Eerste Kamer werkt zich in één middag
door begroting van Landbouw heen
Erie de Noorman en de valse koning
BINNENSCHEEPVAART IN NOOD
HET DOM
DER VROUW
Niet voor
iedereen,
sas
DE WERELD ROND
In 20 jaar is geen enkel nieuw
binnenschip gebouwd
De toekomst van
schipperskinderen
DE WITTE
TULP
PEULVRUCHTEN
Waardering voor de volkskunst
I
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
maar toch„
h 2
en-
'mfe
atirH'
Critiek op de voorlichtingsambtenaren
Hermans geen staatssecretaris
van voorlichting
Algemene Zaken
Negen jaar in plaats
Instrumenten geëxplodeerd
bij scheikundeles
Populaire kost
bij koud weer
KRAVCHENKO VERHOOGT ZIJN
EIS TOT SCHADEVERGOEDING
WOENSDAG 9 MAART 1949
PAGINA 3
OR0
emf
lïstf
VAN DOODSTRAF 1
doodstraf tegen voortvluchtig
landwachter geëist
Lid Provinciale Staten
Herdenking op Woeste
Hoeve
Oost-Duitsland op de
V oor j aarsbeurs
Zwemonderwijzer (es)
Examens
ECONOMEN:
SCHIPPERS:
door HELEN ClRVAN
Bietenstamppot met
bruine bonen
Hutspot met groene
erwten of andere
peulvruchten
Erwten- of bonen-
hachè
Van één tot tien millioen
francs
iiy/aat'
angeD
s
.alleen
oef
:%gvotó
le ifc
xgs van
grie-
fgneeh
neUSi
d
.saatste.
-edaC'
Ste (ie
sg met
toptre-
.aarna
n vet
I kar-
Men bepaalde zich dus tot enkele al-
Krnene opmerkingen. De heer Rip
A-R.) bracht minister Mansholt. onder
-t oog, dat zijn taak ook een belangrij-
■6 sociale kant heeft en de minister gaf
dit grif toe. Hij deelde mede, dat er
leh uitgebreide correspondentie gaande
tussen zijn departement en de Stich-
"ig voor de Landbouw, waarvan de
'.'rekking is de geregelde productie en
te geregelde afzet te verzekeren. Het is
;en ingewikkelde aangelegenheid, maar
je minister was vol goede moed, dat de
'lichting voor de Landbouw per saldo
'aar taak in deze aangelegenheid zou
Rlnnen aanvaarden en er verantwoorde-
'Jkheid voor op zich zal kunnen nemen.
Ge heer Kolff (C. H s nog eens
'P het reeds eerder gesignaleerde ver-
teijnsel, dat de boeren, die eerst om
teotere vrijheid geroepen hebben, thans
terzelen om de risico's van die vrijheid
aanvaarden. Toch meende de heer
telff, dat men de boeren niet alleen de
!,vade, doch ook de gunstige risico's in
itotere mate moet geven en daarmee
temde de minister in, een opvatting,
'aarmee hij trouwens ook de K.V.P. een
nëpnS ieno%'cn deed. De spreker van de ka-
Jn na °tecKe fractie, de heer Verhey, heeft
Ityerigens geklaagd over de melkprijs,
'le hij ongunstig acht. Hij bracht een za-
ter verband aan tussen de uitvoering
'an de fameuze motie-Groen, die de re
uring dit jaar 46 millioen kost en deze
teststelling van de melkprijs, die de re
uring ongeveer 46 millioen voordeel be-
:°rgt. Het kon een coïncidentie zijn al-
'üs de heer Verhey, maar het was merk
waardig. Men moest erbij bedenken, dat
te regering misschien met de ene hand
teemt wat zij met de andere geeft.
Daarmee was de minister het geheel
te al s. Het is inderdaad een coïn-
''dentie, en men kan deze twee objecten
'Verigens niet met elkaar vergelijken,
te motie-Groen slaat alleen op bedrijven
jt> lichte gronden en de vaststelling van
te melkprjjs geldt voor allen. De minls-
te achtte deze prijs voldoende lonend,
te verder gaf hij nog enige economische
'«schouwingen 'ten beste over de be-
'temming van de melk.
De begroting werd zonder stemming
tehvaard met de C.P.N. tegen.
arde,
Jpmer'
Sk te-
rappe1
haaf-
zijn,'
vieft
len de
ezins-
slech"
en e#
lig z0
Vlees-
e,
en it
}en
zo'ö
p. De
vleU-
hield
*ij ge*
fc's.
r-
te
d.
it.
fi
er
htend
ande-
parte-
ekend
wet'
ir eed
pleitte
sters-
klaart
va»
over'
GP.ff-
»ezié"
par-
j bet
hel
uit'
chti#
Kerk"
ouan®
mlO"?
heef1
or de
r hd
in de
n f"
j ee"
stole"
•stam-
aai'""
juitse
Vef
ra "f
Me*"
ver-
d ne
va"
n e"
-elde;
i-rke"
Lief,!
bil
giro'
pen;
itinfj
hul"
iei
re"
.a n-
d«z
iSSl"
9/3
9«
9*
g
21$
280,
142 te
15"
14»
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft zich met be
wonderenswaardige vlotheid door de be-
teoting van Landbouw heengewerkt. In
ten middag was de hele zaak afgedaan,
tedat men eerst ook nog wat had ge-
tedekaveld over de begroting van Alge
mene Zaken. Niet dat het land veel ge
test zou hebben als er in hef geheel niet
teer landbouw was gesproken. In het
tejaar heeft de Tweede Kamer zo deug-
te'ijk gediscussieerd over de zogenaamde
J'euwe landbouwpolitiek, dat .er voor de
terste Kamer feitelijk niets meer te be
weren overbleef.
