VOLKSGEZONDHEID EN VOLKSHUISVESTING
hJoAmss^
\M!NOR
PHILIPS EN SIERA RADIO
Kerkberichten
AGENDA'
SLEUTEL WEG?
MEER MEDEWERKING VAN BURGERIJ GEVRAAGD
DIJ WOONRUIMTE VERDELING
Kunsthandel Leffelaar, Haarlem
VAN HET WITTE DOEK
MARIASTICHTING GROOTSTE ZIEKENHUIS
VAN HAARLEM
138096 verpleegdagen
GOTHISCHE SLAAPKAMER
Radio Moors
De Stofzuigercentrale HAG EM AN
HERINGA WUTHRIGH
Toestand „Holland-Nautic"
zorgelijk
89.
ZATERDAG 12 MAART 1949
PAGINA 2
GEMEENTEBEGROTING HAARLEM
Sterftecijfer gedaald
„Uitverkoop" van gronden
Zondag met de bus naar
„C. A. Banck"
Verloving- en Trouwfoto's
Foto-atelier
GEERT HOOGEVEEN'S
GARAGEBEDRIJF
WASSENAAR Jansweg
etaleert rijk gebeeldhouwde
THEO VAN AMERONGEN
LEDENCONCERT H.O.V.
H.H. Wijdingen
OPENING TENTOONSTELLING
Tekeningen H. L. Prenen
Vormingsavond K.A.B.
Kring „Noord"
Een betrouwbaar advies
(eventueel ook in huurkoop)
„Het boek Job" voor
- G. en W.
„DE SLEUTELSPECIALIST'
Beurs van New York
Bedden-Speciaalzaak
Vrijdagmiddag is de Haarlemse ge
meenteraad wederom bijeen gekomen
om zich over de begroting voor 1949 te
buigen. Voortgezet werd de behande
ling van het hoofdstuk Openbare Vei
ligheid en de heer Schippers (K.V.P.)
was de eerste, die met' zijn vragen kon
starten.
Hij bracht het gemeentelijk politie
korps ter sprake, uat hij aanmerkelijk
in sterkte gestegen achtte. Spr. vroeg
zich af of dit wel nodig was en drong
op uiterste zuinigheid aan. Verder zou
hjj er prijs op stellen te vernemen, voor
welke doeleinden üe radio-auto's door
de politie in ae gemeente gebruikt zul
len woraen. Lie leden Peterse (K.V.P.)
en Gregoire (C.P.N.) vonden het een
misstana, dat politie-agenten nog een
nevenfunctie zouden moeten vervullen
om tot een draaglijk loon te komen.
De voorzitter antwoordde naar aan
leiding van de laatste opmerking, dat
hij een onderzoek zou instellen, doch
dat hij nog nooit iets daarover had ge
hoord. Wat de korpssterkte van de po
litie betreft, zeide hij, dat Haarlem in
vergelijking met verschillende andere
steden van ongeveer gelijke grootte al
tijd i^isdeeld was. Spr. somde de rede
nen op, die er toe hebben geleid, de
samenstelling van het politie-personeel
na de bevrijding uit te breiden zoals de
grotere eisen van het verkeer, de stij
ging van oe criminaliteit en de groei
van de administratie.
De radio-auto's zullen in de eerste
plaats worden benut bij verkeersonge
vallen en' vervolgens voor elke andere
noodzakelijke oproep. Ze zouden een
besparing aan personeel geven, aldus
spr, die erbij vertelde, dat de zes wa
gens in Amsterdam goed voldoen.
Hierna was de Volksgezondheid aan
de beurt. Het lid Voogd (P. v. d. A
uitte zijn waardering voor B. en W.
en de gemeente-ambtenaren voor het
vele werk op dit gebied verricht. Spr.
noemde het een heuglijk feit, dat het
sterftecijfer in 1948 weer gedaald
was en zelfs onder het cijfer van 1938
komt. Ook het aantal tuberculose-ge-
vallen is verminderdofschoon de toe
stand nog verre van rooskleurig is.
Spr. merkte op, dat het sterftecijfer
in Haarlem toch nog iets boven het ge
middelde van het Bijk lag en informeer
de, wat daarvan de reden kon zijn.
Verder wilde hij weten, of dit zomer
seizoen ook in de zweminrichting aan
de Kleverlaan kosteloos gezwommen
zou kunnen worden. Spr. zou het toe
juichen, als doorlichting van de gehele
bevolking zou worden gestimuleerd.
Wethouder Noordhoff zeide in zijn
antwoord, dat het moeilijk is de sterfte
cijfers te beoordelen. Hij meende, dat
de iets grotere sterfte gezocht moest
worden onder de ouden van dagen, die
zich uit de omliggende gemeenten in
Haarlem gevestigd hebben en het eigen
lijke aantal van onze gemeente vergro-
1 ten. Spr. verklaarde voorts, dat er nooit
sprake van geweest is gratis zwemmen
in de inrichting aan de Kleverlaan in
te voeren. Als men dagelijks gebruik
maakt van zijn abonnement, kost een
keer zwemmen voor kinderen 2 cent
en voor volwassenen 4 cent, hetgeen
toch zeer voordelig genoemd mag wor
den. De tuberculose-bestrijding heeft de
volle aandacht van B. en W. Gepoogd
wordt een vrije tandartsenkeuze in het
leven te roepen. De ruimte in de zie
kenhuizen baart grote zorg. Gedacht
wordt aan uitbreiding door aanbouw,
want stichten van een nieuw zieken
huis is nog niet mogelijk.
Op de suggestie van het lid Peterse
(K.V.P.) om het badhuis aan de Van
Egmondstraat onder gemeentelijk be
heer te stellen, daar de badmeester tot
nu toe uit eigen zak de voorzieningen
moet betalen, kondigde de wethouder 'n
nader onderzoek aan.
Mej. Bolsius (K.V.P.) vond het ant
woord van B. en W. over het zwemwa
ter in de inrichting aan de Houtvaart
niet bevredigend. Weth. Geluk zeide,
dat er enige onenigheid was ontstaan
over de vraag of het bad werkelijk ver
ontreinigd was of niet en stelde voor
het rapport van de gemeentelijke des
kundigen af te wachten.
