Tweede nederlaag zou VSV's kansen bijna tot nul reduceren Overwinning van RCH zal eveneens belangrijk zijn VAN DE POL EN GABRIELS NOG ONGESLAGEN m m\ m m m m m m m m m Zm m m ■L ■L m m m m m Indië De man van de boekenkist =jï Galmiche van zijn troon gestoten We maken het ZELF naar verdwenen RING Kruiswoordraadsel Imm m. o 1949 Noflorhmklt ^^eïbanijem^feb^ïe^oUanötftfjê^cljeptn POTLOOD BW OP BEZOEK BIJ HEERENVEEN Deze zomer mogelijk geen wielrennen in 01. Stadion WERELDRECORDS VOOR DE BELGEN ÏP SB m 15 i 1 H' II: j li iii TEKENCURSÜsl ZATERDAG 2 APRIL 1949 y' PAGINA 4 Ook in de dii jaar wai uitgebreider promoiie-degradaiie- compeiiiies kan men he± wel zó aanvoelen, dal de iweede wedstrijd van doorslaggevende betekenis is. In zoverre dan, dat de ploegen, die de tweede nederlaag in successie lijden, wel afgeschreven kunnen worden en dat de „dub bele overwinnaars" zich tot de érnstigste candidaien mogen rekenen voor de zo fel begeerde plaats. Maar ook in de competitie om het landskampioenschap geldt dii min of meer. Wanneer Heerenveen er in zou slagen tegen BW zijn iweede overwinning ie behalen, komt het er uitstekend voor ie staan, terwijl daarentegen de positie van VSV bij een tweede nederlaag in Tilburg tegen Noad zeer zou verminderen. Schaakrubriek m. IHH Belangrijk voor RCH abc d e tg h Van Hassel: verbluffend DAMRUBR1EK mr„ I 3de JAARGANG I 11)111/1 IflilBlIilf; #il)DI ï/Iil geoamnaec£>o(tJntóm/ljattauonturrenDtbutts/metwbtiUjflmma!) t Der 118(1= De Weïvershoof SpaSmdèm Vroeger had het zilveren wapenschild de vorm van een ham; er bestaat nog een rijmpje: Drie baarsjes en een ham Is het wapen van Spaarndam- D.V.A.V. kampioen Hockeyprogramma Korfbalprogramma Sportsnippers 88 Beurs van New York Om die reden zien we dan ook niet alleen het zonder twijfel zeer interes sante treffen in het Friese Haagje, maar ook de strijd in Tilburg met zeer veel belangstelling tegemoet. In de thuis wedstrijd tegen Heerenveen heeft Vel- sen het tegen de vechtploeg van de blauw-witten niet kunnen bolwerken, maar het zal er op moeten rekenen, dat het beneden de Moerdijk van hetzelfde laken een pak wordt. De wonden, die er in het moreel van de Velsenaren toeh wel even geslagen schijnen te zijn, zullen goed gecureerd moeten worden, wanneer men het enthousiaste spel van de Brabanders op de juiste manier zal willen beantwoorden. teneinde niet reeds op de tweede dag van het tour- nooi der matadoren practisch te worden uitgeschakeld. Voor de Stormvogels is het de éérste dag, maar hoe belangrijk is die niet! Een goede start in de thuiswedstrijd tegen DWV kan worderen doen. voor al ook weer in moreel opzicht. Bij (Eigen bericht) Naar wij vernemen moet er zeer ernstig rekening worden gehouden met de mogelijkheid, dat de populaire wie lerwedstrijden in het Olympisch Sta dion te Amsterdam deze zomer niet ge houden kunnen worden. Dit zou namelijk het geval zijn. wan neer Amsterdam zijn vermakelijkheids belasting op sportwedstrijden inder daad gaat verhogen. Onder die om standigheden zou het organiseren van wielerwedstrijden door de Mij. N. V. Nederlandse Soortpark niet meer lo nend kunnen zijn, zodat de directie het dan niet verantwoord acht ze toch te organiseren. In dat geval zouden alleen de Nederlandse kampioenschappen van de N.W.U. en de aankomst van de Ron de van Nederland, met een daarbij be horend programma, in het Stadion door gaan. LADDER WEDSTRIJD Oplossing van de tweezet nr. 881 van J. A. W. Swane. 1. Rd4 dreigt 2. Pb2 mat. De sleutelzet ontpent het paard f4. De pointe ligt in cross-check met overscha keling en wisselende aftrekmats. 