EEN JAAR MARSHALL-HULP Erie de Noorman en de valse koning f, n „Hoed af voor Marshall, maar jas uit om te werken" De heer Jan Musch is een wonderman DE WITTE TULP Zware brand in Eethen i Installatie commissie Ziekenfondsverzekering inzake emigratie VOORLOPIGE RAAD VAN DJAMBI ERKEND Onderwijzerssalarissen Lichtvaardige piloten Uitspraak Raad voor Luchtvaart Hij kan loeien als een koe, fluiten als een boot Rusland protesteert tegen grenscorrecties Vergadering B.F.O. een dag uitgesteld Gen.-majoor Harberts vrijgesproken Grensincident in Iran DINSDAG 5 APRIL 1949 PAGINA 3 Rede van ambassadeur Harriman Minister Van den Brink: drie redenen om dank baar te zijn aan Marshall Antwoorden op vragen van Kamerlid Peters Minister Mansholt Hoed af voor Marshall, maar jas uit om te werken Een kwart millioen schade Opbrengst collecte te Maastricht Gift van Antillen aan „Vierde Prinsenkind,, TOT DE DOODSTRAF VEROORDEELD WIJZIGING DRANKWET Tournee in de West geen gewoon stuk pluimvee, maar de TNl-officieren sporen aan tot samenwerking met Nederlanders Overdracht herbouwplicht Commandopost niet opzettelijk verlaten Ontslag van burgemeesters door HELEN CIRVAN Nieuw offensief op Grammos-front Toenadering tussen Grieken land en Joegoslavië mogelyk Russen vallen legerpost aan De Baad van Beheer van de Koniriklijke Nederlandsche Jaarbeurs heeft Maandagmiddag: in de Stadsschouwburg te Utrecht bij gelegenheid van de Marshall-dag een congresgehouden. Als eregasten, waren tegen woordig Z. K. H. Prins Bernhard, de reizende ambassadeur voor het Marshall plan, Z.E. W. A. Harriman, Z.E. prof. dr. J. R. M. van den Brink, minister van Economische Zaken, en Z.E. S. U. Mansholt, minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening, die allen op het podium naast dr. F. H. Fen tener van Vlissingen, voorzitter van de Koninklijke Nederlandsche Jaarbeurs, hadden plaats genomen. Onder de talrijke aanwezigen bevond zich Z.E. dr. Herman Baruch, ambassadeur der Verenigde Staten. De heer Harriman heeft in Londen met H. M. Koningin Wilhehnina en de Nederlandse Pegering tijdens de oorlog reeds samengewerkt en behan delde de problemen in verband met' het gemeenschappelijk gebruik van de geallieerde schepen. Met bewondering heeft hij de moed van onze zeevarenden gadegeslagen. De Nederlandse vloot heeft in hoge mate bijgedragen tot de uiteindelijke overwinning. Thans, wanneer men het economisch herstel van West-Europa gedurende het eerste Marshall-jaar beziet,- dan is er weer veel, dat aanleiding geeft tot hoop en bevrediging. Maar er moet nog veel gebeuren en er blijft nog maar een jaar of drie over om het doel van de Marshall-hulp te be reiken, te weten Europa op eigen voeten te doen staan, vrij van hulp uit den vreemde. Wij moeten dus allen begrij pen, dat de taak die voor ons ligt, met bekwame spoed moet worden volbracht. Wat tot nog toe is volbracht en wat wij hopennog te kunnen volbrengen vindt zijn grondslag in de volgende drie fundamentele principes, waarvan het Marshall-plan uitgaat, te weten: eigen inspanning van elke natie, onderlinge hulp van de deelnemende landen en assistentie van de V.S. om de nodige impulsie te geven aan de energie van Europa. Ook de rede van onze minister van Economische Zaken deed een hoopvol geluid horen. De motor, die de kracht van de polsslag bepaalt, is het vertrou wen. En het vertrouwen vloeit voort uit de belofte, die de toekomst inhoudt. Er bestaan drie redenen om dankbaar te zjjn voor de Amerikaanse hulpverle ning. In de eerste plaats, omdat deze hulpverlening Nederland in staat heeft gesteld het herstel voort te zetten ook in de periode, dat de eigen deviezenreser ves daartoe niet meer toereikend waren. In de tweede plaats, omdat dank zij het E.H.P. het herstel in Nederland zodanig is voortgeschreden, dat hierdoor verwe zenlijking van Benelux in het bereik der mogelijkheden is komen te liggen. Wan neer men de Benelux ziet als een phase in het streven naar een grotere Europese Op schriftelijke vragen van het Twee de-Kamerlid Peters (K.V.P.) betreffende onderwijzerssalarissen heeft de mi nister van O., K. en W. in zijn antwoord hierop een uiteenzetting gegeven over de technische herziening van het bezol digingsbesluit Rijksambtenaren. Deze herziening bestaat uit een aantal maat regelen, o.m. de ontknikking van de sa larissen boven f 3600.