwoordelijkheid plaatsen
egenover onze mede-studenten en we
elde tevens, dat wij straks midden in

samenleving zullen komen te staan,
"bo's achterwege laten, ons zo goed mo
gelijk voor te bereiden op onze sociale
^ak, op welk gebied dan ook.

Na de lustrumrede werden de heer
y- ^chmutzer en mej. Ch. van Berket
geïnstalleerd tot leden van verdienste
"n de heren P- Tool en A. Leesberg tot
vUnculi. Mgr. Huibers uitte zijn vreugde
?Ver dit feest van de Unie. Het vorsen
Jaar kennis, maar tegelijk het streven
"sar een echt christelijk leven, dat is het
st moet samengaan in de katholieke
Udent, die moet trachten naar een
Jdithese tussen natuur en bovennatuur.

at kan .het voor een volk een grote
(kn zijn, leiders te'hebben, die niet
Vu, n ten volle bekwaam zijn, maar ver-
u Jd van een heilig geloof. Bij zijn ver
s ek gaf mgr. Huibers aan alle aanwe
nen zijn bisschoppelijke zegen.

Prof. J.- Madault sprak tenslotte de
jsestrede uit over „L'Eglise et la liber
's d'esprit". Het is de roeping van elke
hiens voor alles zijn vrijheid te bewa-
"en en hiermede in verband staat
(zoals wordt uiteengezet in een op
deze K.S.D. gehouden rede van A
Rredero, waarover wij Zaterdag be
lichte» het zoeken naar de rede, die
"let tegenover het geloof staat, naar de
"sison supérieure. Het wordt vaak aan
Je Kerk geweten, door Haar dogma-
bsche instelling een belemmering te
"ijn geweest voor de ontwikkeling van
de wetenschap, deze te hebben beperk!

leuge

ar

00'

de PgS'
ege"1^'

nd-sP jjj'
in O*" (f

eld%«r
de
nd

4*

passagiers van wie 250 eva-
i.es, 7 manschappen van de Marine en
- fan het K.N.I.L. bracht het vlag-
,<vchip. van de Mij Nederland, de
k "snje", Zondagmiddag circa half drie
tj' hoofdstedelijke haven. Als ver-
se®,oorciiger van de minister be-
(j °ette de lt.-ter-zee le klasse, W. Schol.

^gerepatrieerde rtBnschappen.
(.kapitein I. Bakker, die 18 Mei 1946 het
s-dhnando over de „Oranje" kreeg en
6 dertdien alle reizen met dit schip naar
fan Indonesië als gezagvoerder heeft
maakt, verliet het schip voor goed.
h^P het laatste deel van de reis, in het
Va °rdzeekanaal, heeft de bemanning
ij d de „Oranje" hartelijk afscheid van
h; kapitein genomen. De hoofdmachi-
Ujh H. Galavazi, bood met enkele har-
v''Jke woorden de scheidende gezag-
®rder een barograaf aan.

vjjet het K.L.M.-hjntoestel uit New-
tj"rk arriveerde Zaterdag op Schiphol
«eer H. Hermans, secretaris van de
o-dister-president, die in de West een
q'derzoek heeft ingesteld naar de Ne-
ili! se voorlichting aldaar. Hij gaf
Ls, zijn mening te kennen, dat de voor-
t- dting in Suriname en Curasao veel
W flensen overlaat en dat er dringend
IC aan gedaan moet worden. De heer
vidians heeft besprekingen gevoerd
"ij de gouverneurs van Suriname en
a5ao. Men kwam tot de conclusie, dat

en te hebben tegengehouden. Maai
prof. Madault toonde uit de geschiede
nis uitvoerig aan, hoe men dit verwijl
in werkelijkheid moet zien.

De Kerk is steeds onwrikbaar trouw
gebleven aan het essentiële en heeft zich
steeds weer weten los te maken van hel
bijkomstige en het menselijke in elk
tijdperk. Steeds is Zij de Beschermster
geweest van de vrijheid van de Geest,
waarvoor Zij nieuwe bouwstenen heeft
aangebracht en daarnaast is het de Kerk,
die zorgvuldig de fakkel der beschaving
heeft brandend gehouden. De conclusie
die prof. Madault trok aan het eind van
zijn groots opgezette rede was, dat zij
die beweren, dat de Kerk de wetenschap
in de weg staat, juist aprioristisch den
ken en door de dogma's, waarop zij hun
systemen bouwen, beperkt worden.

Tegen het einde van de feestvergade
ring werd een telegram gezonden aan
Z.H. de Paus. Er werd afgeweken van
de traditie elk jaar op de K.S.D. een
eenvoudig telegram van hulde te zenden
en ditmaal betuigde men zijn aanhanke
lijkheid aan Zijne Heiligheid juist in
verband met de zeer krachtige aanval
len, waaraan de Kerk over de gehele
wereld thans blootstaat.

Mej. Chr. Peeters werd op ovationele
wijze gehuldigd. Twintig jaren lang is
zij secretaresse van het bureau van de
Unie geweest. Zaterdag had dr. ir. A. F.
van Leeuwen S.J. gesproken bver de
vrijheid van wetenschap. In de late mid
dag vertrokken de deelnemers naar
Meyendell, waar een culturele avond
werd verzorgd. Zondagavond werd het
feest besloten met een diner, een concert
door het Delfts Muziekgezelschap „Ban-
zaaï", waarna een galabal volgde. De
31ste jaars-Virgiliaan, de Heer van
Jericho, met zijn echtgenote, was het
chaperonnerend paar op dit bal.