1 Pf onv.t, 2. Pd6 mat. 1. Pf—e6t. 2. Pc7 mat. De componist heelt dit probleem als eerste publicatie ingezonden. Later is gebleken, dat hetzelfde probleem van de heer Swane reeds in het maandblad van de Spaanse S.E.P.A. was opgenomen. De goede trouw van de auteur trekken wij niet in twijfel. Probleem nr. 884 't Gooi is wel gebleken, hoezeer het nodig is, dat de IJmuidenaren het ver trouwen in zichzelf en in elkaar vol ledig herwinnen, want DWV zal waar schijnlijk méér gebruik maken van een pventuele paniekstemming in de IJmui- der gelederen, dan 't Gooi zulks deed. De Amsterdammers vormden een goede ploeg met vrij sterk verband en vragen van hun tegenstander de uiterste pa raatheid. ZFC gaat Sparta opzoeken en dat is nooit een prettig karwei, omdat je bij Sparta ook tegen de traditie moet opvechten. Nu is de Zaandammers iets dergelijks wel toevertrouwd, omdat zij wat strijdlust en moraal betreft van wanten weten. Maar een overwinning zullen we hen in Rotterdam zeker niet zonder meer voorspellen. Zeer belangrijk is de tweede dag voor RCH, dat met Zijn 3O-zege in Delft zo bemoedigend is gestart. Wan neer de Heemstedenaren nu thuis DFC de andere vertegenwoordiger uit de eerste klas eveneens kunnen bedwingen, komen ze er uitstekend voor te staan, vooral indien DHC tot het uiterste paraat om zijn wel haast laatste kans uit het vuur te sle pen af een ander succesje mocht kunnen behalen bij HVV. NEC telt in bet Oosten weer volop mee, wanneer het bij Labor wint en eerlijk gezegd zien we het daar wel op uitdraaien. Helmond zal het in IV niet gemakkelijk hebben bij RBC, dat in verband met zijn grote plannen in deze wedstrijd vooral geen puntje mag ver spelen, nu het er vorige week al een is kwijtgeraakt. TOP is zo goed begon nen, dat we het kunnen begrijpen, wan neer De Spechten hun reis naar Oss met een bekommerd hart tegemoet zien. Bijzonder interessant zal de strijd zijn tussen Chèvrempnt en Longa, tenminste wanneer de Limburgers de lange tijd, die er ligt tussen kampioenschap en promotiecompetitie, goed hebben over brugd. Baronie moet zijn eerste woord ter verdediging spreken in de thuis wedstrijd tegen De Valk. Wit geeft mat in drie zetten. Oplossingen tot en met de tweede zet van wit in enkele varianten binnen drie weken te zenden aan Jos. Duvergè, Bin nen Brouwersstraat 40, Amsterdam-C. Wereldkampioenschap schaken 1948 Nimzo-Indisch: Rubinstein-variant. Partij nr. 27. Wit: M. Botwinnik Zwart Reshevsky 1. d2—d4, Pg8—f6: 2. c2—c4, e7—e6; 3 Pbl—c3, Rf8b4; 4. e2—e3, c7—c5; a2a3 Rb4xc3T; 6. b2xc3, Pb8—c6; 7. Rfl—d3, 0—0; 8. Pgl—e2, b7—b6; 9. e3e4, Pf6e8! (Deze van Capablanca afkomstige manoeuvre dient in te eerste plaats om op net goede ogenblik £7f5 te spelen, welks betekenis spoedig zal blijken.) 10. Rele3, d7—d6; 11. 00, Pc6a5. (Met deze en de volgende zet van zwart wordt druk op c4 geoefend.) 12. Pe2g3, Rc3a6: 13. Ddl—e2, Dd8— d7; 14 f2—f4? (Deze opmars, overigens de gebruikelijke manier om een aanval op de koningsvleugel in te leiden, heeft grote bezwaren, zoals zwart's antwoord duidelijk iaat zien. Beter 14. e5, waarna de kansen ongeveer gelijk zijn.) 14 f7f5; (De verwezenlijking van zwart's strategisch schema: naar links is het witte raadsheerpaar reeds ingesloten, thans volgt de blokkade naar rechts. De tekstzet sluit met alleen de lijn van Rd3, maar stopt ook pion f4, hetgeen sluiting van de lijn van Re3 oetekent.) 15. Tal- el. (Tempoverlies.) 15g7g6; 16. Teldl. Dd7—f7: 17. e4e5. (Leidt slechts tot verdere verzwakking. Boven dien geeft de tekstzet de druk tegen f5 op en dit betekent definitief het positio nele bankroet der wi te stelling. Juist was 17. Tf—el.) 17Ta8—c8; 18. Tfl el, d6xe5; 19 d4xeö, Pe8g7; 20. Pg3 fl. Tf8d8; 21. Re3—f2, Pg7—h5; 22. Rf2g3, Df7—e8; 23. Pfl—e3. De8—a4; 24. De2a2, Ph5xg3; 25. h2xg3, h7—hó; 26. Rd3e2, Kg8—f7; 27. Kgl—f2. Da4— b3: 28. Da2xb3, Pa5xb3; 29. Re2—d3, Kf7 e7; 30. Kf2—e2, Pb3—a5; 31. Tdl—d2. Tc8c7: 32. g3—g4, Tc7—d7; 33. g4xf5, g6xf5; 34. Tel—dl, h5—h4; 35. Ke2—el, Paob3; 36. Pe3d5t. Wanhoop, de rest is niet belangrijk. Wit gaf het op *-a de 41ste zet van zwart Gedenkboek van dr. M. Euwe. Annotaties door ons ver kort (Van onze sportredacteur) AMSTERDAM 1 April Het vertwij