GESPREKKEN MET HANS ALBIN RAUTER
Eric de Noorman en de valsekoningr
RDZ zwemt 3 x 100 m. wisselslag
in wereldrecordtijd
IHiT DOMEIN DIR VROUW
Confectie
BELANGRIJK
WITLOF op een andere manier
Hitier bewonderde De Ruyter, Frans
Hals, Rembrandt en Vermeer
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
van eigen bodem
E
DE WITTE
TULP
r
Wij luisteren naar
PENSIOEN MET TOESLAG IN TWEEDE KAMER
Amendement-Van Sleen ontoelaatbaar
toekomstige
huisvrouwen
J
Prijs van bier vrij
WOENSDAG 16 MAART 1949
PAGINA 3
Slechts één woord:
„Schicksals"
De aanslag in Maart '45
Gesprek met Hitier
Landing bij Arnhem
W
Bedrijfspensioenfonds in
Eerste Kamer
CARTER'5
voor
Verlaging contributie
vakgroepen?
door HELEN CIRVAN
v. d. Waals in cassatie
Brief aan Hongaars Epis
copaat werd onderschept
Het Rijksinstituut voor oorlogsdocumentatie heeft thans een aantal publica
ties het licht doen zien in zijn uitgave „Nederland in oorlogstijd", die nadere
Begevens verstrekken over de S.S. Obergruppenführer en generaal der Waffen
S.S. Hans Albin Rauter. Zijn correspondentie en de gesprekken, die prof. mr. N.
W. Posthumus en drs. L. de Jong met hem in de cel gevoerd hebben, laten ons
Rauter's visie op verschillende onderwerpen zien, terwijl de maatregelen, die de
Duitsers tijdens de bezetting namen, er mede door worden toegelicht.
Tijdens zijn proces beweerde Rauter,
dat hij van het lot der gedeporteerde
Joden tot na de. Duitse capitulatie on
kundig was geble.ven. Hij zeide er voor
het eerst van gehoord te hebben in de
gevangenis te Arnhem, waar prof. Post
humus en drs. De Jong het hem hadden
herteld. Over dit gesprek schrijft drs.
E>e Jong:
Tijdens ons onderhoud confronteer
den wij Rauter met het lot der Ne
derlandse Joden, die op zijn bevel
opgejaagd, opgesloten en gedepor
teerd waren. Fragmenten uit zijn brie-
Ven werden hem getoond, passages
voorgelezen uit een toespraak, door
hem in 1943 gehouden, waarin hij de
S.S. tot onbarmhartig optreden aan
maande. Er vielen lange pauzes in
het gesprek. Zakelijk kreeg hij te ho
ren, wat er in Auschwitz met zoveel
tienduizenden mannen, vrouwen en
kinderen gebeurd was, die hij uit
Westerbork doorgezonden had.
„Ich habe es nicht gewusst."
„Maar hebt u zich nooit afgevraagd
tvat het lot zou zijn van al die zuige
lingen en ouden van dagen en invali
den, die u midden in de winter in goe
derenwagens naar Polen liet rijden?"
Vroeg prof. Posthumus.
„Es war Krieg".
„De mensen, die in 1942 doorgezon
den werden, waren op het eind van het
jaar bijna allemaal al dood. Wanneer
de trein Westerbork verliet, gingen de
flensen hun dood tegemoet. Begrijpt u
hu misschien de afschuw, die wij allen
Voelen, en de schuld, die op het Duitse
Volk rust?"
Rauter zweeg.
Een bedremmeld zwijgen. Voor het
Serst.
„Sie haben einer schlechten Sache
Bedient".
In de stilte viel slechts één woord
Van Rauter's lippen: „Schicksal".
Rauter vertelde eveneens van de aan
slag, die op hem was gepleegd in Maart
1945. Hy meende al enige dagen ge
schaduwd te zyn en geloofde niet, dat
h>en alleen een voedseltransport wilde
«vervallen. Er waren 275 schoten op
Jijn kleine B.M.W. gelost. Er waren be-
'angryke kaarten in de wagen, die de
Aanvallers niet meenamen, waaruit men
®ug afleiden, dat ze de aanslag op Rau
wer toch „by vergissing" pleegden. Ze
«achten, dat Rauter dood was. Het was
«vond, kwart over tien. Rauter hoorde
«en weggaan.
Pas de volgende morgen te zeven uur
Vond men hem. Om acht uur werd hü
«aar het ziekenhuis vervoerd. Twee
maal kreeg hij bloedtransfusie. Een
longontsteking en borstvliesontsteking
Verergerden zijn toestand. Zijn sterke
constitutie haalde hem er boven op,
hiaar het doodschieten van de gijzelaars
«ad hij niet gewild, vertelde hij. Hij zou
«et met Himmler wel klaargespeeld
«ebben om dat niet te laten doorgaan.