Bij „Algemene Zaken" heeft de heer
an Heuven Goedhart enige opmerkin
gen gemaakt over de voorlichting. Hij
tend het aantal ambtenaren in dienst
'an de voorlichting 410 rijkelijk
.oog. Alleen al voor de militaire voor-
tehtingsdiensten zijn er 69 ambtenaren
'e werk gesteld. Voorts roerde hij nog
tens de coördinatie van de voorlichting
ter:. waarbij hij het rapport, dat de com-
tessie, die enige jaren geleden onder
Sin voorzitterschap aan het werk is ge
feest, heeft uitgebracht, opnieuw ter
wake bracht. Dit rapport is, toen het
W'as voltooid, door de regering ijlings
teder de tafel gewerkt. In de plaats
Jaar voor is gekomen' een plan, dat de
teer Hermans, secretaris van de minis-
gr-president, nadien heeft opgesteld,
et rapport-Hermans is echter nooit ge-
Gistermiddag veroordeelde het Bij-
teïider Gerechtshof te Leeuwarden de
'Harige voormalige „Kriminalsekre-
ter" W. Rudolph, die zich had schuldig
temaakt aan mishandelingen en arres-
teties en het deelnemen aan executie
pelotons, waardoor vele Nederlanders
[e dood vonden, tot negen jaar gevan-
tenisstraf met aftrek Veertien dagen ge-
teen eiste de procureur-fiscaal de
teodstraf.
Ge advocaat-fiscaal bij het Bijzonder
.^rechtshof te Assen eiste Woensdag de
teodstraf tegen de 26-jarige G. A. M.
eimar, uit Coevorden, die hij „de
teotste bruut op landwachtgebied in
lfente" noemde. Hij heeft arrestanten
f vreselijke wijze mishandeld.
.Tegen de voormalige SS-er F. Merk
Coevorden, werd levenslange gevan-
;-bisstraf geëist. Als onder-luitenant
marechaussée in Appingedam
techtte hij o. a. een overval op het dis-
tebutiekantoor te verijdelen. Ook Merk
voortvluchtig.
Uitspraak 22 Maart.
- Voorts eiste de advocaat-fiscaal tegen
45-jarige Derk Jonkman, uit Hooge-
ten, die Drente en Noord-Overijssel
Jdens de bezettingsjaren onveilig
.teakte, Dinsdag levenslange gevange-
testraf. Jonkman toonde zich, volgens
6 tenlastelegging, een trouw volgeling
zijn hoofdman, de ter door ver-
-tedeelde W. A. Bos, uit Vlagtwedde.
'j heeft' door arrestaties en mishande-
tegen talloze slachtoffers gemaakt.
publiceerd, zodat het ook nooit mogelijk
is geweest, erover te discussiëren. Deze
behandeling van zaken heeft de heer
Van Heuven Goedhart diep gegriefd.
Hij bracht voorts ter sprake, dat de
heer Hermans, wiens functie binnenkort
wordt opgeheven, heeft laten doorsche
meren dat hij opdracht zou hebben tot
reorganisatie van de voorlichting, en dat
hij verder gespeeld zou hebben met de
gedachte staatssecretaris voor de voor
lichting te worden. Tegen dit laatste had
de heer Van Heuven Goedhart bepaald
bezwaar.
Dr. Drees heeft op een en ander
geantwoord, dat men van de aantal
len ambtenaren, die op de sterkte
van de voorlichtingsdiensten staan
opgevoerd, er een belangrijk aantal
moet .aftrekken, die slechts indirect
bij voorlichting zijn betrokken. De
militaire voorlichting vergt veel per
soneel, maar heeft ten dele ook een
ander karakter. Zij valt ook op het
gebied van ontwikkeling en ontspan
ning.
Voorts vernam men, dat dr. Drees er
toe neigt de leider van de Regerings
voorlichtingsdienst voorzitter van de
Voorlichtingsraad te maken, welke func
tie vrijkomt met het aftreden van de
heer Hermans als secretaris van de mi
nister-president. Dr. Drees ontkende, dat
de heer Hermans opdracht heeft tot re
organisatie van de voorlichting. Hij heeft
wel in opdracht van de minister van
Overzeese Gebiedsdelen de voorlichting
in Indonesië en in West-Indië bezien en
een voorstel tot coördinatie uitgewerkt.
Van het plan om de heer Hermans
staats-secretaris voor de voorlichting te
maken is de minister-president niets be
kend.
Na korte re- en dupliek wordt ook de
ze begroting z.h.s. goedgekeurd.
Bij een proefneming in een schei-
kundeklas van de MTS te Heerlen zijn
Dinsdagmiddag enkele instrumenten uit
elkaar gesprongen. Tengevolge hiervan
werden de leraar ir. V. en de amanu
ensis ernstig aan gezicht en handen ge
wond door glasscherven. Zij moesten
worden opgenomen in het ziekenhuis.
Ook enkele leerlingen liepen kleine
verwondingen op. De materiële schade
was gering. De oorzaak van de explosie
heeft men nog niet kunnen vaststellen.
De voorzitter van het Centraal Stem
bureau heeft in de door het ontslag nemen
van dr. E'. Brongersma, te Heemstede, open
gevallen plaats in de Staten der provincie
Noord-Holland, mevrouw mr. E. van Eck-
Thiel, te Haarlem, benoemd tot lid van
deze Staten.