feld gebaar waarmee Jean Galmiche in de middagpartij tegen Van Hassel zijn queu ten hemel hief, zal voor de biljart historie gelden als een dramatisch hoog tepunt van dit wereldkampioenschap 47/2. Driehonderd-acht-en-negentig en mis! De illusie van een wereldtitel na een Europese, stukgelopen op twee on nozele caramboles. Zelfs de schiele 6 waarmee de kleine Belg (score 306) dit buitenkansje beantwoordde, kon het evenwicht van de man uit St. Etienne niet meer herstellen. Een kreet van te leurstelling klonk door de in spanning gevangen zaal toen Galmiche opnieuw miste, maar op hetzelfde ogenblik was alle aandacht voor Clement van Hassel, die zó snel en vastbesloten naar de tafel draafde, dat men het lot van de Europe se titelhouder, zelfs bij een opgave van 88 feilloos te scoren punten, wel beslist kon noemen. En welk een grote bekwaamheid ont plooide Van Hassel door die opdracht onder spanningen als deze te vervullen. Als het ware blindelings vond hij maat en souplesse van de gisteren gescoorde 257 terug. Er kon geen twijfel over be staan dat deze perfectie van curieuze zelfbeheersing niet zou eindigen vóór het „partij" van de arbiter en inderdaad was de Fransman, die het óók had zien aan komen na een nerveus kwartiertje tot niets ineengeschrompeld, toen de ge lukkige Van Hassel aan alle kanten met dit onverwacht succes werd gecompli menteerd. En verder! Er was wel zóveel te be leven aan spanning en spelschoonheid op deze tweede dag van het tournooi, dat men nauwelijks weet welk feit het eerst te vermelden. Laat ons dus voort gaan met Galmiche, die in zijn avond partij tegen de stugge Metz een nieuwe vuurproef te doorstaan kreeg. Maar nu duurde het niet tot de laatste seconde aleer de Fransman capituleerde. Metz versloeg zijn tegenstander met een acu- rate 139 al in de tweede beurt en toen hij er nog'eens 60 en 128 bot bovenop stapelde en Galmiche met 327159 in het nadeel stond, was alles afgelopen. Na zes beurten was het gedaan, én met de partij én met Galmiche's kansen op de wereldtitel. Maar in zijn plaats was Van Hassel gekomen. De jonge Belg volledig tot de werkelijkheid teruggeroepen door het Mane Tekel van Galmiche's 398, had bovendien in zijn formidabele slotserie van 88 volledig het vertrouwen in zijn grote kunde en bekwaamheid weer gevonden. De Ruyter onmachtig om zijn beloften van jaren her in te lossen, zou er het wil- en weerloos slachtoffer van worden, 's Middags tegen Gabriels had hij al een wrange smaak in de mond gekregen, doordat hij op een to taal van 26 caramboles zijn queu al moest losschroeven. 's Avonds echter kreeg het geval voor hem de afmetingen van 'n lu gubere Aprilgrap, toen hij niet ver der kwam dan 9 en Van Hassel in vijftig minuten tijds de 400 had vol- geranseld met verrukkelijk klein spel op de kaderlij nen. Drie beur ten: 'n ten onrechte afgetelde 142 in de eerste, daarna een 2 en tenslotte als het beste van alles een geestdrif tige 256, fluwelig zacht en tegelijk oneindig sterk. En zó mooi, zó mooi, dat het gemurmel op de tribunes verstomde en zelfs de evenwichtige Metz, die op dat moment aan de an dere tafel opereerde, belangstellend omkeek waar dat nu wel voor was, toen de orkaan, die na de laatste carambole losbrak, maar niet wilde verstommen: partij in drie beurten, 133,33 moyenne, wereldrecord. Een zeldzame prestatie! Twee nederlagen die Galmiche kans loos maakten; twee overwinningen die Van Hassel, met een moyenne-winst van bijna 9 punten, weer in het centrum van de belangstelling brachten. En opnieuw vier winstpunten voor Gabriels met een wereldrecord van 264! en Van He Pol; de eerste nog altijd voortbou wend op zijn macht en reputatie, de laatste tóch bekwamer en vollediger en in zuivere spelkennis groter. Of zoals de sportieve Van Hassel het na zijn schitterende overwinning zeide: „De beste van ons allen." Afaar voorzichtig! Van de Pol, die de macht in zich heeft al