U.N.C.I. krijgt opdracht Nederlanders en Republikeinen bijeen te brengen Morgen vroeg, bij het aanbreken van de dag Canadese resolutie aanvaard Leerzaam onderzoek H. Vader wijst voorbereiding op de geestelijke van Heilig Jaar Grenscorrecties gaan door! Majoor Sas krijgt inlichtingen uit de eerste hand Acht stemmen voor, drie onthoudingen B.F.O. stemt in met herstel republiek in Djocja .Het weer. DE GEVAREN VAN PERS, FILM EN TONEEL ONDERGRONDSE MIJNWERKERS AL OP 45-JARIGE LEEFTIJD INVALIDE Hoe de dagdieverij te bestrijden Krijgt Nederland toch Duitse kolenmijnen Reynders vertrouwt het niet Tot hoofd en hart DONDERDAG 24 MAART 1949 72ste JAARGANG No. 244,. INDONESIË IN VEILIGHEIDSRAAD In de gisteravond gehouden ziiiing van de Veiligheidsraad heefi de vertegenwoordiger van Canada, MacNaughion, de Raad voorgesteld de Commissie der V.N. voor Indonesië te instrueren pogingen in het werk te stellen om de Neder landers en de republikeinen bijeen ie brengen op de twee volgende punten s 1. Het herstel van hei republikeinse gezag in Djocja; 2. Hei organiseren van een Ronde-Tafelconferentie in Den Haag mei hei doel de onafhankelijke Verenigde Stalen van Indonesië in hef leven ie roepen. Dit voorstel werd mei acht stemmen vóór en drie onthou dingen aangenomen. Frankrijk, Rusland en de Oekraïne onthielden zich van stemming. Dr. Van Royen geeft commentaar Cochran naar Banka Sultan Hamid U verklaart: Prins en Prinses weer thuis MINISTERRAAD VERGADERT SOCIAAL DEBAT IN DE EERSTE KAMER A. C. de Bruyn doet felle aanval op premiestelsel Wetsontwerp ingediend bij Tweede Kamer MILITAIR BELEID IN DE MEIDAGEN 99 99 K.V.P. en de materiële oorlogsschade T egenstand Geslaagde actie bij Bandung Vergelijk met bataljon der Siliwangi-divisie? BRITTEN EN AMERIKANEN BETALEN TELEFOON NIET! Rekening van de Russen Te Peniwen zouden tien personen zijn neergeschoten Batavia weet van niets i ons^J BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Jelefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstraat 45 Directeur: J. J. W. Boerrigler. Hoofdredacteur: Drs. H W M. van Run. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave vat redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week, f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal. De tekst van het Canadese voorste] luidden als volgt: Het is de bedoeling van de Veilig heidsraad, dat de UNCI in overeen stemming met de resolutie van de Raad Van 28 Januari en zonder te prejudiëren op de rechten, aanspraken en standpun ten van de partijen, behulpzaam zal moeten zijn bij het bereiken van over eenstemming tussen partijen inzake: 1. Uitvoering van de paragrafen een en twee van de resolutie, in het bii zonder van de practische maatregelen hierin voorgeschreven. 2. Vaststelling van de voorwaarden Waaronder en het tijdstip waarop de voorgestelde conferentie in Den Haag zal worden gehouden, zodat de onder* handelingen, waarover in de resolutie wordt besproken, zo spoedig mogelijk gehouden zullen worden. De raad is voorts van gevoelen, dat wanneer een dergelijke overeenstemming is bereikt het houden van een zodanige conferen tie en deelname hieraan door de UNCI overeenkomstig de haar verleende be voegdheden in overeenstemming zal zijn met de bedoelingen en objecten van de resolutie van 28 Januari. Na MacNaughton sprak dr. Van Royen. Hij verklaarde nog niet te wil len antwoorden op de nieuwe voorstel len door Canada gedaan. Hij betuigde zijn spijt, dat in de twee laatste zittin gen van de Raad een aantal sprekers het uiterste heeft gedaan om de atmo- seer te verstoren door 't eindeloos her halen van beschuldigingen. Iedere on- Wie kennis neemt van het omvang rijke verslag, dat de Parlemen taire Enquêtecommissie heeft samengesteld over het regeringsbeleid tijdens de mobilisatie en onze militaire krachtsinspanningen in de Meidagen van 1940, bekruipt een onaangenaam ge- Voel. Het is niet gemakkelijk te zeggen, Wat het nu is. Verontwaardiging, wre vel, teleurstelling.... Of misschien een gevoel van schuld? Wij kunnen ons, als We gesteld worden tegenover zoveel on achtzaamheid, gebrek aan tucht, orde