Rauter vertelde ook over Hitler, die,
Volgens hem, tijdens een bezoek, dat hij
«em in Mei .1940 bracht, een uur lang
«Prak over Nederland in waarderende
'et-men. Hij informeerde naar de stand
«er Zuiderzeewerken en de inpolderin
gen. Hij sprak over De Ruyter, die hij
Bewonderde, Frans Hals, Rembrandt en
jermeer. De Maleiers, die de hele dag
vpor niets werken voor een handjevol
Nederlanders, drukken de lonen der
Nederlandse arbeiders, vond Hitier. De
tauter en generaal Seyffardt inspecte
ren op 10 Maart 1942 de manschappen
Ban de Nederlandse ambulance na de
Beëdiging tussen de hakenkruisvlag-
gen op het Binnenhof.
Rauter heeft nog lange tpd de sporen
van de aanslag, die op zijn leven werd
gepleegd, gedragen. Hier zien we hem
met zijn verbrijzelde onderkaak han
gend in een stalen beugel.
vlucht van de Koningin had hem „aan
genaam teleurgesteld". Hij wenste Ne
derland voorkomend te behandelen.
Als de verzetsbeweging iets waard
was geweest, tactisch, dan had ze in
September 1944 tot de aanval moeten
overgaan, aldus Rauter. Als er toen
een grote staking was uitgebroken en
niet „die belachelijke spoorwegstaking"
zou dat ongelooflijke moeilijkheden
hebben berokkend en hadden dc Engel
sen kunnen oprukken. De landing der
parachutisten bij Arnhem kwam vol
komen onverwacht. Generaal von Wü-
lisch wilde de zaak daar al opgeven,
maar Rauter zette zijn reserve in be
weging. Als er achter het front onlus
ten uitbreken, dan moeten in 's hemels
naam de ambtenaren en de klerken
maar vechten, had Rauter gezegd. Maar
het gebeurde niet. Het is een strate
gische en politieke fout van de verzets
beweging geweest, dat ze toen niets ge
daan heeft, meent hij.
Een erkenning van schuld aan de oor
logsmisdaden in ons land is nimmer
over Rauter's lippen gekomen. Niet in
enig verhoor, niet op de procesdagen,
niet in de gesprekken met prof. Post
humus en drs. De Jong. Ook niet in
een onderhoud, dat de laatste met
hem voerde na zyn veroordeling in
Januari.. „Hij was by die gelegenheid
rustiger dan voorheen", zo schrijft drs.
De Jong, „maar toonde toch geen be
grip voor het subjectieve aandeel, dat
hij in de schuld had, die op het natio-
naal-socialisme rust. De opgang en
de onvermijdeiyke val van het natio-
naal-socialisme vinden in zijn levens
loop een treffende weerspiegeling".
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer is na een rust van enige weken eindeiyk weer eens begon
nen aan een normale agenda, waarvan voor Dinsdagmiddag het voornaamste
onderwerp was een wetjfe om een wijziging aan te brengen in de wet van 5
November 1948 tot verhoging van pensioenen met een toeslag. Dit wetje was
het gevolg van een destijds het was op 30 September van het vorige jaar
met 64 tegen 4 stemmen door de Kamer aangenomen motie van de heer Van
Sleen (P.v.d.A.), waarin de regering werd uitgenodigd een nieuw wetsont
werp in te dienen, waarin de basis-toeslag van 25% en de overige toeslagen
en maxima zouden worden verhoogd, terwijl in samenhang daarmee de rege
ling voor de onderwjjzerspensioenen zou worden gewijzigd. De verhoging
van de basis-toeslag had de heer Van Sleen nodig geoordeeld tot 35%.
Men kan zich dus de ontstemming
van de Kamer voorstellen, toen dit
wetje te voorschijn kwam, waarin al
leen iets gedaan wordt voor oersonen,
die een pensioen genieten uit hoofde
van ontslag of overlijden van een
actief dienend ambtenaar in het tijd
vak van 1922 tot 1945. De Kamer had
destijds bedoeld een juistere verhou
ding tussen de pensioenen en de ver
hoogde salarissen tot stand te brengen
voor alle gepensionneerden.
Alle sprekers hebben dan ook una
niem hun afkeuring te kennen gegeven
en de heer Van Sleen had bij het begin
van de behandeling zijn amendement al
klaar. Minister Van Maarseveen erkende
openlijk, dat hem geen enkele illusie,
dat de Kamer nog iets bevredigends aan
het wetje zou vinden, was overgebleven.
Maar daarmee was hij niet uit het veld
geslagen. Integendeel, zulk een situatie
maakte de zaak voor hem pas plezierig.
Hij begon dus onmiddellijk en met grote
opgewektheid de heer Van Sleen in een
zwak punt aan te tasten, doch hoe han
dig ook, het betrof toch slechts een on
derdeel, en het kon de heer Van Sleen
in het geheel niet uit het veld slaan.
Op dit moment ontdekte de voor
zitter, dat het amendement-Van Sleen
eigeniyk een ontoelaatbaar amende
ment was, in die zin, dat het ver buiten
het kader van het wetsontwerp ging
en aldus het karakter van een initia
tiefvoorstel aannam. Daarover moesten
toen weer alle woordvoerders hun
licht laten schijnen, waaruit bleek, dat
zü van deze presidiale opmerking wel
enigszins onder de indruk waren. Om
daarvan te bekomen en er nog eens
rustig over na te denken, heeft de
voorzitter toen de verdere behandeling
een dag geschorst.