—, de afronding der schaalbedragen tot veelvouden van f 10. en de systematisering en daarmede ge paard gaande inkrimping van de loop tijd der schalen. Zo zal bijvoorbeeld na de technische herziening de schaal van adjunct-com mies lopen van f 160.tot f 300.te bereiken in tien jaar, en die van com mies van f280.tot f380.te bereiken in acht jaar. Bevordering is mogelijk tot adjunct- Commies, lopende tot maximaal f 340. of, indien de mogelijkheid in verband met het onder le, 2e en 3e opgemerkte aanwezig is, tot commies, lopende tot maximaal f380. Als tweede voorbeeld neemt de minis ter de betrekking van technisch ambte naar. Deze schaal is bij de technische herziening in drieën geknipt, t.w. ad junct technisch-ambtenaar van f 200. tot f280.in vier jaar; technisch amb tenaar van f 260.tot f 380.in zes jaar, en technisch ambtenaar le klasse van f 380.tot f 450.in zeven jaar. In dit licht dienen de onderwijzers salarissen te worden bezien. De regeringsdelegatie in de commissie- Wesselings heeft bij het plegen van het reëel overleg getracht de vertegenwoor digers der vakorganisaties de principia van de nog niet gepubliceerde techni sche herziening van het bezoldigingsbe sluit duidelijk te maken. Drie vergade ringen, waarin door allen zeer open hartig is gesproken en waarin deze prin cipia bij herhaling zijn uiteengezet, heb ben echter niet tot het noodzakelijke in zicht in deze materie bij de vertegen woordigers der vakorganisaties geleid. De regering heeft toen gemeend de herzie ning van de salarisregeling zelf ter hand te moeten nemen. In plaats van het „doorknippen" der salarisschaal en het oprichten van barrières heeft de rege ring na ampel beraad gemeend, dat het ontbreken van barrières het best zou kunnen worden, gecompenseerd door voor de onderwijzers de ontknikking niet ten volle toe te passen. De schaal voor de bezitters der hoofdakte loopt thans van f240.tot f390.te bereiken in twintig jaren- Naar haar mening worden de onder wijzers „evenredig" met de burger lijke Rijksambtenaren behandeld, in dien het maximum der schaal tot f400.wordt verhoogd, hetwelk f5. lager is dan bij volledige ontknikking. De totale kosten van deze maatregel belopen f 2.2 millioen per jaar. Hij heeft betrekking op ongeveer 30.600 onderwijzers. Per leerkracht per maand zullen de kosten gemiddeld f5,7 bedragen: De minister meent in verband met bo venstaande uiteenzetting nog de bijzon dere aandacht te moeten vestigen op de hogere aanvangswedde van de onderwij zer in vergelijking tot die van de ad junct-commies en de adjunct technisch- ambtenaar. Voorts zijn de barrières, wel ke voor de onderwijzers bestaan, slechts die, welke zich ook voor de ambtenaar bij elke sollicitatie voordoen. Geen van de barrières, t.w. taak, formatie, be kwaamheid, dienstijver en geschikt heid, behoeft de onderwijzer, in tegen stelling met de ambtenaar, te over winnen, De kansen op promotie zijn Voor de onderwijzers, in het bezit der hoofdakte, uitermate gunstig, zeker aan- Zienlijk gunstiger dan voor de ambte haren. samenwerking, dan moet dit van wel uitzonderlijk belang Worden geacht. In de derde plaats heeft het E.H.P. er toe bijgedragen voorwaarden te scheppen voor een vergroting van het Inter-Euro- pese handelsverkeer. Aldus draagt het E.H.P. niet alleen bij tot een verstevi ging van de afzonderlijke volkshuishou dingen der deelnemende landen, maar dit programma leidt tevens tot een vergro ting van de mogelijkheden voor interna tionale goèderenuitwisseling. Zo de Marshall-hulp niet tot stand geko men was, had de grondstoffenimport dras- tiesch moeten worden beperkt. Dit zou een zware weerslag hebben gehad op de op bouw van de Nederlandse veestapel en de gevolgen voor de welvaart op het platte land en dientengevolge voor de Neder landse bevolking zouden fataal zijn geweest. Indien de Nederlandse landbouw efficient moet zijn, zal de veestapel moeten worden opgevoerd tot 2.8 millioen stuks rundvee, 15 millioen koeien en circa 2 millioen var kens. Een politiek, die het welzijn der agra rische bevolking als vitaal onderdeel van liet Nederlandse volk nastreeft, zou zonder de Marshall-hplp niet mogelijk zijn. Minis ter Mansholt weet dan ook te spreken na mens het gehele Nederlandse volk en na mens de Nederlandse landbouwende be volking in het bijzonder, met de diepe er* kentelijkheid uit te spreken die wij allen jegens de Verenigde Staten voelen. Een kernachtige uitdrukking, die de mi nister uit de mond van een Nederlandse hoer hoorde, was: „Hoed af voor Marshall, maar jas uit om te werken." De Marshall-dag werd besloten met een diner in hotel Esplanade, waaraan vele genodigden aanzaten. Behalve dr. F. H. Fentener van Vlissingen voerden daarbij het woord de ambassadeur der V. S. dr. Baruch, dr. Valentine, dr. Hirschfeld en de