Toen werd het vijfde hoofdstuk van
de begroting aangesneden, de Volkshuis
vesting. De heer Bakker Schut (P. v. d.
Asprak zijn voldoening erover uit,
dat aan de vorig jaar uitgesproken
wensen tegemoet was gekomen.
Er kunnen eigenlijk geen algemene
beschouwingen over dit thema gehou
den worden, aldus spr., omdat het col
lege heeft verzocht met lAspreking te
wachten tot het binnenkort te ver
wachten rapport van de commissie^ ad
hoe inzake voorziening in het woning
tekort verschenen is. Spr. ging echter
nader in op de „uitverkoop" van gron
den in het Zuiderhoutpark, hetgeen het
lid Schippers (K.V.P.) reeds eerder
naar voren had gebracht. De heer Bak
ker Schut achtte het niet juist de gron
den te verkopen aan mensen, die zich
in onze stad willen vestigen alleen om
de aanlokkelijke financiële kant. Het
sprak vanzelf, dat hij tegen vestiging
van hen, die hun werk in Haarlem
hebben en van repatriërenden en tegen
gevallen van herbouwplicht geen be
zwaar had. Als hoofdschotel diende
spr. op de kwestie over al of niet ge
wenstheid van een gemeentelijk of
semi-gemeentelijk bouwbedrijf. B. en
W. bevelen in een voorlopig verslag de
oprichting van een dergelijk bedrijf
niet aan. Spr. had niet direct instem
ming verwacht met het plan, maar wel
had hij zich voorgesteld, dat B. en W.
bereid zouden zijn de zaak in studie te
nemen. Hij schetste de ervaringen van
andere gemeenten en roemde de voor
delen. De heer Bakker Schut had graag
prae-advies aan B. en W. willen vra
gen, maar was ervan afgestapt, omdat
de raadsduur ten einde loopt en het be
ter is dat de nieuwe raad het voorstel
zal beoordelen.
Het lid Van der Veldt (K.V.P.)
bracht dank aan wethouder Angenent
voor Zijn bemoeiingen op het terrein
der volkshuisvesting. Spr. was er van
overtuigd dat in Haarlem alles gedaan
wordt wat mogelijkerwijs gedaan kan
worden. Onze stad slaat wat de or-
nisatie van het Huisvestingsbureau
betreft, dat naar verhouding slechts
een lage bezetting heeft, een goed fi
guur.
Er staan nog 4000 gegadigden voor
een woning op de wachtlijst, doch hij
begreep wel dat men geen ijzer met
handen kan breken. Spr. was van me
ning, dat maatregelen getroffen dienden
te worden in de gevallen, dat woningen,
die geschikt zijn voor een gezin, be
woond worden door een bejaard per
soon. Hij weet, dat dit voor vele betrok
kenen niet aangenaam zal zijn, maar hij
betoogde, dat het zou bijdragen tob op
lossing van het huizenprobleem, als men
langs vredelievende weg een regeling
zou kunnen treffen. Spr. deed een be
roep op het sociaal verantwoordelijk
heidsgevoel van degenen die in staat zijn
hun ouders bij zich te laten inwonen. Hij
verzocht, daarbij enige gevallen illustre
rend, de redelijkheid van de klachten
ten aanzien van de huisvesting te onder
zoeken.
Het lid Mol (C.P.N.) informeert of
het niet mogelijk was, het bouwvolume
te verhogen door toepassing van mon-
tagebouw.
De heer Klein Schiphorst (K.V.P.)
stak eveneens wethouder Angenent een
pluim op de hoed. In verband met de
opmerkingen over de „uitverkoop" van
gronden wees spr. op het grote gevaar,
dat Haarlem over een aantal jaren, wan
neer de mensen een bouwplekje hebben
uitgekozen, nog met de grond aan het
Zuiderhoutpark zou zitten.
Vervolgens ging spr. in op het door
de heer Bakker Schut gelanceerde on
derwerp: stidhting van een gemeen
telijk bouwbedrijf. Zes en twintig
jaar lang heb ik, aldus spr., tegen
eigen beheer gevochten en ik heb het
altijd nog tegen kunnen houden. Een
systeem als Den Haag heeft geen zin
voor Haarlem, dat zelf nog voldoende
kan bouwen via woningbouwvereni
gingen en aanbestedingen.
De heer Klein Schiphorst voorspelde,
dat men bij toepassing grote verliezen
zou leiden en ried de raad met klem
af, zich met het voorstel in te laten.
Ook verwierp spr. de bouw van mon
tagewoningen, die na verloop van tijd
niet meer in trek zullen zijn.
De heer Meijers drong aan op aan
eensluitende bebouwing in de verschil
lende wijken en vooral op samenwer
king met de omliggende gemeenten.
Verder bepleitte hij ruimere bouw van
duplexhuizen.
Wethouder Angenent gaf uitvoerig
antwoord op de vragen en wensen van
de verschillende sprekers. Hij zeide, dat
gepoogd zou worden van de onrendabele
gronden af te komen, doch dat aan de
andere kant het woningprobleem niet
ernstiger bezwaard zou mogen worden.
Al zal het niet mogelijk zijn elk volume
woningen te bouwen, dat men verlangt,
toch zal met de behoefte rekening ge
houden worden. Spr. gaf toe, dat wo
ningen van 260 m3. eigenlijk te klein
zijn, maar dat men door de nood ge
dwongen wordt dit formaat te bouwen.
Haarlem telt op het ogenblik 32.701
woningen, waarvan 7 middenstands
woningen, 29 kleine middenstands
woningen en 64 arbeiderswoningen.
Het bouwvolume, aldus spr., wordt niet
verhoogd door gebruikmaking van mon-
tagebouw. Op een vraag van de heer
Bakker Schut, of het juist is, dat de ge
meente achter is met de bouw van 92
woningen, gaf spr. ten antwoord, dat
er een achterstand is van 75 woningen,
waarvan de bouw door moeilijkheden in
bet eerste jaar na de bevrijding ver
traagd is.