en samenwerking zoals blijkt uit het verslag niet onttrekken aan de ge dachte, dat zulks ook voor een deel een gevolg is van onze houding, die zich tegen de mentaliteit van voor de oorlog maar weinig verzette. Wanneer wij nü overwegen wat er toen is nagelaten, dan doen wij dat van een gedachtengang uit, die wel degelijk door het verloop der dingen is beïnvloed. We hebben onze lessen uit die dingen geleerd. Wij ken nen nu het gevolg van een politiek, die op neutraliteit en het verwaarlozen van de hoogste belangen onzer defensie was afgestemd. Wanneer wij dan nu een schuldig zouden gaan uitspreken over bepaalde personen en instanties, die tij dens de mobilisatie en Meidagen in ge breke bleven, dan veroordelen wij te gelijk daarmee ons zelf. De wereldge schiedenis heeft meermalen bewezen, dat het volk de regering krijgt die het Verdient. Wie de oorzaken van het falen tijdens de Meidagen onderzoekt, zal zich moeten realiseren, dat die verder rei ken dan tot het beleid van regering en militaire staf in mobilisatie en Meidagen alleen. Hij brenge zich de gesteldheid der geesten daarvóór in herinnering. De Parlementaire Enquêtecommissie Zoekt tot verontschuldiging van veel Wat er verkeerd ging de oorzaken in de neutraliteitspolitiek en de overmacht der Duitsers. Het komt ons voor, dat zij daarmee meer aanduidt dan vaststelt. Wie zich bijvoorbeeld herinnert met Welk een animo de vroegere S. D. A. P. aandrong op bezuiniging waar het onze defensie betrof eenzelfde soort ani mo als de P. v. d. A. nu tentoonspreidt, Wanneer ze een vérgaand toegevende houding t.o.v. de Republiek bepleit wie Zich voorts de opvattingen in herinne ring brengt, welke in deze kringen en in een groot deel van die van ons volk opgang deden ten opzichte van ons leger opvattingen, die met „Kobus Kuch"- hientaliteit wel het best worden geka rakteriseerd hèm zal het weinig meer Verwonderen, dat dit alles moest resul teren in een situatie als welke de Par lementaire Enquête-commissie in haar Verslag beschrijft. Wanneer generaal ïteynders, tot Februari 1940 opperbevel hebber, daarin ergens zegt, dat hij met Zoveel moeite gelden voor onze verde diging loskreeg, dan is die uitspraak Symptomatisch voor het geheel. Er was een gebrek aan waardering en ®on gebrek aan inzicht. Elders in dit Verslag meent men te moeten aannemen, hat generaal Reynders helemaal niet op ®en Duitse inval rekende. Zijn houding tegenover onze militaire attaché in Ber lijn zou dat kunnen bevestigen. En zo kan men doorgaan. Bewijzen te over, dat ?et gehele stelsel van verdediging ge bouwd was op het drijfzand van een in licht, dat niet juist was en een men taliteit, die meer gemakzuchtig dan tjredelievend was. Ofschoon wij ons met ?®t laatste maar al te dikwijls wensten verontschuldigen Heeft het", zo hoorden wij dezer da- opmerken, „nog wel zin met een zo gedetailleerd verslag te komen van iets, zoveel jaren achter ons ligt? Het is Jhlemaal voorbij. Het geeft niet er over praten." En inderdaad: wanneer wij „v alleen de befaamde oude koeien mee Jt de sloot willen halen, heeft het geen h. Maar daarom is het nóch ons, nóch 26 volksvertegenwoordiging, die deze partijdige waarnemer zou zich hierbij hebben moeten afvragen: Wat is toch het doel van dergelijke debatten? Is het te verwonderen, dat, zoals verschillen de sprekers hebben geconstateerd, het prestige van de Raad snel daalt? De de batten over Indonesië samenvattend noemde dr. Van Royen als de zes voor naamste feiten: 1. Nederland heeft de Raad medege deeld, dat het de resolutie zou uitvoe ren voor zover dit overeen te brengen was met zijn verantwoordelijkheid. Ne derland gaf aan de republikeinse lei ders vrijheid van beweging in geheel Indonesië met uitzondering van Djok jakarta. 2. De republiek bleef in gebreke het staken van het vuren voor haar gueril- latroepen af te kondigen en de noodre- gering op Sumatra verwierp in feite de gehele resolutie. Geen woord van kri tiek is geuit op deze nalatigheid van de republiek 3. Nederland deed het voorstel tot het houden van een Ronde-Tafelconfe rentie waarover weinig is gesproken en dan nog uitsluitend in kritische zin. 4. Canada stelde voor een prelimi naire conferentie te houden. Dit voor stel werd door China ondersteund en door Nederland aanvaard. 