Engelse ambassadeur Sir Philip Nichols. Gisteren is de gemeente Eethen (N,-Br.) door een grote ramp geteisterd. Er ontstond brand in een boerderij met rieten dale, die door drie gezinnen werd bewoond. Door de harde wind kwam de vonkenregen terecht op de kapitale boerderij van M. Spoor, veehandelaar. Ook deze boerderij geraakte in brand. In de tijd van een uur waren de twee boerderijen en de twee woonhuizen af gebrand. Er kwamen achttien melk koeien, drie paarden en een veulen, twee fokzeugen met tien biggen in de vlam men om. Zes gezinnen en een kostgan ger werden dakloos. Inventaris en in boedels gingen verloren. De oorzaak is niet bekend. De verzekering dekt slechts een zeer klein gedeelte der scha de, die wordt geschat op 250.000 gulden. De brandweren van Eethen. Genderen en Waalwijk waren spoedig ter plaatse evenals die van Wijk, Heusden en Den Bosch. Deze laatste drie konden geen hulp meer bieden. Van vijftien kerken in Maastricht is thans de opbrengst der collecte voor Radio Anno Santo bekend. Het is een bedrag van f 6739. Aangetekend moet hierbij worden, dat in de twee grootste kerken eerst Zondag a.s. wordt gecollec teerd, wat ook met twee kleinere ker ken in de omgeving het geval is. De op brengst te Roermond bedroeg ruim drie duizend gulden. De vertegenwoordiger van de Neder landse Antillen in Nederland, de heer M P. Gorsira, heeft Maandag op het hoofdkwartier van het Rode Kruis, aan de voorzitter van de stichting „Het Vierde Prinsenkind" een chèque van 42 000 gulden overhandigd, ten behoeve van de stichting, die aan kinderen van oorlogsslachtoffers ieder jaar een week vacantie bezorgd. Het Bijzonder Gerechtshof te Assen heeft de 33-jarige voortvluchtige opper man J. Meppelink uit Coevorden con form de eis tot de doodstraf veroordeeld. Hij behoorde tot de berucht geworden groep A.K.D.'ers (waarbij hij als wacht meester der Staatspolitie was gedeta cheerd), die vooral Zuid-Oost-Drenthe en Noord-Overijssel heeft geterroriseerd en daar veel slachtoffers heeft gemaakt. 41. Als Erie weer bijkomt, na de verdovende klap met een knuppel, staart h\j in de grijnzende gezichten van.de spion en een gebaarde Viking. „Zo, zo, heer!" grinnikt de spion.Mijn afspraak houd ik. Er is iemand die u heel graag spreken wilmaar hier nietin het paleis van koning Erie Eric rukt aan de koorden, waarmede men hem tijdens zijn verdoving heeft ge bonden het koord snijdt echter in zijn polsen en Eric geeft deze poging op „Kom lopen!" snauwt de Viking en zij drijven onze held voort, dieper het woud inPum-Pum is van dit alles getuige geweest 0i een machteloze woeae maakt zich van het kleine mannetje meesterHij is in tweestrijdTeruggaan en hulp halen, met. de kans het spoor bijster te raken, of zijn meester volgen in de hoop in stoot te zijn hem te bevrijdenHij besluit tot het laatste. Als een schaduw vervolgt h(i het drietal. Op een open plek, waar zich een aantal vreemde soldaten te paard ophouden, wordt Erie in het zadel gehesen, en in draf gaat de stoet nu in Westelijke richting Pum-Pum slaakt een wanhopige kreet „Waarom mij niet groot en sterk?" jammert Hij. Op zijn kleine beentjes begint hij het pad al te rennen, de ogen strak gericht op de sporen. Het troepje ruiters schijnt eert holle weg gevolgd te hebben, de enige weg door dit dichte, stille woud. Hieraan heeft Pum-Pum nog enig houvast, hetgeen maar gelukkig is. want het spoor wordt steeds onduidelijkerEensklaps schrikt Pum-Pum hevig, hij staart voor zich uit het pad afhet spoor, het spoor is verdwenenHij is verdwaald! 99 99 Ter gelegenheid van de Marihall-dag werd gisteren in de Stadsschouwburg te Utrecht een congres gehouden, waar o.a. de reizend ambassadeur van het Marshall-plan een rede hield. Een opname tijdens zijn rede. V. I. n. r.: dr. Groe- neveld Meyer, directeur-generaal van de Middenstand, minister J. van den Brink, Z. K. H. Prins Bernhard, dr. Fentener van Vlissingen, voorzitter van de Jaar beurs, minister Mansholt en ir. Van Nymegen Schonegevel, hoofd van de afdeling Prijsvorming, Handel en Nijverheid. De Raad voor de Luchtvaart heeft uit spraak gedaan in zake het ongeval, 23 September 1948, op het strand van Rot- tumeroog overkomen aan het vliegtuig PH-N.D.B. Na een noodlanding te hebben ge maakt wilde de bestuurder H. de H., weer opstijgen. Toen zakten echter de wielen weg in een zacht gedeelte van het strand, waarna het vliegtuig op de neus ging staan. Een der passagiers had lichte kwetsuren opgelopen. Dat onregelmatig heid van de motor reden gaf tot de lan ding achtte de raad niet aannemelijk. Naar het