De procureur-fiscaal bij het Bijzonder
Gerechtshof te Den Haag heeft cassatie
aangetekend tegen de sententie, waarpij
de 34-jarige M. A. E. M. werd veroor
deeld tot twaalf jaar gevangenisstraf.
De advocaat-fiscaal had de doodstraf
geeist. De procureur-fiscaal is van me
ning, dat M. niet een illegaal werker
is, die onder dwang heeft „doorgesla
gen". Volgens hem was hij ondergedo
ken en verrichtte hij om aan geld te ko
men wat schrijfwerk voor een illegale
groep. Hij werd gearresteerd en vertelde
onmiddellijk aan de S.D. alles, wat hij
wist. Vervolgens werd hij in vrijheid
gesteld, teneinde de illegale groep te
helpen vangen, en terwijl hij deze ge
makkelijk had kunnen waarschuwen,
heeft hij haar, aldus de procureur-fis
caal op doortrapte wijze in handen van
de S.D. gespeeld. Op dergelijke wijze
heeff hij een zes maanden later ook met
een aantal Joden gedaan. Volgens cte
procureur-fiscaal is dit een van de
schandelijkste verraadzaken geweest, die
in Den Haag zijn voorgekomen.

De K.N.A.C. meldt dat sedert 1 Januari
1949 de Geallieerde Raad te Weenen aan
de Oostenrijkse Staat machtiging heeft ver
leend aan hen, die Oostenrijk wensen
te bezoeken, rechtstreeks visa af te geven.
Het Oostenrijks gezantschap en de beide
Oostenrijkse consulaten te Amsterdam en
Rotterdam kunnen aan ieder, die in het
bezit is van een geldig Nederlands paspoort,
het Oostenrijkse visum onmiddellijk af
geven.

Het ministerie van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening deelt mede, dat aan
vragen voor opneming in de huisslachtings
regeling voor het seizoen 19491950 vóór 20
Maart a.s. bij de plaatselijke bureau
houders moeten worden ingediend.

(Van onze redacteur)

Ondanks alle moeilijkheden, die bjj
de aanleg van het AmsterdamRijnka
naal zijn gerezen, en alle bezuinigings
maatregelen, die de Waterstaat werden
opgelegd, wordt momenteel met voort
varendheid gewerkt aan het sluitstuk
van dit kanaal: een enorm sluizencom-
plex bij Tiel, dat in het najaar van 1950
gereed moet zijn. Het plan bestaat, het
gehele kanaal 1 Januari 1951 in gebruik
te stellen. Wilde men deze datum aan
houden dan zou dit jaar voor elf mil-
lioen gulden gebouwd moeten worden,
hetgeen minister Lieftinck kennelijk te
veel vond. Hij wees maar vijf millioen
gulden toe. Door deze gang van zaken
dreigde het werk aan het Amsterdam
Rijnkanaal minstens één jaar te worden
vertraagd. Daarom sprong de gemeente
Amsterdam in het zadel en zette alles
op alles, teneinde een groter bedrag be
schikbaar te krijgen. Burgemeester
d'Ailly had succes, want de rijkstoewy-
zing werd verhoogd tot negen millioen
gulden, waardoor het mogelijk werd, be
halve .het werk aan de sluizen te Tiel,
die de grootste binnenscheepvaartsluizen
van Europa zullen worden, ook enkele
andere werken aan het kanaal voort te
zetten.

Dit kanaal, dat van het grootste be
lang voor Amsterdam en de gehele
scheepvaart op Duitsland zal zijn, is
voor het grootste deel reeds klaar ge
komen. Het Merwedekanaal van Am
sterdam tot Utrecht is verbreed en uitge
diept, hetgeen zeer veel moeilijkheden
opleverde, omdat, zoals Waterstaatsmen
sen ons verzekerden, het .gemakkelijker
is een gehéel nieuw kanaal te graven,
dan een bestaand te verbeteren, even
als het mo<*ilijk is om van „een oude
broek een nieuwe te maken!" Van
Utrecht tot Wijk bij Duurstede is het
kanaal éveneens gereed op de boord-
voorzieningen na. Het Betuwepand be
gint aardig op te schieten. De sluis te
Ravenswaay is gebouwd, de dijken zijn
gelegd en het kanaal wacht nog slechs
op uitbaggering, boordvoorzieningen en
de sluizen te Tiel, die de achterdeuren
naar de Waal vormen. Met. deze boord
voorzieningen zal dit jaar nog begon
nen worden.

De mensen van de Waterstaat zijn
nederige, zielen, want zij geven hun na
men niet prijs aan de publiciteit. „Och,
ik ben maar een klein tadertje in het
grote uurwerk" is hun verontschuldi
ging, wanneer ze ons langs het machtige
werk leiden. Een werk, zo groots en im
posant, dat men zich heel klein voelt,
kleiner dan de mannetjes, die in de
verte een enorme graafmachine bedie
nen. En wanneer men vanuit de hoogte,
vanaf de oprit tot de toekomstige brug
gen op dit werk neerkijkt, is het alsof
een geweldige speelgoeddoos over de
vlakte is uitgestrooid. Het lijkt alsof
alles schots en scheef door elkaar staat,
alsof alles zomaar is neergezet en aan
het draaien gebracht, zonder enig ver
band. Vanaf de hoogte zijn de zand-
treinen die in de diepte afdalen niet
veel groter dan speelgoed, evenals de
stoommachines, de hijskranen, de bag
germachines en de tientallen andere
machines, die hier worden gebruikt
Maar wanneer men naar beneden af
daalt, schrikt men van de enorme grootte
van „deze fabriek in de openlucht, waar
aan de lopende band een sluis wordt ge-

Ch de gouverneurs van Suriname en
a5ao. Men kwam tot de conclusie, dat
V. 26er wel mogelijkheden bestaan de
"lichting op beter peil te brengen.

