VERFIJNING EN GRATIE
Taak van de Haarlemse politie en
houding van het publiek
Kerkberichten
MINOR
^/xTATAT /y
Het gebeuren te
Peniwen
Betalingen in de bollen
handel
AGENDA
\\1 SOQQQq
Waarom agenten in burger moeten surveilleren
Nederlandse delegatie
naar V.N.-vergadering
M. G. VINKENSTEYN
Onderwijzers adresseren
aan Staten-Generaal
PHILIPS EN SIERA RADIOTOESTELLEN
Receptie Ned. Handel Mij
VAN HET WITTE DOEK
HERINGA WUTHRICH
MODE-SHOW
PAGINA 2
ZATERDAG 26 MAART 1949
STAD EN OMGEVING
Onderzoek was vertraagd
.WERK IN o
UITVOERING
Radio Moors
Oproep tot sociale
rechtvaard igheid
H.O.V.-Volksconcert
Boottochten voor lichamelijk
gebrekkigen
Burgerlijke Stand
THEO VAN AMERONGEN
BOND MILITAIREN
UIT INDONESIK
Contactavond
Unie van R.K. Vrouwenbonden
Protest tegen rechts-
verkrachting
SANTPOORT
DEVIEZEN VOOR ZAKENREIZEN
Culturele Gezinsavond
Burger en militair in conflict
Belgische Jantjes in
opleiding
BLOEMENDAAL
Opening nieuw wandel
terrein
WEDEROM VASTE
MARKT
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
ZANDVOORT
Burgerlijke Stand
blijft nog steeds voor Herencostuums 20
tot 100 gld. betalen. Heren-Tropenkieding
enz. goede prijzen.
KAMPERVEST 45, Tel. 17825, HAARLEM
(Adv.
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Amber (strikt volw.), 2.30,
6.30 en 9.15 u.; Luxor: New Orleans (14 j.),
2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Spaarne-theater: De
geheime agent (18 j.), 2.30, 7 en 9.15 u. en
's Zondags 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum: Jubileumtentoonstel
ling Jan Visser, geopend in de week 1017
uur en Zondag 1317 uur (t.m. 27 Maart).
Leffelaar (Grote Markt): Tekeningen van
H. L. Prenen, geopend in de week 1017 u.
(t.m. 4 April). Stadhuis (Statenzaal): De
Vrouw in de Staat, Zaterdag geopend tot
's avonds 10 uur.
APOTHEKEN:
De Zondag-, avond- en nachtdiensten der
Haarlemse apotheken worden van 27 Maart
tot 3 April waargenomen door: Fa. C. G.
Loomeijer en Zn., Barteljorisstraat 11, tel.
10175; Park-Apotheek, Kleverparkweg 13,
tel. 11793; Teyler-Apotheek, Teylerplein 79,
tel. 17946.
ZIEKENVERVOER:
Fa. Mathot, Grote Houtstraat 39, tel.
11990; Margriet, Turfmarkt 10 rd., tel. 21400
en te Heemstede: fa. Buiteman en Co.,
Raadhuisplein 7, tel. 28523.
Zaterdag 26 Maart
Stadsschouwburg: Cabaret Wim Sonne-
veld met „We spelen pantomime", 8 uur.
Zondag 27 Maart
Stadsschouwburg: Cabaret Wim Sonne-
veld met „We spelen pantomime", 8 uur.
Maandag 28 Maart
Concertgebouw: Piano-recital Hans Mei
huizen, 8 uur (Tuinzaal).
Dat is ook wat met de kleren van
de minister-president van Lu
xemburg. Hij brengt een bezoek
aan Nederland en als hij doorvliegt
naar Londen, ontdekt hij in deze mist-
stad, dat hij een pantalon, een jasje,
dassen, etc. mist. De politie heeft een
nauwkeurig onderzoek ingesteld, maar
niets kunnen vinden, wat op diefstal
leek. Intussen verneem ik, dat binnen
kort bij de landsdrukkerij een boek zal
verschijnen, getiteld, „Bekentenissen."
Daarin zal minister Lieftinck voor het
nageslacht vastleggen, hoeveel mensen
hij uitgekleed heeft.
Misschien weet de minister-president
van Luxemburg dan ook meer.
heef
van
Ni
druk
op t
Kerl
dag.
rozei
misg
door
drag
telijl
In
den
Jeru
Krui
bew£
de C
naar
der
gen
naar
die
pelgi
er per slot van zaken toch voor ge
maakt om alle weggebruikers te be
schermen, en niet om een kat-en-muis-
spelletje te spelen met de politie. De
ervaring heeft echter geleerd, dat ve
len kennelijk wel in die mening ver
keren, want slechts dan houden zij zich
aan de regels, wanneer er een
politie-agent-in-uniform te beken
nen is. Zo gauw de zaak in hun ogen
„safe" is. neemt men de kans waar. Het
valt derhalve alleen maar te betreuren,
dat men door deze houding van som
mige weggebruikers agenten in burger
moet posteren.