oordeel van de raad betreft het hier een geval van ernstige lichtvaardig heid. Aan de bestuurder, wonende te Hilversum, is daarom voor drie maan den zijn vliegbevoegdheid ontnomen. Voorts deed de raad uitspraak met be trekking tot het ongeval 20 September 1948 te Leeuwarden met de PH-N.C.I. bij het landen raakte de linker schroef de grond. Vervolgens gebeurde hetzelfde met de rechtermotor. Het toestel werd vrij ernstig beschadigd. Het ongeval is veroorzaakt doordat het landingsgestel niet geheel was uitgekomen. De raad heeft vastgesteld, dat de bestuurder, A. van der T., niet voldoende zorgvuldig heid heeft betracht. Hij kreeg een beris ping. Verschenen is het voorlopig verslag van de commissie van rapporteurs uit de Tweede Kamer over het wetsontwerp tot wijziging van de Drankwet. De com missie voor de middenstand, in wier handen dit wetsontwerp is gesteld, be treurt het, dat voor de indiening van dit ontwerp in het geheel geen overleg is gepleegd met het bedrijfsleven om trent de vraag, of het wel verantwoord is onder de huidige economische om standigheden de ondernemingen, die de voorgestelde verhoging van rechten zullen moeten opbrengen, nieuwe lasten op te leggen. Slechts de ondernemingen met de kleinste omzetten zullen worden getroffen, dus de ondernemers met de minste draagkracht. Hetzelfde geldt voor de voorgestelde verhoging van het ver- lofsrecht. De afschaffing van de halvering van het vergunningsrecht voor de bedrijven, die tussen Zaterdagavond 6 uur en Maandagmorgen 8 uur zijn gesloten, past in het geheel niet in het kader van een verhoging van rechten in verband met het stijgen van het prijsniveau. De „koude oorlog" kost Amerika per jaar ten minste 10 nWliard dollar, aldus heeft senator M. A. Tydings (democraat uit Maryland) en voorzitter van de senaats commissie voor de strijdkrachten voor de radio meegedeeld. Dit cijfer omvat ook het militaire budget en het E. R. P. plan. uitdrukking is van Jan Musch een „perpetuum mobile-haan". Het beest hield niet op en sleepte in zijn enthou siasme alle hanen uit de buurt mee, zo dat het optreden van de voordrachts kunstenaar tenslotte schier ten onder ging in een oorverdovend gekraai. Een andere maal moest een voorstelling wor den gestaakt wegens het rust verstorende ingrijpen van huilende baby's en blaf fende honden Nochtans: aan zijn optreden voor de jeugd bewaart Jan Musch de beste her inneringen. Een jóchie getuigde na een voordracht onomwonden, dat het „even fijn was als in de bioscoop". Toen een onderwijzer op school een opstel liet maken over een der voor stellingen, vloeide een inheems man neke deze poëzie uit de pen: „De heer Jan Musch is een wonderman. Hij kan loeien als een koe, fluiten als een boot en hij maakt vlinders met zijn han den". En dat is beslist een van de meest vleiende „recensies", die de toneelspeler ooit heeft gekregen. (Van onze verslaggever) Op II Januari vertrok de toneelspeler Jan Musch op initiatief van de Stichting „Culturele Samenwerking met Indonesië en de West" naar West-Indië. Ongeveer drie maanden later, op 4 April, keerde hij terug, boordevol indrukken en met een ongeschokte vitaliteit. Dat laatste is een opmerkenswaardige omstandigheid als men weet, dat de toneelspeler bin nenkort 74 jaar wordt Toch zouden wij niet graag gewagen van „de bejaarde kunstenaar", want dat is precies de kwalificatie Jan Musch vertelt het met enig misnoegen waar mee de pers hem bij zijn aankomst in Paramaribo verwelkomde. Maar die enigszins terughoudende terminologie veranderde al spoedig en tenslotte ging een krant ertoe over een speciale ru briek „Mussennieuws" te openen, waarin kort voor het vertrek van de toneel speler spijtig werd geconstateerd, dat de „mussenkoek" spoedig op zou zijn. Jan Musch heeft hard gewerkt in Pa ramaribo en op Curasao. Hij gaf er be halve voordraehtsavonden waarop hij Shakespeare, Poe, Guido Gezelle, Lou Lichtveld, Alphons Laudy, Hooft, Huy- gens en Breeroo speelde lessen aan amateurgezelschappen en regie-cursus sen. En hij deed dit onder niet altijd even gerieflijke en soms onder bepaald schokkende omstandigheden. Zo kon het bijvoorbeeld op een morgen, toen hij voor een school optrad, gebeuren, dat een haan begon te kraaien. En het was Wij zeiden reeds, dat de vitaliteit van Jan Musch ook na deze vermoeiende tournée ongeschokt is. Maar dat neemt niet weg, dat hij zich in de toekomst denkt te beperken tot het geven van voordrachtsavonden. Het grote podium zal hij naar alle waarschijnlijkheid niet meer betreden. Tenzij misschien in en kele afscheidsvoorstellingen, die