Wanneer het gemeenschapsbelang met
de stichting van een gemeentelijk bouw
bedrijf gediend zal zijn, zou men in spr.
een voorstander vinden. Tot nu toe is
dat nog niet gebleken en bovendien is
de zaak niet opportuun. De woonruimte
verdeling baart momenteel meer zor
gen dan het tot stand brengen van
woonruimte, aldus wethouder Ange
nent. Er komen daarbij zoveel intieme
dingen aan de orde, dat men de motie
ven, die tot toewijzing leiden, niet aan
de grote klok kan hangen. Daarom zal
het publiek vaak verkeerde conclusies
trekken en denken, dat er sigaren aan
te pas komen.
Bejaarde mensen moesten eigenlijk
plaats maken voor gezinnen en in klei
nere woningen worden ondergebracht.
Door ruil konden reeds verscheidene ge
vallen worden opgelost. Wel dient voor
zichtigheid betracht te worden met het
overplanten van oude bomen. Spr. slaak
te de verzuchting, dat als het publiek
wat meer zou medewerken, veel moei
lijkheden uit de weg zouden kunnen
worden geruimd.
Volgende week Woensdag wordt de
behandeling van de begroting voortge
zet
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Ik herinner me moeder
(14 j.), 2. 4.15, 7 en 9.15 uur! Cinema
Palace: Veilig, vlug, voordelig (a.l.).
2, 4.15, 7 en 9.15 uur; Luxor: Red River
(18 j.). 2, 4.15, 7 en 9.15 uur; Frans Hals:
Een avontuur in Berlijn (strikt volw.),
2.30. 7 en 9.15 uur en 's Zondags 2. 4.30,
7 en 9.15 uur; City: Tot de laatste man
(14 j.)2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur; Spaarne-
thcater: De vrolijke bandiet (14 j
2.30. 7 en 9.15 uur en 's Zondags 2, 4.15,
7 en 9.15 uur.
TENTOONSTELLINGEN:
Frans Halsmuseum: Jubileumtentoon
stelling Jan Visser, geopend in de week
van 10 tot 17 uur en 's Zondags van 13
tot 17 uur (t. en met 27 Maart. Leffe-
laar (Grote Markt): Illustraties en te
keningen van H. L. Prenen, geopend
in de week van 10 tot 17 uur (t. en m.
8 April).
APOTHEKEN:
De Zondag-, avond- en nachtdiensten
van de Haarlemse apotheken worden
van 13 tot 20 Maart waargenomen door
Fa. Dijm en Keur, Keizerstraat 6. tel.
10378; Begeman en Sneltjes. Kruisweg
30, tel. 10043; Marnix-apotheek, Mar-
nixstraat 65. tel. 23525.
ZIEKENVERVOER:
Fa. Mathot, Grote Houtstraat 39, tel.
11990; Margriet. Turfmarkt 10 rd,. tel.
21400; te Heemstede: Fa. Buitema en
Co., Raadhuisplein 7, tel. 28523.
ZATERDAG 12 MAART:
Frans Halsmuseum: Concert Carel
Willink, bas. en Kees Bornewasser,
piano. 8 uur.
Stadsschouwburg: De Haagse Come-
die met „De Erfgename". 8 uur.
ZONDAG 13 MAART:
Stadsschouwburg: De Haagse Come-
die met: ,,'n Lentedag van 's morgens 8
tot middernacht". 8 uur.
MAANDAG 14 MAART:
Stadsschouwburg: De Haagse, Come-
die met: ,,'n Lentedag van 's morgens 8
tot middernacht", abonn. A. 8 uur.
Daar men Zondag weer een grote be
langstelling verwacht voor het Zweedse
schip „C. A. Banck" op het Bloemen-
daalse strand, heeft de N.Z.H. besloten
morgen een busdienst tussen Haarlem
en het Bloemendaalse strand te openen
Aangekondigd is dat van 's morgens 11
uur tot 's middags 6 uur een uurdienst
wordt gereden, doch zouden er zoveel
mensen van de busdienst gebruik willen
maken, dat een uurdienst het niet kan
verwerken, dan zal de N.Z.H. extra bus
sen inleggen.
Wie dezer dagen in de buurt van de Vondelweg eens na lange tijd een kijkje is
gaan nemen, ontdekt tot zijn grote verbazing, dat daar weer een nieuwe wijk
ontstaan is! Vandaag worden weer 95 nieuwe woningen van de woningverg.
Voorzorg" officieel in gebruik genomen, namelijk het blok woningen aan de
Vondelweg, Muiderslotweg, Roemer Visscherstraat en Gosewijnstraat.
Schoonmaken.VernisserwRestaurafie
van oude en moderne schilderijen
en prenten
Vakkundige behandeling
Telefoon 14011—12068
Errol Flynn is de held van de film,
welke onder de titel „Tot de laatste
man", in het City-theater draait. Hij
treedt weer op als de vechtersbaas, die
zich met zijn bravour door de moeilijk
ste omstandigheden weet heen te slaan
op een wijze, die bewondering afdwingt.
De rolprent brengt in beeld de oorlog
tussen de Noord- en Zuid-Amerikaanse
Staten en de strijd tegen de Indianen in
het Noorden van de Verenigde Staten.
Het is een onderhoudend filmwerk,
waarin humor en ernst op gelijke wijze
zijn verdeeld. De liefde ontbreekt ook
niet in dit verhaal en zo zal men de
schone Olivia de Havilland over het
doek kunnen zien wandelen als de char
mante echtgenote van de romantische
held. (14 jaar). v
Het Frans Hals-theater prolongeert
deze week „Een avontuur in Berlijn'
met Mariene Dietrich, Jean Arthur en
John Lund. (Strikt volwassenen).
Een liefdesgeschiedenis, avonturen en
vechtpartijen vormen tezamen het ge
geven van de film „De vrolijke bandiet",
die in het Spaame-theater wordt ver
toond. Het verhaal speelt natuurlijk in
het traditionele Westen van Amerika.