Verder heeft de Kamer nog o.m.
••V" V j.
23. Met een kalme gang loopt de Drakkar de baal binnen en dc kiel blijft even
later vóór het smalle strand in het zand stekenAls eerste springt Eric over
boord, waarna hij Winonah en Pum-Pum assisteert bij het uitstappen. Aarzelend
volgen hem de trouwe Vikingen Onderzoekend neemt Eric de omgeving op, er
heerst hier een stilte, tnelke slechts verstoord wordt door het ruisen der zee en de
kreten der vogels Een betere plek om ongemerkt te landen hadden zij zich met
kunnen wensen. Moeizaam klautert het troepje tegen de rotsen op en belangstellend
informëwft\Eric, hoe de Scandinavische lucht Winonah bevalt.
„Bedemet#." lacht hij, „je zult er van nu af aan in moeten leven!"
Zijn vrouw verzekert hem echter, dat ze verrukt is over de schoonheid van haar
nieuwe vaderland en dit vervult Eric met begrijpelijke trots. Na een moeizame
klimpartij over de gladue kustrotsen zien zij een prachtig landschap voor zich
liggen en Eric beslist: „We zullen ons vooreerst in de bossen begeven! Hoe minder
personen getuigen zijn van onze aankomst hoe beter! De Vikingen zijn in deze
streken dank zij mijn neef Omon, niet zeer geliefd, naar ik vrees."
Indien Één van hen bij toeval naa' de hoge rotsen gekeken had, zou hij hebben
kunnen vaststellen, dat tenminste twee personen getuige waren van hun landing
Deze twee personen kijken geïnteresseerd toe^en dan zegt een van hen: „Kom naar
de paarden! Wij moeten ons vergewissen
vastgesteld een wetsontwerp, waarbij
alle verdere zuivering van kunste-
naars wordt opgedragen aan de Cen- De vergadering werd hierop verdaagd.
trale Ereraad. De heer Goedhart had
er nog een amendement op, dat na
enige wijziging door prof. Rutten
werd aairyaard.
De Eerste Kamer is Dinsdag bijeenge
komen en heeft het wetsontwerp tot re
geling betreffende verplichte deelneming
in een bedrijfspensioenfonds behandeld.
De heer Steinkuehler (KVP) vroeg
zich af of dit wetsontwerp wel op het
juiste ogenblik is ingediend.
De heer Molenaar (VVD) achtte het
zeer verheugend, dat op dit gebied even
eens samenwerking groeiende is tussen
werkgevers en werknemers. Bezwaar
maakt spr. tegen het verbinden van con
sequenties aan de besteding der gelden
in verband met de prijspolitiek.
Evenals de heer Steinkuehler had
spr. gaarne een afgeronde regeling
voor de landbouw gezien. Voorts be
treurt hij, dat men zich geen beeld kan
vormen van de wijze, waarop de klei
ne zelfstandigen vertegenwoordigd
zullen zijn in het bestuur en hij vraagt
zich af of vooral in de landbouw de
premielasten niet te zwaar zullen blij
ken.
De heer Regout (K.V.P.) gevoelt als
groot bezwaar teg?n dit wetsontwerp,
dat het incidenteel beslist over de posi
tie der zelfstandigen. Het is immers niet
mogelijk hier een verzekeringsplicht te
scheppen zonder ook elders een derge
lijke plicht te aanvaarden. Spr. acht het
bezwaarlijk dit ontwerp te aanvaarden.
Door het deelnemen van Nel van Vliet
aan de nationale zwemwedstryden van
A.D.Z. te Amsterdam was het estafette-
nummer 3 x 100 meter wisselslag dames
belangwekkend. De stryd tussen de Rot
terdamse Dames Zwemclub, de Robben
en de A.D.Z. was zeer fel.
©p de 100 meter rugslag nam Greetje
Galliard voor de A.D.Z. de leiding met
een recordtijd voor haar persoonlijk van
1.14.9. Voor de schoolslag startte Nel van
Vliet met zeker vier meter aéMterstand
op Janny de Groot, maar de wereld-
lecordhoudster wist niet alleen deze ach
terstand in te lopen, maar haar club een
voorsprong te geven met een tijd van
1.21.8, waarbij zij ook de vlinderende Nel
Garritsen van de R.D.Z. achter zich liet.
De derde afstand, de 100 meter borst-
crawl, moest de beslissing brengen,
waarbij Irma Schuhmacher zich verre
weg de snelste toonde voor Thea Snoeks
van de Robben en Willy Langerveld van
de A.D.Z. De tyd van de R.D.Z.-ploeg,
3.48.4, zal door de K.N.Z.B. als wereld
record op de 3 x 100 meter wisselslag
estafette voor dames met de vlinderslag
worden aangevraagd.