Onder grote belangstelling uit alle
delen van het land zijn gisteren op de
Woeste Hoeve de 117 vaderlanders her
dacht, die daar vier jaar geleden door
de bezettende macht zijn gefusilleerd,
als represaille voor de aanslag op Rauter.
De burgemeester van Apeldoorn, mr. A.
L. de Tombe, sprak een kort herden
kingswoord. Namens het gemeentebe
stuur van Apeldoorn, de Ned. Ver. van
ex-Politieke Gevangenen uit de bezet
tingstijd en het Rijkswerkkamp „De
Kuil" werden kransen gelegd.
Voor de eerste maal zal op de
Utrechtse Jaarbeurs een inzending van
producten uit Oost-Duitsland aanwezig
zijn. Het betreft hier een collectieve
deelneming van 75 firma's, welke o.a.
omvatten zal keramische producten,
medisch glaswerk en porselein, tand
technische artikelen, radio- en electro-
technische artikelen, speelgoed, muziek
instrumenten, tekenbehoeften, kantoor-
machines, foto-apparaten en instru
menten.
■5 -: S
17. In hun schuilplaatsen wachten Eric en zijn ruiters op het juiste moment om
in te grijpen. De spanning onder zijn mannen is groot. Tot dusver gaat alles volgens
de plannen, doch van hém en zijn ruiters hangt het uiteindelijk welslagen af
E en iets te. vroeg, of iets te laat ingrijpen, kan alles bederven. Langzaam, ziet Eric,
naderen de Vikingen de duinen en de hutten Een klein aantal van hen is, als
voorzorgsmaatregel, bij de boten en langzaam heft Eric het zwaard ten teken dat
het moment van de charge is aangebrokenVlug van draf in galop overgaande,
stuurt Eric zijn ros onder de bomen vandaan het strand op en als een levende muur
voigt hem de ruiterschare
De strijd tussen de hutten duurt onverminderd voortEen aantal boogschutters
is tn handgemeen geraakt met de Noormannen en het ziet er niet rooskleurig voor
de eersten uit, doch de overige boogschutters weten de afstand te bewaren en lang-
zaam terugtrekkend, zenden zij een groot aantal pijlen temidden hunner tegen-
standers.... Eensklaps treft een naderend gedreun hun oren. De Vikingen zien met
afgrijzen, dat een troep ruiters in woeste vaart op hen afkom.t „Alarm/" buldert
een der Vikingen, en het gevaar ziende keren zij zich om en vluchten naar de
boten gevolgd door de hele horde! Zo zij de boten bereiken vóór de ruiters hun de
pas afsnijden, zijn zij ge*ed'.
Aan het hoofd van zijn mannen volgt Eric in volle galop de Vikingen. Een gedeelte
der Noormannen heeft echter dc boten reeds bereikt.
De onder Rijkstoezicht staande
examens voor het diploma als Zwemon-
derwijzer(es) van de K.N.Z.B. zullen
gedurende de maanden April en Mei
1949 worden gehouden."
Zij, die aan deze examens wensen deel
te nemen, dienen zich vóór 28 Maart
1949 bij het bureau van de K.N.Z.B., Ge
rard Doustraat 20, Utrecht, aan te mel
den.
Ir. K. H. C. W. van der Veen, hoofd
ingenieur van de Nederlandse Spoor
wegen, werkzaam bij de inspectie Rot
terdam, is benoemd tot buitengewoon
hoogleraar aan de Technische Hoge
school te Delft, afd. weg- en waterbouw
kunde.
(Van een onzer speciale verslaggevers)
Onze binnenscheepvaart verkeert in nood. Vooral het zeer kleine binnen
schip van nog geen 100 ton inhoud wordt met algehele ondergang bedreigd
en ook in het algemeen is een kleine na-oorlogse opleving buiten
beschouwing gelaten de toestand zeer ernstig. De feiten tonen het aan.
Sinds 1928 heeft geen particuliere binnenschipper in Nederland het aange
durfd voor eigen rekening een nieuwe schuit te laten bouwen en alleen al, b.v.
in de stad Groningen, hebben na de bevrijding meer dan honderd schippers
hun bedrijf gesloten en hun kloeke boten werkeloos als woonschepen langs
de wal gelegd. Dit is de situatie en hierover zijn allen het eens. Doch daarmee
houdt de eenstemmigheid ook op.
dat het ons wil voorkomen, dat dit pro
bleem dat de toekomst betreft van
duizenden schipperskinderen, vooral in
het Noorden des lands uitermate be-
Iangrijk is, willen wij beide groepen
recht doen wedervaren. Hieronder vindt
de lezer een kleine bloemlezing van me
ningen, die door onze speciale verslag
gever werden bijeengebracht na een
vierdaagse studiereis, op uitnodiging
van het Koninklijk Onderwijsfonds voor
de Scheepvaart gemaakt a.b. van de
„Prins Hendrik". Wat daar „schippers"
heet, heeft hij vooral opgetekend uit de
mond van bestuursleden van de Alg.
Schippers-Vereniging, wat „economen"
genoemd wordt, stamt uit het hart van
de advies-commissie ter bestudering van
de vraagstukken rondom de Friese bin
nenvaart.