Hoe het ook zij en wat er ook ge
beurt en dat verzekerde ons de
hoofdcommissaris met nadruk ver
wacht moet worden, dat de politieagent
zich in alle gevallen correct en beleefd
gedraagt, zelfs wanneer de overtreder
zich meer dan onbehoorlijk gedraagt.
Het zal wel niet moeilijk zijn zich voor
te stellen, dat een agent dikwijls uitge
daagd wordt tot onbehoorlijk optreden
en dat het niet tot de onmogelijkheden
behoort, dat hij zich niet meer weet
te beheersen, maar dit neemt niet weg,
dat men van hem een beschaafde hou
ding moet eisen.
De hoofdcommissaris stelt er dan ook
prijs op, dat men zich voor eventuele
klachten tot hem wendt, opdat hij alles
terdege kan onderzoeken en bij de
juistheid daarvan maatregelen kan ne
men. Mocht blijken, dat een en ander
ongegrond is, dan zal men pogen de
„aanklager" van de onredelijkheid van
zijn klachten te overtuigen.
Wij geloven, dat hiermede een goede
verstandhouding tussen pblitie en pu
bliek bevorderd zal worden
In onze editie van Maandag 21 Maart
publiceerden wij een bericht van de po
litie van de volgende inhoud: Zaterdag
nacht om 12 uur werd een politie-agent
op de Grote Markt lastig gevallen bij
het overbrengen van een dronken man
naar het politiebureau. De agent riep
de hulp in van een 19-jarige electri-
cien en samen brachten zij de man naar
de Smedestraat. Toen de behulpzame
jongeman weer buiten kwam, kreeg hij
van een der aldaar staande mensen een
klap in ziin gezicht. Het publiek had het
hem kwalijk genomen, dat hij de politie
assistentie verleend had bij het opbren
gen van de dronkaard.
Een lezer meent naar aanleiding hier
van te moeten wijzen op de houding en
het optreden van de Haarlemse politie
tegenover het publiek. En.hii schrijft:
In geen enkele stad staat het publiek
zó vijandig tegenover de politie als in
Haaf-ïem en met reden, want de prak
tijken welke zij er op na houdt doen nog
te veel denken aan een tijd, die voor
bij is.
Maandagmorgen stonden er b.v. weer
twee „jongelingen in burger" opgesteld
bij de Eendjespoortstraat op de Kamper
singel, teneinde alle wielrijders en wiel-
rijdsters op de bon te slingeren, die het
kleine stukje Kampersingel vanaf de
Eendjesbrug tot aan de Eendjespoort-
straat (pl.m. 50 meter) tegen het ver
keer in reden. Met succes, want tiental
len liepen in de val en het waren me
rendeels arbeiders, die even naar huis
gingen in het middaguur. Jong en oud.
allen kregen „een bon." Nu is het wel
waar, dat het niet mag, maar moet er
dan op zó'n aluiperige manier worden
opgetreden? Enige tijd geleden stond er
ook een val opgesteld en wel van de
motorbrigade, doch deze „heren" ston
den verscholen in de Eendjespoortstraat,
zodat allen, die niet de moeite namen
het kleine stukje te lopen, in de armen
van deze „heren" vielen, met alle ge
volgen van dien. Het optreden en de
taal door die „heren" gebezigd tarten
alle beschriiving, waardoor de haat te
gen het politionele gezag zeker wordt
aangewakkerd. Enige opvoedkunde gaat
er van hen niet uit en men speelt op
deze wijze in de kaart van de commu
nisten.
Verscheidene staaltjes zou ik hieraan
nog kunnen toevoegen, doch dan zou ik
zeker een hele pagina van uw blad
kunnen vullen. Ik vertrouw, dat de he
ren van het Haarlemse Politiekorps het
verkeerde van hun houding zullen in
zien en zullen trachten meer bevriend
te raken met de bevolking.
Het bovenstaande is grotendeels on-
getwiifeld uit het hart gegrepen van
vele lezers en daarom lijkt het ons
niet ondienstig dit van een nader
commentaar te voorzien. En dan is
het allereerst verwondering, die ons
doet afvragen, waarom men er be
zwaar tegen heeft, dat een burger de
politie assisteert, wanneer deze ter
bescherming van de burgerij zelf een
dronkaard opbrengt. De reden, waar
om zo iemand een pak ransel zou
kunnen verdiend hebben, ontgaat ons
volkomen!
Een andere en belangrijker kwestie is
die van het optreden door „gluiperige
agenten in burger." In verband hierme
de hebben wij ons verstaan met de
hoofdcommissaris van politie, de heer
J. Fontijne. Inderdaad wordt er soms
op naleving der verkeersvoorschriften
controle uitgeoefend door agenten in
burger. En nu kan men dit onsympathiek
vinden of niet, de verkeersregel", zijn
Als vertegenwoordigers van Nederland
naar het 'tweede gedeelte van de derde
algemene vergadring van de V. N. te
New York 5 April a.s. zijn aangewe
zen: jhr. J. W. M. Snouck Hurgronje,
hoofd der delegatie; Raden Abdulkadir
Widjojoadmodjo, plaatsverv. hoofd van
de delegatie; mr. G. J. van Heuven
Goedhart; dr. J. G. de Beus; mej. mr.