In het nationale nummer werd Irma
Schuhmacher eerste in de naar verhou
ding goede tijd van 1.7.2, vooral, indien
men in aanmerking neemt, dat zij slecht
haar baan hield. Wies Vaessen werd
tweede in 1.8.5, terwijl And Massaar van
R.D.Z. een bijzonder fraaie prestatie
verrichtte door haar persoonlijk record
van 1.11.6, anderhalve maand geleden in
Den Haag gemaakt, naar beneden te
brengen tot 1.9.9, zodat de zwemwereld
er weer een meisje bij heeft, dat een tijd
kan maken beneden de 1 m. 10 s.-grens.
Janny de Groot nam de leiding op de
200 m. schoolslag, maar de Tilburgse
zwemster Nel van Opstal keerde als
eerste op de helft van de afstand in 1.28.
Op de volgende vier banen wist Janny
de Groot evenwel haar achterstand in
te halen, de Amsterdamse zwemster tikte
na felle strijd met Nel Garritsen als eer
ste aan in 3.1.1.
Bij de heren liet Rob Sindorf op de
200 meter borstcrawl zich schrappen
wegens een keelontsteking en de strijd
ging nu voornamelijk tussen de 16-jarige
Bollen van ZIAN en de HPC'er Tjebbes,
die zeer snel begon en na 100 meter met
een voorsprong keerde in 1.5. De Hage
naar had zijn krachten beter verdeeld,
bovendien nam hij de keerpunten snel
ler dan Tjebbes en dus was het ver
klaarbaar, dat hij zijn achterstand in
haalde en als eerste de 200 meter af
legde in 2.20, een nieuw persoonlijk
record.
Voor de 100 meter rugcrawl dames
verschenen 4 sterretjes aan de start, die
allen een tijd maakten, gelegen tussen
1.15 en 1.16, wel een bewijs, dat ons land
op dit nummer op het ogenblik over zeer
sterke en nog veelbelovende krachten
beschikt. Ria v. d. Horst werd eerste in
1.15.2, haar beste prestatie stond op 1.15.8.
Greetje Galliard maakte ook al een zeer
goede tijd van 1.15.4 en Geertje Wielema,
die, ongeroutineerd als zij is, drie meter
voor het keerpunt al omkijkt of zij er
is, werd derde in 1.15.5 sec.
en u zult 's morgens weer
kiplekker nit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal Ht
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES
om die liter gal op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
L ERPIULETJE^
Twee modeshows hebben
wij in de afgelopen
week gezien, die ons
Nederlandse hart van trots
hebben doen kloppen. Op de
ze shows werden n.l. model
len van Nederlandse oor
sprong en ontwerp getoond.
Wat er te zien was, heeft ons
opnieuw er van overtuigd,
dat Nederland op het ogen
blik een zeer goed figuur
slaat als fabrikant van da-
mesconfectie. Behalve alles
zins verzorgd en fraai waren
de modellen ook zeer draag
baar, iets wat toch altijd nog
een der belangrijkste facto
ren blijft.
De eerste show was van
het confectiehuis der Jenny-
modellen, de tweede van de
fa. B. J. Voss en Zonen op de
Damesbeurs te Amsterdam.
Op beide shows werd het
bewijs geleverd, dat de Ne
derlandse confectie haar in
spiratie opdoet bij de grote
mode-ontwerpers uit Parijs,
Londen en Amerika, maar
dat zij toch een geheel eigen
vorm weet te vinden, aange
past aan de eisen van de
confectie-kopende Neder
landse vrouw. De confectie-
kopende, dat zijn practisch
zeker 95 van alle vrouwen,
want het getal van haar, die
het zich kunnen veroorloven
zich bij haute-couture-huizen
te laten kleden, met de
zeer kostbare creaties van
deze firma's blijft toch altijd
beperkt. Als we even in het
kort samenvatten, wat deze
shows ons hebben getoond,
kunnen we zeggen dat de
voornaamste kenmerken zijn:
grotere rust en strakkere
lijn. De rokken zijn korter
(30 a 35 cm. van de grond)
en minder wijd. De ruimte is
veelal verwerkt in los uit
springende plooien, die van
de taille uitkomen. Bij de
klokkende rokken begint de
ruimte een eindje beneden de
taille, waardoor dus de brede
heuplijn van verleden jaar
verdwijnt.
In mantels was er bij Voss
grote verscheidenheid. Er
waren lange swaggers, zowel
in het geklede, als in het
sportieve genre, elegante, ge
tailleerde mantels van zwart
crêpe-georgette, versierd met
tres en taffet moiré en ook
de echte Engelse tailleur
mantel.
Een nieuw kledingstuk, dat
zal proberen de verleden
jaar zo populaire topper te
verdringen, is de lange bole
ro. Dit korte cape-je wordt
vóór rond weggesneden en
met een knoop gesloten. Ach
ter valt het iets langer en
klokkend af. Het past echter
uitsluitend op een strakke
japon, dus geen wijde rok.
Speciaal vermeld dient te
worden, dat de organisatoren
van beide shows ook aan
dacht hebben besteed aan de
grotere maten, zodat ook de
meer „welvarende" onder ons
zich niet langer het stiefkind
van Vrouw Mode behoeven
te voelen.