Niet eens is men het over de vraag,
hoe deze toestand zich heeft kunnen
ontwikkelen, en niet eensluidend klinkt
het antwoord, als het er om gaat, hoe uit
deze malaise de weg te vinden, die leidt
naar herstel of nieuwe welvaart. Dan
staan hier de schippers en daar de eco
nomen. Dan wordt 'door de een toege
juicht wat de ander verkettert. En om-
Het kleine binnenschip beneden de 100 Ook het kleine binnenschip heeft toe-
ton heeft geen toekomst. Bij ons bestaat komst, al mogen wij aan uitbreiding van
echter nog geen eenstemmigheid over de bestaande vloot (rond 2500 schepen)
rfo r,met denken. Doch hiervoor is nodig, dat
vraag, hoe lang het mits de los- de regering onze bedrijfsvoering vrij
en laadmnchtingen sterk gemoderni- laat en dat niet het directoraat-generaal
seerd worden alsnog economisch ver- vo°r de Prijzen ingrijpt waar handel en
antwoord zal kunnen blijven voott te scheePvaa:rt tot overeenstemming kwa-
werken. mev"
Deze situatie werpt de vraag op, of Wat wij behoeven voor onze toekom-
het nog verantwoord zal zijn een aantal sti9e ontwikkeling zijn goede, wel on
kleinere kanalen zo te onderhouden, als derhouden kanalen, vrij van rechten.
r\t r. 77 behoren allen namelijk in Rijks-
nu gebeurt. Of b.v. met vaste mplaats handen en het is ongehoord, dat eigena-
van draaibruggen kunnen worden aan- ren die veel aan hun kanalen hebben
gebracht. verdiend, ze willen sluiten, nu grote.
sommen voor onderhoud geëist worden.
De binnenvaartvloot is verouderd. Bij Inderdaad, onze vloot is oud. Doch wij
een enquête onder 900 kleine Friese slaan de handen ineen en wanneer niet
binnenschippers is ons gebleken, dat V1 we9vefkeer ten- on-
f rechte worden bevoordeeld, zal blijken
liefst 174 boten nog gesleept worden, dat onze verouderde vlooi nog altijd
terwijl 348 binnenschippers in Friesland hei meest economische vervoersapparaat
nog zeilen! is voor tal van Producten.
Het is zaak, dat het onderwijs der Dit zien wij in, doch het zal moeilijk
schipperskinderen met kracht wordt vallen- ®nze schippers en hun kinderen
777 2y™ gehecht aan hun schuit, aan hun
aangepakt. Zy moeten ervan doordron- samenzijn en vrijheid. En het is de
gen worden, dat hun toekomst elders vraag, of zij deze kleine provinciale
ligt, n.l. öf in de kustvaart of in de schipperij zullen willen verlaten, die in
,Me intern*,Unnennenr, o,
de wal.
Inderdaad. Doch ook hier evenals
De mogelijkheid, dat de kleine bin-
^„-,-„7,„„7.7bij de kanalen zijn niet wij, maar
nenschipper zichzelf een schip aanschaft, is dg overheid schuldig. Zij maakt ons,
waarmee hij aan de grote vaart kan een juiste afschrijvingspolitiek onmo-
deelnemen, achten wij zeer gering. De gelijk en vermoordt daarmee de kleine
daarvoor benodigde investeringen liggen Particuliere binnenvaart. Want, wat wij
met kunnen (n.l. schepen aanbouwen)
boven zijn financiële draagkracht. <Ja.t kunnen wel de grote reders en wel
de spoorwegen
Wij willen hiermee deze ongewilde
dialoog besluiten. Wat nog volgt is een
eindeloze herhaling van het aanvangs-
thema:
Ons gaat het er hierbij niet om wie
van hen gelijk heeft. Ons gaat het er
om, dat er zich een ontwikkeling af
tekent, die al of niet gewenst wijst
in een richting, waarbij voor het kleine
binnenschip klaarblijkelijk weinig toe
komstmogelijkheden overblijven. Im
mers, wanneer zelfs de schippers toe
geven, dat een verdere uitbreiding van
hun arbeidsterrein onmogelijk is, wan
neer zij met klem vragen om een ver
plicht binnenvaartdiploma, dat beun
hazen zal weren en wanneer velen van
hen ondanks hun „hang" naar water
en vrijheid toch reeds nu al de in
dustrie kiezen boven de vaart, dan is de
conclusie duidelijk: de kleine, provin
ciale binnenvaart heeft haar tijd gehad.
Men moet dit vooral niet bagatellise
ren. Ondergang van de kleine binnen
vaart, op welke termijn dan ook, be
tekent ondergang voor vele duizenden
kinderen. Tenminste, wanneer niet bij
tijds wordt ingegrepen, wanneer niet
ogenblikkelijk door allen ailes wordt
gedaan om deze kinderen op te vangen.
Dit nu is zeer moeilijk, want en met
deze constatering doen wij niemand on
recht de binnenschippers behoren tot
de laagst ontwikkelde bevolkingsgroe
pen in Nederland. Zij hebben hun eigen
niet altijd op de realiteit steunende
opvatting van werk en welvaart en
om hen te doen inzien, dat zeker voor
hun kinderen in de stervende kleine
binnenscheepvaart geen emplooi ligt, zal
zeer veel tact, overredingskracht en in
zicht worden gevraagd. Dit echter zal
Nederland moeten opbrengen, wil het
niet na verloop van jaren geconfronteerd
worden met het probleem van duizenden
verarmende schippersgezinnen. Schip-
persorganisaties en -onderwijs zullen
hier elkaar moeten vinden en dan moge
God geven, dat het hun gelukt het enge
wereldje open te breken, waarin nu nog
duizenden schipperskinderen leven en
waarin hun de levenskansen worden
ontnomen nog voor zij er naar grijpen
kunnen.