hij in 1950 ter gelegenheid van zijn 75ste ver jaardag hoopt te geven. Er zal dan on getwijfeld alle gelegenheid zijn om op de uitzonderlijke plaats, die Jan Musch in ons toneelleven inneemt, terug Ie komen. De minister van Sociale Zaken heeft Maandag de advies-commissie emigratie agrarische beroepen geïnstalleerd. Minister Joekes zeide in zijn installatie- rede, dat in de drie afgelopen jaren van de in" totaal 23.000 uit Nederland geëmi- greerden er 13.000 tot de landbouwsector behoorden. De regering acht het dan ook van belang, dat de aspecten en factoren worden nagegaan, die met de landbouw- emigratie te maken hebben. De commissie zal de omvang en de be hoefte aan emigratie hier te lande moe ten onderzoeken. Vervolgens zal zij moe ten nagaan welke belangen moeten wor den behartigd, zowel voor de emigrant als voor Nederland en op welke wijze dit zo wel voor als na de emigratie zal dienen te geschieden. Aan het eind van zijn installatie-rede richtte de minister zich in een persoonlijk woord tot de voorzitter der commissie, de heer Jan Schilthuis, aan wie hij ver zocht te bevorderen, dat de commissie haar advies op betrekkelijk korte termijn zou uitbrengen, eventueel door middel van in terim-rapporten. Radio-Moskou meldde hedenmorgen, dat de Sovjet-TJnie aan de regeringen van de V.S., Frankrijk en Engeland nota's heeft overhandigd waarin wordt verklaard, dat zij de door het Westen goedgekeurde kleine grenswijzigingen ten gunste van Nederland, België en Frankrijk „onrechtmatig" acht. In de nota wordt er op gewezen, dat de wijzigingen in de West-Duitse grens in strijd zijn met de viermogendheden- overeenkomst van 5 Juni 1945. Bij beslui* van 31 Maart is de voor lopige raad van Djambi erkend als de voorlopige vertegenwoordiging der be trokken bevolking. De taak van deze raad zal zijn, de autoriteiten te adviseren inzake belangrijke bestuursaangelegen heden, terwijl het tevens zijn bijzondere taak zal zijn, de wensen van de bevol king tot uiting te brengen. Enige weken geleden bracht een dele gatie uit Djambi een bezoek aan Batavia, om aan de regering erkenning te vragen van de voorlopige raad voor Djambi. Een speciale verslaggever van Aneta, die een reis door Oost-Java maakt, meldt, dat 30.000 inwoners van desa's in de omgeving van Bangalsari, tussen Djember en Djatiroto, Maandag rede voeringen hebben aangehoord van T.N.I.- officieren, die hen opwekten tot samen werking en de T.N.I.-groepen aanspoor den om zich aan te melden, waarbij zij het voorbeeld van de Siliwangi-bataljons in West-Java aanhaalden. Bestuursambtenaren en militairen ver wachten veel van dergelijke vergaderin gen, die ook op andere plaatsen worden gehouden. Er valt een toenemend aantal meldingen te bespeuren. De vergadering van de B.F.O. is uit gesteld tot Woensdag, omdat de delega ties uit Sumatra en Oost-Indonesië later zijn aangekomen dan verwacht werd. De voorlopige vertegenwoordigende Raad van Oost-Sumatra heeft gisteren in besloten zitting een namens de rege ring gegeven uiteenzetting aanhoord en de door Oost-Sumatra aangenomen en aan te nemen houding in de B.F.O. Ook kwam te Batavia 'n delegatie aan uit Tapanuli onder leiding van mr. Ab bas (die in de republikeinse tijd o.m. resident ter beschikking van de republi keinse gouverneur van midden-Sumatra was), w.elke besprekingen wil voeren over het deelnemen aan de vergadering van de B.F.O. De ambassadeur van Engeland, Sir Phi lip Nicholls, heeft Maandag in de Britse ambassade een aantal onder scheidingen uitgereikt aan Nederlan ders en een Engelsman voor tijdens de oorlog betoonde diensten. De heer L. Neher, directeur-generaal van de P.T.T., ontvangt „The King's medal for courage in the cause of Freedom". De minister van Wederopbouw en Volks huisvesting heeft bepaald, dat voortaan slechts bij hoge uitzondering goedkeuring zal worden verleend voor de overdracht van z.g. herbouwplichten. Alleen her- bouwplichten, die betrekking hebben op verwoeste woningen, al dan niet met be drijfsruimte, en die behoren tot een on verdeelde nalatenschap, zullen nog aan één van de deelgerechtigde erfgenamen kun nen worden overgedragen-. Het Amsterdams Toneelgezelschap zal Zaterdag 9 April om 7.30 uur in de Am sterdamse Stadsschouwburg de première geven van „Elizabeth, Koningin van Engeland" van Ferd. Briickner, in de vertaling van I. Carvalho. De regie is in handen van Albert van Dalsum, die ook de décors ontwierp en de rol speelt van Philips II van Spanje. De ról van Eli zabeth van Engeland wordt vervuld door Charlotte Kohier, terwijl verder