(j^°ensdag a.s. zal, naar U.P. meldt, te
LA Vork een boek van Sutan Sjahrir
baf, licht zien, onder de titel „Vanuit de

ji'hgschap".

Lffct boek wordt gepubliceerd door
Lp Nay Co. en handelt in hoofdzaak
L:,r het leven van de schrijver in Ne-
bist n<ise interneringskampen. Het ein-
"cm met een korte besc ouwing over de
'k V

produceerd," zoals onze begeleider het
uitdrukte.

Want aan de lopende band wordt hier
gewerkt. De graafmachines staan op
rails en schuiven voort, de aarde om
ploegend en scheurend, daarachter ko
men de heimachines, die 4800 betonpa-
len de grond in jagen, dan volgen de
kranen, die enorme betonplaten, welke
reeds op de wal zijn gestort, op hun
plaats brengen, en vervolgens alle an
dere machines, die als radertjes in het
machtige uurwerk met onfeilbare zeker
heid hun werk doen. Want bij deze slui-
zenfabriek staat niets op een verkeerde
plaats. Een geweldige organisatie zit
achter dit werk, waardoor alles met de
grootste snelheid, zuinigheid en doel
matigheid verloopt. Hier krijgt men een
geweldig respect voor deze mensen van
de Rijkswaterstaat, die hun scheppend
werk met een bewonderenswaardige
virtuositeit en artisticiteit verrichten.

Bij Wijk bij Duurstede is reeds een
soortgelijke sluis als te Tiel wordt ge
bouwd gereed gekomen. Maar de bouw
hiervan was lang niet zo gecompliceerd
als van het werk in Tiel. Niet minder
dan vier bruggen zullen over het sluizen-
complex worden gelegd, terwijl tevens
een binnen- en een buitenhaven moeten
worden gegraven. Vier bruggen: een
dubbele voor de toekomstige Rijksweg
15, die van Dordrecht naar Nijmegen zal
lopen, een voor de spoorweg Dordrecht-
Nijmegen en een voor het plaatselijk
verkeer van Tiel naar Amerongen en
van Tiel naar Nijmegen. De spoorbaan
is gereed en over een week of vijf zal
de spoorbrug gemonteerd kunnen wor
den op de massale betonblokken, die
reeds voor 1940 bij Tiel werden gebouwd.
Wanneer alles vlot verloopt, zullen de
treinen in Juli over deze brug kunnen
rijden.

Een groot gedeelte van het kanaal en
de voorhaven te Tiel zyn in 1940'42 ge
bouwd, maar het vorige jaar werd pas
met de sluiswerkzaamheden begonnen
Drie stel puntdeuren moeten in deze
sluis worden gebouwd en een hefportaai
dat een hoogte van 48 meter boven N.
A. P. zal krijgen.

De lengte van de gehele schutko.'k
zal 360 meter bedragen, verdeeld in twee
kolken van 90 meter en een middenkolk
van 180 meter. Hierdoor zal het mogelqk
worden de grootste en de kleinste sleep
snel te schutten. Zelfs de grootste sleep
zal niet losgekoppeld behoeven te wor
den, omdat daarvoor de gehele schut-
kolk gebruikt kan worden. Voor kleine
re slepen en „eenlingen" kan een klei
nere kolk worden gebruikt.

Met deze geweldige sluis doen onze
waterbouwkundigen de wereld opnieuw
verstomd staan, omdat dat de grootste
zal worden, die er voor de binnenscheep
vaart in Europa bestaat. Zij deden dat
eveneens met de grootste zeesluis ter we
reld in IJmuiden, met de grootste en
kele brugoverspanning van Europa te
Nijmegen, met de grootste inpolderings-
werken in de Zuiderzee, met de Maas
tunnels, met zovele kanalisatiewerken
en met het vele werk, dat zij nog zul
len verrichten, o.a. de Rijnkanalisatie, de
Gelderse-IJselwerken en zovele andere
projecten, die de roem van onze inge
nieurs over de gehele wereld bevesti
gen.

ra» uuuu 'oawji Uubwr

3. Evenwel, Eric's vermoedens blijken ongegrondGeen spoor van mensen
is te ontdekken en ongestoord kunnen de reizigers hun tocht voortzettenDe
weken rijgen zich aaneen tot maanden en dan, ten laatste hebben zij de bergen
voor goed achter zich gelatenNu meent Eric ook hier en daar sporen van
menselijke bewoners te ontdekken, doch daar hij een ontmoeting liever wil ver
mijden, om zijn reis niet nodeloos te verlengen, kiest hij met grote zorg zijn weg
Dan komt het moment, dat Eric beseft, dat hun lange uitputtende reis haar einde
begint te naderen Aan de horizon trekt zich als een blauw lint de zee uit
Terwijl kleine kringelende vlekjes in de lucht de aanwezigheid van meeuwen
verradenMet een juichkreet begroet Eric zijn trouwe makker.