En om te besluiten: de woorden van
de heer G. de Jong, directeur van het
Koninklijk Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart: „Nog heeft Nederland
geen idee welk een ramp bezig is zich
hier te voltrekken. Het gaat om dui
zenden kinderen!"
De culturele deskundigen van de vijf
landen die het Pact van Brussel hebben
ondertekend, zijn 3, 4 en 5 Maart in Den
Haag bijeengeweest. Zij hebben een aan
tal problemen besproken, die het onder
ling contact nog bemoeilijken en daar
adviesen over opgesteld, die aan de per
manente commissie van de vijf landen te
Londen zijn voorgelegd.
Deze adviezen betroffen de belemme
ringen, die zowel de uitwisseling 'van
professoren, studenten, kunstenaars en
bibliothecarissen als het vrije verkeer
van cultureel, materiaal als studieboeken,
periodieken, schilderijen, nog in de weg
staan. Om in de vijf landen de kennis
van eikaars onderwijs te bevorderen
wordt deze zomer in Engeland een zo
mercursus voor leerkrachten gehouden
en inspecteurs bij het onderwijs zullen
een rondreis maken. Maatregelen om het
jeugdverkeer te%stimuleren werden be
sproken; over de inrichting van tentoon
stellingen van didactisch materiaal werd
van gedachten gewisseld en over de uit'
wisseling van onderwijsfilms.
'Copyright Uitg. De Koepel, Nfjmegen)
L?'® manier van lachen kwam Elspeth
L ®hd voor. Haar hart schoot in haar
v6l' Met één blik werd haar vrees be-
r' ®rheid; het was de kapitein van de
Hi? 6 Kat. Als hij dichter bij kwam, zou
1 haar zien en herkennen. Ze móést
tec vandaan
■n„ Tauuoau. Dat kon evenwel niet
zonder dat hij het zou merken.
hn
ïtx
moest ze zich maar verstoppen,
een wip was ze op het achterste
V^eelte van de hondenkar geklauterd.
h()3r ze zich schuil hield achter de melk-
bevende van angst. Had hij haar
Vitn? Kende hij de jongen met de
tty?" Al gauw werd ze nog meer ver-
ge Ujst door iets anders. De honden, op-
te65"r'kt door het bewegen van de kar,
tee ®lspeth er achter in kroop, gingen
ho„?hs aan de haal en waren al de eerste
tijA om voordat hun baas ze weer in
Onmacht had. Nog steeds bevreesd voor
Ht^ehking. bleef Elspeth ineengedoken
h op de bodem van het wagentje.
Ze merkte echter niets van een achter
volging; alleen hoorde ze de stem van
de eigenaar, die de honden weer aan de
teugel had. Even later kwamen ze op
een wat effener weg; ze reden kennelijk
niet meer op de straatkeien, en nu hield
de kar stil.
Toen Milady het waagde door haar
verwarde, neerhangende haren te gluren,
zag ze de jongen met een brede glimlach
op zijn gezicht naast de wagen lopen.
Iets in zijn gelaatsuitdrukking zei haar,
dat hij aan haar dacht, maar dat zij naar
zijn oordeel geen jongfen was, die er
vuil uitzag en die bovendien laf was. Dat
kon ze niet verdragen, en met een schok
zat ze overeind. Wist hij, dat ze hier
zat?
„You have known all the while that I
was here?" vroeg ze.
Hij antwoordde niet. In de richting
van de stad wijzend, krulde er een vrien
delijk lachje om zijn mond. De jongen
stelde haar wel op haar gemak, al be
greep ze hem niet geheel. Wilde hij ze_e-
gen: dat ze in ieder geval in veiligheid
was?
„You mean I am safe?" Op zijn be
vestigende knik bleef ze kijken, mei
wijd-open ogen. Hij verstond dus
Engels? Zou hij het ook kunnen spreken?
„You you understand what I said?
Can you also speak in English?"
„A leetle," gaf hij onzeker ten ant
woord.
Gelukkig, hij verstond haar taal. In
haar blijdschap omhelsde ze het gele
katje zo heftig, dat het uit protest begon
te miauwen. Zij en de jongen lachten,
toen hij haar uit het wagentje hielp. Zé
waren niet meer in de stad, maar op een
landweg, die langs het kanaal liep, en
al spoedig bleek, dat de jongen goed
Engels sprak, al deed hij het dan wat
stijf en langzaam
Hij vertelde dat hij Pieter Voort heette
en dat hij wat Engels had geleerd, door
dat zijn neef Jan Voort, die rechten stu
deerde aan de Leidse universiteit, die
taal uitstekend sprak. Ook zijn vader
was goed thuis in de Engelse taal. Ze
zouden eerst naar mijnheer Voort toe
gaan en daarna zou Pieter weer terug
keren naar de stad.
Al luisterend naar het gepraat van de
jongen, week voor het eerst sinds drie
dagen de vrees uit Elspeth's hart. Mijn
heer Voort zou haar ongetwijfeld hel
pen; die zou wel bericht weten te sturen
aan haar vader; misschien kon hij haar
wel laten terugbrengen naar Engeland.
Ze keek Pieter Voort aan met blijde
ogen, waaruit vertrouwen en 'dankbaar
heid straalden. Opeens bedacht ze, dat
ze de melk, die ze gekregen had, nog
niet had betaald. „Your milk. I have kept
you from selling it."
Pieter antwoordde, dat hij de melk
niet verkocht, maar dat hij die ging
brengen naar de oudjes in het armen
huis.