Cisko Kid, de held van de film, zal vele
liefhebbers van dit genre naar dit thea
ter trekken. In het voorprogramma
draait de film „Het eiland des doods".
(14 jaar).
Wat voor een gewoon sterveling
practisch onmogelijk is. dat is voor het
bekende duo Abbott en Costello alle
daagse kost. En daarvan kunt u de ko
mende week weer getuige zijn in Cine
ma Palace, waar dit edele tweetal zich
weer eens van zijn beste zijde laat
zien. Onder de titel „Vlug. veilig en
voordelig" krijgt u een van die merk
waardige histories voorgezet, waarin
alleen een Abbott en een Costello kun
nen passen. Laten wij ons niet in fil
mische kwaliteiten verdiepen en het
verhaal laten voor wat het is. De twee
uurtjes film zijn vlug voorbij, de vei
ligheid komt wel eens in het gedrang
en of u voordelig uit bent geweest,
kunt u zelf het beste bepalen.
Voor de liefhebbers van dit kostelijke
genre een film, waaraan zij pleizier
kunnen beleven. Alle leeftijden
Ook op degene, die geen liefhebber is
van filmsl waarin revolverschietende
cowboys en gillende Indianen de hoofd
rollen vertolken, zal „Red River", welke
film in Luxor wordt vertoond, wel enige
indruk maken. Een dertigtal mannen, die
behept zijn met primitieve opvattingen,
die om het minste tegen elkaar hun
revolver heffen en die als het moet voor
geen moeilijkheid wijken, speelt het
klaar tienduizend koeien over honderden
en nog eens honderden kilometers van
Texas naar Missouri te brengen. Het
verhaal speelt ongeveer honderd jaar
terug toen het Midden-Westen van de
Verenigde Staten nog een woest en on
gerept land was, het domein van de In
dianen. De film laat zien met welke
moeilijkheden mensen en koeien op hun
lange weg te kampen hebben en ook
hoe onverzettelijk en hardvochtig de
aanvoerder is. Enkele momenten en ook
het slot van de film konden we niet
Alle lof voor het gemeentebestuur van
Haarlem, dat de volledige statistische
gegevens betreffende het wel en wee der
gemeente in 1948 nu reeds en dus zoals
vóór de oorlog het geval was, int druk
heeft doen verschijnen. We zullen eens
de cijfers bekijken over de bevolking
der Haarlemse ziekenhuizen. Daaruit
springt onmiddellijk naar voren, dat de
Mariastichting verreweg het grootste zie-
kenhrfis in onze stad is.
In het afgelopen jaar boekte het niet
minder dan 138.096 verpleegdagen, zo
goed als gelijkelijk verdeeld over het
gehele jaar met het hoogtepunt in
Maart en het laagste in September.
Daarop volgt het St. Elisabeths of Grote
Gasthuis met 100888 verpleegdagen, dan
het Diaconessenhuis met 81931. en ten
slotte het Ziekenhuis St. Joannes de
Deo (pensionnaires niet meegerekend)
met 51301 verpleegdagen.
Het gemiddelde aantal patiënten
schommelde bij de Mariastichting per
maand tussen 336 en 390. Dit laatste
cijfer in December verkregen was een
record en 100 meer dan voor het Grote
Gasthuis.
Bezien wij nu de cijfers van tien jaar
geleden, dan is het voor de statisticus
moeilijk een gedetailleerde verge
lijking te treffen, omdat ons Katholieke
ziekenhuis aan de Kamperlaan nooit
opgave verstrekte over het aantal ver
pleegdagen en het aantal aanwezige pa
tiënten. Men volstond met het opgeven
van de verpleegdagen, die geheel of ge
deeltelijk voor gemeenterekening wa
ren, toen op 43776 gesteld.
Vergeleken met het Grote Gasthuis
lag dit nagenoeg on hetzelfde niveau.
De vergelijking zuileft we dus voor het
laatste ziekenhuis even doortrekken. In
1938 was daar het aantal verpleegdagen
59105, dus thans bijna het dubbele, ter
wijl men toch niet kan zeggen, dat de
ziekenhuizen aanmerkelijk zijn uitge
breid.
Het aantal patiënten bedroeg in het
LANGE VEERGTR 11-15 HAARLEM
(TELEFOON 11178
4-pers. Sedan - Prijs t 3795.—
Mr. Comelisstraat 54 - (Telef. 16270
waarderen. Toegang 18 jaar
Het toneelstuk „I remember Mama"
van Johan van Druten heeft de regis
seur George Stevens omgezet in een
goede en boeiende film, die in het
Rembrandt-theater draait onder de titel
„Ik herinner mij moeder". Verhaald
wordt van een huisgezin, waarin moe-
der de centrale figuur vormt. Schrij
ver en regisseur hebben een beeld wil
len geven vaan het geluk dat in het
dagelijkse kleine en toch grote leven
temidden van alle mogelijke zorgen
gevonden kan worden. Een sympa
thieke film. die zeer oprecht aandoet
Er zijn vele kostelijke staaltjes van
humor in ten beste gegeven. (Veertien
jaar).
De 207e algemene vergadering der Alg.
Ver. voor Bloembollencultuur zal op
Maandag 11 April worden gehouden.
St. Elisabeths Gasthuis aan het eind
van de maand ongeveer 160 en thans
260.
Het Diaconessenhuis had 70783 ver
pleegdagen in 1938 en nu, zoals boven
vermeld, 81931, zodat deze stijging niet
zozeer in het oog loopt. Anders ligt de
zaak weer voor het Ziekenhuis St.
Joannes de Deo, in 1938: 35619 verpleeg
dagen, nu 51301.
Een nieuwe periode in de schilder
kunst wordt geacht te beginnen
rondom 1500, tijd ook van grote
gebeurtenissen in de geschiedenis. Zij
wordt genaamd: renaissance en wij heb
ben geweten dat dit komen moest, om
dat werkstuk na werkstuk aantoonde
dat de zuivere gothische geest reeds na
1300 vergroeide met elementen, die uit
een gewijzigde denkwijze ontsproten
Deze vreemde elementen speelden met
het vorderen der jaren een steeds meer
overheersende rol. De evenwichtstoe
stand kwam met een zekere schok tot
stand bij het begin van de zestiende
eeuw.