M. Z. N. Witteveen; terwijl als plaats
vervangende vertegenwoordigers zullen
optreden: dr. H. Riemons en mr. Raden
Wirdjono Kusomo. Als deskundigen
zijn toegevoegd: Raden Kadarman Rek-
sonotopredjo en jhr. L. Quarles van Uf-
ford, tevens secretaris van de delegatie.
Ten aanzien van het bericht inzake
de zuiveringsactie te Peniwen verneemt
Aneta nader, dat het onderzoek naar
deze aangelegenheid was vertraagd,
daar de betrokken commandant thans
zwaargewond in het ziekenhuis te Je-
diri ligt. Het vrouwelijk personeel van
het ziekenhuis te Peniwen werd daags
na de botsing onder leiding van dr.
Slamet overgebracht naar Sumber Put-
jung, terwijl het aangehouden manne
lijk personeel op 20 Februari naar Su-
luredjo werd vervoerd. Na het verhoor,
dat, naar gemeld wordt, geen gegevens
ten nadele van de troep opleverde,
werden de aangehoudenen omstreeks
eind Februari-begin Maart vrijgelaten.
Van ouds bekend. Tel. 14609
Officieel Philips-reparateur
Kruisstraat 38 Haarlem
(Adv.)
Onze tekenaar heeft een kijk je genomen bij de her-asphalteringswerkzaamheden
in Haarlems binnenstad. Zoals men ziet wordt er naarstig gewerkt om tramrails
en oud asphalt te verwijderen.
TECHNISCH INSTALLATIE-BUR.
Joh. de Breukstr. 27 - Haarlem
Telefoon 11497
Alle opdrachten voor:
CENTRALE VERWARMING
OL1ESTOOK WARMWATER
VOORZIENING - SANITAIR
worden door ons
vakkundig; en voordelig uitgevoerd
(Adv.j
deze
wij 1
Kerk
is in
onze
male
lituri
schie
Gods
grote
op a
op d
gewc
eiger
rees.
gedai
de ge
nieui
op g'
den.
Te
nu oi
in hi
van
voon
kom«
delijl
He
halin
is va
tekst
voor:
Chri:
Hem
ons 1
blijd:
komt
die d
tus'
in hi
elkaé
en N
tus v
ren
vrou
van i
de v<
herir
Kerk
sen
en B
zielei
In het Weekblad voor Bloembollen
cultuur wordt in het niet-officiële ge
deelte de kwestie van de betalingen,
waarover wij de vorige week Zaterdag
uitvoerig schreven, als volgt belicht:
Men kan werkelijk niet zeggen, dat
het hoofdbestuur niet ver genoeg heeft
willen gaan om een accoord met de or
ganisatie der exporteurs te bereiken.
Toen echter zelfs de ver gaande conces
sies niet in staat bleken de andere partij
te bevredigen, heeft het hoofdbestuur
terecht geweigerd voor de eenzijdige
druk te bezwijken en heeft het de ge
vraagde medewerking tot wijziging van
het Handelsreglement betreffende de be
talingstermijnen niet verleend.
Het is in het belang van de rechts
zekerheid in het vak dringend noodzake
lijk, dat zowel de kwekers als de expor
teurs zich houden aan het Handelsregle
ment.
Is dit voor de kwekers zonder meer
duidelijk, voor de exporteurs is dit wel
licht moeilijker in te zien. Met een wei
nig soepelheid was hier voor de expor
teurs een grote tegemoetkoming bereik
baar geweest, zonder de allen tot schade
strekkende verscherping in de verhou
dingen tussen kweker en exporteur.
De houding, welke echter door de
Bond van Bloembollenhandelaren aan
genomen wordt, ook in de kwestie van
de omzetbelasting, nadat de arbitrage
commissie daarover zich had uitgespro
ken, doet de vraag rijzen of in die orga
nisatie niet stromingen werkzaam zijn,
welke thans doordrijven in een richting,
welke voor het vakbelang ten slotte
funest zal zijn. Dat de Bond de belangen
der exporteurs behartigt is niet alleen
zijn recht doch zelfs plicht, maar indien
zulk een behartiging zou leiden tot scha
de voor het vak in het algemeen en tot
eenzijdig machtsvertoon in strijd met
de redelijkheid en sociale rechtvaardig
heid, dan zullen de exporteurs zelf zich
toch moeten afvragen of zij geen halt
moeten toeroepen aan de krachten, die
in hun organisatie de belangenbeharti
ging zozeer op de spits trachten te drij
ven.
De kwekers zullen thans moeten laten
zien of zij ruggegraat hebben, of zij nu
eendrachtig en vastbesloten, zelfs ten
koste van offers, zich om het hoofdbe
stuur zullen scharen, hetwelk zo lang
mogelijk een breuk met de exportorga
nisatie heeft trachten te vermijden.