o.m. medewerken: Hetty Beck, Jenny van Maerlaht, Mary Smithuysen, Louis van Gasteren, Frits van Dijk, Ben Groe- nier. Johan Fiolet, Jacques Snoek, Kees van Iersel, Edwin Thomas, Lo van Hensr bergen, Cas Baas, Robert de Vries, Wim Vesseur. Het Hoog Militair Gerechtshof heeft hedenmorgen generaal-majoor b.d. J. Harberts vrijgesproken, omdat het hem tenlaste gelegde niet wettig en overtui gend is bewezen. Generaal-majoor Har berts was, zoals bekend, in de Meidagen 1840 commandant van het He Leger korps. Hij was er van beschuldigd een belangrijk bevel van zijn superieuren eigendunkelijk overschreden te hebben. Bovendien zou hij zijn post verlaten en de terugtocht van zijn troepen niet ge leid hebben. In de sententie werd gezegd, dat het hof van oordeel is, dat generaal Har berts het bevel van de Commandant Veldleger op redelijke gronden onuit voerbaar heeft geacht. Dientengevolge was hij niet slechts bevoegd, doch ook verplicht de door hem noodzakelijk ge achte wijziging in dat bevel aan te bren gen. Het hof was van oordeel, dat de generaal zijn commandopost te Hoorn niet opzettelijk en zonder noodzaak heeft verlaten, doch dat hij deze com mandopost heeft overgeplaatst op een onder de gegeven omstandigheden als juist te beschouwen tijdstip. Wat de leiding van de terugtocht betreft, was het Hof van oordeel, dat generaal Har berts alle bevelen en aanwijzingen heeft gegeven, die hij in de gegeven omstan digheden had moeten geven en dat hij op zijn nieuwe commandopost te Jaars veld voortdurend persoonlijk die leiding heeft gegeven, die hij als legerkorps commandant behoorde te geven. Uit de nota naar aanleiding van het verslag van de commissie van rappor teurs uit de Tweede Kamer over de begroting van Binnenlandse Zaken blijkt, dat in totaal vijftig burgemeest- ters uit hun ambt ontheven zijn met toekenning van een wachtgeld. Van deze oud-burgemeesters genieten thans zestien geen wachtgeld meer, vier zijn in overheidsdienst herplaatst en ont vangen nog een aanvullend wacht geld. Van de resterende dertig oud burgemeesters heeft inmiddels een achttal de zestigjarige leeftijd bereikt. (Copyright Uitg. De Koepel, Nijmegen) 33 Elspeth vermoedde toen, dat hij de man had gevraagd nog een laatste 'maal op het instrument te spelen en ze be greep ook, waarom hij dit had gevraagd, toen het touw losgemaakt was en Jacob Breuck er de enig overgebleven stoel voorgeschoven had. Nauwelijks hadden zijn handen de toetsen aangeraakt of zijn gezicht ontspande zich; de wilde blik was verdwenen toen hij het eerste ac- coord aansloeg en de zingende klanken vari het spinet de kamer vulden. En al spelende vergat hij alles... Alleen de mu ziek bleef... Opeens kwam er een vreemd geluid uit het spinet, een tik, een gerammel, een vreselijke klank. Jacob Breuck hief on middellijk verwonderd en verstoord de handen van de toetsen. Het leek wel of er leven in het instrument zat en of het hem gebeten had, zo'n raar gebaar maak te de man. Elspeth moest er haast om lachen, toen haar onverwachts iets te binnen viel. Zou het mogelijk zijn...? Met een vlugge beweging was ze de kamer door en bij het instrument. Ze beurde het deksel op. De musicus sprong boos naar haar toe. Wat ging ze uitvoeren? Toen hij echter een blik binnen in het spinet wierp, ging zijn mond van ver bazing op. Wat zag hij daar? Zijn-Gouda- tulpen, die hij daar een dag te voren ver stopt had. Zo haastig en opgewonden boog hij zich voorover om ze er uit te halen, dat hij niet bemerkte, dat Mijnheer en Els peth rustig de kamer verlieten en weer naar buiten gingen. Van onder de rand van haar hoed glinsterden Milady's ogen van genoegen, maar Mijnheer schudde het hoofd bezorgd, toen ze zich opnieuw op weg begaven naar de klokkenmaker. Hij zuchtte. „Zo, Jacob doet toch niet graag afstand van zijn geliefde spinet. Toch zal het op de duur wel het huis uitgaan. De manie om in tulpen te spe culeren krijgt hem steeds meer te pak ken; het is gewoonwég een ziekte." Els peth vroeg zich af, of de musicus niet eerder een gewone gek was, want ze vond het zoekraken van de tulpen geen excuus voor zijn hoogst onbeleefde aan val op Mijnheer. Bovendien had hij zul ke wilde en vreemde ogen, toen hij op hen was komen aanlopen. Ze besloot ei eens met Pieter over te praten, zo gauw- ze daartoe gelegenheid zou krijgen. Pieter was nog niet terug van zijn les sen bij Frans Hals, toen ze weer thuis kwamen. Elspeth rende naar boven om de karmozijnen mantel af te doen. En omdat Anneke druk bezig was haar moe der te helpen met het tellen en het op bergen in de kast