Luisterend naar wat hij vertelde,
vroeg Elspeth zich nu af, of hij ook de
uien naar het armenhuis bracht. Dan
was dat toch maar een erg kleine hoe
veelheid, die hij bij zich had. Ze was od
het punt te vragen of een ui zo'n zeld
zame lekkernij in dit land was, toen ze
zich eensklaps iets herinnerde.
„De stad hier", vroeg ze, „hoe heet die
eigenlijk?"
„De stad hier? Dit is Haarlem."
„Haarlem!" Weg was weer het veilige
gevoel dat pas over haar gekomen was.
Haarlem, dat was de plaats, waar de
Spanjaard wilde zoeken naar Ramirez.
„Maar in welk land ligt Haarlem dan?
vroeg ze hevig ontsteld.
Pieter Voort lachte. „Haarlem, nou.
dat ligt hier, in Holland."
„Niet in' Spanje?"
„Spanje!" Zijn gezicht drukte diepe
minachting uit.
Blijkbaar verschilde het oordeel van
de jongen van de melkwagen omtrent
Spanje niet van dat van Elspeth. Lopend
over de zonnige weg, waarlangs hier en
daar een enkel boerenhuis lag en een
van die dingen, met een kap erop en
lange draaiende armen eraan, die wind
molens bleken te zijn, vertelde ze hem
alles wat er gebeurd was sinds ze in
slaap was gevallen aan het strand vat^
Kentmoor. Wat ze alleen niet vertelde
was, dat ze de dochter en niet de zoon
was van Sir Robert Kent.
Een paar maal gaf Pieter Voort een
bescheiden knikje met zijn hoofd, maar
bij haar beschrijving van de Spanjaard
keek hij grimmig en toen ze met haar
verhaal klaar was, bleef .hij nadenkend
voor zich uit staren.
Verlegen sloeg Elspeth haar ogen neer
Hij had gemerkt, dat zij geen jongen
was?
Maar Pieter legde haar uit, dat Hol
land in oorlog was met de Spaanse tyran
en dat er wel een heel bizondere reden
moest zijo, waarom een Spanjaard naar
Zelfs de vrouw, die dit
jaar voor het vierde
seizoen met dezelfde
zomermantel toe moet, om
dat er altijd zoveel andere
dingen zijn, die harder no
dig zijn dan het aanschaffen
van een nieuwe jas voor
moeder, is geïnteresseerd
In de komende mode. Ook
de vrouw, die waarschijnlijk
nooit van haar leven anders
dan een confectiejaporinetje
zal dragen, kan met genoe
gen kijken naar een kost
baar model, dat een of ander
haute-couture-huis deftig
en alleen in zijn etalage te
pronk heeft gezet. De vrouw,
die, door haar positie en
haar portemonnaie gedwon
gen, altijd uiterst rustig en
stemmig gekleed is, zal vaak
in de modeplaten en etalages
de meest opzichtige dingen
bekijken en bewonderen,
ook al zal ze er zich wel voor
wachten zich ooit zo iets ex
clusiefs aan te schaffen. En
het jonge meisje, dat al haar
textielpunten voorlopig nog
hard nodig heeft om er ge
woon overdag netjes uit te
zien, kan in extase raken
over een avondjapon.
Nadat wij dit alles hadden
overwogen, hebben wij be
sloten u iets te vertellen
over de modeshow van een
van de meest exclusieve en
artistieke Nederlandse mode
huizen, de. fa. Metz en Co.
Dit huis heeft zijn bekend
heid niet zo zeer te danken
aan zijn grote modieusheid,
maar vooral aan de zeer
eigen en kunstzinnige vertol
king van de mode. Daarom
is voor de fa. Metz en Co. de
kleur altijd een der meest be
langrijke punten geweest, een
standpunt, dat ook nu weer
is gehandhaafd. Naast een
aantal kleurën groen, die
varleerden van mosterdkleu-
rig tot olijfgroen, meest in
combinatie met ivoorachtig
wit, waren er prachtige grij
zen, bruin en rose, van wit-
rose tot diep oud^rose. In een
show, die ruim twee en
een half uur duurde, trokken
de fraaiste en artistiekste.
kleurencombinaties ons voor
bij. Wie dezer dagen gele
genheid heeft om de etalages
der firma in de Leidsestraat
te Amsterdam eens te bekij
ken, kan daar een kleine
proeve zien van de opvattin
gen betreffende kleur, die
men er huldigt.
Wat de modellen aangaat,
kunnen wij in grote lijn zeg
gen, dat hier het idee tame
lijk lang en ruim behouden
bleef. Zeer veel werd de strik
in een of andere vorm als
versiering gebruikt, hetzij
op de schouder, hetzij als
sluiting van de ceintuur.
Dit zeer aparte cocktail-
japonnetje was te zien op de
modeshow van Metz en Co te
Amsterdam. Het is gemaakt
van zwart taffetas, versierd
met fel geel-groen, dat door
de zwarte ruiten wordt ver
zacht.
hetzij op een of andere wijze
in een vaak enorme omvang
achter op de rug. Opmerke
lijk is, dat hier naast zeer
kostbare en zware zijden
stoffen zeer veel op origi
nele wijze bedrukte katoen
wordt gebruikt. De stijlvolle
modellen vormden een dui
delijk bewijs, dat een ka
toenen jurk heus nie.t per se
„gewoon" behoeft te zijn.
Hoevyel de eerste zachte
dagen in Februari ons mis
schien hebben doen geloven,
dat het voorjaar werkelijk al
op komst was, heeft het be
gin van Maart ons wel weer
van het tegendeel overtuigd.