Nederlandse confectie. Een pas-
telkleurig japonnetje uit de
show op de Damesbeurs. De
garnering langs hals en mouw
tjes is van witte tres.
r wordt de laatste tijd
wat minder geklaagd
over het „dienstbode
probleem". Of het komt, om
dat men zich inmiddels heeft
leren behelpen, omdat de
hulp van werkvrouwen wat
ruimer te krijgen is, of om
dat men wel ziet, dat klagen
toch niet helpt, is onbekend.
Dat het gebrek aan huishou
delijke hulp desondanks nog
altijd groot, te groot is, staat
vast. We willen het vandaag
maar niet hebben over e<en
mogelijke manier om hier
tmiiiiiiitiiiiHitiiiMtiiHimimrmniiimfiiiHiitftimmitiiimiiiiiMHiiittiitfimimiiiiiiiiiiiH
Hoewel de lente op
komst is, zal het toch
nog wel even duren
voor we weer verse voor
jaarsgroenten op tafel kun
nen brengen. Want zelfs als
ze al weer in de groenten-
winkels verschijnen, zullen
ze meestal voor gezinsge
bruik nog wel wat prijzig
zijn. Het is trouwens een
idee, dat geen enkele goede
grond heeft, dat de al
lereerste spinazie, kropsla en
peultjes het lekkerste zijn.
We kunnen gerust een paar
weken wachten en inmid
dels zorgen, dat wij op een
andere, maar voordeliger
manier aan de nodige vita
minen komen.
Heel geschfkt daarvoor en
volop voor een redelijke prijs
te koop is het witlof. Dit be
vat veel vitaminen en zou
ten, en smaakt, als het op de
juiste wijze wordt klaarge
maakt, uitstekend. Dan zal
het ook niet bitter smaken.
In Holland wordt het witlof
nog bijna altijd in gekookte
vorm op tafel gebracht. In
het Zuiden van ons land en
ook in België is witlof als
sla een graag gebruikt re
cept op onthoudingsdagen.
Wie klachten heeft, dat het
witlof bij het koken zwart
wordt, moet er eens op let
ten of de gebruikte pan wel
helemaal gaaf is. IJzer doet
het lof n.l. zwart worden.
Wie het graag extra blank
wil houden, kan een weinig
citroensap toevoegen.
Wij laten hier enige recep
ten volgen, afkomstig uit
België, een land waar het
witlof zeer ponulair is.
Koken van witlof
Bestrijk de bodem van een
pan met margarine of vet,
laat een dessertlepel zout
smelten in (2 1. water en het
sap van een citroen. Verwij
der zo nodig de buitenste
blaren van de kroppen, was
ze en besprenkel het lof 1V,
A 2 kg.) met het water. Be
dek ze met een bordje om
druk uit te oefenen en laat
op een klein vuur ongeveer
U uur koken. Het witlof kan
daarna zo worden opgediend.
Ook kunnen we het op een
ronde schotel rangschikken
en een paar stukjes boter er
boven op leggen
Koninklijk witlof
Boter een diepe vuurvaste,
schotel in en schik daarin 'n
halve kilo gekookt witlof, dat
men goed heeft laten, uitdrui
pen. Klop twee eiéVèn als
voor omelette en klop daar
twee deciliter room door.
Kruid met zout en een beet
je nootmuskaat en giet dit
mengsel over de groente. Leg
er een paar stukjes boter op,
laat bakken in een oven. die
in het begin niet te warm is.
Dien het op als de eieren
gebakken zijn.
Witlofsla
Snijd de kroppen in twee-
en en snijd deze helften in
zeer kleine stukjes. Vlug
wassen en in een doek door
krachtig heen en weer schud
den laten uitdruipen. Kruid
ze op dezelfde manier als
gewone sla. vissersla
Neem wat garnalen of een
restje koude vis. Snijd twee
mooie witlofkroppen fijn en
vermeng ze met garnalen.
Schil een appel en snijd deze
in kleine dobbelsteentjes. Doe
hetzelfde met een flinke kou
de gekookte aardappel. Hak
een ui en wat peterselie. Doe
alles door elkaar en ver
meng met mayonnaise of
slasaus. Kruid verder naar
smaak Voeg desgewenst
hardgekookt, el toe en be
strooi met fijngehakte peter
selie.
verbetering in te brengen,
wel over een middel om het
probleem zo klein mogelijk
te maken in de toekomst.
Er zijn natuurlijk gevallen,
waarin hulp noodzakelijk is.