zijn tegenstan ders óók Van Hassel in dit tour nooi te bedwingen, is nog altijd niet in topconditie. Hij liet het ons even gelo ven toen hij de eerste drie beurten van zijn partij tegen Metz met bijna 100 moyenne speelde; maar daarna kwamen er weer brokjes dorre woestijn in zijn spel en ook 's avonds tegen Chassereau, toen er toch een mooie 155 uitkwam, was dat nog niet de sublieme Van de Pol, die wij in de Grote Finale tegen de bei- de Belgen blindelings de beste kansen geven. Galmiche 398 14 119 28.42 Van Hassel 400 14 112 28.57 Dufetelle 348 31 60 11.22 Chassereau 400 31 59 12.90 De Ruyter 9 3 8 3.00 Van Hassel 400 3 256 133.33 Metz 400 6 139 66.66 Galmiche 184 6 89 30.66 Chassereau 109 12 37 9.08 Van de Pol 400 12 155 33.33 Dufetelle 62 9 39 6.88 Gabriëls 400 9 264 44.44 De Ruyter 26 5 14 5.20 Gabriëls 400 5 207 80.00 Van de Pol 400 12 159 33.33 Metz 214 12 67 17.83 De stand luidt: Gabriëls Van de Pol Van Hassel Metz Galmiche Chassereau Dufetelle De Ruyter 1600 1600 1359 1084 1382 1162 786 339 39 63 37 38 66 79 77 45 264 159 256 139 119 106 60 58 41.02 25.39 36.72 28.52 20.93 14.70 10.20 7.53 Problemen voor geoefenden; serie van L. Colier te Maastricht. No. 1635: Zwart 8 st. op 2, 8, 10, 13, 18, 34, 36, 40. Wit 9 st. op 16, 17, 19, 21, 27, 31, 37, 38, 50. No. 1636: Zwart 6 st. op 7, 27, 28, 32, 38, 39. Wit 7 st. op 16, 23, 24, 25, 41, 47, 49. No 1637. Zw. 6 st. op 12, 13, 14, 17, 22, 31, 42. Wit 7 st. op 15, 21, 33, 34, 38, 46, 47. Wint speelt en wint; oplossingen kun nen tegelijk met alle nog in April ver schijnende problemen ingezonden wor den tot uiterlijk half Mei aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan 36, Heemstede. On der de goede oplossers wordt een prijs ad f 5.verloot. Oplossingen. Serie van L. Dassen te Bussum. No. 1611: Wit speelt naar: 31, 41, 24, 38, 39, 7, 7 en wint. No. 1612: 7, 17, 38, 10, 20, 35, 2, 28, 37 en wint. No. 1613: 16-11, 38-33, 41, 38, 30, 42, 43, 2, 30, 6-11, 36 en wint. Een niet onaardige serie met een vrij moeilijk fantasieprobleem als slot. Voor beginners. No. 43 van P. J. Eype te Haarlem- 'wzy/A ui 5.y Wit begint en wint; oplossingen van dit en van het volgende nummer kun nen tegelijk en liefst op briefkaart in gezonden worden aan bovenstaand adres tot 1 Mei a.s. Uitslag Nummers 37 en 38. Goede oplossingen kwamen binnen van K. Verschuuren te Valkenswaard; P. Sprokkelenburg te Lisse; A. G. J. Keyzer te Amstelveen; J. J. Heytel, H. Schutte en Mevr. S. BakkerBroeke te Amsterdam; C. Pennock, V. Andringa en A. H. v. d. Geest te Haarlem; Joh. v. Hessen te Almelo; Joke v. d. Veer te Nijmegen; Joop Oorthuis te Heemstede; W. Horchner en G. Klous te Beverwijk; R. F. Renckens te Utrecht; Jos. v. d. Welde te Leeuwarden; Jopi Ritzen te Heerlerhelde; J. G. Calis te Laren; H. J. J. Dassen Jr. te Bussum; H. v. Buul, L. van Drunen, L. Verdonk, B. Wil- lems, H. Manie, C. v. Esch en G. Hen driks allen te 's-Hertogenbosch. De Damboeken werden door het lot toegewezen aan C. v. Esch te 's-Herto genbosch, Joop Oorthuis te Heemstede en G. Klous te Beverwijk. Dè prijzen zijn inmiddels aan de resp. winnaars ge zonden. Oplossing Partij vraagstuk van P. J. Eype De stand was: Zwart 14 st. op 3, 6, 8, 9, 11—16, 19, 24, 25, 29. Wit 14 st. op 26, 27, 28, 32, 33, 35, 36, 33, 39, 40, 41, 43, 45, 48. Wit wint nu minstens een stuk door: 41—37, 14—20, 4842, 9—14, 36—31, 3—9, 26—21, 11—17, 35—30, 24 x 44, 33 x 24, 44 x 22, 27 x 7, 16 x 36, 37—31, 19 x 30 A, 7—2, 36 x 27, 32 x 3, 30—35 of 2 x 5, 6—11, 3 x 14, 20 x 9, 5—28, 11—16, 28 50 en wint. A. 20 x 29, 7—2, 36 x 27, 32 x 3, wit wint. Had zwart deze combinatie wil len beletten dan had hij eerder een stuk moeten offeren. Een prachtig stukje spel! UIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU HiiiiiiliiiiiiiiiiilliiiiiliiiiiiiiiHliilillrï £rmniiinniniiinninillilllllllllllllllB niiiiiiiiiiiiiiiiiitimiiiiitifituifiiitiiir: UV/lkJIV 1 1 