,.De zee, Winonah!" roept hij verheugd „Onze tocht is bijna ten einde
Winonah deelt zijn vreugde, doch zij beseft, beter dan haar onstuimige echtgenoot
dat het doel nog niet bereikt is Na de helling afgedaald te zijn, stuurt Eric
zijn rijdier in galop een groot stil bos in Eric is opgewekt bij het vooruitzicht
nu toch spoedig thuis te zullen zijn Vrolijk pratend rijderi zij door het naald-
woud, doch dan slaakt Fum-Pum opeens een gil, en wanneer Eric opkijkt, trekt
hij verschrikt de teugels strakOp een kleine open plek in het bos staat een
grote ruine van een woningEerst meent Eric ênet een ongeluk te doen te
hebbendoch spoedig verandert hij van opinie. In de bodem meent hij sporen van
een gevecht waar te nemen

(Van onze Haagse redacteur)

„Verschenen is het Statistisch Zakboek
van het C.B.S., bevattende een schat van
gegevens over schier alle aspecten van het
maatschappelijk, leven in ons land
neen, met een zo stereotiepe nuchtere
aankondiging mogen wij ons van deze
roman-hi-cijfers over de jaren '47 en '48
niet afmaken.

Het gros der lezers is vermoedelijk niet
gediend van een recapitulatie der te be
talen inkomstenbelasting bij een zuiver
inkomen van vul-maar-in en nog minder
met een opsomming van wat het geduldige
papier vertelt over de prijzen en kosten
van levensonderhoud, maar dat er in
een jaar ruim negen millioen douche- en
kuipbaden in overheidsinrichtingen wor
den genomen en dat in de lieflijke Mei
maand, de trouwfrequentie 76 procent bo
ven het jaargemiddelde ligt, zie, dat zijn
.van die dingen, welke een goed burger
zich toch wel behoort in te prenten.

De meeste mensen sterven althans
volgens de cijfers van tien jaar terug en
we hebben geen reden om aan te nemen,
dat ook dit na de oorlog gewijzigd is
in Januari; men zij derhalve gewaar
schuwd. Bemoedigend is echter wel de
wetenschap, dat rond 1870 een twintig
jarige kon rekenen nog veertig levens
jaren voor de boeg te hebben, doch dat
wij sedertdien vooruit zijn gegaan: in
1940 waren het er een tiental meer.

Wij leefden in 1947 welgeteld met
9.715.890 mensen in dit land en gaven een
slordige 63 millioen uit aan de bioscoop
en tien millioen aan voetbalwedstrijden
en dergelijke; dat is voor de film bijna
vier maal zoveel als in 1940 en voor de
sport zeven maal zoveel. Maar er werden
ook ruim drie millioen bezoeken gebracht
aan musea en tentoonstellingen en er
verschenen meer dan zevenduizend boe
ken.

1221 mensen lieten zich verassen, naast
het tienvoudige van dertig jaar terug,
doch met de faillissementen zijn we op
de goede weg: in 1938 op honderdduizend
inwoners nog 26 komma negen, in '46 acht
komma één.

De beeldgrafiek van de hypotheken
werkt echter als rem tegen overmoedig
heid; elke zwarte schijf stelt honderd
millioen gulden voor en we tellen er zes
in '47 tegen vier in '46.

Hoe is het met de naamloze vennoot
schappen? Bijna zevenhonderd N.V.'s
werden opgericht met een geplaatst ka
pitaal 'van rond 83 millioen gulden en er
werden er 186 geliquideerd.

Genoeg evenwel van dit proza der sta
tistische zakelijkheid; de .indeling der
huwenden naar geslacht en leeftijd" leert
ons, dat de mannelijke Nederlander door-

gaans trouwt wanneer hij dertig jaar en
73 dagen oud is, de Nederlandse vrouw
precies tot haar 27e jaar; maar laat ons
niet vergeten dat duizend mannen keuze
hebben uit 1008 vrouwen.

Wij gaan voorbij aan de griezelige
schema's van melk- en steenkolenproduc-
tie, laten gevestigde en vlottende schuld
voor wat ze zijn, maar noteren wel, dat
ons land ruim 870.000 varkens telt en
maar dat staat natuurlijk volkomen los
hiervan bijna 186000 man (en vrouw
rijkspersoneel. Dit laatste cijfer dateert
van 1 Januari 1948; aan de top stonden
toen de departementen van Justitie en Fi
nanciën. elk met meer dan 23000 on
derhorigen.

505,5 millioen gulden bedroeg in 1947 de
uitvoer aan land- en tuinbouwproducten,
tegen 345 millioen tien jaar daarvoor, en
er kwamen meer dan negenduizend sche
pen in onze havens" binnen, maar dat is
minder dan de helft van het aantal in 1938.

En tHans even zeer serieus; de N^er-
landse Spoorwegen boden ons bij het be
gin van het vorig jaar bijna 71000 zitplaat
sen en in 1946 werden rond 48000 inwo
ners van ons lieve land veroordeeld we
gens een misdrijf, maar daar zijn de be
lastingontduikers niet bij inbegrepen, noch
de bedelaars en landlopers.