De meeste, moeders met veel
kleine kinderen zal het werk
over het hoofd lopen en zij
kunnen per se niet zonder
hulp. Ook ziekte is een fac
tor, die zich maar niet even
opzij laat schuiven. Als de
huisvrouw ziek is en er is
niemand in het gezin, die
haar kan vervangen, dan
most er hulp van buiten ko-'
men. Maar is het verder ook
niet vaak zo, dat het huis
houdelijke werk de huis
vrouw, wier gezin niet de
moeilijkheid van een aantal
kleine kleuters kent. te mach
tig wordt om de eenvoudige
reden, dat ze nooit geleerd
heeft, hoe ze dit soort werk
moet aanpakken? Hoeveel
huisvrouwen zijn er niet. die
recht van kantoorkruk of van
achter hun toonbank van
daan. het huwelijk zijn bin
nengewandeld en toen de
kunst van huishouden maar
zijn gaan leren volgens de re
gel „oefening baart kunst" of
„al doende leert men"? Dat
ze op die manier met scha
en schande wijs worden, staat
vast en of ze het op die
manier op de meest voorde
lige en handige wijze
leren doen, trekken wij sterk
in twijfel. Vele huisvrouwen
zouden er mee gebaat zijn
als ze in haar jeugd geleerd
hadden, hoe je huishoudelijk
werk moet aannakken.
Ik heb vroeger een zeer
knappe en zeer welgestelde
man gekend, die acht doch
ters had. Hij gaf deze meisjes
volkomen de vrijheid om te
worden wat ze wilden, maar
hij eiste dat ze allemaal min
stens een jaar huishoud-
onderwijs zouden genieten.
Wilden ze dit doen. nadat ze
de middelbare school hadden
afgelopen, goed! Wilden ze
eerst studeren, ook goed
Maar voor ze zich vestigden
in een of ander beroep of
voor ze in het huwelijk tra
den. kwam eerst het jaar
huishoudschool. Dat was een
regel, waar nooit van werd
afgeweken. En ik geloof
niet. dat een van deze meis
jes. van wie de meeste nu al
weer getrouwd zijn met rijke
of minder rijke mannen,
maar die nu evenals ieder
ander zitten met het dienst
bodeprobleem. ooit spijt heb
ben gehad van papa's prin
cipe?
Om het grote belang van
het huishoudonderwijs juist
in deze tijd juichen wij het
toe. dat de. gezamenlijke
Amsterdamse huishoudscho
len besloten hebben om in
een zeer aantrekkelijke stand
op de Damesbeurs deze be
langrijke vorm van onderwijs
weer eens duidelijk in het
licht te stellen
In een schrijven aan de Hoofdgroepen
heeft de minister van Econ. Zaken er
op gewezen, dat hij er niet zijn goed
keuring aan kan hechten, wanneeer de
bedrijfsorganisaties hun financiële over
schotten overdragen aan stichtingen,
verenigingen en dergelijke. Hij ziet dan
liever, dat de vakorganisaties hun con
tributies verlagen of deze zelfs, als het
verantwoord is, in het geheel niet hef
fen.
(Copyright Uitg. De Koepel, Nijmegen)
18)
o "O zo!" Meer wist Elspeth direct niet
r «eggen. Dus dit was de neef, die in
^'den studeerde. Die was natuurlijk
1,et de trekschuit meegekomen. Hij was
anders dan zijn oom en ook heel
tC«ers dan Pieter, deze vrolijk uitzien-
tC jongen. Onwillekeurig kwam haar
K. Üguur voor de geest die ze zich wel
Va«s had gedroomd als de man, die haar
«Ch P voor haar zou zoeken als haar
^«(genoot, maar al spoedig verdween
ij0 gedachte weer; er kwam weer een
*6°gmoedige trek om haar lippen, toen
'h de ogen van de jonge man een
ij ""end glimlachje meende te zien
hij moest oom zeggen tegen de
Jrr van Pieter?
k»Het zal me benieuwen of mijnheer
>i„ «omst prettig zal vinden," zei ze
Vvlg'
t^eer zag ze zijn witte tanden schit-
toen Jan haar in huis terugbracht
W^aar op een galante manier vroeg,
Ljj \hij kon doen om te herstellen wat
'L^ad misdaan,
een wanh
een wanhopige zacht stapte Mi-
lady uit haar klompen mevrouw's
vlekkeloze vloeren mochten immers niet
vuil worden en antwoordde bitter,
dat er niets meer aan te doen viel. Ze
ging de voorkamer binnen en keek door
het venster boos naar de schuit in het
kanaal, die zich langzaam verwijderde,
waarop Jan, die nu heel ernstig deed en
van zijn medeléven wilde doen blijken,
haar al pratend er toe bracht hem toe
te vertrouwen, voor welke moeilijkhe
den ze stond.
Elspeth vertelde wie ze was, hoe ze
hier gekomen was, hoe erg ze er naar
verlangde enig bericht naar Engeland
te kunnen sturen en hoe mijnheer er
zich, naar het scheen, tegen verzette,
dat haar boodschap aan iemand werd
meegegeven.
Toen ze met haar verhaal klaar was,
was Jan een en al hartelijkheid. Hij be
gon direct met haar gerust te stellen.
Ze behoefde haar aardige hoofdje niet
langer te plagen met zorgen over de
verzending van haar pakketje. Dat zou
ze maar aan hem geven. Het was vol
gens hem niet nodig te wachten op die
trage meneer Voort. Hij, Jan, zou dat
werkje wel opknappen. Hij zou het
pakje menemen naar Leiden; hij kende
daar wel iemand, die er voor zou kun
nen zorgen, dat het in Engeland kwam.