Zoals een oververzadigde oplossing
van suiker één kern nodig heeft om
van dit punt uit plotseling en zeer snel
te kristalliseren, zo kristalliseerde het
humanisme en de realiteitszin, waai*van
de lucht zwaar hing sinds tientallen
jaren, plotseling in de uitbarsting der
renaissance; de kern van waaruit dit
geschiedde was Italië, dat gebouwd was
op de fundamenten der klassieke bescha
ving.
De nieuwe richting, welke vooral de
jeugdige generatie zozeer be
geesterde, had voor de burger
een vreemd aanschijn. Het landschap
was uitheems, de figuren naakt of zeer
vreemd gekleed en de scènes soms on
gekende vertellingen. Voor onze kun
stenaars was het namelijk niet vol
doende vanuit de geest der nieuwe ge
dachte te scheppen, ook de herkomst
moest vermeld worden. De Italianen
hadden zich geïnspireerd op de antieke
kunst van Grieken en Romeinen; de
voor-christelijke mythologie, verhalen
van goden, godinnen en helden werden
picturaal her-verteld en de Hollanders,
die dit hadden gezien, brachten deze
nieuwe antlèke wereld, mèt de kleder
drachten, de laaiende zon en een mo
numentaal geplooid landschap, gestof
feerd met een zuidelijke architectuur
naar ons vlakke bewolkte land. Het re
ligieuze terrein werd niet geheel ver
laten, maar geënsceneerd in het Ita
liaanse décor en vermengd met antieke
compositiemotieven.
In feite was dit een overdrijving, al
heeft deze ons veel schoons opgeleverd
en al is deze noodzakelijk gebleken voor
een intensieve ontwikkeling van de
nieuwe stijl. Het zal eeneeuw duren
voordat het exotisch enthousiasme is
geluwd en het Hollandse landschap en
de eigen zeden en kledij waard geacht
worden erkend te worden in de ogen
onzer renaissance-schilders.
Een enkele figuur, we denken aan
Breughel, had de moed de renais
sancistische geest puur te beleven
in het eigen milieu, zijn inheem
se boeren te plaatsen tegen het eigen
landschap.
De renaissance is de eruptie, welke
het vruchtbare plateau heeft opgewor
pen, waarop Hals en Rembrandt, Ru
bens en Jordaens, El Greco en Velas
quez konden ontstaan.
En als thans, in de huidige tijd, de
kunst haar stijl, haar basis, kwijt
is; het wilde water zoekt naar een
bedding, denken wij dan aan de mach
tige omwentelingen, die in de laatste
eeuw hebben plaats gegrepen en
nog onverminderd voortduren en aan
de kunst die het portret van deze woe
lingen moet registreren.
Weten wij dan dat dit portret niet
eerder evenwichtig kan zijn dan eerst
wanneer de geestelijke achtergrond m
evenwicht is en dat de levensduur van
een -generatie slechts een schakel vormt
in de keten die consolideert, vastlegt.
Van historiceren, terugkijken en le
ven bij voorbije tijden is geen opbou
wend resultaat te verwachten, wel van
het eerlijke experiment; dit tijdsge
wricht werpt nieuwe problemen op en
zoekt nieuwe formules, de kunst heeft
dit te registreren, zo de muziek, zo de
architectuur, zo de literaire kunsten, zo
de beeldende kunst.
En na deze vergelijkende beschouwing
tussen twee tijdperken, waarin de
grootste zekerheden schenen los te ra
ken van hun fundamenten, gaan wij in
het volgend artikel in volle vaart de
renaissance in met -de eerste nieuw
lichter van die tijd: Jan van Scorel.
L. T.
JEJD
AASJ,
In een collegiaal blad lees ik het vol
gende: Deze winter zal het 80 jaar
geleden zijn geweest, dat de IJscluD
voor Haarlem en omstreken werd opge"
richt. Van een jubilé is echter geen
sprake, omdat de vereniging enige tijo
geleden is ontbonden.
Van mijn kant kan ik de lezer mee
delen, dat mijn grootvader 130 jaar ge"
worden zou zijn, als hij intuss«n nie'
was overleden.
eiken met noten panelen
EEN AMEUBLEMENT /I 7 ft O
VAN STANDING *tlO.UU
DE RADIO-SPEC/ALIST VAN HEEMSTEDE - RAADHUISSTRAAT 35 - TELEF. 29449
LEVERBAAR VANAF
140.— TOT f 1450.—
RADIO
Van ouds bekend. Tel. 14609
Officieel Phllips-reparateur
Kruisstraat 38 Haarlem
(Adv.)
Met drie statige dansen voor strijk
orkest van Henry Purcell opende de
H.O.V. ditmaal o.l.v. Marinus Adam, het
ledenconcert van Vrijdagavond. Purcell's
genie wist in een onuitputtelijk gamma
van raak getroffen gevoelens zijn lijf
spreuk: „Music is the exaltation of
poetry" op volmaakte wijze in practijk
te brengen. In de 2 aria's (georkestreerd
door Hans Osieck) van deze musicale
poet laureate, t.w. „The Plaint" en
„Hark! the ech'ing air", uit „The fairy
Queen," bleken bovengenoemde eigen
schappen maar weer al te zeer. Welk een
prachtige muziek is dit. Jo Vincent droeg
op waardige wijze The Plaint en in vlotte
muzikale trant de Hark, the ech'ing air,
voor. In het programma stond niet ver
meld dat beide aria's voor orkest be
werkt zijn door Hans Osieck. Wij wijzen
en passant op de uitstekende wijze waar
op dit gebeurd is.