Dat het hoofdbestuur tot nader over
leg zou" openstaan mag uit de mededelin
gen wel worden afgeleid, welke het de
ledenvergadering doet toekomen.
De Haarlemse Orkest Vereniging zal
Woensdag 30 Maart haar negende Volks
concert van dit winterseizoen geven
(dit concert zou oorspronkelijk Dinsdag
29 Maart plaats vinden).
Als soliste zal ditmaal medewerken de
pianiste Annie Nederbragt, terwijl Kees
Hartvelt het concert zal dirigeren. Aan
gevangen wordt met „Passacaglia" van
Wouter Paap, waarna de soliste het pi
ano-concert No. 3 in C gr. terts Op. 20
van Prokofieff ten gehore zal brengen.
Na de pauze zal het orkest tenslotte
Tschaikowsky's Vijfde symphonie uit
voeren.
Evenals vorige jaren organiseert de
E.H.V. „Snelverband" boottochten voor
lichamelijk gebrekkigen. Leden van deze
vereniging trachten op intekenlijsten
gelden voor dit doel bijeen te brengen.
De Commissie doet een dringend beroep
op allen die hun medewerking tot het
welslagen dezer tochten willen verle
nen te tekenen op deze lijsten of bij
drage te storten op Gironummer 233733
ten name der penningmeesteresse van
de Bootcommissie.
Zij, die aan de komende tochten wil
len deelnemen, kunnen zich melden bij
de volgende adressen: Mej. A. v. Don
selaar, Spijkermanslaan 2a; de heer Th.
A. C. de Vries, Gaelstraat 5 of bij het
secretariaat der Bootcommissie mej. G.
W Bout, Hofdijkstraat 50.
GEBOREN: L. Bergman-Smoorenburg,
z; A. van Rootselaar-Sneeboer, z; C. J.
Koelemij-Snijders, z; A. J. Bras-Slomp,
z; W. A. J. M. Posthumus-van de Sande,
z; M. M. Mulder-Dams, z; C. Kröner-
Fris, z; E. A. Geerlings-Nederstigt, d;
G. Huijboom-van den Tweel, d; A. J.
Bras-Slomp, d; A. P. Tijssen-Bunte, d;
M. A. van Brandenburg-Smit, d.
GEHUWD: H. Bijster en M. Koetje.
OVERLEDEN: A. J. van Haaften, 31
j„ Hazepaterslaan; M. J. F. Vink-Ruys,
62 j., Hazepaterslaan; W. S. Hoorweg-
Schweinsberg, 83 j., Jansweg; C. C. van
den Bergh, 72 j., Kenaupark; F. Sluijter,
71 j., Kamperlaan; J. van Dijk, 82 j„
Bakenessergracht; A. van Rooden-Broers,
71 j., A. L. Dyserinckstr.; C. van der
Eem-Peperkoorn, 69 j., Leidsevaart; J.
J. van Rixel, 12 j., M. v. Heemskerk
straat; S. Bloem, 46 j., Djambistraat.
De Algemene Nederlandse Onderwij
zers Federatie heeft aan de Staten-
Generaal ter kennisneming aangeboden
een algemeen overzicht van de feiten,
die hebben geleid tot het verbreken
door de. regering van het overleg mët
de onderwijzers (zoals gemeld is, ont
kent de regering, dat dit verbreken
juist is). „De weg, die de regering thans
heeft ingeslagen," aldus het adres, „leidt
onherroepelijk tot verbittering, opstan
digheid en onrust, tot grote schade van
ons Nederlandse volksonderwijs."
ZIJN DE KENMERKEN VAN DE NIEUWSTE
KOMT U EENS ZIEN EN LUISTEREN BIJ:
DE RADIO-SPECIALIST VAN HEEMSTEDE - RAADHUISSTRAAT 35 - TEL. 29449
(Ingez. mededeling)
Na de pauze hield kol. J. W. Sluyter,
oud-commandant van de V-Brigade, een
interessante toespraak. De rest van het
programma verzorgde een non-stop ca
baret onder leiding van Lou Marti's con
férences, acrobatiek, zangnummers in
verschillende genres, muziek en humo
ristische nummers volgden elkander op
Brian Berg en zijn orkest verleenden
muzikale medewerking.
De aanvang van de receptie, welke de
directie van de Nederlandsche Handel-
Maatschappij N.V. ter gelegenheid van
het 125-jarig bestaan der maatschappij
Dinsdag 29 Maart a.s. zal houden, is na
der bepaald op 2.30 uur des middags.
Het bestuur van de internationale
unie van R. K. Vrouwenbonden kwam
onlangs te Brussel bijeen. Besloten
werd een permanent secretariaat te
Genève te stichten voor UNO-aangele-
genheden. Ook te Lake-Success en Pa
rijs heeft de Unie dergelijke secretaria
ten voor haar vaste vertegenwoordig
sters bij de economische en sociale raad
en bij UNESCO. Opgesteld werd een
document „De rechten van het kind",
een onderwerp dat weldra in de UNO
zal worden behandeld. Het bestuur richt
te tot de UNO 'n protest tegen de rechts
verkrachting ten opzichte van Kardi
naal Mindszenty en van duizenden min
der bekende persoonlijkheden.