,Tob daar maar niet langer over,"
pochte hij.
Elspeth's eerste opwelling was er een
van blijde opluchting. Onmiddellijk
daarop aarzelde ze weer, toen ze de
slanke, aardige, opgeruimde en zorge
loze student aankeek.
Zou hij werkelijk kans zien haar pakje
naar haar vader te sturen? Ja, stellig
zou hy dat kunnen. Hij was nu heel
ernstig en het leek haar toe, dat hij
iemand was, die wist te bereiken wat
hij wilde, op welke manier dan ook,
iemand die moedig was en handig, ter
wijl Mijnheer Voort daarentgen lang
zaam was en vreselijk voorzichtig. Ze
móést van de geboden gelegenheid ge
bruik maken, besloot ze impulsief, en
overhandigde het pakje aan Jan, welis
waar enigszins angstig toekijkend toen
hij het in zijn jas stopte en die dicht
knoopte.
„Wees nu maar niet bang", zei hij
weer, haar geruststellend. „Je brief is
even veilig geborgen als wamgger je
hem had ter hand gesteld aanaan
Prins Willem van Oranje." Een lach
kwam van zijn gulle mond, toen hij
naar het schilderij boven haar hoofd
wees.
Elspeth keek rond. Ze constateerde
enige gelijkenis tussen Jan en het por
tret van Oranje in zijn jongere jaren.
En zich tot de jongeman wendend
merkte ze op, dat hier in elke kamer
een portret van de prins hing. „Ik ken
langzamerhand jullie Willem de Zwij
ger al van de tijd, dat hij een kleine
jongen was, want je ziet hem hier op
alle mogelijke leeftijden."
Jan kwam dichterbij en zachtjes zei
hij met een ernstig gezicht: „Zal ik je
eens wat zeggen? Ik heb hem alleen nog
niet gezien als baby, maar ik twijfel er
aan of hij dat wel geweest is."
Elspeth barstte in lachen uit. Die Jan
was een grappenmaker. Ze kon niet na-
i laten zich tot hem aangetrokken te voe
len. Met de anderen was het blijkbaar
net zo, merkte Elspeth, want zodra Me
vrouw hoorde, dat Jan gekomen was,
liet ze iets lekkers brengen, terwijl An
neke opeens praatlustig wejd en in 't
Hollands vrolijk met haar neef ging
babbelen. Toen Jan heel vrijpostig aan
Mevrouw's oor trok, lachte ze om zijn
'agerij. Hij had een vrolijke stemming
in net huis gebracht en zat vol grap
pen.
Toen Pieter terugkeerde, bemerkte
Elspeth evenwel, dat deze niet zo heel
erg op zijn neef gesteld was en dat hij
Ijet in 't bijzonder niet prettig vond,
wanneer Jan Elspeth in zijn vrijmoe
dige scherts betrok.
Pi eters vader kwam ook binnen om
zijn neef te begroeten, maar ging al
gauw weer naar zijn eigen kamer. Toen
kort daarna zijn brede figuur opnieuw
de deuropening vulde, was Jan net be
zig om Elspeth te leren, hoe ze de woor
den: mijn gele poesje, in het Hollands
moest uitspreken. Zelfs Pieter lachte
om haar grappige pogingen om die
woorden goed te zeggen.
„Milady!" Mijnheer Voort begon op
eens tegen Elspeth te spreken op zulk
een zwaarwichtige toon, dat er een stilte
over de kamer viel. „Heb je je pakje
voor Engeland weer van mijn bureau
weggenomen?"
Elspeth sprong ontsteld op. „Ik
ja, mijnheer." Pieter's vader en Elspeth
keken elkaar recht in de ogen. „Ik
ik was bang, dat U van plan veranderd
was." En met een stralend gezicht liet
ze er op volgen: „Maar het i* alles al
weer geregeld. Uw neef neemt het mee
naar Leiden en van daar gaat het naar
Engeland."
„Zo, zo!" Op zijn bedachtzame manier
wendde Mijnheer zich nu tot zijn neef.
„Zo", herhaalde hij, Jan aankijkend, van
wiens gezicht het vrijmoedige en het
zorgeloze opeens wegtrok. „Wil jij de
brief van Elspeth naar {Ingeland sturen?
En aan wie wou je hem dan meegeven?"
Jan voelde zich blijkbaar onbehaaglijk
en verschoot van kleur. Hij gaf toe, dat
hij dat nog niet precies wist, maar hij
zou ongetwijfeld wei iemand vinden,
kwam er met enige grootspraak uit.
„Denk je dat?", was Mijnheer's scep
tisch antwoord. En kortaf vervolgde hij:
„Zolang we in oorlog zijn, kan een bood
schap alleen worden meegegeven aan
een zeer vertrouwde koerier. Geef mij
de brief maar, ik zal er wel voor zorgen".
Elspeth kreeg .bijna medelijden met
Jan, toen hij met een pruilend gezicht
het pakje te voorschijn haalde en het aan
zijn oom ter hand stelde, al was ze tege
lijk boos op hem, omdat hij opgeschept
en haar daardoor eigenlijk bedrogen had.