Aan Jo Vincent zijn we dank ver
schuldigd, dat zij na de pauze ons ver
rast met een werk van Ernest Chausson
voor sopraan en orkest: „Poème de
l'amour et de la mer". Welk een muziek,
aangewend met een verfijnde rijkdom
van nuance! In extatische stuwingen en
door viriele accenten worden melodie en
harmonie ondanks zachtheid en verfij
ning nergens vaag of sentimenteel. Met
een aangeboren smaak voor het literaire
past Chausson zich 'in soepele melodische
bogen aan bij de tekst. Ondanks dat het
geen gangbaar repertoirestuk is, had
Jo Vincent met de uitvoering ervan veel
succes, wel een bewijs dat het publiek
deze kost langzamerhand ook leert ap
preciëren. Tevens een speciaal compli
ment voor het orkest dat smaakvol be
geleidde.
De variaties voor orkest „René" van
Hans Osieck is een werk dat er zijn mag.
Opgedragen aan M. Adam ging h§t m
een eerste uitvoering deze avond. Kun
dig van instrumentatie, en boeiend van
melodie. Vooral wat dit laatste betreft,
een grote factor, die we helaas in vele
moderne muziek moeten ontberen. Hier
zingt het thema, en interessante variaties
volgen in allerlei schakeringen. Voor 'n
eerste uitvoering was de vertolking door
de H.O.V. niet onverdienstelijk. Als slot
ging de bekende Notenkraker Suite van
P. Tschaikowski. JAN LAARVELD
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft Zaterdag 12 Maart in zijl» huidige
huiskapel te Haarlem de volgende H.H.
Wijdingen toegediend: Het H. Diaconaat
aan de eerw. heren A. G. W. Nijs en P.
H. van Roozendaal. fee vier lagere H.H.
Wijdingen aan de eerw. heer J. S. van
der Laan, allen Theologanten van het
Theologicum te Warmond.
In de kunsthandel Leffelaar. aan de
Grote Markt opende Godfried Bomans
Vrijdagavond een tentoonstelling van
illustraties en tekeningen van de heer
H. L. Prenen. In een geestige toespraak
vertelde Godfried Bomans veel over zijn
persoonlijke connectie met de exposant,
wiens vriend hij reeds van middelbare
schoolbanken af is, over diens terugge
trokken leven "en over alles, wat hij in
verband met de tentoonstelling nodig
vond om te bespreken. Spreker belichtte
op zijn eigen wijze verschillende tijd
vakken van het leven van de heer
Prenen en begon dit overzicht met een
tamelijk uitvoerige uiteenzetting te ge
ven over de prille jeugdjaren van de
exposant en over het ontstaan van diens
eerste indrukken. Uit zijn persoonlijke
herinneringen puttend tekende Godfried
Bomans de tekenaar tot een persoon, die
vele talenten bezit en die tot zeer goede
dingen in staat is. Over zijn tekeningen
sprekende, merkte Bamans op, dat de
heer Prenen de atmosfeer van anderen
door zijn sterke sensibiliteit zeer goed
kan aanvoelen. Op de vraag „Wie is
Prenen zelf?" kon spreker vanuit het
artistieke oogpunt bekeken nog geen
antwoord geven/Wanneer hij zijn vleu
gels eens goed buiten de vertrouwde
omgeving heeft uitgeslagen en een paar
reizen heeft gemaakt, zal dit anders zijn,
aldus Godfried Bomans. De exposant zal
dan zichzelf hebben gevonden en de
bloem zal zich ten volle gaan ontplooien.
Na gewezen te hebben op de bedreven
heid van de heer Prenen op andere
kunstterreinen, opende spreker de ten
toonstelling. Zij is tot 9 April op werk
dagen geopend van 10 tot 5 uur.
Indien wij onze taak als katholieken
goed willen verstaan, is het duidelijk,
dat wij niet kunnen volstaan met een
„godsdienstig" leven, dat alleen maar in
de kerk tot uitdrukking komt. Daarnaast
hebben wij ook een taak te vervullen in
het openbare leven en vooral op die.
plaatsen waar wij onze dagtaak vinden,
n.l. het arbeidsmilieu. In hoeverre be
antwoordt echter deze opvatting aan de
werkelijke toestand? Zijn steeds de
katholieken door hun houding, door hun
levensstijl en door de wijze, waarop zij
hun arbeid verrichten, verbreiders van
de waarheid, dat slechts het in practijk
gebrachte Christendom de enigste op
lossing biedt voor het herstel van de
geschonden maatschappij? Deze en an
dere vragen zullen op Dinsdag 15 Maart
a.s. des avonds te half negen in het
K.A.J.-gebouw, Lingestraat, aangevuld
en beantwoord worden door de weleerw.
heer kapelaan Heemskerk, die een korte
inleiding zal houden over het onderwero:
„De Christen in het arbeidsmilieu". De
opzet van deze bijeenkomst is te komen
tot een nuttige en practische gedachten-
wisseling met de leden, zodat het een
echte „praatavond" zal worden.
Wilt U een solide stofzuiger kopen
of huurt U liever een goede machine voot
4.60 per maand, reparaties gratis?
Ga dan naar
Ged. Oude Gracht 52, t/a de kerk. Tel. 12762
(Adv.)
Op de vijftiende bijeenkomst van dit
seizoen spreekt pater drs. J. Eyckeler,
Montfortaan, uit Nijmegen, voor de leden
van „Geloof en Wetenschap" over het
onderwerp: „Het boek Job of het vraag
stuk van Gods rechtvaardigheid tegen
over het menselijk lijden op aarde." De
voordracht, wordt gegeven in de Stads
schouwburg op Donderdag 24 Maart.
Aanvang 8 uur.
Het bestuur van de Coöp. Verbruikers
vereniging „De Eendracht" U.A., te
Haarlem deelt mede, dat de Kanton
rechter uitspraak gedaan heeft in het
proces Waalewijn contra Coöp. „De Een
dracht." De heer Waalewijn is hierdoor
volledig in het gelijk gesteld en gereha
biliteerd. Met ingang van 5 Maart is hij
dan ook weer als bedrijfsleider in vol
ledige dienst der Coöperatie getreden.