5. De republiek heeft aanvankelijk dit voorstel verworpen. 6. Daarna aanvaardde de republiek de preliminaire conferentie onder de nieuwe voorwaarde dat zij binnen veer tien dagen zou leiden tot herstel van de republikeinse regering in Djocja. Dr. van Royen weerlegde hierna enige verkeerde voorstellingen van zaken, ge daan door de vertegenwoordigers van India en Egypte naar aanleiding van zijn woorden. Hij richtte zich daarna tegen de bewering van Palar dat de Neder landers thans doende zouden zijn Djocja te verwoesten. Hij noemde dit „complete onzin" en zeide, dat het ook hem nuttig leek dat de UNCI deze beschuldiging zou veri fiëren, vooral nu de Commissie toevallig een bezoek bracht aan Djocja, juist op de dag dat de be schuldiging werd geuit. De vertegenwoordiger van India had aan dr. Van Royen gevraagd om een ondubbelzinnig antwoord op de vraag of Nederland een preliminaire confe rentie aanvaardt. Dr. van Royen ver klaarde zich bereid dit antwoord te ge ven: Nederland en de republiek zullen onder auspiciën van de UNCI bespre ken of er wegen en middelen gevonden kunnen worden om te bereiken: 1. Het staken van alle militaire operaties en guerillagevechten. 2. Tegemoetkoming aan de bezwaren welke voQr de repu blikeinse leiders bestaan tegen het deel nemen aan een Ronde-Tafelconferentie. En wel op deze wijze, dat het herstel van de vrede en de handhaving van rust en orde, waarover in de resolutie van 28 Januari wordt gesproken, niet in gevaar zal worden gebracht. Dr. van Royen besloot met de hoop uit te spre ken dat de republikeinse leiders op een zodanige conferentie bewijzen zouden geven van dezelfde verzoenende geest als waarvan de Nederlanders bereid zijn blijk te geven. Nadat de Veiligheidsraad het Canade se voorstel in de hierboven genoemde stemmenverhouding had goedgekeurd, werd de zitting van de Raad verdaagd. Na afloop van de zitting heeft dr. Van Royen tegenover persvertegenwoordi gers verklaard, dat het Egyptische voorbehoud inzake de interpretatie van de Canadese motie (als zou een vóór conferentie alleen gehouden mogen wor den na bevrijding van de republikeinse leiders en herstel van de republikeinse regering) geen enkele juridische bete kenis heeft. Iedereen kan overal wel iets in lezen, dat er niet in staat, aldus merkte hij op. Dr. Van Royen zeide, dat het nieuwe besluit van de Veilig heidsraad toch nog wel moeilijk te ver teren zou zijn voor het Nederlandse volk, aangezien de specificaties in de formulering minder prettig zijn uitge vallen dan de oorspronkelijke in alge mene termen gehouden Canadese sug gestie had doen verwachten. Thans moet worden afgewacht, wat de Nederlandse regering zal antwoorden, wanneer de uitnodiging van de UNCI voor de vóór conferentie haar bereikt, aldus dr. Van Royen. Het Amerikaanse lid van de UNCI, Cochran, is hedenochtend per vliegtuig naar Banka vertrokken voor een bezoek aan de republikeinse leiders aldaar. Hij zal vervolgens naar Singapore vliegen Morgen wordt Cochran te Batavia te rugverwacht. Met betrekking tot de publicaties over de resolutie der Bijeenkomst Federaal Over leg heeft de voorzitter der B.F.O., Sul tan Hamid II, thans aan Aneta verklaard, dat slechts over de hoofdbeginselen over eenstemming bleek te bestaan doch niet over de uitwerking. De hoofdbeginselen zijn: a. De B.F.O. stemt in met een terugkeer der republikeinse regering naar Djocja en naaste omgeving; b. de B F.O. aanvaardt de bijstand van de Commissie der Verenig de Naties ter Ronde-Tafelconferentie. Deze resolutie werd door de B.F.O. aan vaard vermits de republikeinse leiders, in hun besprekingen met de contactco:mmissie der B.F.O. op Banka, de verzekering heb ben gegeven en zulks is eveneens in de resolutie vastgelegd dat de republikeinse regering: a. Zou deelnemen en» medewer ken aan de Ronde-Tafelconferentie, en b. na haar terugkeer in Djocja een order zou uitvaardigen tot het staken van alle vijan delijkheden. De republikeinse leiders heb- bij