van de schone was, ging Elspéth naar beneden in de voor kamer. Daar zou ze in het spiegeltje bui ten aan het venster Piet kunnen zien aankomen, wanneer hij de hoek om kwam. Al herinnerde dit plekje haar aan de Spanjaard, toch vond Elspeth het spion netje een onverwachte bron van verpo zing. Het gezicht van de meeste voorbij gangers was erg grappig, als ze niet in de gaten hadden, dat er naar hen geke ken werd. Sommigen zagen er opge ruimd uit, vol moed door de wereld gaand, anderen stapten ijdel en zelfvol daan langs de straat, weer anderen be wogen zich met een gedrukt gezicht voort. Er waren fluitende jongens en ernstig redenerende mannen, oude vrouwtjes, die in zich zelf aan het praten waren, er. vechtende honden.en geen van hen was zich bewust van het meisje, dat naar hen keek. Het was of men naar een levend schilderij keek, waarop de figu ren zich bewogen en dat er elk ogenblik weer anders uitzag. Vandaag werd Elspeth tenslotte toch wel wat ongeduldig, want ze zag in het spiegeltje wel de ene stugge Hollander na de andere, maar niet het jonge, be kende gezicht, waarop ze zat te wach ten. Wat was die Pieter toch laat! Of zag ze hem daar toch achter die vrouw met de grote marktmand? Ze had juist geconstateerd, dat hij het inderdaad was, toen ze uit de smalle straat een zware klap hoorde, het geluid van een deur die dichtviel. Het was buurman Breuck, die zijn voordeur had dichtgetrokken en haar nu afsloot.... Hij moest toch wel gek "zijn, die man.... Haastig was hij weggegaan en had de sleutel in het slot laton zitten. Een sleutel! Haar ogen wendden zich weer naar het spiegeltje, waarin zij de Spanjaard had gezien. En plotseling had al het andere.de dwaze musicus Pieter.... hadden al die anderen haar belangstelling verloren. Een sleutel en de Spanjaard. Elspeth hield haar adem in, toen ze zich opeens herinnerde, waar om het embleem op Pieters gebeeld houwde kist haar zo bekend was voor gekomen. Ze had het gezien op de gou den sleutel van de Spanjaard Toen hij dreigende woorden tegen haar uitte, had ze haar ogen strak op die sleutel gehou den om te voorkomen, dat ze een teken van angst zou geven en ze was er bijna zeker van, dat het hetzelfde embleem was. Ze spoedde zich naar de hall om er over te kunnen praten met Pieter, die juist binnengekomen was. „Zeg Pieter, je kist, je kist met dat snijwerk.heeft die een sleutel?" De jonge schildersleerling keek ver baasd. Zijn kist? Ja, natuurlijk was daar een sleutel op. „Zo, dus die heeft een sleutel?" Els peth keek teleurgesteld en fronste haar wenkbrauwen. „Weet je dat zeker?" Pieter keek heer vreemd aan. „Natuur liik weet ik dat zeker." En tegelijker tijd haalde hij uit zijn zak een platte gouden sleutel te voorschijn. Elspeth rukte hem de sleutel bijna uit de handen en gaf een gil, toen ze hem herkende. Het was de sleutel van •de Spanjaard! En er was precies dezelf de versiering op als op de kist van Pie ter: de kop van een draak boven twee gekruiste balken. „Hoe ben je daar aangekomen?" vroeg ze. „Die heb ik in de kist gevonden, dat spreekt toch van zelf," antwoordde Pie ter nogal verwonderd. „Hoe is het mogelijk!" zuchtte Elspeth, en draaide de sleutel vol twijfel om en om in haar handen. Hij was werkelijk precies gelijk aan die, welke de Span jaard om z'n hals gedragen had. Wat zonderling! Waarom zou de Spanjaard een sleutel hebben op Pieters kist? Ten zij tenzij de kist eens had toebehoord aan Jan's moeder. En was' misschien de draak boven de balken het wapenbeeld van de familie Ramirez? Maar zelfs wanneer dat zo was, waarom zou dan de Spanjaard.... Terwijl ze aan het denken was, zag ze Pieter's nieuwsgierige blik. Hij ver wachtte blijkbaar enige uitleg. Maar ze kon hem niets vertellen over de moeder van Jan, zonder haar belofte tegenover Mijnheer te breken. Niet wetende, wat ze doen moest, gaf ze hem de sleutel terug. „Het.het draagt hetzelfde embleem als je kist," stamelde ze. „Dat heb ik ook gemerkt," antwoordde Pieter droogjes. Dat was nog geen ver klaring voor haar ongewone gedrag. Was haar dan weer te binnen geschoten waarom het embleem haar bekend voorkwam? (Wordt vervolgd) (vervolg van pag. 1) De verzekerden hebben het recht, ten hoogste tweemaal per jaar .hun keuze te bepalen; op"*! Mei en op 1 Novem ber van elk jaar kan verandering van huisarts geschieden. Is een verzekerde op naam van een huisarts ingeschreven en wenst hij een andere, dan is het dus mogelijk, dat hij enige maanden moet wachten, alvorens zijn wens te kunnen verwezenlijken. Verandering yan huisarts op andere dan de vastge stelde