Kamermuziekavond
Op de laatste „Toonkunst"-avond in
dit seizoen trad de Franse cellist André
Navarra op. Zulk een optreden zal door
alle bezoekers van de Kamermuziek
serie zijn toegejuicht, want men hoort te
zelden een solo-cellist. Navarra speelde
werken van Bach, Couperin, Schubert
en Brahms, dus in de stijlen: Barok,
Rococo en Hoog Romantiek. Gaarne had
den we ook een modem werk gehoord,
b.v. van Debussy of Honneger. Een be
zwaar vormde het gemis aan modern
werk echter niet, daar drie der gespeel
de werken van voornaam gehalte en
echt-cellistisch geschreven zijn. De
Schubert-sonate is eigenlijk voor de
Arpeggione (Guitarre d'amour), een
strijkinstrument, dat geen opgang
maakte.
Navarra voldeed in alle opzichten.
Alleen zou men soms het klankvolume
iets voller wensen, o.a. in de Brahms-
sonate bij de hoogtepunten, maar daar
tegenover stond, dat de schakeringen in
dynamiek en timbre rijk gevarieerd
waren.
Hield Navarra het Concertstuk van
Couperin zeer fijn en transparent van
toon, de D-dur Suite voor cello-solo van
Bach, verkreeg genoemde dynamische
schakeringen, zonder in z.g. echo-spel te
vervallen. Bovendien bleef het toonka-
rakter hoogst nobel, ook bij non-legato
en pizzicato spel.
Muntte de Sarabande hierin uit door
grote zangrijkheid, dit was nog meer het
geval in het Adagio van de Schubert-
sonate. De andere delen werden licht-
sprankelend voorgedragen, geheel naar
het karakter van de muziek.
Brahms' F-dur Sonate is diepzinniger,
menigmaal ook bewogen van inhoud.
Hiermede verrasten cellist en pianist
het is meer duo-spel ons ten zeerste.
Het werk ging in zijn geheel met een
sterke spanning, men bleef geboeid tot
het einde toe.
Had de pianiste Ady Leyvastra in Cou
perin en zelfs nog in Schubert een ta
melijk bescheiden rol te vervullen, in
Brahms kon zij zich tonen als een ïn-
muzikale en technisch hoogstaande pia
niste, een uitstekende partner voor de
cellist. Deze avond vormde een fraaie
afsluiting van de „Toonkunsf'-avonden.
De aanwezigen dachten er eveneens zo
over, men huldigde de concertgevers
spontaan en langdurig.
OL. KOOP
HAARLEM
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
(Adv.)
LANGE VEERSTRAAT 10
TEL. 11493
(Adv.)
In het driemaandelijks rapport van
de bewindvoerder van de Holland-Nau
tic Fabrieken te Haarlem komt tot
uiting, dat met verlies is gewerkt en
dat dit voorlopig wel zo zal blijven in
dien de basis van het bedrijf niet bre
der gefundeerd wordt. De bewindvoer
ders adviseren het bedrijf voort te zet
ten, daar anders de waarde sterk zou
dalen en de interesse 'van mogelijke
gegadigden zou verdwijnen.
11/3 10/3
Anaconda Coppei 31% 31%
Bethlehem Steel 31% 31 y,
Chrysler Corp 54% 54
General Electric 38% 37%
General Motors 59% 58%
Hudson Motore 11% 11
Kennecott Coppei 47% 46%
Montgomery Waro 56% 55%»
North American O 17% 17%
Radio Corp. 12% 12%
Republic Steel 24% 24
Shell Union Oil 34% 33%
Southern Pacific 43%
Southern Rallwaj 35% 35
Tidewater 22% 22%
U.S. Steel 73% 72%
Bijpassende commode met 3 spiegels 157.50
fW JANSWEG
TELEFOON 14329
t/o Station
HAARLEM
(Ontleend aan Sursum Corda)
KATHEDRAAL ST. BAVO (Leidse-
vaart). ZONDAG H.H. Missen 6.30, 7.30>
9 (Hoogmis) en 11 uur; congr. adsp*
12.15 uur; lijdensmeditatie 7.30 uiij!
MAANDAG: Fam. dames; DINSDAG!
Congr. meisjes 7 u.; jonge dames 8.15 tl.
WOENSDAG congr. jongens 7 uur 0°
jongemannen 8.15 uur; Lof 7.30 uur*
VRIJDAG Kruisweg 7.30 uur. ZATER
DAG biechten van 4.30 tot 8.30 uur; Lo»
7.30 uur
ST. JOZEF (Jansstraat). ZONDAG
H.H. Missen 6.45. 8, 9.15 (Hcogmis) eP
11 uur; Lof en lijdensmeditatie 7 uur.
MAANDAG Congr. heren 7.30 uur.
DINSDAG Congr. meisjes jun. 7 uur!
Congr. dames 8 uur. WOENSDAG congr*
jongens jun. 7 uur: Lof 7.30 uur; congr*
jongemannen 8 uur. VRIJDAG Kruisweg
7.30 uur. ZATERDAG biechten van
tot 6.30 en van 7 tot 9 uur; Lof 7.30 uur*
H. ANTONIUS VAN PADUA (Nieu
we Groenmarkt)ZONDAG H.H. Mis
sen 6.30. 7.30, 8.30 (Hoogmis), 10 uur,
11 en 12 uur; Lijdensmeditatie 7 uur*
MAANDAG congr. dames 8 uur. DING
DAG Lof 7.30 uur. WOENSDAG congr*
jongens 6.45 uur. Lof 7.30 uur. VRIJDAV
Lof en Kruisweg 7.30 uur. ZATERDAG
biechten van 4 tot 9 uur; Lof 7.30 uur*
O. L. VR. ROZENKRANS (Spaarne)
ZONDAG H.H. Missen 6.15, 7.30, 9
10.30 uur (Hoogmis); jongenscongr. afo*
II sen. 5.30 uur; Lijdensmeditatie 7.30
MAANDAG congr. dames 8 uur. DING
DAG congr. meisjes afd. I jun. 7 uur.
jonge vrouwen 7.30 uur. WOENSDAG
congr. jongemannen 8 uur. ZATERDAG
gez. H. Mis 9 u., biechten van 5 tot 8.5"
uur; Lof 7.30 uur.