In het Concertgebouw verzorgde het
voorl. comité Haarlem van de Bond Mili
tairen uit Indonesië Vrijdag een contact
avond voor al degenen, die met groot
verlof uit de militaire dienst in de tro
pen naar Nederland zijn teruggekeerd.
Onder de aanwezigen bevonden zich ver
scheidene autoriteiten. Na het openings
woord van de voorzitter, de heer J. Ha
lewijn, zette maj. J. Rietveldt, secretaris
van de bond, op duidelijke wijze doel
en nut van deze organisatie uiteen. Het
eerste doel is het op peil houden en het
uitbreiden van de liefde voor het vor
stenhuis en het vaderland; het tweede
het in ere houden van allen, die eens
lotgenoten van de leden waren, doch
die op hun post zijn gevallen. Spr. wees
er op, dat de nabestaanden van de ge
vallen kameraden niet vergeten mogen
worden. Het is ook het streven van de
bond deze mensen by te staan.
Maj. Rietveldt spoorde de oudfhnili-
tairen aan de band, die in de tropen
zo hecht tussen hen is gelegd, niet uit
een te laten vallen. „Steunt elkander
thans, zoals gij elkander ook in de Oost
hebt gesteund!" Het is voor vele gede
mobiliseerde militairen niet gemakke
lijk hier in het vaderland een goede po-
Atie te krijgen. Helpt elkaar, waar dat
mogelijk is en denk eens aan de vele
militairen, die nog uit de tropen moeten
terugkeren. Tenslotte wekte spr. de aan
wezigen en alle oud-militairen uit In
donesië op lid te worden van de bond.
Zondag zal pater Hutjens O.E.S.A.
onder alle H.H. Missen in de Liduina-
kerk een liefdadigheidspredikatie hou
den ten bate van de St. Vincentiusver-
eniging.
Maandag 28 Maart geeft de afdeling
Haarlem en Omstreken van de Kon.
Ver. „Onze Vloot" in restaurant Brink-
mann een interessante filmavond. Ver
toond zullen worden de films: Fighting
Lady (Oorlog ter zee in de Pacific),
Dru® Glory CVoorbereidingen van de
invasie in Normandië en gedeelten van
de invasie zelf).
Vrijdag 1 April, 's avonds 8 uur, zal
de jonge Nederlandse pianist Theo
Bruins het laatste piano-recital in dit
seizoen geven in het Gemeentelijk Con
certgebouw. Het programma bevat wer
ken van Sweelinck. Bach, Chopin, Ho-
negger en Debussy.
Donderdag 31 Maart vindt met me
dewerking van Det Danske Selskab
(Het Deense Instituut) een bijeenkomst
plaats, gewijd aan Denemarken, in café-
restaurant Brinkmann. Er zullen enige
Engels-sprekende geluidsfilms worden
vertoond, die van een toelichting voor
zien worden door mevr. T. Lalatius-
Jensen (in het Nederlands). Aanvang
8 uur.
bove:
heils;
kan
van
bescl
lijke
betel
Hi.
voor)
diept
Chri:
tholi'
grip
diep:
ding,
moet
lijke
Wi
over
gesel
van
onze
te b
het
cake
van
direc
gerir
daad
met
aan
meei
Mei
ons
Maa:
hind,
king
geste
dele)
He
heef
Als
waai
Ee
elke
niet
te g
van
daar
Ai,
mod,
Rorp
gebr
dere»
zam-
niet
bove
D«
onts
geer.
vere
bou*
Pau:
ged;;
De
woa
nitie
ond«
Kon:
M1
Zij
myg
ond-
zei,
lijk»
pen
dat
de
nu
does
der
Chr
tot
in c
die
feil
4-pers. Sedan - Prijs f 3795.
Het is niet voor de eerste maal, dat de
komende publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie in een vergadering wordt be
sproken, doch de kring Santpoort van
de K.A.B. in Velsen achtte dit onder
werp van zo groot belang, dat hij het
op de agenda plaatste van de Culturele
Gezinsavond, die Donderdag in de zaal
van „Zomerlust" werd gehouden.
De heer C. v. d. Ploeg, voorzitter van
de R.K. Landarbeidersbond, gaf op zijn
wijze een interessante uiteenzetting van
deze rechtsvorm, waarin kapitaalver
strekker en arbeider zullen samenwer
ken teneinde de eigen, maar ook eikaars
belangen zo goed mogelijk te behartigen.
Voor de muzikale omlijsting had men
de medewerking ingeroepen van het
R.K. Dameskoor uit Beverwijk.