zich hiertoe verplicht op voorwaarde, dat aan de door hen gestelde eisen zou worden voldaan, n.l. ten eerste de terug keer naar Djocja en ten tweede, dat de besprekingen op de Ronde-Tafelconferentie niet zullen afdoen» aan de positie dar Com missie van de Verenigde Naties, zoals deze is geregeld in de resolutie van de Veilig heidsraad van 28 Januari, aldus Sultan Hamid II. Voordat de mededeling van Hamid II werd gepubliceerd, had de regering van Oost-Indonesië in een communiqué verkaard niet nader te kunnen ingaan op de persberichten over de resolutie van de BFO en had zij verwezen naar de notulen van de vergadering waar in de resolutie werd aangenomen." Weersverwachting tot Vrijdagavond. Droog weer met weinig bewolking. Zwakke tot matige Oostelijke wind. Tamelijk koude nacht met plaatselijk nachtvorst. Morgen overdag zonnig en zacht weer. Zon 6.33—19.01 Maan 5.48—14.21 Prins Bernhard is gisteren met de prinsessen Beatrix en Irene na een ver blijf van zes weken in Sankt Anton op het paleis Soestdijk teruggekeerd. Vandaag vergaderde de ministerraad, allereerst voor het afdoen van enige gewone agendapunten. Vanavond zou den de ministers bijeenkomen ter be spreking van het door de Veiligheidsraad genomen besluit. Hedenmorgen hebben de laatste poli tieke delinquenten, ten getale van 73, het bewaringskamp Crailoo te Laren verla ten. Zij zijn overgebracht naar de cel lenbarakken te Scheveningen. Vermoe delijk wordt het kamp nu ingericht als legerplaats voor militairen in verband met de opkomst van grotere lichtingen. De H. Vader heeft gistermorgen de pastoors en de vastenpredikers van Rome onder leiding van Mgr. Traglia in bijzondere audiëntie ontvangen. De audiëntie werd gehouden in de zaai van het Consistorie. In Zyn toespraak herinnerde de H. Vader aan de voorbereidingen voor het H. Jaar, wanneer uit alle delen van de wereld bedevaarten naar Rome zullen worden ondernomen. De materiële en organisatorische voor bereidingen, aldus de H. Vader, zijn in volle gang, maar het is veel belangrij ker, dat de geestelijke voorbereiding daarmede gelijke tred houdt. Deze laat ste blijft altyd het voornaamste element van het apostolaat. De H. Vader herin nerde dan aan het feit, dat verschillende pastoors van Rome de gemeenschappe lijke H. Mis voor de mannen als het middelpunt gesteld hadden van het H. Jaar, Wij moeten tot Onze droefheid vast stellen, dat de geest van gebed voortdu rend aan het afnemen is en dat daaren tegen de wereldse geest in de gezinnen veld begint te winnen, zelfs in die ge zinnen, die voorgeven Katholiek en touw aan Christus te zijn. Wanneer de gebedskruistocht der ge zinnen in andere landen met enthou siasme is begroet, wanneer zelfs de spe lers van het grootste filmcentrum der wereld zich ter beschikking stellen van een zo verheven zaak, hoe zouden dan de Katholieken van de Eeuwige Stad daarbij willen achterblijven? De H. Mis is een bron van zelfbeheer sing, van zelfverloochening en van de juiste onder.ordening der aardse dingen aan het eeuwige. De propaganda voor een aards leven zonder God is begonnen. De H. Vader wees in verband daarmede op de gevaren van film, pers en toneel. Zelfs in vele films, die moreel toelaat baar geacht moeten worden, leven en sterven de mensen als bestond er geen God, geen Verlossing en geen Kerk. Bij deze „neutrale" voorstellingen, zo vervolgde de Paus, komt de opzettelijke onheilspellende propaganda voor het goddeloze gezin, de goddeloze maar schappij en de goddeloze staat. Daarom is er geen tijd te verliezen en moeten wij terstond met al onze krachten een einde maken aan het afglijden van de onzen naar de goddeloosheid en op nieuw de goede geest wekken met ge bed en boete. Het prediken van de grondwaarheden van het geloof is meer dan ooit noodzakelijk en hetzelfde geldt van het prediken van de heL Zonder twijfel moet dit onderwerp met waardigheid en wijsheid worden behandeld. Het is waar, zo zeide de Paus, dat het verlangen naar de hemel op zichzelf een volmaakter beweegreden is dan de vrees, maar daaruit volgt niet, dat het voor iedereen het meest werk zame middel is om hem van de zonde