tijdstippen is slechts mogelijk om bijzondere redenen bijv. bij verhui zing van verzekerde buiten het prae- tijkgebied van de gekozen huisarts en wanneer huisarts en verzekerde het er over eens zijn, dat het beter is, dat de verzekerde aanstonds een andere huis arts kiest. De verzekerde wordt ingeschreven op naam van de door hem gekozen huisarts en heeft dan recht op diens hulp. Deze hulp wordt verleend zowel ten huize van de patiënt indien deze niet in 'staat is. zich naar de dokter te begeven als op het spreekuur van de huisarts. Hulp aan huis moet evenals in spoed gevallen 's morgehs vroeg worden aangevraagd, voordat het ochtend- spreekuur van de arts is afgelopen, dus bijv. uiterlijk om negen uur. Wordt een verzekerde ziek. terwijl hij voor een. kort verblijf (van ten hoogste dertig dagen) buiten zijn woonplaats vertoeft, zodat hij niet de arts kan raad plegen, op wiens naam hij is ingeschre ven. dan kan hij zich wenden tot een andere arts. Hij kan dan van zijn fonds de kosten tot een redelijk bedrag ver goed krijgen tegen overlegging van een gespecificeerde nota of kwitantie en van een medische verklaring, waaruit blijkt, dat met de hulp niet kon worden ge wacht. totdat de verzekerde in zijn woonplaats zou zijn teruggekeerd. Hij is verplicht, zich bij de behandelend arts als fondsverzekerde bekend te maken. Moeten in dit geval op advies van de behandelend arts medicijnen van een apotheker worden betrokken, dan dient de verzekerde van de apotheker een kwitantie te vragen waarop een af schrift van het recept behoort te wor den vermeld. De verzekerde geve de genoemde stukken mede aan de fonds bode of zende ze toe aan l.et fonds met vermelding van datum van aankomst in en '.latum van vertrek uit de tijdelijke verblijfplaats. Deze regeling geldt niet voor hen, die zich naar een andere verblijfplaats bege ven, terwijl zij reeds ziek zijn. Dienst boden), ongehuwde kamerbewoners enz., die. als rij ziek' worden, dikwijls naar hun ouders gaan. oimdat zij daar gemak kelijker kunnen worden vepleegd dan bij haar mevrouw of in hun kosthuis, moeten hiermee terdege rekening hou den. Is een verzekerde voornemens, zich tijdelijk voor langer dan dertig opeen volgende dagen naar 'n andere verblijf- olaats te begeven welke niet binnen het werkgebied van zijn fonds ligt, dan dient hij zich tijdelijk te laten over schrijven naar een ander ziekenfonds, dat wel in zijp tijdelijke verblijfplaats werkt. Dit kan hij wel doen, ook wan neer hij reeds ziek is. Uit de aard der zaak moet hij dan tevens een andere huisarts kiezen, namelijk een in zijn tij delijke verblijfplaats. Men wende zich voor inlichtingen in verband toet een en ander tot zijn oude fonds. A. J. LUIKING A. Administrateur bij de Ziekenfondsraad. De Griekse minister van Buitenland se Zaken deelde gisteren mede, dat een versterking van de Grieks-Joegoslavi- sche banden een grote bijdrage zou le veren tot een spoedige beëindiging van de burgeroorlog. Hij weigerde verdere mededelingen te doen maar zeide dat een toenadering tussen beide landen geenszins uitgesloten genoemd mocht worden. Minister Tsaldaris zeide dat een der eerste eisen van de Grieken zou zijn dat Joegoslavië terstond alle hulp aan de Griekse communisten moest stop zetten. De houding, die Bulgarije en Alba nië tegenover een vernauwing der betrekkingen tussen Griekenland en Joegoslavië zouden innemen, hing volgens de minister af van de in structies die zij van de Cominform zouden ontvangen. De Griekse communisten hebben een nieuw offensief geopend tegen de rege ringstroepen op het front Grammos Smolikas bjj de Albaanse grens in N. Griekenland, aldus een bericht van de „Vrije Griekse radio". Volgens dit be richt zijn de operaties 1 April begonnen. Een Russisch regiment heeft enkele dagen geleden in Noord-Oost A*er- beidszjan een Iraanse legerpost aangeval- len. Russische troepen, gesteund door tanks on gevechtswagens staken op 31 Maart bij de Kaspische Zee de grens over en openden hel vuur op een buitenpost. Een Iraans bataljon beantwoordde het vuur en het gevecht, dat hieruit ont stond, duurde tot de volgende dag. Men neemt aan. dat Iran Rusland een krachtig protest overhandigd heeft. Het incident wordt beschouwd als een ern stige aanval, sinds de gevechten» die twee jaar geleden in Azerbeidszjan plaats hadden. Het is het zesde incident dit jaar. In de laatste dagen heeft radio Bakoe hevige aanvallen op Iran gedaan en be toogd, dat 't verdragbreuk had gepleegd door Amerikaanse adviseurs in Inui toe

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 3