Op de Bloemendaalsestraatweg kwa
men nabij de Duinweg een militaire
vrachtauto en een luxe wagen met el
kaar in botsing. De luxe wagen reed
vanuit zijn garage linksaf de Bloemen
daalsestraatweg op in de richting Bloe-
mendaal. Na eerst enige meters links
van de weg gereden te hebben, stak hij
toen vrij plotseling, vermoedelijk zonder
voldoende op het verkeer te letten, de
weg over naar de rechterzijde. Juist op
dat moment naderde vanaf de Wüstelaan
een militaire vrachtauto, die door het
plotseling veranderen van richting van de
luxe auto tussen de personenwagen en
de trottoirband bekneld raakte. De luxe
wagen liep ernstige beschadigingen der
carrosserie op, terwijl het rechterachter-
spatbord en de achterbumper vernield
werden. Persoonlijke ongevallen deden
zich niet voor.
De Nederlandse Bank heeft een ver
eenvoudiging aangebracht in de wijze
van verkrijgen van deviezen voor zaken
reizen voor de volgende landen:
Denemarken, Engeland. Finland, Frank
rijk, Hongarije, Ierland, Italië, Noor
wegen, Oostenrijk, Polen, Portugal,
Spanje, Tsjechoslowakije, Joegoslavië en
Zweden.
Zij heeft daartoe een algemene ver
gunning verleend aan de deviezenban-
ken, die op grond daarvan aan directie
dn personeel van zaken, welke in het
handelsregister zijn ingeschreven en zich
vóór 15 April 1949 tot de deviezenban-
ken hebben gewend, in de periode van
1 Mei 1949 tot 30 April 1950 reisdevie-
zen mogen afgeven tot de bedragen, die
de desbetreffende zaken in het jaar 1948
voor dit doel hebben opgenomen.
In de film „De Geheime Agent",die in
het Spaarne-theater wordt vertoond, is
de bekende Dick Barton, vermaard uit
de Engelse radiohoorspelen, de held.
Hoewel hij in deze rolprent eigenlijk op
vacantie gaat, vindt hij desondanks op
zijn pad een menigte raadsels, die aan
hem als het ware vragen om opgelost te
worden. Velen zullen zich afvragen: Was
het toeval, dat Barton zijn vacantie ging
doorbrengen in het stille vissersplaatsje
Echo Bay, waarvan later bleek, dat het
niet zo rustig en vredig was als het er
op het eerste gezicht uitzag? In ieder ge
val Dick beleeft er 'n groot aantal avon
turen, dat de liefhebbers van dit genre
film weer een flinke dosis amusement
zal bieden. In het voor programma draait
een film over houthakkers en nog wat,
„De strijd om de dam" genaamd. (18 j.)
Liefhebbers van jazz kunnen deze
week hun hart ophalen in Luxor. De ge
boorte en de eerste levensjaren van hun
geliefde muziek worden voor hen op een
uitvoerige wijze op 't filmdoek gebracht.
De makers van de film hebben getracht
het gegeven in een sfeer te laten spelen,
die zo veel mogelijk gelijkt op die, waar
in de „blues" de harten van de Ameri
kanen wisten te veroveren. Bekende or
kesten, o.a. die van Woody Armstrong,
hebben hun medewerking bij de produc
tie van de film verleend en op gezette
tijden ziet en hoort u de negers onver
valste „ragtime" en jazz spelen. De ge
schiedenis begint in 1917, toen uitslui
tend in negercabarets in New Orleans
voor de vuist weg werd „geragtimed".
Zoals met alles werd ook de groei en de
bloei van deze nieuwe muziek door ver
schillende oorzaken geremd, doch aan
het slot van de film is het zover, dat in
het grote Operahuis, voorheen herme
tisch gesloten voor alle „negermuziek",
een jazzprogramma wordt uitgevoerd.
Voor „New Orleans" worat een Donald
Duck-filmpje van Walt Disney vertoond.
(14 jaar).
Deze week zijn de programma's in
Palace, Frans Hals en City door de
K.F.C. afgekeurd.
„Amber" heet de film, die in Rem-
brandt-theater draait en het schone,
doch geraffineerde vrouwelijke wezen,
dat daarin rondwandelt. Het verhaal, dat
weinig verheffend is, speelt zich voor een
groot deel in de verdorven omgeving
van het Engelse hof, enkele eeuwen ge
leden. Ofschoon de fiim, voornamelijk
door couperingen, de ontoelaatbare
strekking en geest van het boek van
Kathleen Winsor mist, moet zij strikt
worden voorbehouden aan volwassenen.
van Scorel. Perioden van onzekerheid
zijn die, waarin de schilder zijn ver
trouwde basis heeft verlaten en is gaan
zoeken naar vaste omlijning van nieuwe
nog onvaste en wazige idealen van op
bouw, vorm, kleur en onderwerp. De
werken uit zulk een periode zullen ge
tuigen van de gesteltenis van de kunste
naar op dat moment, en zullen bijgevolg
minder gaaf van kleur, minder vaardig
van techniek en vormgeving zijn; het
evenwicht tussen al de elementen, die te
zamen het schilderij vormen is verstoord.