De moderne statisticus werkt met klei
ne poppetje^om zijn cijfers wat menselij
ker te mak"; de hoed voor op het hoofd,
doorgezakte knieën en een fles uit de jas
zak, voila de heren, die dienen ter illustra
tie van „schuldigverklaringen en geval
len van voorkoming der vervolging ter
zake van openbare dronkenschap en or
deverstoring in dronkenschap". In 1947
verkeerde een op de duizend inwoners in
„kennelijke staat", hetgeen wil zeggen
twee-en-een-half maal zoveel als het jaar
daaraan voorafgaand, maar de rits van
1913 is meer dan vijf maal*zo lang!

Wat branden betreft kan gemeld wor
den, dat Zuid-Holland aan de kop gaat;
Zeeland heeft het laagte-record.

Verkeersongevallen: 964 gedode perso
nen in een jaar; schuldigen bij rechtbank
zaken: 52000 mensen en voor het Kan
tongerecht: 128.000.

Wie klaagde over het boter rantsoen? In
1946 aten wij per volwassen mond ruim

twaalf kilo boter, margarine en vet het
jaar daarop kwam dit cijfer zelfs op der
tien...En ook over erfenissen mag niet
geklaagd worden; het laatste cijfer da
teert van '43 en toen waren er toch maar
achttien-en-een-half duizend nalaten
schappen in ons land.

Thans de laatste ronde: bijna negendui
zend katholieke seminaristen telde ons
land in 1942 en in het studiejaar '47-'48
een kleine 17000 studenten. Daaronder zijn
er zeshonderd zoveel in de economische en
271 in de politieke en sociale wetenschap
pen. Van de eerste categorie waren er in
het begin van de dertiger jaren nog geen
tweehonderd in opleiding en gespecificeerd
in de tweede groep niet één. Er is der
halve in ieder geval vooruitgang, zo niet
in de toestand, dan toch in het aantal
heelmeesters.

Over medici gesproken: het aantal was
in 1942 niet ver van de zevenduizend en
daar komen dan nog eens ruim 1500 tand
artsen bij.

Niets laten de rekenmeesters van het
Centraal Bureau voor de Statistiek met
rust; alles moet en zal worden uitgedrukt
in cijfers. Tweemaal schiet evenwel ons
begrip voor de imponerende getallenreek
sen, die zij van overal en nergens hebben
opgescharreld, te kort.

Het eerste mysterie is de indeling van
de dienstplichtigen naar de lengte, in pro
centen nogwel. U kunt daaruit aflezen,
dat in de gemeenten met minder dan vijf
duizend inwoners 0.16 pCt. van deze lie
den kleiner is dan een meter vijftig, let
wel in 1940. Bij de eeuwwisseling was men
ook al aan het meten en toen bleek 0.81
in alle plaatsen kleiner dan 1.50 m. Maar
neemt u in 1940 een gemeente van zo tus
sen de twintig- en vijftigduizend inwoners,
dan vindt u als uitkomst van het reken
sommetje 0.10 De schrandere lezer vin-
de het verband tussen bevolkingsdicht
heid en de lengte van de mens.

De tweede opmerking is van ernstiger
aard; een der statistieken deelt de bevol
king in partjes naar geslacht, leeftijd en
burgerlijke staat. Men neme echter ken
nis van de noot. weggemoffeld onder aan
de pagina sub 3). Deze onthult, dat er 15
mannen in ons land zijn van onbekende
leeftijd en maar liefst 37 van onbekende
.burgerlijke staat. Bij de vrouwen is van
slechts negen onbekend of zij al dan niet
gehuwd zijn, maar er zijn er niet minder
dan twintig, wier leeftijd het C.B.S. niet
heeft kunnen uitvinden.

De lezer, evenals wij, prijs stellend op
gedegen statistieken, zal het billijken, dat
wij ons in gemoede afvragen of ophelde
ring te dezer ^ake bij een herdruk niet
dringend gewenst is.

Ter ere van de Franse minister van
Onderwijs, Yvon Delbos, die in ant
woord op het bezoek dat minister Gie-
len destijds aan Frankrijk bracht, sinds
Zaterdag in ons land vertoeft, heeft de
Franse consul-generaal, R. Mondon, Zon
dagmiddag een receptie gehouden in
het Instituut Francais te Amsterdam.

Aai\ mej. L. Schmit, lerares in de
Franse taal en aan de heer L. de Libes,
lector aan de hoofdstedelijke universi
teit, werd tijdens de receptie aan het
consulaat de onderscheiding van „Offi
cier d'Académie" uitgereikt.

's Avonds was er aan het „institut
Francais" („Maison Descartes") een
druk bezochte receptie ter gelegenheid
van het 15-jarig bestaan dezer culturele
instelling. Onder de talrijke genodigden
merkte men op als vertegenwoordiger
van H. M. de Koningin jhr. F. J. E. van
Lennep, de commissaris der Koningin in
de provincie Noord-Holland, dr. J. E.
baron de Vos van Steenwijk, de burge
meester van Amsterdam, mr. Arn. J.
d'Ailly, de wethouder van onderwijs,
mr. A. de Roos, de ambassadeur van
Frankrijk, Jean Riviere, de consul-gene
raal van Frankrijk, F. Mondon en de
chef van de afdeling culturele zaken
van het Franse ministerie van Onder
wijs, Jean Sarrailh, tevens rector van
de universiteit van Parijs.

Prof. E. Guilhou, directeur van het In
stitut Frangais, jhr. D. C. Röell, oud
president van het Nederlands comité
van het Institut, drof. J. Sgrrailh en
minister Delbos voerden het woord.