Zo lang de gure Noorden- en
Oostenwind waait, is een
werkelijk stevig middagmaal
altijd welkom. Peulvruchten,
erwten en bonen zijn daar
voor bijzonder geschikt. Zij
zijn voedzaam en gezond, be
vatten een flinke hoeveel
heid eiwit en bovendien vi
tamine B L Daar dit vitamine
in water oplost, verdient het
aanbeveling om het kooknat
steeds te bewaren en even
tueel weer in een soepje te
verwerken. Behalve de in
ons land zo populaire erw
ten- en bonensoep, zal ook
een stamppot van peulvruch
ten. desgewenst gecombi
neerd met bieten of winter
peen, op tafel hartelijk wel
kom zijn. Erwten- of bonen-
haehé kan ons vlees bij de
warme maaltijd vervangen.
Hier volgen enige voor
beelden van dergelijke ge
rechten;
1% a 2 kg. aardappelen,
1 kg. bieten, 2 uien, spek of
margarine of vet, zout, azijn,
enige zure bommen (augur
ken), 250 gr. (2 kopjes) brui
ne bonen.
n de landen, waar de win
ters lang en de zomers
kort zijn, heeft zich van
oudsher de volkskunst ont
wikkeld. Hoe. eenzamer de
streken, hoe minder afleiding
dus buitenshuis, des te meer
gelegenheid kreeg deze kunst
om uit te groeien. Naar mate
het gebied dichter bevolkt
was, verminderde de. beoefe
ning van de volkskunst, die
zich vaak richtte op houtsnij
werk, boetseren, pottenbak
ken en voor wat de vrouwen
betreft op weven en naald
werk. Ook nu nog worden er
in Europa plaatsen gevon
den, waar de echte kunstnij
verheid bloeit. Noorwegen
kent ze en het Schwarzwald
b.v. is beroamd om zijn hout
snijders. In ons land is de
eenvoudige volkskunst gro
tendeels verloren gegaan.
Overblijfselen er van vinden
we nog slechts in het be
roemde Spakenburger hout
werk. dat opvalt door zijn
aparte kleur en zijn geheel
eigen vorm.
Herinneringen aan vooral
he.t vrouwelijke deel van de
volkskunst zijn nog te vin
den op de vaak eeuwenoude
volksdrachten. Het prachtige
borduur- en ander naaldwerk
van de zelden of nooit meer
gedragen nationale costuums
spreken van de bekwaamheid
en handigheid van onze voor
ouders.
Ook in Polen heeft de oude
volkskunst een grote, bloei
gekend. Daar, evenals elders,
dreigde ze verloren te gaan,
maar men heeft er pogingen
in het werk gesteld om de
volksnijverheid te behouden.
Het resultaat van dit streven
was in de. afgelopen week te
zien in het Internationaal
Cultureel Centrum te Am
sterdam. Hoewel het mis
schien niet geheel juist is hier
overal van volkskunst te
spreken voor een deel zijn
de geëxposeerde voorwerpen
zeker niet °P de oude wijze
ontstaan - is hetgeen er te
zien is toch alleszins de
moeite waard. Prachtige ge
weven kleden, die vooral op
vallen door de schoonheid
van toon en motief, fraai ge
sneden en gepolijste sierdoos-
jes, zeer fijne kleedjes op
primitieve wijze getekend en
geschilderd, die herinnerin-
gén oproepen aan ikonen en
allergrappigste knipsels met
exotische motieven.
Een tentoonstelling, die be
moedigend werkt, omdat
men erdoor bewijst, dat de
waardering voor deze bijna
verloren gegane volkskunst
herleeft. Een waardering, die
ook in ons land moet groeien
als men wil, dat het oude,
edele ambacht in zijn eer
wordt hersteld.
De bonen weken en gaar
koken (de hooikist daarbij
gebruiken). De aardappelen
schillen, wassen en met de
gesneden uien, weinig water
en wat zout gaar koken. De.
gekookte biet heel fijn snij
den of -malen (door de
vleesmolen)de augurken
eveneens zeer klein snijden.
Als de aardappelen gaar zijn,
de bieten, de augurken en het
spekvet, de margarine of het
vet toevoegen en de massa
stampen. De bruine bonen
door de stamppot roeren en
zo nodig nog wat peulvruch-
tennat toevoegen, tot de mas
sa smeuïg is. Ze op smaak
afmaken met zout en azijn.
In dit recept kunnen in
plaats van bonen ook erw
ten worden gebruikt.
(De peulvruchten vervan
gen hierin het vlees.)
250 gr. (2 kopjes) erwten,
witte of bruine bonen of ca-
pucijnen, IVi a 2 kg. aardap
pelen, 1 kg. winterpeen, 40
gr. (2% eetlepel) boter, mar
garine of vet, zout.
De peulvruchten weken en
gaar koken. Aardappelen
schoonmaken en in stukken
snijden, uien schillen, wassen
en in vieren snijden, wortelen
schoonboenen en in stukken
snijden en alle bestanddelen
in een pan met een bo
dempje kokend water en zout
gaar koken (deksel op de
pan). Kooktijd 20 a 30 min.
Aardappelen, uien en worte
len dooreenstampen en ver
mengen met de gaargekookte
peulvruchten. Met boter,
margarine of vet en zonodig
nog wat pe.ulvruchtennat
het gerecht smeuïg maken.
200 gr. (pl.m. 1% kopje)
erwten of bruine bonen, 1 li
ter water, 1 ui, 35, gr. (pl.m.
4 eetlepels) of wat minder
bloem, 35 gr. (pl.m. 2 eetle
pels) boter, margarine of vet,
2 laurierbladen. 1 mespunt
kerrie, aroma, azijn, zout, pe
per.