De schilder zoekt naar de manier, waar
op hij tastbaar kan maken, wat in hem
leeft, hij tracht zichzelf al werkende te
begrijpen, zijn onderbewustzijn te ont
dekken. Men doet een kunstenaar recht,
door het werk dat uit een dergelijk pro
ces is ontstaan niet gelijk te stellen met
dat uit een evenwichtige gesteltenis ge
boren, maar te beschouwen als studie,
een tasten, een zoeken, een experimente
ren en de waarde van dit werk is een
andere dan een absolute, namelijk een
vormende consoliderende waarde in di
rect verband met de kunstenaar, diens
worsteling met de problemen, die hij
zich heeft gesteld en de resultaten, die
later daaruit zullen voortkomen. Adam
en Eva (Fr. H.-m.) is een voorbeeld van
naief pronken met academische anatomie
en een poging de grote contrasten te ge
ven van licht en tegenlicht, welke thuis
horen in het Italiaanse milieu
Verwant hieraan is het drieluik (B.
M.), waar de gedrongen figuur van God
de Vader, quasi-verkort doet denken
aan de genoemde Adam en waar Scorel
in de wolken op het rechterzij luik niet
is kunnen ontkomen aan dezelfde dode
partij als in de boom van het paradijs.
De kruisgroep in ditzelfde museum, waar
eveneens veel in onbegrepen donker is
weggeschilderd, heeft als opmerkelijke
bijzonderheid, dat zekere figuren links
op de achtergrond sterke gelijkenis ver
tonen met de gelaatsbouw, die zijn leer
ling Maarten van Heemskerk gebruikt.
Vergelijkt men beide panelen met de
Doop van Christus (Fr. H.-m.) dan blijkt,
hoe het speelvlak zich heeft uitgebreid
van de voorgrond door de gehele diepte
van het terrein, het fantasieloos aan
gegeven landschap is uitgegroeid tot een
machtige rijk gedétailleerde ruimte, de
nuchterheid verrijkt tot een atmosferi
sche geladenheid, de stijve vaste figuren
een zwier en beweging, een omvatbaar
heid en plaatsing in de ruimte hebben
gekregen, de schilderwijze speels brillant
is geworden, waar ze tevoren geforceerd
bedoeld was.
De diepste wezenstrek, die naar nu
blijkt de tot omzwaai van instelling
heeft genoodzaakt is deze: de zakelijke
realiteits-weergave is nu geworden een
bewogen dramatiek met theatrale ge
baren, athletische poses en de gedachte
aan het onderwerp doordesemt niet
meer het gehele schilderij, want het on
derwerp is nog slechts de aanleiding voor
het uitspelen van aardse schoonheid.
L. T.
zijn afkomstig uit zeer verschillende pe
rioden van 's meesters artistieke en stijl
ontwikkeling en geestelijke rijpheid,
waardoor grote verschillen in kwaliteit
zijn op te merken en de beweeglijke
ontwikkeling van een kunstenaar waar
te nemen.
Een groep Jeruzalem-vaarders is
meermalen onderwerp geweest van Sco--
rel's portretkunst. Het détail: zelfpor
tret, dat het vorige artikel illustreerde,
is genomen uit het paneel, dat in het
Frans Hals-museum is te zien. Twee aan
twee schrijden de Jeruzalem-vaarders,
onder wie Johanniterridders in een
palmprocessie; een bediende houdt een
afbeelding vast van het vereerde H.
Graf; boven elk der figuren is het fa
miliewapen aangebracht en onder ieder
een persoonsbeschrijving op rijm, waar
in de naam is verwerkt. We lezen er be
kende namen als Gael, Ramp, Brederode
en Assendelft. De heren zijn ten halve
geschilderd, d.w.z. tot ongeveer elleboog
hoogte. Vergelijken we deze stoet met
de portretreeks van commandeurs in de
gang van het museum, waar het onder
linge verband tussen de figuren geen
ander is dan dat ze vrij naast elkan
der binnen één lijst zijn gevangen, dan
betekent de compositaire gebondenheid
in Scorel's groepsportret een belangrijke
bijdrage tot de ontwikkeling van het
genre, waarin Frans Hals wel het klas
sieke hoogtepunt heeft geleverd. Men
ziet hierin hoe een grote voor een deel
groot is, omdat hij op de schouders staat
van zijn voorgangers. De figuren in hun
superplies zijn meesterlijk geportret
teerd, men merke op: de zakelijke weer
gave van de realiteit zoals deze door de
primitieven als doel werd gesteld.
Dit groepsportret, evenals de gave
portretten uit het geslacht Diert
en St. Paulus (Bissch. M.), zal
zijn ontstaan in een periode van even
wichtigheid, van zekerheid in het leven
Als wij Jan van Scorel genoemd heb
ben als een burger van Haarlem
en hem tevens roemen als de man,
die de stoot heeft gegeven tot de door
braak van de Italianiserende renaissance
in ons Noorden, dan is dit geen klein
steeds chauvinisme.