Na zijn toespraak reikte minister Del
bos in verschillende rangen van het
Legion d'honneur onderscheidingen uit
aan prof. E. Guilhou, R. Mondon, mr.
H. J. Schöïvinck, chef kabinet van
O., K. en W„ dr. F. Bender, mr .J.

De Franse minister van Onderwijs,
Yvon Delbos, brengt een bezoek van
enige dagen aan Nederland, waar hij
verschillende onderwijsinrichtingen zal
bezoeken. Zaterdagmiddag werd hij
door zijn Nederlandse collega, de mi
nister voor O., K. en W., ontvangen.
Minister prof. dr. F. J. Th. Rutten,
links, begroet minister Delbos op de
stoep van het ministerie van O., K.
en W.

H. Reinink, secretaris-generaal van O.,
K. en W„ prof. dr. G. J. Sizoo, prof. dr.
M. Valkhof, prof. dr. J. Tielrooy, prof.
dr. F. L. E. Sassen en dr. M. Premsela;
tot „Officier d'Académie" werden be
noemd mej. L. Ruinen,' secretaresse van
het „Institut Francais" en de architect
van „Maison Descartes", J. Hardeveld.

In een radio-interview heeft, volgens
U. P.. de Amerikaanse senator Orven
Brewster het scherp gelaakt, dat het
ministerie van Buitenlandse Zaken het
zenden van de herstel-hulp aan. Neder
land niet gestaakt heeft.

De senator beweerde, dat genoemd de
partement vreesde, dat zulks er Neder
land van terug zou houden aan het At
lantisch Pact deel te nemen.

Brewster merkte op, dat hij en negen
andere republikeinse senatoren een
amendement haddep voorgesteld op de
wet betreffende de hulp aan Europa, die
beoogde gelden te onthouden aan wel
ke natie ook, die de bevelen van de
Veiligheid niet gehoorzaamt.

Millioenen Sovjet-burgers gingen Zon
dag naar de stembus in Rusland om
volksrechters te kiezen, aldus Radio
Moskou.

De verkiezingen vonden plaats in
Moskou, in de districten Oesbek en
Azerbeidzj en in de Letlandse en Tur-
kumeense Sovjet-republieken.

Alle candidaten behoorden tot de com
munistische party of tot het blok der
partijlozen.

President Enrique Hertzog kondigde Zon
dag de staat van beleg af in Bolivia, nadat
de regering bekend gemaakt had, dat een
revolutionnaire samenzwering ontdekt was
..van zeer grote afmeting met internationale
connecties".

Verscheidene personen werden gearres
teerd in verband met deze samenzwering
en de regering heeft een formeel protest
ingediend bij Peru, betreffende de beweer
de activiteit van Bolivianen in het aan
grenzend land.

iif'PSsjaren, toen de Nederlanders zelf
8eiyaPanse kampen zaten, en over de
-Urtenissen sedert Nederland de
c«t overnam.

63

"De woorden beefden op mijn lippen.
Ik had niet beseft, wat een spanning
dit voor hem geweest moest zijn. Hij
bracht krampachtig een hand naar zijn
hart, keek me een ogenblik in sprake
loze pijn aan, struikelde naar voren,
gooide een grote vaas met gladiolen
dreunend op de grond en viel terug in
zijn stoel in een flauwte.

Ik geloof dat ik -het eerst bij hem
was. „Roep dr. Potter, Jim!" riep ik.
„Waar is sergeant Buck?"

Sergeant Buck heeft iets van een
genius uit een sprookje. Je hoeft niet
aan een lamp te wrijven of aan een ring
te draaien; je raakt de kolonel maar
aan en daar is hij.

Hij had kolonel Primrose in een ogen
blik op de grond met zijn boord los.

„Laat u hem maar aan mij over, miss
pardon, mevrouw,' zei hij koel. „Ik
kan me niet voorstellen, dat een vrouw
de kolonel verzorgt. Dus als u zich
maar wilt terugtrekken, mevrouw

Ik trok me terug, naar de veranda.
Toen de anderen weg waren en ik terug
kwam, had sergeant Buck hem wegge
bracht. Hij had ook de scherven opge
ruimd van een van mijn overgrootmoe
ders vazen.

HOOFDSTUK XXIII

Ik nam het avondblad op, dat nog
ongeopend bij de middagpost lag en
ging zitten lezen, daar ik niets anders
te doen wist. Mijn hoofd duizelde nog.
Ik begreep er niets van, het leek alles
zo onwezenlijk. Ik probeerde het uit
mijn hoofd te zetten en er niet aan te
denken.

Ik was natuurlijk vreselijk in de war
over kolonel Primrose en ik had eeij
vaag voornemen, met dr. Potter te
-preken als hij kwam, om te vragen of
ik iets vc-or hem doen kon, ondanks
sergeant Buck.

De avond was ongelooflijk stiL Ik
hoorde ergens een auto wegrijden en
een andere kwam langs de weg aan.
Het kwam niet in me op, dat dr. Potter
zó vlug weg had kunnen gaan, totdat
ik iemand hoorde op de achtertrap en
een motor hoorde aanzetten in mijn
achterlaan.

De sefgeant, dacht ik, had waar
sohijnlijk vermoed, dat' ik op de loer
lag vcor dr. Potter en had hem binnen
gesmokkeld door de achterdeur. Ik
bleef nog even zitten en ging toen naar
boven. De hall was stil te stil, besef
te ik, met plotselinge neerslachtigheid.
Ik haastte me naar kolonel Primrose's
kamer en klopte. Geen antwoord. Ik
deed de deur open; de kamer was leeg.