VUvl IMIllUM V KVVi V1U Om bate w oflctottl uin/ncr Subtil tnat InBocmümntiut «ararn tn&t fii De. zeeweg naar Indië werd gevonden door de Portugese zeevaarder Vasco da Gama in 1498. Van die tijd af brachten de Portugezen bij volle scheepsladingen de winstge vende producten van het rijke Indonesië naar hun hoofd stad Lissabon. Natuurlijk zorgden zij er wel voor het geheim van de weg naar Indië goed te bewaren. Lissabon werd de grote stapelplaats van Indische handelsartikelen. Daar moesten de Nederlanders dus ook gaan kopen. Geen wonder, dat men er op be dacht was zelf naar Indië te varen. Maar men kende de weg niet! De geleerden uit die tijd meenden dat Indië over zee ook te bereiken moest zijn langs de Noordelijke IJszee. Berentsz en Pe Rijp beproef den het, maar brachten het niet verder dan iNoya Zembla, waar ze moesten overwinteren Er schoot dus niets anders over dan om naar Indië te. va ren, achter Afrika om. Zo'n reis was toen een buitenge woon stoutmoedige onderne ming. De weg was onbekend en men zou met de vijanden, de Spanjaarden en Portugezen te doen krijgen. Maar bovendien, men had in die dagen niets beters dan betrekkelijk kleine en zwakke houten zeilschepen, die in vergelijking met de tegen woordige oceaanstomers, niet veel meer dan traag voortdrij vende klompjes waren. Maanden en maanden duurde zo'n tocht. Bij tegenwind ging men vaak meer achter- dan vooruit en bij windstilte kwam Hiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiti Een molentje, zoals je op straat wel eens ziet verkopén, kunnen velen van jullie zeker wel maken. Voor wie het nog niet kunnen vertellen we even, hoe dat gaat. Je neemt* een vierkant en gekleurd stuk papier (niet al te dun). Trek de diagonalen (schuine lijnen) en knip die een flink eind in naar het midden. Vouw nu de hoeken, de slippen dus, a b c d naar het midden en steek ze gezamenlijk met een speld aan een stokje vast. Bevestig het molentje met een spijkertje op een ander stukje hout, zo, dat het gemakkelijk draait! Splijt het andere einde iets in en zet daar. een papiertje in (P). Het molentje draait dan door de wind. men niet van zijn plaats, le zen wij in „Van verre Toch ten". Men had te kampen met ziekte aan boord, met gebrek aan voedsel en drinkwater met stormen, met wilde volks stammen, met vijanden en met zeerovers! Maar de Hol landers waren onverschrokken kerels, die geen vrees ken den, voor welke gevaren dan ook. Voor de eerste Nederlandse reis naar Indië werd een klei ne vloot van vier schepen ge reed gemaakt. Deze vloot werd bemand met 248 koppen en bewapend met een zestigtal kleine kanonnen. De opper stuurman was Pieter Keyzer, met de onderleiders Frans van der Does en Cornelis Hout man. In het jaar 1595 verliet men de haven van Amsterdam tucttvoor Titelblad van het oudste journaal (dagboek) van de eerste tocht door Cornelis Houtman naar Indië (1595—1597) om naar Texel te zeilen en op 2 April werd daar het anker gelicht en koos de kleine vloot de zee. De koene tocht begon. (Slot volgt) Hugo de Groot stapt in de boekenkist II. Hugo de Groot snakte er naar om uit de gevangenis te ko men en schreef ellenlange brieven aan hooggeplaatste personen, maar alles was vruchteloos. Aan ontvluchten werd natuurlijk wel gedacht, doch De Groot vond het beslist onmogelijk door zoveel sloten, deuren, wallen en grachten heen te komen. Maar zijn vrouw zei: „Je moet er uit of je blijft hier levenslang opge sloten." „Maar hoe zou ik kun nen; ik weet geen middel," antwoordde de geleerde. „Maar ik wel," hernam zijn verstandige vrouw. „Hier staat de kist met boeken. Kruip zelf in de kist en laat die dik ke en zware boeken hier. Dan wordt je door de vijanden er zelf uitgedragen." „Wel aardig bedacht, Marie, maar heel gevaarlijk. Als zij de kist onderzoeken en mij vin den, dan kan me dat het leven kosten." „Wees daar maar niet bang voor. De kist gaat tegenwoordig heen en weer