De erwten of bonen in het
water weken en gaar koken.
Het laatste half uur wat zout
toevoegen. Het uitje snippe
ren en in de margarine of het
vet fruiten. De bloem en de
kerrie toevoegen en licht
bruin bekken. De peulvruch
ten en het peulvruchtennat,
de laurierbladeren, wat aro
ma en een scheutje azijn (en
wat suiker) toevoegen. De
massa nog 15 minuten laten
doorstoven. De laurierblade
ren verwijderen.
en u zuil 's morgens weer
kiplekker uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES
om die liter gal op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
Haarlem zou gaan, waar hij zo mogelijk
nog minder populair was dan de duivel
zelf. Als hij wist, wie de man was... hij
maakte de zin niet af, maar zijn houding
verried zo weinig goeds voor de Span
jaard, dat Elspeth slechts kon hopen, dat
de man nog in Haarlem was. Ze wilde
dat juist zeggen, toen Pieter naar het
eerstvolgende huis aan de straatweg
wees. Daar woonde hij en daar zou hij
haar heen brengen.
Milady keek nieuwsgierig naar het
huis met het steile rode dak. Het stond
temidden van een groepje bomen; enkele
kleinere gebouwtjes schenen ook tot het
huis te behoren. Overigens was het een
bescheiden woning, althans vergeleken
bij Kentmoor. Het had geen imposante
torens als haar vaderlijk huis. Toch was
er iets in de hele omgeving, dat haar
aantrok. Daar was allereerst de wind
molen en verder was er rondom het huis
het uitgestrekte land met bloemen en
sloten als miniatuurkanaaltjes en groene
weilanden. Op onverklaarbare wijze
werd ze herinnerd aan haar lievelings
jurk thuis, 'n jurk van blauwe zijde, die
haar vader haar had meegebracht uit
Londen. Het was wel geen deftige jurk.
maar hij stond haar goed. dat zij er zich
altijd aangenaam en prettig in voelde
(Wordt vervolgd)
De H. Vader heeft het verzoek inge
willigd van de Japanse katholieken en
toestemming gegeven ter gelegenheid
van het vierde eeuwfeest van de aan
komst van St. Franciscus Xaverius in
Japan, de rechterarm van St. Francis
cus, dje als kostbare reliquie te Rome
wordt bewaard. naar Japan over te
brengen.
De Socialistische Eenheidspartij heeft
officieel de juistheid der berichten ont
kend. welke in de dagbladen in de
Westelijke zones van Berlijn zijn ver
schenen en waarin werd gemeld, dat in
de Sovjet-Russische zone van Duitsland
vrijwilligers worden aangeworven voor
de troepen der Griekse guerillastrijders
en ook wapens voor hen zouden wor
den bijeen gebracht.
Minister-president Pandit Nehroe
heeft in het parlement verklaard, dat
de Indische regering zich strict 'wil
houden aan de resolutie van de Con
gres-partij, volgens welke India bin
nen enkele maanden een onafhanke
lijke republiek zal worden.
De gouverneur van de Leeward-
eiianden, Baldwin, heeft na een onder
houd met de Britse minister-president
te Londen verklaard, dat „de kwestie
tot wederzijds genoegen geregeld" was
en dat hij Vrijdag de terugreis naar de
Leeward-eilanden hoopte te aanvaar
den.
In April worden in Spanje parle
mentsverkiezingen gehouden ter ver
kiezing van iets minder dan de helft
der parlementsleden wier driejarige
ambtsperiode op 23 Maart afloopt. De
overige afgevaardigden worden door
Franco en de regering benoemd1!
De Finse premier, Karl Fagerholm, heeft
in een rede, die door radio-Stockholm werd
uitgezonden verklaard, dat „Finland niet
het voornemen heeft zich hetzij bij het
Atlantisch Pact, hetzij bij een Scandina
visch pact aan te sluiten."
Victor Kravchenko verhoogde gisteren
zijn eis tot schadevergoeding tegen „Les
Lettres francaises" van één millioen
francs tot tien millioen. Dit verrassende
besluit werd medegedeeld door een vajn
zijn advocaten, mr. Gilbert Heiszmann,
aan het eind van een rede, waarin deze
een samenvatting gaf van de verklarin
gen van de getuigen a décharge.
De advocaat verklaarde, dat ten ge
volge van het proces de oplage van „Les
Lettres frangaises" zeer was gestegen en
dat daarom was besloten tot verhoging
van de oorspronkelijke eis. „Les Lettres
frangaises" is er door dit proces op voor
uitgegaan. Daarom eisen wij nu een ho
ger bedrag. Zij kunnen dat opbrengen,
daarvan ben ik overtuigd, vooral omdat
het blad beweert in Frankrijk tien mil
lioen aanhangers te hebben, zei hij.
Sol Bloom, de voorzitter van de commis
sie voor Buitenlandse Zaken van het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardigden, is Maan
dagavond te Washington aan een hartaanval
overleden.
Drie Hongaarse soldaten, gewapend
met handmitrailleurs, hebben Maandag
twee Oostenrijkse douanebeambten, die
.patrouilleerden nabij Siegrabben (Oos
tenrijk) in de buurt van de Hongaarse
grens, aangevallen, zo meldt het Oos
tenrijkse ministerie van Binnenlandse
Zaken.
Het Joegoslavische communistische par
tij-orgaan „Borba" zegt, dat Joego-Slavië en
Hongarije nota's hebben uitgewisseld, waar
in zij elkander ervan beschuldigen grensin
cidenten uit te lokken.
I