Het lijkt me nu vreemd, dat ik daar
door zo van streek was, maar ik
was natuurlijk al vreselijk in de
war door al het gebeurde. Als kolonel
Primrose echt ziek was, dan was het
ziekenhuis ongetwijfeld het beste voor
hem, maar dat ze het mij niet eens ge
zegd hadden, was verbazend ergerlijk.
Zelfs een hotelhouder zou behoorlijk
op de hoogte gebracht worden, dacht
ik. Het was méér dan ergerlijk, het
was gewoon om razend te worden. De
man kon stervende zijn voor mijn part,
maar het idee, dat zijn beroerde ser
geant hem stiekem de deur uit had ge
smokkeld, was me een beetje te mach
tig. En tenslotte was hij mijn logé.

Ik liep naar mijn kamer, nam mijn
autosleutels en ging naar beneden. Mijn
auto stond in de laan. Ik stapte in en
tien minuten later stopte ik voor het
ziekenhuisje naast het kantongerecht.

De zuster aan het bureau schudde
haar hoofd. „Geen patiënt van dr. Pot
ter vanavond. Misschien heeft hij hem
naar zijn eigen huis gebracht."

Als ik een grein verstand had ge
had, zou ik toen dadelijk naar huis zijn
gegaan. Zeker had ik sergeant Buck
niet zo'n extra reden tot zorg moeten
geven. Er is natuurlijk niets hardnek-
kigers of onredelijkers dan een bemoei
zieke vrouw. IR had dat dikwijls van
Elsie Carter gezegd en nu had zelfs
Elsie niet bemoeizuchtiger door de
smalle straat kunnen draven en dr.
Potter's huis binnen stappen, tuk op
het geven van hulp, die niet gewenst
was.

Ik was al in de hall eer ik besefte,

dat het huis doodstil was en dat ik
bovendien nóch de auto van dr. Potter,
nóch die van kolonel Primrose op
straat gezien had. Ik deed noë een stap
in de slecht verlichte hal en stond
toen opeens stil, getroffen door een
plotselinge benauwende intuïtie.

Het was alles volkomen duidelijk. Die
hele zaak van Hawkins, onmogelijk van
het begin tot het eind, zoals ik zo dui
delijk had gevoeld, ten minste in mijn
onderbewustzijn, was een misleiding. Ko
lonel Primrose's plotselinge ongesteld
heid toen ik over de klok wilde spre
ken was comedie. Ze hadden dr. Pot
ter geroepen om hem in een val te lok
ken en te laten bekennen. En ik begreep
nu, waaront kolonel Primrose zieh zo
voor Elsie Carter interesseerde Elsie
met haar overtuiging, dat de arme man
zijn vrouw jaren lang langzaam dood
had gemaakt.

Toen werd Sandra vermoord uit angst,
omdat zij dit ontdekt had en Maggie
werd later gedood, ondanks het feit, dat
ze wist wat haar boven het hoofd hing
en naar kolonel Primrose trachtte te
komen om zich te redden.

Ik leunde tegen de trap. Het visioen
van de vrouw, die daar in Church
Street zat in het donker, trachtend een
besluit te nemen en het aan iemand te
vertellen, bang om in huis te blijven
Het maakte me ellendig, er aan te den
ken.

Het denkbeeld van naar huis gaan was
nog ondraaglijker. Ik moest gaan zitten
en het uitdenken. Ik ging naar de kamer
aan mijn rechterhand, Maggie's zitkamer.

Er was geen licht aan. Ik had juist de
griezelige gedachte gehad, dat Maggie's
geest zeker moest spoken in die kamer,
waar ze de laatste zeven jaar al haar
wakende uren had doorgebracht en
in wat voor ontzetting kon ik slechts
vermoeden. Ik ging naar binnen en plot
seling, zonder enige waarschuwing ging
het licht aan.

Ik staarde een ogenblik verblind en
dodelijk ontsteld in het ontzette gezicht
van kolonel Primrose.

Ik zag vaag sergeant Buck achter hem
opdoemen, maar het enige waar ik oog
voor had, was de kolonel en de uitdruk
king Op zijn gezicht. De emoties waren
er zó gemakkelijk van af te lezen, dat ik
had kunnen lachen als ik niet mijn hoofd
kwijt was geweest van schrik. Ik las er
verbazing en verbijstering op, ontzet
ting en ongeloof. Zijn lippen bewogen
werktuiglijk, toen hij me aanzag.

„Grace Latham!" zei hij. „Wat

De telefoon belde.

Toen zag ik achter sergeant Buck mr.
Parran. die me aanstaarde als de ande
ren, in verstomde ontzetting.

Hij ging naar de telefoon. Kolonel
Primrose hief snel zijn hand op. „Neen!"
zei hij. Hü keerde zich tot mij, zijn ogen
borend in de mijne.

„Wat doet u hier, mrs. Latham?"
vroeg hij. Zijn stem was strak en hard.

Ik wou antwoorden, maar een ogen
blik kcfn ik niet spreken. „Ik ik
kwam kijken wat er met u was", zei
ik toen. „Ik ben net naar het zieken
huis geweest." (Wordt vervoigaj

Zaterdagavond werd te Nanking mede
gedeeld, dat maarschalk Tsjang Kai Sjek
zich weer zou gaan bemoeien met de in de
war geraakte zaken van de Chinese rege
ring. aldus A.P.