zonder te wor den nagekeken. De knecht van de schipper brengt hem dan bij de kruidenier Johan Daat- selaar en die stuurt de kist met de schuit naar Leiden." „Maar zou je me dan in die benauwde kist naar Leiden wil len sturen? Dan was ik al lang gestikt en zou de professor te Leiden een dode bij zich in huis ontvangen." „Nee, zo be doel ik het niet. Je zou bij Daatselaar in huis er uit moe ten kruipen." Ja, als ik er in kan" zei De Groot, „maar dat zal niet gaan, ik ben zes voet lang en de kist is nog geen vier voet" (ouderwetse maat). „Toch is dit je enige kans op redding, je moet het maar eens proberen." Dat deed Hugo tel kens in alle stilte. De kist was veel te nauw en te klein, maar door zichzelf in te drukken en als het ware op te vouwen, paste hij er toch in. Hij oefen de zich om het enige tijd in de kist uit te houden en hield het eindelijk twee uren uit. Toen begreep hij, dat het plan uitvoerbaar was. Nu moest een goede gelegenheid worden af gewacht en Elsje, de, dienst bode, in vertrouwen worden genomen. Op een Maandagmorgen, toen een storm loeide, nam hij af scheid van zijn vrouw. Slechts in linnen ondergoed gekleed en met een paar kousen aan, kroop hij in de kist. Een paar boeken dienden hem tot hoofd kussen. Mevrouw De Groot gaf de sleutel aan de dienstbode en hing de bovenkleren van De Groot over een stoel, die voor het bed werd geschoven. Toen ging zij in bed liggen en belde de knecht. Hij vroeg wat zij begeerde. „Ik meende zelf met de kist vol kostbare boeken naar Gorcum te gaan," riep zij hem van achter de gordijnen toe, „maar ik blijf liever thuis vandaag. Daarom zal Elsje de kist naar Gorcum brengen. Laat dus een paar soldaten de kist naar beneden dragen." Weldra kwamen enige solda ten. Daar zij de kleren van de gevangene vóór het bed zagen en de gordijnen dichtgetrok ken, hadden zij geen kwaad vermoeden. Toen zij echter de kist wilden oplichten en voel den hoe zwaar die was, riep een van hen lachend: „Ik ge loof, dat De Groot er zelf in zit." (Slot volgt). Heel het huis had de boerin doorzocht en aan iedereen gevraagd. Maar niemand had de gouden ring van de boerin gezien. En toch wist ze zeker, dat hij 's morgens nog aan haar vinger zat. Die vinger was eigenlijk een beetje te dun voor de ring geworden, zodat het best mogelijk was, dat deze van haar vinger was afgegleden. „Dan kun je hem dus over al verloren he.bben," zei de boer, „we moeten nog maar eens goed zoeken." Dagenlang zochten allen op de boerderij naar de verdwe nen ring. Maar hij werd niet gevonden. „Een van de meiden zal hem toch niet gestolen hebben?" zuchtte de boerin op een keer. „Neen," sprak de boer dade lijk. „Dat mag je niet veron derstellen. Ze zijn allemaal altijd even eerlijk geweest. Ik zou niet weten, wie ik moest verdenken. Neen, vrouw» zeg dat niet meer. Je zult hem ver loren hebben. Misschien wel in de stal of op het land. Hij zal wel nooit meer terecht ko men." De boerin gaf echter de. moed zo gauw niet op. Tel kens opnieuw, als ze maar even tijd had, haalde zij het een of ander overhoop, zocht zij zelfs in kasten en laden, of de ring daar soms was. Maar al les was tevergeefs. Ze sprak e.r maar niet meer over, maar fieel stilletjes dacht zij soms nog bij zichzelf, dat misschien toch wel iemand de ring ge stolen kon hebben. Dat was niet erg mooi van haar, maar ze kon die gedachte niet hele maal uit haar hoofd bannen. Maar toen er maanden en zelfs jaren voorbij gingen zonder dat er ook maar iets op de boerderij vermist werd, be greep de boerin toch wel, dat ze te vlug kwaad gedacht had. Heel onverwacht zou ze dat nog beter te weten komen. Want.de ring kwam terug. Na twee jaren kwam de ring te,rug. Niemand had ook maar kunnen vermoeden, dat het zo gebeuren zou. Op een morgen zei de boer: „Ik heb de veearts gewaar schuwd. Hij moet eens even naar die bonte koe. kijken. Die begint kreupel te worden. Daar is ie waarachtig nog