af te houden en te bekeren tot God. De gemeenschappelijke H. Mis voor de mannen, zo vervolgde de H. Vader, heeft niet alleen een gunstige invloed op de mannen zelf, maar ook op de gezinnen, de gemeenschap en de staat. Wij mogen niet de ogen en het hart sluiten voor alles, wat in de pers, op het witte doek en op het toneel het schaamtegevoel en de zedenwet schaadt Hij herinnerde in het bijzon der aan de verantwoordelijkheid, die rust op de ouders en veroordeelde het, dat deze hun kinderen zonder controle laten gaan naar films en to neel, die iemand het schaamrood op de kaken brengen. De H. Vader wees hier op de gevaren, die men in dit opzicht op alle gebieden van het openbare leven ontmoet, ook in boe ken, geschriften en geïllustreerde bladen. (Van onze parlementaire redacteur) De behandeling van de begroting van de Staatsmijnen in de Eerste Kamer heeft een interessant dispuutje opgeleverd van sociale aard. Het kwam op het volgende neer: ie heer Vixseboxse (C.H.) sprak er zijn teleurstelling over uit, dat het pijleracccord met de daaraan verbonden groepsindeling in de mijnen door ae vakorganisaties was tegengewerkt en dat deze tegenstand was gesanction- neerd door de VI I.R., waarin ook weer de vakorganisaties mede vertegenwoor digd zijn. Het gevolg daarvan is geweest, dat er thans een compromisregeling is tot stanu gekomen, waarbij het premiestelsel pas begint te werken boven een loonplafcnd var 10 pet. over het gemiddelde loon. Dit compromis achtte de heer Vixsebozse ie voornaamste oorzaak, dat de mijnen de zozeer begeerde productie van 12 millioen ton niet kunnen halen. Het premiestelsel, waartoe men op het ogenblik niet alleen in de mijnen maar ook elders in de industrie neigt, was dus de inzet van dit debat. Iegenheid, die merkwaardigerwijs bij de op de begroting van de Staatsmijnen volgende behandeling van de begroting van Sociale Zaken nog een meer alge mene voortzetting kreeg, toen de heer A. C. de Bruyn een breed opgezette aan val deed op het premiestelsel voor de arbeiders. Dit keurde hij categorisch af, omdat het naar zijn mening de mense lijke waardigheid van de arbeiders be ledigt, terwyl het bovendien praetisch slechts' met effect is toe te passen, als men het in zijn volle consequentie aan vaardt door namelijk elk loonplafond te slechten. CVervolg op pag 3) De heer Kramer (P.v.d.A.) plaatste zich tegenover deze rationele visie. Hij is een tegenstander van het jaagsysteem, zelfs in de gematigde vorm van het in de mijnen thans geldende stelsel. Hij herinnerde zijn opponent eraan, dat men niet alleen moet denken aan het mense lijk productievermogen, maar ook aan de slijtage, die het mensenmateriaal ondergaat, en hij produceerde daarbij voor de mijnen welsprekende cijfers. Voor 1936 haalden op de 1000 mijn werkers slechts 443 de leeftijd van 55 jaar. De rest was ofwel voor die tijd overleden ofwel invalide. Dit cijfer is in de jaren 19361940 weliswaar veel ver beterd. Toen werd het 698, doch hoog was het ook toen nog altijd niet. De gemiddelde leeftijd, waarop een on dergronds mijnwerker invalide wordt, is 4045 jaar en in de nog niet lange tijd, waarin de silicose onder de Invaliditeits wet valt, trekken al duizend mijnwer kers op grond van deze beroepsziekte uitkeringen. Dit was een andere visie op de aange- (Van onze Haagse redacteur) De telegrafische aankondiging van Bevin's bezoek aan Noord-Rijnland-West- falen heeft een ogenblik de indruk gevestigd, dat de kwestie der grenscorrec ties andermaal opgeschort zou worden. Naar wij van doorgaans goed ingelichte zijde vernemen, is deze verwachting ongegrond; nog deze week wordt in de hoofdsteden der bij de correcties betrokken landen de publicatie verwacht van de beslissing der Parijse Commissie. Bij de Tweede Kamer is ingediend een ontwerp van wet: „Bevoegdheid tot het treffen van voorzieningen in verband met de verwezenlijking van bepaalde correcties in de NederlandsDuitse grens". Het lijkt de regering onder de bestaan de omstandigheden de aangewezen weg, zo zegt de Memorie van Toelichting, dat de Kroon althans voor een beperkte pe riode, bevoegd wordt verklaard, de