Waren gedurende de bloeitijd der pri
mitieven de rijke Vlaamse steden kolo
nies van kunstenaars en bronnen van
cultuur voor geheel Europa, en werkten
hier naast de van Vlaanderen geboortige
groten en kleinen ook de van het Oos
ten uit (Memlinc) en Noorden (Bouts,
David) aangetrokken kunstenaars; in de
16e eeuw behouden deze steden welis
waar de artistieke traditie en een ieder,
die zich respecteert, moet er een keer
zijn geweest, maar de magnetische kracht
v.ermindert en ook in Noord-Nederland
vormen zich thans kernen rondom enkele
centrale figuren, ook hier gaat zich een
traditie inboren en straks zal een eigen
Noordelijke kunst de eeuwen boeien en
verbazen.
Tot die eerste groten behoren Jeroen
Bosch, Lucas van Leyden, Jan van Sco
rel. Omstandigheden buiten de kunst
spelen steeds een rol bij het uitdrogen
van culturele reservoirs en de vorming
van nieuwe: economische wijzigingen,
politiek religieuze woelingen waren hier
mede oorzaak van de verschuiving.
De werken van Scorel, die voor
Haarlem zijn behouden, bevinden
zich in het Frans Hals-museum (3)
en in het Bisschoppelijk Museum (5), en
In het kader van de militaire, samen
werking tussen de landen van de West-
Europese Unie werd in 1947 begonnen
met de vakopleiding van Belgische
schepelingen bij de Koninklijke Marine.
Zowel de Belgische als de Nederlandse
marine-autoriteiten zijn zeer tevreden
over het verloop van deze cursussen,
die nog steeds voortduren.
Alle Belgische Jantjes zijn, voordat
zij met hun opleiding aanvingen, ge
test en geselecteerd in het Marine-Op
komstcentrum te Voorschoten. Hun in
telligentiepeil was hoog. De grootste
moeilijkheid, waarmede sommigen te
kampen hadden, was de Nederlandse
taal. In totaal kregen 41 Belgen hier
hun opleiding. Zij zullen door de Bel
gische marine hoofdzakelijk als instruc
teur worden gebruikt. Voor dit doel
kreeg een' Belgische officier eveneens
hier zijn speciale opleiding.
De burgemeester van Bloemendaal,
Jhr. mr. C. J. A. den Tex, zal Donderdag
31 Maart des namiddags om 4 uur het
nieuwe wandelterrein nabij het Open
luchttheater voor het publiek openstel
len.
AMSTERDAM 25 Maart 1949
.Met een vrij gunstige grondtoon kon de
aandelenmarkt vandaag de week besluiten.
De koersverschillen in de leidende fondsen
waren weliswaar niet groot, doch een lich
te neiging tot verder aantrekken der koer
sen viel in de meeste afdelingen waar te
nemen. De handel bleef echter zoals ge
woonlijk zeer kalm. Op de obligatiemarkt
was de tendenz daarentegen wederom wat
zwakker.
De doilarobligaties Philips kwamen van
daag voor het eerst in de notering en
werden verhandeld bij een omzet van no
minaal 8000.— op de koers van 104.
Van cultuurwaarden kenmerkten tabaks
aandelen zich door een aanhoudende vaste
houding.
Rubber- en suikeraandelen sloten goed
prijshoudend. De scheepvaartmarkt gaf
slechts beperkte koersverschillen te zien
evenals olieaandelen.
HAARLEM
(Adv.)
Kinder- en Dameskleding
Op Vrijdag 8 April a.s., 's middags van
25 uur, zal in de Concertzaal van Hotel
De Leeuwerik, Kruisstraat 30, Haarlem,
een show worden gehouden waar U een
pracht collectie snoezige kinderkleding zal
worden getoond, waarin de kleintjes zelf
zullen wandelen.
Een zeldzame gelegenheid, die in Haar
lem nog niet heeft plaats gehad.
De dames zult U er zien in een rijke
sortering voorjaars- en zomermodellen.
Inlichtingen en toegangsbewijzen 1.25
belasting inbegrepen) kan men bekomen
bij Patronenhuis Agema (Mevr. Agema-
Berthke), Julianapark 22, Telef. 20872,
Haarlem.
(Adp.)
ZANDVOORT. GEBOREN: J. Groen
en G. F. Mooij, z; S. H. Horsman en
H. J. van der Moolen, z; C. J. ten Have
en P. Jurrema, d.
ONDERTROUWD: W. Molenaar en
M. Dirken: L. S. Horn en A. B. Ott:
P. J. Vaenman en L. W. G. Koper.
GETROUWD: R. F. P Meulman en
N. de Looze; J. Bol en W. Theunisse;
P. J. de Roode en L. Boeve; S. Bartels
en M. S. Paap.
OVERLEDEN: J. Keuning, oud 70 i.
„Doop van Christus in de Jordaan" door Jan van Scorel (Fr. H. Mus),