niet oud genoeg voor." De veearts kwam en onder zocht de poot van de koe. Een heel kleine operatie was no dig. En wat bleek toen? In de poot van de koe zat iets, dat daar niet hoorde. En wat was dat? De gouden ring. De vrouw had de ring dus zeker in de stal bij het mel ken verloren, de koe. had er in getrapt en jaren met zich meegedragen, tot ze er einde lijk last van kreeg. Zo werd niet alleen de koe gauw ge nezen, maar kreeg ook de boerin, zij het na jaren, haar gouden ring terug. Onlangs lazen wij in de krant, dat er in Nederland een fabriek is waar potloden worden vervaardigd. Bruyn- zeel is de eerste onderneming in ons land die potloden fa briceert en nog wel twintig millioen per jaar! Potlood bestaat uit grafiet en klei, welke goed worden gemengd en in de bekende vorm van stangetjes worden geperst en daarna gegloeid. Het woord „potlood" betekent eigenlijk, dat men vroeger grafiet gebruikte om er pot ten mee zwart te maken (de buitenkant wel te verstaan) en de benaming lood werd er aan toegevoegd, omdat het mate riaal de kleur had van lood. In bepaalde landen in en buiten Europa komt grafiet voor en men delft het uit groeven. Maar in ons land komt het niet voor. Het gra fiet moe.t dus eerst worden ingevoerd. De klei wordt er aan toegevoegd om vastheid aan de stiften te geven. Het hout, waarin de potlood- stiften worden geplaatst, moet van een bijzondere kwaliteit zijn. De vervaardiging van stiften en houtjes met de gleufjes zowel als het slijpen en ook het lakken van het hout geschiedt machinaal. Schrijft men met een pot lood, dan worden er als het ware deeltjes van afgeschaafd, die zich aan de oneffenheden van het papier hechten, deze zijn natuurlijk buitengewoon klein, maar hebben toch grote betekenis, want ieder weet, dat men op volkomen gladde op pervlakten, sterk glanzend pa pier of glas slecht of in het geheel niet kan schrijven. liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiitiiiiiiimiiiitiitiitiiiiHitf Alvorens wij deze serie wa pentekeningen gaan beëindi gen, brengen wij nog enkele aardige wapens om zelf uit te voeren. Wervershoof en ook Spaarndam he.bben ëen wa pen van zilver, waarop drie rode beetwortelen, met groen loof, staande in een grond van natuurlijke kleur (grijs-bruin). Het spreekt haast vanzelf, dat daar veel suikerbieten wor den verbouwd. En Spaarn dam heeft, omdat in vroeger tijden de visserij een van de voornaamste takken van be staan der bevolking was, een zilver wapen, waarop drie zwemmende baarzen van goud. Het protest, dat de vierde-klas-voet- balclub Madjoe nog had lopen, is in middels afgewezen. DVAV werd daar door definitief kampioen en speelt mor gen de promotiewedstrijd tegen TIW op het TI W-terrein. Heren. Kampioenschap van Nederland: LHCVenlo. Promotiewedstrijden. Westen: Hilversum— Kampong, PinokeMKHC, Gr. GeelLei den. Dames. Kampioenschap van Nederland: GroningenAmsterdam. Eerste Klasse. Westen: Be FairBDHC. Zuiden: HTCCVKH. Oosten: EHV—De venter. Promotiewedstrijden. Zuiden: Eindhoven Breda. Noorden: MeppelDaring. Dr. Exaltobeker: Be FairBDHC, Rood Wit—HHYC. Heren. Westen. Promotiewedstrijden. Pro motie Tweede Klasse. HHYC IIIDelft. Stud. II, Groen Geel II—Togo II, Gooi II— Pinoke II, AmersfoortBe Fair II. Dames. Westen. Promotie Tweede Klasse: Amsterdam IIIHHYC III, Schaerweide Rood Wit II. Amsterdam beker: VoordaanHIC; Groen GeelSpirit. Kampioenschap van Nederland: Blauw witVitesse, PSV—Zuiden. Eerste Klasse Zuid-Holland: Deetos— OSCR. Om de zilveren korf A. W.