Raad van State gehoord, kracht van wet heb bende voorzieningen te treffen, welke een voorlopig karakter hebben. Hierin voorziet het onderhavige wetsontwerp. Om voor de hand liggende redenen van monetaire en andere aard kunnen op dit ogenblik geen nadere gegevens worden openbaar gemaakt nopens de ge bieden, welke eventueel aan Nederland ken. Die heeft zich laten ontvallen, dat het binnen enkele dagen in het Westen zal losbarsten. Duitse politietroepen wor den al gemobiliseerd. Dan moet er de zevende Mei plotseling een viertal Duit sers met grote spoed naar Nederland. Er is een naam bij met een ongunstige klank. Een zekere Von Kiewitz Die Het ministerie van Defensie de negende Mei 1940, des avonds vijf minuten mijnheer Von Kiewitz heeft indertijd voor negen. Een telefoon rinkelt. Marine-adjudant Post van de minister neemt het de hoorn op. Berlijn. De marine-adjudant hoort onmiddellijk wie tot hem J^Nederlang spreekt: „Post, je kent mijn stem, metwaar, ik ben Sas in Berlijn. Ik heb Duitsers vertrekken niet. Uit een onder- je nog maar één ding te zeggen, morgen vroeg, bij het aanbreken van de dag, zoek blijkt, dat zij op de Rijkskanselarij houd je taai. Wil je het even herhalen, je begrijpt het natuurlijk wel." Marine- worden vastgehouden, opdat er maar adjudant Post herhaalt het. „Dus brief 210 ontvangen," voegt hij er aan toe. niets van hun opdracht zal uitlekken. Dan legt hij de hoorn op de haak. Hij weet, dat de Duitsers in de ochtend van de 10e Mei Nederland zullen binnenvallen. Dan wordt het Donderdag negen Mei. Des avonds ontmoet Sas kolonel Oster. Die vertelt dat Hitier is afge- hem. De adjudant van Hare Majesteit reisd naar het Westfront en de bevelen brengt het Haar over. Er komt echter geen Duitse inval en wanneer hij in die zijn gegeven, houden met Maar om rekening te de kleine mogelijkheid, en ook deze niet juist blijken te zijn, gaat men in militair Den Haag zijn me- zelfde maand nog enige data verstrekt dat de inval opnieuw wordt uitgesteld, zal Sas nog even wachten met waar- schuwen. Onderwijl informeert Oster. wel geloven". Ontstemd Dan komt hij terug. „Mein lieber Freund, zijn ontslag aan. Met enige jetzt ist es wirklich aus. Es sind keine krachttermen doet generaal Reynders Gegenbefehle gegeben. Das Schwcin ist abgefahren zur Westfront. Jetzt ist es attaché in Berlijn Hij heeft reeds meer- nodige opschudding teweeg brengen De endgultij* aus(Vervolg op pag. 3) fPIi Brief 210 is een code. Het betekent: dedelmgen invasie op de 10e Mei. Marine-adjudant biedt hij Post heeft deze code-afspraak met ma- krachtterm joor Sas gemaakt. Sas is onze militaire hem weten, dat zijn berichten maar on- dere malen berichten als deze doorge- regering echter stelt bij monde van mi- seind. Op 8 November stelde hij de mi- nister Dijxhoorn zijn waarschuwingen nisterraad op de hoogte van de critieke op prijs. En zo kan het gebeuren, dat toestand, die elk ogenblik een Duitse in- majoor Sas aanblijft. Het ontslag van val deed verwachten. Omdat de regering generaal Reynders werkt dat aanblijven talmde met maatregelen en hij de zaak in de hand. De inlichtingen van de mi- te ernstig achtte, had hij toen getracht litaire attaché zijn ook te nuttig, het de Koningin zelve mede te delen. Maar generaal Reynders verbood het Want majoor Sas beschikt over een relatie, die ,,enig in haar soort Het is kolonel Oster, die een van de belangrijkste posities in de Duitse contraspionnage bekleedt. De kolonel is een vijand van Hitier. Hij is de leider van een groep felle anti-Hit- lerianen. Telkens licht hij onze atta ché van de bedoelingen der Duitsers in. Hij kondigt de overrompeling van Denemarken en Noorwegen aan en stelt de attaché zodoende in de ge legenheid deze landen te waarschu wen. Het baat de Noren niet, want de man, die het bericht in handen krijgt, is een Quisling. Maar het be richt zelf blijkt juist. Majoor Sas vertrouwt Oster. Het zal blijken, dat zijn vertrouwen niet misplaatst is. Op Vrijdag, de derde Mei, ontvangt de Generaal Reynders tot Februari 1940 opperbevelhebber. Hij had niet veel fiducie in de berichten uit Berlijn. enquête