De kwestie van een vrede of voortzetten
van de burgeroorlog, die reeds gecompli
ceerd geworden is door de rivaliteit tussen
Nanking en Kanton, wordt zodoende nog
ingewikkelder.

De in militair opzicht oppermachtige
communisten, die voorwaarden gesteld heb
ben, die neerkomen op een totale overgave
van de regering, blijven het stilzwijgen be-

„Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken moet volledig aan
een grondig onderzoek worden onder
worpen om de tekortkomingen in het
behandelen van de Amerikaanse buiten
landse betrekkingen te verwijderen," al
dus de „Commissie voor organisatie van
de regering", welke is samengesteld uit
leden van beide grote politieke partijen
en wordt gepresideerd door Herbert Hoo
ver, ex-president der V.S.

Het beleid ten aanzien van de buiten
landse politiek thans verspreid over
de gehele regering moet direct wor
den geconcentreerd in de handen van
president Truman, aldus de commissie
in haar rapport.

Zy verwerpt voor het ogenblik elke
maatregel om het militaire bestuur in
Duitsland en Japan aan burgerlijke in
stanties over te dragen.

De bepaling van de Amerikaanse
.grondwet, dat voor goedkeuring van ver
dragen een meerderheid van twee der
den in de senaat nodig is, noemt de
commissie „een ernstige verwekker van
moeilijkheden". Hierdoor worden pogin
gen aangemoedigd om de senaat te pas
seren, doordat men zijn toevlucht neemt
tot overeenkomsten van de uitvoerende
macht, welke geen goedkeuring vereisen,
aldus de commissie.

De treinramp te Port d'Atelier op de
lijn Metz-Dijon heeft tot nu toe 50
slachtoffers geëist, doch in het zieken
huis te Vesoul worden op het ogenblik
nog dertig gewonden verpleegd.

Het is thans komen vast te staan', dat
de jonge machinist van de losse loco
motief, die op de sneltrein van Nancy
reed, door een onveilig signaal gereden
is. Hij is onder arrest gesteld.

Vernomen wordt, dat het ongeluk zo'n
groot aantal slachtoffers heeft geëist
doordat de expresse voor een deel was
samengesteld uit zeer oude houten ry-
tuigen. Drie van deze rijtuigen werden
door de locomotief uit de rails geslin
gerd en totaal vernield.

Een Amerikaanse Dakota en een kleiner

toestel, zijn Zaterdagochtend bij Coventry
met elkaar in botsing gekomen. Veertien
personen kwamen om het leven.

De stad Ho«yiro, in Noord Japan, is Za
terdagnacht door een geweldige brand ge
teisterd. Ongeveer 3.000 gebouwen, waar
van talrijke openbare inrichtingen, zijn vol
ledig vernield. Het aantal slachtoffers is
met bekend.

Op 15 Mei zullen in Bulgarije verkiezin
gen voor de volksraden gehouden worden,
heeft de Bulgaarse ministerraad Zaterdag
avond officieel bekendgemaakt.

Geruchten over munthervorming in de

Russische zone van Duitsland hebben Za
terdag in Oost-Berlijn bijna een paniek
veroorzaakt en een daling met 50 procent
van de Oost-Duitse mark ten gevolge ge
had.

Generaal-majoor Draper, sinds Augustus
1947 onderminister van het Amerikaanse
departement voor het leger, heeft zijn ont
slag aangeboden.

De regering van India heeft de arresta
tie bekend gemaakt van Tara Singh, de
religieuze leider van de Sikhs.

De premier van Abessinië, Endel Ka-
chau, heeft Zaterdag de uitlevering van
maarschalk Graziani aan Abessinië geëist
in verband met een massaslachting, die op
19 Februari 1937 zou hebben plaats gehad.

Officiële Britse kringen verklaarden
Zaterdag dat de Britse regering besloten
heeft, Siam materiële steun te verle
nen bij zijn strijd tegen het communisme.

Van betrouwbare zijde wordt, aldus U.P.,

gemeld dat Cuba op de bijeenkomst van
de Amerikaanse Commissie voor Afhan
kelijke Gebieden, die in Maart in Havanna
begint, zal verzoeken het Europese kolo
niale systeem op het Westelijke halfrond
te beëindigen.

Turkije nog geen echte democratie had

boven ons artikel op pagina 2 in „De
Tijd" van Zaterdag moeten staan, in plaats
van „nog een" zoals er nu tengevolge van
een drukfout boven stond.

De Amerikaanse vice-president Alben

Barkley verklaarde Zondag tegenover een
aantal democraten in Virginia, dat de
vooruitzichten voor een wereldvrede op het
ogenblik beter zijn dan op enig ander
ogenblik sedert het einde van de tweede
wereldoorlog.

Meer dan 1.000 negers trokken van
nacht over de Koninginnebrug de Oem-
geni-wijk van Durban binnen, waar zij
elke Indiër aanvielen, die zij in het oog
kregen. De aanleiding hiertoe was een
schot uit een Indische auto op een in
lander, die getroffen werd aan zijn been.
Twee Indiërs werden in ernstige toe
stand naar het ziekenhuis vervoerd.

De helicoptère van de stichting Hef-
schroefvliegtuigen zal in het voorjaar
weer in gebruik worden genomen. De
onderdelen, die de destijds bij het onge
val beschadigde zullen vervangen, zijn
n.L uit Amerika aangekomen.