—A'dam Zuid, ArchipelWesterkw. II, DTV—Groen Geel, Nieuwend.ham—Swift, SVK—BI. Wit II, Ons Eibern.Fluks, Zuiden IIReady, Roozenb. —Spangen, DKCHKV, HKCZKC, Or. WitEindh. Noord-Holland. Tweede Klasse A: Am- stelodamum—Excelsior (besl. wedstr.); B: FortunaDVD, LutoZKV Tijdens het intern, tennistournooi te Nice behaalden de Nederlandse deelne mers de volgende resultaten: Herenen kelspel: Van Meegeren sl. Spitalier 60, 64; Weisz sl. Linck 61, 60. Herendubbel: Linck en Van Meege ren sl. Jamain en Chatrier 97, 64. Redl en Weisz sl. F. en H. Beernink 6—0, 6—0. Gem. dubbel: Nel Hermsen en Hug- han sl. Charbonnier en Buchi 62, 6—0. Lambrichs werd negende in de 17e étappe van de Ronde van Algiers. In het alg. klassement behoudt hij daar door de negende plaats. Horizontaal: 1. bergruimte 3. ti tel, 5. kenteken, 9. getij, 10. laatstleden (afk.), 12. vrouwenschort, 14. reeds, 16. zeehond, 17. naamlooze vennootschap, 18. dameshalsbont, 19. gehalmd gewas, 21. lidwoord (Fr.), 23. voegdwoord, 24. vruchtenmandje, 25. harp, 27. dier mnl., 30 myth, godin der jacht, 31. metselspecie, 33. voetbalclub, 34. onbeschadigd, 35. lid woord, 36. onderste gedeelte van een boom Z.N., 37. vervoermiddel, 38. ge wicht afk., 39, soort kraai, 40. lucht strijdkrachten afk., 42. zoogdier, 44. me talen staafnagel, 45. genezen, 47. teken, 49. boomscheut, 50. dakbedekking, 52. snede van een kledingstuk, 54. telwoord, 55. tweemaal (latijn), 56. politieke op sporingsdienst, 58. voorzetsel, 59. ver voerbedrijf, 60. mensengeslacht, 61. ge malen eikenschors, 63. onbeweeglijk, 65. voorzetsel, 66. meisjesnaam afk., 67. plaats in Utrecht, 68. ambacht, 70. ra dio-omroep, 72. seintoestellenfabriek, 73. stomp, 75. Oost-Europeaan, 77. Bijbelse figuur, 79. noodsein, 80 bovenbedekking v. e. bouwbedrijf, 82. azijn, 84. krioelen, 87. vervoermiddel, 88. vorstenwoning op Java, 90 bitterheid, grievend leed, 91. ge sponnen draad, 92. bundel esopische fa bels, 93. post-telegraaf-telefoon, 94. jon gensnaam. Vertikaal: 1. leven van een hei lige (verhaal), 2. radio-omroep, 4. deel van een mast, 6. poste restante, 8. rivier in Rusland, 9. eerstvolgende, 10. vergoe. ding voor werk, 11. lafhartig mens, 13. mestvocht, 15. laatstleden, 17. anonymus, 18. blaffen geb. wijs, 20. overjas Fr., 22. Anaconda Copper Bethlehem Steel Chrysler Corp. General Electric General Motors Hudson Motors Kennecott Copper Montgomery Ward North American Co. Radio Corp. Republic Steel Shell Union Oil Southern Pacific Southern Railway Tidewater U.S. Steel 1/4 31% 3i y4 53% 37% 59 12% 45% 55% 18% 12% 24% 34% 43 34% 22% 72% maandstand, 23. daar, 24. inwoner van Siam, 26. soort wol, 28. in het jaar des Heren, 29. verlaagde toon, 30. per dag. 32. kledingstuk, 34. meisjesnaam, 39- wondkorst, 40. studie, 41. steen, 43. ge* weven band, 44. drank, 45. zangstem, 46. in opschudding, 48. klinknageltje, 49. harpoen, 50. fout, 51. deel van een pijp. 53. stap, 55. plaats in Utrecht, 57. plaats in Zwitserland, 60. elastisch, 61. kippen loop, 62. seintoestellenfabriek, 64. sma> stuk hout, 69. apostel, 71. bovendien, 73- goed Fr., 74. houten klepper, 75. oor* deel, 76. graanpakhuis, 78. tijdrekening. 79. zoon van Noë, 80. Spaanse munt. 81. kennisgeven, 83. deel van een lamp. 85. dorp in N.-Holland, 86. Europeaan. 87. voorzetel, 89. pers. voornaamwoord. 91. gewicht afk. Bij juiste invulling ontstaat bij 7 ver tikaal een Nederlandse spreekwoord. Inzendingen tot en met Dinsdag April op open briefkaart aan Het Kas teel van Aemstel (afd. Prijsraadsel) N-Z- Voorburgwal 6573 Amsterdam. Oplossing 19 Maart: 1. almanak, 2. salaris, 3. praline, schalks, 5. witkalk, 6. brutaal, 7. pianola. 8. verslag, 9. berlage, 10. seladon, D' blazoen, 12.-lafenis. Na loting werden de prijzen toeëe kend aan: mevr. J. VesteringVee'J' Adm. de Ruijterweg 352a, Amsterdam W., H. J. Hendriks, Papaverstraat 3j» Hilversum; M. FockensDeckkers, Hw, dekoperstraat 5, Amsterdam; mej. 1; Mooij, Jacobstraat 9E, Haarlem; S. BU\ ger-de Loor, Veenbergplein 20, Haarlen? P. G. van Stijn, Nachtegaalstraat Amsterdam. Te Almelo werden gisteravond partijen gespeeld in de vijfde ronde het voor-tournooi om het Nederlam damkampioenschap. De uitslagen lu1® B. DukelO. Doornbos 1—1; J- J. Baas 20; I. GordijnO. Drenth 1 I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 4