verlangde, begonnen. Wij wil len weten waar we aan toe waren om te weten, waar we nu aan toe zijn, we willen onze huidige opvattingen toetsen aan die van toen. We willen, kortom, voor onszelf vaststellen of de oorlog ons iets geleerd heeft en wij tot betere in zichten gekomen zijn. Onze deelneming aan het Atlantisch Pact en de brede vleugelslag, welke onze buitenlandse po litiek heeft genomen, dwingen ons tot die verantwoording. Welnu: ieder voor zich make uit, of hij de toestanden van toen nü zou wensen. Met een weinig reken schap is het besef spoedig gerezen, dat de geschiedenis van mobilisatie en Mei- „c utiuc dagen zich niet herhalen mag. Zich niet attaché de mededeling, dat een overval herhalen moet, omdat ons bestaan, onze op Nederland opnieuw mogelijk is De zekerheid en de heiligheid van al onze volgende dag waarschuwt het Vaticaan i voor beginselen er van afhankelijk zijn. Zo beschouwd, heeft de Parlementaire Mei Enquêtecommissie geen vergeefs werk met verricht! deze mogelijkheid. En de vijfde komt de Griekse marine-attaché een belangrijke mededeling. Hij heeft de Japanse marine-attaché gespro- zullen worden toegevoegd, noch omtrent het tijdstip, waarop die toevoeging zal plaats vinden. Wel kan de verwachting worden uitgesproken, dat deze toevoe ging binnen afzienbare tijd zal worden verwezenlijkt. Met het oog hierop beraadt de rege ring zich inmiddels over de legislatieve en administratieve voorzieningen, die in verband met de toevoeging van bedoelde gebieden zullen moeten worden getrof fen. Deze voorzieningen zullen mede waar de definitieve status dier gebieden eerst bij de finale regeling met Duitsland zal kunnen worden vastgesteld een voorlopig karakter dragen. Deskundigen van Engeland, de V. S„ Frankrijk en de Beneluxianden zijn het naar Reuter meldt, Woensdag te Parijs eens geworden over de overdracht van 58 vierkante mijlen vroeger Duits gebied aan Nederland, België, Luxemburg en Frankrijk. De overeenstemming heeft alleen be trekking op de „kleine aanspraken" door Duitslands Westerburen. De Britse en Amerikaanse deskundigen, verzetten zich tegen ele grenswijziging op grond van het feit, dat dit de Duitse publieke opinie zou verbitteren. De Franse afgevaardigden, die zich minder fel verzette tegen grenswijziging, baseerde zijn houding op een verzet te gen elke 'annexatie waarbij bevolking en steden betrokken waren. De overeenkomst beoogt, zo ver neemt men, dat alle Duitsers, die in de betrokken gebieden wonen, vrij zullen zijn om het gebied te verlaten met al hun roerende goederen. Het gebied, waarop Nederland rech ten doet gelden, ligt ten Noorden van Aken en omvat o.m. het gebied rond Geiienkirchen. Er vallen enkele ko lenmijnen binnen en de bevolking om vat ongeveer 7.000 zielen. Het bestuur der K.V.P. heeft besloten het vraagstuk van de vergoeding der materiële oorlogsschade te doen bespre ken in het College van Beraad. De be spreking zal worden gehouden 3 en 4 Mei a.s. te Utrecht. Prof. dr. Groeneveld en drs. Ten Doeschate zullen prae-advies uitbrengen, resp. over het financieel- budgetaire en het sociaal-economische aspect. Hierdoor zal na zijn instelling op 26 Februari j.l. door de Partijraad het College van Beraad voor de eerste maal in functie treden. Bij Kon. Besluit is mr. E. M. J. A. Sas sen, oud-minister van Overzeese Ge biedsdelen, benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Alle voorgestelde correcties zullen eventueel vervat worden in het toekom stige vredesverdrag met Duitsland, zo zeide men in welingelichte kringen. De premiers van de elf Lander van de drie Westelijke bezettingszones van Duitsland zuilen morgen in Königstadt bijeenkomen om de grenscorrecties in West-Duitsland te bespreken. Men ver wacht, dat de premiers aan de militaire gouverneurs zullen verzoeken directe besprekingen over de grenscorrecties te mogen voeren met Nederland, België en Luxemburg. Zij zullen verder een resolutie hespreken, die na de vergade ring aan de geallieerde autoriteiten zal worden overhandigd. Uit officiële bron wordt vernomen, dat deze resolutie de volgende punten behelst: 1. West-Duitsland verzoekt in de ge legenheid te worden gesteld zijn inzich ten over de grenscorrecties kenbaar te maken. 