Er kwam nu weer een grote ongerustheid
in haar op. Mijnheer zag dat en nodigde
haar daarom uit, met hem mee te gaan
naar zijn kamer. Daar lei hij het pakje
van Elspeth weer op zijn schrijftafel neer
en begon opnieuw met ernstige stem:
„Milady
„Op Kentmoor denken ze, dat ik dood
ben!" kwam Elspeth vol aandoening tus
senbeide.
(Wordt vervolgd)
WOENSDAG
HILVERSUM I - 301 M. 18.00 koor,
18.30 strijdkr., 19.00 nieuws, 19.15 Prik-
kebeen, 19.30 actueel geluid, 19.45 En
gelse les, 20.00 nieuws, 20.05 proloog,
20.15 Lij densoverdenking, 20.45 orkest,
21.45 piano, 22.00 lezing, 22.15 viool,
22.45 Avondoverdenking, 23.00 nieuw»,
23.15 kwartet, 23.45 gram.
HILVERSUM II - 415 M. Na 18 uur
ook 245 en 1875 M. 18.00 nieuws,
18.15 varia, 18.20 orkest, 19.00 Jezing,
19.15 Indonesië, 19.30 jeugd, 19.40 jeugd.
19.45 lezing, 20.00 nieuws, 20.05 dingen
van de dag, 20.15 soc. nieuws, 20.20 ope
ra-concert, 21.10 klankbeeld, 22.10 or
kest, 22.45 boekbespr., 23.00 nieuws,
23.15 Hit-Kit.
DONDERDAG
HILVERSUM I - 301 M. 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 7.30 Strauss, 7.45 Morgen
gebed, 8.00 nieuws, 8.15 pluk de dag,
°.00 vrouw, 9.05 gram., 9.40 school
radio, 10.00 orkest, 10.15 Morgendienst.
10.45 Mendelssohn, 11.00 zieken, 11.40
schoolradio, 12.00 Angelus, 12.03 zang en
piano, 12.30 mededelingen, 12.33 luch-
concert, 12.55 Zonnewijzer, 13.00 nieuws,
13.25 gram., 13.45 Roeromme. 14.00 Ma-
rinierskapel, 14.40 causerie, 15.00 orgel,
15.15 kamerork., 16.00 Bijbellezing, 16.45
viool en piano, 17.00 jeugd, 17.30 koor.
HILVERSUM II - 415 M. Vóór 10 uur
ook 245 en na 18 uur ook 245 en 1875 M.
7.00 nieuws, 7.15 gram., 7.50 Dagope
ning, 8.00 nieuws. 8.15 varia. 8.55 vrouw.
9.00 Mozart, 9.30 waterstanden. 9.35
gram., 10.00 Morgenwijding, 10.15 ar
beidsvitaminen, 10.50 kleuters. 11.00
concert, 11.45 causerie, 12.00 orgel, 12.30
mededelingen, 12.33 in 't spionnetje,
12.38 Speeldoos. 13.00 nieuws. 13.15 me
dedelingen, 13.20 Renova, 13.50 gram.,
14.00 causerie, 14.15 concert, 15.00 zie
ken, 16.00 notedop, 17.00 Kaleidoscoop,
17.20 Dr. Portielje, 17.30 vliegtuigbou
wers, 17.35 gram., 17.50 Rijk over zee.
Voor Nederlands bier gelden met in
gang van heden geen maximumprijzen
meer voor de verkoop in fust of flessen,
blijkens een publicatie in de Nederland
se Staatscourant van 11 Maart j.l. en in
het voedselvoorzieningsblad van giste
ren.
Aangezien ten aanzien van bier van
schaarste geen sprake meer is, behoeft
voor prijsstijging niet gevreesd te wor
den.
Voor bier per glas of fles voor ver
bruik ter plaatse van verkoop blijven de
bestaande maximumprijzen voorshands
gehandhaafd.
Eveneens is besloten de maximum-
prijsregeling voor gort op te heffen. Voor
prijsstijgingen behoeft geen vrees te be
staan.
De beruchte figuur uit het „England-
Spiel" Anton Van der Waals zal 4 Mei
voor de Bijzondere Raad van Cassatie in
Den Haag terechtstaan. Procureur-fiscaal
is mr G. Jonker.
Radio Vaticana deelde gisteren mee, dat
Hongaarse grensautoriteiten de persoon
lijke brief van de Paus aan de Hongaar
se bisschoppen na de arrestatie van Kardi
naal Mmdszenty onderschept hebben.
In de uitzending in de Engelse taal werd
gezegd, dat de brief gevonden werd op
pater Ruerico Moczy S.J. bij ziin terugkeer
naar Hongarije in Januari uit Vaticaan
stad.
Pater Maczy stelde echter, aldus de uit
zending. de Hongaarse bisschoppen op de
hoogte van de inhoud van de brief. Hij
werd hierop door de Hongaarse politie
gearresteerd. Sindsdien is niets meer van
hem gehoord.