H. JOANNES DE DOPER (Amster
damstraat). ZONDAG H.H. Missen 6 39
7.30. 8.45 (Hoogmis), 10.30 en 11.45 W»
Lof en lijdensmeditatie 7 uur. MAAIt,
DAG H. Fam. heren 8 uur. DINSDAG
congr. meisjes jun. 7 uur; Lof 7.30 uur*
WOENSDAG gez. H. Mis 7.30 uur; congE*
jongens 6.45 uur; Lof 7.30 uur; congr*
jonge mannen 8 uur. DONDERDAG Lo
7.30 uur. VRIJDAG Kruisweg 7.30 mg
ZATERDAG biechten van 4.30 tot 8.5"
uur; Lof 7 uur.
ALLERH. HART VAN JEZUS (Kle
verparkweg). ZONDAG H.H. Misse»
6 30 7.45, 9. 10.30 (Hoogmis) en 12 uur.
Lijdensmeditatie 7.30 uur. MAANDAG
ccmgr. meisjes 7 uur en dames 8.15 uUr*
DINSDAG Lof 7.30 uur. WOENSDAG
congr. jongens 6.30 uur; Lof 7.30 uw*
VRIJDAG Kruisweg 7.30 uur. ZATER
DAG Lof 7.30 uur; biechten 5-7 en 7.30'
9.30 uur
H. LIDUINA (Rijksstr.weg). ZOKDAg
H.H. Missen 6.30, 7.30, 8.30, 9.45 (H?°f
mis) en 11.30 u.; Lof 7 u. MAANDA
H. Fam. Heren 8 u. DINSDAG. Lof 7.5
u.; Maria-garde 7 u.; Mariacongr. 8
WOENSDAG Lof 7.30 u.: congr. jonge
mannen 8 u. DONDERDAG 7.30 u* L
VRIJDAG Kruisweg 7.30 u. ZATERDA
biechten van 58 u.; Lof 7.30 u.
H.H. ELISABETH EN BARBARA
(Paul Krugerstr.) ZONDAG H.H. M»S
sen 6.30, 7.45, 9 (Hoogmis) en 11 u.; eon
gregatie jongens 12.15 u.; Lof en Lijden
meditatie 7 u. MAANDAG H. Fam. h
ren 8.15 u. DINSDAG Lof 7.30 u. <2
congr. meisjes jun. 8.15 u. WOENSDA
en DONDERDAG Lof 7.30 u. DONDER
DAG H. Fam. dames 8.15 u. VRIJDAG
Kruisweg 7.30 u. ZATERDAG biechte
van 5 tot 8.30 u.; Lof 7.30 u.
O.L.VR. VAN ZEVEN SMARTEN
ST. BAVO (Rijksstr.weg). ZONDAG
H.H. Missen 6.30, 7.30, 9 (Hoogmis) e'
11 u.; Lof en Lijdensmeditatie 7
MAANDAG Fam. heren 8 u. DINSDAG
Maria-lgarde meisjes tot 17 j. 7.30
WOENSDAG Lof 7.30 u; congr. jong®:
mannen 8 u. VRIJDAG Kruisweg 7.30 "7
ZATERDAG biechten van 5—9 u.; L"
7.30 u.
ALLERH. DRIE-EENHEID (BloemeR
daal). ZONDAG H.H. Missen 7, »-5"
(Hoogmis), 10.15 en 11.30 u.; Lijden,
meditatie 7.30 u. WOENSDAG Lof 7..
u. DONDERDAG Lof 7.30 u. VRIJDA
Kruisweg 7.30 u. ZATERDAG biecht
van 5—6.30 u. en van 7—9 u.; Lof 7.30
O. L. VR. ONBEVL. ONTVANG®^
(Overveen). Zondag H.H. Missen 7.
9 (Hoogmis) en 10.30 u.; Lijdensme»
tatie 7.30 u. WOENSDAG Lof 7.30
VRIJDAG Kruisweg 7.30 u. ZATERDA
biechten van 48 u.; Lof 7.30 u. -
H. SACRAMENT (B'daal). ZONDA
Zaterdag biechten van 56.30 en na
Lof tot 9 u.
H. ANTONIUS VAN PADUA (A&
denhout). ZONDAG H.H. Missen Lg.
9 (Hoogmis) en 11 u.; Lof 4 u. pljv.
DAG Lof 7.30 u„ waarna K.A.
mannen. VRIJDAG Lof en Lijdensrn®
tatie 7.30 u. ZATERDAG biechten
49 u.; Lof 7.30 u. jj,
H. BAVO (H'stede)ZONDAG
Missen 7.15, 8.45, 10 (Hoogmis) es jj,
u.; Lof en Lijdensmeditatie "-5V ,uj-
MAANDAG Fam. dames 7.30 u.; Li? <-
nacongr. 8.30 u.; Lof 7.30 u. WOENSD, p
Lof 7.30 u.; Maria-garde Tare. S g.
jun. 7 u. DONDERDAG Lof „7.3^6*
VRIJDAG Kruisweg 7.30 u.
DAG biechten van 56 u. en van
u.; Lof 7.30 u. je)*
O. L. VR. HEMELVAART (H's*?V
ZONDAG H.H. Missen 7, 8.30, 10
11.30 u.; Lof 7.30 u. MAANDAG C po{
meisjes jun. 7.30 u. WOENSDA "jj^O
7.30 u. ZATERDAG biechten van a
u.; Lof 7 u. /-i-ntDA^
H. AGAÏHA (Zandvoort). ZOF<
H.H. Missal 7, 8.30, 10 (Hoogmis'
7 u. MAANDAG Congr. dames ü-
DINSDAG Congr. jongedames pAC<
WOENSDAG Lof 7.30 U. „V£iechtet'
Kruisweg 7.30 u. ZATERDAG P>
van 5—9 u. %Ö$'r
H. ADALBERTUS (Spaarnd.) (Ho0|*
_AG H.H. Missen 7.30 en 10 ujy0£NS'
mis); Lijdensmeditatie 7.30 u'. n„em8tl„'
DAG Congr. jongens 7.30 u.; 1 n va*
nen 8.15 u. ZATERDAG biechten
57.30 u.; Kruisweg 7.30 u.
Sf