2. Er zullen geen correcties aange bracht worden, voordat de bevolking van het betreffende gebied door een volksstemming haar mening te kennen heeft gegeven. 3. Zulk een volksstemming zal gehou den moeten worden volgens de beginse len van het Atlantisch Charter en zal onder supervisie moeten staan van een neutrale commissie. 4. Gebieden, die aan de Benelux-lan- den ten deel zullen vallen, moeten af getrokken worden van de door Duits land nog te betalen herstelbetalingen. Hiertoe moet de economische waarde van ieder gebied bepaald worden. Karl Arnold, minister-president van Noord-Rijn Westfalen, heeft in 'n brief aan Spaak, Drees en Bevin voorge steld de aanvrage van Nederland en België voor grenscorrecties in het Ruhrgebied persoonlijk te behande len. In verschillende Duitse bladen wordt de mogelijkheid geopperd, dat West-Duitsland zich aan zal sluiten bij de Benelux om zodoende meteen een oplossing van de grenscorrecties te bewerkstelligen. Een der gevolgen van de alarmering van Berlijn uit. Nederlandse soldaten sluiten de brug. De Buitsers komen er echter over. Door de lucht.... Het Nederlandse hoofdkwartier heeft volgens U.P. bekend gemaakt dat de Nederlandse infanterie in het gebied van Bandung een sterke eenheid van het republikeinse leger heeft vernietigd. Vijf en tachtig republikeinse soldaten wer den gedood en grote hoeveelheden mu nitie buitgemaakt. De situatie op Zuidwest en een deel van Oost-Java is opgeklaard. Het repu blikeinse verzet is in deze gebieden ge centraliseerd. De Nederlanders zijn tot een vergelijk gekomen met een bataljon van de repu blikeinse Siliwangi-divisie op West-Java, aldus meldt A.P. uit onofficiële bron te Batavia. De Nederlanders zouden levens middelen en uitrusting verstrekken ter wijl het bataljon zou helpen met het handhaven van de orde. Volgens U.P. zouden kringen der UNCI en neutrale waarnemers teleurgesteld zijn over de Canadese resolutie in de Veiligheidsraad. De Amerikaanse en Britse autoriteiten hebben de rekening afgewezen die hun door de onder Russische controle staan de economische raad van de Russische zone was gepresenteerd voor het ge bruik van telefoon- en telegraafverbin dingen tussen Berlijn en het Westen. De raad eiste van de Amerikanen een bedrag van 6.5 millioen dollar en van de Britten 2.5 millioen. Bovendien hebben de Russen de Ame rikanen verzocht per maand 160.000 dol lar te betalen voor de huur van tele foon- en telegraafkabels. Een weigering om deze te betalen zullen de Russen mogelijk aanvoeren als een excuus voor verbreking der verbinding Naar aanleiding van een door ds. Hil- dering in het maandblad van de Oost- Javaanse Kerk gedane mededeling, dat Zondag 20 Februari j.L in Peniwen tij dens een zuiveringsactie van het Neder landse leger tien personen zijn neerge schoten, deelt men ons van bevoegde zijde mede, dat in Batavia hierover niets bekend is. Van officiële zijde te Den Haag is verklaard, dat een onder zoek zal worden ingesteld. In een rapport, dat de kerkeraad van Peniwen over het gebeurde heeft uit gebracht, o.a. aan de brigade-comman dant en de resident van Maiang, wordt o.m. het volgende medegedeeld: Toen een Nederlandse leger-afdeling het ziekenhuis binnentrad, werd aan al len, verpleegden en verplegenden, be volen naar buiten te gaan. Daar zijn op het voorerf drie leden van het perso neel en twee patiënten neergeschoten; één patiënt werd zwaar gewond. Acht leden van het personeel werden mee gevoerd, eveneens vrijwel alle medicij nen, terwijl de boel kort en klein werd geslagen. Als verdere slachtoffers wor den genoemd twee mannen die hun vrouwen beschermden, een kerkeraads- lid, een landbouwer en een man van 62 jaar. Door een functionaris van het Ameri kaanse militaire bestuur is verklaard, dat deze rekeningen onwettig zijn en in strijd met een overeenkomst, die drie en een half jaar geleden door de Russen met de Amerikanen is gesloten. Zorgvuldig slijpen maakt van karakter een edelgesteente.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 1